s p – Page 2474 – Dielli

BALI-BOTA E GJALLË E TË VOGLIT

January 8, 2022 by s p

Prof. Dr. Ylli Pango/

Interesant jane minutat e para pasdite, kur fëmija i sapo ćliruar nga “kafazi” i gjumit e ëndrrave, vërshon në dhomën e lodrave dhe fillon t’i ritakoje miqtë një e nga një. (“Hë mo kali këtu je? Nuk shkove dhe ti të flesh gjumë? Po kur fle ti? Nuk të shoh të shtrihesh një herë? As ulur nuk të shoh. Kështu rri gjithmonë?”) “Dë-gë-dë dë-gë-dë!”I hypen lodres prej druri dhe fillon e kalëron…(“Uaaa arushi?! Hajde të ta puth pak turićkën..mmma..mmma…Sa të butë e ke…”)(“ Tollombacja tollombacja…prape fluturon ti? Zbrit moj poshte…) “Ke-te, ke-te, ke-te …”kjo eshte gjuha me tollombacen“Lapsat e vizatimit …de-ge de-de ge-de… da-di da-di ta-di…”fillon i rrjeshton..”Shkarravit diçka në letër me ngjyra…“De-ge-de, ke-te-ke, dë-gë-dë, …”Kjo është gjuha e tij me lodrat. Ende nuk i ka mbushur dy vjeç. U flet lodrave. Gjuhën që ai e di se do ja kuptojnë. Gjuhën bebore-Danjisht.Danja eshte animist. Uaaa…sa fjalë e madhe. Jo, eshte e thjeshte fare. Si vete ai. Ai mendon se lodrat janë të gjalla. Ndjejnë, mendojnë, kanë shpirt?( “E ku di ai ç’është shpirti?” ). Di, si nuk di. Di sipas mënyres se tij. Me ato mjete që i ka vënë në dispozicion deri tani trurthi i tij i vockël.A e dini se ai mendon, të themi, deri diku, si balinezet? Balinezët e Balit. Keni degjuar sigurisht per Balin, ishullin e larget, të arkipelagut të madh indonezian. Ndër më te vegjlit e tij. Perlën e kultures e turizmit të kësaj pjese kaq të magjishme të botes. Feja balineze, një lloj hinduizëm i veçantë sipas të cilit ćdo element i nënës natyrë është i influencuar ashtu si njeriu nga shpirti. Hinduizmi balinez me shume se hinduizem, eshte animizem. Besim se çdo gje qe ekziston ne natyre, ka shpirt. Eshte në një aspekt, aq feminore si fe. Sidomos në menyren si balinezet e shohin dhe e perjetojne kete. Në Bali trungjet e pemëve i veshin me rrypa bezesh si për t’i mbrojtur…Disa syresh sepse i konsiderojne te shenjta. Balinezet venë nëpër rrugë kutiçka të vogla letre a varaku mbushur me kokkrra per t’i ćukitur zogjtë kalimtarë. Si pjesë e natyres. Pjese e tyre. Pemë, zogj, njerez, tokë janë një. Kanë shpirt. Duhet te jenë një harmoni. Një here ne vit sipas balinezëve, toka duhet të bêjë pushim.Askush nuk lejohet të dalë në rruge për 24 orë. Që të mos “ndyjë” tokën. As turistet. Toka duhet te marre pak fryme lirisht. Të ćlirohet nga tere ato “pislleqe” që hedhin njerezia mbi te.Balinezet jane animistë si fëmijët deri në moshën 4-5 vjeç. Ndonese e di qe nuk eshte keshtu, ma ka qejfi te besoj se balinezet, janë ndofta ndër me te lumturit në bote. Bali jeton e rijeton feminine e vet. Atë të shoqerise njerezore. Kesisoj rrit dhe femijet e vet……”Hej njerez mos u merzisni. Mjaft u moret me gjera serioze… Beni pak pushim. Kthehuni a rikthehuni pak te bota e femijes! E në mos i paçi aty pranë, lexoni, shihni perfytyroni djçka që lidhet me botën e tyre…Do ju lehtesojë goxha…”…Ja të kthehemi te fëmija. Pasi mbaron me miq-lodrat, po i rikthehet TV. Nuk po ndjek lajmet sigurisht. As çeshtjen e dites: pushtimin e keshtjelles politike nga kalores idealiste mbi kuaj letre, që thyejnë me ushta, dyer hekuri( do te behej nje film i animuar kryeveper!)Danja po ndjek nje shoqezen e tij në youtube që po mëson format, ngjyrat, numrat…Diku ne Azi, Amerike, Afrikë, diku…Pastaj i kthehet një miushi të animuar…në ekran. Edhe ai është si ajo goca…Miush i zgjuar qe meson.Pastaj vjen e më hypen mua ne bark tek shkruaj i shtrire ne Notes e Iphone. Une jam lodra e rradhes. Kacavjerremi pak mbi babë, rrokullisemi në divan e perseri mbi. Jam pjese e lodrave…E botës së tij…Bota e tij, bota e mrekullueshme, bota e vertete, është një. Si ajo e Balinezëve. Një e tërë dhe e gjallë. Një frymë, një shpirt, një bukuri…

NJE DOKUMENT DHE NJE FTESE KOLEGEVE JURISTE…

January 8, 2022 by s p

Zef Preçi/

(Leter e Hapur gjithe dashnoreve te kontratave koncesionare qe thoine se keto kontrata nuk mund te anullohen).Dokumenti dhe citimi i meposhtem vijne nga Komisioni i Kombeve te Bashkuara mbi Ligjin Tregtar Nderkombetar (UNCITRAL) dhe sqarojne, nder te tjera, pikerisht rastet kur nje kontrate e llojit paertneritet publik privat (PPP) mund te anullohet. Per analogji me skandalin shqiptar te incineratoreve mendoj se perben nje baze ndihmese ne sqarimin juridkisht te problemit edhe nga SPAK, duke mundesuar keshtu hetim te pavarur, te paanshem dhe ligjerisht te argumentuar ne mbrojtje te interesave publike. Per me teper qe vendi yna ka nenshkruar edhe konventat e referuar anti-korrupsion dhe kunder krimit transnacional. Shqip edhe qarte: foksumi i hetimeve te korrupsioni perben nje pikenisje te mire per hedhjen drite mbi kete afere dhe simotrat e lidhura te saj ne Tirane dhe ne Fier, por qe gjithsesi ka nevoje te perfshije shpalljen e emergjences mjedisore dhe tere proceduren e ndjekur per te arritur te keto kontrata grabitqare mbi buxhetin e shtetit.Një kategori shkeljesh që ligjet vendase zakonisht e trajtojnë si mjaft serioze për të justifikuar përfundimin e kontratës PPP, pavarësisht nga faza e projektit në të cilën ato zbulohen, janë shkelje të rënda të ligjeve penale të vendit nga partneri privat dhe agjentët e tij, ose një dënim sipas ligjit te vendit të partnerit privat ose ligjit të një vendi të tretë. Korrupsioni dhe ryshfeti i zyrtarëve publikë në lidhje me dhënien ose menaxhimin e kontratës publike ose dhënien e licencave ose lejeve, pavarësisht nëse lidhen ose jo në mënyrë specifike me kontratën PPP janë arsye të njohura gjerësisht për përfundimin e një kontrate PPP. Që nga hyrja në fuqi e Konventës së Kombeve të Bashkuara kundër Korrupsionit, shtetet kanë marrë përsipër një detyrim ndërkombëtar për të luftuar praktika të tilla dhe shumë shtete do të ndeshkojnë korrupsionin dhe ryshfetin edhe nëse kryhen jashtë vendit në masën që autorët janë shtetasit e tyre, ose praktikat korruptive shkaktojnë dëmtimin e interesave të brendshme. Shembuj shtesë të veprave penale që shpesh justifikojnë përfundimin e kontratës PPP sipas ligjeve të brendshme përfshijnë: (a) pjesëmarrjen në një organizatë kriminale; (b) mashtrimi; (c) veprat terroriste ose veprat e lidhura me aktivitetet terroriste; (d) pastrimi i parave ose financimi i terrorizmit, ose (e) krime të tjera të rënda në kuptimin e nenit 2, nënparagrafi (b), Konventa e Kombeve të Bashkuara kundër Krimit të Organizuar Transnacional. Ndërprerja në raste të tilla do të justifikohej sa herë që partneri privat si person juridik ka kryer krime të tilla, por edhe në rastet kur personi i dënuar me vendim të formës së prerë është anëtar i organit administrativ, drejtues ose mbikëqyrës të partnerit privat ose ka kompetenca të përfaqësimi, vendimi ose kontrolli në të.

