*Për ata që mohuan dhe harruan/
*Një shembull tipik i falsifikimit të historisë/
Nga Enver Lepenica/
Dy vëllezër, Fejzi Hysen Micolli (1919-1945), dhe Hydajet Hysen Micolli (1921-1943), kishin lindër në një familje të varfër, patriotike të Bolenës së Vlorës dhe u edukuan me ndjenja atdhetare. Të dy vëllezërit, u ikaudruan në çetën ”Plakë” të Vlorës që me krijimin e sajë më 4 dhjetor 1942 dhe morën pjesë në të gjitha luftimet që zhvilloi çeta. Të dy vëllezërit, kishin një adhurim, për komandantin e çetës trimin sypatrembur Neki Ymerin dhe komisarin e sajë atë gjuhë bilbilin dhe trimin Qazim Çakërrin.
Në fillim të vitit 1943, të dy vëllezërit u pranuan në radhët e Partisë Komuniste. Me zhvillimet e më vonëshme të luftës Fejziu, që njihej me psudonimin “Vullneti”, u inkaudrua në radhët e Brigadës së Parë që me krijimin e sajë më 15 gusht 1943, ndërsa pas trasferimit të Qazim Çakërrit në një zonë tjetër, vëllai tij Xhemil Çakërri u emërua komisar i çetës dhe Hydajet Micolli nënkomandant i çetës.
Të dy vëllezërit Micolli, Fejziu dhe Hydajeti, ishin djem të thjeshtë, trima dhe besnikë të udhëheqësit tyre komunist Sadik Premtes.
***
Në pranverën e vitit 1943, në krahinën e Vlorës lindi ngjarja që në histori ka hyrë me emërtimin: Fraksioni i Vlorës. Kontraditat ndërmjet shumicës së komunistëve të Vlorës erdhën sepse: Udhëheqësit e Grupit Komunist të “Të Rinjëve”, Anastas Lula dhe Sadik Premtaj që në themelimin e Partisë Komuniste kishin ngritur çështjen e Kosovës, fakt që e provon Prof. Kristo Frashëri, dhe që nuk mund ta pranonin dy serbo-malazest Miladin Popoviçi dhe Dushan Mugosha.
Nga ana tjetër Hysni Kapua dhe pasuesit e tij pa shkollë, në Vlorë, e ndienin inferioritetin, nga Sadik Premtaj dhe pasuesit e tij, kështu që kishte lindur vetvetiu cmira dhe zilija primitive ndaj tyre.
Së fundi është fakti se kishin dallime per shtresat shoqërore, Sadik Premtja dhe pasuesit e tij nuk nxirrnin në plan të parë luftën e klasave.
Këto kontradita sollën armiqësinë e grupeve dhe në qershor të vitit 1942, Anastas Lula dhe Sadik Premtaj u përjashtuan nga partia. Anastas Lula u dërgua partizan i thjeshtë në Skrapar, nën mbikqyrjen e Ramis Aranitasit, kurse Sadik Premtaj u dërgua në Vlorë, nën mbikqyrjen e shokut Hysni Kapo, që sipas Enver Hoxhës të shlyenin “gabimet e tyre”.
Në Konferencën e Pare të Partise Komuniste Shqiptare, më 17 mars 1943, që u mbajt në Labinot, u vendos që të bëhej luftë e vendosur për shkatërrimin e fraksionit të Anastas Lulës dhe Sadik Premtes. Pra ishte vendosur de fakto pushkatimi i Anastas Lulës dhe Sadik Premtes. (‘“Dokumente kryesore të PPSH”, Vëllimi i Parë, Tiranë, 1971, f. 118) “Konferenca kishte dhënë porosinë që, Sadik Premtja, për shkak të veprimtarisë së tij përçarëse e fraksioniste të demaskohej, të arrestohej e të dënohej si tradhëtar”
( “Historia e Luftës Antifashiste…” Vëll. 2, Tiranë 1986, f. 174-175)
Fakt që e pranon edhe komunisti Hysni Kapo kur thotë se në Labinot Miladini dhe Dushani ngarkuan Mehmetin për të vrarë Xhepin, Sadik Premten.
Për të ekzekutuar vendimin me vdekje të Sadik Premtes u ngarkuan Mehmet Shehut dhe Hysni Kapo, që hartuan këtë plan kriminal: Hysni Kapua duhet të arrestonte, në Tragjas, Pali Terovën, përgjegjësin e Partisë për krahinën e Dukatit dhe ta detyronte atë ti shkruante Sadik Premtes që të vinte në takim në malin e Tragjasit, dhe kështu do të ekzekutoheshin të dy. Mehmet Shehu do ti kërkonte Neki Ymerit, komandantit të çetës “Plakë”, të shkonte më gjithë çetë në Mallakastër dhe atje do ta arrestonte, atë, bashk me Xhemil Çakërrin, komisarin e çetës.
Sadik Premtja sapo mori letrën e Pali Terovës u nis nga Gjormi për në vendin e takimit në mal të Tragjasit. Nga Tragjasi u nis Abas Fejzua, besnik i Sadikut, më pas gjeneral dhe që vdiq në burgun e Burrelit. Ai takoi në rrugë Sadik Premten dhe i tha: “Ktheu se je në pritë. Pali është arrestuar” Kështu, Sadiku arriti t`i shpëtoi edhe kësaj prite të pa besë të Hysni Kapos. Pali Terovën e donte, e besonte dhe repsektonte gjith krahina e Dukatit, prandaj u ngritën në protestë kundër Hysni Kapos dhe e shpëtuan atë. Nga ana e tij, Memet Shehu më 7 maj 1943, me anën e një letre i kërkonte Neki Ymerit të nisej urgjent në Mallakastër, sepse pritej operacioni fashist. Sadik Premtaj i kërkoi Nekiut të mos shkonte, sepse do ta vrisnin, por ai nuk u bind dhe u nis. Në Mallakastër arritën më 8 maj 1943, në shtëpinë e Bilbil Klosit. Atje, pabesisht komandanti i çetës “Plakë”, patrioti dhe trimi sypatrembur, Neki Ymeri dhe patrioti dhe trimi tjetër komisari çetës Xhemil Çakërri u arrestuan, sekret, nga një njësit që kryesohej nga Idris Seiti dhe Vllas Arapi, besnikë të Mehmet Shehut.
Më 9 maj 1943, ndërsa këta mbaheshin të arrestuar në mullirin e Kutës në Mallakastër, Hydajet Micolli, sapo mori vesh këtë fakt tronditës, duke u qëndruar besnik shokëve të tij, pa pyetur për rrezikun, me disa luftëtarë të çetës, sulmoi mullirin për të liruar komandantin dhe komisarin.
Kështu që filloi përpjekja me armë ndërmjet Njësitit prej katër vetave që mbante të lidhur
Neki Imerin dhe Xhemil Çakërrin dhe një pjesë të çetës “Plakë”, të kryesuar tashmë nga Hydajet Micolli.
Në këto rrethana të vështira Njësiti në zbatim të urdhërit të prerë të Mehmet Shehut, që arrestimi Neki Imerit dhe Xhemil Çakërrit nuk duhej të merrej vesh nga askush dhe nuk duhet të binin të gjallë në dorën e askujt, Njësitu vrau brenda mullirit Xhemil Çakërrin dhe jashtë tek dera e mullirit Hydajet Micollin, i cili kishte sulmuar me trimëri derën e mullirit dhe ishte gati të hynte brenda për të shpëtuar shokët e tij.
Kjo vrasje solli pasoja të rënda për zhvillimin e luftës në Qarkun e Vlorës dhe më gjerë, pasi përçau populin, përçarje që vazhdoi deri sa u përmbys sistemi diktatoril komunist.
