• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Zonja me perla – Poezi nga Lulëzime Malaj

September 2, 2022 by s p

Zonja me perla

Dehje dallge – buzëqeshja e saj,

Fërfërim’ e flokëve – fushë me grurë,

Krahë që imitojnë përqafime fluture,

Që pres të kthehen e s’mbritën kurrë!

Ajo s’mbante në qafë bizhu të çmuar,

Sytë blu i kish përmbytur krejt perla!

Misteret dhe magjin e saj enigmatike,

I ngarkojn’ marinarët anijeve në skela!

Po s’di nga cila galaktikë ajo u arratis,

Ra tek unë rastësisht apo erdhi vet’?

O Zot, po pse m’dha puthje t’Nefertitit…

Dhe më detyron të rrëkëllej një det!?

Spirancë e fundosur tani heshtje saj,

Po unë si guask’ mos kam vdekur vetë?!

Mjafton të shoh një anije në horizont,

T’gjallërohem, që kjo s’është e vërtetë!

Po ti një ëndërr, rrëmbeja Luther King

E dashur, shtroje krejt urë përmbi det,

Pastaj, në djall le t’ikin vitet e vetmisë,

Dhe e gjithë bota le të ik në dreq!

S’po ngazëllehem se larg feks një vel,

Që ngjet me udhëtimin tipik surreal,

Në ritualin e përditshëm pres zonjën,

Me perla, me mjekrën time të bardh’!

****************************************************

Letër nga New York-u

Mbi rrasën e pusit pran’ shtëpisë,

ulur rri e mendoj;

për kujtimet e fëmijërisë,

që m’trokasin fort’ në portë.

Ç’rastësi!

Një mesazh në celular më befasoi,

vjen nga im kushëri,

që banon në New York!

A e mban mend motër, më thotë;

– Kur ishim fëmijë,

kur luanim me porta,

me topin tonë prej lecke?!

Sa herë ti më bëje hile

në gjuajtje penalltije,

edhe hëna mërzitej

e ndukte faqet si rrecka!

Kur gjarpëronte

makina – postë tej në xhadetë,

në barkun e saj të bardhë,

zienin; lajme, mall,

derdheshin n’ato letra;

hallet, brengat, dashuritë,

ne e ndiqnim me sy,

atje, rrëz’ një pllaje në mal!

Kur ngjiteshim,

ndër degët e manit në avlli,

me gjethe na puthte

në gushë e faqe!

A e di? Për ato perëndime

t’purpurta m’ka marr malli,

për të bukurat vashëza,

që binin erë manushaqe!

A të kujtohet motër,

kur laheshim te gjoli,

dhe një ditë mendova

t’i bija me not n’bregun tjetër?

Porse në mes të gjolit,

shkuma më doli,

ndërsa ti qeshje,

perëndimi digjte shallin e vjetër!

Këtu më zihet fryma,

nga rrëmuja molisëse…

Rrokaqiejt,

pronësojnë kaltërsirën an’ e kënd.

Për aty m’rri mendja,

nën kuben e drurëve në harlisje,

pezull si mjegull e tejdukshme,

e avullt, e ergjendtë…!

************************************************

Kam parë heshtje…

Kam parë heshtje dramatike me britma,

Derdhur në kanavacë, në një kryevepër!

E kam parë në një shtëpi të braktisur;

Memece dhe maskuar syrin e verbër!

Heshtja ime i ngjet një melodram-e,

Nga të qeshurat, brinjët lidh me shall,

Pastaj rebelohet, i bie me grusht ajrit,

Dhe duket, sikur më çon në djall!

Ndodh, që heshtja rri tek unë mërzitur,

Lamtumirën më lë, ngritur dorën shtizë!

Por në muzg, kthehet sërish tek unë,

Ka pasaportë, po nuk ka vizë!

Ajo seç ka ca gjëra të çuditshme, etruske;

Sytë e saj të dashur me kod i deshifroj

Me të qeshurat e saj, ndërtoj mëngjeset

Dhe gjithë botën, ndërtoj!

Unë gëzohem, kur ju shoh kaq të heshtur,

Në heshtje rrin’ dhe yj’t e ndrijn’ një botë,

Kësaj bote të heshtur që lëngon në borë,

I falni dashuri dhe klimë të ngrohtë!

Kam parë heshtje dramatike me britma,

Derdhur në kanavacë, në një kryevepër!

E kam parë në një shtëpi të braktisur;

Memece, dhe maskuar syrin e verbër!

*****************************************************

Casa di Giulietta

Mëngjesi më çoi në shtëpinë e Zhuljetës,

Muret, rëndojnë nga letrat: – Të dashuroj!..

Me to unë poeti, mund të ndërtoj mijëra libra

Dhe mijëra librari mund të ndërtoj!

Në oborr kumbonin vringëllima shpatash,

Romeo, dashurinë e marrë e kish bër’ litar,

Dhe kacavirrej në ballkon si Robinsoni,

U çmendën yjet, kush të ik më parë!

Po se po dhe hëna, krejt jeshil u fsheh,

Në një çast tragjik u mbytën serenadat,

Befas, Zhuljeta e përqafoi me ato krahë,

Të rën’ nga qielli, si prelude të kristalta!

Derën, ma hapi Zoti Uiliam Shekspir,

Natyrisht, në studio do e gjeja gjithsesi;

Tok me Hamletin dhe kafkën e të atit,

A mund të mendohet Shekspir pa tragjedi?!

Hyra në dhomën – marroke të Zhuljetës,

Atje, në fund të shtratit me harqe – gotike,

Këmish’ e natës dukej ende e ngrohtë,

Përzier me aroma lulesh ekzotike!

Ika në panik, se Shekspiri nuk të kursen,

Po sikur t’i ngjasoja me personazh të vet?!

Dhe vendoste, të më vrisnin Montague-t

A ndoshta, të fisit Capulet?!

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: lulezime malaj

Nana Terezë / Poezi nga Alfons Grishaj

August 29, 2022 by s p

Nana Terezë

Nan e nanave midis dy shekujsh

Shpirt’ i shpirtnave të katakobëve

Dishepull besnike Apostujsh

Mburojë e varfnisë së kombeve.

Shejtnesh e gjallë në qiell

Shejtnesh e gjallë në tokë

Dashnin e Zotit zgjodhe vel

Kryqin e naltsum t’ Krishtit shok.

Dikur të shau tirania

Tash lëvdohen me emrin tand

Hijemadhe dhe e dritshme hyjnia

Mbulesë ozoni anë e kand.

Nan , lutu për tan hipokritët

Q’ emrin tand stampun n’ filxhana

Orendi, tue shkallmue ritet

Tregtaruc ,rrugaça e mjerana .

Buz tok’s ka me u shfaq Jupiter

Hana ka me vrapu larg…larg

Dheu i çam dhe uji shterr

Soji i njeriut lebetit zharg.

Në vaj ka me kenë alemi

Se kombet pa Babel vajmedet

Te fundmin fluturim Zgalemi

Ka me e ba mbi nji lug det !

Me Abrahamin e Krishtin

Ke me u ul mbi dheun tue u tret

E ke me ia pshtue shqipes fisin

Në tokën e re ma t’ fortin shtet !

Sirena e Grand Kanal (Venecia)

Gjarpërova në Grand Kanal

Me një “lundërtar” në sanall

Buzë molos rruzulluar

Dy sy qielli , flokë flauruar .

Trup skalitur si drenushë,

Plot jetë siç laureshë

Hedh vështrimin e adorë

Dhe valvit të bukrën dorë.

E pyes unë “lundërtarë”:

“A e sheh vashën rreze arë?”

Dhe tek e pyes për perrinë

Ajo kthehet në gjeraqinë!

Kthej kokën prapa në varkë

Asnjeri , por veç një arkë …

Fërkoj sytë si ëndërrimtar.

Si eter avulloi “lundërtar”!

Sërish arka dhe dy rrema ,

Mugëtirë …trokth rreh zemra :

“Ku shkoi nimfa e “lundërtari” ?”

Shurdhu vala, verbu fari!

Çapëloj t’ hap arkën e trishtë…

Prej nga del çupë e fildishtë

Si Houdini qesh Sirena

Lundërtarja tok me rrema…

Prag vjeshte

Janë larguar ca të mirë

N’ dimencionin e pavdirë

Dhe të tjerë që janë përreth

Ca në vreshtë dhe ca në gjeth.