MOTRA MARIJE, QË PËRLOTI PAPA FRANÇESKUN NË TIRANË, SHKOI NË AMSHIM…

January 8, 2022 by s p

Frano Kulli/

Po, po, pardje e kemi përcjellë për në banesën e fundit, në varrezën e përbashkët të Motrave Stigmatine në Vorret e Rr’majit, në Shkoder, Motren Marije. Shkodranë e ma shumë pistullorë, banorë të vjetër e të ri , besimtarë e shumta, por edhe të tjerë laikë, ndërmjet të cilëve e me të cilët ajo kishte bashkëndá rreth shtatëdhjetë vite të jetës së saj. Të përlotun , që nuk do ta kishim ma mes nesh Shejtneshën e gjallë. Se rrallë ndodh e ndoshta kurrë; asnjëherë nuk ka ndodhë që përreth një njeriu të përmblidhet vetëm e vetëm dashuri e respekt e aspak, po assnjë grimë shpërfillje e le mâ urrejtje. Porse besimtarët, në kapërcim të dhimbjes tokësore, të bindur se ajo tash e masandej , përjetësisht do të lutej për ta atje në qiell e kanë forcen e kapërdirjes të lotëve, që ua jep besimi. -Nuk kam ardhë të lutem për të – më tha dom Gjergj Meta, Ipeshkvi i Rrëshenit, mbas meshës së Dritës në Pistull, pranë arkëmortit të Motrës Marije, po kam ardhë t’i lutem asaj që tash sodit fytyren e bukur të dhëndërrit hyjnor, të cilit i qëndroi besnike në kohë të vështira, që të lutet për ne. E sigurisht që më përmalloi mua e të tjerët e pranishëm, miku i çmuar, dom Gjergji me kumtin e vet. Të nesërmen, në meshën e salikimit, që u dha në Kishën e vogël të Motrave Stigmatine, (e jo në Katedrale) në Shkoder ishin përsëri ata, pistullorë të ardhur prej katundit e shkodranë besimtarë, adhurues të shejtneshës së gjallë. Meshen e bashkëcelebroi Imzot Massafra, Arqipeshkvi i Shkodrës, me dy Ipeshvijtë e Sapës e të Rrëshenit. Syri të kërkonte në një rast si ky edhe françeskanët, bashkëvëllezërit e Motrës nga Kustodia françeskane…Edhe nga Nunciatura Apostolike, gjithashtu. Po Atit të Shejtë, Papa Françeskut, thua t’ia kishin bërë me dije ??… Në meshën e Pistullit, Dom Simoni, Ipeshkvi i Sapës, të cilin murgesha e kishte pagëzuar në kohën e diktaturës e ripërsëriti në predikimin e vet, ndjesinë që kishte përjetuar kur vetë Papa Françesku, në njërën prej audiencave i kishte bërë pyetjen retorike : ty të ka pagëzuar Motra… në kohën e diktaturës ? Kurse nga Presidenca e Shqipërisë, nga aty ku përditë jepen dekorata gjithfarësh nuk kishte, të paktën një mesazh ngushëllimi. Po as nga Zotëria e tij Edi Rama. Si kryeministër i Shqipërisë, po as si katolik i shpallur. E as nga Kuvendi i Shqipërisë, po ashtu….Si duket rastin për të nderuar vehten e institucionet e shtetit shqiptar me një homazh për një heroinë të heshtur të besimit të shqiptarëve e kishin shpërfillur. Kurse nga mediet pareshumta që përditë përdhosin vetëemrimin e tyre kombëtare me trushpërlarjen e shqiptarëve edhe pritej mungesa, në raste si ky ku gjëndet e nderohet virtyti…Ata na e vërtetojnë përditë se s’është ky as qëllimi e as destinti i tyre… Mjerimi i shoqërisë sonë ky ! Dhimbja jonë e përbashkët kjo ! Po kush ishte Motër Marije Kaleta ? Ishte ajo murgesha, që me rrëfimin e saj më 21 shtator përloti edhe vetë Papa Françeskun në Katedralen e Shën Palit në Tiranë, ia ka kushtuar herët jetën besimit te Zoti. Që nga momenti i shfaqjes së thirrjes, në Kuvendin e motrave stigmatine në Shkodër dhe pas pak vitesh e nxjerrë jashtë me dhunë, në marsin e vitit 1946 bashkë me simotrat e tjera stigmatine, nuk është shmangur për asnjë çast nga kjo rrugë. Prej aty kthehet në Pistull, në fshatin ku familjen e saj, dy prindërit Ejllin dhe Shuken së bashku me të, i kishte sjellë dom Ndoc Suma, xhaxhai