• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Infeksioni bakterial i gjëndrës së PROSTATËS, (Prostatitis)

January 11, 2023 by s p

Dr. Zekri Palushi, 9 Janar, 2023/

(Mund të jetë një event fatal, nëse nuk diagnostikohet shpejt, e njëherësh, nuk     mjekohet në kohë, dhe siç duhet).

Prostatiti, apo infeksioni i gjëndrrës së prostates, ndahet në katër kategori:

*Prostatit akut bacterial. *Prostatit kronik bacterial. *Prostatit kronik/sindromi i dhimbjeve pelvike kronike (sub-tip inflamator, dhe jo-inflamator). *Prostatit inflamator asymptomatic.

–Prostatiti bacterial akut -kërkon një diagnoztikim të shpejtë, dhe mjekim të mënjëherëshëm, ndryshe mund të shkojë drejt një gjendje septike, me rrezik për jetën e të sëmurit. Kjo formë shkaktohet nga shumëzimi i bakterieve brenda gjëndrrës së prostates, -me një origjinë që vjen kryesisht nga një rrefluksi intra-prostatik, me urinë të infektuar me organizma të ndryshme si Escherichia coli, Enterococcus dhe Proteus species. Burrat që janë të kateterizuar, diabetikët, të imuno-kompromentuarit, dhe ata që marrin mjekim me imuno-supresor, – rrezikohen më së shumti për një infeksion të tillë, që vjen si rrezultat i kolonizimit bacterial të uretrës.

Shenjat klinike, -ndër më klasiket janë:

*Temperatura. *Të dridhrat/ethet. *Dhimbje perineale/dhe në fund të barkut.*urinime të dhimbëshme/dysuria. *Frekuenci urinimi/urinime të shpeshta. *Nevojë urgjente për të urinuar. *Ejakulime të dhimbshëme, dhe me qelb e gjak në spermë.

Prostatiti akut bacterial, duhet të konsiderohet tek ç’do burrë që paraqitet me ankesa të traktit urinar.

Duhet të ndërmerret një ekzaminim rektal, ku me gisht, lehtësisht palpohet gjëndrra e prostates, dhe nëse konsistenca e sajë është intense, dhe e butë, -atëherë, -së bashku edhe me shenjat klinike, na ndihmojnë që të konfirmojmë diagnozën.  Kujdes duhet të bahet që palpimi I prostates të bëhet me gjentilesë, t’mos fërkohet shumë, ndryshe mund të bëhemi shkak për percipitimin e një bakteremia dhe sepsis.

Përveç diagnoztikimit klinik, -rrekomandohet edhe një analizë Urine (Gram stain, dhe culture, -kjo, për të identifikuar organizmin shkaktues, dhe sensitivitetin e këtyre organizmave ndaj antibiotikve të ndryshëm. 

Po kështu, një analizë për kulturë gjaku, dhe protein C-reaktive mund të jenë ndihmuese, ndërsa PSA (Prostate Specific Antigen), nuk rrekomandohet, mbasi, siq dihet, rritja e nivelit të sajë është e zakonshme në raste infeksionesh, -dhe zakonish merr deri në një muaj për të ardhur në nivelin normal të sajë, e stabilizuar. 

Mjekimi, – (ndërkohë që presim për përgjigjen e kulturës), -të sëmurit i fillojmë menjëherë :

*Trimethoprim 300mg, 1 tablet në ditë, për 14 dit, ose *Cephalexin 500mg, -dy here në ditë, për 14 dit, ose *Augmentin (500mg+125), -dy here në ditë, për 14 ditë.

Nqs. dyshojmë që kemi të bëjmë me një gjendje septike, apo i sëmuri nuk mund ta tolerojë terapinë orale, atëherë duhet të shtrohet në spital, dhe ti fillohet menjëherë:

*Ampicillin dhe Gentamycin, ose Ceftriaxone, (njësoj sikur trajtojmë një Pyelonephrit).

Ndërsa, -(zakonisht në pacjentët me mosha më të reja), duhet të dyshohet edhe për një infeksion të shkaktuar nga sëmundje seksuale (sexually transmissible infections), siq mund të jenë, -Chlamydia, Gonorrhoea, dhe Ureaplasma. 

Pra, nëse mendohet se shkaktarë të prostatitit mund të jetë Chlamydia, ose Ureaplasma, atëherë duhet të jepet, – AZITHROMYCIN 1gr. menjëherë nga goja, ose Doxycycline 100mg, -dy here në ditë, për 2-4 javë. 

Nëse dyshohet se shkaktar infeksioni, mund të jetë Gonorrhoea, -atëherë jepet CEFTRIAXONE 500mg –intra-muskular, dhe Azithromycin 1gr nga goja. 

Ndërkohë, të sëmurit i rrekomandohet edhe marrja e një Non-Steroidal Anti-Inflamatori, si psh. Voltaren, Indometacinë,…, që mund të qetësojnë dhimbjet, dhe të shpejtojnë shërimin, -sepse lëngështojnë sekrecionet of prostatike.

Rrekomandohet që pas 48 orësh, -nga fillimi I mjekimit të bëhet një uro-kulturë, dhe të ri-vlerësohet gjendja e të sëmurit, për të pare nëse mjekimi I dhënë po punon efektivisht.

Nëse mjekimi duket të ketë dështuar, -atëherë, duhet të dyshojmë për një absess të gjëndrrës së prostates (abscess prostatic).
Për këtë rrekomandohen investigime radiologjike si CT (Computed Tomography), dhe Ultrasound Transrectale.
Ndërsa, po të kemi ndërmend që ta drenojmë këtë abscess, nëpërmjet një çpimi perineal, atëherë do të ishte më e sigurtë që kjo procedure të bëhej nën orjentimin e Ultrasound-it. Nqs mendohet për një pastrim kirurgjikal të abscessit, atëherë një CT scan mund të jetë më i ndihmueshëm për t’na treguar konturet/kufinjët e abscessit.

Një nga komplikacionet e prostatitit akut, mund të jetë retensioni urinar akut, -në këtë rast rrekomandohet një heqje suprapubike e urinës, ndërsa kateterizimi uretheral, është i kundra-indikuar, mbasi mund të keqësojë infeksionin.

Ndër komplikacionet tjera, përfshihen edhe, sepsis, prostatiti bacterial kronik, formimi fistulave, përhapja e infeksionit në shtyllën kurrizore, dhe lidhjet sacro-iliake.

Për t’mos e bërë shumë të gjatë këtë shkrim, -mund të themi se edhe prostatiti bacterial kronik, në 75-80% të rasteve shkaktohet nga Escherichia coli, dhe shenjat më të shpeshta prezantuese mund të jenë infeksionet e përsëritura urinare, dysuria dhe shpeshtësia e urinimeve. 

Një ekzaminim digital rektal i prostatës rrekomandohet vazhdimisht, -kjo për të dokumentuar ndonjë ndryshim, e veçanërisht prezencën e ndonjë guri, që mund të sherbejë si një rrezervuar infeksioni.

Prostatiti kronik/sindromi i dhimbjeve pelvike kronike, – është një diagnozë që vihet kur ne kemi përjashtuar të gjitha pathologjitë tjera që mund të japin këto shqetësime, pra dysurinë, urinime të shpeshta, urgjenci urinimi, rrjedhje të dobët urine, dhimbje perineale, dhe fund-barku, testikulare/penis, dhe hematospermi.

Një rritje e nivelit të PSA nuk duhet ti atribohet entiteteve të më sipërme.
Prandaj për të gjetur shkakun e sajë, duhet që të kërkojmë investigime të mëtejshme.

Mjekimin i këtyre formave konsiston në përdorimin e alpha-adrenergic receptor blockers, dhe antibiotic, që përdoren vetëm, ose të kombinuar, -po kështu anti-inflamatorët mund të jenë ndihmues. Po kështu cernilton ose pollen extract, ndihmojnë për symptoma urinare. Quercetin 500mg, dy here në ditë per 30 ditë, -ndihmon për spazmat muskulare pelvike, -ndërsa Fluoxetine 20mg/në ditë, -ndihmon për anën depressive, dhe përmirësimin e kualitetit të jetës.
Transuretheral microwave therapy, – mund të jetë një formë tjetër, kur mjekimet e mësipërme s’kan qenë efektive.  

Dr. Zekri Palushi, 9 Janar, 2023

Filed Under: Sociale

TRUE AND PERMANENT FRIENDSHIP WITH AMERICA

January 11, 2023 by s p

Our just cause, shared strategic interests and lobbying activity in Washington make American support possible.

By MSc. Agim Aliçkaj

America is the country of justice and democracy, guardian and guarantor of world peace. Created by the nations of the whole world, although imperfect, it feels responsible, aims and works with dedication in maintaining the world order.

         There is no doubt that America is the savior of Kosova, the light and hope of the entire Albanian nation. Our strategic interests largely coincide with those of the United States. America’s role, power and importance are clear. But, as a country created by all the nations of the world, even our enemies can have influence here. In order to block them, we must work with America constantly.

         Those who understand the American system know very well that America has its own national interests in the foreground. Politicians are only accountable to their own voters and the American people. American democracy functions impressively with two major parties and three branches of government, executive, legislative and judicial. Each branch has its own tasks, they cooperate with each other but also control each other.          

         For nearly four decades of intensive cooperation with America, Kosova has had extraordinary support, but also problems, especially with the executive branch, with officials of different administrations. Some influenced by Serbia, others for tactical interests of maintaining relative calm in the Balkans or leaving the competences to Europe.  

         It is interesting that many American ambassadors who have served in Belgrade have sided with Serbia, such as Zimmerman, Eagleburger, Montgomery, etc. It is obvious that even Ambassador Hill has started to have more understanding for Belgrade’s destructive actions, outside of normal diplomatic behavior. Serbia has always found a way to attract and influence foreign diplomats in different ways. 

         A special case was Ambassador Grenell who, after the failed attempts to divide Kosova and destroy its democracy, turned into a prominent pro-Serb supporter. His agreement, signed in Washington, changed from a political one to one for the “normalization of economic relations,” was as strange and utopian as it was anti-Albanian. The American people saved Kosova from Mr. Grenell.

         Kosova got lucky again because it was recognized by Israel, which was in the interest of the Trump campaign and Israel for the establishment of the Embassy of Kosova in Jerusalem. Serbia promised the same, but never implemented it. Strangely, no one mentions it anymore, not even Mr. Grenell himself. Serbia breaks international agreements as it pleases and the internationals don’t care at all about it.        

         Unconditional submission to American and European diplomats is proclaimed by lazy politicians, the cowards, the naive, the fraudsters, the sick careerists for power and the traitors. According to them, America “knows and controls all our affairs, protects us and arranges everything for us”. It will even plant peppers in our gardens for us. All we have to do is to roast them and eat them, even if they are bitter. This for them is “permanent friendship with America”!

         It is not clear to them that America does not like crooks, cowards, criminals and corrupt politicians. It may use them to achieve tactical temporary goals and discards them as needed. It understands and respects, in the long term, those leaders who protect their freedom, democracy, national and state interests, who have a clear plan and strategy of action, as well as work diligently to achieve them. Criticism and disagreements are normal, usually temporary and changeable depending on the situation.         

         Some recent statements by US envoy Mr. Gabriel Escobar were vague and contradictory. His request for an Association that does not violate the Constitution and does not damage the functionality of the state of Kosova was fine, but it changed within a few days. Independent Albanian journalists should ask him and Ambassador Hovenier about the reason for this change and whether President Biden is informed about it.       

         Even the biggest fool understands that the demand for the creation of a pure ethnic Association with executive powers has nothing to do with the human rights of the Serbian minority. They have more rights than any other minority in the world. It is definitely against Kosova, with the aim of destroying the country. It is also against the proclaimed European and American multiethnic values.          

         The statement of the American ambassador in Belgrade, Christopher Hill, that “he regrets that Serbia was bombed” is reckless and undiplomatic. It rehabilitates the Serbian state and helps it continue with criminal activities. It is also against the American national interests. The impersonation of former ambassador Grenell is not befitting a diplomat appointed by President Biden.           

         He knows very well that the decision to bomb genocidal Serbia was made democratically with the approval of the American Congress. Moreover, he and all those who try to use America’s power to take unjustified actions and support wrong causes, must understand that there are limits to it. America has the strength to defeat fascist states like Serbia and Russia, but not to subjugate peoples who fight for freedom, justice and democracy.         

