VIZITA E PAPËS – Dielli

KUJTESË- VIZITA HISTORIKE E ATIT TE SHEJTË PAPA GJON PALI I DYTË NË SHQIPËRI

April 25, 2018 by dgreca

Nga Tonin Mirakaj/Nju Jork/

25 vjet më parë, me 25 Prill 1993, Shqipëria priti me shumë kënaqësi, gëzim dhe shpresë Atin e Shejtë Papën Gjon Pali i Dytë.Kjo ishte vizitë e parë e një Pape në Shqipëri, në historinë 2000 vjeҫare të Katoliҫizmit. Ishte një kohë tranzicioni nga një regjim diktatorial që sundoi vendin për ma se 45 vjet, një demokraci që ishte në agim të sajë, duke sjellë dritë mbas natës së errtë dhe të gjatë, dhe shpresë për një të ardhshme më të mirë, në gjirin e Europës që Shqipëria i takonte.Dihet se 554 vjet më parë,me 1464, Papa Piu i Dytë, Shejtëria e Tijë Enea Silvio Piccolomini ishte përgatitë të udhtonte në Shqipëri, por mjerisht ndërroj jetë para se të nisej.

Thuhet se qëllimi i Tij ishte të ngrinte në Kardinal, Imzot Paul Engjellin, që ishte në atë kohë kryeipeshkëv i Durrësit, dhe të kunorezonte Gjergj Kastriotin, Skënderbeun, si komandant i forcave të krishtera anti otomane.

Rregjimi komunist kishte shkatërue krejtsisht Kishën katolike, ekzekutue dhe burgosë klerin, mbyllën të gjithë seminaret dhe shkollat fetare të të tri besimeve kryesore, dhe që nga viti 1967, Shqipëria ishte deklerue “shteti i parë atheist në Botë”!

Asnjë shtet tjeter, nuk e shoqëroi Shqiperinë ne këtë nismë të mbrapshtë anti fetare.Shqipëria ishte i vetmi shtet në Botë,e ashtu mbeti deri sa i erdhi fundi komunizmit.

Që nga viti 1990,diktatura kishte marre fund,dhe kishte linde demokracia.Kisha, Xhami dhe qendra fetare, kishin fillue ringjallje, te drejtuara nga ata pak klerike qe kishin mbijetue ne burgje dhe kampe pune te detyrueshme te regjimit komunist.

Nje fukarallek i pergjithshem, ishte rrezultat i centralizimit te ekonomise, qe pushteti kishte vendose ne te gjith vendin.Zhvillimi i ngjarjeve ne Shqiperi, qe nga fillimi i vitit 1991 vazhdonte me nje shpejtesi qe tronditi themelet e sistemit diktatorial, qe sundoi vendin mizorisht qe nga viti 1945.Ishte e qarte se ndryshimet rrenjesore ishin te pa evitueshme.Zeri i popullit shqiptar “liri-demokraci” ushtonte ne mbare vendin.Regjimet komuniste ne Europen Lindore kishin rene njeri mbas tjetrit, gje qe i trondiste udheqesit e vendit.Ndoshta vrasja e Ҫausheskut i friksoi,dhe e kishin te qarte se u ishte afrue fundi. Me 22 shkurt, rrezohet shtatorja e Enver Hoxhes, qe qender te Tiranes. Me 5 Mars 1991, vendosen mardhenie diplomatike ne mes Shqiperise dhe Shteteve te Bashkuara te Amerikes. Me 20 Mars, nje delegacion nga Selia e Shejte (Vatikani) i kryesuar nga Nensekretari i shtetit per marredhenie shtetnore, Imzot Celli viziton Shqiperine. Njoftohet lirimi nga burgjet i 258 te burgosurve politik. Mbahen zgjedhjet e para shume partiake, ku natyrisht se fiton PPSH, por fitore e tyre nuk eshte e pranushme.Demostrata vazhdojne,nga se zgjedhjet ishin te manipuluara.

Me 18 Maj 1991, delegacioni i dyte i Selise se Shejte, i kryesuar nga Ipeshkvi Arberesh i Lungros,Imzot Erccole Lupinaci vjen ne Shqiperi. Gjat qendrimit prej dy muajsh,themeluen Veprimin Katolik dhe Karitasin Shqiptar. Me 22 Maj,vendosen mardhenie diplomatike me Britanine e Madhe.

U formue qeveri koalicioni me kryeminister Ylli Bufi, i krahut te moderuar te PPSH.Minister i ekonomise u emrue Gramoz Pashko qe ishte njeri nga udheheqsit e Partise Demoratike.Ngjarje te rendesishme vazhojne. Sekretari i Shtetit Amerikan James Baker viziton Shqiperine.Pritet nga nje turme prej 200 mije shqiptaresh ne sheshin “Skenderbej “ne Tirane. Zoti Baker premtoi ndihma, dhe keshillon masen te vazhdojne rrugen drejt demokracise.

Ne Tirane hapet Kisha e Zemres se Krishtit, dhe Kathedralja Orthodokse e Lajmerimit te Zojes. Kryeministri i Shqiperise Ylli Bufi pritet ne audience nga Ati i Shejte, Papa Gjon Pali i dyte.Italia pregatite nje program ndihmash te shpejta per Shqiperine.Ne kete kohe PD vazhdon pregatitjen, forcon poziten e saje politike,dhe Sali Berisha del ne skene si nje nga udheheqsit kryesor te levizjes demokratike.

Shqiperia dhe Selia e Shejte (Vatikani) vendosin marrredhenje diplomatike.Imzot Ivan Dias, Nunci Apostolik fillon riorganizimin e Kishes Katolike.Ai ne kete kohe sherbente si Ipeshkev per te gjithe Shqiperine.