i saj i caktuar famullitar në atë fshat. Aty ajo ka përcjellë pastaj gjithë ditët e vitet e saj deri sot, më shumë të vrazhda se të kthjellëta; aty ka vdekur i pari prift i kthyer nga burgimi dhe vuajtja e tmerrshme dhe dy-tre muaj më pas edhe i ati… Pa arritur në mesomoshën e saj, aty ka bërë pastaj, nga pak e përditë, gjërat e zakonshme të mbijetesës, duke filluar nga gjërat e vogla… Lutja ka qenë e para, e përditshmja, e përmbrëmshmja e përhershmja dhe e përjetshmja e saj, e ngrirë në gjunjë, me shikimin e sytë lart drejt Hyjit… Janë disa prej përjetimeve të mia në fëmijërinë e hershme, kur familja e saj, tashmë e firuar në dy gra, ajo dhe e ëma, për rreth një vit kanë bashkëjetuar me ne në shtëpinë e prindërve të mi…E prej blêjve të gramatikës së italishtes së shkollës së saj të Stigmatineve a fjalorit të Cordigniano-s, kemi mërmëritur fjalët e para të gjuhës së huaj. Marija nuk ishte feniksi që u ngrit nga hiri, jeta e saj ka qenë si jetët e të tjerëve, kushtuar besimit në Zotin pa asnjë thyerje edhe në kohën e anti-Zotit, e gatshme për t’u flijuar e martirizuar, ashtu si axha i saj dhe si shumë e shumë prelatë të tjerë përpara tij. Ka pagëzuar fëmijë e ka bërë të gjitha sakramentet që i lejonte petku (rroba) i murgeshës (tashmë i përshtatur) e kujdesshme, por e pafriguar, e dhënë e gjitha Zotit. Ajo ka bashkëjetuar mrekullisht edhe me të ndryshmit, ua ka bërë të gjithëve pa dallim, kush i ka dëshiruar ritet sakramentare të fesë, aq të frikshme për kohën, me një devocion të madh. Rrëfimi i të vërtetave të saj e pati mallëngjyer derisa e ka përlotur vetë Papa Françeskun, në mbrëmësoren me rregulltarët e rregulltaret e Kishës shqiptare në Katedralen e Tiranës, në vizitën e tij të 21 shtatorit të vitit 2014… Dhe ky çasti i saj fatlum e ka shpërfaqur shpirtin e madh të murgeshës së vogël në vëmendjen e shpërndarë të botës. Në librin e tij “Viandanti” [Shtegtarë] (enti botues “Gjergj Fishta, 2009) italiani nga Ferrara, Domenico Bedin, shkruan për Marijen: “Ha ormai 80 anni, piccolina e asciuta come madre Teresa, ma lei é dritta come un fuso ed il suo sguardo é insieme assorto e volitivo. Lavoró tutta la vita in campagna nelle cooperative; ogni tanto, clandestinamente, si trovava con Adelaide e altre amiche da un prete, per celebrare la Santa Messa e confessarsi. Nel suo villaggio e nei paesi intorno tutto sapevano di questa donna segretamente suora, ma nessuno la denunció. Maria divenne il punto di riferimento di ciascun cristiano che di notte o di giorno, con la scusa di scambiare qualche uovo o delle verdura, si recava a casa sua per pregare, ricevere un benedizione, dire il rosario o addirittura far batezzare un figlio”.(Është tashmë 80 vjeçe, trupvogël dhe e dobët si Nënë Tereza, por ajo është e drejtë si një bastun dhe shikimi i saj është i zhytur në mendime (i përhumbur) e në të njëjtën kohë i vendosur. Punoi gjatë gjithë jetës në fshat nëpër kooperativa; herë pas here, në mënyrë klandestine, takoheshin me Adelaiden dhe me shoqe të tjera te një prift, për të celebruar Meshën e Shenjtë dhe për t’u rrëfyer. Në fshatin e saj dhe në vendet përreth, të gjithë e dinin që kjo grua ishte fshehtas një murgeshë, por askush nuk e denoncoi. Maria u bë pikë referimi për çdo të krishterë që natën apo ditën, me pretekstin se donte të shkëmbente ndonjë vezë apo perime, shkonte në shtëpinë e saj për të marrë një bekim, për të thënë rruzaren apo madje edhe për të pagëzuar një fëmijë.) …Paç dritën e amshueme Motra Marije. Lutu për ne !

Report: Children with intellectual impairment in Albania

January 8, 2022 by s p

Fatjona R. Lubonja, Teachers College, Columbia University, New York: USA/

Introduction

Children with intellectual impairment are “at-risk” when there is an inequality between their education, policy, and needs. Such a population needs strong interventions and treatments alongside quality education that allow the disability to survive in a difficult environment and society (O’Connor, Notari Syverson, & Vadasy, 1996). Albanian policy, health, education, and social institutions have gone through many changes in the last years, following the country’s political and economic reforms (Zogaj, 2014). Since, Albanian have a centralized health and education system controlled by the state (Fshazi, 2004), such changes had influenced policy, education, health services, and directly the children with intellectual impairments. In addition, lack of specialized staff and education in the behavior field targeting children with intellectual disability such as attention -deficit/hyperactivity disorder (ADHD), schizophrenia, autism, and general cognitive impairment had a direct effect on the development and life of children with intellectual impairment.

The report reviewed the situation of children with intellectual impairment in Albania, and the directly related policy. Such a report gave an overall historical review about the country’s children with intellectual impairment and the Albanian policy. Empirical research suggested that education expectations, which form the basis of learning ability, can have a powerful impact on children with intellectual impairment and their development (Gentile, J. & Gillig, P. 2012).

The report developed an overall guidance with the goal of describing and understanding the reality of the Albanian institution environment and its direct effects on children with intellectual disabilities. The researcher gathered relevant data from the specified archive documents and historical documents available at the Institute of Statistics (INSTAT), Albanian National Library, Education Ministry public data, Health Ministry, Ministry of Work and Social Affair, independent nonprofit organizations, and interviews with professionals. Time frame for this report stretched through the months of June and August of the year 2017. The data collection began in Albania during the academic school year 2016 – 2017. In order to collect data and in a timely manner, the researcher visited the country with the request asking for information collaboration with Albanian non-governmental and nonprofit organizations dealing with child health and social issues in Albania.

Intellectual Disability in Albania: An Historical Perspective.

Albania had a diverse history in relation with intellectual impairment and as like in many cultures (Ragurman,. et al., 1996) situations involving mental illness were often hidden from the community or health services. During the early 1900 hundred, there were no hospitals or any institution that took care or treated mentally ill children. Religious institutions (monasteries, mosques, churches) were mostly the only host of children or individuals with mental illness.

During the communist totalitarian regime, between the years 1950-1990, there was restriction in data collection and there were no public discussions targeting mental health. Based on statistics, although few, in Albania the number of children suffering from intellectual disabilities or mental problems is higher compared to other pathologies of children (WHO-AIMS Report, 2006). According to the City of Berat Hospital historical patient record data, during the years 1970-1980 there was a “high” number of infant deaths or impairment, with a larger number of cases detected in the rural area (Central State Archive, 1971).

Albanian laws during the 1950-1990, prohibited any independent research or data collection either from Albanian doctors or foreign researchers (Central State Archive, 1961;1963;1971).