Se të moçmit thon’, “Gusht e gunë”

Mund t’ ketë breshër , fortunë…

Vreshtari vjel të bekuarin rrush

Verë për dimër , dru për prush.

Si çdo vit kështu vjen √jeshtë

Puth det , livadh e kreshtë

Çdo barishte që çngjyros tokë

Fije argjendi mbi tonën kokë.

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: alfons Grishaj

Ndrekë Luca…

August 5, 2022 by s p

Mevlan Shanaj/

Besoj jo vetëm në përshtypjen time të hershme nga vitet 60 po te çdo shqiptar tjetër Ndreka vinte me pamjen e një malësori të fortë. Krijimtaria e tij në fillimet i dha një ngjizje me publikun dhe gjatë gjithë jetës vetëm e përsosi jo vetëm mjeshtërisht, por edhe si burrë me temperament të fortë imponues. Kam bërë një dokumentarë për të, por mjerisht shumë vite pasi kishte ikur paqësisht pas një kthimi të zakonshëm me dy bukë në dorë, një për familjen dhe një për komshijen e moshuar. U ul në divan për të mos lëvizur më. Sa shumë do të doja sot ta çoja vetëm një minut dhe ti tregoja për fëmijët. Rozafën që e kishte pikë të dobët dhe krenari: Rozafa , more, me tana dhjeta në medicinë…. Dhe në tregim e sipër kontrollonte Xherxhin! Xherxh more dreç, ku po shkon! Ky dreç është shumë trazavaç. Ja pra Ndreka shikoje Rozafën me klinikë mjeksore në USA dhe në majë të New Yorkut ndërsa Gjergji sot është i famshëm në tërë Shqipërinë me biznesin e tij. Mimi ende ashtu e bukur elegante! Kujtoj , më 1975 ishim në Korçë pasi na kishin dhënë dietat u fute në lojë, poker, i humbe të gjitha si do bëje për 15 ditë?! Të nesërmen pagatori po nisej për Tiranë dhe unë të them, jepi autorizim të tërheqi rrogën! Ti më the: Je i marrë a si?! Nuk e kisha kuptuar këtë, dhe ja them Mimit, kur po bëja dokumentarin që Ndreka druhej nga ti? Mimi , më thotë , nuk e ulte hundën para meje, ndaj ka thënë ashtu! Ky Ndreka në dukje kaq i vrazhdë më ka çuditur, kur isha në vilën e Gjergjit me pushime në Greqi , në raft të librave së bashku me Natashën u befasuam nga shënimet e Ndrekës mes botimeve në italisht të mendimeve të përzgjedhura. Dija nga Mimi se kishte pasion për muzikën klasike! Kujtoj një natë erdhi me Mimikën në shtëpi dhe direkt pa hyrje dalje më tha: Jam munduar për Gjergjin me Shokun Anastas, Shokun Foto, nuk më kanë bërë gjë, ma kanë caktuar në Estradën e Lushnjës, ti ke mundësi të ma sjellësh djalin në Tiranë dhe me gjithë vrullin e tij gjatë bisedës që nuk u ul as një minut lëvizte nëpër shtëpi dhe nuk i dilte inati apo fyerja që atij Ndrekë Lucës, ja kishin çuar djalin jashtë Tirane ,jashtë shtëpisë. Ndodhi siç Ndreka donte, së bashku me Ylli Kokonën nisemi në Lushnje dhe gjeta mirësinë e kryetarit të Komitetit që quhej edhe ai Gjergji!Erdhi Luca i vogël në TVSH e mora si asistent! Gjithë jetës më ishte mirënjohës ! Në dasmën Gjergjit sigurisht e bëri të njohur mes njerzëve që ishim në një tavolinë! Ndodhi që në ditën e ikjes , unë nuk isha në Shqipëri, por i biri më lajmëroj me telefon. Nga Ndrekë Luca ruaj kujtimin më të bukur të profesionit. Ishte autori dhe regjisori i vetvetes. Krijonte shtesa për rolin , ishte aktori që i vinte rëndësi të madhe krijimit të karakterit nga ana e jashtme. Ai po thuaj çdo karakter e krijonte në dhomën e grimit edhe duke vendosur si me dhunë shtesa të dukshme në portret por në fund i rezultonin me sukses. Nuk ka portret normal në krijimet e tija, por së bashku me të vetë ndjerit i jepte karakterit vulën Ndrekë Luca! Ishte aktor i madh dhe mbeti i pavdekshëm në koshiencën e çdo shikuesi! Çuditesha me energjitë e tija. Rikardi më patë thënë: Çuditërisht hante shumë pak! Ndër porositë e tij i kish thënë të birit: Po të le të varfër , por me faqe të pastër.

