Kulture – Page 465 – Dielli

MBRESA TË BUKURA, NGA KLLOKOTI I KOSOVËS…

May 5, 2013 by dgreca

-Përurohet libri “Më shumë heroizma, se sa grurë”, me autor albanologun suedez, Ullmar Kvik/
-Festohen 6-vjetori i Banjave “Nëna Naile” dhe 70-vjetori i presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella/
Nga Prof. Murat Gecaj/
1.
Në mëngjesin e ditës së premte, më datën 3 maj 2013, u nisëm nga Tirana, bashkë me av.Gjin Niklekaj, kryetar i Shoqatës “Nikaj-Mërtur”, në Malësinë e Gjakovës (Tropojë). Kishte për të ardhur me ne edhe shkrimtari e publicist i njohur, Viron Kona, por u pengua për këtë gjë, nga një fatkeqësi familjare.
Nëpër “Udhën e Kombit”, në tunelin e Kalimashit dhe deri në Kukës, në bisedat tona zuri vend edhe kjo vepër shumë e rendësishme e viteve të Demokracisë, e cila ndihmon për bashkimin e mëtejshëm shpirtëror e fizik të bashkatdhetarëve tanë. I ardhur nga fshati Zogaj, në dalje të atij qyteti na priste kolegu e miku Ibrahim Hajdarmataj, publicist e ish-drejtor Gjimnazit atje. Për t’u çlodhur pak, në një lokal tërheqës, pimë kafe dhe e vazhduam udhën më tej. Pas kontrollit të zakonshëm, në pikën e kalimit kufitar me Republikën e Kosovës, vazhduam udhën nëpër Autostradën e Re, në të cilën çdo drejtues mjeti e ndien veten shumë mirë.
Nuk ishte hera e parë, që ne e shihnim Kosovën. Megjithatë, duke vijuar për në pikëmbërritjen tonë, u kanaqëm duke parë bukuritë e këtij vendi të stërlashtë shqiptar, fshatra me toka pjellore dhe qytete të bukur, si Suhareka, Shtimja e Ferizaj.
Sigurisht, kërshëria jonë ishte të arrinim sa më parë në Banjat e Kllokotit. Këtë gjë na e lehtësoi edhe takimi i rastësishëm i yni, me publicistin e autorin e njohur, Mustafa Spahiu, me të cilin edhe bëmë foto për kujtim, kur u ndamë.
Megjithëse kishim parë dhe lexuar një botim të posaçëm, shoqëruar me disa pamje, ishte befasi e këndshme, kur na dolën përpara Banjat e Kllokotit, me emrin tashmë të njohur, “Nëna Naile”. Edhe këtë gjë e dinim, se Presidenti i kësaj qendre të madhe kurative e rehabilituese, Sabri Maxhuni-Novosella e kishte bërë për të ndruar kujtimin e nënës së tij, të dashur dhe të paharruar. Sapo Gjini e parkoi makinën, pranë nesh u afrua me mirësjellje një përfaqësues i këtij institucioni, i cili na uroi mirëseardhjen dhe na shoqëroi deri brenda.
Në një sallë mobiluar bukur, të pajisur dhe të ndriçuar shumë mirë, gjetëm disa të ftuar në veprimtaritë e asaj dite. Siç ndodhë zakonisht, në krye ishte mikpritësi ose më mirë të themi vëllapitësi, Sabri Maxhuni-Novosella. Meqenëse ai e kuptoi se cilët ishim, megjithëse nuk ishim takuar ndonjëherë më parë, iu paraqitëm atij dhe të tjerëve, se ishim një grup i ardhur nga Tirana. “Sa, po na e bëni qejfin, që vini nga një qytet i trojeve tona të përbashkëta!…”-u shpreh gjithë kënaqësi, gëzim e dashamirësi, kur na takoi ai. Pasi shkëmbyem përshëndetjet e rastit dhe bëmë njohjen me njëri-tjetrin, na pyetën se çfarë donim të pinim, për t’u freskuar e qetësuar, pas atij udhëtimi, të cilin na e zvogëluan e na e lehtësuan udhët e rehatshme, që janë ndërtuar kohët e fundit, në Shqipëri e në Kosovë dhe, më së pari, na bashkojnë zemrat e mendjet tona.

2.
Nuk kishte kohë për të pritur, pra kishim ardhur sipas parashikimit, për fillimin e veprimtarive. Në një sallë tjetër të madhe u tubuam për të marrë pjesë në përurimin e librit të albanologut të njohur suedez dhe mik i shqiptarëve, Ullmar Kvik, “Më shumë heroizma, se sa grurë”, me këshilltar editorial Sadulla Zendelin-Daja, shqipëruar nga Hajdin Abazi dhe me redaktor Baki Ymerin. Ishte edhe dëshira e autorit, që në atë ngjarje me rëndësi, për atë e të gjithë pjesëmarrësit, të kishte edhe te ftuar nga Tirana. Këtu ai na kishte dërguar, pak ditë më parë, afër 100 copë të këtij libri, dhuratë për lexuesit në Shqipëri.
Veprimtarinë e organizuar e drejtoi Selatin Novosella. Rreth përmbajtjes së këtij libri u lexua një shënim i Shefki Osekut, dërguar nga Suedia, posaçërisht për këtë përurim. Pastaj, mbresat nga leximi i librit të prof. Ullmarit, dërguar nga shkrimtari e publicisti Viron Kona, i lexoi Ibrahim Hajdarmataj. Me interes u ndoqën edhe folësit e tjerë, prof.dr.Emin Kabashi e Myrteza Nura. Ndërsa prof.dr. Resmije Kryeziu e juristi Ylli Morina lexuan një shënim të autorit, rreth librit në fjalë dhe falënderimin e tij, për organizimin e këtij përurimi, i cili ishte një nder dhe vlerësim tjetër për të.
U duartrokit nga gjithë të pranishmit propozimi, i cili u bë në këtë përurim, që dy shtetet tona shqiptare lipset ta çmojnë dhe vlerësojnë lart ndihmesën e veçantë për çështjen tonë kombëtare, të albanologut të shquar suedez, Ullmar Kvik. Tash afër 50 vjet, ai është i përkushtuar në këtë fushë, me punë, shkrime e botime të tij. Disa kopje të këtij libri, i cili është botuar me mbështetjen e Sabri Maxhunit-Novosella, iu dhuruan të pranishmëve në tubim.

3.
Pjesë e rëndësishme e veprimtarive, ku ne morëm pjesë, ishte edhe festimi i 6-vjetorit të fillimit të punës dhe jetës së Banjave “Nëna Naile”, në Kllokot të Kosovës, si dhe jubileu i 70-vjetorit të ditëlindjes së presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella, autor edhe i disa librave me temë atdhetare etj. Në ceremoninë e organizuar, përshëndetën dhe uruan disa veta. Ndër ta, ishin Pashk Staka, Kadri Botusha e M.Gecaj. U recitua dhe poezia e bukur, “Kosova jonë” etj.
Për kërshërinë e lexuesit, shënojmë këtu se kjo qendër kurative e rehabilituese është ndër më të bukurat dhe të vlefshmet, në Ballkan e më gjerë. Qindra e mijëra veta, nga Kosova, Shqipëria dhe shtete të tjerë të Europës etj., shkojnë aty në 12 muajt e vitit, ku gjejnë një shërbim të përkryer dhe kushte mjaft të mira, në interes të shëndetit të tyre. Fakt domethënës është se aty, pjesëtarët e ish-UÇK-së dhe familjet e dëshmorëve, kurohen falas. Uji mineral, i nxjerrë nga mbi 50 metra thellësi, ka veti të shumta shëruese, ai pihet dhe përdoret në vaska etj.
Mund të flisnim edhe më gjatë për dobinë e këtyre banjave, për të cilat edhe kësaj here pjesëmarrësit u shprehën: “Këtu është një parajsë e vogël”, “Në Kllokot gjen mrekullinë” etj. Vlerësimet janë të tilla, pasi njerëzit, që shkojnë aty, ripërtërihen fizikisht, nga ana fiziologjike e psikike etj. Sigurisht, nuk mund të mos lëshë pa përmendur shërbimet mjekësore të specializuara dhe aparaturat më të reja rehabilituese. Por edhe ekonominë ndihmëse disahektarëshe dhe tufat e lopëve, nga të cilat sigurohen ushqime të freskëta dhe bëhen gatime të disallojshme e cilësore.

Pastaj, 6-vjetori i Banjave “Nëna Naile”, në Kllokot dhe ditëlindja e presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella, u kthyen në një “dasëm” të vërtetë e masive, me këngë e valle etj. Në drekën e shtruar, ai preu torten e rastit dhe na qerasi me nga një copë të saj. Atij iu dhuruan libra, sidomos me përmbajtje nga vizitat në Suedi, të autorëve V.Kona, M.Gecaj e I.Hajdarmataj, por dhe buqeta me lule të freskëta, në shenjë nderimi e respekti për veprimtaritë e tij: atdhetare, mirëbërëse e botuese etj. Interesante e mjaft mbresëlënëse ishin vizitat tona në mjediset e banjave dhe pjesëmarrja në darken e shtruar, me këtë rast etj. Në qendër të bisedave të të gjithëve ishin edhe emrat e Ullmar Kvikut e Sabri Maxhunit-Novosella.
…U larguam nga vizita jonë, në Banjat “Nëna Naile” të Kllokotit, në Kosovë, me mbresa e kujtime të paharruara, pasi morëm pjesë në ato veprimtari masive festive, me tri “degëzime” të bukura. Me këtë rast, e përshëndesim nga zemra gjithë kolektivin shërbyes dhe mjekësor të tyre, si për punën e deritanishme, por dhe i urojmë ata për arritje të reja, në të ardhmen dhe u dërgojmë falënderime të sinqerta për ftesën e tyre, vëllazërore e bujare.

Tiranë, 5 maj 2013
NE FOTO: Gjatë përurimit të librit, me autor Ullmar Kvik…Duke diskutuar, E.Kabashi

Dita Botërore e Lirisë së Shtypit

May 4, 2013 by dgreca

Gazetarët në Kosovë, të kërcënuar/ Ne Shqiperi pa mbrojtje ligjore e pa pagesa dinjitoze /
Sot është Dita Botërore e Lirisë së Shtypit, një datë e caktuar nga Kombet e Bashkuara për të mbështetur lirinë e shprehjes.
Sekretari i Shtetit John Kerry e shfrytëzoi këtë ditë për t’i bërë thirrje qeverive në mbarë botën të krijojnë një mjedis ku gazetarët të mund të veprojnë lirisht, të pavarur dhe pa frikë. Zoti Kerry bëri thirrje përmes një deklarate, që të lirohen të gjithë gazetarët e burgosur, kudo qofshin ata.
Sekretari i Shtetit tha se në shumë vende ata që përpiqen të ushtrojnë lirinë e tyre të shprehjes përballen me shtypjen dhe kërcënimet, që nga aktakuza, e deri tek burgosja, apo vdekja.
Në fillim të javës organizata Freedom House publikoi raportin e vet global për lirinë e shtypit gjatë vitit të kaluar, ku thuhej se ka patur një rënie të lirisë së shtypit në shkallë botërore.
Gazetarët shqiptarë pa mbrojtje ligjore e pa pagesa dinjitoze
Unioni i Gazetarëve zhvilloi një tubim proteste përpara parlamentit, duke kërkuar nga deputetët të miratojnë ligje për rregullimin dhe kontrollin e tregut mediatik
Dita botërore e lirisë së shtypit i gjeti edhe këtë vit gazetarët shqiptarë pa mbrojtje ligjore dhe pa pagesa dinjitoze. Pagesat periodike të tyre vonohen prej disa muajsh. Unioni i Gazetarëve zhvilloi një tubim proteste përpara parlamentit, duke kërkuar nga deputetët të miratojnë ligje për rregullimin dhe kontrollin e tregut mediatik.
Dita e lirisë së shtypit në Kosovë
Në ditën ndërkombëtare të lirisë së shtypit, në Kosovë janë organizuar disa veprimtari në të cilat përfaqësuesit e mediave shfaqën shqetësimin e tyre për përkeqësimin e shkallës së lirisë së tyre. Të mërkurën, organizata Freedom House publikoi raportin vjetor për lirinë e medieve në botë, ku sivjet është konstatuar rënie në shumicën e vendeve, përfshirë edhe Kosovën, që edhe këtë vit është radhitur në mesin e vendeve me liri të pjesëshme, në vendin e 102-të.
Gazetarët në Kosovë, të kërcënuar
Nga Arton Konushevci
Në Ditën Ndërkombëtare të Lirisë së Shprehjes, Qeveria, sistemi i drejtësisë, autoritetet e rendit dhe disa biznese, kanë qenë në thumb të kritikave nga gazetarët kosovarë se po ndikojnë në lirinë mediave.
Në një debat të organizuar nga Asociacioni i Gazetarëve Profesionistë të Kosovës, në bashkëpunim me Programin për Zhvillim të Kombeve të Bashkuar (UNDP), u tha se gazetarët në vend vazhdojnë të përballen me sfida e probleme të mëdha derisa e ushtrojnë profesionin e tyre.
Kryetarja e Bordit të Asociacionit të Gazetareve Profesionistë, Liridona Lluka, tha se profesioni i gazetarisë në Kosovë është bërë i vështirë për t’u ushtruar nga kërcënimet. Por, sipas saj, pavarësisht problemeve gazetarët nuk do të ndalen për t’i informuar drejt qytetarët.
“Ne edhe sot, kur Kosova përballet me sfidat e tranzicionit dhe integrimit, jemi mësuar të ballafaqohemi me pengesa e sfida, që nuk janë të pakta, në përpjekje për të mos na lejuar të nxjerrim në pah parregullsitë”, tha Lluka.
Për vështirësitë, kërcënimet dhe problemet e gazetareve, foli gazetarja Arbana Xharra, nga gazeta e përditshme “Zëri”.
“Trysnitë ndaj gazetarëve janë në vazhdimësi e në rritje. Vetëm në ditët e fundit kemi kërcënime dhe skandale që kanë ndodhur me gazetarët e me punën e tyre në terren. E, këto kërcënime janë të formave të ndryshme. Fatkeqësisht prej atyre klasike, të përcjelljeve të gazetarëve, të kërcënimeve përmes telefonit dhe formave të tjera dhe presioneve që po bëhen përmes gjykatave dhe padive, që është edhe presion psikologjik, pra tentimi që të mbyllet goja”, u shpreh Xharra, duke kritikuar ekzekutivin e vendit për mosprani të ndonjë përfaqësuesi në debat.
Gazetari i Radio Televizionit të Kosovës, Gëzim Bimbashi, i cili ishte sulmuar në fund të muajit të kaluar brutalisht gjatë raportimit të një proteste të serbëve në sheshin “Shumadija” në pjesën veriore të Mitrovicës, tha se gazetarët në Kosovë, në shumë media nuk kanë përkrahjen e duhur nga organet kompetente.
Ai tha, po ashtu, se në shumë media, gazetarët nuk kanë as kontrata pune.
Ka shumë gazetarë që punojnë pa kontrata pune dhe kjo vazhdon të mbetet pika më dobët dhe më e vështirë për mediat qendrore që ende i shfrytëzojnë gazetarët si të ishin raste sociale
“Ka shumë gazetarë që punojnë pa kontrata pune dhe kjo vazhdon të mbetet pika më dobët dhe më e vështirë për mediat qendrore që ende i shfrytëzojnë gazetarët si të ishin raste sociale”, theksoi Bimbashi.
Një gjendje jo të mirë të lirisë së mediave në Kosovë, e ka raportuar organizata ndërkombëtare “Freedom House” në raportin e fundit të saj. Në raport është thënë se mediat në Kosovë vazhdojnë të jenë pjesërisht të lira.
Megjithatë, përfaqësuesi i UNDP-së, Mytaher Hasakuka, tha se me gjithë problemet ekzistuese, në profesionin e gazetarisë në vend ka përparim.
“Problemet në Kosovë janë evidente, por unë besoj se ka një përparim. Vetë fakti që në vitit 2012, gazetarët u bashkuan në kundërshtimin e neneve 37 dhe 38 të ligjit të Kodit Penal, tregon që ka filluar organizimi i gazetarëve në Kosovë”, tha Haskuka.
Ai, po ashtu theksoi se mediat e lira kontribuojnë në rritjen e transparencës llogaridhënëse, qeverisjes së mirë, zhvillimit ekonomik dhe sundimit të ligjit.
Nga ana tjetër, përfaqësuesit e Prokurorisë së Shtetit, thanë se prokuroritë e vendit janë të gatshme të bashkëpunojnë nga afër me gazetarët.
“Mund t’ju shprehim gatishmërinë tonë se në punën tonë do të kemi prioritet kërcënimet e gazetarëve, e këto në kohët e fundit nuk janë të pakta, për të cilat me kohë do të informohet opinioni për procedurat dhe që rastet të procedohen sa më shpejt”, u shpreh Haxhi Dërguti, prokuror.
Ndryshe, me rastin e 3 Majit Ditës Botërore të Shtypit, presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, tha se “të drejtat themelore të njeriut, që përfshijnë edhe lirinë e shprehjes, janë të mishëruara dhe të garantuara me Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës, dhe ato duhet të gjejnë zbatim të plotë në shoqërinë tonë”.
Në një komunikatë për media nga Presidenca thuhet se “megjithatë, është shqetësues fakti se mediat në Kosovë, vlerësohen të jenë pjesërisht të lira, gazetarët vlerësojnë të jenë të kërcënuar dhe nën presion. Është e papranueshme që në Kosovën që po e ndërtojmë të pengohet puna e mediave dhe të pamundësohet liria e tyre. Presioni, shantazhi dhe kërcënimet ndaj tyre janë të papranueshme dhe të patolerueshme. Shteti i Kosovës është shtet ligjor ku rendi dhe sundimi i ligjit janë parimet bazë të ndërtimit të tij”, thuhet mes tjerash në komunikatën e Presidencës.
Në Ditën Botërore të Shtypit, thuhet në fund të komunikatës, “inkurajojmë mediat dhe gazetarët që të vazhdojnë punën e tyre, duke forcuar etikën dhe profesionalizmin e tyre”.(Kortezi Zeri i Amerikes & Evropa e Lire)

DIELLI, DEKAN I SHTYPIT SHQIPTAR

May 3, 2013 by dgreca

“Dielli” është cilësuar si dekani i shtypit shqiptar sepse, që kur lindi e vazhdimisht, është vënë në shërbim të popullit shqiptar, duke predikuar “ungjillin” e kombësisë së tij./
Nga Baki Ymeri/Bukuresht/
Shqiptarët kanë patur gjithmonë apostuj në Shqipëri dhe diasporë. Jeronim de Rada, Nikolla Naço, Faik Konica, Josif Bageri, Mithat Frashëri, (Lumo Skendo), Visar Dodani, Ilo Mitkë Qafëzezi, Omer Nishani, Dhimitër Berati, Gjergj Bubani, ishin disa nga veteranët e shtypit të shtypur shqiptar. “Janë mjaft me interes gazetat e vjetra shqiptare që janë botuar brenda dhe jashtë Shqipërisë, dhe shpresojmë se autori i këtij shkrimi (B. Y.) do t i publikojë artikujt e gazetave të vjetra /pjesë-pjesë/ në mediumet elektronike, sepse janë shumë shkrime të panjohura për publikun”, thekson me fjalë identike në kuadrin e një komenti, znj. Edibe, në Gazeta Kritika. Po këtë mendim e shprehin edhe lexuesit e panumërt të Zemrës Shqiptare dhe Bota sot në kuadrin e disa komenteve të ngarkuara me energji pozitive. Numri i gazetave të shtypura është i panumërt. Për to kanë shkruar me admirim: Vehbi Bala, Ismet Dërmaku, Xhelku Maksuti, Sabile Basha etj. Për një kronologji të mirëfilltë shkencore, që nga botimi i gazetës së parë shqipe, për momentin nuk kemi kohë, por kjo nuk don të thotë se nuk kemi kohë për t’i prezantuar disa sosh, duke i dhënë prioritet atdheut, nderit, dinjitetit dhe dimensionit të tyre kombëtar.
Qëllimi elementar është ta mbajmë gjallë dashurinë ndërshqiptare si një dhuratë e bekuar e Zotit. Sipas Muharem Dezhgiut, “Gjatë gjithë historisë së vet 100-vjeçare (1909-2009-Kumtese me rastin e 100 vjetorit te Diellit) gazeta “Dielli” realizoi një mision historik në shërbim të kombit shqiptar. Mund të thuhet me bindje të plotë se historia e “Diellit” është ajo e Shqipërisë dhe e shqiptarëve. Qysh prej themelimit të shtetit shqiptar “Dielli” ka përjetësuar në faqet e veta fatet e kombit. Duke luftuar me çdo mjet (me memorandume, me protesta, me shkrime, me të holla) “Dielli” shkëlqeu në mbrojtje të kufijve etnikë të kombit shqiptar. Ai e ngriti zërin kundër rreziqeve që i kërcënoheshin ekzistencës së shqiptarëve si komb e si shtet. “Dielli”, si shprehëse e mendimit dhe e veprimtarisë së “Vatrës”, e lartësoi atë si vatër të shqiptarizmës. Me plot të drejtë “Dielli” është cilësuar si dekani i shtypit shqiptar sepse, që kur lindi e vazhdimisht, është vënë në shërbim të popullit shqiptar, duke predikuar “ungjillin” e kombësisë së tij.” Sipas Karl Gurakuqit, “Vatra” dhe “Dielli” përbëjnë për shqiptarët një simbolikë të fuqishme. Ata zgjuan tek shqiptarët idenë e zjarrit e të dritës që do nënkuptonte flakë patriotizmi dhe rreze kulture…”Vatra” na mësoi me dashtë Atdhenë. Manastiri çeli rrugën e zhvillimit sistematik të letrave (germave) tona. Këto dy institute (“Vatra” dhe “Kongresi i Manastirit”) na mësuan se kur shqiptari bashkëpunon me shqiptarin, nuk del gjë që t’ua ngatërrojë lamshat që t’ua pengojë rrugën”.
“Dielli” është organ i shqiptarëve kombëtarë që kërkojnë një Mbretëri Shqiptare të Lirë. Para nesh kemi numrin 10, tetor, 1919, me 4 faqe të formatit të madh, dhe me artikuj në gjuhën shqipe dhe angleze. Ndër to shquhen “Gjermanët fshehin topat e mëdhenj”, “Ukranianët u goditnë me rusët”, “Shqipëria dhe imperialisma” e autorit Loni Kristo që thote: “Pozita jonë si një shtet i Evropës nuk favorizon imperializmën, dhe dashuria jonë për atdhenë do t’i prishë pllanet dhe ëndërrat e bukura të mirëdashësve tanë. Po nuk duhet të flemë se rastet janë ashtu siç na i do dëshira e zemrës. Duhet të zgjojmë popullin. T’i tregojmë që duhet të ruhet dhe të jetë i ndrojtur në marrëdhëniet e tij tregtare me të huajtë. Nëqoftëse ndodhet në shtrëngim për para, mallin e tij duhet t’i shesë një Shqiptari dhe kurrë ndonjë herë një të huaji, qoftë se i jep më tepër para… Në mos ngjaftë kjo, qeveria e huaj do të hynjë në punërat tona të brendshme kurdoherë që do të ngjitet nonjë nga subjektet e saj: kështu do të jemi një shtet me nam independent, po në fakt nën kontrollin e një shteti tjatër, sikundër është Greqia sot nën kontrollin e FrankoInglizëve (…). Këta zotërinj do t’i bëjnë një të keqe të madhe Shqipërisë me veprën e tyre antipatriotike, se me këtë mënyrë do të shtojnë shpresat e imperialistëve, po do të fitojnë sigurisht urrejtjen e të gjithë Shqiptarëve dhe mallkimin e të gjithë bijve të tyre. Shqipëria ka shkuar nëpoër tërë zhvillimet e pacënuara dhe këtë rradhë do të dalë si dielli pas shiut, e shkëlyqer dhe e bukur që të trashëgohet prej bijve të saj që s’e harrojnë nga çdo çip i botës an’e mbanë që të ndodhen.”
Mendimet e Loni Kristos janë aktuale sot e kësaj dite, kur disa politikanë tanë me biografi ateiste, rrëshqasin si thiu në akull. Pse? Sepse në vend të fabrikave, për të përfituar vota politike, janë duke e mbushur Kosovën dhe Shqipërinë me faltore islamike për inkurajimin e fanatizmit fetar. Në faqet e “Diellit” pasojnë artikuj tjerë si “Teqetë kombëtare” (Mihal Grameno), “Edukata e Qytetarëve dhe Qëllimi i Shkollave Publike Amerikane”, “Mesha Peshkopale në Philadelphia”, lajme të shkurta, si “Meshë (shqiptare) në Boston”, “Një lutje këndonjësve të Diellit”, “Tiketa vapërësh për atdhe”, “Ndihni dhe përkrahni Kryekishën Kombëtare “Shën Gjergji”, “Kisha Orthodokse Shqiptare “Fjetja e Shën Marisë”. Pason “Libraria e Diellit” me vepra si: Abetare Toskërisht, Abetare Gegënisht, Ëndërr e Vërtetë (Spiridon Ilo), Dëshirat e Zemrës (Spiridon Ilo), Kalendari i Shoqërisë “Dija”, Cili është Ay (Carmen Sylva), Dëshira e Vërtetë e Shqiptarëve (përkth. Kristo Floqi), Kalendari Populli Nacionalist, Barbaritë Greke (K. P. Tomori), Psherëtima (Kasem Daut), Libra Ushtëriake (Akif I, Përmeti), Fjalor Inglisht-Shqip (Dennis Kambury), Othello (Wiliam Shakespeare), Skenderbeu i Longfellow-it, Imzot Fan S. Noli, Kalendari i Vatrës, Libra e Shërbesave të Shenjta, etj.

NE DITELINDJEN E VEPRIMTARIT SELAHEDIN VELAJ

May 3, 2013 by dgreca

Në Ditëlindjen e veprimtarit Selahudin Velaj u promovua libri “Dr. Seladhedin Velaj – Legjenda vlonjate në Amerikë” i autorit Pandeli Simsia/
Nga Beqir Sina/
BRONX – NEW YORK : Dr. Selehadin Velaj, ishte për më shumë se gjysmë shekulli në diasporë, aty ku e lypte nevoja. Në përvjetorët të lindjes së tij – gjithmonë rritet dashuria dhe respekti, i të afërmëve, miqve , shokve dhe bashkëluftëtarve të tij – ndajë këtij veprimtari të dalluar të diasporës, patriot dhe atdhetar ish themelues dhe udhëheqës i grupimit të, të “Tri Besimeve Fetare” shqiptare në diasporë, Vatran dhe aktivist i të drejtave të njeriut në SHBA.
Selahudin Velaj lindi në Vlorë më 1923. Në ndërkohë, në 90 vjetorin e Ditëlindjes së tij në New York, zonën e “Tri-Shteteve”, javën e kaluar, u mblodhën për të festuar së bashku, disa veprimtar, gazetar, shkrimtar, publicist, intelektual dhe veteran të komunitetit, në lokalin e njohur “Giovanni’s Pizza Restaurant”, në Bronx – New York, në një aktivitet shoqëror, të cili ia dedikuan Dr. Selahudin Velajt.
Nga shteti më i vogël i SHBA, Rhoda Island, kishin ardhur enkas, duke udhëtuar disa orë për këtë ditëlindje të legjendës vlonjate në diasporë, bashkëshortët dhe bashkëveprimtarët e dalluar të komunitetit, Inxhinier Adem Saliu dhe poetia nga Kosova, Rita Saliu. Në këtë festë ditëlindje ishin të pranishëm edhe trashëgimtarët e Isa Boletinit, babai dhe nëna e Mimoza Dajçit, dhe mikja e tij e vjetër Dr. Ana Kohen presidente e Organizatës së Gruas Shqiptare në Amerikë, AAWO, “Motrat Qiriazi”, .
Ky aktivitet u organizua nga Organizata e Gruas Shqiptare në Amerikë, AAWO, “Motrat Qiriazi”, organizatë kjo që i dha Dr. Selahedin Velajt, me këtë rast edhe një medalje të qelqt si mirënjohe për veprimtarinë dhe aktivitetin e tij patriotik në diasporë. Pjesë e këtij organzimi të bukur ishte dhe programi Televizivë Albanian Culturë, me producent zotin Adem Belliu, si dhe disa miq të tij në Amerikë-

Ditëlindja u kthye në një mbasdite të bukur……!

Para të pranishmëve foli shkrimtari Pierre – Pandeli Simsia, autori i librit,”Dr. Seladhedin Velaj – Legjenda vlonjate në Amerikë”, i cili mes tjerash vlersoi lart figurën e Dr. Selahudin Velaj, duke e paraqitur atë si një veprimtar, patriot, dhe humanitar zemër madh në komunitetin shqiptarë, gjatë gjithë kohës së veprimtarisë së tij..
Simsia, tha se :”Dr. Selahedin Velaj, vlonjati anti-komunist, larguar nga atdheu për më tepër se 60–të, vjet, njeri me vlera të rralla njerëzore, humanitar me zemër të madh, organizatori dhe bashkëpuntori i hapjes dy herë të shkollave shqipe në disa lagje të Nju Jorkut, njeriu që u bë vatra e shumë emigrantëve shqiptarë të ardhur në SHBA……Simboli i Diasporës Shqiptare në Amerikë biri i shtrenjtë i Shqiptarisë, një ndër Vatranët e vjetër, anëtar i Kryesisë së Vatrës, Kryetari Degës së saj për dy vjet në Nju Jork, ka dhënë një kontribut të çmuar në jetëgjatësisnë e saj – duke bërë edhe fushata për të grumbulluar ndihma në bashkëatdhetarët për Vatrën.”
Gjithë jeta, puna, dhe vepra e Dr. Velajt, janë histori, janë muze, janë thesaret e paçmueshme që ruhen në atë muze për të gjithë emigrantët dhe mbarë shqiptarët, për të njohur bijtë e rralë e të ndershëm të Kombit tonë, sipas Simsisë. Ai përshkroi Dr. Velajn, si një njeri i angazhuar me pjesmarrjen e tij fizike në nismat dhe aktivitetet e ndryshme në shërbim të Kombit, zgjidhjen e çështjes së Kosovës, njeriu që ka marrë kontakte me ish-senatorë , kongresmen dhe personalitete amerikanë, duke shkuar vetë edhe në Uashington gjithmon për çështjen gjithë shqiptare…..është ndër burrat e ndritur të Kombit tonë… “Ky burrë i nderuar i Diasporës Shqiptare, tha autori i librit “Dr. Seladhedin Velaj – Legjenda vlonjate në Amerikë”, i shkrimtarit shqiptaro – amerikan Pierre – Pandeli Simsia, me veprën e tij patriotike, respekti dhe vlerësimi që bashkëatdhetarët kan për Dr. Selahedinë Velaj, janë titujt më të lartë të nderit që ai ka marrë prej kohësh, duke e quajtur Nderi i Shqiptarizëmës, Nderi i Kombit Shqiptarë…”. “Dhurata” për ditëlindjen e Dr Selahedin Velaj, sollën edhe shkrimtari i njohur Naum Prifti, Dr. Ana Kohen dhe bashkeshorti i saj, Elmira Muja, Gani Perolli, Gjek Gjonlekaj, Adem Belliu, Tom Mrijaj, Klajd Kapinova, Gani Perolli, Adem dhe Rita Saliu, Gjeto Turmalaj, Gani Çela, Sadik Aliçka, Adelina Gina, Aleksander Rrapi, Mimoza Dajçi sëbashku me prinderit e saja……
Në përshëndetjet e tyre, ata që morën fjalën thanë se “Të flasësh për figurën e këtij patrioti dhe atdhetari nuk është fare lehtë. Familja, prej së cilës rrjedh ai, ndaj çdo pushtuesi ka mbajtur qëndrim stoik, vetëm pse ishin pushtues të trojeve tona, dhe ata u sakrifikuan për çështjen tonë kombëtare. Njerëzit e kësaj familje, mbas 44′ ardhjes së komunizmit, u ndoqën dhe u presekutuan nga regjimi enverian në Shqipëri, aq sa vëllai i tij bëri mbi 30 vjet burg – në burgjet famëkeqe të Spaçit dhe Burrelit në Shqipëri
Vetë Dr. Selahudin Velaj gjatë këtyre 90 vjetëve qe, një patriot mes patriotve, i thjeshtë mes të thjeshtëve, zemër madh mes zemër madhve, anti – komunist mes anti – komunistëve, veprimtar në mes veprimtarëve, ose si e ka quajtur zoti Simsia “Legjenda vlonjate në Amerikë”.
Në fund të kësaj feste Ditëlindje, u ri-promovua libri i shkrimtarit shqiptaro – amerikan Pierre – Pandeli Simsia, “Dr. Seladhedin Velaj – Legjenda vlonjate në Amerikë”, dhe u shpërnda libri i tij me autografin e autorit si dhe u shtrua një drekë e thjeshtë shqiptare.

GJUHA E FOLKLORIT BURIMOR NË VLORË

May 3, 2013 by dgreca

Nga GËZIM LLOJDIA/
Festival i 5-të i “Aulona Internacional Folk Festival”, do të zhvillohet në qytetin e Vlorës,shprehet Sejmen Gjokoli në datat 11-13 Maj 2013. Organizator i Festivalit është Qendra Kulturore “Aulona“, Vlorë. Festivali ka karakter burimor e spektakolar dhe është pjesë e Turizmit Kulturor të qytetit bregdetar. Data e hapjes së Festivalit do të jetë 11 Maj 2012. Kjo është edhe dita e çeljes së Sezonit Turistik të Vlorës për vitin 2013. Parashikohen të marrin pjesë rreth 10 Ansamble nga shtete të ndryshme të Evropës e Botës si dhe grupe të ftuara nga Vlora e qytete të ndryshme të vendit. Festivali është pjesë e Kalendarit të CIOOF-it dhe mbështetet në parimet e tij. Festivali zhvillohet në skenë të hapur ku, nata e fundit do të jetë Koncert i Madh me numura të zgjedhura. Për të gjitha Grupet pjesëmarrëse ndahet Emblema e Festivalit ndërsa për Grupin më të mirë jepet Kupa e Festivalit. Festivali“Aulona Internacional Folk Festival“ zhvillohet në qytetin bregdetar të Vlorës,Shqipëri. Ky Festival organizohet nga Qendra Kulturore “AULONA“ (më parë me emrin “Bilbilat e Jugut“) e cila është subjekt juridik privat që vepron në bazë të Legjislacionit shqiptar në fushën e kulturës dhe trashëgimisë kulturore. Aktiviteti synon të mbetet tradicional dhe shoqëron çeljen e Sezonit Turistik të qytetit të Vlorës në çdo muaj Maj. Festivali mbahet mbi bazën e donacioneve të ndryshme në partneritet me Bashkinë e qytetit, Dhomën e Tregtisë dhe institucione apo subjekte të tjera të interesuara, vendase apo të huaja. AIFF është një festival i drejtpërdrejtë folklorik, mbështetet në parimet e C IOFF-it dhe drejtohet nga një Komitet Organizator (Staf) i përbërë nga personalitete dhe njerëz të artit e kulturës. Festivali i Parë është mbajtur nga data 9-11 Maj 2009.
Grupet pjesmarrëse.
Ansambli i Këngëve dhe Valleve “IbePalikuqi “,Shkup, Maqedoni
Ansambli i Këngëve dhe Valleve “Ibe Palikuqi” nga Shkupi është themeluar më
30 Mars të vitit 1979 .Veprimtarinë e vet e ushtron pandërprerë plot 34vite duke lënë prapa vetes një numër të madh të aktiviteteve,që janë kurorëzuar me çmime të ndryshme. Brenda kësaj periudhe të veprimtarisë së bujshme,ka realizuar afër 1200 prezantime në kuadër të ngjarjeve të
ndryshme kulturore, festivaleve ndërkombëtare, duke afirmuar në mënyrë të
denjë dhe autentike vlerat kulturore shqiptare në vend dhe botë. Ndër çmimet të cila ky ansambël ka fituar janë festivalet në vijim :Qipro (tre here fitues të vendit të pare),Samsun, Turqi , Strugë ( tre herë vendi i parë )Viti,Presheve,Tetove,GjilanSi dhe fitues i shumë vendeve të para nëpër festival të ndryshme ne vend dhe jashtë.
Ansambli Kulturor “ŽELJEZNIČAR” , KROACI
Klubi ka qenë aktive nën emrin“ŽELJEZNIČAR” që nga viti kur u arrit pavarësia e Republikës se Kroacisë dhe ndryshimet demokratike në 1990. Ansambli ka promovuar dhe vazhdon te promovoje vlerat e trashëgimisë kulturore kroate dhe vlerat tradicionale në më shumë se 1mijë shfaqje .Ky ansambël ka një pozitë të shquar në imazhin kulturor të qytetit dhe të shtetit kroat. Në vitin 2006 me korin e përzier,grupin folklorik dhe orkestrën e tamburicave fituan diplomën e artë, çmimin e parë – medalje e artë dhe titullin e Kampionëve te Botes ne LOJËRAT e Korit ne Olimpiadën e Lojwrve në Xiamen (Kinë). Gjithashtu ansambli ka performuar dhe fituar çmime te ndryshme dhe në Britaninë e Madhe, Norvegji, Gjermani etj.
Ansambli i Valleve” Zdravets” Sofie, Bullgari
Ansambli i valleve” Zdravets” eshte themeluar ne vitin 1984 ne Sofie.
Themelusit dhe Drejtuset artistik jane Z dhe Znj Stojanov- Georgi dhe Alexandria. Zdravets eshte nje bime e eger e rritur ne mal, gjethet aromatike te se ciles qendrojne te fresketa gjate gjithe vitit.”Zdravets” aq shume i dashur ng aBullgaret simbolizon shendetin dhe jetegjatesin.Valletaret ne Ansambel jane te ndare ne grupe te ndryshme ne varesite moshes: fillestaret, grupi i femijeve, grupi i adoleshenteve dhe grupi i te rriturve. Ritmet tradicionale, teveshtiradhetedashurajaneperzgjedhur per tukercyerngagrupu i territurve. Ansamblika ne zotrimkostumeshumetebukuradheshumetevjetra per valledhevalletartendryshme,tecilat ne shumerrastejaneteberadhenga vet valletaret.Grupi” Zdravets” ka fituar shume cmim edhe trofe ne Bullgari si dhe jashte saj, te cilat jane trasmetuar dhe ne TV. Valletare tkudo qe kan marre pjese kane shprehur freski, risi ne art dhe shume kenaqesit e pubilikune vendesi: Spanje, Itali, Suedi, Turqi, Greqi, France, Hollande, Qipro e shumetetjera
Ansambli i këngëve dhe valleve “Bychleëianka”, POLONI
Ky ansambël është themeluar ne vitin 1974 si një rezultatet i përpjekjeve të bëra nga një grup me femra .Në fillim ishte një grup i vogël me vajza dhe gra që këndonin këngën gara joni i Sieradz dhe rrethinat e saj. Edhe kostumet bëheshin me dore nga këto vajza. Pastaj shumë shpejt u bashkuan me grupin disa djem të cilët i vunë të gjitha vallëzimet polakesi Oberek polka.
Nga 1976 grupi ka bërë të njohur emrin e tij përmes festimeve dhe festivaleve te ndryshme lokale dhe rajonale. Ky ansambël ka qenë gjithmonë në krye në muzikën popullor edhe konkurset e ndryshme folklorike. Ata kanë qenë gjithashtu të kudo ndjekur dhe nga televizionet e ndryshme polake. Muzika me instrumente performohet nga studentët e Akademisë së Muzikës Lodz. Në repertorin e ansamblit ka valle kombëtare, të tilla si polonez, kujaëiak, Oberek, krakoëiak dhe valët folklorike të rajonit të Loëicz, Sieradz, OPOCZNO. Ansambli ka marrë pjesë në festivalet e shumta folklorike ndërkombëtare .Ansambli ka selinë e saj në Qendrën e Kulturës Komunale në Bychleë i cili është sponsorizuar nga Zyra Komunale në Pabianice.
Ansambli i këngëve dhe i Valleve “Zëri i Kosovës” Fushë-Kosovë
Ansambli i Këngëve dhe i Valleve “Zëri i Kosovës” u themelua nen këtë emër pas luftes se Kosovës për te ruajtur aspektin kulturor dhe traditat e kësaj zone kaq me rëndësi ne shtetin e Kosovës. Ansambli është i regjistruar si Organizatë Joqeveritare (OJQ) pranë Ministrisë së Administratës Publike, ka statutin, vulën, xhiro-llogarinë bankare dhe dokumentet tjera përcjellëse. Ansambli ka tri grup-mosha dhe numëron rreth 200 anëtar. Ansambli ka performuar ne shume festivale dhe evente kulturore si brenda Kosoves ne vendesi Kline,Gjilan,Decan etj ashtu edhe ne Shqiperi ne koncerte te ndryshme ne Sarande,Vlore,Tropoje.Per tu permendur eshte edhep jesemarrja e ketij ansambli ne shtete si :Turqi,Gjermani dhe Maqedoni ku nepermjet kostumeve dhe valleve tradicionale eshte bere e mundur percjellja e kultures se kesaj zone ane e mbane shteteve te ndryshme.
Grupi Folklorik Lucignano, Itali
Grupifolklorik i Lucignanos u themeluarreth vitit1937.Ky Grup perfaqeson një pikë të vlefshme përmbrojtjen e traditave toskan në Itali dhe ane e mban ebotes.Grupi ka qellimin e vet n ëstudimin, mbledhjen dhe riprodhimin e vallet më të njohura, këngëve dh emuzikes nga rajoni i Toscanes.Çdo valle ka kostumet e veta te cilat jane mjaft antike edhe te larmishme .Ato datojne qysh pre jshekullt te 15-te dhe shekullit te 18-te.Grupi ka marrë pjesë në shumë festival ndërkombëtare dhe kompeticione te ndryshme ne shtete si Turqi, Lituania, Hungaria, Spanja, Greqia, Franca, Zvicer, Israele, SHBA, Japonia etj etj
Ansambli “RRAJCA”, LIBRAZHD-SHQIPERI
Ky ansambël është themeluar ne vitin 1947 në fshatin Rrajca te qytetit te Librazhdit .Aktiviteti i pare ka qenë pjesëmarrja në Festivalin Folklorik në nivel lokal në vitin 1947, të organizuar në Pogradec, Shqipëri. Kjo është pasuar me Festivalin Folklorik në nivel kombëtar në Tiranë, në të cilën, u fitua çmimi I dytë në vitin 1949. Duke filluar nga ky vit, Ansambli “Rrajca” vazhdon të marri pjesë në të gjitha festivalet si në nivel lokal dhe në nivel kombëtar duke treguar, origjinalitetin dhe traditat folklorike dhe vlerat e kësaj zone. Karakteristikat kryesore të këtij grupi janë veshje tradicionale; valët popullore shumë dinamike, instrumentet popullor. Të gjitha këto së bashku krijojnë një prezantim të shkëlqyer të këtij ansamblin çdo festival në Shqipëri, në l Evropë dhe kudo ne botën. Ky ansambël ka marrë pjesë në shumë festival ndërkombëtare si në Rusi, Turqi, Itali, Maqedoni, Gjermani, Greqi etj
Ansambli „THESPROTIA”, Igumenice – GREQI
Ansambli është themeluar në vitin 2003 dhe ka selinë në Igumenicë . Ka ekspozuar pjesë të ndryshme kulturore dhe të traditës. Ekzekuton pjesë të ndryshme greke, valle për fëmijët dhe të rriturit me pjesëmarrjen në ngjarje të tilla si në Greqi dhe jashtë. Qëllimi i ansamblit është që të mbledhë dhe të ruajë çdo traditë që i referohen lindjes, jetës, sjelljet dhe zakonet e vllehëve në gjuhë vllehe. Gjuha vllehe dhe këngët polifonike janë ato që e karakterizojnë dhe i bëjnë të dallueshme.