Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NAAC,udhëheqësit shqiptarë në darkë festive

by

Nga Ilir IKONOMI/

Një numër udhëheqësish shqiptarë nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia morën pjesë mbrëmë në darkën e përvitshme të shtruar në Nju Jork nga Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan, një organizatë që nxit paqen dhe zhvillimin ekonomik në Ballkan. Organizata nderoi me çmime Zëvendës Ndihmës Sekretarin amerikan të Shtetit, Philip Reeker dhe nobelistin e paqes, Muhammad Yunus. Të ndjekim materialin e përgatitur nga kolegu Ilir Ikonomi.
Çdo vjeshtë, Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan mbledh në një sallë udhëheqës dhe personalitete të ndryshme shqiptare nga Ballkani, të cilët vijnë në Nju York për të përfituar nga fakti që këtu mbahet Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara. Ky është viti i 17 që Këshilli nderon njerëz të cilët kanë kontribuar në favor të shqiptarëve kudo që ndodhen. Mes atyre që janë nderuar në të kaluarën kanë qenë ish-Presidenti Bill Clinton dhe ish-kryeministri Tony Blair.

Ish-sekretarja e shtetit Hillary Clinton, e cila kishte njoftuar se do të merrte pjesë, tha se një konflikt në programin e saj e kishte detyruar të ndryshonte planet.
Në darkë ishin Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj, Zëvendës kryeministri i Maqedonisë, Musa Xhaferi, kryebashkiakja e Tetovës, Teuta Arifi dhe kryetari i Bashkisë së Preshevës, Ragmi Mustafa.
Jashtë sallës, një grup shqiptarësh të ardhur nga Miçigani, që përfaqësonin Malësinë, thanë se protestonin kundër pjesëmarrjes në darkë të Kryeministrit malazez Milo Gjukanoviç. Një përfaqësues i Këshillit Shqiptaro-Amerikan i tha Zërit të Amerikës se nuk ishte e vërtetë që zoti Gjukanoviç ishte ftuar.
Zëvendës Ndihmës Sekretari amerikan i Shtetit, Philip Reeker, u nderua me çmimin “Duart e Shpresës”. Ai tha në fjalimin e tij se brenda këtij viti, u pa qartë se një e ardhme euroatlantike është e mundur për të gjithë.
“Kroacia hyri në Bashkimin Evropian më 1 korrik, Mali i Zi ka bërë përparime në këtë rrugë dhe më 19 prill të këtij viti, Kosova dhe Serbia arritën një sukses historik dhe tani po zbatojnë marrëveshjen e parë për normalizimin e marrëdhënieve. Në Shqipëri, zgjedhjet e fundit u zhvilluan mirë dhe ne, qeveria amerikane jemi veçanërisht të kënaqur që parlamenti i ri, si qeveria e kryesuar nga Zoti Rama, ashtu edhe opozita, janë mjaft të angazhuar për ta çuar përpara Shqipërinë si një aleate e shquar e NATO-s në rrugën evropiane. Dhe, siç e kam zakon t’u kujtoj miqve të mij, më shumë Evropë nuk do të thotë më pak Shtete të Bashkuara,” tha ambasadori Reeker.