Me 4 Dhetor 1991, kryeministri Ylli Bufi dekleron se Shqiperia ka grure vetem per 6 dite….. dhe dy dite me vone jep doreheqjen. Ne vend te tij emrohet Vilson Ahmeti.Gjendja vazhdon te keqesohet. Qeveria nuk mund te kontrolloje situaten nga se demostrata vazhdojne pa nderprerje shoqerue nga grabitje te pronave shteterore. Kerkohen dhe zhvillohen zgjedhje te parakoheshme. Fiton Partia Demokratike 61.7 %. Situata ndryshon, dhe njefare qetesie dhe shprese kthehet ne vend. Me 9 Prill, Parlamenti zgjedh Sali Berishen, President. Ramiz Alia jep doreheqjen. Formohet qeveri e re me kryeminister Aleksander Meksin.

Me 7 Maj 1992, Ati i Shejte prêt ne audience Presidentin e pare demokratik Dr.Sali Berishen.

Mbas te gjithe ketyre ngjarjeve dhe shume te tjera, Selia e Shejte njofton emerimin e kater Ipeshkvive, dhe se Ati i Shejte do vizitonte Shqiperine me daten 25 Prill 1993, dhe ne Kathedralen e Shkodres,do zhvillohej ceremonia e Shugurimt.Ky lajm jepet naten e Krishtlindjes me 24 Dhetor 1992, nga Nunci Apostolik Imzot Ivan Dias.Njeni prej ketyre ishte famullitari i Kishes Katolike Shqiptare te New Yorkut, Imzot Rrok Mirdita.Te tjeret: Imzot Frano Ilia,Imzot Zef Simoni dhe Imzot Robert Ashta.Me Shugurimin e tyre, formohej zyrtarisht Hierarkia e Kishes Katolike Shqiptare, qe nuk ekzistonte nga viti 1967. Lajmi se Ati i Shejte Papa Gjon Pali i Dyte do vizitonte Shqiperine, i gezoi te gjithe shqiptaret pa dallim besimi.

Pregatitjet protokollore filluan menjehere, nen drejtimin e Nuncit Apostolik Imzot Ivan Dias.Rindertimi i Kathedrales se Shkodres kishte fillue, dhe duhej te perfundohet perpara dates 25 Prill.Ne pregatitje te nevojshme asiston edhe qeveria demokratike e vendit.Organizohet nje Kor kishtar i perbere nga tri grupe te ndryshme kengetaresh: Kori i Shkodres qe udhehiqej nga dirigjenti Gjon Kapidani, kori i Prishtines nen drejtimin e maestrit Gjergj Kaqinari dhe kori i Tiranes i udhehequr nga Ermelinda Paparisto. Kori i perbashket kendoi Meshen Gregoriane “De Angelis”nen drejtimin e dirigjentit Gjon Kapidani.

Ne ora 8.30 te mengjesit,me 25 Prill 1993, aeroplani i lindjes ajrore Al-Italia, me mikun e shtrejte te Shqiperise, Shejterine e Tije Papa Gjon Pali i Dyte, ulet ne aeroportin Internacional te Rinasit. Po sa zbret nga aeroplani, Ati i Shejte ulet ne gjunje dhe puth token Shqiptare, ne sheje respekti per gjakun e Martirve, derdhur nder shekuj ne mbrojtje te fese dhe identitetit kombetar.

Per ta pritur kishin dale ne aeroport Presidenti i Republikes Dr. Sali Berisha me zonjen,Nena Tereze nobeliste e Paqes, Nunci Apostolik Imzot Ivan Dias, kryetari i parlamenti Shqiptar Pjeter Arbenori, kryepeshkopi i Kishes Orthodokse Autoqefale Shqiptare, Hiresia Anastas,kryetari i Bashkesise Islame Shqiptare Hafiz Myfti Sabri Koҫi,dhe shume te tjere personalitete te shquara te fese, kultures dhe politikes se vendit .Kishin dale gjithashtu pjestar te trupit diplomatit te akredituar ne Shqiperi.

Ne pershendetjen e rastit, Presidenti Berisha tha: “Shenjteria e Juaj: Eshte kenaqesi dhe nder i veҫante per mua qe ne emer te shqiptarve t’ju uroj, At i Shejte, mireseardhjen ne Shqiperi.Kjo vizite eshte nje gezim i madh per te gjith shqiptaret kudo qe jetojne,eshte nje nder i veҫante per Shqiperine, nje ngjarje e shenuar ne historine e saje.

Ju vini sot ne token e Skenderbeut, ne dheun e Nene Terezes si edhe te qindra e mijra martirve te krishterimit.Kjo vizite shpreh dashurine, respektin, dhemshurine dhe mbeshtetjen Tuaj te madhe per Shqiperine dhe shqiptaret ne ket periudhe te veshtire, por plot shpresa te historise se tyre.Ne vazhdim, Presidenti thote:Ju vini ne Shqiperi sot me misionin e Shen Pjetrit per t’u kujdesur per besimtaret dhe Kishen Katolike, te cilet u martirizuen ne Kalvarin qe lame pas.Dua t’ju falenderoj nga zemra per kete dhe t’ju siguroj se do te keni perkrahjen tone te plote.E perfundon fjalen e Tije me: At i Shejte! Edhe njehere Ju falenderoj dhe nga zemra Ju uroj mireseardhjen ne Shqiperi.Zoti e bekofte kete dite”.

