• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NJË “HAJMALI” QË PUNËVE TONA, DO T’U SILLTE MBARËSI?

July 13, 2013 by dgreca

Nga Fadil LUSHI/

Të nderuar lexues! Për ta shkruar këtë vështrim, gjithsesi se patëm një “provokim”, i cili na erdhi nga një biznesmen turk, me prejardhje shqiptare, Ahmet Dursun, që jeton dhe vepron në kryeqendrën e Shqipërisë londineze prej para 16 vjetësh. Në motin kur u botua i ashtuquajtur Fjalor enciklopedik maqedonas, ai aq shumë qe i zemëruar, saqë në një gazetë të Tiranës botoi një shkrim, sa simpatik, po aq edhe provokues, ku, pos të tjerash, kishte thurur edhe këtë paragraf “…, akademikët maqedonas arritën, me disa rreshta, të zgjojnë historianët shqiptarë nga një përgjumje të vdekurish…,” dhe më tutje “…, keni parë a dëgjuar që ndonjë historian të udhëtojë bashkë me studentët e tij në qytetin ku u ndërtua kështjella e tërësisë së shkronjave të gjuhës shqipe respektivisht në Manastir…, apo të shohë zbulimet arkeologjike ilire në qytetin e Ohrit?! Keni parë një historian të ftojë studentët e tij për të kaluar së bashku një natë të vetme në Bllacë…, aty pranë hekurudhës, ashtu si qindra-mijëra shqiptarë të Kosovës gjatë luftës?! Keni parë një historian, t’u bëjë thirrje studentëve të tij ditën e shenjtërimit të Nënë Terezës të vizitojnë shtëpinë e saj në Shkup?! Nuk kam parë dhe as nuk kam dëgjuar!”, thotë në fund z. Ahmet Dursun.

Ne, që shkruajmë këto rreshta, do bëjmë përpjekje që shkrimit të z. Dursun, të mos i shtojmë e as të mos i heqim as një pikë a presje, thjesht do të themi se ai e ka qëlluar në shenjë. Neve që na ka zaptuar katrahura sot e gjithë ditën e Perëndisë na mbetet që pa “vullnetin” tonë, “…, të flasim shqip, të flemë shqip, të flasim jerm, të pëshpëritim qosheve shqip, të pështyjmë shqip, të fyejmë njëri-tjetrin shqip, të sëmuremi shqip, të (mos) sfidohemi shqip, të kurohemi shqip, të bëjmë seks shqip, të urrejmë shqip, të fantazojmë shqip, të shumohemi shqip, të emocionohemi shqip, të çoroditemi shqip, të inatosemi “arnavutçe”, të marrëzohemi shqip, të dëshpërohemi e të mpakemi shqip, të bëjmë politikë shqip, të bëjmë turizëm shqip, të synetohemi shqip, të luajmë kumar shqip, të ëndërrojmë shqip, të moralizojmë shqip, të premtojmë shqip, të rebelohemi shqip, të çmendohemi shqip, të vishemi shqip, të harrojmë shqip, të filozofojmë shqip, të bëjmë analiza, vështrime, kolumna dhe editoriale boshe shqip, të rrugëtojmë shqip, të (a) socializohemi shqip, dhe… së fundi, ngandonjëherë fare dhe fare pak të sikletosemi a të shqetësohemi shqip sa u përket punëve që nuk na bëjnë…”!??

Lexuesi im i nderuar me plot të drejtë mund thotë se të gjitha këto veprime gjithsesi se do t’i bëjmë shqip, nga fakti se “toptan”  jemi shqiptarë. Po edhe unë, dua s’dua, do pajtohem me këtë konstatim, por ama në më jepet e drejta edhe unë do parashtroj pyetjen: Sa ne, vërtet, rezonojmë shqip, sa bëjmë analiza shqip, sa shkruajmë shqip, sa mençurohemi shqip, sa ndërgjegjësohemi shqip, sa tolerohemi shqip, sa mëshirohemi shqip, sa bëjmë ndryshime shqip, sa vetëndëshkohemi, sa vetëkritikohemi shqip, sa sugjerojmë shqip, sa (nuk) bëhemi fener ndriçues shqip, e të tjera koncepte a nocione gjithmonë dhe gjithmonë shqip dhe vetëm shqiptarçe.