Filed Under: Sofra Poetike

Natë groteske – Poezi nga Lulëzime Malaj

July 20, 2022 by s p

Ata të dy…

Ata të dy, ishin të dashur dhe aktorë,

Të drithëronin zërat e tyre, simfoni,

Auditori në heshtje lotonte prajshëm,

Trandej skena nga Hamlet dhe Ofeli!…

Mes duartrokitjesh, ra Marrshi Funebër,

Ra dhe perdja e kuqe n’heshtjen prore.

Kërcitën takat shkallëve të mermerta,

Dhe ikën larg, skenave botërore!

Ajo, kthehet aty, pas shumë vitesh,

Gjurmëve, në atë skenë dramatike,

Gjithçka ka vdekur, si në një libret,

Kur luanin shfaqje – fantazmagorike…

Xhamava të teatrit prajshëm bije shi,

Akustika, përcjell në ind shijen mall!

Hije matan xhamit dhe ecje hapash,

Dhe gurgullimën e zërit të tij, kristal!…

————————————————–

Ç’natë groteske

Tutje shtyn fshesat e erës, vjeshta,

Oborrin nga gjethet, sikur e pastron,

Tundet në gardh një shami me hojna,

Si flamur i bardhë, sikur paqe kërkon.

Një degë arre më troket në xhame,

Zgjohem e trembur dritaren e hap,

Shoh vjeshtën nudo veshur nallane,

Çative, sokaqeve natës me vrap!

Rreth strehës stuhia shkulmat vërtit,

Aty sikur shfryn e derdh gjithë inatin,

Lotojnë qiejve e s’gjejnë rehat fletët,

Dhe tokën mbulojnë, si fletë kalendari!

I xhindosur lumi përmbyt vreshtat…

Merr para deg’ e fletë… kuturu,

Tutje pyllit e trembur struket vjeshta,

E mbytur në lot fshihet diku!

Ç’natë groteske, kjo natë e ujshme,

Kullojnë gjinjtë e qiejve nën astar,

Hëna si magjistrickë e padukshme,

Në degën lakuriqe të arrës u var!

——————————————————–

Vizitë surreale në Muzeun Picasso

E pash të dal’ me një penel nga korniza,

Natyrisht, Picasso s’mund t’rrinte aq gjatë,

Hodhi syt’ rrotull kryeveprave, dhe pa se;

Qeshnin e qanin, “Dora Maar” e tër’ gratë!

Druajtur e pyeta: – ç’janë këto lunatike, psh;

“Les Demoiselles d Avignon” me cepa ylli,

Këto shkaravina e kuba të çuditshëm?

E drejtë – më tha – s’bëj art për lisa pylli!

Iku, s’di ç’ngatërronte me të dashurat,

A, ndoshta i ndërtonte artit, tjetër shtrat!

Ai s’ishte, si të gjithë lumenjtë e rrëmbyer,

Që dalin nga shtrati e kthehen atje prap’!

Për të gjthçka ish relative, përveç relatives!

Jeta e dikurshme boheme, i ndrinte syve.

Ai s’ishe as matematikan, as filozof,

Por ishe një gjeni, përzierje e të dyve!

E pash tek ecte i lirë, me pëllumb në sup,

Tek kaloi rrugën, po jo në vijat e bardha,

Hapat e tij marroke kapërcyen kohët,

Dhe mbetën penelata risish të arta!

Ai, ia rrëmbeu kohës, trofeun e lavdisë,

Rebeluar kaloi kufirin, pa vul’ të doganës,

Dhe iu ngjit majës së malit Everest,

Në gjunjë nguli flamurin e Spanjës!

Filed Under: Sofra Poetike

DEGA MANHATTAN BRANCH VATRA ORGANIZOI NJË TAKIM NË KUJTIM TË POETËVE GENC LEKA DHE VILSON BLLOSHMI

July 17, 2022 by s p

Kryetari i deges Vatra Manhattan Agustin Mirakaj e hapi fjalën duke thënë se E kaluara nuk mund të fshihet ajo duhet te kujtohet. Krimet që komunizmi bëri ndaj popullit, ndaj intelektualëve, ndaj atyre që frymëzuan vizionin e lirisë duhet të dalin në dritë.

Kujtesa është çelësi që hap dyert e së shkuarës, kujtesa bën të mundur ringjalljen e intelektualëve Shqiptarë.

Unë sot shpreh keqardhjen që sot ajo e keqe nuk është hequr ende nga vendi ynë. Sot komunistët mburren në televizione dhe kuvend me krimet e baballarve të tyre.

Regjimi i kaluar ishte një regjim terrorist dhe ne duhet të kërkojmë që krimet e komunizmit dënohen e të mos harrohen. “ATA” duhet të sillen para drejtësisë nëse ka një të tillë. Të çohet në Hagë dhe të dënohet për krime kundër njerëzimit.

Sakrificat e atyre që ranë gjatë diktaturës duhet të shkojnë në vend. Sot ne jetojmë në liri nga ata kolosët që dhanë jetën, sakrifikuan dhe luftuan terrorin komunist me penë e pushkë.

Sot është përvjetori i pushkatimit të dy poetëve Genc Leka dhe Vilson Blloshmi, të pushkatuar më 17 korrik 1977 për poezitë që mbanin në fletore. Shpreh respektin tim më të thellë për veprën dhe sakrificën e dy poetëve të rinj të pushkatuar nga regjimi komunist për idealet e tyre të lirisë dhe veprat e tyre letrare.

Guximi për të kërkuar liri është sakrific – am!

Më tej në mledhje foli edhe nenkryetari i VMB Eduart Aranitasi.

Sot përkujtojmë dy poetët Vilson Blloshmi dhe Genc Leka të pushkatuarë 45 vjet më parë nga diktatura komuniste . Dy poetët u pushkatuanë pas një ”gjyqi ” fallco dhe me akuza të montuara nga Komiteti Partisë së Librazhdit dhe kupola e keimit në Tiranē .

Vilsonin e arrestuan më 5 Gusht 1976 dhe e derguan në Tiranë në një birucë te ” Mine Peza ” e turturuan aq shumë sa u paralizua nga rurturat çnjerzore në hetuesi .

Vilson Blloshmi dhe Genc Leka u pushkatuan në 17 Korrik 1977 në Librazhd me akuza te sajuara dhe “gjyq” farsë për të vetminë “faj” sepse ishin poet dhe i kenduanë liris .

Eshtrat e martirve u gjetën falë punës së pa lodhur të Bedri Blloshmi dhe ky i denuarë me 25 vjet burg politik . Pas nje pune të palodhshme kërkimesh, në vitin 1994 Bedriu arriti t’i gjëj eshtrat e martirëve të groposur në një humnerë.

Të dy poetët në Bërzhesht të Librazhdit, Genci ne vitin 1941 kurse Vilsoni në vitin 1948. Të dy ishinë mësues poetë por ishin dhe kusherinj, fëmijë familjesh të cilsuara armike për të vetminë arsye se të paret e tyre ishin nacionalistë dhe kishin dhën nje kontributë të çemuarë për atëdheun dhe çeshtjen kombëtare . Për ktë arsye u ndaluan të punonin mësues . Genc Leka u dërgua të punoj në ndërtim kurse Vilson Blloshmi në minjerë, regjimi sllavokomunist nuk u mjaftua me kaq. Nuk mund ta duronte lirinë e mendimeve dhe vargjeve e poetve të rinj duke i egzekutuar . Është merita e vëllait Bedri Blloshmi që nxori nga arkivat e sigurimit të shtetit të krijimeve të dy poetve martirë të cilët ai i publikoj ne disa botimesh me profesorin Sadik Bejko .

Genc Leka dhe Vilson Blloshmi kanë lënë një trashgimi më të shkëlqyerat në letërsinë tonë.

Askush gjer sot nuk e ka paraqiturë shqipërinë e diktaturës sic ka bër Vilson Blloshmi te ” Saharaja ” dhe Genc Leka me poezit e tij .

I përjetshem qoftë kujtimi dy poetve martirë Genc Leka dhe Vilson Blloshmi – VMB

VATRA Manhattan Branch

Filed Under: Sofra Poetike

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • …
  • 132
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT