• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Shqipëri, po vijnë serbet!

December 7, 2015 by dgreca

Nga Fahri XHARRA/
Sa bujar që jemi ! Kthehen serbët në vendin e krimit dhe ne iu lejojmë që ata t`i thonë botës se ja këtu e kishim “ golgotën “ serbe ku i humbëm 10 mijë ushtarë .
– Do të shkojmë deri në Shkodër dhe t`i qëndisim varret e ushtarëve serbe me kurora lulesh, Thuhet që janë mbi 10 mijë, e pastaj do të vazhdojmë rrugën deri në Durrës dhe Vlorë , ku nga portet e këtyre qyteteve ushtria e mbetur serbe iku për në Korfuz. Udhëtimi e ka edhe krenarinë tjetër se do bartim të njejtin flamur serb , atë të 1915-tës të cilin e kishin ushtarët serbe të asaj kohe “(Odredište je Skadar, gde ćemo položiti vence na ostatke grobova srpskih vojnika. Kažu da ih ima više od 10.000 tamo i nakon toga ćemo nastaviti put do Drača i Valone, odakle se iskrcavala srpska vojska prema Krfu. Ponosni smo na činjenicu da ćemo nositi tu istu zastavu koju su nosili srpski vojnici.)
A është kush nga Shqipëria që të pyetet se pse ata ushtarë kishin ardhur në Shqipëri ? A e di kush nga Shqipëria se çfarë tmerresh kishin bërë po ata ushtarë në tokat shqiptare ? A e di kush nga Shqipëria që ata erdhën si pushtues ,dhe i siguruan vetes daljen ne Adriatik ? po? Pse nuk flisni ?Nëse duhet që karshi botës të dalim të civilizuar se edhe armiqve iu lejojmë që të përkujtojnë vrasësit tonë, pushtuesit dhe çnjerëzuesit tonë, mirë. Por së pari ne marshin e tyre të turpit së pari të kërkonin falje për gjenocidin ndaj një Shqipërie të varfër dhe të pafuqishme .
(“Spremni smo, pod ovom zastavom možemo i više od toga – kaže jedan od učesnika Batica Pavlović.”)
Jemi të gatshëm që nën këtè falamur të mundemi të bëjmë edhe më shumë- thot një nga pjesëmarrësit e marshit , Batica Pavloviq. Unë e morra si kërcnim ! Po ju ?
Pse Shqipëria nuk kërkon reciprocitet? ata po i vizitojnë mbetjet e vrasësve tanë , po ne nuk guxojmë të dërgojmë libra tek shqiptarët e Luginës .
Shqipëri ! ki mendjen . Nga Patriarkana e Pejës deri në Shkodër një udhëtim 240 km i gjatë, të cilin para 100 vitesh e kaluan serbët duke u terhjekur nga Shqipëria ; u nis një ekip gazetaresh dhe alpinistesh
(.Od Pećke patrijaršije do Skadra, na put od 240 kilometara koji je pre 100 godina prešla srpska vojska povlačeći se prema Albaniji, krenula je devetočlana ekipa planinara i novinara sa juga Srbije. http://www.blic.rs/Vesti/Srbija/611935/)
Po , ju ka rènë ndër mend të pyesni , pse mbeten ato 10 000 “stërvina “ në Shqiperi ? Kush i solli mbi tokat e Arbërit ?
Sa lehtë është kur të shlirojnë të huajt , ta hjekin lakun nga fyti , ta shpëtojnë vendin dhe ardhmërinë !
Ishte Austro-Hungaria e kohës qe e dërgoi Ismail Qemalin të ngri flamurin e Pavarësisë ne Vlore.; po ashtu ishte po ajo Austro- Hungari që i shpetoi shqiptarët dhe Shqipërinë nga pushtimi serb.
E ne sot i lejojmë serbet te bëjnë homazhe të turpit në tokat tona ! Marre!
Fahri Xharra,07.12.15
Gjakovë

 

 

 

 

 

 

 

Filed Under: Opinion Tagged With: Fahri Xharra, po vijnë serbet!, shqiperi

VATRA, KOMUNITETI, CESHTJA KOMBETARE DHE VETEDIJA KOMBETARE

December 6, 2015 by dgreca

OPINION NGA SAIMIR DASHI/ NEW YORK/

Perpjekjet e gjithashme ne gjithe trojet Shqiptare po ngrene hije paniku ne Ballkan .
Ka ardhur koha qe en shqiptaret te zgjohemi nag letargjia dhe te punojme te gjithe bashke per ngritjen e vetedijes kombetare dhe te luftojme per bashkim kombetar permes rritjes ekonomike, morale , kulturore e sportive, ne cdo vend te botes, kudo ku qe jetojme e punojme. Duhet te shtyjme  ne nje nivel me te larte vetedijen Kombëtare e te kuptojme qe na jane mohuar te drejtat tona minimale per  te jetuar te gjitha bashke. Po si?
Ka ardhur momenti , qe si Komb te ndertohet nje strategji kombetare qe t’i paraprije bashkimit Kombetar. Kjo platforme te jetesohet kudo ku jetojne shqiptaret, ne Shqiperi , ne Kosove, tek shqiptaret e Malit te Zi , Maqedonise e Camerise , Lugines se Presheves, Turqise te punojne se bashku ne cdo menyre per te rimekembur moralin tone ekonomine tone. Duhet krijuar nje bashkepunim funksional per te fituar ato qe na jane mohuar. Bashkepunimin e minon percarja Kombetare. Qe bashkepunimi te jete funksional duhet te rritet vetedija Kombetare si kundervenie e percarjes Kombetare.
Ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes, prej 103 vitesh vepron Federata Panshqiptare e Amerikes”VATRA”. E krijuar 7 muaj para se te shpallej Shteti i Pavarur Shqiptar, Vatra ka marre persiper qe te kryej rolin e shtetit te munguar Shqiptar, ne momente kritike te vendit. Endrra e cdo shqiptari eshte te arrije sukses kudo qe te jete ne një qellim te perbashket te krijojme shqipërine etnike e te mohuar prej padrejtesive te kahershme. Kjo enderr mund te behet realitet vetem nepermjet nje bashkepunimin serioz e te vullnetshem te gjitha faktore shqiptare kudo ne bote . Nuk Ka qellim me te madh ne kete jete te krijojme  nje mentalitet tjeter se vetem nepermjet bashkepunimit  midis  nesh  ne te gjitha aspektet , ku te gjithe te  japim kontribut maksimal qe cdo bashkatdhetar te ndihmohet qe te hapen opurtunitete nga vete komuniteti yne ne radhe te pâre mendoj se kjo fryme e ide pozitive do te arrije sukses per te bere te mundur zhvillimin e bashkimin tone me shpejt se c’mendohet.Bashkepunimi i deritanishem eshte me shume per spektakel folklorik se sa bashepunim funksiona. Ka organizata e shoqata formale, qe ekzistojne vetem ne lista kolektive  dhe nuk kane asnje ndikim ne komunitet. Per cfare duhen keto dhe cfare efekti kane? Ka kaq shume per te punuar e permiresuar punen ne kete drejtim, duke filluar qe nga Vatra e te gjitha shoqatat Shqiptare ketu en Amerike dhe kudo ne bote. Nese te gjithe punojme me nje qellim te caktuar nuk ka asnje gje qe ta ndale forcen tone . I bej thirrje te gjitha shoqatave, veprimatreve,  akademikeve artisteve profesionisteve te gjithe profesioneve te organizohen jo formalisht, por t’i sherbejne ceshtjes sone Kombetare. Qellimi yne te jete rrija e emrit dinjitetit  tone e krijimi i kushteve per te pasur  ndikim tek ceshtja Kombetare dhe per te organizuar veprimtari ne dobi te ceshtjes Kombetare. Veprimtaria jone eshte e mira qe t’i sherbeje edhe dergimit te investimeve ne vendlindje. Ne duhet te fokusohemi tek perparesite ekonomike ne Shqiperi e Kosove , krahu  i lire i punes , nje Turizem i mrekullueshem, ku Shqiperia eshte akoma nje perle e pazbuluar. Shqiperia ka nje rini shume aktive qe mendoj se potencialet e saj jane akoma te paperdorura ne kapacitet te plote ose jane zhvilluar vetem ne menyre individuale.

Mendoj qe nese faktori Shqiptar punon se bashku ne mund te ecim shume me  shpejt se koha . Kam mendimin se veprimtarite bashkrenduse duhen pare e shfrytezuar edhe ne perfitime pergjithe secilin. Nese ne te gjithe ndihmojme njeri tjetrin me informacione, krijojme rrjete reale bashkepunimi, nese bejme biznes se bashku, atehere shume shpejt edhe ne Shqiperi e Kosove nuk do kete nevoje per te ikur por do jete e nevojshme kthimi yne .
Nje grupim rinor eshte duke u organizuar rreth Federates VATRA dhe ne kemi aspirata per t’i sherbyer ceshtjes tone kombetare sepse kete mundesi na e jep trashegimia historike e VATRES. Vatra eshte e hapur qe te krijoje hapesira bashkepunimi dhe gjitheperfshirese ne komunitet dhe t’i prije ceshtjes kombetare sepse kete te drejte ia jep veprimtaria e saj per me shume se nje shekull. Ajo do krijoje takime me te shpeshta me komunitetin ne NY e do te shohim mundesine e rritjes se bashkepunimit ne nivel praktik .  Jo vetem en Nju Jork, ku eshte epiqendra e organizatave, por Vatra i ka mudnesite ta shtrije bashkepunimin edhe ne shtete te tjera, perfshire edhe Kanadane. Veprimtarite e festes se 103 vjetorit te Pavaresise se Shqiperise, ne shume shtete treguan perparesite e Vatres ne komunitet.

   Bashkepunimi ne komunitet duhet te synoje edhe ne perfitime praktike. Kjo dikton bashkepunim te kualifikuar, por edhe krijimin e nje baze qe t’i sherbeje se ardhmes. Si psh krijimin e nje database me Shqipare qe kane nevoje per punesim ne profesione te ndryshme e ku te gjithe anetaret e vatres qe punojne ne institucione apo biznese te ndryshme te shkembejne informacione e te marrin ne pune profesioniste shqiptar, apo tu krijohen mundesi per intervista , projekte , intershipe apo mundesi per te krijuar biznese te ndryshme . Qellimi i Vatres, pervec veprimtarive per ceshtjen Kombetare, ruajtjen e traditave Kombetare, mendoj se duhet te jete edhe ekonomik e moral per te nxitur  bashkepunimin midis nesh e per te ndihmuar  njeri tjetrin pa asnje dallim.
Nese punohet shume ne kete drejtim e ne menyre konsistente atehere vizioni e endrra e Fan Nolit e Faik Konices do behet realitet shume shpejt e Federata Vatra do te kthehet ne nje promotor i bashkimit Kombetar, bashkimit ekonomik e moral i te gjithe trevave shqiptare dhe do t’i paraprije  endrres sone per bashkim real dhe folklorik Kombetar. Gjithcka mund te arrihet vetem kur te rritet vetedija kombetare qe te synoje bashkimin kombetar.

Filed Under: Opinion Tagged With: ceshtja Kombetare, Komuniteti, Saimir Dashi, Vatra

Me që po afron 8 dhjetori

December 5, 2015 by dgreca

Nga Ilir Levonja/

Sa here që klikoj listen themeltare të partisë demokratike të Shqipërisë. Shoh një emër studenti që i përket miqësisë sime. Një student i shkëlqyer i inxhinjerisë nga bregu. Që sot është emigrant në botën e Athinës. Në fakt janë shumë të tillë. Shumë shtegtarë. Një tjetër e gjeta në Clevelandin e ftohtë të shtetit Ohio. Drejton një barbuffe. Folëm për virtytet e vrara të demokracisë. Më dukej sikur kisha përballë edhe atë të Athinës. Në fakt ka shumë e shumë të tillë. Shumë shtegtarë.

Idealet kanë shtegtuar. Kanë shtegtuar idealistët. Dhe dosmodo…Kulistët, ngërçistat, dallaverexhinjtë gëzojnë lirinë më brutale. Janë të lumtur në mbretërinë e tyre.
Duket naïve…, koiçidenca e treçekshekullore. Midis aspiratave dhe faktit real të zhvillimit kombëtar. Përballë kësaj shfryme vulgare që dominon sot kuvendin e një populli vital që flet me vete sikur të jetë budallepsur.
Duket naïve…, faktikja e shekullit shtet. Përballë kësaj shfryme më shumë se vulgare. Gati karagjozësh që e kanë marrë peng familjarisht dhe shoqërisht atë vend të copëtuar në shtete me shtetarë arrogantë. Gati prerje të sojit binjak me matrapazin.
Përse debatojnë sot shtetarët shqiptarë? Veç për bëmat e tyre.
Përjashta botës së tyre. Ka vetëm popull të budallepsur. Ka vetëm shi. Ka mizerje. Ka mjerim. Por sinqerisht, një mjerim që është më fisnik se mjerimi i gojës së çdo politikani që del e flet në atë foltore. Ku mban sytë një komb i tërë.
Në të vërtet duket po kaq naïve, ironike, fyese…. edhe thirrja për protesta, pikërisht në 8 dhjetorin e idealeve të vrara. Por kështu ka qënë historikisht tek ne. Idealistët dënoheshin me degdisje. Kurse matrapazët qeverisnin. Kështu po ndodh edhe tani.
Ndaj nuk keni pse habiteni me dekorimet. Nuk keni përse debatoni se kush duhet… dhe kush nuk duhet të dekorohet.
Nga ana tjetër ne do mbesim përjetësisht si:
Të ndarë e plot urrejtje karshi njëri-tjetrit. Fetarë me bumin e boshësisë së tolerances fetare. Pa drita, pa ujë, pa rrugë. Pa data historike. Pa histori. Pa një burrë a një grua kombi. Pa një mishërim intelektuali. Ironikë dhe vulgarë karshi vetes. Plot çmenduri klasash. Plot revolucione matrapazësh.
Megjithatë më 8 dhjetor, ditën e idealistëve në shesh. Të protestojmë të largojmë qelbësirat. Nga qelbësirat… se e qelbën atë vend. Më 8 dhjetor dilni në protestë, socialistë, demokratë, republikanë, lsi-sta dhe betohuni për idealet. Mburruni me idealistët që I gjeni emigrantë ose të vrarë. Pjesë e historisë kombëtare.
Në Shqipëri… në 8 dhjetor. Në protestë. Në ditën e idealistëve.
Atyre të vrarëve dhe të harruarve. Atyre të gjallëve që lajnë pjata, e që punojnë nga 16 orë. Në protestë me ata dhe për ata që tallen me ju.

 

Filed Under: Opinion Tagged With: 8 Dhjetori po afron, Ilir Levonja

DEMOSTRATA E DHUNESHME MUND TE SJELLE VIKTIMA, JO LARGIMIN E KRYEMINISTRIT NGA ZYRA

December 5, 2015 by dgreca

Opinion nga Thanas L. Gjika / Masaachusetts/ USA/
Në gazetën RD të ditës së djeshme lexova midis tjerash në replikën e z. Sali Berisha shprehjen: Dhe mos ik më 8 dhjetor, mos ia mbath më 8 dhjetor, por rri në zyrë”, drejtuar kyeministrit të sotëm z. Edi Rama.
Kjo shprehje zbulon mendimin se z. Berisha po nxit popullin për ta kthyer demostratën paqësore në demostratë të dhunshme, si atë që organizoi kundër ish kryeministrit Fatos Nano, kur ky u detyrua të braktiste zyrën për të mos derdhur gjakun e atyre që e sulmuan si banditë dhe hynë brenda në kryeminstri.
Z. Berisha paska harruar se në një vend anëtar të NATO-s institucionet shtetërore nuk mund të dhunohen, se ushtarët e Gardës së Republikës, ashtu si vranë me 21 janar 2011 katër demostrues që e kthyen demostratën në demostratë dhune, mund të vrasin edhe më 8 dhjetor 2015 çdo demostrues që do ta shkelë territorin e Kryeministrisë.
Z. Edi Rama nuk ka pse të largohet nga zyra, nuk ka pse t’ia mbathë pasnesër më 8 dhjetor. Atë do ta mbrojnë ushtarët e Gardës, por e këshillojmë z. Berisha të mos turret për të hyrë në kryeminisri, se mund të bjerë viktimë e shkeljes së rregullave të demostratës paqësore.
I lutemi z. Basha, kryetar i PD-së, të dalë në krye të demostruesve dhe të respektojë rregullat e demostratës paqësore. Për një demostratë banditeske nuk ka nevojë populli shqiptar. Populli ynë është lodhur prej dhunës dhe abuzimeve të kohës së diktaturës dhe të pasdiktaturës. Ai ka nevojë për veprimtari politike të kulturuara. Ata që e duan popullin shqiptar nuk duhet ta fusin në rrugën e dhunës, prej së cilës ai e ka pësuar gjithnjë duke bërë hapa mbrapa…

Filed Under: Opinion Tagged With: Demonstrata, dhuna, Thanas L Gjika, viktima

Koncepti i kombit

December 4, 2015 by dgreca

Plani i Ahtisaarit në mënyrë implicite formulon kombin kosovar/

Opinion nga Nexhmedin SPAHIU*/

Me rënien e komunizmit, shumë standarde janë njësuar me ato të Perëndimit. Për fat të keq në paraqitjet publike, në Shqipëri dhe në territoret e ish Jugosllavisë ende përdoret termi komb në vend të etnisë.Kur përkthimi nga gjuha angleze, ose nga cilado gjuhë tjetër perëndimore, shkakton huti apo moskuptim ndodh shpesh që fjala “komb” të përkthehet si “shtet”. Ky është një gabim i madh.Koncepti i kombit lidhet ngushtë edhe me shtetin, edhe me etninë edhe me religjionin, edhe me racën edhe me territorin. Mirëpo edhe pse kombi në disa raste mund të përputhet me njërin prej këtyre koncepteve ai megjithëkëtë është një koncept shumë më kompleks.

Përkufizimi i kombit

Që nga gjermani Johann Gotlieb Fichte (1762-1814) dhe francezi Ernest Renan (1823-1892),  të cilët mund te konsiderohen si etër të teorisë për kombin, me konceptin e kombit janë marrë shumë teoricienë e liderë politikë. Vlen të përmenden Emil Durkheim (1858-1917), V.I. Lenin (1870-1924), Johan Huizinga (1872–1945), Mustafa Kemal Ataturk (1881-1938), J.V. Stalin (1878-1953), Edvard Kardel (1910-1979), Karl Deutsch (1912-1992), Eric Hobsbawm (1917-2012), Ernest Gellner (1925-1995), Miroslav Hroch (1932-), Benedict Anderson (1936-), Anthony Smith (1939-), Urs Altermat (1942-), Hagen Schulze (1943 –2014), John Hutchinson (1949), Francis Fukuyama (1952-), Rogers Brubaker (1956-), Will Kymlicka (1962) dhe shumë të tjerë.Shumica e tyre kombin e kanë definuar sipas mënyrës së vet. Natyrisht, në shtetet ish komuniste ka qenë i njohur vetëm (apo kryesisht) definicioni i Stalinit, i cili kombin e lidh me etninë, kështu që te nxënësit dhe studentët në këto vende, është krijuar bindja që kombi në fakt është etnia, apo në rastin më të mirë “etnia në shkallë më të lartë të zhvillimit”.Thelbi i gjithë këtyre definicioneve për kombin është se kombi është një bashkësi e njerëzve që është e aftë të ndërtojë shtet. Kjo do të thotë se kombi është pronar i shtetit.

 Paraqitja e kombit

Ngjarja që e ndan Mesjetën dhe kohën moderne është pikërisht paraqitja e kombit.Në Mesjetë, pronarë të shteteve kanë qenë mbretërit, perandorët, sulltanët, khanët, shahët, raxhët etj., ndërsa në kohën moderne, pronarë të shteteve janë kombet. Përjashtim bënë shteti i Vatikanit, i cili nuk është anëtar i OKB, për shkak se pronar i këtij shteti është Papa dhe jo ndonjë komb.Kur është paraqitur kombi i parë, kjo është çështje debati mes teoricienëve. A janë suedezët me Gustav Vasa Eriksonin në vitin 1523, apo janë holandezët me republikën e tyre në vitin 1581- kjo është shumë kontestuese. Ndërsa më pak kontestuese është që anglezët bëhen komb në vitin 1649 me revolucionin e Oliver Kromuellit.Nuk është fare kontestuese që me revolucionin e vitit 1789 lindi kombi francez. Slogani “Liberte, fraternite, egalite” (Liri, vëllazëri, barazi) në të vërtetë paraqet formulën e kombit. Pjesëtarët e një kombi janë ata të cilët mes vete konsiderohen vëllezër, të lirë dhe të barabartë.Në njërin rast, vëllazëri, barazi dhe liri kanë krijuar mes vete pjesëtarët e një etnie dhe një religjioni në kuadër të një territori, siç është rasti me serbët, grekët, rumunët, bullgarët etj. Në rastin tjetër, vëllazëri, barazi dhe liri kanë krijuar mes vete pjesëtarët e një etnie në një territor të caktuar, pa marre parasysh religjionin siç është rasti me shqiptarët, hungarezët, gjermanët dhe shumë të tjerë.Në rastin e tretë, vëllazëri, barazi dhe liri kanë krijuar mes vete pjesëtarët e një religjioni në territorin e caktuar pa marrë parasysh përkatësinë etnike siç është rasti me turqit, belgët dhe të tjerë.Ne rastin e katërt, vëllazëri, barazi dhe liri kanë krijuar mes vete pjesëtarët e disa etnive e të disa religjioneve të caktuara siç është rasti me zviceranët etj.Ne rastin e pestë, vëllazëri, barazi dhe liri kanë krijuar mes vete pjesëtarët e të gjitha etnive të religjioneve të caktuara të një race siç është rasti me amerikanët, kanadezët, australianët etj.

Natyra e një kombi është fluide

Natyra e një kombi mund të ndryshojë me kalimin e kohës. Me zgjedhjen e Barak Obamës për President të SHBA-ve, kombi amerikan ka dëshmuar se nuk është më një komb mono-racor por është bërë një komb multi-racor. Zaten kalimi prej mono në multi është trend për shumë kombe.

Pas rënies së komunizmit, kombi shqiptar po tregon se po kalon nga një komb mono-etnik në një komb multi-etnik. Dëshmi për këtë është se prej pesë presidentëve dhe shtatë kryeministrave post-komunistë të Shqipërisë, 4 prej tyre nuk kanë qenë shqiptarë ne kuptimin etnik, edhe pse më shume se 90% apo 95% e banorëve te Shqipërisë janë etnikisht shqiptarë.

Gjermania-Austria, Serbia-Mali i Zi, Rumania-Moldavia, Bullgaria-Maqedonia!?

Shumë kombe nuk kane arritur të krijohen ashtu siç i kanë paramenduar ideologët e tyre. Vuk Karaxhiqi (1787-1864) ka insistuar qe kombin serb ta përbëjnë serbët e të gjitha religjioneve, mirëpo nuk pati sukses. Doli që serbet ortodoksë veten e konsideruan serbë të rendit të parë, ndërsa serbët katolikë si të rendit të dytë, kurse serbët myslimanë si serbë të rendit të tretë.Në shumë raste, krijimi i kombeve mbi bazën etnike nuk ka funksionuar ashtu siç është parapare nga ideologët e tyre. Rumunët ortodoksë kanë tentuar të zhvillojnë një komb të vetëm, por fati historik (invadimi nga BRSS i Moldavisë në vitin 1944) ka bërë që nga rumunët ortodoksë të bëhen dy kombe (rumunët dhe moldavët). Moldavët gjuhën e tyre e quajnë rumune dhe nuk e mohojnë etninë rumune.Rast i kundërt janë malazezët, të cilët, me të dalë në jetë si komb, pretendojnë që edhe etnia e tyre është e ndryshme nga ajo serbe, dhe gjuhën e tyre kanë filluar ta quajnë gjuhë malazeze, përkundër faktit që krye-heroi i tyre kombëtar, Njegoshi, e ka konsideruar veten e tij serb.Kjo ka ndodhur më herët edhe me bullgarët. Pasi Serbia, përmes luftërave ballkanike pushtoi Maqedoninë dhe procesi i serbizimit të bullgarëve të Maqedonisë dështoi, ngjarjet historike rezultuan me formimin e kombit maqedon. Ideologët e tyre, për të forcuar sa më shume identitetin kombëtar, shkuan aq larg sa edhe mohuan etninë e tyre bullgare. Gjuhën e tyre e quajnë maqedone edhe pse gjatë bisedave mes zyrtarëve maqedonë dhe bullgarë nuk ka nevojë për përkthyes. Sidoqoftë, është e drejtë e tyre politike që etninë e tyre ta konsiderojnë ashtu siç duan vetë, përkundër faktit se krye-heroi i tyre Goce Delçev vetën e ka konsideruar bullgar dhe që VMRO –ja ka synuar që territori i Maqedonisë t’i bashkëngjitet Bullgarisë.Ne botë ekzistojnë një mori rastesh ku disa kombe, që e pranojnë njëri – tjetrin, pajtohen me faktin që e ndajnë të njëjtën përkatësi etnike siç është rasti me gjermanët-austriakët, malaj(zian)ët-indonezianët, kombet arabe dhe shume të tjerë.

Kombi kosovar

Sintagma “Kombi Kosovar” për herë të parë është përmendur në vitin 1941 nga Mitrush Kuteli në një poezi kushtuar Kosovës. Si koncept politik kjo sintagmë për herë të parë është promovuar nga ana e autorit të këtyre rreshtave para njëzet viteve.Për elitën shqiptare në Tirane e Prishtinë etnia dhe kombi ishin sinonime. Akuzat për tradhti kombëtare, përçarje dhe prishje të unitetit të kombit shqiptar nuk pushuan për vite të tëra. Në vitin 2004, kur u promovua libri “Drejt Kombit Kosovar”, kopjet e librit iu morën me dhunë autorit dhe u dogjën para kamerave televizive.Kjo situatë ndryshoi pasi Kosova shpalli Pavarësinë e saj, kur Toni Blair e Hilary Clinton, gjate vizitave të tyre në Kosovë, i dëshiruan “jetë të gjatë kombit të ri kosovar. Pas këtij urimi, përkrahësit e kombit Kosovar u shumuan aq shumë sa edhe Presidenti i Serbisë, Boris Tadiq, në paraqitjen e tij para Këshillit të Sigurimit të KB, e pa të arsyeshme të argumentojë se kombi kosovar nuk ekziston .Kombi është konstrukt politik dhe është e natyrshme që për Presidentin e Serbisë nuk ekziston shteti i Kosovës, rrjedhimisht nuk ekziston as edhe kombi kosovar. Po të ekzistonte për Presidentin e Serbisë kombi kosovar atëherë ai do ta pranonte shtetin e Kosovës.Kombi kosovar nuk ekziston edhe për liderët politikë edhe të 84 shteteve tjera, por ky komb tashmë ekziston për 108 kombe anëtare të OKB.

Paradoksi qëndron në atë se gati të gjithë liderët politikë të Kosovës, dhe e ashtuquajtura elita kosovare pajtohen me Presidentin Tadiq që nuk ekziston kombi kosovar. Ky qëndrim i liderëve kosovarë, i bën të duken qesharakë e budallenj në sytë e kolegëve tyre nga Perëndimi. Edhe kërkojnë anëtarësim në OKB, edhe deklarojnë se nuk janë komb!Kombi kosovar nuk përmendet as në Kushtetutën e Kosovës. Por kombi kosovar përmendet shprehimisht ne Planin e Ahtisaarit në Nenin 1.7 ku shkruan se Kosova duhet të ketë simbolet e veta kombëtare, përfshi flamurin, emblemën dhe himnin kombëtar. Politikanët kosovar dhe shumica e medieve kosovare këto i quajnë simbole shtetërore, kurse simbole kombëtare i quajnë vetëm simbolet kombëtare shqiptare.Disa komentues kosovarë grinden me kolegët e tyre në Tiranë, “pse ata në Tiranë, reprezentacionin e Kosovës e quajnë ‘Kombëtarja e Kosovës’ ” pasi, sipas këtyre komentuesve, nuk ekziston kombi kosovar .

Plani i Ahtisaarit në mënyrë implicite formulon kombin kosovar

Me Planin e Ahtisaarit në mënyrë eksplicite definohen se kush janë minoritetet në Kosovë dhe të drejtat e tyre pozitivisht të diskriminuara. Kjo do të thotë që kombin në Kosovë e përbën komuniteti shqiptar, për vetë faktin se komunitetet e tjera janë të definuara si minoritete.Sipas Pakos së Ahtisaarit del se kombi kosovar është komb mono-etnik dhe bi-religjioz (mysliman-katolik). Me Planin e Ahtisaarit dhe rrjedhimisht edhe me Kushtetutën e Kosovës, shqiptarët katolikë nuk kanë vende të rezervuara në Parlamentin e Kosovës. Pse? Sepse Ahtisaari e ka konstatuar që ata janë pjesë integrale e kombit kosovar. Prej përfundimit të luftës dhe deri me sot, kishte deputetë dhe ministra katolikë përtej përqindjes që përbën ky komunitet në shoqërinë kosovare, pa kurrfarë nevoje për ndërhyrje ligjore a kushtetuese.Plani i Ahtisarit nuk është pengesë që kombi kosovar në të ardhmen të zhvillohet në një komb multi-etnik. Përkundrazi, Plani i Ahtisarit e synon pikërisht këtë perspektivë. Prej të gjitha komuniteteve në Kosovë, më së paku pritet që komuniteti serb të bëhet pjesë integrale e kombit kosovar.Sipas planit të Ahtisaarit, serbët mbeten pjesë integrale e kombit serb, sepse çdo serb i Kosovës mund ta mbajë shtetësinë serbe. Po ashtu ata janë njëkohësisht edhe minoritet në Kosovë, por, për dallim nga minoriteti boshnjak apo ai turk, që vijojnë mësimet në shkolla kosovare në gjuhën boshnjake përkatësisht turke, shkollat në gjuhën serbe në Kosovë janë praktikisht shkolla të Republikës së Serbisë në territorin e Kosovës.

Serbët e Kosovës janë komuniteti i vetëm në Kosovë që ka bërë jetën e kombit për gati një shekull. Për këtë arsye rasti i Kosovës është Sui Generis. Serbët në Kosovë e kanë statusin e minoritetit, ashtu siç e kanë edhe serbët në Rumuni, por për dallim me serbët në Rumuni, të cilët nuk janë dhe nuk kanë qenë kurrë pjesë integrale e kombit serb, serbët e Kosovës kanë qenë për afro një shekull dhe vazhdojnë të jenë pjesë integrale e kombit serb. Për Ahtisaarin ka qenë e panatyrshme që një komunitet, pas gati një shekull jete si komb, të mos vazhdojë të ketë këtë kualitet jetese.Se si do të zhvillohen gjërat në të ardhmen, mbetet për t’u parë. Por, sido që të përvijohen zhvillimet në dekadat e ardhshme, shembulli Kosovës do t’i kontribuojë zhvillimit të teorisë për kombin.

*Autori është profesor i shkencave politike në Universitetin AAB në Prishtinë. Më parë ka qenë profesor i Universitetit të Tiranës, Tetovës, Prishtinës dhe Universitetit të Hamburgut. Shkrimi u dergua per Diellin nga Profesor Bardhyl Selimi.

* Per Gazeten historike DIELLI, shqiptaret, kudo qe jetojne ne trojet e veta Etnike, i perkasin nje Kombi, atij shqiptar, flasin nje Gjuhe, kane nje Flamur Kombetar, Flamurin Kuq e Zi me Shqiponjen dy krereshe. Po t’i lexues, cfare mendon per kete parashtrim, qe nuk eshte vetem i Nexhmedin Spahiut, por edhe i disa opinionisteve e analisteve te tjere, shumica prej Kosove, qe po i bien daulles “Komb Shqiptar” e “Komb Kosovar”, Gjuhe shqipe e gjuhe kosovare….Komentoje shkrimin.

Filed Under: Opinion Tagged With: Koncepti i kombit, Nexhmedin Spahiu

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 618
  • 619
  • 620
  • 621
  • 622
  • …
  • 859
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • PREJARDHJA ILIRE DHE AUTOKTONIA E SHQIPTARËVE
  • Fitoi “Gold Winner” në konkursin ndërkombëtar “New York Photography Awards”, Erion Halilaj: “Promovim i talentit shqiptar në një skenë ndërkombëtare”
  • Kur filozofia dhe psikologjia ndërveprojnë për të shpëtuar njerinë
  • BALFIN REAL ESTATE HAP ZYRËN E PARË NË SHBA, NJË MUNDËSI E RE INVESTIMI PËR DIASPORËN SHQIPTARE
  • Konferenca “Diaspora 2025” organizuar nga Federata Kombëtare Shqiptare në Itali ( FNAI)
  • Koncepti i lumturisë dhe Krishtlindjet sot
  • Nxënësit e shkollës shqipe “Gjuha Jonë” në Philadelphia festuan Festat e Fundvitit
  • Vatra Tampa Bay organizoi piknikun tradicional me rastin e festave të fundvitit
  • VATRA URON TË GJITHË SHQIPTARËT: GËZUAR E PËRSHUMËVJET KRISHTLINDJEN
  • SHQIPTARËT DHE CILA ËSHTË DOMOSDOSHMËRIA STRATEGJIKE E MAQEDONISË SË VERIUT?
  • Fondacioni Çamëria “Hasan Tahsini” përkujtoi shkrimtarin Bilal Xhaferi në 90 vjetorin e lindjes
  • SHBA, Ligji për Autorizimin e Mbrojtjes Kombëtare (NDAA) dhe Aleancat në Ballkanin Perëndimor
  • Shqipëria, Kosova dhe Boshti Shqiptar si Gurthemeli i NATO-s dhe i Strategjisë Amerikane
  • MORGENAVISEN (1931) / RRËFIMI I PIKTORIT HUNGAREZ MÁRTON HOSSZÚ : “GJASHTË JAVË NË OBORRIN MBRETËROR TË SHQIPËRISË PËR TË REALIZUAR PORTRETIN E MBRETIT ZOG I…”
  • “Histori e vajzës rebele”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT