Nga MAURO BONAZZI/
Përktheu nga Corriere della Sera, 25 Maj 2020, Eugjen Merlika/
Në luftë nuk ka kohë për të diskutuar, duhet vepruar. Duhen shtrënguar rradhët, lënë mënjanë ndryshimet e luftuar të bashkuar. Për të tjerat do të ketë kohë më vonë. Që jemi në luftë na është përsëritur shumë herë, në këta muaj kaq të zotuar. N’Itali, n’Evropë, në botë të gjithë drejtuesit më të rëndësishëm politikë i janë drejtuar kësaj gjuhe për të ligjësuar vendime e masa. Pastaj lufta mbaron e fillohet të ndërtohet. Po sot? A ka mbaruar lufta, apo vazhdon? Çfarë duhet të bëjmë atëherë, të dalim, të qëndrojmë në shtëpi, çfarë? Kërshërisht, vetëm një drejtues botëror nuk ka përdorur kurrë metaforat luftarake: Angela Merkel. Ndoshta sepse në Gjermani këto shëmbëllesa çojnë në një të shkuar, ende tepër problematike; ndoshta për shkak të karakterit të saj aq të përmbajtur e të mbyllur, pak të prirë për fjalitë bombastike. Në fakt Angela Merkel nuk ka thirrur kurrë në ndihmë skenarët e luftës: ka kërkuar të shmangë metaforat e shumta, e kur i ka përdorur ka folur për akull të hollë ose rendje në hapësirë të madhe. Ka dhënë një perspektivë kohore kur të tjerët fshiheshin mbas këtu e tashmë. I është drejtuar zgjuarsisë së njerëzve e jo emocioneve të tyre.
A është e rastit që Gjermania po bën më mirë se shumë Vende të tjera? Sigurisht po vërteton se edhe fjalët peshojnë, veçanërisht në politikë. Sepse janë fjalë që na ndihmojnë të vemë rregull në të vërtetën që na rrethon: fjalët janë si një ilaç, thoshte sofisti Gorgia, mund të shërojnë ose të helmojnë, varet nga si i përdor. Shumë dyshojnë se përdorimi i metaforave luftarake, kjo ringjallje e përherëshme e klimës së gatishmërisë, synon në kufizimin e lirive demokratike. Tek ne është më e mundëshme që ajo gjuhë të jetë shfrytëzuar për të fshehur pavendosmëri e pasiguri, madje dhe papregatitje fatkeqësisht, në disa raste. Edhe në këtë rastin e dytë nuk i është bërë një shërbim i mirë demokracisë, që është një sistem i qytetarëve përgjegjës e jo i fëmijëve për t’u trembur apo ngushulluar simbas rrethanave.
“Corriere della Sera”, 25 maj 2020 Përktheu Eugjen Merlika