The year 1991 brought the regime change and internal revolution that re-structured all government and its policy. The change in government structure and political structure brought a change also in mental illness approach. The economical difficulties and the absence of structure in mental healthcare providers brought poor services to children with intellectual impairment and overall to mental health issues. There was and still is a low number of doctors and specialists in the field of mental health medical field. During the transition years many specialists emigrated on western democratic countries. In addition there was not even one graduate in the field of behavior or applied behavior science from the University of Tirana, studies that specifically targeted mental health (WHO-AIMS Report, 2006). According to an interview with pediatrician Dr.Gjylameti, based on dates obtained over the last 20 years through visits of registered children in the city of Tirana, there was an increased number of children diagnosed with autism spectrum disorder or general intellectual impairment throughout the years. As cases increased, children with intellectual disabilities were “at risk” when there was an imbalance between the understanding of these disorders, their treatment, education and basic needs. Society needed direct intervention of treatments that allowed children with intellectual impairment to survive in a difficult environment (Bow, D. H., & Woolley, R. S., 2011).

Albanian Policy and Services

Albanian education services – (Article 39 & 40, #7952, date 06.21.1995) Education services were provided for free in the school setting or special school. Services provided in school include relatively generic support, such as teachers. The curriculum was written for the entire year or in some cases pre-designed for the entire school K-12 curriculum. Such curriculum was designed by the Ministry of Education for the entire general Albanian education system, and it is unchangeable by schools.

Albanian social care services – (Article 23, 309. # 8092, date 03.21.1996) Services associated with social care were centrally funded government services overviewed by the Ministry of Health and Ministry of Work and Social Affair. There were two major Central Residences in the city of Shkoder and Lezhe. The centers provided help for children with disabilities for the entire country. Their maximum capacity of 250 children was not enough for providing to the entire population of children with intellectual impairment in the entire country of Albania.

Policy – In addition to specific areas of support, policy played a role in shaping Albanian education and children with intellectual impairment. Albanian policy in relation to education had changed categorizing it from pre-1990 policy to post-1990 policy. Prior to 1990 children with intellectual impairment were under the law (Article 23, 306), designed and supervised by the Ministry of Health. After the changes post-1990, the children with intellectual impairment law was revised with the goal of integration of such a population in the society and general education environment. Furthermore, in post-1990 laws, other than the Ministry of Health, also the Ministry of Work and Social Affair began playing an important role in shaping the policy toward children with intellectual impairment. Changes for mental health legislation were taken during 1996. The issues taken into consideration in mental health legislation were the care, the rights of individuals and members of the family, competency and capacity, voluntary and involuntary treatments, guardianship, and judicial issues. During the years 2003-2005, further changes were made to the legislation focusing mainly on policy and development of mental health services by adding the deinstitutionalization of the psychiatric hospitals. For the first time the law included human rights promoting social inclusion of intellectual impairment individuals.

Only 3% of the government health care budget was used for mental health. Overall, from this percentage, 97% of the finance went to the mental hospitals. The essential list of medicines, revised and approved by the Ministry of Health, included at least one psychotropic drug. Only 1% of mentally ill population had free of cost access to psychotropic drugs. (WHO-AIMS Report, 2006).

Mental health facilities were composed of 2 mental hospitals, 34 outpatient facilities (2 of them for children and adolescents), 2 psychiatric wards in general hospitals, 5 day treatment facilities (3 of them for children and adolescents). The number of beds in mental health facilities during the years 2003 -2005 was 30.3 / 100.000 sample population. Children and adolescents represented 8% of patients treated yearly in outpatient facilities, 25% of those in day treatment facilities and 3% of admissions in general hospitals. The highest number of children suffering from mental illness was schizophrenic disorders including the spectrum of autism (70%), followed by mental retardation (17%) and mood disorders (13%). (WHO-AIMS Report, 2006).

Most of the information of children with intellectual impairment derived from the mental health hospital, children’s pavilion, department of psychiatry and neurology. The children were usually treated as outpatients. There were only two hospitals that had psychiatric and neurology patients, in the city of

Tirana and Berat. The first psychiatric hospital was opened in the year 1968 in the city of Berat, previously used as an orphan place and a hosting house for intellectual impairment children. Another hospital specialized in neuro psychiatric treatment of children ages 2-20 years old was the Mother Teresa Hospital in the city of Tirana. There were no behavior clinics targeting children’s intellectual impairment.

Citation: Lubonja, F. R. (2022). Report: Children with intellectual impairment in Albania. Academia Letters, Article 4550. https://doi.org/1020935/AL4550

References

Bow, D. H., & Woolley, R. S., (2011). Mental health perceptions and coping strategies of

Albanian immigrants and their families. Journal of Marital & Family Therapy, 0194472X, 37, 1.

Central State Archive, The Ministry of Internal Affair (1965). Translated from Albanian,

“Ministria e P unëve të Brendshme” (nr. 152) , Viti 1965, Dosja 26, fl. 2-15, Tirana,

Albania

Central State Archive, The Ministry of Internal Affair (1961). Translated from Albanian,

“Ministria e P unëve të Brendshme” (nr. 152) , Viti 1961, Dosja 22, fl. 1-3, Tirana, Albania

Central State Archive, The Ministry of Internal Affair (1971). Translated from Albanian,

“Ministria e P unëve të Brendshme” (nr. 507) , Viti 1971, Dosja 8, Tirana, Albania

Fshazi, F. (2004). Education and multicultural politics; Society as conceptualized in textbooks:

The Albanian case. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Gentile, J. & Gillig, M., P. (2012). Psychiatry of Intellectual Disability: A Practical Manual Wiley-Blackwell.

O’Connor, Syverson, & Vadasy, 1996. The effect of kindergarten phonological intervention on the

Annual Meeting of the American Educational Research Association (New York, NY, April 8-12, 1996). (ERIC Document Reproduction Service No. ED394129). Retrieved from https://eric.ed.gov/?id=ED394129

Raguram, R., Weiss, M. G., Channabasavanna, S. M., & Devins, G. M. (1996). Stigma,

depression, and somatization in South India. American Journal of Psychiatry, 153, 1043-1049.

Zogaj, P. (2000). Te gjithe neper vendet e tyre. Tirana, Albania: Botimet Dita. Trans. “All in their place”.

WHO-AIMS Report on Mental Health System in Albania WHO and Ministry of Health, Tirana, Albania, 2006.

World Health Organization (2000).World Health Report 2000. Health Systems: Improving performance. WHO Geneva:

World Health Organization (2001). Atlas Mental Health Resources in the World 2001. WHO – Geneva:

World Health Organization (2005). Mental Health Atlas 2005. WHO – Geneva:

NGJARJET NE PARTINE DEMOKRATIKE…

January 8, 2022 by s p

Sulmi në PD nga mbështetësit e Berishës, ndërhyn policia me gazlotsjellës.

VOA

LINK: https://www.zeriamerikes.com/a/6388122.html

Në Shqipëri, situata në selinë e Partisë Demokratike u qetësua pasi policia ndërhyri me kërkesë të deputetëve që ndodheshin brenda saj të cilët kishin deklaruar se ndjeheshin të kërcënuar nga sulmi i dhunshëm i mbështetësve të ish kryeministrit Sali Berisha. Njësitë speciale morrën kontrollin e godinës. Oborri dhe e gjithë zona përreth u boshatis, pas përdorimit të gazit lotsjellës. Zoti Berisha nga ana e tij foli për “një ndërhyrje kriminale” nga ana e policisë, duke deklaruar më pas se kjo që ndodhi “është vetëm faqja e parë e një lëvizje të pandalshme”. Gjatë ditës, përfaqësitë e huaja diplomatike dënuan dhunën

Selia e Partisë Demokratike u sulmua me forcë gjatë ditës së sotme nga mbështetës së ish kryeministrit Sali Berisha, të cilët i janë përgjigjur thirrjes së tij për marrjen nën kontroll të godinës ku po qëndron kryetari demokrat Lulzim Basha dhe drejtues të tjerë të partisë.