Ne vazhdim, pjese nga fjala e Atit te Shejte:

“Zoti President,

Te nderuar Perfaqesues te Parlamentit

Te nderuar vellezer Ipeshvij,

Antare te shquar te Trupit Diplomatik

Vellezer e motra shqiptare fort te dashur: Mire se ju gjej!

Me gezim dhe mirenjohje ndaj Zotit vizitoj sot per here te pare ket toke te dashur shqiptare…

Mbasi falenderon Kryetarin e shtetit, Ati i Shejte vazhdon: Pershendes me dashuri Arqipeshkvin Anastas dhe besimtaret e Kishes Orthodokse, e lidhur me ne nga besimi ne Krishtin, e nga detyra per bashkepunim aktiv ne perhapjen e Ungjillit. I drejtoj nje pershendetje te perzemert Kryemiftiut Sabri Koҫi, duke kujtuar takimin tone ne janarin e kaluar ne Assisi, per te kerkuar nga Zoti dhuraten e paqes ne Europe dhe Bote.

Ty, o popull shqiptar, ta drejtoj pershendetjen time te ngrohte dhe te dashur! I dime te gjithe ngjarjet e trishtueshme qe te eshte dashur te perballosh, veҫanerisht ne 25 vitet e fundit. Vite te nje mundimi te vertete,pasojat e te cilit, koha me veshtiresi do te arrije t’i fshije dhe Europa dhe gjith bota nuk duhet t’i harrojne……. Sot jam i gezuar qe mund te ndaj me ty, Vend i pasur me tradita kulturore dhe shpirterore, gezimin per lirine e rifituar”.

Mbas perfundimit te ceremonise ne Aeroport, autokolona me Atin e Shejte,grupin qe shoqeronte dhe autoritete te vendit, niset drejt Shkodres,ku do zhvillohej ceremonia e Shugurimit te kater Ipeshkvive Shqiptar, qe zyrtarisht formohej Hierarkia e Kishes Katolike Shqiptare.

Shkodra ishte mbushe plot me shqiptar te ardhur nga e gjith Shqiperia, Kosova, Mali i zi, vende Europiane dhe Amerika.150 shqiptar nga Famullia “Zoja e Shkodres”ne New York dhe 50 nga Kishat e Detroitit kishin mberrijte ne Shkoder.Qyteti ishte zbukurue me parulla qe uronin mireseardhje Atit te Shejte,dhe flamur te Shqiperise, Vatikanit dhe Amerikes.Shkodra ishte ne feste!

Kathedralja ishte plot, me rreth 4000 persona dhe sheshi perpara me disa dhetra mijra.Ishte nje gezim qe nuk ishte pare ndonjehe me pare.

Hyrja ne Kathedrale e Nenes Tereze dhe e udheqesve te shtetit, nder te cilet Presidenti Sali Berisha me zonjen,Pjeter Arbenori, ministri Alfred Serreqi, u priten me duartrokitje qe vazhduen per disa minuta. Ne ora 11.40 hyn ne Kathedrale procesioni me Atin e Shejte, shoqerue nga 6 Kardinal,nder te cilet Eminenca e Tij John Kardinal O Connor, Argjipeshkev i New Yorkut, 150 Ipersshkvij dhe qindra priften, freten dhe gjakoj.Brohoritje, duartrokitje te shoqeruara me lot gezimi,

vazhduen pa nderprerje deri sa Ati i Shejte mbrrini ne krye te Altarit.

Simbas programit, Atin e Shejte e pershendeti Nunci Apostolik Imzot Ivan Dias, i cili ne mes te tjerash tha: “Me gezim te madh e gjith Shqiperia katolike, orthodokse dhe muslimane Ju presin sot.Shqiperia e njohur si toke e mikpritjes, e beses dhe burrerise i thote me gjithe zemer Shejterise Suej: Mire se vjen, kush vjen ne emer te Zotit.

Eshte Shqiperia e ungjillizuar nga Shen Pali, e cila njohi momente te lavdishme ne historine e saj te krishtere prej dy mije vjetesh dhe i dha Kombit njerez te shquar te fese, te shkences dhe kultures. Eshte shqiperia e heroit kombetar dhe patriotit te krishtere, Gjergj Kastriotit Skenderbeut, i cili i dha popullit shqiptar sensin e unitetit dhe identitetit kombetar.Eshte Shqiperia, qe ne kohet tona i ka dhene botes Nene Terezen e Kalkutes, apostull i vertete i dashurise ne sherbim te pervuajtur per me te varferin e te varferve.

………Vizita e sotme e Shejterise Suej na mbush me gezim te madh. Le te jete vepra aterore qe kryeni sot me shugurimin e ipeshkvive te pare shqiptar pas ketij mundimi te gjate, lajmetare dhe fillim per kohe te reja per Kishen Katolike dhe per gjith popullin shqiptar”.

Ne ket kohe,Nunci Apostolik, i paraqet Atit te Shejte kandidatet per shugurim. Aj pergjigjet :”I prendoj me kenaqesi”.

Mbas ceremonies se shugurimit, vazhdon Eukaristia e dites, me celebrant Atin e Shejte, shoqerue nga kori i perbashket kishtar, nen drejtimin e dirigentit Gjon Kapidani.

Nga ballkoni i Argjipeshkvise Ati i Shejte pershendeti turmen e madhe perpara Kathedrales, dhe u paraqiti Argjipeshkvin e Arkidiocesit te Shkodres Imzot Frano Ilia dhe ndihmesin e Tije Imzot Zef Simoni.Ne fund, tha keto fjale per Nene Terezen:

“Te dashur,Nuk mund te mos pershendes nje njeri fort te pervuejtur qe ndodhet ne mes nesh.Eshte Nene Tereza e Kalkutes.Te gjithe e dine nga vjen,cili eshte Atdheu i saje.Atdheu i saj eshte ketu.Edhe ne kohet e izolimit te plote te Shqiperise ishte kjo rregulltare e pervuajtur, kjo sherbyese e me te vorferve qe perҫonte ne tere boten emrin e Atdheut tuaj.Ne personin e Nenes Tereze Shqiperia eshte nderuar gjithmone……. Ju falenderoj sot ne emer te Kishes Universale, ju falenderoj te dashur shqiptare, per kete bije te tokes tuaj”.

Ne ora 5, Ati i Shejte u nis drejt kryeqytetit te Shqiperise Tirane. Aty, i beri nje vizite kortezie Presidentit te Republikes ne pallatin e Brigadave.Beri gjithashtu nje vizite te shkurte ne Nunciaturen Apostolike.Ne ora 7.30, Ati i Shejte arrijti ne sheshin Skenderbej, ku e prisnin disa qindra mijra shqiptare pa dallim besimi.

Ndersa Ati i Shejte bashke me Nenen Tereze, Presidentin e Republikes, Argjipeshkvin e ri te Durres Tiranes, Imzot Rrok Mirditen, Kardinalin e New Yorkut dhe te tjere shoqerues, zune vend ne tribune perpara Muzeumit Kombetar, nje grup kercimtaresh, te veshur me kostume kombetare, luante valle tradicionale qe dukej qarte se Ati i Shejte i pelqente.

Ne kete rast, u mbajeten fjalime nga Presidenti Sali Berisha, Ati i Shejte Papa Gjon Pali i Dyte dhe Argjipeshkvi Imzot Mirdita.Perkthyes i fjalimeve ishte Dom David Xhuxha,drejtor i seksionit shqiptar prane Radio Vatikanit.Brohoritje, duartrokitje dhe thirrje “Rrofte Papa” kjen te shpeshta gjate fjalimeve, te cilat shprehnin kenaqesine qe ndiente turma per viziten e Papes ne Shqiperi.

Me se 500 gazetar dhe reporter, nga e gjith bota shoqeronin Papen ne ket vizite historike ne Shqiperi. “Katholic New York” kishte dergue reporterin John Burger dhe fotografen Maria Bastone, te cilet hollesisht shkruen per ket vizite. “A NEW DAWN FOR ALBANIA” shkruan gazeta Catholic New York,ne edicionin e saje te dates May 6,1993, e cila boton 8 faqe reportazh dhe fotografi shoqeruese per viziten e Atit te Shejte ne Shqiperi.

Ne fjalimet e Tije, Papa Gjon Pali i Dyte, beri thirrje shqiptarve per vllazerim, bashkepunin dhe drejtesi per te gjithe, gjate ndertimit te demokracise dhe shetit ligjor.Thirrje disa here, te mos harrohet e kaluara, keshtu qe mos te perseritet me ne te ardhmen. Sa u praktikuen keshillat e Atit te Shejte, gjate 25 vjeteve, mbetet per tu gjykue nga historia, e shkrueme nga historian te vertete.

Burime per kete shkrim nga:

Papa ne Shqiperi, David Xhuxha

Catholik New York

Dielli,organ i Federates Vatra

Revista Kuvendi

Scarsdale,16/Prill/2018

Per me shume foto shihni ne facebook dielli vatra

NJË DITË QË NUK HARROHET

November 6, 2014 by dgreca

Me Shqiptarët e Amerikës në ditën fatlume të vizitës së Papa Françeskut në Tiranë/
Nga Marjan Cubi/
E diela e 21 Shtatorit 2014, do të mbetet një ditë fatlume për të gjithë Kombin Shqiptar. Vizita mbetet historike për të gjithë shqiptarët, por veçanërisht për ne që u ndodhëm në Sheshin Nënë Tereza të dielën e 21 Shtatorit, do të mbetet e pa harruar në jetë të jetëve.
Herët në mëngjes në ora 7 e 30 minuta së bashku me bashkëshorten time, Dila, i jemi afruar Sheshit që mbanë emrin e të Shejtës, Nëna Tereza. Rrugët e Tiranës dukeshin se nuk mbanin më. Nga të gjitha rrugët e rrugicat, si një lum i rrëmbyshëm, vinin e vinin njerëz pa ndërprerje. Secili grup përpiqej që t’i afrohej sa më shumë Elterit, ku do te vinte Ati i Shejtë Papa Françesku, që për vizitë të parë në Europë, kishte zgjedhë Shqipërinë e shumëvuajtur. Ishte një kënaqësi e privilegj për ne Shqiptarët si Komb i nënë Terezës, që Papa Françesku na kishte përzgjedhë për të na parë nga afër e për të përcjellë mesazhe shprese. Edhe sot mendoj e ndjejë: Sa fatlum është Populli Shqiptar që e vizitoi njeriu i Shpresës, më i dedikuari ndaj njerëzimit, dhe më paqedashësi në Rruzullin Tokësor. Edhe pse pritja deri në mbërritjen e Atit të Shejtë, është e gjatë, ne thuajse nuk e ndjemë. Kaluan më se 3 orë dhe Shqiptarët nga të gjitha trojet afroheshin në shesh dhe nuk ishte lehtë që të gjendej vendi ku mund të shihej më mirë njeriu i Shpresës, i veshur me kostumin e bardhë, tamam si një Engjëll i Zotit. Tek kalonte përmes sheshit me Popmobilin e hapur, shpërndante veç mirësi, buzqeshje e shpresë!
Faleminderit At’ i Shejtë!
Të gjithë të pranishmit dëshironin ta preknin me duart e e tyre, t’i preknin qoftë edhe pak makinën që kalonte pranë, osë më së paku ta shihnin nga afër Shejtin e gjallë!
Dukej se ai Shesh nuk fliste vetëm gjuhën e ambël shqipe, por në shumë gjuhë. Nga e gjithë Bota kishin ardhë për të qenë të pranishëm në atë vizitë historike.
Kishin ardhur edhe nga shumë shtete të Europës , kontinenteve të ndryshme por për mua ishte një kënaqësi e veçant të shihja shqiptarët e ardhur nga ShBA , ti shihja dhe ti takoja në atë turmë qindramijëshe.
Famullitari Dom Pjeter Popaj, Leka e Pashko Gojçaj, Fran Shala, Ramiz Mujaj Mark Rexha, Zef Selca, Rmiz Llapatica dhe shumë e shumë të tjerë, ishin në atë Shesh në atë ditë historike. Mendoj se kanë qenë më shumë se një gjysëm miljoni njerëz atë ditë në sheshin Nana Terezë. Papa i Shejtë realizoi një vizitë madhështore me një pritje të shkëlqyeshme mes shqiptarëve. Bota e mori një Mesazh të madh se kush janë Shqiptarët,mësoi për autoktoninë tonë, kulturën Europiane,Simbolin e Flamurit Kuq e Zi- Shqiponjën që fluturon qiejve, por që kthehet sërish në fole….
Gjithçka nga ajo ditë ka mbetur në kujtesën time. Mesha dhe fjala e Atit të Shenjtë më emocionuan shumë. Ishte Meshë madhështore që u kremtua nga Papa Françesku së bashku me dy kardinalë, 18 Ipeshkëvinj, 240 meshtarë, seminaristë e diakonë.
Në hapësirën para Elterit qëndronin një grup të sëmurësh, për të cilët Papa Françesku ka gjithmonë ka kujdes të veçantë,si dhe disa të rinj të dioqezave të Shqipërisë, të Kosovës dhe të Malit të Zi, si edhe një numër personash, të ftuar nga Kisha Katolike, ndër këta zyrtarë të lartë të shtetit, përfaqësi diplomatike në Shqipëri, besimtarë dhe persona që i kanë qëndruar pranë Kishës në këto 20 vite.
Ati i Shenjtë, Papa Françesku , në prani të qindra mijëra besimtareve nisi Meshën e Shenjte në sheshin “Nënë Tereza” me thanien: ‘Paqe në këtë shtëpi’. Mendoj se kjo nuk thjesht përshëndetje, ishte me shumë se një dhuratë.
Ende i kam brenda vetes fjalët e Atit të Shejtë: Duke ardhur sot mes jush të dashur motra e vëllezër të Shqipërisë, në këtë shesh kushtuar bijës së madhe e të përvuajtur të këtyre trojeve, Nënë Terezës së Kalkutës, Dëshiroj ta përsëris këtë përshëndetje, Paqe në shtëpitë tuaja, paqe në zemrat tuaja, paqe në Kombin tuaj”.
Një vlerësim të veçantë Papa Françesku ka bërë për popullin shqiptar; të cilin e ka cilësuar si ndër popujt më të vjetër në dritën e ungjillit. Ati ka kujtuar 40 martirët e kishës katolike, portretet e të cilëve ishin varura përgjatë gjithë bulevardit “Dëshmorët e Kombit” dhe ka lëvdue besnikërinë e klerikëve, që nuk iu përkulën diktaturës:“Duke sjellë përsëri në vëmendje dhjetëvjeçaret e vuajtjeve e të persekutimeve të egra kundër katolikëve , ortodoksëve e myslimanëve mund të themi se Shqipëria ka qenë tokë martirësh: shumë ipeshkvij, meshtarë rregulltarë e besimtarë laikë e paguan me jetë besnikërinë e tyre. Nuk munguan provat e guximit të madh e të qëndrimit të pandshëm në shpalljen e fesë. Sa e sa të krishterë nuk u përkulën përballë kërcënimeve, por vijuan pa luhatje udhën e filluar! Shkoj sot , shpirtërisht, pranë atij muri të varrezës së Shkodrës, vend-simbol i martirizimit të katolikëve, ku kryheshin pushkatimet dhe i prekur thellë në shpirt , vë lulen e lutjes e të kujtimit”.
Ati i Shenjte i ka entuzizmuar shqiptarët tek u ka kujtuar simbolin e flamurit shqiptar, shqiponjen e cila kthehet gjithnje ne folene e saj per te fluturuar lart.
“Uroj që shqiponja të cilën e shikojmë në flamurin e vendit tuaj, t’ju kujtojë gjithnjë shpresën për ta mbështetur përherë besimin tuaj në Hyjin, që nuk zhgënjen, por është gjithnjë përkrah nesh, posaçërisht në çaste të vështira. Sot edha per t’ju falenderuar per qendresen tuaj por edhe per tju mbeshtetur per te rritur shpresen brenda jush dhe rreth jush. Shqiponja nuk e harron folenë po fluturon gjithnje lart”, tha Ati i Shenjtë.
Faleminderit At i Shenjtë!
Tirane, 21 Shtator 2014(Botoi DIELLI ne Print, tetor 2014)

Vizita e Papa Françeskut në Shqipëri u nderua edhe në mërgatën shqiptare!

September 24, 2014 by dgreca

Nga Asllan DIBRANI/ Shtutgard/
Në Shqipëri ka bërë jehonë vizita e Papa Françeskut në mediat ndërkombëtare. Thuajse secila gazetë prestigjiozeve botërore e kanë raportuar dhe komentuar në mënyra të ndryshme.
Reportazhe, artikuj dhe komente mediale e përshkruan itinerarin e ceremonisë të kreut të Vatikanit dhe shton se kjo vizitë shihet si një mbështetje për përpjekjet e Shqipërisë për t’u rreshtuar dhe afruar me Perëndimin, dhe integrimin e saj si pjesë e Bashkimit Evropian.
Me një vëmendje të veçantë për këtë vizitë historike të Papa Françeskut në Tiranë, u prononcuar edhe disa media televiziv drejtpërsëdrejti siç ishin Televizioni “Rai 1” italian “SNN” amerikan etj, duke pasqyruar ardhjen e Atit të Shenjtë në Shqipëri . Këtë takim historik dhe me vlera prestigjioze kombëtare e përcollën të gjitha mediat shqiptare kudo që janë . Takimet presidenciale dhe qeveritare ja shtuan vlerën këtij takimi ,nga e cila botërisht u pa mikpritja dhe traditat shqiptare për miqtë e vet.
Takime të ngjashme u bënë edhe në mërgatën shqiptare në shumë shtete , po veçojmë takimin në kishën shqiptare të Shtutgardit , pasi që ishte edhe ditë e diele . Këtu u koordinuar mesha javore , po edhe takim kushtuar Papa Françeskut në Tiranë. Këtu çdo të diele takohen m e qindra besimtar , po edhe kësaj here ishte e ngjashme , me një numër të madh njerëzish. Pati edhe disa qe u vonuan për ceremoninë e meshës nga se ishin përqendruar pran ekraneve televizive në përcjelljen e vizitës së Papës në Shqipëri qe u transmetonte drejtpërsëdrejti ky takim.
Pamje e publikut për nder të vizitës së Papa Françeskut në Tiranë që u shënuar edhe si ditë historike në mbare popullin shqiptar !
Kisha katolike shqiptare në Stutgart ishte përgatitur për ketë festë. Ajo e kishte zbukuruar në mënyrë të veçantë këtë të kremte me një portret te madh të Papa Françeskut. Zoti Marijan Lorenci, famullitari i misionit katolik në Stutgar përshkrua shumë bukur këtë takim në Shqipëri të Papës ,ndër te tjera theksoj se është një nder i madh për ne shqiptaret , për Shqipërinë tonë , për Kosovën tonë dhe për kombin tonë , një vizitë e shenjtë në vendin e shenjte të Nënë Terezës Shqipërinë e dashur .
i vazhdoi dhe tha se edhe ne si komunitet shqiptar në Gjermani e ndiejmë një privilegj për këtë takim aq madhështor, qe i behet një vizitë popullit tonë të vogël nga një njeri i madh . Populli ynë dha, nga vetja vlera si Nënë Terezën , Skënderbeun, Ibrahim Rugovën dhe Ismail Kadarenë, me çka do krenohemi ne shqiptarët për gjithmonë . Meshën e kësaj dite e shoqëruan edhe dy pagëzime për dy fëmije të lindur në Shtutgard. Ata u pagëzuan nga At Lorenci i mbështetur në librin e parë në gjuhen shqipe të “Mesharit” me thënien “Unë po të pagëzoj në emër të Atit, e të Birit e të Shpirtit të Shenjt”.
Kultura jonë ka filluar nga Shën Jeronimi e këndej, shqipja e shkruar dëshmohet vetëm në shekullin XV, në kohën e Gjergj Kastriotit, ku edhe shprehet fuqishëm një identitet shqiptar përpara vetvetes dhe përpara botës.

VIZITA E PAPËS NË TIRANË DHE HISTORIA E PERSEKUTIMIT FETAR NË SHQIPËRINË KOMUNISTE

June 18, 2014 by dgreca

”Me këtë vizitë të shkurtër dua të vërtetoj mbështetjen time për Kishën Shqiptare dhe njëkohsisht të dëshmojinkurajimindhe dashurinë time për një vend i cili ka vuajtur, aq shumë dhe gjatë, nga pasojat e ideologjive të kaluara.”/
Nga Frank Shkreli/
Të djelën që kaloi, Papa Françesku i deklaroi botës nga dritarja e tij në Sheshin e Shën Pjetrit se kishte pranuar ftesën e Kishës Katolike Shqiptare dhe të udhëqesve politikëtë vendit, duke njoftuar se do të vizitojë Shqipërinë më 21 shtator. Duke bërë njoftimin e vizitës në Tiranë, Papa tha para mijëra pelegrinëve në Vatikan se po shkon Shqipëri me qëllim për të inkurajuar pakicën katolike në atë vend, si edhe popullin shqiptar në përgjithësi, i cili “ka vuajtur shumë dhe për një kohë të gjatë, si pasojë e ideologjive të kaluara”, nën një diktaturë komuniste e cila e shtypi dhe e izoloi popullin shqiptar nga bota, për pothuaj një gjysëm shekulli. Papa Françesku tha gjithashtu se Shqipëria është vendi i parë europian që ai ka në plan të vizitojë në shtator, me qëllim për të nderuar të gjithë ata që vuajtën nën komunizëm. Një zëdhënës i Vatikanit theksoi për gazetarët se vizita e parë e Papës në Europë, po bëhet në një vend me një histori persekutimesh shoqërore dhe fetare, si dhe në një vend të prekur nga varfëria e vazhdueshme.
Sipas burimeve të lajmeve, vizita e Papës në Shqipëri ka për qëllim gjithashtu që udhëheqsi i Kishës Katolike të tregojë nderimin dhe të deklarojë respektin e tij për bashkjetesën fetare që ekziston midis shqiptarëve të feve të ndryshme, një traditë kjo dhe një thesar kombëtar, i cili mund të shërbejë si shembull bashkjetese ndërfetare dhe ndërkombëtare, jo vetëm në Balkan dhe në Europë, por edhe më gjërë.
Vizita e Papës Françesku në Shqipëri në shtator, ashtu siç ishte edhe vizita e Papës Gjon Palit të dytë më 1993 në tokën arbërore, megjithë historinë e persekutimeve të regjimit komunist ndaj kundërshtarve të tij — qofshin ato për arsye fetare ose politike – tregon se gjithçka ngjallet e përtrihet dhe se arsyeja, megjithëse për fat të keq e kishte humbur drejtimin gjatë atij regjimi, më në fund të shpresojmë se e ka gjetë rrugën dhe se e mira më në fund triumfon mbi të keqën dhe se kombitshqiptar, pas më shumë se 20-vjet tranzicion, po i hapen shtigje të reja kah liria dhe drejtësia e përhershme.

Kjo pra është vizita e dytë e një Pape në Shqipëri pas rënjes së komunizmit në atë vend. Vizita e parë e një udhëheqsi të Kishës Katolike në tokën e Arbërit, ishte natyrisht vizita historike e Papa Gjon Palit të dytë në vitin 1993, menjëherë pas rënjës së komunizmit.Njoftimi i vizitës së Papës Françesku në shtator në Tiranë, u mirëprit me kënaqësi dhe entuziazëm nga Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, nga Kryeministri Edi Rama dhe ngaish-Kryeministri Sali Berisha.
Marrëdhënjet e Arbërit me Vatikanin dhe udhëheqsit e tij janë aq të vjetëra sa edhe historia dy mijë vjeçare e ekzistencës së Kishës Katolike. Por fatkeqsisht, këto marrëdhënje u ndërprenë tragjikisht me ardhjen në fuqi të diktaturës komuniste të Enver Hoxhës, pas Luftës së Dytë botërore.Megjithëse të gjitha regjimet komuniste ishin shtypëse, ishin dy gjëra kryesoreqë e dallonin regjimin e Shqipërisë enveriste nga regjimet e tjera komuniste: Ishte kolektivizimi i plotë i bujqësisë dhe ligji absurd i vitit 1967 me të cilin u ndalua rreptësisht feja dhe praktikimi i saj. Ishte ky një ligj kundër të drejtave të njeriut, përfshirë të drejtatfetare, në një nga vendet, i cili ishte bërë në përgjithësi skenë e shkeljeve më brutale të të drejtave bazë të njeriut në Europë dhe në botë. Ishte faza ideologjike maoiste e Enver Hoxhës dhe të ashtuquajturit “revolucion kulturor” që kishte përfshirë Shqipërinë, dhe i cili në procesin e zbatimit, shkatërroi kulturën shqiptare, eliminoi fenë dhe zhduku më të zgjedhurit e kombit.
Shqipëria enveriste ishte vendi i parë dhe i vetmi në botë që deklaroi veten shtet ateist, më 1967 duke ndaluar të gjitha fetë, duke prishur kisha e xhamia ose duke i këthyer ato në salla sporti dhe përdorimesh të tjera. Por për më keq, regjimi komunist kishte burgosur ose kishte zhdukur shumicën e klerikëve të të gjitha feve, e sidomos klerikët e Kishës Katolike shqiptare, të cilët e pësuan më së keqi nga regjimi komunist i Enver Hoxhës, ç’prej ardhjes së tij në pushtet, më 1944.
Lajmi i njoftimit të vizitës së Papës në Shqipëri u njoftua nga mediat kryesore botërore, përfshirë edhe ato amerikane, duke i kushtuar rëndësi faktit se Papa kishte vendosur që vizitën e parë në kontinentin europian ta bënte në Shqipërinë.Duke shkruar për vizitën e ardhëshme të Papës në Tiranë, si dhe duke pasqyruar persekutimin e fesë në të kaluarën, agjencitë e lajmeve ndërkombëtare thanë se persekutimi i feve dhe i përfaqsuesve të tyre nën regjimin enverist, ishte bërë normë — normë e moralit të Partisë Komunisteshqiptare për të zhdukur jo vetëm kundërshtarin politik, por edhe përfaqsuesit e feve. Kështuqë për dekada të tëra, si asnjë vend tjetër komunist në lindje apo kudo në botë, Shqipëria komuniste, me krenari e paraqiste veten si vendi i parë ateist në botë, i cili kishte ndaluar Zotin me ligj, ndërkohë që i vetmuar kishtendërprerë ose kufizuar lidhjet me shumë vende të botës, gjë që e bëri atë të cilësohej si vendi më ksenofobik në botë.
Si rrjedhim, Shqipëriau bë “vendi i harruar”. Shqipëria komuniste ishte e vet-izoluar për aq shumë kohë sa që pjesa më e madhe e botës, kishte hequr dorë prej saj dhe nuk dihej asgjë se ç’po ndodhte në atë vend. Por, me vdekjen e diktatorit Enver Hoxha më 1985, Shqipëria dhe gjëndja e të drejtave të njeriut në atë vend, përfshirë lirinë e fesë, tërhoqi interesimin e botës dhe atou bënëtema të ditës në gazetat amerikane dhe në televizion, dhe si rrjedhim edhe në nivele të tjera. Ishte ky një kuriozitet i paparë deri atëherë, siç duket i shtyrë nga “shpresa kundër shpresës”,se me vdekjen e diktatorit Enver Hoxha, gjërat mund të ndryshonin në Shqipëri dhe se më në fund do të kishte liri më të madhe në atë vend.Kjo, siç dihet nuk ndodhi, por interesimi për fatin e popullit shqiptar dhe për të drejtat e njeriut nuk u zhduk, por vinte e shtohej dita ditës.
Megjithëse Shqipëria ishte anëtare e Organizatës së Kombeve të Bashkuara, politika që ajo ndiqte, sidomos në fushën e të drejtave të njeriut, ishte një tallje nga ana e saj, me parimet e shënjta të OKB-së mbi të drejtat bazë të njeriut.Tirana komuniste e ndiente veten si immune ndaj reagimeve dhe kritikave të jashtëme dhe nuk çante kokën. Por në vitin 1985, Shoqata Ndërkombëtare për Mbrojtjen e Lirisë së Fesë, me qëndër në Berne të Zvicrës, duke besuar se shkelja e të drejtave fetare nuk ishte një “çështje e mbrendshme”,siç pretendonin komunistët, ndërmori një fushatë për të bindur botën se shkelja e të drejtave të njeriut në Shqipëri, përfshirë lirinë e fesë ishte reale dhe tepër e rëndë dhe si e tillë nuk duhej toleruar më nga bota. E shqetësuar shumë për gjëndjen e lirisë fetare në Shqipëri, kjo organizatë kishte vendosur që të bënte ç’mos për të bindur Kombet e Bashkuara, që çështja e shtypjes së fesë në Shqipëri të vendosej në agjendën e Komisionit të OKB-ës për të Drejtat e Njeriut.Shoqata Ndërkombëtare për Mbrojtjen e Lirisë Fetare kishte marrë qendrimin se komuniteti ndërkombëtar nuk mund të qëndronte më krejtësisht i pa interesuar në lidhje me shkeljet brutale e të përgjithëshme të të drejtave të njeriut në Shqipëri. Si rrjedhimi presioneve nga organizata, si shoqata e lartë-përmendurdhe individë të ndryshëm, në shtator të vitit 1985, Komisioni i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut miratoi më në fund rezolutën mbi shtypjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri, duke kritikuar ashpërregjimin e atëhershëm të Shqipërisë, se ndonëse, “si të gjitha shtetet anëtare të OKB-ës edhe ajo e ka për detyrim të promovojë dhe të mbrojë të drejtat e njeriut dhe liritë bazë – në përputhje me angazhimet e saj sipas dokumentave përkatës në këtë fushë”, por dhe në bazë të Deklaratës Universale mbi të Drejtat e Njeriut, nënshkruese e së cilës është edhe Shqipëria. Rezoluta shprehte shqetsimin e thellëtë organizatës botërore në lidhje me masat ligjore dhe konsitucionale që kishte marrë Shqipëria komuniste gjatë viteve për të, “ndaluar praktikimin e lirisë së fesë dhe të ndërgjegjes për të gjithë individët,mbrenda territorit të saj.”Kjo rezolutë si edhe kritika të tjera ndaj regjimit të Tiranës as nuk tërhiqnin fare vëmendjen e regjimit arrogant komunist.

Fatkeqsisht, sistemi komunist i Enver Hoxhës, i cili ushtronte kontroll të plotë mbi jetën e çdo individi, ka lënë pas një trashëgimi të tmerrshme që pasqyrohetedhe sot në një tranzicion post-komunist tepër të stërgjatur dhe të vështirë.Falë të Madhit Zot dhe vuajtjeve të atij populli, Shqipëria nuk është më ajo e fund-shekullit të kaluar, kur — siç tha edhe Papa Francesku të djelën që kaloi — ajo vuante nga ideologjia e së kaluarës. Sot, Shqipëria është e lirë dhe feja gëzon lirinë e plotë.Është një vend anëtar i Natos, me perspektivë antarësimi në Bashkimin Europian, në paqë me të gjithë popujt dhe faktor stabiliteti në Ballkan dhe në Europë. Andaj, vizita e Papa Françeskut në Tiranë në shtator,duhej të shërbente si përforcim i përpjekjeve dhe i dëshirave të kombit shqiptar për të gjetur më në fund vendin e vet aty ku i takon, në rradhë me kombet e tjera europiane, atyku e ka vendin. Të jetë gjithashtu edhe një rast për përforcimin e mëtejshëm të bashkjetesës fetare, kësaj tradite dhe virtyti që e dallon kombin shqiptar nga shumë të tjerë – dhe njëkohësisht pse mos të jetë gjithashtu edhe një rast, që përveç harmonisë fetare të shqiptarëve – gjatë kësaj vizite të shpaloset edhe harmonia dhe tolerance midis palëve,edhe në fushën e acaruar politike të vendit. Një shfaqje e tillë tolerance dhe harmonie midis faktorëve të ndryshëm politikë do të ishte mikpritja më e mirë shqiptare që mund t’i bëhej Papa Françeskut në Tiranë, si dhe një dhuratë e madhe për Shqipërinë e shumë vuajtur, e cila meriton një fillim të ri. Një tolerancë më e madhe politikedhe një diskurs më njerëzor politik në radhët e politikës,do të shënonte njëkohësisht edhe një shkëputjetë përhershme nga trashëgimia e regjimit komunist dhe e atyre, që Papa Françesku i cilësoi si, “pasojat e ideologjive të huaja të këtij vendi,i cili ka vuajtur aq shumë dhe për një kohë aq të gjatë”.
Ne Foto: Papa Françesku në Vatikan përshëndetet me vizitorët duke mbajtur mbi supe Flamurin e Gjergj Kastriotit – Skënderbe në vigjiljen e festës së Pashkëvetë këtij viti.