Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Përvjetore historike gjatë 2016

by

Gjatë vitit të ri 2016 do të shënohen një numër përvjetoresh për zhvillime politike të rëndësishme, si dhe arritje të mëdha shkencore. Në 2016 do të kujtojmë 75 vjetorin e sulmit në Gjirin e Perlave, 25 vjetorin e shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik dhe fillimit të luftrave në ish-Jugosllavi, si dhe 20 vjetorin e klonimit të deles së quajtur Dolly. Po në 2016 do të mbushen 70 vjet që nga hapja e festivalit të Kanës dhe 50 vjet që kur Anglia fitoi Botërorin në finale përballë Gjermanisë.
Më 20 janar 1981 Irani liroi 52 amerikanë të mbajtur peng për 444 ditë, disa minuta pasi presidenca kaloi nga Xhimi Karter tek Ronald Regani.
52 amerikanët ishin marrë peng në ambasadën amerikane në Teheran në vjeshtën e 1979. Presidenti Xhimi Karter humbi mjaft mbështetje nga kriza e pengjeve duke humbur edhe zgjedhjet përballë rivalit republikan Ronald Regan.
10 vjet më pas Iraku pushtoi Kuvajtin. Më 17 janar 1991 filloi operacioni Desert Storm – Stuhia e Shkretëtirës, ku forca të një koalicioni ndërkombëtar sulmuan objekte qeveritare në Bagdat.
Fushata ajrore u pasua nga një ofensivë tokësore duke nxjerrë brenda 100 orësh irakianët nga Kuvajti. Por amerikanët e ndalën ofensivën pa rrëzuar Sadam Huseinin.
Sulmet e 11 shtatorit 2001 e rikthyen vëmendjen tek Sadam Huseini si përkrahës terrorizmi. Kundërshtimi i tij për të lejuar kontroll të plotë nga OKB-ja për armë të paligjshme u bë justifikim për luftën që filloi më 20 mars 2003. Brenda tre javësh nga ndërhyrja nën udhëheqjen amerikane, qeveria e Sadamit u rrëzua. Vetë Sadam Husein u kap dhjetorin e atij viti.
Më 5 korrik 1996 u shënua një lindje e pazakontë. Një qingj i quajtur Dolli lindi në Institutin Roslin në Skoci. Ai hyri në histori si delja e parë e klonuar nga qeliza të marra nga një dele e rritur, të cilat më pas ri-programojnë veten si qelizat bazë për të formuar një krijesë të re.
Shkencëtarët arritën të provojnë më pas se delja Dolly mund të riprodhohej. Por klonimi mbetet një proces i debatueshëm, pasi me kalimin e viteve Dolli shfaqi probleme shëndetësore që nuk vëreheshin në dele të tjera të së njëjtës moshë.
Në ish-Jugosllavi një figure e re politike erdhi në pushtet në 1991. Pak pas marrjes së pushtetit, Sllobodan Millosheviçi u bë shkak për një luftë të gjerë që solli shpërbërjen e ish-Jugosllavisë.
Më 25 qershor 1991, Kroacia dhe Sllovenia shpallën pavarësinë. Sllovenia ishte e para, duke u bërë shkas për një luftë ballkanike 10 vjeçare. Pas shpalljes së pavarësisë nga Kroacia, grupe paraushtarake serbe u mobilizuan dhe filluan të luftojnë me forcat kroate. Një luftë katër vjeçare la pas shkatërrime masive dhe viktima të shumta deri kur Kroacia e fitoi luftën në 1995 duke rimarrë territoret e pushtuara.
Më 18 korrik do të mbushen 80 vjet nga kryengritja e Gjeneral Frankos dhe forcave nacionaliste që shkaktuan Luftën Civile Spanjolle 1936-1939. Gjen. Franko nxiti ushtarët në rebelim kundër qeverisë majtiste demokratike, lufta shpërtheu duke shkaktuar 500 mijë të vdekur dhe duke sjellë Frankon në pushtet për afro katër dekada.

Përkrahësit e gjeneralit e shohin atë si udhëheqësi që ruajti unitetin kombëtar dhe shpëtoi vendin nga bolshevizmi. Kritikët e quajnë diktator që mbajti fashizmin gjallë në vend për 30 vjet pas Luftës II Botërore.

Në 2016 mbushen 50 vjet që nga dita kur Anglia fitoi Botërorin duke mundur Gjermaninë. Geoff Hurst shënoi tre gola kundër Gjermanisë në finalen e 30 korrikut në stadiumin Wembley të Londrës.

Më 19 gusht 1991 do të mbushen 25 vjet nga tentativa për grusht shteti që çoi në shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik. Tentativa nga një grup komunistësh të vijës së ashpër filloi me vënien e udhëheqësit sovjetik Mikhail Gorbaçov nën arrest shtëpie, pasi mendohej se ai do të miratonte një marrëveshje që u jepte sovranitet të gjerë republikave sovjetike. Publiku u mobilizua; dhjetëra mijëra vetë u mblodhën në qendër të Moskës. Mbeten të paharruara pamjet kur Presidenti Boris Jelcin hipi në tank në mes të turmës. Grushti i shtetit dështoi, Gorbaçovi u kthye në Moskë, por u bë shpejt e qartë se nuk gëzonte më të njëjtin kontroll. Estonia, Letonia dhe Lituania fituan pavarësinë dhe në dhjetor 1991 Bashkimi Sovjetik nuk ekzistonte më.
Më 20 shtator 1946 filloi për herë të parë Festivali i Kanës, i cili gjatë gjithë ekzistencës së tij 70 vjeçare ka qenë sinonim i luksit dhe yjeve të kinemasë si Sofia Loren, Pablo Pikaso e të tjerë.
Në tetor të 2016 do të kujtojmë 60 vjetorin e fillimit të protestave studentore në Hungari. Më 23 tetor 1956 filloi një lëvizje kundër regjimit që u shndërrua në përleshje me armë ku gjetën vdekjen 2800 hungarezë dhe 700 trupa sovjetike, të sjella për të shtypur revoltën. Pas revoltës, greva dhe protesta vazhduan për javë me radhë deri kur sovjetikët e shtypën me dhunë kryengritjen në janar 1957.
Rreth 200 mijë hungarezë u arratisën nga vendi; mbi 200 vetë u ekzekutuan për pjesëmarrje në revolucion, përfshirë Imre Nagin, udhëheqës i revoltave. Qeveria komuniste mbajti pushtetin deri në 1989.
Në 2016 mbushen 10 vjet nga vrasja e gazetares ruse Anna Politkovskaja, e cila u qëllua për vdekje më 7 tetor 2006 në ndërtesën ku banonte. Shkrimet e saj në Novaya Gazeta kishin kritikuar ashpër Kremlinin për qëndrimin ndaj Çeçenisë dhe për shkelje e të drejtave të çeçenëve. Në 2014 një gjykatë shpalli fajtorë pesë vetë, katër prej të cilëve çeçenë, por ende nuk është zbuluar se kush dha urdhër për vrasjen.
Më 8 dhjetor 1941 Shtetet e Bashkuara u futën në Luftën II Botërore, pasi Kongresi i shpalli luftë Japonisë, një ditë pas Gjirit të Perlave.(VOA)

Kristo Zhakarlliu dhe Çorba e përzier me gjysmë të vërtetë dhe gjysmë gënjeshtra

by

Replikë/
*Çorba e përzier me gjysmë të vërtetë dhe gjysmë gënjeshtre e Kristo Zhakarlliut/
*z.Kristo Zhakarlliu ju këshilloj se ka ardhur koha të thoni të vërtetën edhe të përzënies së familjes suaj nga Greqia në vitet 1940, me qëllimin e mirë që të ndihmoni për zbardhjen e disa ngjarjeve që lidhen me çamët dhe Çamërinë./
Nga Arben LLALLA/
Në gazetën “DITA” e datës 26 dhjetor ishte botuar një shkrim tendencioz i z.Kristo Zhakarlliut me titull: “ARVANITASIT ARISTIDH KOLA DHE JORGOS MARUNGAS”.
Autor i shkrimit na sjellë disa fragmente me gjysmë të vërtetë të përzier me gjysmë gënjeshtër, por gjysmë e vërtetë dhe gjysmë gënjeshtër nuk mund të quhet e vërtetë, por një çorbë e porositur për të keqinformuar lexuesit, për ti dhënë kah tjetër ngjarjeve.
Në shkrimin e tij emigranti i arratisur në vitet 1950, Kristo Zhakarlliu hedh baltë mbi ngjarjet e vërteta që lidhen me të madhin Aristidh Kola. Publicisti i vjetër z.Zhakarlliu mundohet të uli figurën e poetit dhe shkrimtarit Kolec Trabotinit, atij historianit që jeton në Tetovë dhe fjala është për Arben Llallën.
Edhe pse në moshë të thellë Kristo Zhakarlliu përdorë disa metoda të e vjetra duke krijuar përçarje midis miqve e shokëve, por le ti kthehemi ngjarjeve të vërteta.
Është e vërtetë që Kolec Traboini e njohu nga afër pak vite Aristidh Kolën dhe familjen e tij, diku rreth 5 vite, por miqësia e tyre vazhdoj edhe më tej me anë të telefonatave dhe letrave Ju z.Zhakarlliu shkruani se: “familja e Aristidh Kolës ka kërkuar me të drejtë të pushohet të shfrytëzohet vepra e Aristidh Kolës”. Ju po flisni në emër të familjes Kola z.Zhakarlliu? Unë po ju tregoj se këtë e kanë kërkuar institucionet e sigurimit grek dhe jo familja Kola sepse gruaja e Aristidh Kolës, Nansi Kola me dëshirë të madhe qëndroj në Kosovë nga 6-11 shtatori 2004, ku ju bënë të gjitha nderet ashtu siç i nderon shqiptari vëllezërit dhe miqtë. Ishte shtatori i vitit 2004, rreth 30 arvanitas qëndruan në Kosovë me ftesë të Ministrisë së Kulturës, ku midis këtyre arvanitasve ishte Jorgo Gjeru, Kosta Kazaqi, Nikos Panurgjia, Niko Stylos, at Antonio Bellushi, etj. Këta arvanitas të shoqëruar nga Lirio Nushi, Seferina Seriani, dhe familja ime, u pritën nga Presidenti Rugova, nga Kryeministri Bajram Rexhepi, nga Ministri i Kulturës, Behxhet Brajshori dhe shumë figura të larta të Republikës së Kosovës. Institucionet e Kosovës nderuar me Mirënjohje të larta veprën dhe familjen e Aristidh Kolës. Këto Mirënjohje u tërhoqën personalisht nga gruaja e Aristidhit, Nansi Kola. Komuna e Skënderaj e shpalli Aristidh Kolën “Qytetar Nderi”, dhe ky titull ju dorëzuar Nansi Kolës. Për më shumë z.Kristo Zhakarlliu lexo gazetat e kohës dhe librin: “Aristidh Kola dhe Shtypi Shqiptar”, ku me një kërkim të thjeshtë e gjeni në internet në formën PDF.
Arvanitasit dhe Nansi Kola me kënaqësi vizituan shtëpinë muze të Jasharjave ku u bënë homazhe edhe tek varri i komandanti legjendar Adem Jashari. Qëndroj dy ditë në Prizren, ku vizitojë edhe shtëpinë muze të Lidhjes së Prizrenit, të bashkimit kombëtar. Nansi Kola shprehu në media respektin që ju bë veprës së Aristidh Kolës dhe asaj gjatë qëndrimi në Kosovë.
Nansi Kola, fëmijët, Ksenia dhe Pano, vëllai dhe motra e Aristidh Kolës, me dëshirë të madhe ishin protagonistë të filmit dokumentar të realizuar në 2004 nga Lirio Nushi për jetën dhe veprën e të ndjerit Aristidh Kolës. Zonja Kola ka dhënë lejen e saj për botimin e disa librave të Aristidh Kolës në gjuhën shqipe. E pra, z.Kristo nëse vërtet familjarët e Aristidh Kolës do të dëshironin që vëllezërit e tij të gjakut dhe gjuhës së shpirtit shqiptarët mos të shfrytëzonin veprën e Aristidh Kolës nuk do merrnin pjesë në këto sa shkrova më lartë. Prandaj në moshë të thellë që jeni unë ju lutem mos u bënë vegël e keqdashësve të lidhjeve shpirtërore të shqiptarëve me arvanitasit, por shijojeni pleqësinë duke vizituar trojet e të parëve në Çamëri.
Në tetor 2010, publicisti dhe poeti Kolec Traboini organizojë një Akademi përkujtimore për Aristidh Kolën, dhe z.Traboini i ftoj të gjithë miqtë dhe dashamirësit e familjes Kola. Kush e pa të arsyeshme dhe ndau pak kohë erdhi në atë aktivitet i cili u mbajt në ambientet e Ministrisë së Kulturës në Tiranë.
Me rastin e 70 vjetorit të lindjes së Aristidh Kolës, në korrik 2014, Muzeu Kombëtar në Tiranë organizojë një konferencë përkujtimore ku ishin të pranishëm miq, shok e dashamirës të Aristidh Kolës. Një rrugë në Tiranë mban emrin e nderuar Aristidh Kola. Dhe mendoj z.Kristo se askush se ka të drejtën të ndali respektin që kanë shqiptarët për veprën e Aristidh Kolës. Përse ju pengon juve dhe atyre që fshihen pas penës suaj në këtë rast vlerësimet që i bëhen Aristidh Kolës dhe familjes së tij?
Ju z.Kristo Zhakarlliu shkruani për atë njeriun që jeton në Tetovë që shkruan për Greqinë se ju paska kërkuar materialet për Jorgo Marungën. Përse z.Zhakarlliu thoni gjysmë të vërtetë dhe gjysmë gënjeshtre edhe në këtë rast? Z.Kristo, bërtisni fortë pa frikë dhe thoni të vërtetën se ai njeri që jeton në Tetovë është Arben Llalla dhe njiheni shumë mirë. Ne, z.Kristo ke folur me dhjetëra herë në telefon, unë njihem me motrat dhe vëllezërit tuaj, sidomos më Leonidhën të cilin e kam patur fqinjë në Selanik 10 vite, njihem me nipin tuaj që është gazetar në Gjirokastër, etj, etj. Largësia ka bërë që mos të takoheshim sepse ju jetoni në Athinë dhe unë ato vite në Selanik. Unë ua kërkova materialet e Marungës me qëllimin e mirë që të dalin në dritë, mos të flenë në bodrumet për ti zënë pluhuri i harresës. Kam folur disa herë me gruan e të ndjerit Jorgo Marungës dhe ajo mu lut që ta lej anash këtë punë sepse sigurimi grek i kishte futur tmerrin në palcë. Z.Kristo Zhakarlliu përse nuk thoni të vërtetën se si vdiq arvanitasi Jorgo Marunga, ose më saktë se si e vranë në spital? Përse nuk keni shkruar asnjëherë se kush e porositi vrasjen e Jorgo Marungës? Ju keni qenë miq të ngushtë, e pra miku i vërtet e mbron mikun edhe pas vdekjes.
Në përfundim z.Kristo Zhakarlliu ju këshilloj se ka ardhur koha të thoni të vërtetën edhe të përzënies së familjes suaj nga Greqia në vitet 1940, me qëllimin e mirë që të ndihmoni për zbardhjen e disa ngjarjeve që lidhen me çamët dhe Çamërinë. Familja Zhakarlliu nuk janë vllah nga Voskopoja, ashtu siç i dimë dhe thonë vetë ata, por janë nga Çamëria. Familja e nderuar Zhakarlliu kishte vëllazëri me shumë familje shqiptare myslimane në Çamëri, midis tyre me patriotin e nderuar Daut Hoxha, babai i historianit Ibrahim D. Hoxha. Familja Zhakarlliu u përzu nga Greqia ashtu siç u përzunë mijëra familje shqiptare myslimane dhe ortodokse. E pra, z.Kristo Zhakalliu bëni mirë të thonë këtë të vërtetë edhe për familjen tuaj, pasurinë që ua sekuestrojë shteti grek, etj. Ju sugjeroj z.Kristo që të ndalni botimet tuaja të përziera në çorbën gjysmë të vërtetë me gjysmë gënjeshtre, të porositura nga dikush tjetër sepse unë e njoh shumë mirë penën tuaj origjinale.

Gjermania 20-30 dekorata në vit, Shqipëria 20-30 dekorata në muaj

by

Nga Afrim Krasniqi/
“Një vend si Gjermania me mbi 80 milionë banorë jep zakonisht 20-30 dekorata zyrtare në vit, Shqipëria me 2.8 milionë banorë efektiv jep thuajse të njëjtin numër në muaj. Tradita absurde e abuzimit me nderime shprehet më së miri nga kujtimet e Princ Wied 1918, sipas të cilit, aq shumë shqiptarët ishin të etur pas dekorimeve saqë nëse do të kishte pasur më shumë dekorata për të dhënë me siguri do të kishte mbretëruar më gjatë. E njëjta ndodh edhe sot. Kjo traditë spekulative meriton qasje serioze që të kthehet në produkt serioz për shtetin dhe shoqërinë…..Cila duhet të jetë zgjidhja? Nuk mund të ketë zgjidhje me nisma partizane që lidhen me disa emra, që reflektojnë emocione të ditës dhe që më shumë krijojnë sesa zgjidhin probleme. Zgjidhja duhet të jetë institucionale dhe afatgjatë. Ja gjashtë rrugët per zgjidhje serioze dhe te qendrueshme!(FB)

Marinsat e Ambasadës së SHBA, dhurata për fëmijët e jetimores

by

Marinsat e Ambasadës së SHBA, dhurata për fëmijët e jetimores “Zyber Hallulli”/
Trupa e Marinsave të Ambasadës Amerikanë në Tiranë zgjodhi fëmijët e jetimores “Zyber Hallulli” për programin e tyre të këtij viti “Lodra për Fëmijët”. 
Programi “Lodra për Fëmijët” nisi në Los Anxheles, Kaliforni, në 1974 nga Majori Bill Hendricks. Ai u frymëzua nga gruaja e tij, Diane, e cila u mundua t’i dhuronte një fëmijë në nevojë një kukull që e kishte bërë vetë, por nuk gjente asnjë organizatë nëpërmjet ssë cilës ta bënte. Me propozimin e saj, ai mblodhi disa marinsa vendorë, të cilët mblodhën dhe shpërndanë 5000 lodra për fëmijët e qytetit. Përpjekjet e tyre ishin aq të suksesshme, san ë vitin 1948, “Lodra për Fëmijët” nisi si një fushatë kombëtare. Mësoni më shumë mbi këtë program këtu:http://goo.gl/cXLsPW
The Marine Security Guard Detachment of the U.S. Embassy Tirana sponsored children from the Zyber Hallulli Orphanage for this year’s Toys for Tots program. Toys for Tots began in Los Angeles, California in 1947 by Major Bill Hendricks. Major Hendricks was inspired by his wife Diane when she tried to donate a homemade doll to a needy child but could find no organization to do so. At her suggestion, he gathered a group of local Marine reservists, who coordinated and collected some 5,000 toys for local children that year. Their efforts were so successful that, in 1948, Toys for Tots was launched as a national campaign. Learn more about the program here: http://goo.gl/cXLsPW {SHK}

Kosovë-Serbi, pritje të gjata në kufi

by

-Në venkalimin kufitar Merdare pritjet në hyrje nga Serbia në Kosovë 4 deri 6 orë/
PRISHTINË, 20 Dhjetor 2015/ Në pikëkalimin kufitar me Serbinë në Merdare, te Podujeva, në hyrje drejt Kosovës, sot pasdite është krijuar kolonë automjetesh e gjatë prej rreth 2 kilometrash, ndërsa pritjet zgjasin 4 deri 6 orë.
Në vendkalimin tjetër kufitar Dheu i Bardhë te Gjilani kolona është deri 400 metra e pritjet deri afër një orë, ndërsa në Mutivodë drejtimi i fshatit Keçekollë, rajoni i Prishtinës, pritet afërsisht 15-20 minuta.
Kolonat dhe pritjet janë duke u shkaktuar nga fluksi i madh i automjeteve, ndërkohë që bëhet e ditur se nga ana e zyrtarëve të Policisë së Kosovës puna është duke u zhvilluar me kapacitete dhe intensitet të shtuar.
Në dalje nga Kosova drejt Serbisë pritjet janë normale, vetëm 5 deri 10 minuta./b.j/