Presidenti i Shqipërisë Bujar Nishani, tha se arritjet e shqiptarëve do të kishin qenë të vështira pa ndihmën e miqve dhe aleatëve:
“Pa dyshim, Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë miku dhe aleati ynë më i madh. Ato kanë qenë të pranishme në momentet më kritike të fatit tone dhe gjatë arritjeve historike të Shqipërisë dhe shqiptarëve,” tha zoti Nishani.
Kryeministri Edi Rama tha se sukseset e shqiptarëve të Amerikës janë një shembull i qartë se sa e suksesshme mund të jetë Shqipëria në rrugën e saj për t’u bërë një demokraci e zhvilluar. Ai tha se përulet me admirim përpara komunitetit shqiptaro-amerikan që është një thesar kombëtar:
“Do të doja të ritheksoja gatishmërinë dhe dëshirën time të plotë për t’ju angazhuar juve që të ecim së bashku me një frymë të re bashkëpunimi në këtë fillim të ri të qindvjeçarit të dytë të Shqipërisë së pavarur,” tha Kryeministri Rama.
Ai u bëri thirrje shqiptaro-amerikanëve për të kontribuar, sipas fjalëve të tij, “për shpëtimin e ekonomisë së Shqipërisë, që është në një gjendje shumë të vështirë.”
Kryeministri Hashim Thaçi falenderoi zyrtarët amerikanë për njohjet e reja që ka marrë Kosova dhe që e kanë çuar numrin e përgjithshëm në 104.
“Unë vij nga një vend ku pothuajse 100 përqind e popullatës mbështet Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe jam krenar për këtë. E kam për  detyrim dhe për nder që t’ju falenderoj të gjithë juve për suksesin e përbashkët në Republikën e Kosovës,” tha Kryeministri Thaçi.
Kreu i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj tha se Kosova ka nevojë sidomos për njohjen edhe nga 5 vendet e Bashkimit Evropian që ende nuk e kanë njohur dhe mënyra më e efektshme është duke e bërë Kosovën një vend më të mirë.
“Kjo do të thotë në radhë të parë luftë kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar si dhe duke e bërë Kosovën një vend të sigurtë për investime private,” tha zoti Haradinaj.
Profesor Mohammed Yunus, laureat i çmimit Nobel të Paqes për vitin 2006, foli me shembuj konkretë se si funksionon programi i tij për t’u dhënë kredi të vogla të varfërve.
Në komentet për Zërin e Amerikës, Profesor Yunus tha se programi në Shqipëri sapo ka filluar dhe ai është optimist:
“Nuk shikojmë ndonjë vështirësi. Kemi disa kufizime në financim, por një interesim të jashtëzakonshëm për këtë lloj biznesi social.”
Njerëzit, sidomos të rinjtë janë të interesuar për biznesin social. Shikojmë një entusiazëm shumë të madh, tha profesor Yunus.

 

Uashington, konferencë për projektin TAP

by

Për Shqipërinë, ky projekt parashikohet të jetë një ndër investimet më të mëdha të huaja deri tani, me vlerë prej rreth 1 miliard euro.

Nga Ilir Ikonomi /Zeri i Amerikes/

Përfaqësues diplomatikë të vendeve që do të përfitojnë nga projekti TAP, gasjellësi që do të furnizojë Evropën me gazin azerbajxhanas, thanë në Uashington se ky projekt i hap një të ardhme të rëndësishme sigurisë energjitike dhe zhvillimit. Ata i bënë komentet në një konferencë për shtyp:Përfaqësues diplomatikë të Shqipërisë, Greqisë, Italisë dhe Azerbajxhanit në Uashington thanë se shpresojnë që projekti TAP të vihet në jetë sa më shpejt në këtë rajon të uritur për zhvillim.

Për Shqipërinë, ky projekt parashikohet të jetë një ndër investimet më të mëdha të huaja deri tani, me vlerë prej rreth 1 miliard euro.
Ambasadori i Shqipërisë, Gilbert Galanxhi tha se sot për sot Shqipëria varet nga trillet e natyrës për nevojat e saj energjitike:
“Nëse bie shi ose borë, ne kemi energji, përndryshe nuk kemi. Prandaj ky projekt është shumë i rëndësishëm për diversikimin e burimeve të energjisë, sepse tani ne kemi një mjet të sigurtë për zhvillimin e ekonomisë në Shqipëri,” tha zoti Galanxhi.
Gjatë fazës së ndërtimit, TAP-i do të hapë vende pune në Shqipëri dhe do të ndihmojë në zhvillimin e infrastrukturës.
Zoti Galanxhi tha se për këtë arsye projekti gjeti miratim të përgjithshëm në Shqipëri, pa dallime partiake:
“Duhet të theksoj sot se qeveria shqiptare i dha mbështetje të plotë politike projektit. Jo vetëm qeveria por edhe opozita e asaj kohe, e cila do të jetë shumicë qeverisëse në shtator. Pra, marrëveshja e nënshkruar mes Shqipërisë, Italisë dhe Greqisë, dhe më pas marrëveshja e nënshkruar me TAP-in, u miratua njëzëri në parlament.”
Gazsjellësi Transadriatik, ose Korridori Jugor i Gazit, vendos një lidhje të drejtpërdrejtë mes tregut azerbajxhanas dhe atij evropian të gazit. Më 28 qershor të këtij viti, konsorciumi Shah Deniz zgjodhi TAP-in për furnizimin e klientëve në Greqi, Itali dhe Evropën Juglindore.
Për sa i përket Shqipërisë, ajo shpreson të ketë përfitim të ndjeshëm, sepse gazjellësi do të përshkojë territorin e saj, duke filluar nga Bilishti në kufirin me Greqinë dhe duke kaluar në veri të Fierit me një shtrirje prej 209 kilometrash deri në Adriatik, në zonën e Semanit, për të përfunduar në Itali.
Projekti TAP i jep një shtytje përpara aspiratave për integrim evropian të Shqipërisë, e cila shpreson që brenda këtij viti të marrë statusin e kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Ndërkaq, furnizimi i vendit me gaz i përket fazës së dytë të projektit, sepse Shqipërisë i duhet fillimisht të zhvillojë tregun e saj të gazit.
Në kushtet e vështirësive me të cilat përballen vendet e Evropës juglindore, sidomos Greqia, projekti TAP është parë si nxitës i rëndësishëm i zhvillimit ekonomik, prandaj miratimi i tij është bërë me shpejtësi dhe nuk ka hasur pengesa në asnjërin prej vendeve të interesuara. Secili prej këtyre vendeve shikon përfitime.
“Për Greqinë, TAP-i do të jetë katalizator për të krijuar vende të reja pune, për të shtuar të ardhurat dhe begatinë. Ky projekt është gjithnjë e më i rëndësishëm, në kushtet e gjendjes së vështirë financiare të vendi,” tha Kristos Panagopulos, ambasador i Greqisë në Uashington.
Edhe Italia e ka pritur me entusiazëm projektin, i cili do të hyjë në territorin e saj përmes Detit Adriatik.
“Ky projekt forcon pozitën e Italisë si pikë nevralgjike për energjinë në Bashkimin Evropian. Për këtë arsye qeveria italiane është mjaft e angazhuar për të ndjekur nga afër të gjitha fazat e zbatimit,” u shpreh Lorenzo Galanti këshilltar i ambasadës së Italisë.
Italia është tregu i tretë më i madh i gazit në Evropë dhe sot për sot varet shumë nga Afrika e Veriut për furnizimin me energji.
TAP-i ka mbështetjen si të Bashkimit Evropian ashtu edhe të Shteteve të Bashkuara.
Ndërtimi i Gazjellësit është planifikuar të fillojë në vitin 2014 dhe pritet të zgjasë katër vjet.

Filmi Besa përsëri në zonën e Uashingtonit

by

Nga Ilir Ikonomi/

Një film me titullin “Besa” që flet për shpëtimin e hebrejve nga shqiptarët gjatë Luftë së Dytë Botërore, u prit me emocione në Festivalin e Filmit Hebraik që po zhvillohet këto ditë në zonën e Uashingtonit. Filmi me regjisore Rachel Goslin, flet mes të tjerash, për historinë e një shqiptari mysliman, të cilit i duhet të përmbushë premtimin ndaj një familjeje hebraike. Kjo është familja, që i ati e tij e ka strehuar gjatë luftës. Kolegu ynë Ilir Ikonomi na sjell këtë kronikë.