         The support of the American people is essential for decisions of vital US interest. Mr. Hill, American diplomats and officials must justify their actions before the US Congress. An example of dealing with such officials is the work of the Albanian-American Civic League in Washington, led by lobbying legends Joe DioGuardi and Shirley Cloyes DioGuardi. This great work is well documented and can be learned through the “aacl.com” website.

         Ultimately, there is no need for blind, unconditional submission to America. Consultation, cooperation and permanent interaction are needed. Opposing views must be argued with facts. Disagreements should be expressed with respect, without fear, and in closed meetings. Our just cause, shared strategic interests and lobbying activity in Washington make American support possible. This is true friendship with America. This is the only way to save and strengthen the country of Kosova.       

         Europe is very complicated. Composed of states with different interests, with different nations and religious beliefs, it is stuck with many problems, with pronounced injustices and prejudices against the Albanian people. If it weren’t for America, Russian would be an official language in Europe.

         The constant appeasement of Serbia, the tolerance for threats of war, the open support for vandalistic, criminal and terrorist actions, as well as the pressure from Europe on Kosova to accommodate Serbia, joined by vague contradictory statements of some American diplomats, are unfair, wrong and have become so disgusting.

         Europe’s desperate attempts to pull Serbia away from Russia at the expense of Kosova are a waste of time. It will not happen even if they give them, not only Kosova, but also half of Europe.      

          Serbia is a criminal, fascist, racist, chauvinist and hegemonic state, just like Russia. It is completely controlled by Russia, sickened by hatred for Albanians and other nations around. Kosova, the Balkans and the Europe are lucky that Serbia does not border Russia. Surrounded by NATO countries, has no capacity to trigger another frontal or occupying war.              

          The barricades are means of exerting pressure on Kosova. They are also KFOR’s failure to perform its task of maintaining order and peace in the Balkans. Claims of Serbia and Europe that they are tools of peaceful protests are ridiculous.           

         Consideration of the Serbian request for the return of their terrorist forces to Kosova and the reluctance to reject it by KFOR is also a form of pressure on Kosova. They must understand that any Serbian soldier or policeman in the territory of Kosova, with or without the permission of KFOR, will be considered an enemy and will be fought with all possible means.

         Allowing Serbian criminals to return to the scene of the crime is unacceptable. It will resurrect Commander Adem Jashari. The Kosova Liberation Army, which still exists in the minds and hearts of every Albanian, will rise again.       

         The Republic of Kosova, led by President Vjosa Osmani Sadriu and Prime Minister Albin Kurti, in confrontation with fascist Serbia, is defending its freedom and right to exist as well as western democratic values. All decisions and actions so far were measured and fair. Best possible in dealing with the devil. There were tactical but not strategic concessions, which could harm the functioning of the state. This must be continued and pursued with strength and determination.

         Recognition of Kosova’s independence is impossible until there is real pressure on Serbia. The European-led dialogue is a failure, unfair and wrong, designed only to accommodate Serbia. Kosova has no choice but to participate in it, but it should not expect any good results and should not sign any final agreement that does not include mutual recognition. Period.

         Those who trumpet that Serbia must be given something in order to have a final agreement and that the north “is lost anyway”, are the biggest idiots and losers of the twenty-first century. This is not the way to reach a final agreement with hegemonic Serbia. After every agreement reached with compromise and concessions, there will be new demands until Kosova is destroyed completely. The north will never be lost as long as the Serbian army is not allowed to set foot there.         

         Serbia must be stopped and its teeth must be broken so that it cannot bite again. There is no other way. Only the strengthening of the police, special units and the army of Kosova will stop its aggressive actions. NATO forces can prevent the frontal war, but Kosova itself must deal with the Serbian and Russian illegal, criminal structures in the north. They must be gradually neutralized before they are able to commit criminal acts again. It is easier not to allow barricades than to remove them by force. The support of the security fund is of vital importance for freedom and independence of Kosova.

         In addition to security and military defense, corruption must be fought, the building of the economy and social services, democracy and the functioning of the state, the boycott of Serbian products, the reciprocity of rights, the return of Albanian families to the north, the punishment of Serbian criminals, the return of the forcibly missing, war reparations, fighting deceitful Serbian propaganda, infiltration of diaspora in Western institutions, increasing lobbying efforts in America and elsewhere, combating religious extremisms, reducing youth immigration, increasing birthrates, and strengthening families.

          It is about time for the opposition of Kosova to correct its mistakes of the past and align with the government in the confrontation with Serbia. Only in this way they may gain the support of the people, otherwise they will be out of power for decades to come. Media and politicians of all Albanian territories should do the same. It is the last moment for Albanian PM, Mr. Edi Rama to turn his back on criminals Vucic and Putin and join the struggle of his nation and the democratic world for a better future.

         Cooperation with the self-proclaimed proven enemy of the Albanian people, hegemonic Serbia, in any form and manner, is national treason.

         With national strategy and joint efforts of all good patriotic Albanians, the final victory over fascist Serbia is certain.

Filed Under: Rajon Tagged With: Agim Alickaj

Një dekadë nga largimi i lapidarit të UÇPMB-ës në Preshevë

January 11, 2023 by s p

Shkruan: Refik HASANI/

Më datën 20 janar të këtij muaji, mbushen një dekad që është larguar në mënyr të dhunshme Lapidari i UÇPMB-së kushtuar dëshmorëve të kombit të rënë në luftën e UÇPMB-së, e vendosur para objektit të Komunës në Preshevë.
Lapidari tani as pas një dekade nuk është kthyer në vend, por është në mendjet e Ushtarëve të Ushtrisë Çlirimtare për Preshevë, Medvegjë e Bujanoc dhe gjithë popullit të kësaj krahine të mbetur padrejtëisht nën administrimin e Serbisë.
Ky viti shënon largimin me dhunë të pllakës përkujtimore kushtuar dëshmorëve të kombit të rënë në luftën e UÇPMB-ës, kurse vitin që e lam pasi ishin tri dekada nga mbajtja dhe organzimi i mbajtjes së Referendumit më 1 e 2 mars të vitit 1992.
Shqiptarët në Republikën e Serbisë, vazhdojn të përballen duke u diskriminuar, pasi mungon rregullimi me ligjë për përdorimin e simbolit tonë Komëtarë shqiptarë Flamurit.
Ende mbetët për t’u dëshiruar rritja e të punësuarve në administratën Komunale të tri Komunave, veçmas mungon përfaqësimi si në Gjykata, Prokurori, Shëndetësi, Administratë Tatimore. Policia Multietnike ende në numër të vogël në krahasim me numrin e popullatës dhe mungon përfaqësimi në zingjirin komandues të Policisë në këtë Krahinë Shqiptare.
Kjo Krahina shqiptare vazhdon të mbetët Rajoni më i prapambetur në gjithë Evropën, është Krahina më e diskrimunuar në gjithë Evropën,kemi pasivizim e diskriminim, një pastrim etnik dhe shkelje e të drejtave e lirive të njeriut dhe të drejtave kolektive.

Filed Under: Komente

Kur Shkodra e shpallte ditë zie për tepelenasin e shquar Sali Nivicën

January 11, 2023 by s p

Nga Keze Kozeta Zylo/

Ai vuri në dispozicion të Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” gazetën e tij “Populli”.

Mik i ngushtë i At Gjergj Fishtës dhe Ismail Qemalit

10 Janari është 103 vjetori i vrasjes makabre të politikanit dhe mësuesit të elitës kombëtare Sali Nivicës nga armiqtë e Kombit.  Ai vdiq, kur ishte vetëm 30 vjeç, më 10 janar 1920 në Shkodër,

U lind më 15 maj 1890, në Rexhin të Kurveleshit të Sipërm të Tepelenës. Mbaroi gjimnazin Zosimea të Janinës (1907-1909) dhe u caktua me punë mësuesie në Durrës. Gjatë kësaj kohe u përfshi me Lëvizjen Kombëtare shqiptare.  Gjatë viteve 1911-1912 u përfshi me lëvizjet kryengritëse në Shqipërinë e Jugut, arsye për të cilën u arrestua dhe u burgos në Stamboll. U lirua me ndërhyrjen e Ismail Qemalit dhe ia doli të vendosej mësues i Gjuhës Shqipe në Robert College.

Sali Nivica ishte gazetar, politikan, shkrimtar, mësues i elitës kombëtare.

Ja c’shkruan At Gjergj Fishta, ky burrë i ndritur i Kombit: 

“Saliu ishte portë e shtyllë, a thue nji shkamb në të cilin tash 10 vjet i turren tallaze të mëdha pa mujtë me e bremun kërkund”.

Motoja e tij ishte: “Kombin e mban dhe difton komb nji atdhe homogjen, nji histori e kthjellët, nji besim i bashkët e nji gjuhë e livrueme”. 

Ai krijoi gazetën “Populli” e cila botohej kryesisht në dialektin gegërisht, por që lexuesi do të lexonte edhe në dialektin toskërisht. Nën drejtimin e Sali Nivicës, duke qëndruar në pararojë të mendimit atdhetar të kohës, ajo u bë shprehëse e programit politik të Komitetit dhe e interesave mbarëkombëtare, sipas të cilit “Duhet me i dalë zot vetsundimit e tanësisë toksore të Shqipnisë, me përdor çdo mjet me çlirue Kosovën dhe Dibrën, e çdo vend ku flitet shqip e me u bashkue nën sundim të Shqipërisë së lire”.

Sali Nivica ka redaktuar edhe gazetën “Zgjimi” si dhe ka qenë korrespondent i gazetës “Liria”, që botohej në Janinë.  

Ai kërkonte të ngrihej një Akademi për studimin e një gjuhe të përbashkët dhe një fjalor të gjuhës shqipe.

Më pas veprimtaria shkencore, politike dhe atdhetare e Sali Nivicës përqendrohet në Shkodër.

Më 6 shkurt 1918 ftohet dhe bëhet anëtar i “Komisisë letrare”, të krijuar në Shkodër më 1916, ku dha një kontribut të veçantë për probleme të lëvrimit të gjuhës shqipe ilegale në Shkodër, asaj Vllaznia e Rozafa. Shtojmë këtu se Kongresi i Manastirit (1908) dhe Komisia Letrare Shqipe e Shkodrës (1916-1918) janë sukses i jashtëzakonshëm në lëmin e kulturës, sepse Kongresi njësoi alfabetin, ndërsa Komisia kodifikoi për herë të parë drejtshkrimin e gjuhës letrare.  

Është ndër organizatorët e krijimit dhe zgjidhet anëtar i Komitetit ‘Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” dhe anëtar i kryesisë së tij, prej 7 anëtarësh, 7 nëntor 1918.

Aty bashkëpunoi me figura të ndritura kombëtare si At Gjergj Fishta, Hoxha Kadri Prishtina, Hasan Prishtina, Bajram Curri, Kel Marubi, Sotir Peçi, Elez Isuf Ndreu, Ndre Mjeda, Vinçens Prenushi, Sejfi Vllamasi etj. Si anëtar i Kryesisë, ai vuri në dispozicion të Komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” gazetën e tij “Populli”, zyra e së cilës u zhvendos në oborrin e ndërtesës së Komitetit.

Veprimtaria e tij atdhetare e publike ishte pengesë për planet aneksioniste serbo-sllave, italiane e greke.

Ndaj më 10 janar 1920, në prag të ngjarjes së madhe kombëtare, të mbledhjes së Kongresit të Lushnjës, u vra në Shkodër nga Kolë Ashiku, njeri i vënë në shërbim të forcave pushtuese serbe e italiane, i paguar dhe i armatosur posaçërisht.

Shkodra, ditën e varrosjes, i bëri Saliut të gjitha nderimet e rastit, duke e shpallur ditë zie.

Ja si e vlerëson elita intelektuale e Kombit:

 “Saliu ishte intelektuali ma i aftë dhe ma konsenguent i kohës”  Luigj Gurakuqi

“Saliu kur fliste për çështjen Kombëtare dridhej i tëri si purtekë”  Skënder Petro Luarasi

“Ai hyll që perëndoi ishte personifikim i ç’quem i delikatesës dhe i pastërtisë së gjuhës sonë kombëtare. Këtë humbje nuk do ta verë në vend as një e katërta e shekullit”  Hoxha Kadri Prishtina

Djalëria e Lezhës: Sali, na ndrite për me na çue në rrugë të përparimit.

Intelektualët e Kosovës: Saliu deri sa të rrojë atdheu ynë bashkë më dëshirën kombëtare, do të rrojë në zemrat tona. Këtë humbje nga mezi i jonë e quajmë një mënxyrë kombëtare dhe e qajmë me lot plot gjak.

“S’të keshëm radhë si çdo radhë por shok me Ismail Qemal”  Këngë e ngritur nga populli

Në Muzeun e Shkodrës ndodhet fletorja, stilolapsi dhe çanta e tij.

Presidenca e dekoroi me urdhërin “Nderi i Kombit”.

Cfare frymezimi me jep kur lexoj per historine atdhetare te Sali Nivices, respektin qe I beri Shkodra ketij biri të Tepelenës heroike!  

Burrat e ndritur na mësojnë se: Kombi është një dhe ne jemi bijtë e tij!

10 Janar, 2022

Staten Island, New York

Filed Under: Histori

Lulëzon në çdo stinë

January 11, 2023 by s p

Skicë përmbi pikturë

Ndodh që një fotografi të ushqejë pikturën . Jetojmë në kohet kur e bukura kultivohet me çdo mjet dhe mënyrë .

Por e bukur është gjithmonë ajo që vlen , ajo që rrëfen dhe shpalos një të vêrtetë universale.

Jo pak herë mundet që përpara një fotografie të ndalosh për më shumë se një çast duke soditur atë subjektiven e bukur që herë pas here provokon qëndrime , arsyetime , ndjenja e krijimtari.

Pasi e titullova “ Tek oborri i gjyshes me veshje stërgjyshesh” në murin tashmë. aq shumë të njohur Facebook apo “ Ky kostum i stërlashtë më sjell lule në çdo stinë” pêrtej retorikës fotografia me veshën e Zerqanit ;Qashën më duket se përcjell një demostrim autenticiteti etniko-kulturor nga ku rrjedh një botëz e pathënë poetike me elemente gjeografike e historike dhe pa dyshim lidhet thellësisht me histori familjare.

Qasha më sjell në vëmendje narracionet etnografike të Mësuesit model i vlerësuar si Mêsues i Popullit , zotit Selim Alliu i cili e vizatoi me fjalë veshjen shekullore të grave të Grykës së Madhe ; qashën . Dorëshkrimet e tij pata rastin ti shfletoj rastësisht në bibliotekën e qytetit Peshkopi dhe u bënë nxitje për të ideuar një kënd antikuaresh ku materiale të tilla do të kishin dritën e duhur të vëmendjes.Ai shkroi për Qashën atêherë kur gratë e asaj zone e kishin veshje të përditëshme atë kostum të endur aq mjeshtërisht me vegjë . Askush nuk e mendonte atëherë se pak vite më vonë ajo nuk do të ishte zgjedhja e vetme e veshjes së atyre grave , por ai si pak kush e shndërroi në memorie muzeale Qashën duke ia renditur ; cilësinë e punimit , radhën e veshjes ,ngjyrat, aksesorët, zhurmat që e bëjnë kostumin të duket dhe të dëgjohet me taf -tafet e sermave të pafteve mbi jelekët më unikë dhe autentikë në botë.

Unë e kisha parë me qindra herë atë veshje ;në trupin e gjyshes sime, në fotografi të motçme stërgjyshesh, në darka dasmash e gëzimesh familjare ku kostumet e Zerqanit derdheshin me ngjyra e kor këndues sermash që tingëllonin pas çdo hapi e vargvallesh.

Askush nuk e mendonte se braktisjet sistematike të territoreve shqiptare nga shqiptarët do ta kthenin në relike çdo copëz identitare ku pa dyshim veshje të tilla janë trashëgimnia jonë që nuk vdes kurrë.

Kur braktiset shtëpia, mëhalla, atdheu, kujtesa është relikja më brilante që mban gjallë pasuritë tona në rrezik zhdukjeje.

Ndaj kur rikthehesh tek shtëpia, mëhalla , atdheu ,ndjen se graviteti i objekteve të tilla të lëna atje tërheq me tërë fuqinë e vet duke u bërë epiqendra që thërret për mbrojtje e mbijetesë.

E vesha at fundvjeshte atë kostum të punuar me duar stërgjyshesh me shpejtësinë që kushtëzonte koha e limituar dhe me dashurinë pa limit dhe m’u duk se ritakova sërish gra të moçme, narracionet etnografike të Selim Alliut , dhe vendosa ti marr me vete nëpërmjet një fotografie siç bëj çdo herë me gjërat që i dua.

Nuk më mjaftoi ajo foto për ti pohuar vetes se aty në oborrin e gjyshes brenda shtëpisë së gurtë kjo vlerë trashëgimnie mundet të jetojë më shumë se ne.

E vendosa në kornizë që tja tregoj jo vetëm vetes atë moment që ka aq shumë botë brenda , por përsëri m’u duk se janë ca si ngushtë aty.

Ndoshta një pikturë do dijë ti mbajë më bukur brenda edhe momentin fotografik edhe objektet e saj .

Nuk janë objekte, por relike aq shumë ë dashura ku çdo gur avllije, degëz peme, bari i njomë që vesh oborrin e gjyshes ku vendoset Marjana , më saktë gruaja me qashë pasi në këtë rast Marjana nuk ka asnjë rëndësi mbi telajon ku e tërë kjo histori u derdh aq bukur në vaj e karnavac prej duarve të piktorit Hysni Loka. Bota e Marjanës mbeti përjetësisht mbi atë pikturë për të cilën më bukur se fjala flasin ngjyrat e derdhira plot mjeshtëri.

Por duhet thënë që piktori i qëndroi plotësisht besnik fotografisë duke e sjellë atë copëz realiteti të gjallë të sotmes dhe të nesërmes.

Piktura udhëtoi me mua në nëntor të vitit 2022 nga Tirana në Nju Jork dhe i gëzoi aq shumë prindërit e mi, ndërsa rri varur shumë pranë qoshes së tyre duke ju sjellë kështu në Nju Jorkun e largët ; ajrin që veç vendi yt ta sjell,Zerqanin,, oborrin ,ku “lulëzon” në çdo stinë ky kostum i stërlashtë plot ngjyra e art .

Ndodh që piktura tê jetê frymëzuar nga një fotografi por që ajo ti rezistojë kohës duhet të mbartë një histori apo minimalisht ti kontribojë sadopak asaj .

Marjana Bulku

“Tek oborri i gjyshes me veshje stërgjyshesh”

Filed Under: Politike Tagged With: Marjana Bulku

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 1889
  • 1890
  • 1891
  • 1892
  • 1893
  • …
  • 2785
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • PREJARDHJA ILIRE DHE AUTOKTONIA E SHQIPTARËVE
  • Fitoi “Gold Winner” në konkursin ndërkombëtar “New York Photography Awards”, Erion Halilaj: “Promovim i talentit shqiptar në një skenë ndërkombëtare”
  • Kur filozofia dhe psikologjia ndërveprojnë për të shpëtuar njerinë
  • BALFIN REAL ESTATE HAP ZYRËN E PARË NË SHBA, NJË MUNDËSI E RE INVESTIMI PËR DIASPORËN SHQIPTARE
  • Konferenca “Diaspora 2025” organizuar nga Federata Kombëtare Shqiptare në Itali ( FNAI)
  • Koncepti i lumturisë dhe Krishtlindjet sot
  • Nxënësit e shkollës shqipe “Gjuha Jonë” në Philadelphia festuan Festat e Fundvitit
  • Vatra Tampa Bay organizoi piknikun tradicional me rastin e festave të fundvitit
  • VATRA URON TË GJITHË SHQIPTARËT: GËZUAR E PËRSHUMËVJET KRISHTLINDJEN
  • SHQIPTARËT DHE CILA ËSHTË DOMOSDOSHMËRIA STRATEGJIKE E MAQEDONISË SË VERIUT?
  • Fondacioni Çamëria “Hasan Tahsini” përkujtoi shkrimtarin Bilal Xhaferi në 90 vjetorin e lindjes
  • SHBA, Ligji për Autorizimin e Mbrojtjes Kombëtare (NDAA) dhe Aleancat në Ballkanin Perëndimor
  • Shqipëria, Kosova dhe Boshti Shqiptar si Gurthemeli i NATO-s dhe i Strategjisë Amerikane
  • MORGENAVISEN (1931) / RRËFIMI I PIKTORIT HUNGAREZ MÁRTON HOSSZÚ : “GJASHTË JAVË NË OBORRIN MBRETËROR TË SHQIPËRISË PËR TË REALIZUAR PORTRETIN E MBRETIT ZOG I…”
  • “Histori e vajzës rebele”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT