Editorial – Page 11 – Dielli

E ardhmja e Shqipërisë pas fabulës evropiane

February 10, 2017 by dgreca

Shkruan: Dr. Ledian Droboniku/

Rënia e entuziazmit për Bashkimin Evropian, nuk ndihet vetëm në vendet antare, por tashmë dhe në Shqipëri. Europa nuk frymëzon më shqiptarët edhe pse ajo vazhdon të jetë fabula e preferuar e medias dhe politikanëve të tranzicionit.

Por çfarë po ndodh me Europën?

Projekti i Bashkimit Evropian është në ditët e tij të fundit dhe të gjithë faktorët po mendojnë tashmë për pas-Europa. Kjo sigurisht nuk po ndodh vetëm në vendet e Europës Jugore, ku pakënaqësia sociale është më e hapur por dhe në atë veriore. Nëse të gjithë aktorët bëjnë llogaritë e daljes nga ky projekt i përbashkët, atëherë kjo shërben si një profeci që vetë realizohet. Dikur BE-ja ishte një projekt që siguronte mirëqenie e stabilitet, sot akuzohet pikërisht për të kundërtën. Prandaj forcat cetrifugale do të shtojnë gjithmonë e më shumë epërsinë mbi ato centripete.

BE-ja ishtë veçse një, prej shumë projekteve për bashkimin e popujve evropianë, por u transformua në ideologji, dogmë që asfiksoi trashëgiminë iluministe evropiane ngritur mbi arsyen. Bashkimi Evropian u pagëzua si “ëndrra evropiane” dhe si e tillë, pra si një istancë metafizike, nuk pranonte kritika por vetëm adhurim dhe sakrifica. Kështu, idea e një Evrope Kantiane, bazuar mbi bashkëpunimin e popujve të lirë u zëvendësua nga një projekt elitist Hayekian, që vuri financën mbi demokracinë dhe konkurrencën mbi solidaritetin. Deri tani teknokratët evropianë (të cilët nuk zgjidhen demokratikisht nga qytetarët, por zgjedhin njëri-tjetrin, si në Nomeklaturë) kanë vazhduar me kokëfortësi vijimin e projektit të tyre neoliberal, që me anë të krizave, të detyrojnë popujt dhe shtetet të dorëzojnë sovranitetin e bashkë me të instrumentat për sigurimin e të drejtave sociale-ekonomike të qytetarëve. Çuditërisht për këtë projekt neoliberal e ultrafinanciar, kanë punuar më shumë qeveritë e majta sesa ato të djathta. Të gjendur brenda këtij kurthi ku rotacioni nuk funksionon më, popujt evropianë po kërkojnë zgjidhje përtej të majtës dhe së djathtës që bëjnë të njëjta gjëra me mënyra të ndryshme.

Ndaj këtij tsunami popullor, propaganda e Brukselit dhe mediave main stream që anatemojnë dhe frikësojnë për populizma duket sikur nuk po pijnë më ujë, pas dekadash totalitarizëm të mendimit njëdrejtimësh.

E gjithë kjo po ndodh në zemër të Europës! Po në periferi të saj? Po në Shqipërinë tonë?

Nëse në Europë ka një dominim të industrisë mediatike prej lobeve finanicare brukseliane, në Shqipëri, media (ashtu si dhe sektorët e tjerë) është totalisht e kapur nga interesat e një oligarkie që u krijua pikërisht mbi fabulën evropiane. Falë kësaj fabule, oligarkia shqiptare zëvendësoi legjitimitetin popullor shqiptar me etero-legjitimitetin e Brukselit. Shqiptarët duhet të prisnin “qëndrimin” e BE-së për të kuptuar nëse kishte të drejtë kjo apo ajo parti, ky apo ai politikan. Në këtë relativizëm progresi të ngadalshëm, istanca e përgjegjësisë së politikanëve shuhej në retorikën evropiane në vend që të togëzohej me vullnetin e popullit sovran. Reformat bëheshin jo sepse i duheshin vendit por sepse i kërkonte Europa dhe shqiptarët ecnin në një tunel që nuk kishte fund. Ndërsa qëndrimi i emisarëve evropianë ishte “inkurajues” duke na këshilluar/qortuar për çdo fenomen, që nga “progresi” i votimit deri tek lufta ndaj korrupsionit me konferenca, projekte e OJQ.

Shqiptarët pas rënies së regjimit totalitar kërkuan demokratizimin e shtetit, por kasta likujdoi krejtësisht shtetin duke e njehsuar me pushtetin, si në feudalizëm. Pra tashmë nuk do kishim më një shtet, si një entitet racional që konfiguron interesin publik, që arrin të prodhojë brenda tij të vërtetën e sigurojë bashkëjetesën, larg raporteve të forcës. Falë kësaj ideologjie të “çintegrimit” evropian nga sipër dhe forcave feudale nga poshtë, shteti shqiptar kaloi në krizë, e bashkë me të edhe bashkëjetesa e shqiptarëve brenda një projekti të përbashkët. Këto dy dekada, jo vetëm që Shqipëria e humbi garën me fqinjët e saj (me një ekonomi sa 1/10 e Serbisë apo 1/30 e Greqisë, me arsim afrikan, me rrënim të trashëgimisë kulturore, me boshatisje të territorit dhe hemorragji kombëtare) por po shënon dhe një shthurje të kohezionit social.

Ashtu si dhe një individ që e gjen hovin jetësor në identitetin e tij ashtu dhe një shoqëri e gjen hovin e saj tek identifikimi i disa vlerave të përbashkëta. Pikërisht këtë godet kasta e tranzicionit, duke relativizuar, përqeshur, vjedhur, tallur e shtrembëruar simbolet dhe heronjtë kombëtarë. Duhet që shqiptarët mos të kenë asnjë pikë referimi, duhet që bashkë me varfërinë materiale të ketë dhe një shkretëtirë shpirtërore. Si pasojë e këtij nihilizmi të lartorganizuar, vendin e ka pushtuar trishtmi kolektiv, humbja e shpresës dhe mosbesimi i thellë mes veti.

Por, a mund dhe si të dalim nga kjo “natë e zezë” ku ka rënë kombi?

Sigurisht, që po!

Nëse shqiptarët jetojnë ende këto territore, ndryshe prej popujve të tjerë që u shuan, do të thotë se thellë thellë kemi vlera dhe vitalitet. Pak besonin se pas natës shekullore osmane, shqiptarët mund të ringriheshin dhe gjenin një vend mes popujve të Europës ku historikisht dhe shpirtërisht jemi të lidhur. Por falë veprës titanike të rilindasve, shqiptarizmi u ngrit dhe më në fund themeluam një shtet kombëtar. Eksperienca problematike zogiste apo enveriste, e kritikueshme në shumë aspekte, tregoi të paktën se Shqipëria mund të ndërtonte një farë shteti, duke fituar bastin se eksperimenti i shtetit shqiptar mund të funksiononte. Pikërisht, sot kjo kastë na ka kthyer një shekull pas, duke rrezikuar seriozisht shtetin shqiptar ngritur mbi kohezionin kombëtar. Pushtetarët e tranzicionit dhe klerikët e sistemit lidhur pas privilegjeve të perandorive financiare, njësoj si bejlerët e dikurshëm pranë perandorisë osmane, janë sot, kundërshtarët e vërtetë të ringritjes së kombit.

Prandaj, betejat e sotme i ngjajnë kaq shumë betejave të rilindasve shqiptarë dhe mund të fitohen vetëm duke u bazuar tek trashëgimia e çmuar dhe vlerave që ata krijuan. Janë pikërisht këto vlera, gjuha, historia dhe kultura autentike shqiptare që duhet të rishpirtërojnë ngritjen e Shqipërisë. Ky projekt duhet të orientohet drejt hapjes jashtë dhe jo më autoreferncial dhe në pozita difensive. Shqipëria duhet të rimarrë rolin që i takon me të drejtë në këtë pjesë të rajonit dhe në kontinentin evropian.

Shqiptarët janë populli më i vjetër i rajonit dhe na takon neve të marrim lidershipin e Iliridës, keqmas emëruar në Ballkan. Këtë roli nuk mund ta luajnë më sllavët që i vunë flakën gadishullit dhe gjithmonë me një sy drejtuar nga stepat. Greqia mund të luante këtë rol, duke qenë brenda Bashkimit Evropian, por zgjodhi me miopinë e saj jo të ishte jo promovuese e vlerave evropiane por politikave konfliktuale e ultranacionaliste me fqinjët e saj. Kjo rajon mund të rigjejë paqen e të jetë kontribues i miqësisë mes Perëndimit dhe Lindjes, vetëm me fuqizimin e shqiptarëve si populli më tolerant e përçues origjinal i vlerave humaniste.

Vetëm një projekt i tillë që ngrihet mbi përgjegjësinë që na ngarkon historia për ti rikthyer shkëlqimin rajonit, mund të frymëzojë përsëri shqiptarët për të rigjetur hovin jetësor dhe ndërtimin e shtetit të tyre modern.

Por, ndërtimi i shtetit shqiptar nuk mund të replikojë format autarkike apo të orientohet drejt nacionalizmave shoviniste. Një model i pranueshëm edhe nga të tjerët, do ishte ai ngritur mbi tolerancën tonë origjinale dhe demokracinë autentike, ku bashkëjetesa krijohet në çdo nivel të shoqërisë dhe jo imponuar nga sipër. Historia tregon se ky rajon ka prodhuar lidera fanatikë e prandaj ky model ngritur mbi pushtetin nga sipër duhet të përfundojë. Fantazmat e nacionalizmit dhe thirrjet për konflikte do shuhen vetëm nëse popujt tanë do vetëvendosin dhe jo të “drejtohen” nga sipër, prej partive apo liderrave maniakë e delirantë.

Shqipëria i ka të gjitha mundësitë, pra për të qenë Zvicra e Ballkanit, një model që siguron paqen, demokracinë dhe mirqënie të përgjithshme.

Ky duhet të jetë ylli polar i të gjithë atyre që dëshirojnë të punojnë për të ardhmen e Shqipërisë para se armiqtë e saj të shpikin një tjetër dogmë, pas asaj të ndërtimit të marksizëm-leninizmit apo (ç)integrimit evropian.

Shqipëria dhe sfidat me të cilat përballet bota sot

September 23, 2016 by dgreca

Fjala e Presidentit të Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani në Sesionin e 71-të të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara/

23 shtator 2016/

I nderuar Zoti President,/

Shkëlqesitë Tuaja,/

Zonja dhe Zotërinj,/

Është një kënaqësi e veçantë që, në cilësinë e Kreut të Shtetit të Republikës së Shqipërisë, t’i drejtohem Sesionit të 71-të të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara.

Dëshiroj së pari të përshëndes zgjedhjen e Presidentit e Asamblesë së Përgjithshme, zotit Peter Thomson, si dhe t’i uroj atij shumë suksese në përmbushjen e agjendës dhe angazhimeve shumë ambicioze.

Përtej nderit dhe privilegjit për t’iu adresuar për herë të dytë kësaj Asambleje shumë të nderuar të Kombeve të Bashkuara, kam edhe ndjenjën e veçantë të përgjegjësisë për të dhënë një kontribut modest, veçanërisht në këto momente zhvillimesh të rëndësishme rajonale e globale, e ku vëmendja jonë është përqendruar në garantimin e një zhvillimi të qëndrueshëm.

Gjithashtu dëshiroj të shpreh edhe mirënjohjen e thellë për vizionin, rolin dhe kontributin e qenësishëm, që Sekretari i Përgjithshëm ka dhënë në krye të Kombeve të Bashkuara, duke orientuar vëmendjen tonë në çështje sa thelbësore të lidhura me vlerat dhe dinjitetin njerëzor e deri tek çështjet e lidhura me paqen e sigurinë në planetin tonë të përbashkët.

Zoti President,

Shqipëria këtë vit kremtoi 61-vjetorin e anëtarësimit të saj në Kombet e Bashkuara dhe me kënaqësi legjitime dëshiroj të theksoj se vendi im u mbetet besnike parimeve të Kartës së Kombeve të Bashkuara dhe kontribuon maksimalisht e me të gjitha mundësitë dhe kapacitetet e saj për paqen dhe sigurinë, si dhe për përmirësimin e të drejtave të njeriut.

Përfitoj nga rasti t’ju siguroj se vendi im e ka ndjeshmërinë e duhur ndaj sfidave me të cilat përballet bota sot dhe mbështet të gjitha përpjekjet e përbashkëta për përballimin e tyre, me bindjen e palëkundur se parandalimi i konflikteve dhe sigurimi i paqes e sigurisë globale, ku në qendër është vëmendja për njerëzit dhe shoqërinë njerëzore, kërkojnë bashkëpunim dhe koordinim të ngushtë.

Ndaj këtyre sfidave, Shqipëria është gjithëpërfshirëse nëpërmjet angazhimeve të mundshme në parandalimin e krizave; angazhimit, sipas mundësive, në ndihmën humanitare; kontributin e saj në stabilitetin dhe sigurinë rajonale; zhvillimin e qëndrueshëm; ratifikimin e marrëveshjes së klimës dhe depozitimin e instrumenteve të ratifikimit pranë Sekretarit të Përgjithshëm; zbatimin e të gjitha angazhimeve të saj në fushën e sigurisë dhe një kontribut te vlerësuar në planin rajonal dhe ndërkombëtar; luajtjen e një roli proaktiv në platformat ndërkombëtare për avancimin e të drejtave të njeriut.

Gjithashtu, Shqipëria e sheh zbatimin e Agjendës 2030 si një platformë ndërkombëtare për forcimin e lidhjes që ekziston ndërmjet zhvillimit dhe sigurisë, duke besuar se kjo agjendë do të jetë udhërrëfyesi i veprimit tonë për zhvillimin e qëndrueshëm në 15 vitet e ardhshme për njerëzit, planetin, paqen, partneritetin dhe begatinë.

Shqipëria është një vend pilot në hartimin e indikatorëve globalë për zbatimin e Objektivave për Zhvillim të Qëndrueshëm 16 (OZHQ) për paqen, drejtësinë dhe institucionet e forta. Objektivat e kësaj agjende janë bërë pjesë integruese e programeve dhe strategjive sektoriale të institucioneve shqiptare dhe të Strategjisë Kombëtare për Zhvillim dhe Integrim (SKZHI), duke i nxitur institucionet shqiptare të hartojnë programe të reja e ambicioze në të gjitha fushat e zhvillimit, dhe bërë vendin pjesë të standardeve më të larta evropiane dhe ndërkombëtare.

Përfitoj nga rasti të bëj të ditur se, Shqipëria është e vendosur për të qenë aktive në Konferencën e Tretë të OKB-së për Strehimin dhe Zhvillimin Urban të Qëndrueshëm (HABITAT III), e cila ofron një mundësi unike për miratimin e një Agjende globale të re Urbane, që forcon marrëdhëniet dhe sinergjitë ndërmjet urbanizimit dhe zhvillimit të qëndrueshëm dhe ndryshimeve klimaterike.

Zoti President,

Agjenda 2030 dhe arritja e marrëveshjes së Parisit me shumë të drejtë konsiderohen si mundësitë e kësaj gjenerate për një jetë më të mirë si për brezat e tanishëm ashtu edhe për brezat e së ardhmes. Zbatimi i këtyre dy dokumenteve ndërkombëtare, ku Shqipëria është proaktive, konsiderohen me të drejtë si strategjitë kryesore globale për përballimin e ndryshimeve klimaterike, arritjen e zhvillimit të qëndrueshëm, ndihmën ndërkombëtare dhe çështjet e ndërtimit të paqes.

Marrëveshja e nënshkruar nga 187 vende në Konferencën e Palëve COP21 në Paris, shënoi një moment historik në përpjekjet e komunitetit ndërkombëtar për t’u përballur me sukses me ndryshimet klimaterike.

Shqipëria ishte ndër vendet që e ratifikuan në një kohë të shkurtër Marrëveshjen e Parisit, me synimin e vetëm që të kontribuojë në përshpejtimin e hyrjes së saj në fuqi dhe bërjes së saj aktive sa më shpejt.

Prandaj dhe para dy ditësh pata kënaqësinë që të depozitoj instrumentet e ratifikimit të Shqipërisë për Marrëveshjen e Parisit, duke shprehur angazhimin konkret të vendit tim për të ardhmen e planetit tonë të përbashkët, si dhe riafirmuar vendosmërinë ndaj këtij angazhimi madhor. Në këtë kuadër, Shqipëria është angazhuar që deri në vitin 2030 të reduktojë me 11,5% emetimin e gazit me efekt serë.

Zoti President,

Në muajin maj të këtij viti, kam marrë pjesë dhe kam përshëndetur Samitin e parë Humanitar Botëror të organizuar nën kujdesin e veçantë të Sekretarit të Përgjithshëm, në Stamboll, duke theksuar në mënyrë të veçantë mbështetjen e Shqipërisë për Agjendën për Njerëzimin dhe vizionin se a shift from perpetual crisis management toward effectively managing prevention and early action is urgently needed. Jam i bindur se kjo agjendë do të na ndihmojë nga iniciativa në veprime konkrete në të mirë të njerëzimit dhe të brezave që do të vijnë më pas.

Shqipëria u angazhua në Samitin e Stambollit për të adresuar përkeqësimin e disa situatave humanitare në mbarë botën dhe u bashkua me politikat e Kombeve të Bashkuara për reagim dhe ndihmë humanitare.

Shqipëria u bashkohet përpjekjeve të komunitetit ndërkombëtar për të përballuar flukset migratore dhe ato të refugjatëve në mënyrë konsistente dhe të koordinuar. Sot, realiteti, në teren dhe në nivelin e politikave, po na shtyn për të ndryshuar qasjen tonë në nivel rajonal dhe më gjerë, në mënyrë që të ndërmarrin hapa cilësore përpara, në punën tonë dhe qasjen mbi migracionin dhe bashkëpunim.

Para disa ditësh, Shqipëria organizoi një konferencë ndërkombëtare të nivelit të lartë mbi sfidat e zyrave të Avokatit të Popullit, në lidhje me flukset migratore. Një prej rezultateve të kësaj konference ishte miratimi i Deklaratës së Tiranës, e cila tashmë i është përcjellë Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara. Bazuar në vlerat e humanizmit, Deklarata e Tiranës synon të hapë rrugën për një qasje të re në kontekstin e flukseve migratore, atë të respektit dhe mbrojtjes të së drejtave të njeriut dhe dinjitetit njerëzor, pavarësisht nga vendi i origjinës apo statusi individual.

Si një vend kandidat në Bashkimin Evropian dhe në pritje të hapjes së negociatave të aderimit, Shqipëria i është bashkuar të gjitha qëndrimeve dhe angazhimeve të Bashkimit Evropian, sa herë është kërkuar dhe ka qenë e nevojshme. Edhe në kuadër të Agjendës për Njerëzimin, Shqipëria i është bashkuar qëndrimeve të BE-së dhe do të kontribuojë me të gjitha mundësitë dhe kapacitetet e saj, në përmbushjen e këtyre angazhimeve.

Përfitoj nga rasti të komplimentoj edhe njëherë Sekretarin e Përgjithshëm për raportin e publikuar në fillim të këtij viti: One Humanity – Shared Responsability (Një njerëzim – Përgjegjësi të Përbashkëta), si dhe të rikonfirmoj mbështetjen e vendit tim për parimet bazë të këtij raporti, i cili na ka ofruar një pasqyrë të plotë të realitetit të hidhur të shoqërisë njerëzore, situatës humanitare dhe të drejtave të njeriut në botë.

Zoti President,

Një sfidë tjetër fondamentale për vlerat e përbashkëta të shoqërisë njerëzore është lufta ndaj terrorizmit ndërkombëtar dhe ekstremizmit të dhunshëm.

Pak ditë më parë, qytetarët e Nju Jorkut, e qytetit ku ne jemi mbledhur, por dhe të gjithë qytetarët amerikanë, përkujtuan me dhimbje viktimat e shkaktuara 15 vjet më parë nga terrorizmi. Sulmet terroriste, veçanërisht ato me prapavijë fetare, në vitet e fundit janë intensifikuar shumë, duke goditur me egërsi dhe barbari qytetet kryesore të Francës, Belgjikës, Turqisë, Kuvajtit, Egjiptit, Tunizisë, Libanit e shumë vendeve të tjera anë e mbanë botës, me synim që të frikësojnë e gjunjëzojnë shoqëritë tona.

Në këtë kontekst, Shqipëria vlerëson rolin e patjetërsueshëm të OKB-së në luftën globale kundër terrorizmit dhe parandalimin e ekstremizmit të dhunshëm, duke e konsideruar Organizatën një aktor kyç. Gjithashtu, Shqipëria mbështet Planin e Veprimit të Sekretarit të Përgjithshëm për Parandalimin e Ekstremizmit të Dhunshëm, si dhe rolin aktiv të OKB-së për gjetjen e zgjidhjeve politike dhe adresimin e rrënjëve të konflikteve në zonat e prekura prej tyre.

Shqipëria riafirmon mbështetjen për rezolutat e Këshillit të Sigurimit 2170; 2178; 2253, të cilat kërkojnë nga shtetet marrjen e masave të nevojshme për të siguruar respektimin e të drejtave të njeriut, si dhe të adresimit të çështjes së të ashtuquajturve “luftëtarëve të huaj” dhe financimit të terrorizmit ndërkombëtar.

Vendi im do të vijojë me vendosmëri të jetë e angazhuar dhe kontribuojë edhe në nivel rajonal për të adresuar dhe dhënë përgjigje ekstremizmit të dhunshëm dhe fenomenit të “luftëtarëve të huaj”, si dhe për promovimin e ideve dhe programeve të cilat nxisin respektin dhe bashkëjetesën ndërfetare.

Shqipëria ka qenë ndër vendet e para që iu bashkua Koalicionit Global kundër ISIS/Daesh dhe ka kontribuar deri tani me 5 paketa me pajisje ushtarake për Forcat e Armatosura Peshmerga në Irak. Sot ajo renditet krah vendeve proaktive të angazhuara për zbatimin në tërësi të Strategjisë Globale Kundër Terrorizmit.

Nisur nga eksperienca shumë shekullore e bashkëjetesës paqësore e harmonike fetare por edhe nevoja për adresimin e kësaj sfide brenda vendit, Shqipëria po aplikon një program pilot për parandalimin dhe kundërvënien ndaj terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm përmes edukimit, me ambicien për ta kthyer këtë program në një platformë me dimension më të të gjerë se ai nacional. Shqipëria është e gatshme ta ndajë eksperiencën e saj edhe me vendet dhe popujt e tjerë.

Besojmë se, përmes programeve të veçanta të edukimit dhe ruajtjes së kohezionit social mund t’i kundërvihemi në mënyrë efikase radikalizmit të dhunshëm dhe ekstremizmit.

Gjithashtu, Shqipëria ka miratuar një kuadër ligjor të posaçëm për trajtimin e fenomeneve të tilla me masa më të forta; ka miratuar Strategjinë për luftën kundër ekstremizmit të dhunshëm (nëntor 2015); si dhe ka ngritur Zyrën e Koordinatorit Kombëtar për Çështjet e Radikalizmit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm (Countering Violent Extermism) (që nga 1 gusht 2016).

Shqipëria është solidare dhe do të kontribuojë me sa mundet për parandalimin dhe dhënien fund të konflikteve dhe të vuajtjeve të shoqërisë njerëzore, si në rajonin ku bën pjesë ashtu edhe në nivel global.

Zoti President,

Me politikat e ndjekura gjatë dy dekadave të fundit, Shqipëria është shndërruar gjithnjë e më shumë në një kontribuues aktiv në çështjet e sigurisë në arenën ndërkombëtare.

Këtë rol vendi im e ka siguruar dhe po e forcon nëpërmjet anëtarësisë pro-aktive në NATO, mbështetjes së qartë dhe angazhimit konkret në zbatim të politikës së përbashkët të sigurisë dhe të mbrojtjes së BE-së, mbështetjes dhe pjesëmarrjes në operacionet e OKB-së, misionet e asistencës këshilluese policore në Afganistan dhe Sudan, misionet e OSBE, forcimit të partneritetit strategjik me SHBA dhe BE, si dhe nëpërmjet angazhimit serioz në luftën kundër terrorizmit dhe kërcënimeve të paqes dhe sigurisë në botë.

Duke filluar nga shtatori i vitit 1996 deri më sot, Shqipëria ka kontribuar me 6528 trupa ne operacionet paqeruajtëse ndërkombëtare.

Shqipëria beson se procesi i paqes në Lindjen e Mesme arrihet nëpërmjet bisedimeve dhe se palët duhet të përfitojnë nga energjitë dhe vëmendja që aktorët e komunitetit ndërkombëtar po i kushtojnë zgjidhjes përfundimtare dhe të qëndrueshme kësaj çështje.

Gjithashtu, Shqipëria konfirmon mbështetjen për përpjekjet e OKB-së për lehtësimin e një procesi paqeje në Siri, si dhe përshëndeti angazhimet për të vendosur paqen në Siri, për të hapur dhe siguruar rrugët e ndihmës humanitare si dhe për të luftuar me vendosmëri Daesh and Al Nusran që veprojnë në këtë vend. Por zhvillimet e ditëve dhe orëve të fundit janë shumë shqetësuese. Goditja dhe ndërprerja e dërgimit të ndihmave humanitare për popullsinë civile, minon përpjekjet e deritanishme për arritjen e armëpushimit dhe për t’i dhënë fund dhunës.

Me shqetësim, Shqipëria ka ndjekur testet më të fundit bërthamore në Republikën Popullore Demokratike të Koresë, duke dënuar ato dhe duke i cilësuar si akte provokues e në shkelje të hapur e sistematike të rezolutave të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Këto akte cenojnë paqen dhe sigurinë në Azinë Verilindore dhe në mbarë botën, ndaj dhe Shqipëria kërkon nga ky vend respektimin dhe zbatimin e së drejtës ndërkombëtare dhe rezolutave të Kombeve të Bashkuara.

Zoti President,

Shqipëria i kushton një vëmendje të veçantë bashkëpunimit rajonal në gjithë tërësinë e tij. Politika jonë e jashtme është maksimalisht e orientuar në forcimin e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë me të gjitha vendet e rajonit dhe integrimin e tij të plotë në proceset euroatlantike.

Angazhimi energjik i Shqipërisë në këtë kuadër, si dhe roli i saj aktiv e konstruktiv në të gjitha nismat rajonale, i kanë shërbyer fuqizimit të bashkëpunimit politik, ekonomik dhe njerëzor mes të gjitha vendeve partnere në rajon në drejtim të krijimit të një agjende ndërveprimi midis tyre, BE-së dhe vendeve të Ballkanit Perëndimor, si pjesë përbërëse e rrugës së përbashkët të vendeve te rajonit drejt anëtarësimit në BE.

Bazuar në këtë parim themelor të pjesëmarrjes aktive dhe të kontributit të të gjithë vendeve të rajonit në procesin e bashkëpunimit rajonal, Shqipëria mbështet pjesëmarrjen e Kosovës në të gjitha aktivitetet shumëpalëshe rajonale dhe ndërkombëtare.

Kosova ka shënuar arritje të jashtëzakonshme në konsolidimin e institucioneve të veta demokratike, mirëqeverisjen, bashkëjetesën multietnike e ndërfetare dhe veçanërisht përparimin në proceset euro-atlantike. Pavarësia e Kosovës i ka shërbyer paqes, stabilitetit dhe sigurisë në rajon. Ajo ka ndërmarrë hapa të rëndësishëm në bashkëpunimin dypalësh me Serbinë, për zgjidhjen e problemeve praktike dhe krijimin e një klime mirëbesimi për bashkëpunimin rajonal.

Në këtë frymë, kemi mbështetur dhe vijojmë të inkurajojmë pa asnjë ngurrim avancimin e dialogut mes Kosovës dhe Serbisë, të ndërmjetësuar nga BE dhe mbështetur nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. E konsiderojmë një platformë mjaft të përshtatshme, ku të sheshohen të gjitha çështjet e mbetura pezull, në mënyrë që të shikohet nga e ardhmja.

Shqipëria do të vijojë të mbështesë fuqimisht zgjerimin e njohjeve ndërkombëtare të Kosovës, rolin aktiv qe ajo luan si anëtare me të drejta të plota në të gjitha organizatat rajonale, si dhe procesin e pandalshëm të anëtarësimit të saj në organizatat ndërkombëtare. Këto do t’i shërbejnë politikave gjithëpërfshirëse ndërkombëtare, kontributit që Kosova do të japë në politikat globale, por edhe forcimit të paqes, sigurisë dhe zhvillimit nëe rajonin e Ballkanit.

Sot, Kosova njihet nga 109 vende anëtare të Kombeve të Bashkuara, dhe jam i bindur se shumë shpejt edhe vende të tjera të Organizatës do ta njohin, duke kontribuar për forcimin e mëtejshëm të paqes dhe stabilitetit në rajonin e Evropës Juglindore e më gjerë.

Zoti President,

Shqipëria është tërësisht e angazhuar në procesin e integrimit evropian, duke e konsideruar perspektivën e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, si një nxitës të pazëvendësueshëm për kryerjen e reformave të thella në dobi të arritjes së standardeve më të mira të shtetit ligjor dhe të zhvillimit të qëndrueshëm të vendit.

Marrja e statusit të Vendit Kandidat dhe pritshmëria për hapjen së shpejti të negociatave të aderimit në Union, janë njohje të arritjeve të Shqipërisë në realizimin e reformave të nevojshme dhe arritjen e standardeve të kërkuara.

Bashkimi Evropian po kalon sfida të forta, veçanërisht pas Brexit, por Shqipëria është e vendosur për të vijuar me rrugën e reformave, duke e konsideruar integrimin evropian si objektivin më madhor të saj dhe alternativën e vetme e më të mirën.

Në kuadrin e reformave të brendshme, një prej reformave më madhore ka qenë dhe mbetet reforma në drejtësi, e cila jo vetëm që përbën një bazë solide për hapjen e negociatave të aderimit në Bashkimin Evropian, por përmirëson standardet e funksionimit të shtetit ligjor dhe garanton një zhvillim të qëndrueshëm ekonomiko-social.

Zoti President,

Në mbyllje, dëshiroj që të konfirmoj edhe njëherë vendosmërinë e Shqipërisë për të vijuar mbështetjen e agjendës së Kombeve të Bashkuara, veçanërisht për Agjendën 2030 dhe të gjitha përpjekjet për një Zhvillim të Qëndrueshëm të planetit tonë, si dhe të vijojë të kontribuojë aktivisht për forcimin e mëtejshëm të rolit të Organizatës në rrafsh global.

Faleminderit!

NËNA TEREZE, LUTU PËR KOMBIN SHQIPTAR !

August 30, 2016 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Më 4 shtator në Vatikan zhvillohet ceremonia për shenjtërimin e Nënë Terezës. Një Shënjëtëreshë shqiptare, por njëkohsisht Shënjëtëreshë edhe e botës, shënjtërimi i të cilës, pothuaj pa precedencë, po celebrohet jo vetëm në trojet shqiptare dhe nga Kisha Katolike, por edhe anë e mbanë botës. Natyrisht se shënjtërimi i nobelistes për paqë Nënë Terezës konsiderohet si një ngjarje me rëndësi në historinë e Kishës Katolike, por është veçantë edhe në historinë e kombit shqiptar dhe mund të thuhet se është një ngjarje me rëndësi botërore, pasi veprimtaria e Nënë Tereza shtrihej në të gjitha kontinentet dhe si e tillë ajo i përkiste mbarë botës pa dallim feje ose ideologjie. “Nënë Tereza është Kombet e Bashkuara”, ishin fjalët që kishte përdorur Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, Perez de Quellar për të paraqitur murgeshën shqiptare para Asamblesë së përgjithshme të OKB-ës më 1985, për të pasqyruar faktin se, sipas tij, Nënë Tereza është modeli i punës dhe i veprimtarisë që në të vërtetë duhej të bënte Organizata e Kombeve të Bashkuara.

Në këtë tokë, sa ishte gjallë Nënë Tereza — me lutjet, me veprimtarinë dhe me dashurinë e saj pa kusht dhe pa kufi për të gjithë, e sidomos për më të varfërit e kësaj bote — Nënë Tereza e Shqiptarëve dhe e mbarë botës frymëzoi të gjithë pa dallim, duke përhapur rreze drite e shprese në skutat më të errëta dhe më të harruara të botës, përfshirë edhe trojet shqiptare. Anë e mbanë botës, përfshirë edhe trojet shqiptare – në Shkup, në Tiranë, në Prishtinë, Prizren e Gjakovë ,për disa ditë me radhë tashti po zhvillohen aktivitete fetare e kulturore me rastin e shënjtërimit të bijës së kombit shqiptar, Nënë Terezës, kësaj “Ikone të misionit në shekullin e XX”, siç e ka cilësuar Papa Gjon Pali i dytë.

Shkrimtari britanik, Çarlës Dikëns ka thënë se, “ishte koha më mirë dhe ishte koha më e keqe”, duke iu referuar Revolucionit francez të vitit 1775. Kjo thënje ndoshta i përshtatet edhe botës së sotëme shqiptare. Nga një anë, mund të thuhet se koha e sotme mund të konsiderohet, historikisht, si më e mira për shqiptarët ndërkohë që në të gjitha trojet e veta ata gëzojnë si kurrë më parë kaq liri e pavarsi për veten e tyre. Por nga ana tjetër, mund të thuhet gjithashtu se për shqiptarët mund të jetë edhe një kohë e keqe, sepse mundësitë pozitive që paraqet kjo periudhë për të ardhmen e kombit shqiptar, nuk po përfillen me një kuptim më të plotë të realizimit të objektivava kombëtare, kryesisht për arsye të mosmarrveshjeve dhe përçarjeve politike në radhët e vetë shqiptarëve si edhe të mungesës së bashkpunimit midis tyre për një të ardhme më të ndritur për brezat e ardhëshëm, ashtu siç do ta kërkonte e mbara e kombit dhe e drejta e të Madhit Zot.

Kam drojë se, falë situatës aktuale politike anë e mbanë trojeve shqiptare, “kohët më të mira” për kombin shqiptar po na rrëshqasin nga dora për gjithmonë dhe se “burimi i shpresës” po thahet dhe se një “periudhë terri” e një dimëri të gjatë dëshpërimi të pa shpresë, do të karakterizojë fatin e kombit shqiptar në të ardhmen e afërt.

Por shpresa nuk vdesë kurrë. Në këtë ditë përkujtimi të shënjtërimit të Nënë Terezës, kombi shqiptar duhet të reflektojë mbi të kaluarën, të tashmen si dhe mbi mundësitë që ofron e ardhmja. Me shënjtërimin e saj të dielën që vjen, sidomos Shqiptarët do të kenë pajtoren dhe ndërmjetsuesen e vet para të Madhit Zot. Si e tillë, të gjithë ne — në mënyrën e vet dhe sipas traditës — të kërkojmë prej sajë lutjet dhe ndërmjetsimin e saj që kjo periudhë në historinë e kombit shqiptar sot, të jetë një ndër etapat më të ndritura për një të ardhme më të mirë për shqiptarët, të grumbulluar rreth një sofre të përbashkët.

T’i lutemi Shënjtëreshës Nënë Tereze që ajo, nga ana e saj, t’i lutet të Madhit Zot që kombi shqiptar të mënjanojë “kohërat e këqia” dhe që udhëheqsit e tij, mbi të gjitha, të punojnë për fatet e Atdheut dhe të bashkombasve të vet në një frymë vëllazërimi dhe të mos bëhen vegëla të vërbëta të interesave të huaja që kurrë nuk i kanë shërbyer mirëqenjes së shqiptarëve. Lutemi që shqiptari të mund të dallojë njëherë e mirë mikun prej armikut, por edhe mbështetsit e kombit shqiptar, nga ata që duan t’a shkatërrojnë atë dhe historinë e tij. Të dallohen dashamirësit nga shkatrruesit. Vëllazërimi me të huajt, në mungesë të vëllazërimit shqiptar, nuk ka asnjë vlerë. Ai që mohon veten dhe identitetin e vet, nuk u duhet gjë as të tjerëve.

Lutemi që udhëheqsit e sotëm të kenë guximin dhe bindjen që të rivendosin dhe të çmojnë vlerat e vërteta historike të atdhedashurisë, si dhe vlerat morale, intelektuale, shpirtërore dhe kulturore historike të kombit shqiptar. Lutemi gjithashtu që me rastin e shënjtërimit, në frymën e jetës dhe të veprimtarisë së Nënë Terezës për dashuri dhe mirëkuptim për të gjithë njerëzit pa dallim feje ose krahine — edhe shqiptarët së bashku, të mund të bien dakort që të ndërtojnë një të ardhme politike dhe ekonomike në baza të shëndosha respekti e bashkpunimi, pikëspari me njëri tjetrin e pastaj me të tjerët. Lutemi që çdo shqiptar ta ndjejë veten të lirë dhe të barabart, në një shoqëri të lirë e demokratike, në një atdhe ku i gëzon të gjitha të drejtat që i përkasin, bazuar në ligjet kombëtare dhe ndërkombtare. Për të ndërtuar një të ardhme të tillë, është e nevojshme që shqiptari të trajtojë më mirë shqiptarin i cili ndoshta mendon ndryshe nga ai dhe që në procesin e jetës politike ta trajtojë atë si kundërshtar politik dhe jo si armik të përbetuar. Ndryshe, Shqipëria e lirë, demokratike dhe anëtare e denjë e kombeve të përparuara, nuk bëhet.

Është krijuar një situatë fatzezë kur Shqipëria dhe Kosova, nga një anë, po pajtohen dhe bashkpunojnë me armiqtë dhe okupatorët shekullorë, madje duke i quajtur të huajt “vëllëzër” dhe “aleatë strategjikë” të shqiptarëve, ndërkohë që në trojet shqiptare nuk pajtohet vëllai me vëlla, kryesisht për arsye politike të kaluara dhe aktuale. Nëna Tereze do të na këshillonte, se po të dëshirojmë paqën, së pari duhet të pajtohemi me më të afërmin tonë. Nuk kemi askënd më të afërm se vëllain. Duhet pranuar se historia tregon se shqiptari nuk është sjellur mirë me shqiptarin. Fatkeqsisht, kjo situatë vazhdon edhe sot. Historia na mëson gjithashtu se asnjë grup i vetëm, asnjë ideologji e vetme e çfarëdo ngjyre qoftë dhe asnjë individ sado diktator i egër të jetë, nuk mund të ndërtojë një shoqëri stabile dhe dhe një shtet me të vërtetë të lirë dhe të pavarur, ku të gjithë shqiptarët do ta ndjenin veten pjesë të pandarë të tij. Ky është një mision i përbashkët, në të cilin duhet të marrin pjesë të gjithë, përndryshe bërja e Shqipërisë (kam parasyshë mbarë trojet shqiptare) do të mbetet një projekt i pa realizuar.

Prandaj, të shpresojmë se shënjtërimi i Nënë Terezës do të shërbejë si një rast për secilin prej nesh që të këthjellojmë mendjen, të shqyrtojmë ndërgjegjen dhe të heqim dorë nga paragjykimet, inatet, egoizmat dhe urrejtjet ndaj njëri tjetrit – duke filluar nga nivelet më të larta politike e deri tek bashkombasit më të thjeshtë – vese këto të këqia të cilat pengojnë rëndë ndjenjat vëllazërore që duhej të mbizotëronin në radhët e shqiptarëve pa dallim dhe përgjithmonë me qëllim për të krijuar kështu një atdhe ku të gjithë të ndihen të barabartë, me detyra dhe përgjegjësi për të kontribuar drejtë fateve më të mira të kombit. Shënjtëresha jonë Nëna Tereze lutu për Shqiptarët – bashkombasit tuaj! Lutu që ata “të ndezin dritën e dashurisë dhe të paqës” midis tyre si komunitet dhe me njëri tjetrin të “hapin zemërat” dhe “të shtrijnë dorën e shërbimit” vëllazëror, duke filluar me ata që janë më të afërmit e tyre. Lutu Nënë Tereza që një vëllazërim aq i dëshirueshëm dhe aq i nevojshëm në këto kohëra të pasigurta në trojet shqiptare dhe në botë në përgjithësi — të sjellë më në fund midis të gjithë shqiptarëve pa dallim — një harmonizim pipkamjesh dhe veprimtarishë, në dobi të kombit dhe bashkjetesës shqiptare të brezave të ardhëshëm të shqiptarëve. Me shpresën se siç ka thënë Papa Françesku në parathënien për librin, “Të duam të padashurin”, përmbledhje e fjalimeve të Nënë Terezës, duke iu drejtuar të rinjve shqiptarë ka shkruar se Shqipëria është vendi më i ri në moshë në Europë dhe si e tillë u bën thirrje të rinjve shqiptarë: “Fluturoni lartë si shqiponja, simbol i vendit të Nënë Terezës.” Brezi i ardhëshëm i shqiptarëve nuk meriton asgjë më pak as më shumë se të fluturojnë lartë si shqiponja në çdo pikpamje të jetës dhe aktivitetit të tij.

STOP KËRCËNIMEVE NDAJ LIRISË SË MEDIAS!

August 17, 2016 by dgreca

Nga Frank Shkreli /

Të Mërkurën, gazeta Telegraf e Tiranës kishte botuar një lajm tepër shqetësues për të gjithë ata që besojnë në lirinë e shtypit dhe në lirinë e fjalës, si pjesë e pandarë e një shoqërie demokratike. Në deklaratën e botuar nga Telegraf thuhet se “Organizatat më të mëdha të gazetarëve në Shqipëri janë njohur sot me nenin 13 të projektligjit, ‘për organizimin dhe funksionimin e institucioneve për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar’, si pjesë e paketës për reformën në drejtësi.” S’do mend se ky nen me të drejtë ka shkaktuar shqetësime dhe reaagime të ashpëra në radhët e gazetarëve të cilët e konsiderojnë këtë masë nga ana e autoriteteve shqiptare si një “censurë të re” të sanksionuar me ligj, nëqoftse miratohet nga parlamenti shqiptar. Në deklaratë thuhet se sipas këtij neni, “Çdo lloj influence e papërshtatshme e ushtruar mbi punën e prokurorëve të posaçëm apo aktivitetin e tyre mbi çështje konkrete publike, mediave apo çdo mënyre apo personi tjetër që ndikon mbi pavarësinë e prokurorëve gjatë ushtrimit të detyrave të tyyre me ligj”.

Propozuesit e këti neni duket se mendojnë që korrpucioni dhe krimi i organizuar duhen luftuar duke i mbyllur gojën medias dhe duke shtypur fjalën e lirë. Mos vallë media dhe fjala e lirë e kanë fajin për korrupsionin dhe krimin e organizuar në Shqipëri!?

Në deklaratën e botuar në gazetën Telegraf thuhet se në nenin e propozuar, “Specifikimi për mediat është një akt i pastër censure dhe me rrezik për demokracinë. Është një këthim pas, kur fjala dhe mendimi i lirë konsideroheshin agjitacion dhe propagnandë”, thuhet në deklaratën e shoqatave të organizatave të gazetarëve shqiptarë, botuar në gazetën Telegraf. Ato me të drejtë theksojnë se, termi i përdorur në nenin 13, “Influencë e papërshtatshme, krijon hapësirë për çdo lloj interpretimi për të kërkuar dënimin e gazetarëve. Mjafton që një prokuror ta cilësojë si të papërshtatshme raportimin e një media dhe gazetari të gjendet përpara bankës së të akuzuarit”, thuhet në deklaratë.

A duhet të binden ende autoritetet shqiptare sot, pas 25 vjetë post-komunizëm në Shqipëri, se ushtrimi i fjalës së lirë dhe liria e shtypit janë vlerat thelbësore të një shoqërie që e quan veten demokratike, ose që pretendon të jetë e tillë, vlera këto cilat njëkohsisht janë edhe themeli i vendeve dhe organizmave euroatlantike, të cilëve Shqipëria pretendon se dëshiron t’u bashkohet.

Liria e fjalës dhe e medias është ndër vlerat thelbësore të Bashkimit Europian, ndërsa këtu në Shtetet e Bashkuara liria e shtypit mbrohet nga artikulli i parë i kushtetutës, ndërkohë që mund të ketë edhe ndonjë kufizim si në Europë ashtu edhe në Amerikë, siç është për shëmbull ligji kundër shpifjeve. Edhe në këto vende ka patur raste abuzimi me të drejtën dhe lirinë e medias dhe ushtrohet trysni ndaj medias nga politikanët, madje e dhe sot. Por gazetarët janë të mbrojtur nga artikulli i parë i kushtetutës amerikane.

Edhe në Shqipëri, ashtu siç thuhet në deklaratë, kodi penal përcakton të gjitha rastet në të cilat një indidvid ka të drejtë të padisë këdo, përfshirë edhe gazetarët. Prandaj lindë pyetja pse autoritetet kanë vendosur të propozojnë tani një nën i tillë. Fatkeqsisht, politikanët shqiptarë, tani dhe në të kaluarën, në marrëdhënjet midis tyre dhe në takime me përfaqsues të medias shpeshëherë kanë venë në dukje të zëmëruar se përsa u përket pikëpamjeve të tyre mbi fjalën e lirë dhe lirinë e medias, ata fatkeqsisht janë më afër qëndrimeve të “putinëve”, “erdoganëve” dhe “ajatollahëve” të kësaj bote, se sa ndaj vlerave perëndimore mbi lirinë e fjalës dhe të medias. Nuk kanë munguar, sfidat, kërcënimet dhe as fyerjet e udhëheqsve më të lartë shqiptarë ndaj përfaqsuesve të medias në të kaluarën duke e cilësuar median shqiptare, ndër të tjera, si një “kënetë mediatike”, madje edhe Zërin e Amerikës si një radio “kafeneshë”.

Në çdo shoqëri demokratike media ka rolin dhe përgjegjësitë e veta, që ndër të tjera, të mbikqyrë veprimtaritë e qeverisë dhe të zyrtarëve të saj, duke raportuar faktet përgjithësisht dhe objektivisht, përfshirë edhe përspektiva të ndryshme por pa munguar edhe pikpamjet që mund të mos jenë në përputhje me politikat zyrtare të qeverisë. Kjo, në të vërtetë është detyra kryesore e medias së lirë dhe të pavarur dhe që njëkohsisht të mundësojë edhe qytetarët e thjeshtë të jenë më mirë të informuar, ashtuqë ata të jenë më në gjëndje të influencojnë pozitivisht aktet dhe veprimtaritë qeveritare në përgjithësi dhe punën e zyrtarëve të lartë në veçanti. Për ndryshe, siç ka thënë dikur Xhorxh Washingtoni, “Nëqoftse na mohohet liria e fjalës, atëherë si memecë në heshtje, do na çojnë si delet në kasaphane.”

Liria e shtypit është baza e vlerave universale të drejtave të njeriut në përgjithësi dhe e rëndësishme për të gjithë, përfshirë Shtetet e Bashkuara, ka theksuar Presidenti amerikan Barak Obama me rastin e Ditës Botërore të Lirisë së Shtypit. Ai ka lavdëruar profesionin e gazetarit, duke nënvijuar se në punën e tyre gazetarët, “ekspozojnë padrejtësitë dhe mbajnë përgjegjës udhëheqsit si unë”, ka thënë ai. Z. Obama theksoi me atë rast se, “Ajo që është gjithashtu me rëndësi është fakti se duhet folur haptazi dhe shpesh në mbështetje të këtyre vlerave të cilat janë të garantuara nga Kushtetuta jonë dhe nga të drejtat themelore që ajo përmban, por që ne besojmë se këto vlera nuk janë thjeshtë vlera amerikane. Ne besojmë se disa vlera themelore, siç është liria e fjalës dhe e ndërgjegjes, është një e drejtë njerzore, por njëkohsisht është edhe e drejtë universale — një liri, zbatimi i së cilës më në fund e bën këtë botë më të mirë dhe më të fortë për të gjithë ne”, ka thënë udhëheqsi amerikan.

Por ti këthehemi nenit 13 të projektligjit “për organizimin dhe funksionimin e institucioneve për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar” në Shqipëri. Në deklaratën e shoqatave të gazetarëve shqiptarë botuar në gazetën Telegraf, u bëhet thirrje, “deputetëve shqiptarë të heqin menjëherë këtë nen regresiv nga projektligji dhe mos ta kalojnë për votim në Kuvend.” Ata thonë se ky nen “përbën një kërcënim të hapur për lirinë e shprehjes dhe si i tillë nuk mund të diskutohet e aq më pak të votohet në një vend që synon të jetë pjesë e Bashkimit Europian.”

Liria e shtypit dhe e fjalës, si për të gjithë popujt e përparuar, ashtu edhe për shqiptarët, duhet të jetë një vlerë dhe e drejtë bazë që duhet të mbrohet dhe të kultivohet me çdo kusht dhe çdo ditë. Është detyra e shoqërisë në përgjithësi dhe e Kuvendit në veçanti — e përfaqsuesve të popullit pra –që të sigurojnë dhe jo të kufizojnë zbatimin e plotë të lirisë së shtypit duke sanksionuar me ligj shkeljen e kësaj të drejte themelore universale të njeriut. Prandaj mos votoni nenin kundër lirisë së medias dhe lirisë së fjalës! Stop kërcënimeve ndaj lirisë së medias!

SHTETI, QË FYEN POETIN MARTIR HAVZI NELËN

August 10, 2016 by dgreca

28 VITE MË PARE VAREJ POETI I LIRISE HAVZI NELA/

Nga Besim NDREGJONI/

Sot mbushen 28 vite që poeti disident , martir i lirisë, ndahet tragjikisht dhe fizikishtë nga Kollovozi e Kukësi nga Shqipëria atdheu i tij i dashur që i kushtoi jetën e tij në mbrotje të lirise dhe dashurise njerzore. Cdo vit përkujtimor, përveç ritualit të kujtesës mbi ata që nuk janë më midis nesh e që u a morën jetën pa të drejtë e ka të pashmangshëm edhe bilancin e ndërgjegjes sonë mbi ta, refleksionin e marrëdhënieve tona me ta, përderisa i kemi pranuar si pjesë e pandarë e kuptimit të ekzistencës sonë.
Për Havzi Nelën është shkruar vazhdimisht, e mendoj se për të do të vazhdojnë të shkruajnë gjithmonë. Në përgjithësi shoqëria, jashte politikës , është munduar të zbardhë gjithçka rreth poetit: janë botuar poezitë e tij, janë analizuar e interpretuar krijimet e tij, një përmbledhje me shkrime të zgjedhura për Havzi Nelën çdo vit anembanë vendit mbahen tubime shkencore, konferenca përkujtimore për poetin, janë bërë dokumentarë. Kukësi ia ka bërë nderimet , duke i vënë emrin e tij nje shkolle gjimnazi. Presidenti, e ka dekoruar Havzi Nelën me titullin e lartë “Nderi i Kombit”. Të propozuar nga Unioni i të Burgosurve dhe të Përndjekurve Politikë. Gjithçka korrekte, gjithçka në përputhje me nderimin e poetit-martir, ashtu siç i takon një simboli të luftëtarit që flijohet për çështjet e përjetshme të lirisë e drejtësisë. Por nuk është aspak kështu për poetin që shkruante nga katakombet komuniste për “Frymën e Helsinkit”. Nuk është aspak kështu, sepse atdheu, të cilin poeti e mbuloi me muzën e vet, për poetin që vargjet i shkruante qelive, duke sfiduar xhelatët e diktaturës , për poetin që shkoi ballëhapur drejt vdekjes pa bërë asnjë lëshim të vogël, por duke marrë mbi vete gjithë frikërat e dobësitë tona, në emrin tonë, për këtë poet, pra, shteti ynë e paska të pamundur nderimin e kujtimit të tij. Sepse shteti shqiptar, institucionalisht, e ka fyer kujtimin e tij duke luajtur me të një lojë me standarde të dyfishta, hipokrite. Sepse, paralel me nderimin dhe përkujtimin tonë, institucionet e shtetit, para se të nderojnë emrin e tij, e kanë fyer dhe njollosur kujtimin e Havzi Nelës.

Drejtësia e shtetit tonë nuk ka marrë mundimin për këta 25 vjet të hapë një proces penal për të gjithë ata që ideuan, organizuan dhe përmbushën me gjakftohtësi, si në skenat mesjetare, varjen e poetit në litar më 10 gusht 1988, duke shënuar rekordin e turpit dhe të së keqes në krejt globin tokësor. Të gjithë ata persona që ishin pjesë e krimit, ishin dhe janë ende gjallë. Çfarë u bë me ta, vallë? Me ata të gjithë? Me ata një e nga një ? Ekzekutorët e tij patën të gjithë karrierë të lavdishme politike e professionale

Së paku tre prej tyre që kanë hedhur firmat në aktin e dënimit me varje të Havzi Nelës, dihen. Ish-presidenti diktator komunist Ramiz Alia, të cilin shteti e përcolli zyrtarisht me një ceremoni funerale si një hero, në shtrat të topit dhe për të cilin, të nesërmen u shkrua nëpër gazeta me lavde e superlativa dhe politikanët tanë e pagëzuan si politikan të matur, të qetë e liberal, një lloj Gorbaçovi shqiptar që shmangu gjakderdhjen, duke e lënë krejt në harresë faktin se të gjitha aktet e pushkatimeve i firmoste po ajo dorë kriminale “ që druhej mos derdhë gjak”(!). Dy personat e tjerë që firmosën dokumentin janë gjallë. Ata kanë njohur kulmin e karrierës politike e administrative në shteti demokratik shqiptar. Njëri, ish-deputet, ish-kryetar i Gjykatës Kushtetuese, i dekoruar më 8 janar 2004 me urdhrin “Naim Frashëri”, ndërsa tjetra, ish-kryetare e I.D.P, e dekorurar me po këtë titull në vitin 2009 nga Presidenti tjetër i radhës. Nuk është vetëm rasti i Havzi Nelës, por edhe i martirëve të tjerë. Po njësoj janë dekoruar më parë xhelatët që vranë Trifon Xhagjikën, Genc Lekën dhe Vilson Blloshmin. Logjika është e thjeshtë: nëse shteti, me segmentet e politikës, pranon, nëpërmjet dekorimit të martirëve, të na i bëjë ata pjesë të vetëdijes sonë qytetare, atëherë, për të shmangur kontradiktën dhe pafytyrësinë duhet të ndëshkojë, të gjithë ata që çuan në vrasjen e poetëve. E pakta moralisht duhej të bênte pezullimin e këtyre vrasësve nga postet e rëndësishme shtetërore e politike. Standardi i këtij shteti demokratik është i dyfishtë, kriminal, hipokrit fyes, si për kujtimin e viktimave, ashtu dhe për ndërgjegjen tonë qytetare tani që e kemi mësuar të vërtetën. Shteti demokratik me këto nderime jep shembullin më të keq: të nderojsh viktimat si martirë nga njëra anë, dhe njëkohësisht, t’u hapësh mundësi për karrierë marramendëse vrasësve të tyre në të gjitha nivelet e administratës deri në Parlament. Fatkeqësisht, kështu kanë shkuar punët në Shqipërinë tone. Nderimi nga ana e shtetit është kontradiktor, irritues e thjesht i pavlefshëm. Ismail Kadareja bën një sugjerim ne 20 vjetorin e varjes poetit.. poeti është në botë e amshuar, por shoqeria shqiptare a është e qete.. Në rrugëtimin tone drejt përparimit dhe Europës, është shembulli i qëndresës, dinjitetit dhe martirizimit të poetit Havzi Nela, i cili nga katakombet e burgjeve komuniste parandiente “frymën e Helsinkit” kur politikanët e sotëm nuk ia dinin as emrin. Pikërisht , politika shtetërore me trashëgimtarët e diktaturës në instancat më të larta të Drejtësisë e mban peng të verteten e krimit komuniste. Në këtë mënyrë, e gjithë shoqëria jonë vazhdon të mbetet peng i së shkuarës, përderisa nuk përballemi ligjërisht me të, por mundohemi t’i gjejmë zgjidhje problemit duke i rënë atij nga dera e pasme, d.m.th., duke ia lënë zgjidhjen kohës, vdekjes biologjike të aktorëve, me shpresën se ndoshta një ditë gjithçka do të harrohet. “Nëse ne nuk do të ishim një shoqëri e përgjumur, shpërfillëse, nëse ne do të dinim të reagonim, të kërkonim llogari, atëherë jam i bindur se shteti, nuk do të mundet të abstragojë nga kujtesa e vërtetë e Havzi Nelës, Vilsonit dhe Gencit, thjesht sepse ata ishin njerëz realë, se litari, plumbat e togës dhe vdekja e tyre qe reale dhe se vepra e tyre letrare vazhdon të jetë reale, të dëshmojë për ta. Europa si ëndërr, së cilës po i sillemi vërdallë, frymoi për së pari si ajër i vjedhur lirie në Kollovoin e Havzi Nelës, e në Bërzhezhdën e Vilsonit dhe Gencit, nëpërmjet vargjeve të poetëve martirë. Ne duhet t’ia kthejmë Europës dëshmorët e saj të parë, të rënë në ferrin e totalitarizmit stalinist enverist shqiptar. Ne i afrohemi Europës me dëshmitë e martirizuara të lirisë, me Havziun, Trifonin, Vilsonin dhe Gencin, por dikush na mban peng në këtë vërdallosje, sepse mendon se në Europë duhet të shkojmë medoemos, më parë se me poetët e vrarë, me vrasësit e tyre. Dhe ngelemi jashte Europes se ajo nuk na pranon me vrasesit e poeteve por me matirizimin e poeteve. Duke qenë heroi i vetvetes, ai natyrisht që jepte nga vetvetja edhe për të tjerët: Vdekja për liri nuk më tremb aspak. Si e duron robninë zemra e një trimi?Kështu shkruane një vit para vdekjes poeti ynë Havzi Nela.

Besim Ndregjoni