Pas 37 vjetëve, Hydajet Micolli, shpallet dëshmor i Atdheut, ndërsa Xhemil Çakërri, “armik i popullit”
Në janar të vitit 1945, Fejziu Micolli, u bë komandant batalioni në Brigadën e Parë. Batalioni tij ndërsa sulmonte forcat civile antikomuniste të Preng Calit në malet e Kelmendit, u vra në rrethana të pa sqaruara, tek ura e Tamarës, më 15 janar të vitit 1945 dhe u shpall dëshmor dhe Hero i Popullit.
Të dy luftëtarët komunist, Hydajet Micolli, vëllai i Fejziut dhe Xhemil Çakërri, u shpallën armiq të Partisë dhe të popullit, si fraksionist, kontributi tyre në luftë u harrua nga shokët e tyre dhe nuk u zu më në gojë.
Pas 37 vjetëve, falë miqve dhe dashamirësve, Hydajeti, me vendim të Komitetit Ekzekutiv të K.P. të Rrethit të Vlorës nr.118, datë 7.7.1980, u shpall dëshmor i Atdheut.
Për turpin e komunistëve vlonjatë, për ta shpallur dëshmor ata e raportuan këtë vrasje të pa besë, nga vetë ata, se gjoja ai ishte vrarë nga reaksioni i Xhepit!
(Dervish Mejdani ”Dëshmorët … e Vlorës”, Geer, Tiranë 2002, f. 21, 340)
Ndërsa Hydajeti u shpall dëshmor, vetëm pas 37 vjetëve, shoku i tij, Xhemil Çakërri mbeti armik i Partisë dhe i Popullit!!!, sjellje tipike e falsifikimit të historisë nga komunistët vlonjatë.
Barbaria dhe egërsia e komunistëve vlonjatë mbi familjen patriotike Çakërri
Nuk mjaftoi vetëm kjo, por familja e vëllezërve Çakërri, Qazimit dhe Xhemilit, komunistët, mbajtën një qëndrim, armiqësor, të egër, çnjerzor, me atentate për të vrarë Qazimin, me vuajtje dhe persekucion barbar dhe të pa meritur, pikërisht nga shokët e tyre komunistë, të urdhëruar nga Hysni Kapua.
Familja e këtyre djemëve trima dhe patriotë nën drejtimin e babait tyre patriot Azem Murat Çakërrit, nga Tragjasi, është e sakrifikuar për lirinë e vendit të tyre, ndofta si pak familje të tjera në Vlorë.
E gjith kjo familje u lidh që në fillim me Lëvizjen Antifashiste.
Të dy vëllezërit Qazimi dhe Xhemili kishën mbaruar tregëtaren e Vlorës. Qazimi kishte bërë edhe dy vjet shkollë ushtarake.
Motra e madhe Salia u martua me Yzeir Alimerkon, që kishte marrë doktoraturë në Itali për arkeologji. Yzeiri që në fillim u ndodh në vijën e parë të luftës për liri në radhët e Ballit Kombëtar, për këtë aktivitet atdhetar ai u pushkatua nga gjermanët.
Në vitin 1942, motra tjetër Sulltana si antifashiste e luftëtare, u arrestua dhe u burgos nga fashistët
Qazimi, Xhemili dhe Sulltana u inkuadruan në çetën “Plakë” të Vlorës, që me krijimin e sajë më 4 dhjetor 1942. Qazimi, i njohur me pseudonimin Difi, u zgjodh komisar i çetës, dhe pas trasferimit të tij, komisar u zgjodh vëllai tij Xhemil Çakërri, i njohur me psudonimin Milo.
Sulltana ishte zgjedhur përgjegjëse e gruas për Qarkorin e Vlorës. Të tre Qazimi, Xhemili dhe Sulltana ish anëtarë të Grupit Komunist të “Të Rinjëve”, u bindën se vija politike që ndiqte Qarkori i Vlorës me Dushan Mugoshën, Liri Gegën dhe Hysni Kapon nuk ishte e drejtë, ishte terroriste dhe e kundërshtuan atë në krah të Sadik Premtes.
Xhemili u vra nga komunistët, në Kut të Mallakstrës, Yzeir Alimerko u pushkatua nga Gjermanët, në Bubullimë të Lushnjës, Sulltana me Qazimin ndiqeshin këmba këmbës, për t`u vrarë, nga shokët e tyre komunist.
Pas vrasjes së Xhemil Çakërrit, Hysni Kapua urdhëroi Fejzo Gjomemën nga Tragjasi, të ngarkonte njerës për të vrarë Qazim Çakërrin, vëllan e Xhemilit. Fejzua, ishte anëtar i Grupit Komunist të ”Të Rinjëve”… mendonte se vrasja e Qazim Çakërrit do të sillte trazira, brenda dhe jashtë fshatit të tyre, Tragjasit. Fejzua nuk e bëri vrasjen, prandaj atë e vranë tradhëtisht pas shpine, me dorën kriminale të L. B. më 15 shtator 1943, pasi kishte përfunduar Lufta e Drashovicës. ( Shih për më shumë ”Neki Hamiti ”Kujtime”, Triptik, Vlorë 2006, f. 68)
Qazim Çakërrit iu bënë pesë atentate, vetëm në atentatin e pestë në Tiranë komunistët arritën ta plagosin. Nako Spiro i shkruan Enver Hoxhës, me hidhërim: “Dhe një gjë që duhesh në fillim, por ishja duke shkruar, kur mora vesh se Qazim Çakërri u plagos rëndë. Kishte 4-5 ditë që e ruanim. Mbas dite afër shtëpisë tënde, në rrugë, mundet te shkolla kur qe me tre vetë tue shkue e qëlluan, por çe do që s`ka vdekur ala”. (AQSH, F. 14, Data e dokumentit 14.10.1943, D. 26/1, Lista ¼)
Qazimi, ky trim dhe patriot, shpëtoi nga plumbat e shokëve të tij komunist dhe u arratis së bashku me të motrën Sulltanën, në Amerikë ku edhe e mbylli jetën e tij, larg Atdheut për të cilin kishte luftuar dhe sakrifikuar aq shumë. Shtëpinë e tyre në Skelë të Vlorës e dogjën fashistët italianë, kështu që familja u detyrua të trafserohej në vendlindje, në Tragjas, por edhe atje fashistët ua bënë shkrumb e hi shtëpinë. Në çlirimin e vendit, Azemit dhe Qeribasë, prindërve të luftëtarëve të lirisë, nuk u mbeti gjë tjetër, veç hirit të shtëpive të djegura.
Ata, në moshën e pleqërisë, të helmuar nga vrasja e djalit dhe e dhëndërrit, si dhe nga djali tjetër dhe vajza të arratisur u kthyen në Vlorë, në një gjendje të mjeruar, pa bukë, pa shtëpi, të persekutuar dhe të përbuzuar, u detyruan të strehohen në bodrumet plot lagështi të një shtëpie të vjetër. Në këto kushte Azemi u bë turbekuloz, por atë babanë e luftëtarëve të lirisë, nuk pranuan ta shtronin as në spital sepse i thoshin: je babai i armiqve të popullit!?
Ai dhe e shoqia vdiqën të harruar, në mjerim të plotë. Varret e Azemit dhe të Qeribasë, varri Yzeir Alimerkos, varri Xhemil Çakërrit humbën përgjithmonë.
Shembulli kësaj familje patriote, tregon një shembull tipik të falsifikimit të historisë dhe njëkohësisht fytyrën çnjerzore të komunistëve të Vlorës.
Një padrejtësi që pret të koregjohet.