Fillimisht dera kryesore e selisë u hap me forcë, përpara orës 12.00 e cila është ora në të cilën ishte thirrur protesta. Xhamat e saj janë thyer por protestuesit janë ndalur në pjesën e hollit, ku mesa duket janë gjendur përpara dyerve të tjera të përforcuara me veshje hekuri

Pas këtij momenti nuk ka patur asnjë cast qetësie. Mbështetësit e zotit Berisha kanë provuar të hyjnë nga drejtime të ndryshme. Një tentativë e disa personave që me anë të shkallëve u ngjitën në katin e dytë, në një ballkon në krahun e majtë, u zpraps, nga disa persona nga brenda godinës. Një prej protestuesve mbeti i plagosur në kokë. Përpjekjet e tjera po ashtu janë sparpsur, ndërsa nga brenda selisë po përdoret gazlotsjellës.

Duke përdoru shkallët, mbështetësit e zotit Beirhsa kanë tentuar të hyjnë në katet e sipërme, duke përdorur dhe sende të forta e gurë që kanë thyer xhamat. Një derë e blinduar në krahun e djathtë të godinës u arrit të hapej.

Me anë të një deklarate, Partia Demokratike reagoi duke u shprehur se “Sali Berisha po rrezikon jetën e dhjetëra demokratëve me aktet e dhunës së sotme! Me një akt të paprecedentë, mercenarët nën urdhrat e tij, po sulmojne godinën e Partisë Demokratike, duke vënë në rrezik real jetën e drejtuesve më të lartë të Partisë Demokratike në qendër dhe në rrethe, si dhe të dhjetëra demokratëve të tjerë. Gjakderdhja duhet ndalur nga institucionet ligjzbatuese! I bëjmë thirrje institucioneve të ndërhyjnë për të shmangur viktimat e dhunës së Sali Berishës mes demokratëve!”

Më pas Policia e Shtetit ka bërë të ditur se ka marër një “kërkesë nga një grup deputetësh të Partisë Demokratike, të cilët kanë kërkuar ndihmën e Policisë, pasi i rrezikohej jeta nga protestuesit”. Policia bëri të ditur se “është gati për të ndërhyrë në ndihmë të deputetëve që kanë kërkuar ndihmë dhe u bën thirrje protestuesve që të distancohen menjëherë nga aktet e shkatërrimit të pronës dhe aktet e dhunës. Policia e Shtetit u bën thirrje organizatorëve të protestës që të përmbajnë protestuesit dhe të shmangin çdo rast dhune, sepse do përballen me ligjin”.

Policia ndërhyri në një kohë të shkurtër duke përdorur gazin lotsjellës. Mbështetësit e zotit Berisha u shpërndanë. Njësitë e policisë duket se kanë marrë kontrollin e godinës së PD-së duke u rreshtuar e shumtë në numër në hyrje të saj.

Për situatën e krijuar pati reagime të shumta nga përfaqësuesit e komunitetit ndërkombëtar. Në një postim në Twitter ambasadorja amerikane Yuri Kim shkroi se “Shtetet e Bashkuara janë thellësisht të shqetësuara për rritjen e tensioneve në ndërtesën e selisë së Partisë Demokratike dhe përdorimin e forcës nga protestuesit. U bëjmë thirrje organizatorëve të protestës që të refuzojnë dhunën dhe të veprojnë qetësisht. Ata që nxisin dhunën ose minojnë sundimin e ligjit do të mbahen përgjegjës”.

Delegacioni i Bashkimit europian reagoi përmes një deklarate duke “dënuar aktet e dhunës që kanë ndodhur sot dhe u bën thirrje të gjithë aktorëve të përfshirë të ushtrojnë qetësi dhe përmbajtje. Nuk duhet të ketë vend për dhunë në politikë. Të gjithë të përfshirët kanë përgjegjësinë të sigurojnë që demonstratat të zhvillohen në mënyrë të rregullt dhe paqësore dhe të garantojnë sigurinë e të gjithë njerëzve të pranishëm. Rruga e integrimit të Shqipërisë në BE ka nevojë për një opozitë solide që kontribuon në axhendën e reformave të vendit, duke iu përgjigjur aspiratës së popullit shqiptar, shumica dërrmuese e të cilit dëshiron ta shohë Shqipërinë në BE”.

Protesta e sotme shënon kulmin e një lëvizje që zoti Berisha ndërmorri ndaj kryetarit Basha, pas vendimit të këtij të fundit për ta lënë jashtë grupit parlamentar, për shkak të vendimit të SHteteve të Bashkuara që e shpallën non grata ish kryeministrin.