LETERSI – Page 168 – Dielli

Koha regjistron

May 5, 2021 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/

Vetëm koha nuk ndalet/
Është ora e historisë,/
Që regjistron çfarë ndodh/
Nga 00 në 00 të ditës tjetër./
Regjistron misterin e errët,/
Nën thembra e tallje,/
Mbi lirinë është vënë/
Etiketa e skllavërisë./
Pas maskës një tjetër fytyrë
Fshihet nga abuzimet
Fazë delikate, por mbijetesa
Është më e rëndësishme,
Njeriu nuk ruan vazhdimësinë
Në qëndrim e mendje
Nuk mund të rrezikojë
Për një fat më të zi
Mijëra njerëz ikin e jetojnë,
Me frikë të vazhdueshme
Për jetën gati për t’u zhytur
Paguajnë pa blerë asgjë
Trajtim çnjerëzor dhe fyerje,
Ndarje dhe humbje të shtëpive,
Tokë e djegur, pyje në flakë,
Pa kursyer natyrën,
Akoma më shumë fajësojnë
Përpjekjet e qëllimshme
Për të luajtur lojën e trukuar.
Ende nuk humbin shansin
Për të folur dyfishtë,
Pushtojnë fqinjët më të dobët
Vendosin ligje që të mbytin
Fitojnë një luftë pa gjakderdhje
Mes të zezës dhe së bardhës
Ende mund të shohin
Rrezen e Shpresës, të zgjidhin misterin
Shkatërrim për të imponuar ideologjinë,
Akt çekuilibrimi për të prishur thelbin,
Duke detyruar njerëzit të përulen:
Numëroni më shumë të vdekur,
Ose mbeteni nën rregull – thonë.
Çdo orë kalon do të dëshmohet: Arrogancë më shumë,
mirësjellje e zhdukur,
Vrazhdësi gjithnjë dhe më pak butësi;
Ende ka shpresa për mirësinë në ngjitje.

Tubëz poetike nga Anton Çefa

May 4, 2021 by dgreca

Tubëz poetike/

Nga Anton Çefa/

UNË VUEJ PËR TY ATDHE/

Unë vuej për ty Atdhe:/

-kur me gënjeshtra të shtrembnojnë fytyrën,/

-kur shpifja përlyen nderin që ti e ruen me krenari,/

-kur me shamje fyese të akuzojnë pa të drejtë,/

-kur fymja “të përshëndetë” tash e parë,/

-kur ne shqiptarët të braktisim,/

dhe, ma e keqja: të trathtojmë./

Unë vuej për ty Atdhe./

GJUHA SHQIPE

Gjuhë shqipe,

Praninë tande e jetoj kudo,

Te nji nanë me foshnje në prehen,

Te fëmija i njomë në djep,

Te urtija e një plaku të moçëm,

Te fjala e lashtë e Kanunit,

Te vjetërsia e “Mesharit” të Buzukut,

Te jehona e zaneve të largëta

Te fjala melodioze e arbëreshëve.

Kam mall gjithnji për fjalën tande

Për melodinë e bukur të tingujve,

Për jehonën e lashtë të kohëve.

Mendimet e tua i veshë kurdo

Me kumbimin e kumonëve të shpirtit.

Themelet i ke sa mbi shkambij,

Sa mbi fusha e ara,

Lumej e dete,

Themelet i ke kudo.

SHKODËR, TI MUROSE ROZAFËN

Shkodër, ti murose Rozafën

nga ashti i dhimbjes e nxore

dhe rishtas e fute në dhé

nji andërr e bardhë e kombit.

Varrose qumshtin e nanave

në themele kështjellash e legjendash.

Çfarë varreze madhështore, ti Shkodër,

jetën e krijon,

dhe e pret rishtas nga vdekja.

FJALA

Renditje tingujsh fjala.

Fjalë e mirë lavdi e folësit,

fjalë e randë plagosje në shpirt.

Fjalë burri peshë guri,

gur i çmuar si biluri.

Fjala e të fortit gjethe ullini,

bleron si kokrrat e randueme në degë.

BULON NË SHPIRT

Bulon në shpirt poezia,

prekë të padukshmen

dhe i falë jetës nji kuptim që dhemb.

Nën shkëlqimin e metaforës

si në nji fosil

rri i mshehun mesazhi i jetës.

ALKIMI E GURIT

Te guri vizova fjalën

Si bir shkambi që asht,

Mbështeta te ai të mirën,

të vërteten,

të bukuren.

Te guri i vuna sinorët fjalës e vetes,

Shpirtit e zemrës,

Mendimit dhe ndjenjës.

Deh, mos ma lueni gurin e sinorit !

Romani i ri i Grigor Banushit

April 20, 2021 by dgreca

Nga Meri LALAJ/ Rrallë, ndoshta aspak, kur hyjmë nëpër librari mund të shohim se po i bëhet reklamë një autori shqiptar apo librave të tij. Libraritë janë të përmbytura me libra të autorëve të huaj të përkthyer në gjuhën shqipe. Deri diku është e kuptueshme uria që kemi pasur për të lexuar shkrimtarët e huaj të ndaluar për gjysmë shekulli në vendin tonë. Veçse tani, gjërat kanë ndryshuar sepse lundrojmë në një oqean librash të huaj. Po autorët shqiptarë ku janë? Librat e tyre ndonjëherë janë të strukur nëpër zgëqe si diçka e dorës së dytë. Për shkrimtarët nga Kosova apo Maqedonia e Veriut ka një lloj heshtjeje nuk përmenden, kështu lexuesi brenda kufijve të Shqipërisë njihet fare pak ose aspak me librat e Mehmet Krajës, Luan Starovës apo Kim Mehmetit e të tjerë.

Kohët e fundit kam lexuar një autor kenian dhe një norvegjez, të cilët nuk më lanë fort mbresa. Këtë e them sepse më pas lexova romanin “Zërat e natës” të autorit dhe mikut tim, Grigor Banushi, ky roman është i shtati në radhë shkruar nga autori (i kam lexuar edhe romanet e tjerë). Në të gjithë këta libra, autori përshkruan me vërtetësi Shqipërinë e viteve të diktaturës dhe të viteve të mëpastajme.

Kam lexuar thuajse të gjithë librat e autorëve, të cilët kanë përshkruar jetën nëpër burgjet komuniste apo internimet kështu mund të përmend At Zef Pllumin, Pjetër Arbnorin, Visar Zhitin, Maks Velon e shumë të tjerë, por habia ime është sepse Grigor Banushi nuk ka qenë as në burg, as në internim dhe përshkruan me hollësi ato vise. Kjo është mjeshtëria e shkrimtarit.

Në qendër të romanit përshkruhet jeta e një familjes shqiptare: burri shqiptar dhe gruaja e huaj, (një nga ato 1200 fatzeza, të cilat për hir të dashurisë erdhën të jetonin në Shqipëri). Këtë temë autori e kap fort dhe e shtjellon më së miri duke përshkruar personazhet dhe vendet ku marrin shkas ngjarjet. Në mendje të mbetet Jana, mikja e ngushtë e autorit, (romani është mbështetur edhe mbi ngjarje dhe personazhe të vërtetë), së cilës i bien mbi kokë të gjitha fatkeqësitë e familjes, po ashtu po veçoj figurën e urryer të spiunit të Sigurimit Gaz Kërri e përshkruar në të gjithë ndohtësinë e saj. Aftësia zhbiruese e shkrimtarit në vërtetimet kriminalistike apo njohuritë teknologjike të kohës në të cilën po jetojmë janë për t’u admiruar. Romani është i ngjeshur me ngjarje rrëqethëse që mbajnë ngrehur kureshtjen e lexuesit. Romanin e përshkon që nga kryeja deri në fund një gjuhë e pasur, e rrjedhshme dhe e gjallë. Ky është një roman shkruar me shpirt për të mos harruar kurrë të kaluarën nën regjimin komunist. Për mendimin tim ky libër ia meriton të bëhet film. Shumë urime dhe suksese Grigor Banushi!

VJESHTË ME SHI E BALTË

April 14, 2021 by dgreca

Nga Agim Xh. Dëshnica/ Freski, ditë vjeshte, e hënë. Aty nga ora dymbëdhjetë nisi të binte shi, shi i imtë Tirane. Nga plepat e lartë trungjetrashë, rrëshkisnin tatëpjetë rrëkeza ujërash, ndërsa nga degët e lagura gjethet e verdha, këputeshin e binin në asfalt. Në atë kohë një Fiat-polak, dy Gaz–BÇ e një mikrobus Xin-Fu, pasi lanë rrugën e Durrësit, u kthyen djathtas e hynë në udhën me gropa e baltë, të dëmtuar nga kamionët e ndërtimit. Makinat e spërkatura me llucë, ndoqën njera tjetrën,dalë ngadalë dhe më në fund ndaluan në qendër të Kombinatit me fabrika pllakash,tubash çementoje, sheshe pune me beton hekur e tulla nën vinçat e lartë e plepat e ulët. Nga kulla e fabrikës së çimentos, “e ngritur me forcat tona,” shpërndahej deri larg pluhur i bardhë, tym i hirtë dhe i zi.

Nga dritarja e zyrës së planit, Rudi pa tre makina të ndaluara para klubit të madh, tek po zbrisnin disa me pamje zyrtarësh. Më prapa qendronte pa lëvizur një mikrobus. Drejtori e sekretari i partisë, me çadra në duar, dolën me nxitim nga ndertesa e drejtorisë me dy kate e shumë dritare, mesa merrej vesh, për të pritur miqtë e sapoardhur. Disa të tjerë nga zyrat e repartet, vrapuan drejt klubit. Po në atë orë, çastisën gazetarët nga Zëri i Popullit e Puna, ndërsa nga një autobus i gjatë me rimorkio „Shkodra“, zbritën gra e vajza të veshura për bukuri dhe djem me kostum e kravatë, “ Çjanë gjithë këta?” tha Rudi me vete , ndërkaq u përmend, mbylli zyrën, doli jashtë dhe nxitoi pas të tjerëve.

Në sallën e mbledhjeve busti i bardhë i derdhur në allçi, i udhëheqësit hijerëndë të partisë dhe të shtetit, gdhihej e ngrysej mbi skenë tok me parrullat në mure: “Lavdi PPSH!”,“Në një dorë kazmën, në dorën tjetër pushkën!” …Zakonisht në atë sallë mbaheshin mbledhje me rëndësi.Në mbarim shpërndaheshin urdhëra e medalje, fletë nderi e lavdërimi. Çdo të shtunë, pas orës tre, shfaqeshin dy drama, njëra me ballistë e gjermanë të trembur, tjetra me fletë-rrufetë e revolucionarëve të revoltuar. Jepej përherë i njejti koncert. Kovaçi Braçe i ofiçinës, i qeshur me gërnetë e def me zilka, këndonte dy këngë. E para, ishte „Kongresi i Përmetit me shumë vendime“ dhe e dyta „Më ka marrë malli me u fejue“. Kjo këngë shoqërohej gjallërisht nga tre tenorë të Operës së mbyllur, me refrenin „Merre pra, lene pra!“ Pastaj në kor vajza e djem, këndonin dy lavde për partinë. Bardhi, zdrukthëtar, recitonte dy poezi nga dy poetë të shquar të ngjashme me hymnin për revolucionin botëror. Në ato vite akull të ftohtë poetët me urat e zjarrit të vargjeve, ndezën flakë dynjanë, male, fusha e pyje. Regjizori i gjithë programit artistik, ishte një aktor i njohur të cilin pas studimeve në Moskë, siç flitej, e kishin sjellë për edukim në gjirin e klasës punëtore.

U përhap fjala vesh më vesh, se zytarët me vetura nuk ishin as artistë, as konferencierë, ,as vizitorë, por njerëz të drejtësisë.Salla u mbush përplot me punëtorë e nëpunës. Rudi kërkoi e gjeti vend në radhën e tretë.

Në skenë, pas tryezës së gjatë mbuluar me cohë të kuqe, zunë vend vetëm juristët. Ata hidhnin sytë nga salla, afroheshin e flisnin kokë më kokë. Hapnin çantat, rrëmonin brenda e nxirnin dosje gri. Pastaj mbyllnin çantat e hapnin dosjet ngadalë. Mbi kokat e tyre, udhëheqësi i madh i derdhur në allçi vështronte sallën e murin përballë.

Sapo në sallë, hynë pesë djem të shoqëruar nga ushtarakë me uniforma blu, u kuptua se nuk do të mbahej konferencë për ligje, por gjyq, sipas rregullave të drejtësisë popullore. Kryetarja e trupit gjykues, shoqja Sandra, një grua e bëshme e pak e shkurtër, pasi paraqiti anëtarët gjyqtarë, çeli seancën gjyqësore për shqyrtimin e aktakuzës së prokurorisë kundër pesë të pandehurve që ishin orvatur me grusht shteti të krijonin një qeveri të re. Të pandehurit i përmendi me radhë: Ceni, mekanik, Agroni, frezator, Nasi, elektricist, Pali, tornitor dhe Zefi, shofer.

-Gjatë gjykimi të çështjes- tha ajo- do të dëgjohen edhe dëshmitarët.

Më tej njoftoi se avokati mbrojtës mungonte, se dergjej në shtrat nga gripi kinez. Nuk la pa harruar as ligjet, rregullin e qetësinë në vend. Mandej iu drejtua anëtarëve të trupit gjykues, nëse kishin pyetje apo vërejtje. Në fund i dha fjalën përfaqësuesit të prokurorisë.

Prokuroti i shtetit, shoku Teli, i gjatë e pak thatim, me disa fletë të bardha ndër duar nisi me gjallëri të lexonte aktakuzën.

Rudi duke dëgjuar me vëmendje, mori vesh se bëhej fjalë për një qeveri fantazmë, sajuar nga dorë mjeshtri, hë për hë me pesë zanatçinjë: Ceni-kryeministër, Agroni- ministër i arsimit, Nasi-ministër i brendshëm, Pali- ministër i industrisë, Zefi- ministër i transportit. Autori me hetuesin në ato çaste ndoshta ndodheshin aty, ose pinin kafe me konjak, fjaloseshin e qeshnin. në klubin pranë Teatrit Popullor.

-Qeveria e re- tha prokurori- do të krijohej pas disa mbledhjesh të fshehta dhe agjitacionit e propagandës. Në fund me grusht shteti, të paktën me njezëtë vetë, do të përmbysnin pushtetin e popullit.

-Na marshin të ligat! – shpërtheu zëri i njohur i Athinasë.

-Poshtë armiqtë! – thirri sa i hante fyti një nga ata, që ishte ulur në stolat e prapëm.

-Në litar! Në litar!-ulëritën nja pesë a gjashtë. Këto britma u mbuluan nga një murmurimë e mbytur në sallë, por u shua sakaq. Akuzat ishin të shumta. Sipas prokurorit pak si gjaknxehtë, në mbledhjet e asaj qeverie me zanatçinjë, ishte vlerësuar sidomos përhapja e njoftimeve për veturat në perëndim. Kush qe më i shpejtë, Fordi apo Fiati, Ferari apo Benzi, Pezho apo BMV? Shoferi paskësh thënë një fjalë armiqësore, se “me Xin-fu prej Tirane në Shkodër kam shkue bash për gjashtë sahat.”Në mbledhje ngrinin në qiell skuadrën e fubollit të lakejve të Gjermanisë revanshiste.

Mandej prokurori ngriti lart një letër. Sipas saj ishte nxjerrë një sekret i madh zyrtar! Ceni u paskësh treguar shokëve për një mbledhje të hapur në Ofiçinën Qendrore të ndërtimit. Atje, pas kritikave të rrepta nga të dërguarit e ministrisë dhe kantiereve të ndërtimit, drejtori i oficinës i skuqur në fyturë, qe ngritur e kishte folur shkurt kështu: “Diku në Torino, është një uzinë e madhe veturash. Në mbarim të proçesit teknologjik veturat njera pas tjetrës, dalin jashtë. Kontrollori me shufër hekuri në dorë, hedh vështrimin rreth e rrotull veturës së parë, përgjon rrahjet e motorit e thotë: “kuesto buono!” Më tej pa pritur therret: “kuesto non e buono!?” Ngre shufrën e godet mbi të, kurse ju kamionët e shkatërruar në rrugë pa rrugë e zalle lumejsh, kur shumë pjesë këmbimi mungojnë, i doni, “tuto buono!”

Siç po dukej kjo shfaqje e çuditshme drejtësie, po merrej me punëtorët, të cilët pas punës kishin folur parqeve për makina e sportin.

Kur prokurori mbaroi rolin e caktuar, kryetarja thirri të pandehurit:

-E pranoni akuzën?

Të pestë, njeri pas tjetrit u përgjegjën me “jo!”:

Ceni: as në andërr, s’e kam pa veten teme, kryeministër.

Agroni: ç’ne! Unë minister?

Nasi për një çast heshti pastaj tha: as unë.

Pali: ç’ka di veta! Veç në torno di me punue.

Zefi: tan kohën e lume kam drejtue veç kamiona „Zis“ ndër zalle lumejsh.

Prokurori kërkoi fjalën përsëri e derdhi breshëri akuzash e pyetjesh, sidomos ndaj kryeministrit, pa harruar se në emër të kujt fliste: „parti, popull, pushtet, ligje, drejtësi etj…“

-Na thuaj i pandehur, sa mbledhje të këshillit të ministrave keni zhvilluar? Kush diskutoi? Ç’vendim morët për grushtin e shtetit?

Ceni, sa nuk qeshte me këto akuaza e pyetje.

Rudi në heshtje e qortonte:”ç’qesh o i gjorë! Akuza të tilla të dërgojnë lidhur para togës së pushkatimit.“

Kur prokurori ngrinte zërin edhe më, i akuzuari mblidhte mendjen e zbehej. Djemtë e tjerë, duke mos qenë të njohur me seanca gjyqësore, e ndërprisnin shpesh shokun Teli. Shoqja Sandra, përmendej dhe me të drejtë vendoste rregull e qetësi.

Ndërkaq Rudi pyeste: „me gjithë mend e kanë këta juristë nga jugu, që ngrefosen përballë punëtorëve të lodhur, me defterë e stilografë kinezë në duar? Mos është kjo, posi loja me luftë para një jave në Kombinat, me alarme e sulme aeroplanësh me bomba atomike?“ Mesa i kujtohej, në raportin e luftës shkruhej: drejtori u plagos. Komandën e mori zv.drejtori. Sanitarët e mbartën drejtorin me barelë në spital-strehimin, ndërtuar me çimenton e prodhuar në fabrikën e çimentos me forcat tona. Shefi i furnizimit u vra. Shefit të planit iu shtua dhe detyra e furnizimit. Punëtorët-ushtarë luftuan trimërisht me mitrolozë mbi taraca, çati e buzë lumit. Disa dhanë jetën me partinë në gojë. Armiku nuk pati më guxim të vijonte më tej sulmet pirateske. Kombinati shpëtoi me pak dëmtime. Fabrikat punonin, norma tejkalohej e plani realizohej.” Kështu ishin këto lojëra. Mos vallë në sallën e klubit po ndodhte diçka e ngjashme?

Nasi, i caktuar ministër i brendëshem, ndërsa po pyetej, ndërroi mendje, duke pranuar gjithçka. Befas iu morën mendt e u shtri me atë trup të shëndoshë drejt e në dysheme. Prokurori me dorën drejtuar poshtë, i mëshoi zërit edhe më: -Shihni, ç’ministër kanë caktuar!

Një nga dëshmitarët, flok-kuq e verdhacuk, fliste shtruar. Nuk zbardhej, por as nxihej, me sajime e kallxime ndaj shokëve.

Rudi vuri re se proçesi gjyqësor po zgjatej si shumë me çështje transporti ndaj mendohej: “përse kryetarja paska zgjedhur kombinatin tonë, që s’ështe as uzinë traktorësh e tankesh, as park dhe as ofiçinë veturash? Veturë ka vetëm drejtori.”

Shoku Teli, sipas rregullit kërkoi nga trupi gjykues dënimin e tyre si fajtor: për kryeministrin 15 vjet me heqje lirie dhe për çdo ministër 5 vjet. Pas tij hynë në valle fajtorët pa faj e pa avokat, me kërkesa të kota për pafajësi. Trupi gjykues me dosjet mbi tryezën e gjatë u ngrit në këmbë. Shoqja Sandra, pasi hodhi vështrimin në sytë e bustit të bardhë derdhur në allçi, i quajti fajtor sipas ligjit n.55, për agjitacion e propagandë, Vendimi: shtatë vjet heqje lirie për të gjithë, me përjashtim të ministrit të brendshëm, i lirë me kusht. Ky vendim është i formës së prerë.

Rudit iu kujtua një përrallë me Nastradin, Padishah e me vezir në gjyq. Kadiu pas akuzash të rrepta, kërkoi nga Padishau i përgjumur dënimin e një farë filozofi, kockë e lëkurë, të quajtur Risili, me njëzetë goditje kamxhiku në prapanicë.

***

Rudi i ngritur në këmbë edhe ai tok me të tjerët, pyeste në heshtje kryetaren: “Po me grushtin e shtetit ç’u bë? Po qeveria? Mos vallë trupi gjykues harroi?” Iu duk sikur perdet e skenës, ashtu si në teatrin tragjik, nën breshërinë e duartrokitjeve, po uleshin përvajshëm.

Në rreshtat e para shquhej shtati i lartë dhe i hollë i Rudit, ndryshe nga shoqja Sandra, e shkurtër, por e bëshme. Tek po dilte Rudit iu kujtuan shpikësit e dëgjuar të makinave dhe fliste me vete: “askush s’duhet të habitet me ligjet tona aq shkencore, që me të drejtë kërkojnë të mbyllet goja për shpikjet e tyre.” Ndërkohë Këshilli i Ministrave me Kryeministrin në krye pak javë më parë kishte marrë një vendim të jashtëligjshëm. Disa vetura çeke të mbetura parqeve, ua dhanë qytetarëve me çmime të caktuara nga lartë. Shumë djem vrapuan dhe i blenë pa ngurim. I ringritën menjëherë dhe u sulën me hare jashtë qyteteve. Një ditë, nuk dihet se kush, dha një kundër-urdhër. Veturat u ngujuan në oborre shtëpish për kotece pulash. Natyrisht si përherë, vetëm kuadrot kryesore, pas mundimesh në zyra, plenume apo mbledhje, duhet të shlodhen ndër vila pranë detit. Të shetisin me vetura nëpër atdheun tonë të bukur për të mirën e të cilit u del gjumi natën. Njeri drejt veriut, tjetri për në jug. Në ato orë vargu i gjatë i policëve në rrethe me radio në vesh, shfaqej buzë xhadeve të cilat duhet të jenë të qeta e pa rrezik për jetën e tyre. Si mund të jetohet pa ta?”

Juristët e shtetit, të përcjellë nga drejtori e sekretari i partisë, u hipën veturave të përfolura . Të mbështetur qetë në ndenjëset e buta u larguan nëpër rrugën me baltë e gropa. Prapa nxitonte me zhurmë Xinfu-ja-burg. Në ato çaste shkrepi rrufeja. Si mallkim, qielli bubulloi. Shiu i imtë u kthye në rrebesh. Nëpunësit e ndërmarrjes së madhe, të prirë nga drejtori e sekretari u sulën për në ndërtesën me dy kate e shumë dritare të drejtorisë. Punëtorët vrapuan për në reparte, ndërsa ata të ndërmarrjeve të tjera, mbërritën me një frymë në autobusin “Shkodra.” Nëpër retë e nxira të ulura poshtë, tymi i zi i fabrikës së çimentos që ngrihej lart e shpërndahej në lagjen pranë, thuajse nuk dukej.

Prokurori i shkathët, kur dikush nga fisi i vet ra nga fiku, u emërua magazinier zhavori jashtë Tiranës. Në kohra lirie, punoi avokat e mbronte mafiozët. Jo vetëm kaq, si i përndjekur, pas vitit 1997, u zgjodh anëtar i Këshilliit të Lartë të Drejtësisë.

Historianët e ndonjë shkrimtar i plakur këto histori i dinë më së miri, por nuk shkruajnë, se u është mbaruar boja. Kur takohen, nuk thonë asnjë fjalë për to, qajnë hallet për librat e tyre, që s’i prek me dorë askush e psherëtijnë për fatin e fabrikave gërmadha tok me oxhaqet pa tym.

SOFRA E DIELLIT- AGIM DESKU

April 12, 2021 by dgreca

SOFRA POETIKE E DIELLIT- T E A T R I D A N T I A N/

Poezi nga AGIM DESKU/

TEATRI DANTEAN /

Kisha dëshirë t’i ngjaja çlirmtares së atdheut/

Të sëcilit brez dhe sëcilës betejë të tokjonës/

Ndoshta isha bërë edhe unë hero i ditëve t’para /

Jo të mbes peng i të vetmës fjalë që dhemb /

Kisha dhënë çdo gjë nga e vërteta e hidhur/

Për t’i thënë diellit edhe unë u bëra flakë

Të njëjtë e kemi dritën që i falim njerëzimit

Edhe plagët i kemi mijëra vjeçare të vjetra

Pranë sysh na flasin pikturat e Ekzodit

Lotët që kurrë nuk arrita t’ia fshijë nënlokës

Dhe Ti u riktheve në trëndafil të çames sime

Për ta vetëdijsue botën së mrekullia ekziston

Ashtu siç jetoj unë për të bukurën e shenjtë

Në engjëll fluturove të vie edhe para fluturave

Teatrin dantean e munde ketë të keqe t’fisit tim

Mua m’i ringjalle ëndrrat për me jetue i lirë

Dëshira për t`u bërë kalorës venedikian erdhi

Kur çlirimtarët na zgjuan nga ky ferr i zi

Për pak mbetëm peng i ëndrrave që s’kthejnë

Tani jetoj i lirë së bashku më engjëjt e poetit.

11 prill 2021 AGIM DESKU

PAGËZIMI

Sot e pagëzova mbesën

Më Formulën e Dritës

Në Duavjosë

Një Rilindje e Re

Për bashkimin shpirtëror

të fisit tim të lashtë

Sa vet toka

E pastaj të ecim

me zemër të stërgjyshërve

drejt diellit

të ngohemi njëjtë

Duavjosë

Të pritëm pesë shekuj brezash

Për t’i kujtuar fjalët e gjysheve

Kur e kanë pytur

Oj lokemadhje

Ku janë burrat e shtëpisë

Ajo është përgjigjur

Nëse vetni për burrat

Ata janë nën lisa

Tek varret e legjendarëve

Ju flenë ashti i Shqipërisë

Rininë e atdheut e kanë marrë me vete

Dëshmorë të lirisë një ditë do të jenë

Sot me mbesën përqafuam

lirinë e bacit Adem

I premtuam Gjergjit

Së do ta ruajmë shpatën në Lezhë

Përmes Marie Shllakut dhe Shote Galicës

Do t`i kujtojmë heroinat e çlirimit të Shqipërisë

Dhe ecim me mbesën

Rrugës së Kombit Ibrahim Rugova

Nëpër udhën që dikur ecën

Ushtria Çlirimtare e Kosovës

E di nëse do të më thonë

Jam dehur përgjithmonë

Por e kujtoj Sokratin kur thoshte

Së poetët flasin me perënditë

Ndërsa unë dua të flas

Më Duavjosën

Veç për Shqipërinë

Çdo çast presim ngrohtësinë e diellit

Për tu nisë drejt Vlorës

Aty ku valët e detit përzihen

Me valët e shpirtit tim.

Ç’ART KA FJALA

Në të njëmijtën pjesë të emrit më hyri fjala

Në legjendë jeton dhe sërish u bë sot legjendë

Një herë në njëqind vjet ajo lind e lirë

Dhe mua ma çel Portën e Dodonës

Në shamitë e çlirimtareve i qëndis kujtimet

Plagët e dhembjeve m’i bëri varg poeti

Shi sjell në shpirtin që s’ka më fuqi

Acarët e janareve kryeneç m’i largoj nga jeta

Se legjendat nuk i zhduk as ferri i Dantes

Në Purgator rri derisa t’i rrëfehem diellit

Edhe Etna sot ndaloi flakën që shuan lirinë

Fjala s’ka faj në çmendurinë e Mikelanxhelos

Njëqind herë Ajkun ia kalon Mona Lizës

Askush si ti nuk e mbajti fjalën e dhënë

Në mijëra vite qytetërimi mbete sërish Ajkun

Me fat jam që të përkas ty legjendë e gjallë.

MË U RRITA NË YLLIN E DAVIDIT Shifra,,Abrahami 1

Ç’mu ba dritë Nata e Abrahamit

Kur tokën e shkëla me këmbët e engjëjve

Në ëndërr e kisha lënë takimin me Ernen

Nëna ia kishte pikturue djepit Yllin e Davidit

Sytë mu çelën kur thitha gji zanash

Në lot gëzimi më pagëzuan Agim

Fytas me ferrin i kujtova shekujt e mallkimit

Mbi kokë më shkëlqente drita e diellit

Perandorët u sjellën e ç’mu pështjellen pranë

Vendosën rregull sē janë të pa mposhturit

Orët e liga çdo çast i mbretëronin heshtjet

S’e besoja takimin e perëndive që s’ekzistonte

Nuk e di si më erdhi tē bëhem çlirimtar

Tani kur perandorët e thyen qafën në ikje

I kujtoj fytyrat e engjëjve që ma sjellin nënën

Pranë portës së hapur më ndezet drita e jetës

Heronjt a ka kush t’i mbron nga syri i keq

A janë ngrohur në Natën e Zjarreve prekaziane

Clët perandorë i zhdukën nga faqja e dheut

Nëse sërish lindin heronj

Këtë tokë e rritin engjëjt e ozonit

E mbrojnë çlirimtarët me zemër

E bëjnë të lumtur buzëqeshjet e nënave

I falin dashuri veç heroinat e lirisë.

NË PRITJE TË ITAKËS

Itaka po na rikthehet

U çel fjala dhe mori dhenë

Duhet sërish me ecë rrugës së vjetër

Via Egnatia

Për të qenë prijës i pritjes

Kur do të rikthehen të zhdukurit

Me u çel Porta e rikthyer e Itakës

Ndoshta një ditë më rikthehet memorja

Kush na vrau kur e sundonim botën e artë

Sa vështirë edhe sa mirë është me qenë shqiptar

Me i durue zotat që s’më ditën kurrë për njeri

Pas pesë shekujve dje u ndjeva i gjallë

Fluturova para secilës flutur e secilit zog

Me veten s’dua të mirrem para botës fatzezë

Pres lajme se Etna do shpërthejë para Itakës

Cilit t’i lutem të ma ringjallë botën e Romeos

Yjet e kanë udhën të shtruar me ngjyra ylberi

E unë e mat shpirtin me fuqinë e rikthimit të Itakës.

MË U GËZUE E JO MË U HIDHËRUE

Sa herë e dëgjoj këngën

“Kush ka vajza botën ka”

Ma shumë e kam dashur për miqt e mi

Që kanë vajza të bukura si hyjnesha

Më kujtohet thënia e të maďhit Konica

“Politika është si era,uroj të mos më vie kah dera”

Dhe kujtoj fjalët e plakut të mençur Mujë Loshit

E kanë pytur

Kur vjen dita e çlirimit nga okupatorët

Dhe pa një pa dy thotë

Kur mbesa ime ma sjell gazetën Rilindja më e lexue

Edhe nga vetja edhe nga armiqt kemi më u çlirue

Për profesorëshën akademike njëqind herë kisha votue

Veç nëse ka pengesa nga pasuria milionëshe

Apo nga fytyra e mbuluar që çdo ditë është bërë trend

Dhe askush nuk çanë kokën për kultura të huja

Mjaft kanë vujtur gjyshet e nënat tona

Pa guxue askujt tungjatë jeta më i thane

Dhemb për dhemb në luftë kanë rënë

Kemi shumë Shota e Maria më i përmendë

Ah bre sa pak shqiptar është shqiptari

Pse kështu nuk duan brezat e ndritur

As miqt e mi

Sa dëshiroj me qenë veç shqiptar e asgjë tjetër.

KËNGĒ BASHKIMI

Nëse të ka mbetur veç pakëz fytyrë njeriu

Njëherë në ditë shikoje veten në pasqyrë

E sheh botën tënde së si ti e mendon

Të vogël me stuhi ferri e plotë demonë

Bota është kopshti me trëndafila të miqësisë

Dorë e zgjatur e udhëtimit deri në galaktikë

Nga aty e shoh botën në pëllembë të dorës

Marr ngrohtësi dielli dhe artin e bukur të yjeve

Mos urre për gurët e tokës mëmë të djegur

Edhe për mijëra të zhdukur të fisit tim të tretur

Pa pasur dorë me i fshijë lotin e çlitimtareve

Nëpër tër botën me mallin përvlues të heshtur

Nëse urren ndonjë çast të vetëm në jetë

Mjaft ke demonë e djajë të perandorëve fatzi

A pak na bënë pik e pesë në zogjë shtegëtarë

Sot krijojmë vargje për bashkimim kombëtar.

VARG I SHENJTË

–Në ditëlindjen e bashkëluftëtares

Në sy

E pamë botën

Plotë stuhi e acar

Buzëqeshje dhe krenari

Edhe të vërbër

Kur ishte

Të dytë u bëmë luftëtarë

Atdheu e shpirti

Mbi fytyrë

Njëqind jetë i kaluam

Edhe ferrin

Çlirimtarë të së bukurës u bëmë

Dje durimin ma fale

Sot buzëqeshjet i bashkuam

Me nipçet

Nesër nuk e di ku do të vemi

Ndoshta bëhemi varg i shenjtë

I çlirimit

Në atdheun e bashkuar të Fishtës.

PSE S’KA NJË VARR PËR MUA

-Tragjedisë së Tivarit

Eca

Kolonës së vdekjes

Pafajësisht

Ndalova në tokën mëmē

Për një çast mbretëroi stuhi

Më s’pava diell as hënë

Ah,çfarë ishte kjo tokë

Fare pa liri

Ecnim drejt një fundi

Të pafund

Drita askund nuk shihet

Veç plumbat vrasës fluturojnë

Zotnat kanë frikë nga sytë e mi

Nuk udhëtojmë në të njëjtin drejtim

Kot i bërtas diellit

Puthjet ia fala Drinit

Le t’i marrin zogjtë shtegëtarë

Të pushojnë në lumin e dëshirave

Lexoj ditarin e ditës

Askund s’shkruan për vdekjen

Në Tivar vdekja më pret

Nëse mbetëm gjallë nëpër tokën mëmë

Udhëtojmë pa buzëqeshje

Për tu takue me larine

A udhëtohet pa dashuri

Pa dritën e syve të mi

Pa këngë të zogjve

Pa faculetën e çlirimtarës në xhep

Eca me shpirtin e Adamit

E kujtova shpatën e Gjergjit

E mendova rrugës të pi gji zanash

Ndoshta të rikthrhem në Promethe

Por u gjenda pranë detit i palarë

Përballë bajlozve të tij

Ah ta kisha një lapidar

T’i shkruaj emrat tonë

Mbi 4500 shqiptarë në Tivar

Pushojmë pa liri e diell

Në tokën e diellit.

AS CIGARE AS DASHURI NË PANDEMI

Tē njëjtën kohë me të ferrit e përjetuam

E mendoja vallë çfarë do na thoshte Dante

Sikur të mbetëj pa vazo për t’i ujitë lulet

S’më pihej cigarja koha pa pik dashurish

Nuk kisha ide heshtjen e ditës si ta thej

Provova të kalëroja me imagjinatën time

Me u takue me kalorësit fatlum venedikan

I kam pritë me u takue më dashuritë e Adamit

Kur filloi pandemia lutësha rroftë (viva)Italia

Më erdhen në kujtesë fjalët e vjetra shqipe

Çfarë ka në kojshi ,prite në shtëpi

Duarkryq mbeti i gjithë planeti

Orë e çast vdekjet mendoheshin se ndodhin

Ato numëroheshin ku më pak e ku ma shumë

Besoni sa herë flisja vet me vete

Mundohesha të vallëzoja një tango shtrirë

Në krevarin e mundësive të mia spitalore

S’kishte vend në spitalin e qytetit tim argjilor

Këmbët dhe këngët kishin mbetur në një vend

Të dyjat kishin mbetur pa fuqi më u dëgjue

Me diellin e ndava ngrohtësinë e pranverës

Pandemisë i thash o ti o unë në gjelbërimin e luleve.

PUTHADORËT

Nuk i kisha në ditarin tim

Asnjë lumë që krijuan demonët

Këta puthadorë janë këtu

Para së pushtetet sërish të vijnë

A mallkojnë çlirimtarët

Pse lapidarët s’kanë ku t’i vëjnë

Në tokën plotë plagë mijëra vjeqe

Herë e falur

Sa herë e shitur

Toka e heroinës sime

E kujtimeve që s’kthejnë ma

Çdo herë dashuri e ringjallur

Kur nuk urren

Para syve që të marrin peng

E di vargun tim

Së si rri i vërbuar

Para diellit të acartë

Puthadorët i zënshin orët e liga

Deri sa shkojnë e vijnë pushtetarët

Trëndafilat ma të bukur të Çamërisë

I vura sot nëpër sëcilin lapidar…

24 mars 2021 AGIM DESKU

Ç’MË MUNGON SOT ( Permet)

Në Ditēn e Poezisë çfarë më mungon

Më mungon fytyra e dashur e nënës

Sytë e saj të ëmbël si gjuhë shqiponje

Kur u nisa udhëtimit të gjatë për mërgim

Ah ç’më thoshte udha e mbarë o biri im

Dhe mua lotët mu banë lum e det i jetës

Sot në këtë ditë të shenjtë të poezisë sime

Jetoj me kujtimet që ma ngacmojnë muzën

Herë më shndërrojnë në flutur e në Promethe

Në ca kujtime jetoj mbretërisht si hero

Në disa dëshiroj ta rikthej kohën nga fillimi

Në Kullën e Oso Kukës ku u ndjeva pak burrë

Tutje në Tivar u masakruan 4500 plisbardhë

Vallë të lindim popull tjetër a si jemi shqiptarë

Ç’më duhet jeta po nuk e shkruaj historinë

Të Marie Shllakut e Shotë Galices në heroinë

Zjarret e Prekazit çdo ditë bën meteorē

Pa e harrue artin e shpatës së Gjergjit

Nuk i harroj fytyrat tradhtare të ashtit tim

Sa më bënë të dashur në miqësinë e qenve

Pafajësisht tokën e rëndojnë këmbët e ndyera

Ngado që udhëtoj ngritëm t’i takoj yjet

Si mos ta pikturoj buzëqeshjet e Ernes

Vetmia e detit më fundos çdo çast nën Titanik

Nëse se rikujtoj zërin kur më thirrnin Agim

A ka acar apo ka flakë Ana tjetër e diellit

Në çdo Ditë të Poezisë dua ta kem afër syve

Çlirimtar më duhet t’bëhem njëherë gotës

Për pafajësinë time i mbetët mëkati botës.

Më 21 mars 2021 AGIM DESKU

KJO NDARJE NA VRAU

Për ta ngritë çlirimtaren mbi univirsin

Më duhet më i shërue plagët e tokës

Kujtimet e stuhive me i nda me mua

Pa e harrue ashtin tim në Qane Kala

Në hero dua më i shndërrua ëndrrat

Mos më e u pajtue rrë me tokën e falur

Me dashurinë e fluturave due me fluturue

Këngë bilbilave një herê në jetë me këndue

Çfarë kohe të pa kohë më petcollën shekujt

I vetmi mbret i tokës sime ishte çlirimtarja

Kurrë s’kisha kohë puthjen me ia fal

Në beteja për Shqipërinë e Fishtës ra

Njeri nga ne duhet të ringjallët në Promethe

Tonë ma mirë më u ba kalorës donzhuan

Më e zgjue Yllin e Davdit që i ngjanë fisi im

Kurrë nuk u lodha nga dehja për perënditë

At çast kur shpetova nga Ferri i Dantes

Në dy gishtrinj e putha demokracinë

U ngritën që me agim heroinat në beteja

Burrat e dheut nëpër hije pa fije burrënie

Dhe mbetëm të ndarë e të sharë me vite

Një faqe të historisë e pagëzova në heroinë

Asgjë nuk desha ma shumë së shqiponjën

Kur u puth në flamur më 1912 në Vlorë

Sot e ruaj kujtim Pavarësinë e Ismail Qemalit

Kalorësit e Isa Buletinit dhe tërë Çamerisë

Mbetën loti dhe ndarja e Arbërisë

Dollia e dehur e Kongresit të Londres

Edhe sot jeton nëpër Bulevardet Evropiane

Kjo ndarje na vrau he e vraftë zoti.

RRJETA E MARIMANGËS

Fuqinë e dritës e kam pa si e merr me vete

Mendja e njeriut rri ma larg marimangës

Me sytë e diellit e ngroh jetën e e vet

Të kishim jetue me mish e shpirt së bashku

Na zuri mëkati pse e humbëm fjalën e brezave

Ende ishim në legjenda nëse e ruanim frymën e shejtëve

Kryq e tërthor i ramë botës për me kërkue unin tonë

Të marrë sa vet Alpet na u bë tradhtia e trashëgueme

Asgjë nuk pritej tjetër nga ferri që na sërvuen

Harruem se jemi bijë pellazgësh dhe krijuam botën

Tokën e larë me gjak njëqind herë e bashkuam

Në mijëra copa atomi na e ndanë si Etnen

Nuk lamë gur as drue pa ju betue së jemi gjallë

O njerëz të tokës së shqipeve pesë shekuj e lënë peng

Pa pas kohë as për më dashuru heroinën e shpëtimit tim

Isha unë rrëfimi i plagëve që kohërat fatkeqe m`i adresuan

Do të fundosem nën thellësitë titanikiane për besën

Që ma lanë trashëgim stërgjyshërit e mi të mirë

Sërish me i takue legjendat e Homerit që flasin për mua

E njëjta kohë ngjanë me natën e zjarreve prekaziane

Aty ku dashuritë e shqipeve i mundin ato venedikiane

Çlirimimtarët e atdheut tim janë vet heroinat e shenjta

Atë ditë që lindin e nënshkruajnë edhe vdekjen e vet

Sa mirë me jetue për dikë edhe me vdekë të njëjtën kohë

Kush do ta thot ma mirë se pena e mendja e poetit

Edhe unë nëse më kërkohet të jetoj për dikë

Do të jetoj me sy kah dielli me mendje të marimangës

Dua t`i përulemi zanave që i dhanë fuqi Prometheut

Ma ndoshta s`kam frikë së do t`ia vrasin lirinë atdheut.

S`DO TË VDES PA TË NGRITË NË ÇLIRIMTARE

Për tu ngrit në beteja me ufot

Diku në ngrohtësinë e universit

Fatin e ndava më Qana Kalanë

Në hero më shndërruan ëndrrat

Më të mallkuarit nuk u pajtuam

Si djalli me djall jetuam

Çfarë kohë të pa kohë e kaluam

Mbretërisht nuk ishte e imja toka

Sikurse s’kisha puthjen kujt t’ia fal

Çlirimtarja ishtë në beteja

Për Shqipërinë e Fishtës

Më duhet të ringjallëm në Promethe

Njeri nga kalorësit donzhuan

E do shndërrimin në yll agimi