Gjatë celebrimit të Meshës së të dielës në sheshin “Shën Pjetër”, Papa Françesku u ndal për një apelim mbi çështjen e Ukrainës, që sikurse tha ai, situata po përkeqësohet gjithnjë e më shumë. “Të dashur vëllezër dhe motra, me shqetësim të madh po e ndjek konfliktin në Ukrainën Lindore që po rëndohet gjithnjë e më shumë këto javët e fundit. Dua ta përsëris apelin tim për respektimin e marrëveshjes që të arrihet paqja”, ka thënë Papa Françesku.
Thirrja e Papës vjen një ditë para festes kombëtare të pavarësisë së Ukrainës. Gjatë ditës, edhe presidenti i saj Petro Poroshenko doli përpara popullit me një fjalim ku u kërkoi të gjitha forcave politike të mbështeten në planet e tij për ndryshimet kushtetuese që kanë si qëllim përfundimin e konfliktit në lindje të vendit dhe mposhtjen e atyre që ai i quajti “agresorët rusë”.
“Thirrja ime shkon për të gjitha forcat politike në vend, e në radhë të parë për ata që ndodhen në Parlament. Le të bashkohemi, për të mirën e Ukrainës”, bëri thirrje Poroshenko.
Gjate konfliktit në Ukrainë kanë humbur jetën deri më sot rreth 6500 vetë, ndër të cilët qindra civilë.
Arrihet marrëveshja për armëpushim në Ukrainë
Udhëheqësit e Ukrainës, Rusisë, Gjermanisë dhe Francës, kanë rënë dakord për një marrëveshje të paqes në Ukrainë, pas 16 orë bisedimesh në Minsk të Bjellorusisë.
Presidenti i Ukrainës, Petro Poroshenko, dhe ai i Rusisë, Vladimir Putin, kanë thënë se marrëveshja parasheh që më 15 shkurt të nisë armëpushimi, të tërhiqen armët e rënda dhe të krijohet një zonë e sigurisë.
“Jemi pajtuar për shumë gjëra. Kryesorja, jemi pajtuar për armëpushim, që do të jetë efektiv nga 15 shkurti”, ka thënë Putin.
Konflikti midis forcave qeveritare të Ukrainës dhe separatistëve pro-rusë, i cili ka marrë mbi 5,400 jetë njerëzish, ka nisur qysh në prill të vitit 2014.
Raportohet se marrëveshjen e kanë nënshkruar edhe liderët e vetëshpallur të separatsitëve në rajonet e Luhanskut dhe Donjeckut.
Poroshenko ka thënë se dokumenti nuk ofron autonomi për rajonet që kontrollohen nga rebelët dhe gjithashtu parashikon që Ukraina të rivendosë kontrollin mbi kufijtë e saj deri në fund të vitit 2015.
Poroshenko ka dhënë edhe detaje të tjera të marrëveshjes:
“Tërheqja e të gjitha trupave të huaja, të gjithë mercenarëve, nga territori i Ukrainës. Ata do të tërhiqen në një të ardhme të afërt”, ka thënë Poroshenko.
Por, sipas tij, marrëveshja bën thirrje edhe për lirimin e të gjithë njerëzve që mbahen peng nga të dyja palët, brenda tri javësh.
Presidenti i Francës, Franocis Hollande, i cili së bashku me kancelaren gjermane, Angela Merkel ka negociuar me Poroshenkon dhe Putinin, ka falënderuar liderin rus për “trysninë” mbi udhëheqësit e rebelëve.
Ai ka thënë se samiti i Misnkut ka sjellë një zgjidhje politike globale të krizës në Ukrainë dhe se kjo është “lehtësim për Evropën” dhe “shpresë për Ukrainën”.
Kancelarja Merkel është shprehur më e matur, duke thënë se ka një “fije shprese për Ukrainën”, porse mbetet “shumë, shumë punë për t’u bërë”. Ajo ka thënë se presidenti Poroshenko ka bërë gjithçka të mundur për të ndaluar gjakderdhjen në Ukrainë.