Nga sa lexuat më sipër, kushedi për të satën herë përmenda fjalën SHQIP (kjo fjalë sa e bukur, aq edhe humane), andaj le të më lejohet t’i referohem konceptit, arsimi shqip. Ju, të nderuar lexues pa tarafe (të revistës SHENJA), a mund të më thoni se nga shkon arsimi shqip. Pa më thoni, ç’drejtim ka zgjedhur kjo veprimtari shoqërore, qoftë ai fillor, i mesëm…, gjimnazor, profesional, artistik a edhe universitar!? A mos vallë, kështu siç e menaxhojmë, nuk e shembim përdhe…, a nuk e kontrabandojmë e kriminalizojmë, po edhe e anatemojmë. Pa më thoni, të nderuar mësimdhënës, prindër dhe ju që ndërtoni politikën e arsimit shqip, mos vallë nuk doni të hetoni provat e pakontestueshme sa i përket zbehjes së vlerave arsimore, zbehjes së edukimit të fëmijëve tanë, qofshin ata të përfshirë në shkollat fillore nëntëvjeçare, të mesme a ato universitare! Pa më thoni, a mos vallë neve na mungon kultura e kontrollit, kultura e përgjegjësisë, a edhe ajo e ndëshkueshmërisë…, apo jemi të etur për bashibozllëk…, për atë “kulturën” e ashtuquajtur vetëkënaqësi kolektive! Dashamirësit e arsimit thonë se kjo veprimtari, sa e shenjtë dhe po aq humane, në oborrin e saj nuk duron prezencën e armikut të popullit, nuk duron prezencën e “lolove”, a njerëzve të vetëshpallur (pseudo) intelektualë, (pseudo) pedagogë, (pseudo) doktorë shkencash, diversantë, dezertorë e tjerë!

Kësaj veprimtarie nuk i duhen mësues me njohuri “virane”, nuk i duhen mësues kampesh të diktatorëve, nuk i duhen mësues me asi njohuri të cunguara, që nuk janë as për nxënës, as për “dynja” e më pak për “ahiret”!…, nuk i duhen njerëz që u mungon lidhja organike me të, nuk i duhen njerëz që nuk janë të mishëruar me të, nuk i duhen njerëz që do të “prodhojnë diploma për (gjysmë) analfabetë”, nuk i duhen njerëz që dalin nga listat e aktivistëve politikë gjithsesi të papunësuar, nuk i duhen njerëz që do të tregtojnë me të, nuk i duhen njerëz që do t’ia vënë kazmën e… Tekefundit, arsimit shqip, sot e gjithë ditën e Perëndisë, i duhen profesionistë, njerëz mendjendritur, vetëkritikë, njerëz të përgjegjshëm, njerëz të cilët këtë zallamahi do ta luftojnë pa mëshirë dhe nëse duhet edhe barbarisht. Për këtë dhe arsye të tjera, çdonjëri nga ne detyrimisht duhet të ngritë shqetësimin kolektiv a individual. Ndryshe nuk bën.

Ky Sazani, që më “rri mbi kokë”, pos tjerash, më tha: “…, ti xhaxhi, a nuk ke durimin, guximin dhe takatin, të thuash edhe ndonjë llaf për politikën shqiptare, për ata politikanë me paterica si dhe për filozofinë e politikëbërjes së tyre të mbrapshtë”!?? Po ç’të të them, or qerrata, kur më mungojnë fjalët shqip. Ç’të të them për ata, kur të gjithë e dimë se punët nuk i kanë në terezi, ç’të them për logjikën dhe moralin e politikëbërjes sonë të sëmurë…, për politikën tonë që nuk kurohet dot kollaj, për politikën që kurrën e kurrës nuk ka marrë vaksinë kundër tërbimit a fruthit, ç’të them për politikën tonë që nuk përjashton njerëzit të cilët janë “futur” në të për të bërë biznes, për politikanët që u “futën” aty me qëllim që të dalin nga anonimiteti provincial a katundaresk, për politikanët të cilët para se të zinin vend në të, zëvendësuan opingat me “këpucët e sheshta”, për ata që ndryshuan karakterin dhe origjinën, për ata që krijuan klimë paradoksale, për ata që u bënë skllevër të korrupsionit, për ata që në çdo “mexhlis katundesh” mëtojnë të “zbërthejnë” komplekset e tyre. Në instancë të fundit, arsimi dhe politikëbërja jonë, kështu, siç konceptohen, siç llafoset a edhe shkruhen (shqip), nuk ka gjasa të kondicionohen  sot, nesër a në një kohë të ardhme. Këto dy nocione (shqip dhe politika) aq shumë të “përfolura” gjithqysh se kanë nevojë për një “hajmali” që do t’u ngjitet në qafë, vetëm e vetëm që të mos marrin mësysh. Mitro Çelo nga Tirana, dikur në një shkrim, kishte parashtruar këtë barsoletë: “Para një ruleti, të kazinosë, qëndrojnë dy mesoburra kumarxhinj. Mbajnë fishat e fundit në dorë. Dilemë. Ku t’i vendosin? I pari parashtron pyetjen: Sa herë në javë bën seks me gruan? Katër herë. Tjetri thotë: Unë një herë më pak. Pasi mblodhën numrat, vendosën 7-tën. Zari qëndroi te zeroja. Do të kishim fituar po të mos kishim gënjyer”! Të nderuar lexues, do të më ndjeni nëse edhe unë në këtë “shkarravinë” ju gënjeva.

Është një shprehje proverbiale ku, pos tjerash, thuhet: “…, kalit po t’i biesh nga vithet, bën përpara, po t’i biesh nga koka, ecën prapa”! A ka ky nënqiell burrë zakoni që do të godasë në kokë katrahurën, papërgjegjësinë, injorancën, hipokrizinë, arrogancën, korrupsionin a edhe fjalën tonë të shtrembëruar….? Nëse s’ka, atëherë ky vështrimi im gazetaresk le të jetë llaf bosh dhe kurrgjë tjetër.

Filed Under: Analiza Tagged With: Fadil Lushi, nje hajmai

VAJZA QË SFIDOI TALEBANËT, IKONË GUXIMI DHE SHPRESE

July 13, 2013 by dgreca

E FRYMËZUAR NGA NËNË TEREZA/

Ne Foto: Nga cereremonia në Nju Jork të premten/

Nga Frank Shkreli/

Malala Yousufzai,  vajza 16-vjeçare nga Pakistani e cila vitin e kaluar u qëllua me  plumb nga talebanët, vetëm e vetëm se mbështeste dhe progandonte në favor të edukimit për vajzat, ishte ftuar të fliste  të Premtën  në Organizatën e  Kombeve të Bashkuara, (OKB) në 16 vjetorin e lindjes dhe në ditën që  organizata botërore ka shpallur si,  “Dita e Malalës”, në nder dhe respekt për guximin e saj përballë sfidave tepër të rrezikshme për një vajzë të re.  Vitin që kaloi, Malala Yousafzai u plagos rëndë, në luginën Swat  në veri të Pakistanit, në jë sulm barbar nga talebanët, të cilët njëherazi  plagosën edhe dy shoqe të saja, kur   talebanë të armatosur u futën në autobusin e fëmijve të shkollës duke kërkuar me emër vajzën e re Malalën — e cila njihej si kundërshtare e politikës së tyre për të mos lejuar vajzat të shkonin në shkollë — dhe e qëlluan disa herë duke e plagosur rëndë.  Fatbardhësisht, ajo u shërua plotësisht  nga plagët e saja nën kujdesin e mjekëve pakistanezë dhe më vonë nga  mjekët anglezë në një spital britanik.  Ishte ky një incident i cili shokoi botën e qytetëruar dhe shkundi ndërgjegjen e botës rreth gjëndjes së vështirë të vajzave në shoqëritë islamike fondamentaliste.  Ky akt, u dënua rëndë nga e gjithë bota si një akt barbar, kriminal dhe i shëmtuar.

Ishte Ish-Kryeministri britanik, Gordon Brown, tani Përfaqsues i posaçëm global i OKB-së për arsimin,  ai që e paraqiti pakistanezen 16- vjeçare para nja një mijë studentëve të ardhur në OKB nga 100 vende  nga mbarë bota, duke thënë se me të vërtetë ishte një mrekulli, që Malala gjëndej në mesin e tyre.   “Më lejo”, tha ai, duke iu drejtuar Malalës, “të përshëndes me fjalët që Talebanët  nuk do të dëshironin t’i dëgjonin:  “Gëzuar 16-vjetorin e lindjes, Malala”.  Ai e quajti vajzën pakistaneze, të plagosur nga talebanët, si ”vajzën më guximtare në botë”.     Ndërsa Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Ban Ki Moon tha se, “Duke sulmuar Malalën, ekstremistët  treguan se frika më e madhe e tyre ësht[ një vajzë me një libër në dorë.”

“Ata menduan se plumbat do të na heshtnin, por talebanët dështuan”.

Ajo e filloi fjalimin e saj në OKB — një fjalim që sipas shumë komentuesve nuk do të harrohet shpejt —  duke falenderuar Zotin, “para të cilit”, tha ajo, ”të gjithë jemi të barabartë”, dhe shtoi se “kjo nuk ishte dita ime, por dita e çdo femre, e çdo djali dhe çdo vajze të cilët kanë ngritur zërin e tyre në mbrojtje të të drejtave të  tyre.”    Malala u tha të pranishmëve se, “nuk po flasë për veten, por për të gjithë ato dhe ata të cilët nuk kanë mundësi të flasin, për  të gjithë ata dhe ato që kanë luftuar dhe vazhdojnë të luftojnë për të drejtat e veta, si dhe për të drejtën e tyre për të jetuar në paqë.”

“Terroristët”, tha ajo, “kanë vrarë me mijëra veta dhe kanë plagosur miliona të tjerë.  “Unë”, shtoi ajo, “jam vetëm një prej këtyre të plagosurve….një vajzë ndër shumë të tjera…Terroristët menduan se do ndryshonin objektivat  dhe të shuanin ambiciet e mia, por asgjë nuk ka ndryshuar në jetën time.”   Por, ajo që ka ndryshuar pas sulmit kundër saj nga talebanët, vitin që kaloi, tha Malala, është se, “vdiq dobësia, u zhduk frika dhe u rivendos shpresa”, duke shtuar se  sulmi taleban kundër saj, e kishte bërë atë më të fortë duke thënë se, si rrjedhim, për të  “lindi forca dhe guximi.”

Duke thënë se pena është më e fortë se shpata, dhe se kjo është arsyeja që talebanët ”kanë frikë nga libri dhe pena”, ajo theksoi se, “Një fëmi, një mësues, një libër dhe një penë, mund të ndryshojnë botën”.  Talebanët ekstremistë”, shtoi ajo, “kanë frikë nga femrat dhe nga zëri i fuqishëm i tyre….kanë frikë nga ndryshimet që barazia për të gjithë, do të sjellë për shoqërinë tonë.”

“Unë e ngre zërin tim jo për të tërhequr vëmendjen ndaj personit tim”, tha ajo, “por për të gjithë ata që luftojnë për të drejtën e tyre që të trajtohen me dinjitet njerëzor,për të gjithë ata që ngulin këmbë dhe kërkojnë të  drejta të barabarta në çdo fushë dhe për të drejtën e të gjithëve për të shkuar në shkollë dhe për tu edukuar.”

Duke thënë se nuk po fliste në një frymë hakmarrjeje, ajo shtoi se dëshiron që edhe fëmijtë e ekstremistëve talebanë të shkojnë në shkollë dhe të edukohen.   16-vjeçarja Malala, tha në fjalën e saj në OKB, se ajo kishte ardhur në Kombet e Bashkuara  e bindur dhe duke u mbështetur në trashëgiminë e  pa dhunë të Martin Luter King-ut, Gandit dhe Nënë Terezës, si edhe në mëshirën dhe mësimet e Jezu Krishtit, Muhametit dhe Budës.    “Zemra më thotë, paqë dhe dashuri me të gjithë, dhe për të gjithë”, tha vajza e re pakistaneze në paraqitjen e saj në OKB, në Nju Jork.

Ajo u bëri thirrje udhëheqsve botërorë që të mbrojnë të drejtat  e femrave dhe të fëmijve anë e mbanë botës, dhe njëherazi u bëri thirrje të gjithë  komuniteteve që të tregojnë tolerancë ndaj atyre që janë ndryshe, duke insistuar në mbrojtjen e lirisë dhe barazisë për femrat, dhe duke theksuar se asnjë shoqëri, “nuk mund të jetë e sukseshme, kur (femrat) gjysma e popullsisë së saj, “nuk gëzon të njëjtat të drejta me gjysmën tjetër të popullsisë”.  Vajza pakistaneze u bëri thirrje, atyre që ajo cilësoi si, “motrave tona anë e mbanë botës që të jenë të guximshme — të besojnë  në vetvete dhe të përqafojnë fuqinë mbrenda vetes së tyre, ashtuqë të realizojnë potencialin e tyre të plotë.”   Askush nuk mund t’na ndalojë, tha ajo, në rrugën tonë për realizimin e paqës dhe të edukimit për të gjithë.

Presidentja e Fondacionit të Kombeve të Bashkuara, Kathy Calvin tha se, “Guximi dhe anagazhimi i Malalës na frymëzon të gjithëve”.  Znja Calvin shtoi se,   “Ajo mishëron vendosmërinë dhe guximin e të rinjve e të rejave anë e mbanë botës, të cilët ndeshin në pengesa të mëdha për të shkuar në shkollë.   Por, të edukuar, ky brez i ri do të jetë një forcë e fuqishme për përparim në botë…..Le të nderojmë sot Malalën”, tha Zonja Calvin, “duke bërë realitet edukimin e të gjitha vajzave dhe djemve, anë e mbanë botës, pa përjashtim.”

Me fjalimin e saj në Kombet e Bashkuara në Nju Jork, Malala Yousafzai triumfoi mbi terroristët talebanë, megjithse prej tyre kishte marrë plumbin, vetëm e vetëm se nguli këmbë në mbrojtje të së drejtës së vet dhe shoqeve të saj të shkonin në shkollë për tu edukuar.    Dy prej tyre u plagosën gjithashtu me atë rast.  Ajo kundërshtoi guximshëm urdhërat e radikalve të çmendur talebanë dhe vazhdon të flasë në mbështetje të edukimit të vajzave në Pakistan dhe kudo në botë, megjithëse talebanët kanë kërcënuar se nqëoftse jeton, ata do të përpiqen gjithnjë që ta vrasin Malalën.   Por Malala, jo vetëm që ka shpëtuar nga sulmi i talebanëve dhe nuk i ka frikë ata aspak, por nga fjalimi i saj në OKB të premten e cila me guximin e saj habiti botën, shihet se ajo është më e guximshme dhe më sy patrembur se kurrë më parë.

Guximi i Malalës dhe të tjerëve si ajo, duke kundërshtuar ideologjinë çnjerëzore mesjetare të talebanëve, është e vetmja shpresë për një lëvizje mbarë popullore për të mundur ideologjinë e talebanëve dhe për të mposhtur fushatën e tyre të shtypjes në Pakistan, Afganistan dhe kudo tjetër në botë.

Në mirënjohje dhe falënderim për guximin e saj të pashëmbullt, sipas BBC-së, janë mbledhur me mijëra nënshkrime “online” nga e gjithë bota, për një peticion, me të cilin bëhet thirrje që vajza trimëreshë pakistaneze Malala, të emërohet për Çmimin Nobel për Paqë.   Ajo me të vërtetë është një kandidate e denjë për këtë çmim prestigjioz.

 

 

Filed Under: Analiza Tagged With: ikone guxim, talebanet, Vajza qe sfidoi

Leksioni rumun per krimet e komunizmit

July 13, 2013 by dgreca

* Do dënohen 35 roje që gjatë komunizmit torturonin të burgosurit politikë

*Nga 617 mijë të burgosur politikë që kishte Rumania, 120 mijë vdiqën nëpër kampe, kurse tani kanë mbetur gjithsej vetëm 2800 njerëz, të cilët shikojnë një shkëndijë

* Marius Oprea: “Ai mendon se ish udhëheqësit e Rumanisë kan për të ndëshkuar prindërit e tyre?” tha ai për AP. “Partia Komuniste mund të mos ekzistojë më, por ne ende kemi komunistët. Securitate mund të jetë i vdekur, por ne ende kemi agjentë të ish Securitate”

Nga Beqir Sina, New York/

BUKURESHT – RUMANI : Atyre rojeve të burgut – gardianve, që ua kan këputur gishtat të burgosurve duke përplas dyert, i kan rrahur në shputën e këmbëve, dhe i dogjën me cigare, nën sqetull dhe vende delikate të trupit të njeriut, do të dalin para gjyqit se kan abuzuar, edhe me ligjet e atëhershme. Gjithashtu edhe ata që në burgjet politike shërbyen të burgosurit me mish të “qelbur” i cili mbetej nëpër thertoret, duke i detyruar të burgosurit  të hanë “mbeturinat”, si dënim, do të jenë përball drejtësisë. Të gjithë ata që torturuan të burgosurit në mënyrat ekstreme deri të ngrohjes dhe të ftohtët, ata që bënë viktimat e tyre të mbajnë mbi kurriz ngarkesa dërrmuese, derisa të burgosurit të “këputeshin” të gjithë do të dalin para ligjit në se janë gjallë, thotë Instituti për Hetimin e Krimeve të Komunizmit dhe Kujtesën, i cili është u themeluar nga Partia Liberale e ish kryeministrit Calin Popescu Tariceanu në vitin 2006 .
Ata thonë se pas dekadave të mohimit, po dalin detaje drithëruese në lidhje me rojet e burgjeve – gardianëve, ndaj fatkeqësive që ata u kan shkaktuar të burgosurve politikë në Rumani, siç ishin : pronarët – gulagët – kulakët, kundërshtarët politik të regjimit komunist të kohës. Ata janë sot si pjesë e një hapi të parë dhe i vogël drejt dhënjes së tyre llogari. Fillimisht Ministria e Drejtësisë, ka publikuar emrat e 35 rojeve – nga mosha  80 ose 90 e tyre – që do të dorëzohen tek autoritetet, Rumune, duke filluar që javën e ardhshme për ndjekje të mundshme ligjore nga një institucion qeveritar i ngarkuar me hetimin e krimeve të epokës komuniste, shkruan axhenisa amerikane e lajmeve Associated Press.
Kryesuesit e krimeve të epokës komuniste, kanë qenë prej kohësh të mbrojtur nga ligjëvënës të Rumanisë, poskomuniste, deputet dhe anëtarë qeverie, prej pushkatimit të kryetarit të tyre Nikola Chaushesku . Ata mbushën partitë politike, mbar rënjes së komunizmit, megjithëse, kan qenë anëtarë të ish policisë së fshehtë Sekuritate.

Por, lëvizja për të ekspozuar bëmat e tyre, fillimisht po merret me rojet e burgjeve, të cilët nuk kan asnjë llloj justifikimi, sot mbasi kan vepruar edhe kundra ligjive të atëhershme, thotë Partia Liberale, e cila tani është pjesë e koalicionit qeverisës. Anëtarët e Partisë Liberale dhe familjet e tyre, thuhet kan qenë në shënjestër nga komunistët në goditjen e tyre, mbi të gjithë mospajtimet e perceptuar në atë kohë, prej se kur erdhi në pushtet Partia Komuniste në vitin 1946. Lista zyrtare e të burgosurve politik në Rumani; është 617,000 të burgosur politikë dhe gulagë – kulak. Nga këta thuhet se 120,000 vdiqën në burgje dhe kampet e interrnimit. Të burgosurit politik rumun përfshijnë politikanë, priftërinj, pronar të tokave nëpër fshatara, shkrimtarë, diplomatë dhe fëmijët e kundërshtarëve politk.  Shumica e të mbijetuarve, atyre që kalun në burgjet politike dhe kampet e interrnimit në Rumani, vdiqën para se të shohim ndonjë shans të drejtësisë, dhe një ditë lirie, mbas 1989.   Ata që janë ende të gjallë – mendohet të jenë rreth 2800 në të gjithë Rumaninë – dhe tani po shohin një dritëz shprese duke pas si pik shprese edhe njerëzit e tyre, që punojnë në Institutin për Hetimin e Krimeve të Komunizmit dhe Kujtesën . Më në fund ata janë të kënaqur që qeveria rumune e fillon provën e akuzave kundër 35 rojeve, por në listë, ka edhe të tjerë të kohës së krimeve komuniste, nga ata që shërbyen në Sicuritate .  Instituti për Hetimin e Krimeve të Komunizmit dhe Kujtesën, i cili është u themeluar nga Partia Liberale e ish kryeministrit Calin Popescu Tariceanu në vitin 2006, është e vetëmia parti, që u kthye në qeveri si një partner i vogël i koalicionit vitin e kaluar . Ky institut thuhet se ka nisur të mbledh provat e krimeve të kryera në vitet 1950 dhe `60 – e cila është periudha e konsideruar si më errët e komunizmit rumun – Ky Institut i ndihmuar edhe nga një ministër liberal që ka udhëhequr në atë kohë Ministrinë e Brendshme, i cili i ka dhënë provat dhe emrat dhe adresat, e personave që kan kryer krime ndaj të burgosurve politk në atë kohë, po merret tani me 35 rojet e burgjeve.

Ashtu si vendet e tjera të ish-Traktatit të Varshavës, Rumania, i shpëtoj regjimit komunistë, dhe udhëheqësve të të nivelit të lartë, që sunduan atë prej 44 vjetëve, gjatë revolucionit, që ndodhi në vitin 1989. Rumania, tani është i vetmi vend në Europën juglindore nëdër vendet  ish komuniste, që kryetari i qeverisë u ndëshkua po nga komunistët, ku ish diktatori Nikolae Çaushesku dhe bashkëshortia  tij, Elena, u ekzekutuan nga ushtria që deri para 1989 ishin në komandën e tij.

Media rumune thekson se Drejtori ekzekutiv i Institutit, thotë se demokracia në Rumani, ka për të ndryshuar. Mbasi sipas tij:”Ata të cilët kanë prodhuar aq shumë vuajtje dhe terror duhet ta paguajnë atë një ditë dhe madje edhe në qoftë se ata janë të moshës 80 dhe 90 vjeç,” tha Andrei Muraru. “Mbasi ende nuk kemi asnjë prej tyre të jenë të shfajësuar nga përgjegjësia”.
“Do të ishte mirë për ata të cilët janë gjallë për të shkuar në gjyq, kështu që historia do të tregojë ata si kriminelë,” tha Caius Mutiu, 79 vjeç, një ish i burgosur i cili dëshmoi për këtë Institutit.
Mutiu kaloi tetë vjet në pesë burgjet mbasi kishte marrë pjesë në një protestë, për të mbështetur në vitin 1956 kryengritjen anti-sovjetike në Hungari. Ai tha se një roje dikur e kishte kërcënuar për ta vrarë atë, pasi ai u rrëzua gjatë një pune të vështirë. Ai tha se kaloi dy javë në izolim, duke fjetur mbi një dysheme të lagur, çimentoje, ku për të ngrën kishte, lakër dhe patate supë elbi .
Ai kujton se ka parë në burg edhe njerëz që vdisinin nga uria……!

Ai tha se përgjegjësia për sistemin e burgjeve politike, trajtimin e tyre ka qenë e lidhur me udhëheqësit komunistë të Rumanisë. “Faji më i madh qëndron mbi ata që dhanë urdhëra,” tha ai. “Ata janë për të u fajësuar dhe dënuar.”  Marius Oprea, kreu i parë i  Institutit për Hetimin e Krimeve të Komunizmit dhe Kujtesën, thotë se Rumania ka qenë e gatshme, për t’u marrë me të kaluarën e saj, sepse kaq shumë anëtarë të gardës së vjetër që kanë mbetur në pushtet që nga viti 1989. Por, tha ai fillimisht duhet bërë hapja e dosjeve dhe të vendoset Ligji i Lustracionit, thekson shtypi rumun sot.Kush thotë ai mendoni ju  ” se ish udhëheqësit e Rumanisë, kan për të ndëshkuar prindërit e tyre?” dhe shtonë “Partia Komuniste mund të mos ekzistojë më, por ne ende kemi komunistët. Securitate mund të jetë i vdekur, por ne ende kemi agjentë të ish Securitate”.

Filed Under: Analiza Tagged With: Leksion rumun, per krimet e komunizmit

Islamistët në Egjipt me imazh të ri

July 13, 2013 by dgreca

Para pallatit presidencial në Kajro janë mbledhur rreth 200 protestues anti-Mursi për të ngrënë së bashku darkën e iftarit. Mbi asfalt kanë shtruar batanije dhe burra, gra dhe fëmijë të të gjitha moshave shtrojnë mbi to ushqimin dhe pijet. Por atmosfera është e tensionuar. Shpesh shpërthejnë përleshje të vogla mes disa protestuesve të rinj. Disa prej tyre janë armatosur fshehurazi me thika. Sepse pikniku mbahet para pallatit presidencial.

Gjashtë tanke pas një teli me gjemba qëndrojnë jo vetëm për të mbrojtur pallatin, por edhe protestuesit. Kjo për fakin se disa islamistë kanë paralajmëruar mbajtjen e një marshi proteste në drejtim të pallatit. 25-vjeçari Mohamed Hosni është anëtar i Lëvizjes Tamarod që ka organizuar demonstratat masive prej 30 Qershorit. Ai demonstron sepse deklarata kushtetuese e nxjerrë nga ushtria nuk përmbush ende pritjet e tij: “Ajo ishte e mirë, por jo e mjaftueshme. Unë jam këtu si përfaqësues i Tamarodit. Ne kemi kërkuar disa ndryshime në deklaratën kushtetuese dhe tani së shpejti do të ketë një dekret të ri kushtetues “. Shumë prej protestuesve janë shumë skeptikë kundrejt të huajve. Në një tendë është varur një foto e ambasadores amerikane, e cila fyhet në gjuhën angleze me fjalë shumë të rënda.

“Jo sundimit ushtarak” është slogani i ri i islamistëve

Rreth 10 minuta larg rrugë me makinë demonstrojnë prej gati dy javësh disa qindra e mijëra islamistë. Karakteri i demonstratave megjithatë ka ndryshuar. Tani gjithnjë e më pak flitet për një demonstratë pro-Mursi. Edhe numri i posterave me foton e Mursi-së ka rënë disi. Në një nga dy tribunat tani në përgjithësi dëgjohet: “Jo sundimit ushtarak.”

Ndoshta drejtuesit e islamistëve kanë hequr dorë ndërkohë nga kthimi i presidentit të rrëzuar të tyre dhe duan që ithtarët e tyre të mësohen me këtë gradualisht. Ndoshta në sfond ka kohë që janë duke u zhvilluar negociata mes udhëheqësve të Vëllazërisë Muslimane me ushtrinë në lidhje me një zgjidhje të mundshme të konfliktit. Largimi nga Mursi ose fundi i rezistencës do të jetë një goditje e rëndë për shumë protestues. 45-vjeçari Hussein për shembull ka kohë që është për ashpërsimin e konfrontimit: “Ne duhet të fillojmë me mosbindje civile, nëse kjo nuk funksionon, ne duhet të ndërpresim marrëdhëniet me Perëndimin, për shkak se ai po lejon të ndodhë e gjithë kjo. Nëse nuk funksionon as kjo atëherë ne duhet të fillojmë një kryengritje të armatosur.”

Të zemëruar me SHBA-të dhe ushtrinë

Megjithatë, disa islamistë të ulur pranë Huseinit tundin kokat e tyre dhe refuzojnë dhunën. Por shumë prej demonstruesve besojnë në një komplot të SHBA-ve dhe Perëndimit. Kjo është çështja e vetme për të cilën janë të një mendimi jo-islamistët dhe pasuesit e Mursi-së: SHBA duan t’i shkaktojnë dëme Egjiptit. Jo-islamistët besojnë se SHBA mbështet islamistët dhe këta të fundit ankohen se Shtetet e Bashkuara kanë hequr dorë nga Vëllazëria Muslimane dhe tani po mbështesin përsëri ushtrinë.

