Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Kosova, javë vendimtare për zgjedhjen e Presidentit

by

-Të katër presidentët e deritashëm janë zgjedhur me marrëveshje politike – koalicone, apo ndërhyrje ndërkombëtare/

-Presidenti i parë i Kosovës nën okupim në kohën e Lëvizjes për Liri e Pavarësi dhe i Kosovës së pasluftës në liri, Dr. Ibrahim Rugova, deklaronte: “Çdo ditë ne duhet të zgjohemi me një mendim të bukur: ‘Çfarë të mire mund të bëjmë sot për Kosovën?”. Kështu e citonte në 5 mars 2002 në kryetitull gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja, për të cilën lideri  historik Rugova ka folur menjëherë pas zgjedhjes President./

Nga Behlul Jashari*/ PRISHTINË/ Kosova në afër 17 vjet Liri dhe në 8 vjet Pavarësi shkon drejt zgjedhjes së Presidentit të saj të pestë, që pritet javën e ardhëshëme, e duhet të bëhet më së largu në javën e parë të marsit, pasi sipas Kushtetutës “zgjedhja duhet të bëhet jo më vonë se 30 ditë para përfundimit të mandatit”,  derisa  6 prilli është fundi i mandatit të  Presidentes aktuale Atifete Jahjaga.

Presidenti i ardhëshëm i Kosovës do kandidohet lideri i PDK-së, Hashim Thaçi, sipas marrëveshjes së koalicionit të dy partive më të mëdha kosovare, që në 8 e 9 dhjetor 2014 i dha fund situatës së “ngrirë” dhe mundësoi konstituimin e Kuvendit e zgjedhjen e qeverisë gjashtë muaj me humbje kohe pas zgjedhjeve të parakohëshme parlamentare të 8 qershorit, e që si rezultat i saj lideri i LDK-së, Isa Mustafa, u bë kryeministër.

Për zgjedhjen e Presidentit të Republikës në Kuvendin e Kosovës, në votimin e parë e të dytë duhen dy të tretat e votave, së paku 80 nga gjithësej 120 deputetët, e në votimin e tretë së paku një më shumë se gjysma – 61.

Aktualisht, grupet parlamentare, i PDK-së me 35 e i LDK-së me 33, së bashku kanë 68 deputetë, votat e të cilëve mjaftojnë për zgedhjen e Presidentit në raundin e tretë. Ndërsa, për të pasur kuorumin e nevojshëm dhe zgjedhjen në raundin e parë e të dytë duhen së paku dy të tretat e deputetëve të pranishëm dhe votat e tyre.

Në rrethanat kur nuk mund të llogaritet në votat e opozitës, për zgjedhjen e Presidentit në raundin e parë e të dytë duhen edhe votat e komuniteteve pakicë, pjesë e koalicionit qeverisës – nga grupet parlamentare Lista Serbe me 11 dhe Gjashtë Plusi me 6, gjithësej 17 deputetë.  Të katër grupet parlamentare të koaliciont qeverisës – PDK, LDK, Lista Serbe dhe Gjashtë +,  së bashku kanë gjithësej 85 deputetë.

Pa grup parlamentar janë 4 deputetë dhe mund të llogaritet edhe në vota të tyre pro zgjedhjes së Presidentit. Por, në anën tjetër, ka ndonjë deklaratë nga deputetë të koalicionit qeverisës që kanë paralajmëruar votë kundër.

Ndërsa, opozita, me gjithësej 31 deputetë (VV 16, AAK 9 e Nisma 6), kundërshton mbajtjen e seancave të Kuvendit edhe me hedhje gazi lotsjellës në sallën plenare, siç ndodhi edhe të premtën e kaluar me tre ndërprerje nga lotsjellësi të seancës së parë të sesionit pranveror dhe ka shpallur “gjendje gatishmërie” për grumbullime protestuese në ditën e orën e seancës për Presidentin kurdoqoftë, që “të pamundësohet zgjedhja”.

Opozita e bashkuar, në përfundim të protëstës së ditëfestës së 8 vjetorit të Pavarësisë së Kosovës – 17 shkurtit, ku sipas saj ishim mbi 100 mijë pjesëmarrës e sipas Policisë kosovare rreth 15 mijë, ka paralajmëruar protestë tjetër në 27 shkurt nëse deri atëherë nuk dorëhiqet “qeveria që ka shkelur Kushtetutën me marrëveshjen për bashkësinë-asociacionin e komunave me shumicë serbe” dhe nuk shpallen zgjedhje të jashtëzakonshme paralamentare.

“Zgjedhjet mbahen në 10 qershor 2018”,  të rregullta sipas Kushtetutës së Kosovës, dhe nuk do ketë dorëheqje, ishte përgjigja e qeverisë në një konferencë shtypi pasditen e 17 shkurtit pas protestës së opozitës, ku u shpreh e palëkundur në punën e saj, “duke respektuar votuesin dhe ata që u kanë dhënë mandatit që janë mbi 200 mijë votues të LDK-së dhe mbi 230 mijë të PDK-së dhe mijëra tjerë të partive tjera të koalicionit”.

Ndërsa, një ditë pas protestës, nga mbledhja e qeverisë, kryeministri Mustafa dhe zëvndëskryeministri Thaçi i kanë bërë sërish ftesë opozitës që të gjitha çështjet që e preokupojnë, që mund të jenë reale, t’i diskutojë në Kuvendin e Republikës së Kosovës.

“Të zhvillojmë debat demokratik, ashtu siç e do demokracia evropiane dhe properëndimore. Ne jemi në gjendje që të japim argumente për çdo shqetësim dhe kërkesë të çdo qytetari, edhe të atyre që ishin dje në protestë dhe nuk aplikuan dhunë, dhe unë  përgëzoj të gjithë ata që kanë qenë që në mënyrë të dinjitetshme e kanë përfunduar protestën, por po ashtu kërkoj prej krerëve të opozitës që ata të mos veprojnë edhe më tutje në këtë formë, por të kthehen në Kuvend dhe që në Kuvend t’i zgjidhim të gjitha çështjet”, tha Mustafa.

Ndësa, zëvendëskryeministri Thaçi tha se ishte i mirëseardhur vendimi i njerëzve që morën pjesë në protestën e opozitës për të hequr dorë nga përdorimi i dhunës apo, siç shtoi ai, të mos i përgjigjen thirrjeve të eprorëve opozitarë për protestën e organizuar në Prishtinë, për përdorimin e dhunës.

“Të gjithë jemi të vetëdijshëm se dhuna nuk çon askund, përkundrazi dialogu është zgjidhje e vetme që duhet të ndodhë, qoftë në Zyrën e Presidentes, qoftë në Kuvendin e Republikës së Kosovës, siç e tha edhe kryeministri”, tha zëvendëskryeministri kosovar, i cili pritet të merr postin e Presidentit të shtetit e të lërë atë të kryetarit të partisë më të madhe politike aktualisht në Kosovë.

 “Zgjedhja e presidentit të vendit do të ndodhë në afatin e rregullt kushtetues e ligjor në një procedurë të përpiktë dhe një proces transparent gjatë muajit shkurt”, është shprehur këtë javë Thaçi.

Kushtetuta e Republikës së Kosovës, e miratuar nga Kuvendi në 9 prill 2008, më pak se dy muaj pas shpalljes së Pavarësisë, e që ka hyrë në fuqi në 15 qershor të atij viti historik, rreth zgjedhjes së Presidentit përcakton:

“Neni 86 [Zgjedhja e Presidentit]

1. Presidenti i Republikës së Kosovës zgjedhet nga Kuvendi, me votim të fshehtë.

2. Zgjedhja e Presidentit të Republikës së Kosovës duhet të bëhet jo më vonë se tridhjetë (30) ditë para përfundimit të mandatit të Presidentit aktual.

3. Secili shtetas i Republikës së Kosovës mund të nominohet si kandidatë për President të Republikës së Kosovës, nëse ajo/ai siguron nënshkrimet e të paktën tridhjetë (30) deputetëve të Kuvendit të Kosovës. Deputetët e Kuvendit mund të nënshkruajnë vetëm për një kandidatë për President të Republikës së Kosovës.

4. Zgjedhja e Presidentit bëhet me dy të tretat (2/3) e votave të të gjithë deputetëve të Kuvendit.

5. Nëse asnjëri kandidat nuk merr shumicën prej dy të tretave (2/3) në dy votimet e para, organizohet votimi i tretë në mes të dy kandidatëve të cilët kanë marrë numrin më të lartë të votave në votimin e dytë dhe kandidati që merr shumicën e votave të të gjithë deputetëve, zgjedhet President i Republikës së Kosovës.

6. Nëse në votimin e tretë, asnjëri kandidat nuk zgjidhet President i Republikës së Kosovës, shpërndahet Kuvendi dhe shpallen zgjedhjet e reja, të cilat duhet të mbahen brenda dyzet e pesë (45) ditësh.”

Të gjithë, të katër presidentët e Kosovës në 17 vitet e lirisë, duke nisur nga Presidenti historik Ibrahim Rugova, pas tij Fatmir Sejdiu, pastaj Behgjet Pacolli që qëndroi vetëm një muaj në këtë post, si dhe Presidentja aktuale Atifete Jahjaga, janë zgjedhur me marrëveshje politike, koalicionesh, apo edhe me ndërhyrje ndërkombëtare.

Zgjedhje e para parlamentare në Kosovën e lirë që nga qershori 1999 u mbajtën në 17 nëntorit 2001, por kishte vonesë rreth 3 muaj e gjysmë për zgjedhjen e Presidentit e të qeverisë. Vonesa dhe humja e kohës kishte derisa  u arrit  marrëveshja dhe në 4 mars 2002, Kuvendi i Kosovës, për vetëm 45 minuta seancë, në një atmosferë të mrekullueshme, e bëri Kosovën me të gjitha institucionet e zgjedhjeve të përgjithshme të 17 nëntorit 2001: President i Kosovës u zgjodh Dr. Ibrahim Rugova (LDK), kryeministër i Kosovës – Dr. Bajram Rexhepi (PDK).

Presidenti i parë i Kosovës nën okupim në kohën e Lëvizjes për Liri e Pavarësi dhe i Kosovës së pasluftës në liri, Rugova, deklaronte: “Çdo ditë ne duhet të zgjohemi me një mendim të bukur: ‘Çfarë të mire mund të bëjmë sot për Kosovën?”. Kështu e citonte në 5 mars 2002 në kryetitull gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja, për të cilën lideri  historik Rugova ka folur menjëherë pas zgjedhjes President.

*Foto Gazeta Dielli – Behlul Jashari/

Peticioni ndaj ambasadorit Delawie, kundërshtohet nga shoqëria civile

by

Peticioni i iniciuar për largimin e ambasadorit amerikan në Kosovë, Greg Delawie, po vazhdon të kundërshtohet edhe nga përfaqësues të shoqërisë civile dhe përfaqësuesit e institucioneve të Kosovës.

Shoqëria civile në Kosovë kërkon nga organet e drejtësisë në vend që të nisin hetime ndaj atyre personave, të cilët kanë bërë këtë peticion.Arton Demhasaj, nga organizata joqeveritare “Çohu” në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, vlerëson se Kosova ka pasur çdo herë përkrahje të madhe nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe se një peticion i tillë nuk u bën mirë marrëdhënieve me Amerikën.“Ky peticion është i paligjshëm, për shkak se nuk është iniciuar nga njerëzit që janë nga Kosova dhe organet e drejtësisë, policia dhe gjykatat, duhet të fillojnë të iniciojnë hetime dhe të shikojnë se kush është personi që e ka iniciuar dhe të gjendet se kush qëndron prapa gjithë kësaj, si dhe të sqarohen të gjitha”, thekson Demhasaj.

Peticionin thuhet ta ketë iniciuar Roland Bartezko.

Sipas raportimeve të medieve vendore në Kosovë, thuhet se shoqëria civile ka nisur të nënshkruajë një peticion për largimin e ambasadorit amerikan në Kosovë, Greg Delawie.

Ndaj këtij peticioni ka pasur reagime të shumta nga udhëheqësit e institucioneve të Kosovës.

Gjatë ditës së shtunë ka reaguar edhe Qeveria e Kosovës nëpërmjet një komunikate për media.

“Qeveria e Republikës së Kosovës shpreh indinjatë të thellë dhe dënon ashpër përpjekjet e ulëta për linçim publik, iniciativat denigruese me adresa të dyshimta dhe ofendimet ndaj personalitetit të Ambasadorit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, mikut të popullit të Kosovës, Greg Delawie”, thuhet në komunikatën e Qeverisë së Kosovës.

Në anën tjetër, Behxhet Shala, drejtor ekzekutiv në Këshillin për Mbrojtjen e të drejtave të njeriut në Kosovë, thotë për Radion Evropa e Lirë se një peticion i tillë është i pavlerë.

“Kur një ambasador është në një shtet dhe kur i tejkalon kompetencat e ambasadorit që i ka të garantuara me Konventë, atëherë shteti (pritës) kërkon sqarime nga shteti që e ka dërguar atë ambasador, por në rastin tonë pra në rastin e këtij peticioni, është bërë një bujë e madhe dhe e panevojshme”, vlerëson Shala.

Keqardhje për nisjen e një peticioni të tillë ka shprehur edhe presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, duke i quajtur “pakicë margjinale”, personat që kishin nisur këtë peticion.

Për fyerjet ndaj ambasadorit amerikan, Greg Delawie, ka reaguar edhe ministri i Punëve të Jashtme në Qeverinë e Kosovës, Hashim Thaçi. Ai në rrjetin social Facebook ka thënë se çdo fyerje ndaj ambasadorit amerikan në Kosovë, konsiderohet fyerje edhe ndaj popullit dhe Qeverisë së Kosovës.

Reagime ka pasur edhe nga kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës Ramush Haradinaj. Peticionin për largimin e ambasadorit amerikan nga Kosova, Haradinaj e ka quajtur jokredibil dhe të pavlerë.

Ambasadorit i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Greg Delawie, ditë më parë ishte shprehur i zhgënjyer me vendimin e partive politike në opozitë, për të hedhur sërish gaz lotsjellës në Kuvend.

“I ftoj të gjithë që të shmangin fjalorin nxitës, duke cilësuar njëri-tjetrin ‘tradhtar’ ose ‘qyqar’, gjë që e vështirëson mundësinë e dialogut dhe zhvillimin e Kosovës, ashtu siç kanë nevojë dhe duan qytetarët e Kosovës”, pati thënë ambasadori amerikan.

Ai u kishte bërë thirrje të gjitha palëve që të punojnë bashkërisht përmes dialogut, për t’i dhënë fund krizës politike.

Prishtina në Ditën e Falënderimeve e dekoruar me flamuj amerikan (Foto nga arkivi)

Presidenti Nishani kërkon opinionin e Gjykatës Kushtetuese

by

Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, ka kërkuar opinionin e Gjykatës Kushtetuese lidhur me nominimin e minsitrave, lëvizje kjo që mund të shkaktoj krizë qeveritare.Javën e kaluar, kryeministri Edi Rama, e shkarkoi ministrin e financave, pastaj e nominoi ish-ministrin e ekonomisë, Arben Ahmetaj, në këtë post, ndërsa Milva Ekonomi, u nominua për postin e zotin Ahmetaj, raporton AP nga Tirana.

Çështja e konfirmimit të ministrave të rinjë është, në një masë, procedurale dhe nëse presidenti Nishani e kompleton këtë veprim deri ditën e martë. Por, Partia Socialiste në qeveri, ka dyshime se Nishani po e zvarritë çështjen dhe kjo po ndikon në nominimet e tjera.

Bujar Nishani ishte zgjedhur president i Shqipërisë në vitin 2012 në Kuvend, nga Partia Demokratike, që atëherë ishte në qeveri. Kjo parti tash është në opizitë.

Raportohet se ai ishte problem për koalicionin qeverisës të krahut të majtë të zotit Rama, për shkak të vonesës së nominimeve të gjeneralëve ushtarakë, diplomatëve dhe gjyqtarëve të lartë.

Ermonela Felaj, anëtare e qeverisë e ngarkuar me raportet me kuvendin, ka thënë se koalicioni qeveritar mund të kërkoj shkarkim të Nishanit, nëse ndryshimet në qeveri nuk konfirmohen deri të martën. Sipas saj, kjo parashihet edhe me Kushtetutën e Shqipërisë, raporton AP.

Gara presidenciale SHBA,Triumfojnë Clinton dhe Trump, largohet Jeb Bush

by

Ish-sekretarja amerikane e Shtetit, Hillary Clinton, fitoi në garën partiake presidenciale të demokratëve në shtetin Nevada, ndërsa biznesmeni i pasur, Donald Trump, ngadhënjeu në votimet republikane në shtetin Karolina Jugore. Senatori demokrat, Bernie Sanders, pak kohë pasi kishin përfunduar votimet, e kishte thirrur zonjën Clinton duke ia uruar fitoren.

Pasi janë numëruar 93 për qind të fletëvotimeve, Clinton kishte 52.5 për qind, ndërsa Sanders 47.5 për qind.

“Disa mund të kenë dyshuar në neve, por ne kurrë nuk kemi pasur dyshim në njëri-tjetrin”, u tha Clinton mbështetësve të vet të hareshëm, gjatë një takimi në Las Vegas.

Në rrjetin Twitter ajo ka shkruar se “për secilin që doli në të gjitha pjesët e Nevadës me përkushtim dhe zemër: Kjo është fitore e juaj, ju falënderohem”.

Kjo është fitorja e dytë e zonjës Clinton. Ajo së pari ngadhënjeu në Ajova, ndërsa humbi në Nju Hempshër.

Në garën e republikanëve në Karolinën Jugore, Donald Trump fitoi me 32 për qind të votave. Ai në Ajova ka pësuar disfatë, por fitoi në Nju Hempshër.

“Nuk ka asgjë të lehtë në garën për president”, tha Trump në tubimin me mbështetës pas fitores, dhe shtoi se “është ashpër dhe pakëndshëm, do të thotë se është garë e egër… por, kur fiton, atëherë është e mrekullueshme”.

Senatori republikan nga Florida, Marco Rubio, u plasua në vendin e dytë, duke i tubuar afro 1 mijë vota më shumë se sa senatori, Ted Cruz, në vendin e tretë.

“Kjo është shndërruar në garë të tre personave”, tha Rubio, pasi duket se pozita e dytë në Karolinën Jugore, e forcon pikëpamjen ne tij se është kandidati më i moderuar republikan.

Ish-guvernatori i Floridës, Jeb Bush, ka shpallur tërheqjen nga gara republikane për president të Shteteve të Bashkuara, pasi në Karolinën Jugore doli i katërti.

Bush, babai dhe vëllai i të cilit ishin presidentë amerikanë, deklaratën për tërheqje e bëri pasi fitoi vetëm 7.8 për qind të votave, që ishte dëshpëruese për të.

Para votimeve në këtë shtet, atij në ndihmë gjatë fushatës i kishte ardhur edhe i vëllai, George Bush, ish-president amerikan, dhe nëna e tij.

Por, duke pasur parasysh plasmanin e dobët në votimet në Ajova dhe Nju Hempshër dhe tash në Karolinën Jugore, ai shpalli tërheqjen nga gara.

Kështu, tash në garën republikane mbeten gjithsej pesë kandidatë, përfshirë guvernatorin e Ohajos, John Kasich, dhe neurokirurgun Ben Carson.

Të dy partitë në Shtetet e Bashkuara, Partia Demokratike dhe ajo Republikane, në muajin korrik do t’i mbajnë konventat e tyre kombëtare, ku do të shpallet i nominuari partiak për të garuar për president, në zgjedhjet që mbahen më 8 nëntor të këtij viti.

Përgatiti: Fatmir Bujupi

Jahjaga: Krenarë me miqësinë ndërmjet Kosovës dhe SHBA-ve

by

PRISHTINË, 20 Shkurt 2016/ Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, ka shkruar sonte në ‘facebook’: Sapo kam zhvilluar një bisedë telefonike me Ambasadorin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, z. Greg Delawie për ta siguruar ambasadorin dhe të gjithë diplomatët amerikanë që shërbejnë në vendin tonë, që institucionet dhe qytetarët e Republikës së Kosovës janë krenarë me miqësinë ndërmjet Kosovës dhe SHBA-ve dhe mbesin të palëkundur në përkushtimin e tyre për ta forcuar dhe avancuar bashkëpunimin dhe partneritetin me SHBA-të dhe për t’i jetësuar në Kosovë vlerat dhe idealet që shumica absolute në vend duam t’i ndajmë me demokracinë amerikane. Shpreh keqardhje për veprimet e një pakice margjinale. Kosovarët janë të vetëdijshëm që pas një kohe shumë të gjatë dhe gjeneratave të tëra që janë shuar në përpjekje për të arritur ëndrrën për një jetë më të mirë, jemi në anën e drejtë të historisë. Ju siguroj se në këtë anë do të mbesim.Ata që mendojnë që mund të nxisin frymë të urrejtjes në Kosovë dhe harrojnë lehtësisht një të kaluar aspak të largët, të jenë të sigurtë se një gjë të tillë do ta refuzojnë me përçmim qytetarët e Kosovës.