Rusia kundërshton akuzat e Ukrainës dhe të fuqive perëndimore se furnizon me armë dhe personel ushtarak rebelët, të cilët kërkojnë pavarësi për zonat që kontrollojnë.
Njëri nga liderët e separatistëve pro-rusë, Aleksandr Zakharchenko, ka thënë se trupat e tij do të zbatojnë marrëveshjen e arritur në Minsk.
“Përgjegjësia për çdo shkelje apo dështim të zbatimit të marrëveshjes bie drejtpërdrejt mbi (presidentin e Ukrainës) Petro Poroshenkon. Të gjitha pikat, për të cilat është rënë dakord në samit, kanë nevojë për koordinim shtesë. Bisedimet vazhdojnë. Kështu që çdo shkelje apo dështim për t’i respektuar këto pika do të thoë se nuk do të ketë kurrë më memorandum”, ka thënë Zakharchenko.
Konflikti në lindje të Ukrainës ka shpërthyer pasi Rusia ka aneksuar në mënyrë të paligjshme gadishullin ukrainas të Krimesë, në mars të vitit të kaluar. Ky veprim ka pasuar rrëzimin e presidentit pro-rus të Ukrainës, Viktor Yanukovych, pas disa muajsh protesta kundër regjimit të tij.
Kievi dhe qeveritë perëndimore besojnë se Rusia do që të dobësojë Ukrainën dhe ta mbajë atë jashtë NATO-s, duke mbajtur “konflikt të ngrirë” në lindje gjatë viteve që vijnë.
Shtetet e Bashkuara nuk e kanë përjashtuar mundësinë që të dërgojnë armë mbrojtëse për Ukrainën, nëse diplomacia dështon.(Përgatiti: Valona Tela)
Ligji i lustracionit në Ukrainë
Presidenti i Ukrainës Petro Poroshenko nënshkroi të enjten një legjislacion që Kievi thotë se mund të bëjë që qindra e mijëra nëpunës civilë të humbasin vendet e punës, nëse gjendet se kanë patur lidhje me qeveritë e kaluara sovjetike apo pro-ruse.
I ashtuquajturi “ligji i lustracionit” synon të heq çdo nëpunës civil i cili ka mbajtur një pozicion federal apo rajonal në qeveri për më shumë se një vit nën ish presidentin pro-rus Viktor Janukoviç.
Një legjislacion tjetër i planifikuar për miratim javën e ardhshme do të detyrojë zyrtarët e gjyqësorit dhe të zbatimit të ligjit të deklarojnë pasuritë e tyre financiare dhe pronat e tjera, si dhe ato të familjeve të tyre.
Ky legjislacion gjithashtu do të krijojë një njësi anti-korrupsion e cila do të hetojë rastet në të cilat mënyra e jetesës së zyrtarëve i tejkalon të ardhurat e deklaruara nga familjet tyre.
Që nga rënia e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, Ukraina ka krijuar një reputacion global për korrupsion në të pothuajse të gjitha nivelet e qeverisë dhe në jetën publike.
18 të vrarë në përleshjet mes policisë dhe protestuesve ne Ukraine
Zjarri dhe granata tymuese përfshinë qendrën e kryeqytetit ukrainas sot herët ndërkohë që policia speciale filloi një operacion në njërin nga kampet kryesore të protestuesve të opozitës pas përleshjeve në të cilat u vranë të paktën 18 njerëz, duke përfshirë shtatë policë.Policia dhe përfaqësuesit e opozitës thanë se shumë njerëz u vranë nga të shtëna me armë zjarri dhe qindra të tjerë janë plagosur. Dhjetra protestues të plagosur janë në gjendje të rëndë.
Kreu i opozitës ukrainase Vitali Klitschko u bëri thirrje demonstruesve pro-perëndimor të pushtojnë Shehin e Pavarësisë në Kiev për të mbrojtur pozitat e tyre. Ai paralajmëroi gratë dhe fëmijët që të largohen nga zona.
Më vonë, zoti Klitschko ishte në plan të fillonte bisedime urgjente me presidentin Viktor Janukoviç në një përpjekje për të zgjidhur krizën vdekjeprurëse, më e përgjakshmja që kur Ukraina fitoi pavarësinë nga Bashkimi Sovjetik në vitin 1991.
Ashton: BE shumë e shqetësuar për përshkallëzimin e dhunës
BRUKSEL- Shefja e diplomacisë evropiane, Catherine Ashton, u shpreh sot shumë e shqetësuar nga shkallëzimi tronditës i dhunës në Kiev, ku, sipas policisë, pesë civilë janë vrarë .
“Jam shumë e shqetësuar për shkallëzimin e ri dhe alarmant të dhunës në Kiev”, deklaroi Ashton në një komunikatë. “Dënoj përdorimin e dhunës dhe u kërkoj me forcë autoriteteve ukrainase të luftojnë rrënjët e krizës”, shtoi ajo.
Shtëpia e Bardhë i kërkon me forcë Janukoviçit t’i japë fund dhunës
UASHINGTON- Shtëpia e Bardhë i kërkoi me forcë sot presidentit ukrainas Viktor Janukoviç t’i japë fund shkallëzimit të dhunës që po ndodh në Kiev, duke paralajmëruar se përdorimi i forcës nuk do ta zgjidhë krizën.
“Shprehim keqardhjen për aktet e dhunës në qendër të Kievit”, deklaroi Laura Lucas Magnuson, zëdhënëse e Këshillit të Sigurisë kombëtare (NSC), duke i bërë thirrje presidentit Janukoviç “t’i japë fund përleshjeve dhe të rifillojë dialogun me opozitën.
Policia në sulm frontal kundër manifestuesve në Kiev
KIEV- Policia filloi një sulm frontal kundër manifestuesve në sheshin qendror të Kievit, ”Maidan”, me tre autoblinda të pajisura me ujë me presion që po përparojnë në shesh dhe po i shtyjnë protestuesit.Manifestuesit po kundërpërgjigjen me bomba molotov. Disa tenda të vendosura në sheshin ”Maidan”, i pushtuar që prej afro tre muajve, u dogjën.Nga protestat e sotme kanë humbur jetën pesë protestues dhe dy police.
Pushkov: vendi në prag të luftës civile
Ukraina është në prag të luftës civile, u shpreh sot shefi i komisionit të Çështjeve të Jashtme të DUMA-s, Dhoma e Ulët e parlamentit rus, duke akuzuar perëndimorët si përgjegjës.“Mendoj se në Ukrainë po zhvillohet një skenar ‘portokalli’ i marrjes së pushtetit nëpërmjet kaosit dhe arbitraritetit”, deklaroi parlamentari Aleksei Pushkov, anëtar i partisë në pushtet, ”Rusia e Bashkuar” duke aluduar për Revolucionin Portokalli të vitit 2004 që kishte sjellë në pushtet properëndimorët.
“Mendoj se Perëndimi dhe politikanët perëndimorë janë kryesisht përgjegjës për këtë duke bërë presion të vazhdueshëm mbi autoritetet ukrainase për rivendosjen e rendit në vend dhe duke lejuar veprimtarinë e organizatave ultraradikale të cilat qëllojnë tani mbi policinë dhe po e çojnë situatën në luftë civile”, shtoi ai, i cituar nga agjencia Interfax.
Ky është reagimi i parë rus që prej njoftimit të vdekjes së pesë civilëve dhe dy policëve nga aktet e dhunës./
GAZETARËT E PËSOJNË KEQ NË UKRAINË
NGA FRANK SHKRELI/
Kryengritja civile në Ukrainë vazhdon, ndërsa të dy palët kundërshtare kanë mbetur pezull duke kërkuar mbështetje jashtë vendit. Ndërkohë që thuhet se Rusia ka pezulluar, tani për tani, ofertën për ndihmë prej 15-miliard dollarësh kredi për Ukrainën, njoftohet se Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Europian janë duke përpiluar një program ndihmash për Ukrainën. Gjëndja e ndërlikuar në Ukrainë vazhdon, ndërsa protestuesit gjithnjë mblidhen për të protestuar në sheshin Maidan. Ata janë të zemëruar nga politika pro-ruse dhe vendimet e gabuara të presidentit ukrainas, Yanukovych si edhe nga ndërhyrjet e ashpëra të policisë dhe forcave të Ministrisë së Mbrendshme kundër protestuesve, ku bien në sy sidomos sulmet kundër gazetarve që mbulojnë protestat, sulme këto që kanë tërhequr vëmendjen dhe kritikat ndërkombëtare.
Gjithmonë në raste të tilla protestash e demonstratash kundër politikave të imponuara dhe kundër shkeljeve flagrante të të drejtave të njeriut kudo në botë, janë gazetarët dhe liria e gazetarisë në përgjithësi, që janë viktimat e para, duke qenë të parët që pësojnë ndëshkimin nga dora e rëndë e shtetit dhe e policisë. Kështu po ndodhë edhe në Ukrainë. Jo se gazetarët ukrainas kanë gjë të bëjnë me protestat dhe kryengritjet civile, por si zëdhënse të së vërtetës që duhet të jenë për publikun, shteti dhe policia nuk janë të interesuar që e vërteta t’i njoftohet botës mbi ato se ç’po ndodhë në sheshet dhe rrugët e Kievit dhe qyteteve të tjera ukrainase. Andaj qëllimi është kërcënimi dhe frikësimi i medias, ashtuqë gazetarët të qëndrojë larg dhe të mos njoftojnë të vërtetën mbi protestat dhe mbi dhunën e shtetit kundër qytetarëve të vet.
Njoftohet se gjatë protestave të vazhdueshme në Ukrainë, policia me sulmet e saj ka plagosur dyzina gazetarësh. Instituti Ukrainas për Media thotë se ka pëpiluar një listë me 60 emëra gazetarësh të rrahur e të plagosur. 48 prej tyre, sipas Institutit, janë plagosur në kryeqytetin Kiev, ndërsa të tjerët në qytete të tjera ukrainase siç janë Cherkasy, Dnepropetrovsk dhe në Zaporozhye. Ndërkaq, organizata e të drejtave të njeriut, Human Rights Watch me qëndër të New York, thotë në një raport mbi sulmet kundër gazterave në Ukrainë se, në të vërtetë numri i gazetarve të sulmuar dhe të rrahur gjatë protestave në Ukrainë mund të jetë më i madh se ç’raportoi Instituti Ukrainas për Median, pasi vet kjo organizatë ka dokumentuar abuzime dhe sulme ndaj disa gazetarve që nuk përfshihen në listen e Institutit Ukrainas për Median.
Human Rights Watch u bën thirrje partnerve ndërkombëtarë të Ukrainës që të bëjnë hetime mbi shkeljet serioze të të drejtave të njeriut dhe që përgjegjësit e këtyre abuzimeve të dalin para drejtësisë, në përputhje me standardet ndërkombëtare. Organizata Human Rights Watch citon përfaqsuesen e saj Anna Neistat, e cila gjëndet në Kiev se, “Është e mundur që një gazetar ose një infermier të qëllohet aksidentalisht gjatë konfrontimeve me dhunë, por jo të sulmohen me dyzina përfaqsues të medias”, sidomos kur ata e identifikonin veten qartë, si përfaqsues të medias. Organizata e të drejtave të njeriut, Human Rights Watch thotë se “Sulmet kundër gazetarëve të cilët mbulojnë protestat publike, janë kundër obligimeve ndërkombëatre që ka marrë përsipërUkraina për zbatimin dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut, veçanërisht të obligimit për të respektuar të drejtën e lirisë së shprehjes, përfshirë lirinë e medias.”
“Gazetarët dhe infermierët ishin duke kryer punën e tyre profesionale, ishin të pa-armatosur dhe nuk përbënin asnjë rrezik për policinë gjatë protestave në Kiev”, tha Ana Neistat e Human Rights Watch. Si rrjedhim, Human Rights Watch i bën thirrje OSBE-së dhe Këshillit të Europës, anëtare e të cilave është edhe Ukraina, që në lidhje me këto akte kriminale,të fillojnë menjëherë hetimet, në përputhje me obligimet ndërkombëtare të Ukrainës, mbi zbatimin e të drejtave të njeriut. Më heret, edhe OSBE-ja kishte shprehur shqetësimet e sajë mbi përdorimin e dhunës nga policia ukrainase kundër gazetarve në protestat e Kievit gjatë dy muajve të fundit.
Edhe organizata për mbrojtjen e gazetarave, “Reporterët pa Kufijë” me qëndër në Paris, i ka dënuar sulmet e dhunëshme kundër gazetarve ukrainas gjatë përleshjeve midis demonstruesve dhe forcave të sigurimit në Kiev dhe në qytete të tjera të Ukrainës. “Sulmet e qëllimshme kundër përfaqsuesve të medias janë të papranueshme, rreth të cilave duhet të zhvillohen hetime të plota dhe të paanshme”, thuhet në deklaratën e kësaj organizate. “Ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve të qetësohen dhe të respektojnë punën e përfaqsuesve të medias. Dhe gazetarët e burgosur gjatë kryerjes së detyrës së tyre profesionale duhet të lirohen menjëherë”, thuhet në deklaratën e “Reporterve pa Kufij’’
Sulmeve kundër përfaqsuesve të medias gjatë protestave civile në Kiev nuk u kanë shpëtuar as gazetarët ukrainas që punojnë për media ndërkombëtare siç janë Radio Europa e Lirë dhe Zëri i Amerikës. Në një noftim për median para disa ditësh, Bordi i Governatorve që mbikqyrë transmetimet ndërkombëtare të Shteteteve të Bashkuara njoftoi se Presidenti i Radio Europës së Lirë, Kevin Klose dhe anëtari i Bordit, Mathew Armstrong arritën në Kiev për tu takuar me gazetarët që punojnë për entet amerikane të transmetimeve të lajmeve në Ukrainë, dhe njëkohsisht për të denoncuar dhunën e përdorur kundër gazetarve dhe për tu bërë thirrje autoriteteve të Ukrainës që të zbatojnë detyrimet ndërkombëtare për respektimin e lirisë së shtypit dhe që të të garantojnë zbatimin e të drejtave bazë të gazetarve, përfshirë mbrojtjen e tyre nga dhuna. Përfaqsuesit e transmetimeve ndërkombëtare amerikane, u takuan me gazetarët e Radio Europës së Lirë në Kiev. Ata lavdëruan kurajon dhe angazhimin e tyre për të mbuluar potestat publike gjatë dy muajve të kaluar, megjith vështirsitë me të cilat janë përballuar. ”Një shoqëri e lirë nuk rrah gazetarët profesionistë ndërsa janë në krye të detyrës së tyre,” tha Kevin Klose.
Mathew Armstrong, anëtar i Bordit që mbikqyrë transmetimet e Radio Europës së Lirë dhe të Zërit të Amerikës, tha se Bordi që ai përfaqëson, “Dënon ashpër sulmet e policisë kundër gazetarve në Ukrainë. Përkrahja jonë për kolegët tanë të Radios Europa e Lirë dhe të Zërit të Amerikës që punojnë këtu, është e palëkundshme”. Ai shtoi se, “Ne bejmë thirrje që ata që kanë bërë sulme dhe abuzime të tilla kundër gazetarve, si dhe ata që dhanë urdhër për këto sulme, të mbahen përgjegjës për veprimet e tyre.” Sipas njoftimit të Bordit të transmetimeve amerikane ndërkombëtare, zotërinjtë Kevin Klose dhe Mathew Armstrong u takuan edhe me ambasadorin amerikan në Kiev, Z. Geoffrey Pyatt, i cili gjithashtu bëri thirrje për bërjen e hetimeve ndaj sulmeve kundër gazetarve dhe i kërkoi policisë dhe forcave të sigurimit ukrainas që të kryejnë detyrëne tyre në mënyrë profesioanle duke respektuar dhe duke mbrojtur të drejtën e gazetarve që të punojnë pa frikë në një mjedis të sigurt.”
Historikisht, sa më i fortë dhe më i vendosur që të jetë autoritarizmi shtetëror dhe policor i një vendi, aq më e madhe është dhuna dhe abuzimet kundër gazetarve, përfaqsuesve të medias dhe lirisë së shtypit në përgjithësi. Duket sikur diktatura dhe lufta kundër gazetarisë së lirë dhe të pavarur gjithmonë kanë shkuar dorë për dorë. Gjithmonë, gazetarët janë të parët që e pësojnë nga zemërimi dhe hidhërimi i diktatorëve dhe pseudo-diktatorëve. Kjo ishte e vërtetë gjatë diktaturës komuniste, kjo është e vërtetë edhe sot, siç tregon rasti i përdorimit të dhunës kundër gazetarve në Ukrainë, si dhe ushtrimi i dhunës dhe burgosja e gazetarve gjatë protestave anti-qeveritare në Turqi, kohë më parë. Fatkeqsisht, Ukraina dhe Turqia janë vetëm dy shembuj të fundit të abuzimit të të drejtës së fjalës së lirë dhe të keqtrajtimit të gazetarve. Sepse, siç ve në dukje organizata Freedom House në indeksin e saj të fundit mbi Lirinë e Stypit në botë, vetëm 14.5 e qytetarëve të botës jetojnë në vendet që gëzojnë lirinë e medias. Në pjesën tjetër të botës, sipas saj, qeveritë dhe aktorë jo-qeveritarë kontrollojnë median, pikpamjet dhe lajmet që ato i paraqesin qytetarve dhe njëkohsisht shtypin brutalisht zërat e pavarur, të cilët përpiqen të promovojnë përgjegjësinë e enteve shtetërore në kryerjen e detyrës që u ka besuar populli, qeverisjen e mirë dhe zhvillimin ekonomik të vendeve të tyre. Bazuar në përvojën e saj në përkrahje të të drejtave të njeriut dhe të fjalës së lire anë e mabnë botës, Freedom House thotë se, kufizimet ndaj medias së lirë dhe të pavarur, shpeshëherë janë një tregues se pasi t’i kenë shpallur luftë medias, qeveritë zakonisht fillojnë të sulmojnë edhe institucionet e tjera demokratike.
Prandaj, për të gjithë ata që besojnë në demokraci dhe në të drejtat bazë, universale të njeriut, për veten dhe për të tjerët, mbrojtja e lirisë së fjalës dhe e shtypit të lirë dhe të pavarur duhet të jetë një obligim i të gjithëve. Sepse, siç ka thënë edhe Tomas Xhefersoni, arkitekti i Kushtetutës amerikane dhe i lirive bazë të njeriut, përfshirë edhe lirinë e shtypit — “shtypi i lirë është thelbësor për funksionimin e një demorkacie”. Ashtuqë, do të ishte mirë që autoritetet qeveritare kudo qofshin ato në Kiev, në Ankara, në Uashington, Moskë, Pekin ose Tiranë, të mbrojnë dhe të lejojnë funksionimin normal dhe pa presione politike ose ekonomike të shtypit të lirë dhe të pavarur, duke mos ndërhyrë në punën e tij.