Gjithsesi Hussein i sheh demonstratat e 30 Qershorit si të dirigjuara nga SHBA-të. Mediat kishin rritur në mënyrë dramatike numrin e demonstruesve. Po ashtu edhe disponimi kundër ushtrisë duket se po përkeqësohet mes disa protestuesve. Favzy Mohamed për shembull flet hapur. Ai është i zemëruar në lidhje me mbi 50 islamistët e vrarë gjatë kohëve të fundit nga ushtria: “Ushtria jonë është shndërruar në një ushtri të biznesmenëve. Ajo gjithnjë e më shumë po bëhet ushtri e Izraelit dhe SHBA-së. Ushtria jonë aktualisht paguhet për të vrarë njerëz. Ata tani janë kthyer në vrasës.”(DW)

Filed Under: Analiza Tagged With: Islamistet ne Egjipt, me imazh te ri

New York Times-Kosovo’s Thaci Aspires to Statesmanship, but Guerrilla Past Haunts Him

July 13, 2013 by dgreca

Mr. Thaci (pronounced THAH-chee) is being hailed in Washington and Brussels as the Gerry Adams of the Balkans, his country on the road toward Europe, his name even invoked, however improbably, as a possible Nobel Peace Prize candidate./

By DAN BILEFSKY/New York Times/

PRISTINA, Kosovo — WHEN Hashim Thaci directed a bloody guerrilla war from the mountains of this poor and rugged country, he was so adept at evading capture that fellow fighters called him the Snake.

Now, Mr. Thaci, 45, the former commander of the Kosovo Liberation Army and the current prime minister of Kosovo, wants to be remembered as a statesman. In June he agreed to put in place a landmark power-sharing agreement with Serbia that is being hailed in Europe and the United States as a triumph of peace and reconciliation in the region after the Balkan wars of the 1990s, in which about 120,000 people died, more than 10,000 of them in Kosovo.

Mr. Thaci (pronounced THAH-chee) is being hailed in Washington and Brussels as the Gerry Adams of the Balkans, his country on the road toward Europe, his name even invoked, however improbably, as a possible Nobel Peace Prize candidate.

But in Serbia, he remains a deeply reviled figure, a complication that underlines the challenges to overcoming ethnic enmities in a region where memories run deep. Former K.L.A. commanders and Western diplomats say he was a ruthless and much-feared leader during the 1998-99 Kosovo war, who ordered arrests, assassinations and purges within the rebel army’s ranks to fend off potential rivals. Mr. Thaci has strongly denied this.

“Most people in Serbia consider Thaci to be an unindicted war criminal who personifies the double standard of the victor’s justice,” said Ljiljana Smajlovic, a prominent Serbian commentator who is president of the Serbian Journalists’ Association. “He now wants to forget his past and go by the book, and he is no doubt sincere in that pursuit. But every warlord in the former Yugoslavia reinvents himself as a liberal democrat.”

In an interview, Mr. Thaci rebuffed that characterization, arguing forcefully that he had been fighting a brutal war against a violent enemy. “I was fighting on the right side of history, liberating my people from tyranny against a ruthless enemy engaged in a massive attempt at genocide,” he said.

Yet the past keeps coming back to haunt him. In 2010, a Council of Europe report accused Mr. Thaci of having led a “mafialike” group that smuggled weapons, heroin and human organs during the war and its aftermath. Mr. Thaci has rejected those accusations as well, and the Kosovo government at the time called them “despicable.” In August 2011, the European Union set up a special task force to investigate the veracity of organ-trafficking claims, including whether or not Mr. Thaci was involved. It has not yet delivered its findings.

Asked about the accusations, including that Kosovar Albanians kidnapped Serbs during the war and harvested their kidneys at a secret “yellow house” in Albania, Mr. Thaci transformed his grin into a grimace.

“Something like that never happened; we have nothing to hide,” he said. “The earlier the issue is clear, the better it is for Kosovo. It is really a very heavy burden for us, and we believe in truth and justice.”

Such demons hover over regional reconciliation, and the success of the power-sharing accord would mark a rehabilitation of sorts for Mr. Thaci and a turning point for his country, which has struggled to gain full international acceptance.

MR. THACI said his wartime experience had taught him to keep his patience during six months of 12-hour-a-day talks this year when he faced his former foe, Prime Minister Ivica Dacic of Serbia. Mr. Dacic was the wartime spokesman of the former Serbian strongman Slobodan Milosevic, whose forces had tried, without success, to hunt down and kill Mr. Thaci.

“It wasn’t easy to sit opposite one another at the table, two former sworn enemies,” Mr. Thaci said, recalling his first awkward handshake with Mr. Dacic. But he said pragmatism had ultimately prevailed. Being celebrated at home as a former soldier also helped.

An athletic and lanky man with a vise-grip handshake, Mr. Thaci, the seventh of nine children, comes from a family of farmers in the Drenica region of Kosovo, the heartland of Albanian resistance to the Serbs.

He said fighting was in his blood. His paternal grandfather fought the Nazis, and after the war his family became staunch anti-Communists who fought against Serb forces in the Yugoslav Army. Already an activist in his teens, he said, he became politicized while visiting family in Vienna and Paris in the 1980s, and glimpsed the possibility of a “normal” life away from Serbian police batons.(New York Times)

Filed Under: Analiza Tagged With: as the Gerry Adams, Thaci

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 964
  • 965
  • 966
  • 967
  • 968
  • …
  • 970
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT