Histori – Page 394 – Dielli

Shqipëri e lashtë

October 13, 2016 by dgreca

….Kjo është një mundësi unike për të mësuar në lidhje me një art që, ndër të tjera, dëshmon për rrënjët evropiane të Gadishullit Ballkanik/

Nga Gëzim Llojdia/

Arti figurativ shqiptar i kohëve të lashta përpos magjisë së tij ka ngjallë interes atje ku ai është ekspozuar për publik të huaj. Nëpërmjet zbulimeve të shumta arkeologjike, në zona të ndryshme të vendit, janë gjetur qindra e mijëra qeramika, terakota, zbukurime ne metal etj, që u përkisnin fiseve ilire. Ky art dhe dora e artisteve për fqinjët e përtej detit është një mundësi unike për të mësuar në lidhje me një art që, ndër të tjera, dëshmon për rrënjët evropiane të Gadishullit Ballkanik .Në muajin shkurt të vitit 2013 gazeta :Corriere dell art me një shkrim nga Maria Luisa Tibone filluar në faqen e parme me vijueshmërinë në faqen e dytë dhe me një mesazh thirrje qysh në hyrje të titullit

: Zbuloni Shqipërinë e lashtë”.Një imazh nga shprehja intrigues në shije arkaike; një fytyrë dhe një bust model dhe piktura të cilat aludojnë për një hyjni e shekullit të gjashtë p.e.s, që mund të jetë Demetra: puna, mjaft unike për nga madhësia vetëm njëmbëdhjetë centimetra e lartë, u zgjodh për të paraqitur ne ekspozita “Thesaret e trashëgimisë kulturore shqiptare paraqitur në katin e parë të Palazzo Madama Torino. Ekspozimi këtu në fazën e tij të dytë pas asaj të Vittoriano në Romë dhe në rrugën e bordet është një mesazh, që paraqet vepra duke filluar nga kohët parahistorike deri në shekullin e tetëmbëdhjetë.

Kjo është një mundësi unike për të mësuar në lidhje me një art që, ndër të tjera, dëshmon për rrënjët evropiane të Gadishullit Ballkanik. Rruga fillon me periudhën e neolitit të lashtë: vazo gjeometrike, antropomorfe dhe zoomorfe, idhuj, cilindër ose vula përfaqësojnë epokën e Bronzit të hershëm (III / II mijëvjeçarit të para Krishtit) gota dhe vazo nga format moderne të tregojnë aftësi artizanësh .

Autorja përmend jo vetëm moshën ,por ajo flet për “nivel të lartë të mjeshtrave të qeramikës pikturuar. Ativities të tregtisë në kolonitë greke të bregdetit shqiptar është dokumentuar nga produktet korintike të stilit, të importuara nga Atika në qytetin e Apolonisë . Nga armët dhe veshjet e luftëtarëve të bronzit të mesëm dhe të vonë Bronzit (XII-X shekulli. BC). Nekropol i Apolonisë ka prurë mjaftë zbukurime prej bronzi që tregon shekullin e gjashtë .”

Shumë simpatike duket parada e anijeve: një me skenën e teatrit tregon maska komike dhe tragjike. E bukur dhe kurioze janë dekoruar . Ajo vjen me shpejtësi të periudhës romake: nga Apollonia. Demosteni andaj koka e tij prej mermeri pranë asaj të Agripës. Rrjedh në urna gëlqerore dhe një paradë e bizhuteri, , një palë vathë dh përfundimin periudha e antikitetit të vonë dhe u hap Mesjeta. Këtu ekspozita ofron veprat më spektakolare dhe të çmuar.

Një bord të madhe horizontale e’ Epitafit të Gilavenica, një flamur qëndisur prej liri në festimin e të premtes së Mirë .Ajo përfaqëson Krishtin e shtrirë në një qefin. Trupi i hedhur është projektuar me forma anatomike .Është një mbishkrimi i qëndisur, epitafi, i cili kujton autorin, spektakolare të ikonave, pothuajse të gjitha veprat e mjeshtrit të shekullit.X VI, Onufri. e kanë përjetësinë në të cilën tregojnë ikonografi për personalitet të fshehur në ngjyra të ndritshme dhe të pazakonta, por që shkaktoj një botë origjinale plot fantazi.

NJË PËRMENDORE E MUNGUAR

October 12, 2016 by dgreca

*Anastas Avramidhi – Lakçe -NJERIU QË S’KA NEVOJË PËR PËRMENDORE/

*….njerëzit e mëdhenj janë të vetëdijshëm, që në gjallje të tyre, sa më tepër se përmendoret që i bren koha dhe ndryshku, ata vetë i kanë ngritur vetvetes, një përmendore të pavdekshme.Përmendore të tilla s’ka forcë në botë që t’i shembë.’/

1-anastasavramidhi

Nga Vangjel Simaku/

Anastas Avramidhi – Lakçe (1821 – 1890 ) është bir i shquar i Korçës dhe një nga filantropët dhe patriotët më në zë të saj. Ai lindi në këtë qytet, më 1821-ë, kur ai, si e gjithë Shqipëria ishte ende pjesë e Perandorisë Osmane.Viti 1921-ë ishte viti, kur në shumë vende të Ballkanit u shfaqën shkëndijat e para të lëvizjeve të mëdha çlirimtare, që do të çonin pastaj në lindjen e shteteve të rinj ballkanike .Anastas Lakçe pati emigruar qysh i ri, si dhe shumë korçarë të tjerë drejt Rumanisë, ku ishte formuar edhe një diasporë e fuqishme atdhetarësh, të cilët u morën shumë me çështjen kombëtare shqiptare. Atje Lakçe arrin të bëhet një nga njerëzit më të pasur të Rumanisë dhe një nga shtyllat e lëvizjes patriotike në atë vend. Ndërkohë asnjëherë nuk e largoi vëmendjen nga toka e të parëve dhe Korça e tij. Shpeshherë bënte donacione të mëdha për ndërtime rrugësh e shkollash në këtë qytet dhe ndihmonte çdo vit familjet e vobekta, duke përgatitur pajën për vajzat e tyre, që martoheshin, pavarësisht nëse ishin të krishtera apo myslimane. Gjithashtu falë kontributit të tij në Korçë, morën jetë shumë institucione kulturore dhe fetare.

Në një shkrim të tij mbi Koloninë Shqiptare të Bukureshtit, poeti Lasgush Poradeci shprehet kështu për kontributin e veçantë të Lakçes atje: ” Mbledhja e madhe e paralajmëruar u bë në të vërtetë pa as më të voglin vonim me 27 Dhjetor 1884 dhe u themelua zyrtarisht Shoqëria e Pavarur – “Autoqefale” – e Kolonisë Shqiptare të Bukureshtit, me kryetar plakun milioner Anastas Avramidhi Lakçe – Korçën. Ky i pari mbi të gjithë, fali një shumë prej 200 napolonash, që në krijim të shoqërisë, ku u mblodhën me tepër se 15 mijë franga ari. Emri i shoqërisë i pranuar midis entuziazmit me zëra të përbashkët u vendos të jetë “Drita” , simbol i ndritjes, që sot e tutje të popullit shqiptar nga errësira shekullore. Përveç kryetar Lakçes dhanë njëkohesisht shuma të mira të hollash 49-ë antarë nga më të flaktit .”

Kjo shoqëri më pas do ta ndryshojë emrin nga “Drita” në “Dituria” dhe do të arrijë të nxjerrë edhe 12 numra të revistave me të njëjtin emër.

Një nga kontributet e Lakçes në këtë kohë ka qenë momenti, kur kjo Shoqëri vendosi t’i drejtohej Dhimogjerondisë në Korçë, për futjen e mësimit të shqipes në shkollat greke të Korçës.Ajo dërgoi për këtë qëllim Efthim Markon, për të biseduar për këtë problem, i shoqëruar nga një letër personale e vetë Lakçes, milionerit me shumë reputacion në qytetin e Korçës, që derdhte çdo ditë shuma të mëdha pranë Dhimogjerondisë për ngritjen e mbarëvajtjen e institucioneve të Kishës. Ja çfarë shkruan më tej Lasgush Poradeci për këtë ngjarje:

“Kur kryepleqësia e Korçës me gjithë përbënjës e numeronte Lakçen vazhdimisht si më parë një anëtar dhe përfaqësues të bindjeve të përhershme, ky Anastas Avramidhi Lakçja, shtyllë shpirtërore dhe financiare, e fortë e Komitetit Ortodoks dhe e Mitropolisë së Korçës, bënte tashmë pa pritur një thyerje kundrejt qëndrimit të tij të mëparshëm, dërgonte me vendim të Komitetit në verën e ardhme të vitit 1885-ë, në Korçë Thimi Markon, të ndërmjetësonte pranë Dhimogjerondisë dhe Mitropolitit Fillotheos Kostandinidhis , duke e porositur të futej gjuha shqipe në shkollat greqishte të Korçës”

Më 1888-ë, Lakçe publikoi edhe një libër të vetin në shqip, që u përkthye me pas edhe në gjuhët frenge, greke dhe rumune me titull “Për shqiptarët nga një shqiptar”, ku ai tregonte rëndësinë e edukimit në gjuhën shqipe.

Anastas Lakçe nuk u martua kurrë, por tërë pasurine e vet e shkriu për të tjerët dhe tokën e të parëve.

Por kontributi më i madh i tij ka qenë pa dyshim financimi për ndërtimin në qytetin e tij të lindjes i kishës katedrale të Shën Gjergjit, një kryevepër arkitekturore, nga më të bukurat e madhështoret jo vetëm në Shqipëri, por edhe në Ballkan .

Kisha e vjetër me këtë emër datonte që në Mesjetën e Hershme, me 1253.Por rritja e vrullshme e qytetit të Korçës, mundësonte ngritjen e një kishe më të madhe me emrin e mbrojtësit të qytetit. Kështu që,më 1875-ë, u prish kisha e vjetër dhe u rrethua vendi për ndërtimin e katedrales së re, mbi rrënojat e saj.

U mblodhën për këtë shumë fonde e ndihma nga Mitropolia e Shenjtë e Korçës dhe më 1881-ë filloi ndërtimi i katedrales madhështore të Shën Gjergjit. Por fare papritur ndërtimi i saj u ndërpre.Dikush ishte ankuar në Portën e Lartë në Stamboll se të krishterët e Korçës po ndërtonin një keështjellë. Në fakt kisha po ndërtohej me gurë të mëdhenj ngjyrë gri nga malet e Korçës, në mes të të cilëve ishte shpuar një vrimë, ku derdhej kallaj i shkrirë.Kjo i kthente gurët në një masë të vetme, që nuk donte t’ia dinte për asgjë.

Kur u ndaluan punimet, Mitropolia e Shenjtë e Korçës, i kërkoi Patriarkanës së Shenjtë të Kostandinopojës, që të ndërmjetësonte pranë qeverisë turke për të rimarrë lejën dhe për të vazhduar punimet. Edhe njëherë këtu, shkëlqeu sërish reputacioni i padiskutueshëm i Anastas Lakçes. Njeriu, të cilin edhe vetë mbreti i Rumanisë e priste menjëherë, duke lënë mënjanë tërë punët e tij, edhe në këtë rast ndërhyri fuqishëm pranë Portës së Lartë. Ajo u detyrua të dërgonte në Korçë një grup arkitektësh specialistë, të cilët raportuan se ajo çka po ndërtohej nuk qe kështjellë, por një kishë.

Filantropi dhe patrioti i madh Anastas Lakçe financoi që në fillim punimet me 5000 napolona flori, ndërkohë që shuma të konsiderueshme dhanë edhe shumë qytetarë të tjerë korçarë.

Ndërtimi i katedrales iu besua mjeshtrit nga Opari i Korçës, Naum Trasha. Ai përfundoi më 1905, vit në të cilin edhe u inaugurua.

Kaq madhështore dhe fine ishte kjo ndërtesë, sa që arkitektët italianë, vite më pas do të mahniteshin prej saj e në ndërtimin e Bankës Nacionale në Korçë, do të përdornin të njëjtën teknikë me gurë për ndërtimin e saj .

Mbi portën e brendëshme të kishës ishte vendosur edhe një pllakë e madhe, në të cilën ishte shkruar emri i mirëbërësit Lakçe dhe viti i ndërtimit.

Më 1914, te kjo kishe u mbajt mesha e parë në gjuhën shqipe, kurse më 1923, imzot Theofan Noli, doreëzohet kanonikisht peshkop nga dy mitroplite të dërguar nga Patriarkana e Kostandinopojës.

Po kjo mrekulli e Korçës nuk i shpëtoi dot mynxyrës së kuqe që ndodhi në Shqipëri, pas vitit 1967-ë. Kontributi i Lakçes me shokë, i Nolit të madh dhe i patriotëve të tjerë, u hodh në erë me dinamit, më 1971-ë. Kjo vepër arti u shemb marrëzisht në tokë, kurse gurët e saj u përdorën për ndërtimin e shkallëve të stadiumit të qytetit .

Por monstruoziteti i kuq vazhdoi më tej. Trupi i Anastas Lakçes, pas vdekjes, më 1984-ë, nën kujdesin e diaporës shqiptare u balsamos dhe u soll në vendlindje. Ai u vendos tëprehej në një maozoleum, ndërtuar në oborrin e kishës së Shën Gjergjit. Kështu që Korça po përjetësonte birin e vet.

Po injoranca e cinizmi i kuq satanik, që kishte filluar të hidhte rrënjë edhe në qytetin e kulturës, nxiste fëmijët dhe të rinjtë “lejfenistëë’ të përdhosnin nderin e këtij qyteti edhe atje, në banesën e fundit. Ata zbrisnin si hije nëpër shkallët e maozoleumit dhe ngulnin gozhdë e gjilpëra në kafkën e njeriut, që pat bërë aq shumë për prindërit e tyre të vobektë dikur. Ky ishte një akt i turpshëm e barbar, një denatyrim njerëzor, që vetëm terrori dhe mizoria e kuqe mundi të pjellë në këtë vend, të vetëshpallur si ateist. Më vonë trupi i Lakçes u vendos në varrezat e qyteti, ku prehet edhe sot.

Anastas Avramidhi – Lakçe, tërë jetën u përpoq për çështjen kombëtare dhe qytetin e tij. Por Korça kjo “nënë pa dashuri”, nuk diti ta vlerësojë siç duhet birin e saj të madh. Ende sot në Korçë nuk ka një përmendore të filantropëve me emër të saj, të këtyre patriotëve të kulluar, që do t’i bënin nder çdo vendi.

Por njerëzit e mëdhenj janë të vetëdijshëm, që në gjallje të tyre, sa më tepër se përmendoret që i bren koha dhe ndryshku, ata vetë i kanë ngritur vetvetes, një përmendore të pavdekshme .

Përmendore të tilla s’ka forcë në botë që t’i shembë.

Kur u çmënda unë …Tani që u çmënd fshati, unë s’kam pse t’i vete pas!

October 11, 2016 by dgreca

*BARDHOSH MICI ZBULON VRASËSIT KOMUNIST TË VRANISHTIT TË VLORËS/

*Rreth librit të Bardhosh Micit “Vranishti përmes luftës së klasave 1943 – 1990”, Vlorë 2016/

Kur e pyetën Xhevit Lilën, që kishte qënë i sëmurë mendor, në se do të futej në kooperativë, ai u përgjegj:Kur u çmënda unë, fshati nuk më mori pas, tani që u çmënd fshati, unë s’kam pse t’i vete pas!/

EnverLepenica1

Nga Enver Memishaj/

Bardhosh Mici, është një personalitet i njohur, ai spikat me aktivitetin shoqëror dhe shtetëror: arsimtar, drejtor shkolle, inspektor arsimi, luftëtar i vijës së parë për përmbysjen e diktaturës komuniste, i zgjedhur në organet e pushtetit lokal, por tani së fundi na shfaqet një anë e pa njohur e tij, ai spikat edhe si studjues me veprën: “ Vranishti përmes luftës së klasave 1943 – 1990”

Është një sfidë e re, jo pa sukses, që ai na bën, duke zbuluar vrasësit komunist të viteve të luftës të Vranishtit, vendlindjes së tij, si dhe luftën e klasave që projektoi e zhvilloi Partia Komuniste, luftë e cila e çau fshatin në dy grupe armiqësore për afro 50 vjet.

Elementët biografik, duken e perceptohen qartë në libër. Njerin prej personazhece simpatik të këtij libri, patriotin zëmadh Rrapo Meton autori e ka gjysh nga nëna.

Në këtë libër, autori na tregon zinxhirin e vrasjeve të pabesa, pas shpinë të bëra nga komunistët e vendlindjes së tij Vranishtit, që kanë në themel krimin çnjerzor, padrejtësinëm, pabesinë.

* * *

“Në shtator të vitit 1943, Neim Xhevit Hasanaj, i zuri pusi, te Ura e Xhame, në Vranisht, Hysni Totos dhe e vrau”, me këtë vrasje hapet libri i Bardhosh Micit.

Më tutje autori na tregon, plagosjen në korrit të vitit 1943, të Rrapo Metos dhe pushkatimin e tij në nëntor të po atij viti, nga Liri Gega dhe Mehmet Shehu.

Në dhjetor të vitit 1943, Murat Demua udhëtonte nga Vlora në Vranisht. Në Brataj e arrestoi një skuadër partizane, e shoqëron për në Ramicë dhe e ekzekutuan në pyjet e këtij fshati.

Siç dihet, komunistët nuk kënaqeshin vetëm duke derdhur gjak vëllai, me vrasje në prita, por akti më kriminal, më asbsurd, se vetë pushaktimet pa gjyq, ishte persekutimi barbar i pasardhësve, gruas, fëmijëve, vëllezërve, motrave, kushërinjëve etj., me arsyetimin absurd se ishin të afërt të armikut të popullit dhe të partisë.

Djali i Rrapo Metos, Dilaveri vuajti 40 vjet burgje dhe internime, fëmijët e tjerë të tij vuajtën përjetësisht persekucionin komunist. Fëmijët e Murat Demos nuk u lejuan asnjë të ndiqte arsimin e lartë, e kështu me radhë për të gjithë “armiqtë e popullit”!

Me shumë rëndësi në këtë libër është edhe zbulimi i së vërtetës së masakrës që bënë Gjermanët në këtë fshat në dhjetor të vitit 1943 dhe në shkurt të vitit 1944.

Këtë masakër e projektuan dhe e sollën komunistët e Vranishtit. Ata për të marrë rrobabat dhe armët, vranë një patrullë gjermane prej 10 ushtarësh në kohën që ishin ulur në një lëndinë të fshatit dhe po hanin bukë, prandaj gjermanët u hakmorën duke pushkatuar 58 fshatarë të pa fajshëm të këtij fshati.

E verteta e zbulimit të Bardhosh Micit, nuk mund të kundërshtohet, e pranohet lehtë po të

kemi parasysh se Gjermanët kur niseshin nga Vlora për të arritur në Vranisht përshkonin mes për mes disa fshatra: Babicën, Drashovicën, Vodicën, Kotën, Gjormin, Lepenicën, Bratin, Tërbaçin dhe në këto fshatra nuk prekën asgjë, por sapo mbritën në Vranisht për hakmarrje pushkatuan 58 fshatarë të pa fajshëm.

Pas pushkatimeve pa gjyq, që bënë komunistët gjatë luftës, ata u treguan më të egër, më çnjerzor, në kohë paqje. Në vitin 1953, me këmbënguljen e sekretarit të Komitetit të Partisë Ymer Veshit, në Vranisht u shpall kulak Beqir Mete Shkurti, ndëshkim prej të cilit vuajti deri sa vdiq në vitin 1975. Jo vetëm kaq, por në vitin 1955, Beqirit i pushkatuan djalin e tij Telha Shkurtin.

Makabre, janë spiunimet brenda familjes dhe fisit: Sigurimi kërkone Sali Azemin, pasi kishte dalë në arrati për një vrasje për çështje morali. Dajua i tij Hito Majko, bashkëpunoi me Sigurimin dhe e fton Sali Azemin në shtëpin e rrethuar. Ai doli jashtë për të pritur Sali Azemin, ndërkohë, babai tij plak, brenda, kollitet me të madhe, mirëpo kjo ishte shenja, parulla që Hitua kishte lënë me Sigurimin. Kështu që forcat e Sigurimit qëlluan dhe vranë vetë Hito Majkon, dajon e Sali Azemit.

Më von Sali Azemi u vetdorëzua dhe pabesisht e pushkatuan, sepse ai ishte nipi i Rrapo Metos dhe komunistët e Vranishtit i trembeshin hakmarrjes së tij, si trim i çartur që ishte.

* * *

Më tej autori trajton thellimin e luftës së klasave në kohë paqje, në periudhën 1960 – 1990. Ai me mënçuri evidenton një fakt historik: pas vitit 1960, Partia dërgoi në fshatrat e Lumit të Vlorë, oficerë të latë të Sigurimit të Shtetit, gjoja “vullnetar”, për të komanduar dhe thelluar luftën e klasave, të cilët u emëruan kryetar kooperative: në Kuç Avdul Hakiu, në Vranisht Maman Saliu dhe Cobo Shakaj, në Smokthinë Gilo Lamja, shoqërues i Mehmet Shehut për 20 vjet, në Brataj Hajredin Meçe, në Tërbaç Islam Gjondeda, përsërisim se të gjith këta ishin oficerë të lartë të Sigurimit të Shtetit.

Si mundet që këta oficerë, të drejtonin ekonomitë bujqësore? Kjo dihej se ata nuk merrnin vesh nga ajo punë, por krimineli Enver Hoxha e blindonte Lumin e Vlorës me besnikët e tij, për të thelluar luftën e klasave, e për të mbajtur fshatarsinë nën thundrën e tij kriminale. Autori thotë se “ishte frika e Enver Hoxhës, për shpirtërat e mijëra njerëzve të pushkatuar, që atij i ktheheshin në gjumë si fantazma në formë ujku…”

Në Vranisht thotë autori këta “vullnetarë” të Partisë “nxitën dhe organizuan një luftë klase të ashpër, duke tejkaluar përmasat e asaj lufte që u bë në zona të tjera, apo në gjith vendin, veçanërisht dsikriminuese qe organizimi i gjyqeve fshaçe!”.

Autori na përshkruan disa skena çnjerzore, tronditsese, kur demaskohej e dënohej “armiku i popullit” edhe pas vdekjes. Kështu thotë ai, për faktin se kulaku Beqir Metja, u varros me arkivol dhe pllaka betoni, dy “vullnetarët” e Partisë, ish oficerë të lartë të Sigurimit, vendosën të bëjnë demaskimin fshaçe të Beqir Metes, pas vdekjes, si dhe të afërmve të tij të cilët e kishin varrrosur kulakun me nderime! Duhet thënë se dy “vullnetarët” e kishin të afërt kulakun: njeri e kishte dajo, vëllan e nënës dhe tjetri e kishte dajon e gruas, por komunistët nuk e njohin familjen dhe gjaksinë, ata kanë “Partinë mbi të gjitha”, kështu kur e duan interesat e partisë ata dorëzojnë apo spiunojnë edhe familjen edhe dajon edhe xhaxhanë, siç bënë në këtë rast komunistët “vullnetarë” të Vranishtit.

Për të larë duart si Pillati, dhe që proçesioni çnjerëzor, të kishte efektin e duhur, “vullnetarët”, thirrën nga Kuçi Abdul Hakiun edhe ky “vullnetar” dhe oficer i lartë i Sigurimit. “Prokurori” nga Kuçi mblodhi gjith fshatin në dhomën e kulturës dhe filloi demaskimin, duke thirrur:

Përse nuk e hodhët në përrua këtë kërmë?!

Demaskim publik iu bë nga vitet 80-të edhe fshatrit të ndershëm Azbi Lami sepse mbante fshehur tre

pula deti në katua të shtëpisë. Për këtë vepër, ata që dikur kishin akuzuar Ballin Kombëtar për

pula, tani po merreshin vetë me pulat dhe propozuan internimin e këtij armiku!

Në Vranisht thotë autori ishin 30 familje që ishin goditur nga lufta e klasave. Burrat e familjeve të

persekutuara u hoqën nga stërvitja ushtarake, po kështu edhe grave dhe vajzave të tyre nuk u jepnin

pushkë në çetat vullnetare, fëmijëve të tyre iu mohua shkollimi, etj.

Në vitin 1968, Mejdi Qerim Tartari nuk ishte futur në kooperativë. Për të treguar se kooperativa ishte

një “bashkim vullnetar”, kryetari i kooperativës A.M., dërgon tre tirma të tij, të cilët e lidhën Mejdiun

në trungun e një peme, pranë shtëpisë, i muarën qetë dhe i shpunë në stallën e kooperativës.

Kooperativat e Enver Hoxhës ishin mënyra më e mirë për t’i kthyer fshatarët në skllevër. Asnjë

tjetër nuk e bëri këtë eksperiment as fqinji ynë Titua, që Enveri e shau tërë jetë. Më mirë se të

gjithë, çmëndurinë e komunistëve për të bërë kooperativë e ka shprehur Xhevit Lila, një i sëmurë

mendor në Brataj të Vlorës. Kur e pyetën atë, në se do të futej në kooperativë ai u përgjegj:

Kur u çmënda unë, fshati nuk më mori pas, tani që u çmënd fshati, unë s’kam pse t’i vete pas!

Kjo është shkurtimisht përmbajtja e librit të Bardhosh Micit.

Pas vitit 1990, vrasjet gjatë kohës së luftës 1943-1944, janë denoncuar si krime të pabesa, të pajustifikuara edhe nga vetë komunistët.

Kështu Maman Saliu, një nga drejtuesit e Partisë Komuniste të Vranishtit, oficer i lartë i Sigurimit të Shtetit shkruan: “Rrapo Metua mbeti një propagandist i palodhur i Ballit Kombëtar, jo vetëm në Vranisht, por dhe më gjerë. E vërteta është se fjala e tij kishte peshë, por asnjëherë nuk u pa te ai nxitje për krime e aq më pak të kryente vetë krime. Rrapo Metua qe një kundërshtar politik i vendosur dhe jo kriminel. Prandaj dhe pushkatimi tij nga forcat e Brigadës së Parë, nuk ishte i justifikuar. Po ashtu, i pajustifikuar qe edhe pushkatimi i Murat Demos, po nga forcat e Brigadës së Parë në Brataj në dhjetor të vitit 1943, pa i provuar asnjë krim që mund të kishte bërë”. (Shih: Maman Saliu “Trokitje në kujtesë”, Tiranë 2004, f. 68)

Të mos kuptosh sot përcaktimin e Maman Saliut se: “Rrapo Metua qe një kundërshtar politik i vendosur dhe jo kriminel?”, do të thotë të kesh mbetur skllav i Enver Hoxhës dhe Shefqet Peçit. Pra ky është gjykimi shkencor historik për Ballin Kombëtar se ishte një forcë kundërshtare e vendosur e Partisë Komuniste, një gjë krejt normale, në një vend normal dhe për gjykimin e njerzëve normalë.

* * *

Rëndësia e librit të Bardhosh Micit, qëndron në faktin se është një dokument i rëndësishëm dhe vjen si një mision, detyrë dhe provë për zbatimin e Rezolutës 1481 të vitit 2006 të Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës si dhe rezolutën e Kuvendit të Shqipërisë datë 30 tetoe 2006, “Mbi domosdoshmërinë për dënimin ndërkombëtar të krimeve të regjimeve totalitare komuniste”.

Libri të lë përshtypje të thellë dhe mendoj se duhet nxjerrë në pah, për shkak të denoncimit të krimeve të komunistëve të Vranishtit, duhet të tërhiqet vëmëndja e lexuesit që vepra të marrë vëmëndjen që meriton jo vetëm prej lexuesit te thjeshtë, por edhe prej akademikëve.

Është një libër që lexohet me ëndje dhe interes nga të gjithë, prandaj nuk duhet ta lëmë të flejë në raftet e librarive.

Libri është variacion i së njejtës temë të krimeve të komunistëve. Kjo është një mënyrë shpalimi e asaj lemerie që vuajtën shqiptarët për shkak të luftës së klasave, atyre tmerreve që ngjanë gjatë luftës 1942-1944 dhe aq më keq në kohë paqje 1945 – 1990.

Kohët e fundit denoncimi i krimeve të komunistëve shqiptar po gjen nje shtrirje të gjerë, pavarësisht nga “mbrojtja” që u bëjnë krimeve komunistët e ditëve tona.

Në rastin e librit të Bardhosh Micit, kemi për bazë tregimin e historisë tragjike të fshatit Vranisht, të Vlorës, të treguar prej një intelektuali të atij fshati që ka lindur dhe është rritur atje dhe që i dhemb zemra jo vetëm për ato që ngjanë në kohë luftë, por edhe në kohë paqje, por më shumë për ata fshatarë të tij, apo komnistë te ditëve tona, që përpiqen që krimet t’i mbulojnë e justifikojnë, por jo të gjitha i mbulon gjethja e fikut.

Me ketë vepër Bardhosh Mici na paraqitet me nje penë të sigurt, sepse është mbështetur në dosjet e gjalla të vendlindjes së tij. E urojmë autorin për vepra të tjera më të mira.

Kosovë-Tre opsionet shqiptare të vitit 1991

October 11, 2016 by dgreca

ibrahim-rugova_rexhep-ismajli_fehmi-agani

-Çerek shekulli nga Deklarata politike për tre opcionet e zgjidhjes së çështjes shqiptare e 11 tetorit 1991, të cilën partitë politike nga trojet etnike e nxorën në Prishtinë/

-“Ky është një dokument mjaft i rëndësishëm, që i përfshinë të gjitha, pra edhe vizionin e një uniteti e një integrimi shqiptar”, shprehej Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova në intervistën ekskluzive para 22 viteve/

presidenti-ibrahim-rugova-e-behlul-jashari-shkurt-2005-ne-60-vjeotrin-e-gazetes-rilindja

SPECIALE-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul JASHARI/

shtepia-pavaresise-ibrahim-rugova-mbledhje-foto-behlul-jashari

PRISHTINË, 11 Tetor 2016/ Para çerek shekulli, në vitin 1991, Referendumi me të cilin Kosova shpallej Republikë sovrane dhe e pavarur, i mbajtur nga 26 deri 30 shtator me 99,87 për qind të votave pro, pasohej edhe me zhvillime tjera në angazhimet për realizimin e vullnetit kombëtar e demokratik të shqiptarëve në trojet e tyre jashtë kufirit të Shqipërisë. “Deklarata politike për tri opcionet e zgjidhjes së çështjes shqiptare më 1991”, është një nga dokumentet e atyre zhvillimeve historike.

Pikërisht para 25 viteve, në 11 tetor 1991, në Prishtinë, është miratuar Deklarata politike e Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, kryetar i të cilit ishte kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova. Deklarata kishte tre opsione për zgjidhjen e çështjes shqiptare:
“1. Nëse nuk ndryshohen kufijtë e jashtëm e as ata të brendshëm të Jugosllavisë, duhet të ekzistojë Republika e Kosovës si shtet sovran dhe i pavarur, me të drejtë bashkimi në lidhjen e shteteve sovrane në Jugosllavi. Pjesët e popullit shqiptar që mbesin të jetojnë në Maqedoni, në Mal të Zi dhe në Serbi do të kenë statusin e popullit shtetformues dhe të gjitha të drejtat që dalin nga kjo.
2. Nëse kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë nuk ndryshojnë, por ndryshojnë kufijtë e brendshëm ndërmjet republikave, atëherë kërkesë është Republika Shqiptare në Jugosllavi, e ndërtuar mbi bazën e parimit etnik dhe të parimeve të tjera që vlejnë për serbët, sllovenët dhe popujt e tjerë të Jugosllavisë.
3. Nëse ndryshojnë kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë, atëherë populli shqiptar në Jugosllavi, përmes deklarimit të përgjithshëm me plebishit, do të vendosë për bashkimin e territoreve në të cilat jeton Shqipëria dhe kështu do të krijohet shteti integral shqiptar në Ballkan në kufijtë e tij etnikë”.

Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova, në intervistën që kam zhvilluar në shtatorin 1994 – intervistën e parë ekskluzive të një Presidenti të Kosovës për ATSH-në, duke përkujtuar e vlerësuar dokumentin e tre opsioneve theksonte se, “zgjidhja më e mirë është Kosova e pavarur e neutrale…”, fliste edhe për “lidhjet konfederale apo bashkimin me Shqipërinë” të Republikës së Kosovës, si dhe për një “politikë globale që sa më parë të bjerë muri mes shqiptarëve”.

“Në kuadër të propozimeve e modaliteteve për zgjidhjet e mundshme për Bosnjën e ish-Jugosllavinë, ideja Juaj për mundësinë e lidhjes konfederale të Kosovës me Shqipërinë pati mjaft jehonë. A mund të lidhet kjo ide edhe me integrimet e dëshiruara kombëtare dhe me rikomponimet e paralajmëruara në Ballkan?”, ishte një nga pyetjet, në të cilën Presidenti Rugova përgjigjej:

“Mua më vjen mirë që kjo ide pati jehonë dhe u prit mirë kështu në opinionin ndërkombëtar, po ashtu edhe në atë diplomatik dhe shtetëror. Një ide e tillë do të lehtësonte zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Siç kam thënë, nëse legalizohen lidhjet konfederale tash aktualisht mes serbëve të Bosnjës e Serbisë, atëherë patjetër duhet të legalizohen edhe për shqiptarët.

Siç dihet, në opcionin e tretë të Dokumentit – Deklaratës së Partive Politike Shqiptare në ish-Jugosllavi, të aprovuar më 1991, qëndron edhe kjo – lidhjet konfederale apo bashkimi me Shqipërinë. Por, tri opcionet e atij dokumenti varen nga ndryshimet e kufijve të brendshëm dhe kufijve të jashtëm të ish-Jugosllavisë. Prandaj, një projekt i tillë i lidhjeve konfederale të Kosovës me Shqipërinë është më afër mendësh dhe mund të realizohet. Natyrisht, kjo do të lehtësonte shumë gjëra në integrimet shqiptare, në integrimet ballkanike e në integrimet evropiane, që janë një proces dhe duhet t’i shikojmë si një proces.

Dokumenti që e përmenda më parë, është një dokument vërtetë me një vizion që na ka drejtuar deri tash në punën tonë të përgjithshme, të partive politike, edhe në krijimin dhe punën e institucioneve të Kosovës.

Një pyetje tjetër ishte: “Partitë politike shqiptare në ish-Jugosllavi edhe nëpërmjet një dokumenti të përbashkët kanë shprehur kërkesat dhe opcionin për zgjidhje, pos për Kosovën, edhe për çështjen shqiptare në Maqedoni e Preshevë, Bujanoc e Medvegjë dhe në Mal të Zi. Cila do të ishte zgjidhja optimale në këtë moment?”.

Përgjigja e Presidentit Rugova ishte: “Tashmë e thashë se ky është një dokument mjaft i rëndësishëm, që i përfshinë të gjitha, pra edhe vizionin e një uniteti e një integrimi shqiptar. Atëherë kur e nxorëm këtë dokument, që ka validitet edhe sot, opcioni i parë, nëse nuk ndryshojnë kufijtë e brendshëm, ishte një Kosovë e pavarur e neutrale, e hapur ndaj Serbisë e Shqipërisë, që shqiptarët në Maqedoni si element i rëndësishëm i atij shteti apo asaj republike, që është në zhvillim e sipër, të jenë shtetformues, ndërsa shqiptarët në Mal të Zi dhe në Preshëvë, Bujanoc e Medvegjë të kenë një vetadministrim, një autonomi lokale. Të gjitha këto pjesë shqiptare, të themi kështu, kanë deklarimin e vet, të popullit, referendumin në Kosovë, në Maqedoni, në Preshëvë, Bujanoc e Medvegjë dhe Memorandumin në Mal të Zi, që ka edhe vlerën e një referendumi.

Prandaj, në bazë të situatës që e kemi, ne qëndrojmë në realizimin e opcionit të parë, do të thotë punojmë në pavarësimin e Kosovës dhe që shqiptarët në Maqedoni të realizojnë të drejtën e popullit shtetformues në atë republikë. Po ashtu edhe shqiptarët në viset e tjera etnike në ish-Jugosllavi të realizojnë të drejtat, për të cilat janë deklaruar.

Në këtë plan janë realizuar mjaft gjëra praktikisht. Mos të harrojmë se në Preshevë e në Ulqin partitë shqiptare e kanë marrë pushtetin lokal. Ai është hap i parë, edhe pse tash komunat nuk kanë ndonjë pushtet as në Maqedoni, as në Preshevë e as në Ulqin, u bë ai centralizimi, që para shthurjes së ish-Jugosllavisë, kur filluan t’u merren kompetencat komunave. Tash ato kompetenca janë reduktuar edhe më shumë.

Ndërsa në Kosovë, ne, edhe pse të okupuar, kemi organizuar jetën tonë, kemi afirmimin e çështjes, projektit të pavarësisë. Në Maqedoni kemi hyrjen – prezencën në instiucione, gati të gjitha komunat shqiptare i kontrollojnë shqiptarët. Prandaj, është një punë, një proces, do të thotë edhe këtu janë realizuar gjëra praktike dhe pragmatike që shihen, janë rezultatet që shihen e që preken”.

Në intervistën që e cilësonte edhe si një hap në politikën globale të shqiptarëve, Rugova falenderonte dhe vlerësonet ATSH-në, për informimin nga Kosova e për Kosovën.
“Falënderoj Agjencinë Telegrafike Shqiptare për informimin nga Kosova e për Kosovën. Edhe kjo që pata rastin të bisedoj për këtë agjenci, që përfaqëson Shqipërinë dhe çështjen shqiptare, është një hap në politikën globale, në integrimet shqiptare”, theksonte Presidenti i Kosovës, Ibrahim Rugova në intervistën ekskluzive për ATSH-në derisa bisedonim gjatë ditën e enjte të 22 shtatorit 1994, në zyrën e tij, ku sot është muzeu – Shtëpia e Pavarësisë.
Ishte vit i kohëve të rënda të okupimit e dhunës kundër shqiptarëve të Kosovës. “Një represion masiv në Kosovë ka rritur tensionet politike këtu dhe në rajon, ndaj është e domosdoshme prania ndërkombëtare”, e përshkruante situatën dhe e kërkonte zgjidhjen Presidenti Rugova.

Ai theksonte se “kishte kërkuar një mbrojtje për Kosovën para një viti e gjysmë, një protektorat ndërkombëtar civil, një administratë civile, që do të vendosej për një kohë në Kosovë, që të normalizohet jeta dhe më pas të bisedohej me serbët për ardhmërinë e Kosovës”.
“Bisedimet shqiptaro-serbe duhet të zhvillohen në prani të një pale të tretë të autorizuar, që do të garantonte edhe dialogun edhe rezultatet e dialogut dhe që natyrisht do ta udhëhiqte atë. Kjo palë e tretë duhej të gjendej nga SHBA-të, Kombet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian”, theksonte Rugova.
Presidenti Rugova besonte se mbrojtja ndërkombëtare në Kosovë do të mbërrinte.
“Në planin ndërkombëtar ideja për mbrojtje ndërkombëtare në Kosovë është marrë në konsiderim, dhe po shikohen mundësitë si të aplikohet kjo dhe si të veprohet në këtë drejtim”, shprehej Rugova para 22 viteve në intervistë për ATSH-në, ku parashikonte ngjarjet dhe zhvillimet që ishin si ëndërr, por që pasuan dhe u bënë realitet.

Këshilli Koordinues

Më 1991 formohet Këshilli Koordinues i Partive Politike Shqiptare të Kosovë

Më 22 korrik 1991, Partitë Politike shqiptare të Kosovës u pajtuan dhe morën vendim që të themelojnë Këshillin Koordinues të Partive Politike Koordinues të Partive Politike shqiptare të Kosovës, me qëllim të zhvillimit, bashkëpunimit dhe të koordinimit të aktivitetit ndërmjet tyre, si subjekte politike të popullit shqiptar, të konstituimit të ndërsjellë të tyre dhe ndërtimit të platformës dhe të strategjisë së përbashkët për të realizuar synimet e shqiptarëve dhe për t’iu kundërvënë me sukses masave që po ndërmerr pushtuesi për thyerjen e qenies kombëtare dhe për rrënimin e çdo subjektiviteti e sovraniteti të shqiptarëve në Jugosllavi.
Këshillin Koordinues, si subjekte të mëvetësishme dhe të barabarta, e përbëjnë këto parti politike: Lidhja Demokratike eKosovës, Partia Parlamentare e Kosovës, Partia Fshatare e Kosovës, Partia Shqiptare Demokristiane, Partia Socialdemokratee Kosovës dhe Partia Republikane e Kosovës.
Formimi i këtij Këshilli le të hapura mundësi për forma të reja të organizimit dhe të koordinimit ndërmjet të gjitha partivepolitike shqiptare dhe të asociacioneve të tjera.
Këshilli koordinues vendos në pajtueshmëri të plotë të subjekteve politike që e përbëjnë.
Kryetar i Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare të Kosovës u zgjodh dr.Ibrahim Rugova.

Deklarata politike për tri opcionet e zgjidhjes së çështjes shqiptare më 1991/

1-Nëse nuk ndryshohen kufijtë e jashtëm e as ata të brendshëm të Jugosllavisë, duhet të ekzistojë Republika eKosovës si shtet sovran dhe i pavarur, me të drejtë bashkimi në lidhjen e shteteve sovrane në Jugosllavi. Pjesët e popullit shqiptar që mbesin të jetojnë në Maqedoni, në Mal të Zi dhe në Serbi do të kenë statusin e popullit shtetformues dhe të gjitha të drejtat që dalin nga kjo.

2. Nëse kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë nuk ndryshojnë, por ndryshojnë kufijtë e brendshëm ndërmjet republikave, atëherë kërkesë është Republika Shqiptare në Jugosllavi, e ndërtuar mbi bazën e parimit etnik dhe të parimeve të tjera që vlejnë përserbët, sllovenët dhe popujt e tjerë të Jugosllavisë.

3. Nëse ndryshojnë kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë, atëherë populli shqiptar në Jugosllavi, përmes deklarimit të përgjithshëm me plebishit, do të vendosë për bashkimin e territoreve në të cilat jeton Shqipëria dhe kështu do të krijohet shteti integral shqiptar në Ballkan në kufijtë e tij etnikë.

Partitë politike shqiptare deklarojnë se vullneti politik i popullit shqiptar, i shprehur edhe në Referendumin e organizuar në Kosovë më 26-30 shtator 1991, me ç’rast Kosova u shpall Republikë sovrane dhe e pavarur, është forcë reale që nuk mund të injorohet nga askush. Kriza në Jugosllavi filloi në Kosovë, me pakënaqësinë e shprehur të popullit shqiptar me pozitën e tij dhe kurrsesi nuk mund të përfundojë pa pjesëmarrjen e më se tre milionë shqiptarëve në Jugosllav. Populli shqiptar rreth shtatë milionësh, si popull autokton e me traditë evropiane, ishte, është dhe do të jetë faktor tejet i rëndësishëm i stabilitetit në Ballkan dhe në Evropë.

Prishtinë, 11 tetor 1991

Këshilli Koordinues i Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi

Dr.Ibrahim Rugova, kryetar

1. Lidhja Demokratike e Kosovës

2. Partia e Prosperitetit Demokratik

3. Lidhja Demokratike në Mal të Zi

4. Partia për Veprim Demokratik

5. Partia Fshatare e Kosovës

6. Partia Shqiptare Demokristiane

7.Partia Parlamentare e Kosovës

8- Partia Socialdemokratike e Kosovës

9. Partia e Unitetit Kombëtar Shqiptar

10. Partia Popullore Shqiptare

11. Partia Demokratike Shqiptare

“I DASHUR MARESHALI STALIN !..”

October 11, 2016 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI/

13 TETOR 1943: ORA 13.13’/

503 –TË VRAMË NË TIRANË…/

Populli Shqiptar asnjëherë nuk ka kenë agresor, as pushtues i një pëllambë toke të shteteve fqinjë. Ai nuk asht angazhue në asnjë blok gjatë Luftës së Dytë Botnore, madje asht shteti i parë që u pushtue nga Italia fashiste më 7 prill 1939.
Nuk duhet harrue se ngjarja e 13 Tetorit 1943 asht masakra ma e përgjakshme e bame mbi Popullin e pambrojtun Shqiptar gjatë gjithë Luftës së Dytë Botnore.

Atëherë, pse na bombarduen dhe mbasi na gjakosën… edhe heshtën?

Nexhmije Hoxha i ka deklarue Rudina Xhungës në 1998: “Atë e bënë Aleatët. Ne nuk kishim sesi të ngrinim zërin përderisa né ishim të lidhur me Aleatët, ata e bënë!..”

Aleatët ishin të lidhun me komunistët shqiptarë, bombardojnë e vrasin vetëm me ushtrue terror mbi popullsinë e pafajshme për me e nënshtrue até!

Vazhdojmë me dokumenta të botueme:
Lexoni tek libri “I dashur Stalin…” Letërkëmbimi i plotë i Fraklin D. Ruzveltit dhe Josif V. Stalinit. Radaktuar dhe pajisur me shpjegime nga Susan Butler,

Parathënia nga Arthur Schlesinger, Jr.

Përkthye nga Olgerta Visi, Shtypur nga “KRISTALINA-KH”, Tiranë 2006.

Faqe 240:

“Ruzvelti – 134 –

12 Tetor 1943

Mesazh personal për mareshal Stalinin

Badolio do t’i shpallë luftë Gjermanisë me 13 tetor.

Bazuar në marrëveshjet e traktatit të mëparshëm, Aleatët do të sigurojnë ndihmë ajrore dhe detare në Azore. RUZVELT

“Stalini – 135 –

14 tetor 1943

Stalini, drejtuar Ruzveltit

Mora mesazhin tuaj të datës 13 tetor. Ju falënderoj për informacionin e vënë nën dispozicionin tim. U uroj forcave të armatosura të Shteteve të Bashkuara dhe Britanisë së Madhe suksese të mëtejshme.”

Faqe 360:

Çërçill shkon në Moskë tek Stalini. Me të mërritur në Moskë në mbremje të po asaj dite (10 tetor 1944), i propozoi Stalinit të ndanin Ballkanin si më poshtë:

“Lè të zgjidhim përfundimisht problemet tona në Ballkan. Armatat tuaja ndodhën në Bullgari… Lè të lidhim marrëveshje midis nesh – Britanisë dhe BS-së.

Si do të gjykonit, do të ishit të kënaqur sikur të kishit nën kontroll 90 për qind të Rumanisë, ndërsa né 90 për qind të Greqisë dhe, Jugosllavia të ndahej përgjysëm?”…

Më pas sipas pohimeve të Çërçillit,

“Stalini mori shkumsin me ngjyrë blu dhe bëri një shenjë V miratimi mbi planin e paraqitur. Gjithçka ishte zgjidhur sa hap e mbyll sytë, më shpejt se të ulesh e të ngrihësh.”

Faqe 399: “ Jalta.

6 shkurt 1945.

I dashur mareshali Stalin,

…Jam i vendosur të ndërmarr çdo masë të mundshme që marrëdheniet mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Sovjetik të mos cenohen aspak. Sigurisht që pikëpamje të ndryshme do të ketë, por do të gjejmë gjithmonë gjuhën e përbashkët dhe një mënyrë për të sheshuar mospajtimet…

Sinqerisht i juaji FRANKLIN D. RUZVELT”

***

■Për mos me ndikue lexuesin e këtij materiali me mendimet e mija në lidhje me këto ngjarje tragjike të fatit të popujve të Botës, do të kaloj në disa dokumenta tjera shumë me rendësi, që i përkasin po kësaj periudhë historike të Luftës së Dytë Botnore.

■HENRY KISSINGER “DIPLOMACIA”, “Leximi në kancelaritë e Perëndimit, duhet të fillojë detyrimisht nga ky libër”Alan Clark, The Times.

Përkthye P. Pojani; Red. M. Raxhimi. Tiranë: Shtëpia Botuese e Lidhjes së

Shkrimtarëve, 1999. Shtypur në Shtypshkronjën LAERT Tiranë, 1999.

■Henry A. Kissinger asht betue me 22 shtator 1973 si Sekretar i pesdhjet e gjashtë i Shtetit, detyrë që e mbajti deri me 20 janar 1977. Ka marrë çmimin “Nobel” për Paqen në vitin 1973, si dhe çmime të tjera të rëndësishme të Shteteve të Bashkueme të Amerikës.

■Faqe 333: “Stalini futi katekizmin rigoroz të formimit të tij të hershëm fetar në interpretimet e pamëshirshme të botkuptimit bolshevik dhe e shndërroi ideologjinë në një instrument politik… Stalini ishte vërtetë një përbindsh; por në drejtimin e marrëdhenjeve ndërkombëtare ai ishte realisti më i madh – i duruar, dinak e i paepur. Risheljeja i kohës së vet… Rreptësia e Stalinit shtrihej vetëm në ideologjinë komuniste.”

■Faqe 337: “Fobia e Stalinit u shpreh gjerësisht në eleminimin prej tij të të gjithë kundërshtarëve poltik, të mundshëm të brendshëm dhe në vrasjen e internimin e miljona të tjerëve që e kundërshtonin atë, vetëm në fantazitë e tij.”

■Faqe: 339: “Rasti ishte Kongresi i XVIII i PK të BRSS, …mbledhja e parë mbas pesë vjetësh …nga 2000 delegatë, merrnin pjesë vetëm 35 nga ata të pesë viteve ma parë; 1100 të tjerë ishin arrestuar për veprimtari kundërrevolucionare; ishin likujduar 98 nga 131 anëtar të komitetit qendror, sikundër edhe tre nga pesë mareshalët e Ushtrisë së Kuqe dhe 11 zëvendëskomisarët e mbrojtjes, të gjithë komandantët ushtarakë të rajoneve dhe 75 nga 80 anëtarët e Këshillit të Lartë të Mbrojtjes.”

■Faqe 343: “Çdo ushtri “çlirimtare” sovjetike do të kthehej në një ushtri pushtuese.”

■Faqe 344: “Stalini, i cili e ndjente që lufta është e paevitueshme, donte përfitimet nga lufta, pa marrë pjesë në të.”

■Faqe 370: “Çdo udhëheqës i madh ka rrugën e vet…Ruzvelti kishte krejt karakterin, energjinë e mjeshtrinë e diktatorëve dhe ishte në anën tonë.”

■Faqe 371: “Deri në raportin para Kongresit mbi Jaltën me 1945, Ruzvelti qëndronte gjithmonë më këmbë sa herë që mbante ndonjë fjalim të rëndësishëm. Duke qenë se media i përshtatej përpjekes së Ruzveltit për të luajtur rolin e tij me dinjitet, shumica dërmuese e amerikanëve, asnjëherë nuk e kuptuan sesa i gjymtuar ishte Ruzvelti ose perceptimet e tyre kishin ngjyra mëshire…. Ishte një kombinim i papërcaktuar i manipuluesit dhe ëndërrimtarit politik. Ai drejtonte më tepër në bazë të instiktit, sesa analizës…”

■Faqe 396: Ruzvelti deklaroi: “Britania e Madhe duhet të mbronte Europën, pa asnjë ndihmë nga Amerika… Unë nuk dua që Shtetet e Bashkuara të kenë barrën e rindërtimit të Francës, Italisë dhe Ballkanit….Në shkurt 1945, në konferencën e rëndësishme të fituesve në Jaltë, Ruzvelti qortoi Çerçillin në prezencë të Stalinit…ai vuri në lojë qellimin e tij…”

■Faqe 410: “Ruzvelti mbështetej në marrëdhënjet me Stalinin në një mënyrë që Çërçilli kurrë nuk do ta bënte…në Teheran nga 28 nëntori e deri me 2 dhetor 1943, dhe në Jalta nga 4 deri me 11 shkurt 1945…Ruzvelti parapëlqente të shihte te Stalini më mirë një mik si xhaxha, sësa një diktator totalitar.”

■Faqe 443: “Stalini mundi të impononte kufijtë e Europës Lindore, pa ndermarrë një rrisk të tepruar, sepse ushtritë sovjetike i kishin pushtuar këto zona. Por, kur puna erdhi për të imponuar regjime të tipit sovjetik në këto territore, ai u tregua shumë më i kujdesshëm. Dy vitet e para pas luftës, vetëm Jugosllavia dhe Shqipëria vendosën diktatura komuniste.”

■“Jalta polli turpin për fizionominë e botës së pasluftës.”

***

■Lufta e Dytë Botnore përfundoi me mbi 50 miljon varreza…mbi të cilat diktatorët ngritën monumentet e tyne rrethue me “lulet” e mjerimit të popujve.

U bombardue mbarë Europa… U hodhën bombet atomike edhe në Japoni!

U vranë miljona djelmë nanash në lule të rinisë… Vdiqen miljona njerëz të pafajshëm…

■U bombardue edhe Tirana…

Tirana u bombardue me 13 tetor 1943 dhe u la varrezë e një Populli Martirë, që për 50 vjet të tjera vazhdoi me u shkallmue, me u rrënue, me u torturue, me u masakrue, me u shpartallue, me u burgosë, me u pushkatue, me u interrnue, me u vorfnue, me u dhunue, me u shkombtarizue… E prap sot ajo vazhdon me u plaçkitë nga komunistët kapitalistë, bijtë e Enverit, Ramizit e stërnipat e Stalinit!

■ÇDO KOMUNIST NË PUSHTET ASHT NJË BOMBE SHPERTHYESE !

Melbourne, Tetor 2016.