Në një qendër të komunitetit hebre në Rockville pranë Uashingtonit, Festivali i Filmit Hebraik në bashkëpunim me organizatën ASHA, Akademia Shqiptaro-Amerikane, shfaqi dokumentarin Besa, që flet për një histori jo shumë të njohur në botë: shpëtimin e hebrejve nga shqiptarët gjatë Luftës.
Producenti i filmit, Jason Williams thotë se e shtyu një arsye e fortë për t’u marrë me këtë dokumentar:
“Filmi u bë sepse kjo është ndër ato historitë e jashtëzakonshme të cilën e di çdo shqiptar, por pjesa tjetër e botës nuk e ka dëgjuar kurrë. Është një ndër ato histori që duhet treguar, aq më tepër që është një histori e cila po harrohet.”
Johanna Newmann ishte fare e vogël kur familja e saj mori vizë nga ambasada e Mbretit Zog në Berlin për të ardhur në Shqipëri. Familja mendonte se do të mund të udhëtonte nga Shqipëria për në Amerikë, por më 7 prill 1939 vendi u pushtua dhe ata u bllokuan në Durrës.
Johanna tregon në film se si familja u mbrojt nga shqiptarët. Por kur vendi u pushtua nga Gjermania, gjendja për hebrejtë në Shqipëri u bë jashtëzakonisht e rrezikshme.
“Fakti është se jo vetëm populli shqiptar me bujari dhe trimëri shpëtoi hebrej gjatë luftës, por qeveria e tyre e asaj kohe bashkëpunoi me këta individë, që hebrejtë të mos kishin frikë se mund t’i dorëzonin tek gjermanët kur këta kishin pushtuar Shqipërinë. Pikërisht ky bashkëpunim bëri të mundur që të gjithë ne të shpëtoheshim në Shqipëri.”
Gilbert Galanxhi, ambasador i Shqipërisë në SHBA thotë se është hera e dytë që filmi shfaqet në zonën e Uashingtonit.
“Me kënaqësi vë re se akoma ka etje për ta parë filmin. Me kënaqësi vë re që një nga protagonistet kryesore të filmit, zonja Johanna Newmann është kaq aktive dhe kaq e pakursyer për të treguar historinë e shqiptarëve, një histori e vërtetë që vlen të tregohet, jo vetëm për atë që ka ndodhur vite e vite më parë por më tepër për t’u treguar brezave që vijnë se si mund të jetohet në harmoni, pavarësisht dallimeve fetare apo racore.”
Askush nuk u shpëton dot emocioneve pas shfaqjes. Geraldine Popa – Schechter është shqiptaro-amerikane, që i çmon shumë cilësitë e popullit shqiptar.
“Nuk mund t’jua shpreh dot se si ndihem. Sepse jo një apo dy por të gjithë shqiptarët vepruan ashtu. Ka shumë rëndësi që njerëzit ta dinë këtë. Unë jam shumë e afërt me njerëzit e mi, me fisin tim në Shqipëri. Prandaj, kur dëgjoj se sa bujarisht u sollën këta njerëz, kjo ka një kuptim të madh për mua dhe për bashkëshortin tim, i cili nuk është shqiptar. Dëshiroj që edhe fëmijët e mi ta shohin këtë film.”

Bledar Prifti është president i organizatës ASHA.

“Njëri nga misionet që ka Akademia Shqiptaro-Amerikane është pasurimi i jetës kulturore dhe mbajtja e traditave dhe e gjuhës shqipe këtu në Shtetet e Bashkuara. Ne do të dëshironim që kjo histori kaq humane të kishte një prezantim edhe këtu në SHBA, prandaj Bordi i Akademisë Shqiptaro-Amerikane në bashkëpunim me kompaninë prodhuese të filmit ka sponsorizuar sot këtë aktivitet, me shpresën që ajo pjesë e historisë së shqiptarëve të bëhet e njohur sa më mirë edhe këtu.”
Genta Arovas: “Mu bë qejfi. Unë jam e shoqëruar me disa miq amerikanë që janë me origjinë hebraike dhe i solla të tërë në film. U la mbresa shumë të mira dhe është një nga filmat e paktë që nxjerr karakterin e vërtetë të shqiptarëve. Në botë Besa nuk është e njohur shumë, por është cilësi shumë e mirë e karakterit.”
Një nga protagonistët e filmit është Rifat Hoxha, i cili është i vendosur të shkojë në Izrael për t’i dorëzuar tre libra familjes hebraike që i ati i tij strehoi gjatë luftës.
Lirim Mezini: “Veçanërisht zoti Rexhep. E kam njohur dikur, por nuk e dija që ishte kaq këmbëngulës. Ai është shqiptar dhe shqiptarët janë këmbëngulës në mbajtjen e besës. Por Rexhepi dallon nga ata, tani që e pamë edhe në film.”
Artur Elezi, Profesor i Asociuar, Universiteti Amerikan: “Është mjaft për t’u admiruar dhe mendoj se edhe në këto kohëra ne duhet t’i kthejmë sytë mbrapa dhe të shikojmë anët e mira të kombit tonë, siç riafirmohen edhe në këtë film.”
Sipas statistikave, Shqipëria është vendi i vetëm në Evropë që pati një numër më të madh hebrejsh në mbarim të luftës se sa në fillim të saj, një histori pozitive që shumë njerëz mendojnë se vlen të bëhet më e njohur.

ZERI I AMERIKES:Një koleg mbyll karrierën profesionale

by

70 vjetori i Zërit të Amerikës përkon edhe me 70 vjetorin e ditëlindjes së njërit prej kolegëve tanë të Shërbimit Shqip, i cili së shpejti largohet nga ekipi pas një kariere të larmishme. Ai është Shaqir Salihu, i cili filloi punën në Zërin e Amerikës në fillim të viteve 80, pasi kishte ardhur në Amerikë si refugjat politik nga Kosova.

Kur Shaqiri erdhi të punojë për Zërin e Amerikës në Uashington, Shqipëria ishte e izoluar, ndërsa në Kosovë vazhdonte shtypja dhe diskriminimi ndaj popullatës shqiptare.
“Në kohën kur unë fillova karrierën time si gazetar, Shërbimi Shqip i Zërit të Amerikës kishte mbetur vetëm me pesë vetë, pasi brezi i parë kishte dalë në pension. Unë pata fatin e madh të punoj në këtë shërbim gjatë disa prej zhvillimeve më të rëndësishme në historinë shqiptare, duke filluar që nga lufta e Kosovës për pavarësi, përmbysja e komunizmit në Shqipëri dhe tranzicioni drejt demokracisë.”
Kur Shaqiri filloi punën këtu, Zëri i Amerikës transmetonte vetëm në radio.
“Televizioni hyri më vonë, në vitin 1999 dhe kjo ishte një sfidë për të gjithë ne. Teknologjia ishte e re dhe më e vështirë se sa radioja. Unë u bëra producent dhe mu desh të punoja shumë më tepër se më parë. Por puna këtu ka qenë kënaqësi e madhe. Ne gjithmonë jemi përpjekur të ruajmë një nivel të lartë profesionalizmi, që është tipari dallues i Zërit të Amerikës.”
Shaqiri thotë se është krenar që po përmbush një mision të gjatë, të cilin ai e quan mbi të gjitha fisnik.
“Ndihem me të vëretë i bekuar që kam patur mundësinë të punoj për një institucion që gëzon një shkallë të lartë besueshmerie dhe besnikërie tek shikuesit dhe dëgjuesit. Dua të falenderoj me këtë rast kolegët e mi këtu në Uashington dhe korrespondentët që ne kemi në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni dhe Mal të Zi. Për mua ka qenë kënaqësi të punoj me një grup kaq të përkushtuar profesionistësh.”
Me një ceremoni plot emocione, me pjesmarrjen e drejtuesve kryesorë të Zërit të Amerikës, kolegët i uruan Shaqirit fat të mbarë tani që ai po mbyll karrierën profesionale. Urime i erdhën edhe nga korrespondentët në Shqipëri, Kosovë dhe në Maqedoni me të cilët ai punon çdo ditë si producent i emisionit Ditari.
Arben Xhixho, shef i seksionit shqip të Zërit të Amerikës, përmendi disa cilësi që i kanë bërë përshtypje te kolegu i tij:
“Për mua është kënaqësi dhe nder i veçantë që kam punuar me Shaqirin për kaq shumë vite. E kam njohur që nga viti 1992. Gjatë gjithë këtyre viteve, që kemi punuar si kolegë te Zëri i Amerikës, dy gjëra më kanë lënë përshtypje të veçantë: e para është përkushtimi i tij ndaj punës dhe e dyta, gatishmëria, vullneti, këmbëngulja e tij për t’u përshtatur me të gjitha ndryshimet që kanë ndodhur në trasnmetimet radiotelevizive gjatë këtyre dhjetëvjeçarëve të fundit.”
Djali i Shaqirit, Ilir Salihu, punon prej disa vitesh në departamentin e teknikës të Zërit të Amerikës dhe shpesh i takon të punojë edhe për programin Ditari, ku Shaqiri është producent. At e bir kanë rast të takohen në punë disa herë gjatë ditës.
“Do të më mungojnë drekat që hanim bashkë çdo ditë dhe puna e përditshme krahas tij. Kemi kaluar disa vite bashkë në këtë punë por tani është koha për pension. Ne kemi marrëdhënie shumë të ngushta dhe jetojmë afër kështuqë do të shihemi shpesh.”
“Dua t’u uroj gjithë shqiptarëve kudo që janë 100 vjetorin e pavarësisë, që u arrit me aq mund e përpjekje. U uroj gëzuar vitin e Ri 2013, qoftë i mbarë e i suksesshëm për të gjithë”, thotë Shaqiri.(Kortezi Ilir Ikonomi, Zeri i Amerikes)

 

Shqipëri, Medalja e Mirënjohjes për autorë të veprave studimore dhe artistike

by

Presidenti Nishani nderoi autorë librash e botimesh historike si dhe artistë, mes të cilëve edhe gazetarin e Zërit të Amerikës, Ilir Ikonomi/

Në Shqipëri presidenti Bujar Nishani nderoi me 27 Dhjetor me Medaljen e mirënjohjes autorë të veprave studimore dhe artistike kushtuar 100- vjetorit të pavarësisë.
Presidenti Nishani nderoi autorë librash e botimesh historike, si dhe artistë të cilët kanë realizuar disa vepra me rastin e përvjetorit të pavarësisë së vendit, mes të cilëve edhe gazetarin e Zërit të Amerikës Ilir Ikonomi për librin e tij kushtuar udhëtimit të Ismail Qemalit drejt Vlorës.
Kreu i shtetit deklaroi se me veprat e tyre këta autorë “hapën një rrugë dhe nxitën në radhë të parë studiuesit, krijuesit, artistët, historianët të fillojnë të mendojnë më shumë për historinë e Shqipërisë, për të evidentuar më shumë vlerat e kësaj historie si dhe për t’u ofruar një informacion real, transparent, qytetarëve shqiptarë, shqiptarëve kudo që ndodhen, por edhe miqve të Shqipërisë dhe të shqiptarëve mbi historinë e këtij vendi dhe kombi”, u shpreh kreu i shtetit në ceremoninë e dhënies së Medalieve të Mirënjohjes.(Kortezi: Zeri i Amerikes)