• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for November 2013

PD DHE PS GJEJNE KONSENSUSIN NE BASHKINE E TIRANES

November 4, 2013 by dgreca

Këshilli Bashkiak i Tiranës me konsensus, ka arritur t’i japë fund ngërçit disa mujor. Me konsensus, anëtarët e Këshillit Bashkiak kanë vendosur që kryetari i këshilltarëve të PS, t’i nënshtrohet votimit për rikonfirmimin si kryetar i Këshillit Bashkiak të Tiranës, pas dorëheqjes të ish-kryetarit Njazi Kosovrasti. Pas diskutimeve që zgjatën disa minuta, Këshilltarët e majtë dhe të djathtë ranë dakord që në mbledhjen e sotme të miratohej një rend dite i shkurtuar, që kishte të bënte me konfirmimin e mandatit të zotit Gazmend Dibra si këshilltar i Bashkisë së Tiranës dhe konfirmimin e Aldrin Dalipit në postin e kryetarit të Këshillit Bashkiak.

Pozicionimin në karrigen e kryetarit  të Këshillit Bashkiak pas rikonfirmimit me 32 vota pro, Dalipi e shfrytëzoi fillimisht për një ndjesë ndaj banorëve të kryeqyetit për bllokimin e punës së këtij këshilli. Ai i garantoi anëtarët e Këshillit dhe qytetarët se primare në funksionimin e këtij këshilli do të jetë zbatimi i ligjit dhe Kushtetutës.

“U kërkoj ndjesë qytetarëve të Tiranës, në emër të kujtdo që e mbajti peng këtë këshill. Kemi humbur shumë kohë. Dua të filloj menjëherë nga rendi i ditës, kam një propozim mbi tavolinë të ardhur nga kryetyari i Bashkisë për një shtetës fondi  në buxhetin e njësisë bashkiake numer 11 për dhënien e një ndihme financiare familjeve të dëmtuara nga përmbytja e datës 16.10.2013” tha Dalipi.

Arritjen e konsensusit në Këshillin Bashkiak e ka përshëndetur edhe kryetari i Bashkisë së Tiranës, zoti Lulzim Basha. Kreu i Bashkisë së Tiranës, ndërsa ka urur zotin Dalipi për zgjedhjen në krye të Këshillit Bashkiak, e ka konsideruar konsensusin si shumë të rëndësishëm, për shërbimin që qytetarët presin nga të zgjedhurit e tyre.

“Më lejoni ta nis me një urim për kryetarin e ri të Këshillit, për detyrën e lartë që i është besuar nga ky këshill, pavarësisht se votimi u nda sipas vijës mazhorancë-opozitë. Tashmë, detyra juaj, jam i sigurt që ju dërgon në lartësinë e përfaqësimit të Këshillit Bashkiak të Tiranës. Së dyti, përshëndes të gjithë këshilltarët e qytetit të Tiranës, pavarësisht përkatësive politike për mençurinë dhe maturinë me të cilën arritën të tejkalojnë një ngërç i cili nuk i shërbeu për asnjë ditë qytetit të Tiranës. Në këtë këshill, është detyrë e gjithsecilit prej nesh t’i shërbejmë interesave të qytetit të Tiranës, të qytetarëve të Tiranës dhe kjo duhet të triumfojë mbi çdo ndasi dhe përkatësi politike. Normalisht, këto ekzistojnë,  secili prej jush është këtu si rezultat i paraqitjes së listave nga subjektet politike por besoj se me kalimin e ngërçit, me gjetjen e konsensusit, jo për t’i shërbyer një pale apo një tjetre dhe as duke sakrifikuar parimet e shtetit ligjor, kemi dhënë shembullin më të mirë sot, ndonëse me pak vonesë por më mirë vonë se kurrë, thotë populli, se jemi të gatshëm të bashkojmë zërin, pavarësisht përkatësisë mazhorancë-opozitë, për çështje që preokupojnë qytetarët e Tiranës dhe që kërkojnë zgjidhje nga ky këshill, nga kjo bashki dhe pse jo nga autoritetet e tjera shtetërore.  Qoftë ky një shembull i mirë për të gjithë të zgjedhurit dhe shërbëtorët e shtetit shqiptar, si në nivel vendor, ashtu edhe në nivel qendror! Uroj që rifillimi i punës të udhëhiqet përveç sensit të shërbimit ndaj qytetarëve, edhe nga zbatimi strikt dhe pa asnjë mëdyshje i ligjeve, vendimeve të këtij këshilli dhe gjithë dispozitave rregullative të Bashkisë së Tiranës dhe Republikës së Shqipërisë! Uroj që sa më shpejt, sëbashku me kënaqësinë e justifikuar për gjetjen e konsensusit, të triumfojë edhe sensi i shërbimit dhe ky këshill t’i përvishet menjëherë punës që e pret, vendimeve që e presin, të paraqitura tashmë e shumë e shumë vendimeve të tjera të cilat do të formulohen si nga Bashkia e Tiranës, si në bashkëpunim me anëtarët e këshillit të nderuar! Edhe njëherë ju uroj punë të mbarë, punë të mbarë edhe ju, z. kryetar!” – theksoi kryebashkiaku Basha.

Zoti Basha ka vlerësuar edhe kontributin e ish-kryetarit të Këshillit, zotit Njazi Kosovrasti, gjatë ushtrimit të detyrës, për dy vjet.

“Dua t’i adresoj një falënderim ish-kryetarit të Këshillit Bashkiak, z. Niazi Kosovrasti, për shërbimin e tij gjatë periudhës dy vjeçare që shërbeu si kryetar i Këshillit. Besoj, në emrin tuaj si këshilltarë, definitivisht në emër të Bashkisë së Tiranës dhe qytetarëve të Tiranës, z. Kosovrasti faleminderit për shërbimin tuaj!”

I vetmi vendim i diskutuar në mbledhjen e Këshillit Bashkiak ishte propozimi  i kryebashkiakut Basha, për një shtesë fondi  në buxhetin e njësisë bashkiakë numër 11, për t’u dhënë ndihmë  financiare banorëve të dëmtuar nga përmbytja e datës 16.10 2013.

“Bëhet fjalë për një akt të sjellë me urgjencë, pasi ka të bëjë me një situatë emergjente, që është situata e shkaktuar nga dalja nga shtrati e lumit të Tiranës, që ka shkaktuar dëme në një popullsi prej 6000 qytetarësh të Tiranës, mbi 700 familje dhe 50 biznese. Siç jeni informuar, Bashkia e Tiranës i është gjendur në ditët e para të emergjencës, me praninë e ndërmarrjeve 1, 2 dhe 3, Policisë Bashkiake dhe të disa institucioneve të tjera, për të bërë ndërhyrjet emergjente. Eshtë bërë evidentimi i dëmit, i është kërkuar qeverisjes qendrore, përmes prefektit dhe grupeve të evidentimit, t’u vihet në ndihmë banorëve. Gjej rastin ta përsëris këtë apel, pasi ndonëse ka kaluar disa kohë, nevojat janë të mëdha. Bëhet fjalë veçanërisht për sektorë ku jeton një pjesë e komunitetit tonë, që është në tërësi e deprivuar, si nga ana ekonomike dhe nga ana shoqërore, qoftë edhe mungesa e disa tekteve shkollore për fëmijët ka shkaktuar probleme të mëdha. Ndonëse jemi munduar t’u gjendemi pranë edhe duke bashkërenduar përpjekjen tonë me ato të disa prej shoqatave të bamirësisë dhe organizatave jo qeveritare, por nuk mund të presim duarkryq deri sa të vijë përgjigjja nga qeveria, ndaj propozoj që gjysmën e fondit të emergjencave të Bashkisë së Tiranës, të parashikuar për buxhetin e vitit 2013, ta alokojmë menjëherë për t’u ardhur në ndihmë këtyre banorëve. Nuk është një shumë e madhe, është një shumë modeste prej 1 milionë lekësh të reja (10 milionë të vjetra), është gjysma e buxhetit që kishim parashikuar për emergjencat, me shpresën se kjo do të ndihmojë sadopak për lehtësimin e kategorive më të prekura, ndërkohë që do të vijojmë institimin tonë që organet përkatëse të pushtetit qendror, të bëjnë sa më shpejt vlerësimin e asaj çka është dërguar nga grupet e vlerësimit të dëmit dhe të alokojnë edhe ata resurset për t’u ardhur në ndihmë këtyre banorëve, të cilët pavarësisht se ka kaluar shumë kohë gjenden akoma një një situatë emergjente” – theksoi Basha.

Këshilltarët e PS  akuzuan Bashkinë se fondi që po vë në dispozicion për të ndihmuar banorët nuk është i mjaftueshëm.  Në përgjigje të pretendimit, Basha tha se  buxheti për emergjencat civile të Bashkisë së Tiranës është sot 40% më i lartë se çka qenë në vitin më të mirë të ish-kryetarit të Bashkisë, Edi Rama.

“Z. Bushati, meqë insiston ta njollosësh konsensusin qytetar me sensin tënd të bërjes politikë në këtë sallë, më lejo të përgjigjem se buxheti për emergjencat civile të Bashkisë së Tiranës është sot 40% më i lartë se çka qenë në vitin më të mirë të ish-kryetarit të Bashkisë së Tiranës dhe kryetarit të partisë tënde. Sigurisht nuk e akuzoj, pavarësisht se kam rritur buxhetin për emergjencat civile, duke treguar koherencë me përkushtimin tonë për një mirëplanifikim të shpenzimeve buxhetore, nuk e akuzoj, pasi edhe pse buxheti i Bashkisë në drejtimin tim për këtë çështje është 40% më i lartë se i z. Rama kur ulej në këtë karrige, prapë se prapë këto janë mundësitë e pushtetit vendor dhe për këtë arsye shteti shqiptar ka parashikuar si me ligj, si me organikë shtetërore, si me buxhet të shtetit, Drejtorinë Kombëtare të Emergjencave Civile në Ministrinë e Brendshme dhe meqë po flasim për këtë dhe nuk preferoj të futem në çështje të tjera jo relevante me të cilat u zhyte në politikën e ditës, por jo në shpirtin e sallës, po ju them se sensi i parë duhet të jetë ai i pranisë pranë këtyre njerëzve. Ndonëse ky këshill kishte pikëpamje të ndryshme sa i përket legjitimitetit dhe legalitetit të veprimtarisë së disa anëtarëve të tij, çka e mbajti peng mbledhjen e Këshillit që është një çmim në dukje i lartë por asnjëherë për t’u anashkaluar, për hir të shtetit ligjor dhe kushtetueshmërisë, si themelet e demokracisë dhe shoqërive të lira, askush nuk i pengonte këshilltarët individualë të gjendeshin pranë këtyre familjeve dhe disa prej këtyre familjeve ndodhen pranë zonës ku ju kandiduat për ambicjen tuaj tjetër të madhe, për të cilën i dedikuat kohë fjalimit tuaj në Këshill. Ne mundet që të kemi vetëm 10 milionë apo 20 milionë në total të vjetra, por mendoj se prania e vazhdueshme pranë familjarëve, përpjekja për t’i ndihmuar qoftë individualisht, qoftë me rrethet e biznesit, siç ka ndodhur me disa këshilltarë të këtij këshilli që dua t’i falënderoj për zemrën e mirë por edhe për atë përpjekje ekstra që bënë për të dërguar atë pako ndihmash apo libra pranë atyre banorëve, edhe kjo mendoj se është një detyrë qytetare dhe detyrë e këshilltarëve, ndaj le të fokusohemi tek problemet e çështjet e Tiranës, për të cilat ndodhemi në këtë sallë! Të jesh i sigurt se ka vende të tjera për të diskutuar problemet e tjera, ka kohë për t’i zgjidhur ato dhe do të zgjidhen një e nga një! – deklaroi Basha.

Anëtarët e Këshillit Bashkiak, në mënyre unanime kanë miratuar shtesën e fondit, në buxhetin  e njësisë bashkiake numër 11, për t’u ardhur në ndihmë familjeve të përmbytura. Zoti Basha ka kërkuar nga Këshilli Bashkiak, që së bashku me Bashkinë e Tiranës, t’i kërkojnë qeverisë të akordojë një fond për t’u ardhur në ndihmë këtyre banorëve.

Kryetari i Këshillit Bashkiak, zoti Dalipi ka theksuar se edhe këshilltarët e majtë do të kontribuojnë në mënyrë modeste për banorët e përmbytur. Bashkia e Tiranës ka hapur një numër llogarie, për ndihmën financiare ndaj banorëve.

“Sëbashku me këshilltarët kur na ra në dorë ky akt patëm një vendim tonin që dhe ne do kontribuojmë me një shumë modeste për familje të cilat janë gjendur në vështirësi si një detyrim qytetar i këtij këshilli. Falënderoj këshilltarët që u janë gjendur pranë. Do doja të jepnim konfirmimin tonë mbi këta akt, që tu japim këtyre banorëve një sinjal për mbështetjen që ata kanë nevojë” bëri thirrje Dalipi, thirrje të cilës iu përgjigjën me votë pro të gjithë këshilltarët” u shpreh Dalipi.

Ndërkaq Basha ka kërkuar nga qeveria të alokojë  fondin e emergjencës për këtë zonë.

“Dua t’ju kërkoj me këtë rast që t’i jepni një zë edhe më institucional e të bashkuar kërkesës ndaj qeverisjes qendrore, për të treguar një vëmendje më të madhe, si me angazhimin në terren ashtu edhe me alokimin në mos në mënyrë të plotë, të paktë në mënyrë të pjesshme për fondet e emergjencës për këtë zonë. Lumi ka marrë përpara mure, dyer, ka shkatërruar tërësisht orenditë elektro-shtëpiake, ushqime, libra dhe çdo gjë të qindra banesave, dhe bëhet fjalë për një kategori banorësh që i përkasin pjesës së margjinalizuar si ekonomikisht ashtu edhe shoqërisht të qytetit të Tiranës. Kjo situatë vijon të jetë emergjente dhe le t’i drejtojmë një thirrje të bashkuar, pse jo edhe institucionale organeve të qeverisjes qendrore!” – u shpreh kreu i Bashkisë së Tiranës.

 

Filed Under: Kronike Tagged With: PD dhe PS. Keshilli i bashkise, Tirane

Hundreds of cannabis workers fall ill in Albanian village

November 4, 2013 by dgreca

By Benet Koleka/Reuters/

TIRANA (Reuters) – Doctors in Albania say hundreds of people have fallen ill from harvesting cannabis in a lawless region that for years has been out of bounds to police, Albanian media reported on Friday.
The hospital in the southern city of Gjirokaster said a total of 700 have sought treatment since June for the effects of planting, harvesting, pressing and packing the cannabis in the village of Lazarat.
“In the last two months about seven to eight people arrive in the emergency ward each day and many more have come earlier with disorders from hashish,” Gjirokaster doctor Hysni Lluka told Top Channel television.
Some 2,000 people, including poor Roma who have set up a camp near Lazarat, have been working for months in the cannabis fields, where producers pay eight euros per 10 kilos of processed drug.
The illegal practice has flourished in Lazarat over two decades of turbulent transition in Albania since the end of hardline communist rule.
Lazarat has become a byword for lawlessness in Albania, with cannabis growers brazen enough to shoot at police officers who venture near their fields.
Aerial pictures suggest some 60 hectares have been cultivated in Lazarat with 300,000 cannabis plants, capable of yielding 500 metric tons (551.156 ton) or half the total cannabis production in Albania.
Lluka, the doctor, said women and teenagers, who account for some 40 percent of those working in Lazarat, had sought help for bouts of vomiting, stomach pain, irregular heart beats and high blood pressure. Last week one patient came in a critical state.
Lazarat is a stronghold of the Democratic Party, which was in power for eight years before losing a June election to the Socialist Party. The Democrats promised to tackle Albania’s cannabis problem but police shied away from striking Lazarat.
Artan Didi, the new director of police appointed by the Socialists, has said the police will no longer “back down to Lazarat”.
The U.S. State Department‘s international narcotics control report for 2013 listed Albania as a transit and destination country for cannabis, heroin and cocaine.
Authorities seized more than 21 tons of cannabis in 2012, double the amount of the previous year, it said, although that could reflect increased production.

Filed Under: Kronike Tagged With: Benet Koleka, cannabis, Lazarat, Reuters

Albania, Belgium, England: Who will Adnan Januzaj play for?

November 4, 2013 by dgreca

Adnan Januzaj is an 18-year-old Manchester United star/

He can play for either Belgium, Albania or England/

Who will Adnan Januzaj decide to play for?/

When you are a young and talented soccer star, everybody wants a piece of you, and not only the top club teams in the world. When you are eligible to play for more than just one country, you will soon find yourself in the middle of a tug of war between these countries.
That is exactly what is happening with the hugely talented 18-year-old Manchester United star Adnan Januzaj, who has three countries fighting over him. While Adnan was born in Belgium, he is also eligible to play for Albania through his father, while he can also become eligible to play for England in a few years.

This has left a bit of a dilemma for young Januzaj, who has admitted that he will leave the final decision up to his father. It seems unlikely that Adnan Januzaj will play for Albania, since Adnan’s father accused them of having a “lack of professionalism” in trying to recruit the youngster.

It is most likely that Adnan Januzaj will choose to play for Belgium, since he will not be eligible to play for England until 2016 and it is unlikely that he will want to wait that long to make his international debut. Adnan Januzaj recently signed a new five year deal with Manchester United and he certainly has a great future in the game.

Who do you think Adnan Januzaj will choose to play for?

 

Filed Under: Sport Tagged With: Adnan Jonuzaj

RRËSHQITJE E ËMBËL NË FAQET E ROMANIT “VAJZA E KYÇUR”

November 4, 2013 by dgreca

Nga Vjollca PASKU/

 Udhëtoj duke rrëshqitur nëpër fletët e romanit “VAJZA E KYÇUR” të shkrimtarit Vullnet Mato. Retinat e syve të mi ndërrojnë ngjyrë sipas refleksit të ngjarjeve, me të gjitha nuancat e spektrit të dritave qiellore.Një adoleshent që rritet në varfëri të plotë për shkak të biografisë, ecën nëpër duhmat e stinëve, duke kërkuar pak dashuri në jetën e tij, pak njerëzi nga yjet e kuq përvëlues të sistemit monist. Një ëndërr e parë nga babai tij sikur fluturonte me kalë të bardhë hapësirave te Greqisë, u bë shkak i burgosjes së tij për vite me radhë. Kjo ëndërr e gjumit dogji të gjitha ëndrrat reale të familjes së tij që u dënua me mizerjen e varfërisë. Për të lehtësuar disi varfërinë, personazhi kryesor, Veno nga Saranda shkon në stabilimentin e sharrës në Hotolisht, ku punon si operator kinemaje dhe elektriçist njëkohësisht. Dy punë për një pagë të ftohtë. Diell ngjyrë vjollce ishte dhe për të gjithë të përndjekurit e tjerë politikë, zhytur në errësirën e vetmisë,përgjuar nga veshët spiunë. Pikërisht në kushte të tilla, një agim i papritur,grisi errësirën dhe zbardhi magjinë e orakullit të qiellit. Një kambanë me tonalitete dashurie, rrahu  tinguj emocionesh. Një shtat i brishtë, me një fytyrë lakore të butë, me buzëqeshjen e zambakut të bardhë lindur nga dy sytë liqenorë,ndezën fenerët e kuq të ndjenjave. Karta e dashurisë, vijëzuar në të gjitha fletërudhosjet e trurit të saj, kishte vetëm një emër Klea. Autori e përshkruan atë: e mprehtë, ironike, e përmbajtur, e rreptë, tunduese, gjithë kripë, gjithë sheqer, gjithë uthull, gjithë mjaltë teksa nëpër retë e qiellit të saj,cicëronin harabelat gëzueshëm. Në ditët e bardha të këtyre ndjenjave rinore, së pari në stabilimentin e sharrës së Hotolishtit, e më pas në atë të Stravajt, ku transferohet, harqet e degëve të pyllit formonin zemrën dhe era e gjetheve luante ritualin e dashurisë. Një mbështetje e dorës së tij, mbi dorën e saj të butë, ishte njësoj si zënia e një fluture. Një puthje e rrëmbyer, ishte një kristal çasti, që ndriti në rrjedhën pasionante të ajrit. Autori shprehet: “Sa herë mendoja për të, më dukej sikur në kokë më tingëllonin zile të argjenda dhe më drithëronin tela të ëmbël kitarash. Kjo ndjenjë e fortë lulëzonte pranverë.”Këtë dritë pranvere, u munduan ta shuajnë prindërit e vajzës me dy duhmat më të acarta të dimrit. E para feja dhe e dyta, qenia e tij i deklasuar. Por a mund të thahet pranvera e lindur mes dy shpirtrave, vetëm nga dy duhma të acarta dimri. Ligji i pranverës është lulëzimi. Tashmë fati ishte i shkruar. Edhe për Klean, vetëm një emër mbante esencën e dëlirësisë së dashurisë,”Veno” E gjithë kjo dashuri kalon nëpër linjën e provës mes dy të dashuruarve. Egërsia dhe keqtrajtimi që i bëjnë prindërit Kleas, nuk ndryshuan destinacionin e dashurisësë saj. Dhe ja një fragment nga një dialog fantastik, ku autori shpalos ndjesitë e holla mes dy te rinjve: “Pas pak, nga ahu aty pranë, ku midis gjetheve dukeshin dy çerdhe zogjsh familjarë, ra një zog sqepverdhë me krahët gjysmëlakuriq. Ai cicërinte vajtueshëm dhe unë shkova e mora në dorë. Klea kureshtare erdhi në çast dhe u ul përballë meje, me gjunjët bashkuar fort pas njëri-tjetrit. U përkul mbi zogun aq pranë, sa ndjeva frymëmarrjen e saj të vakët. Dhe të bashkuar në keqardhjen e përbashkët u ndeshëm në mënyrë të pavetëdijshme sy më sy. – Çudi, babai yt nuk i ka sytë në ngjyrë kaq të bukur !- mora zemër nga afrimi i saj. – Pse, për këtë je bërë merak ti ? – tha duke u tërhequr pak më prapa, pa iu larguar vështrimit tim. – E kam vrarë mendjen shpesh, se më kujton detin… – I ka mamaja. – tha ajo dhe rregulloi fustanin te gjunjët. – Asaj nuk ia kam vënë re. – Si ka mundësi, ti vë re çdo njeri… -Vë re atë që më pëlqen shumë… – Kuptohesh nga sytë edhe pa folur. – Ah, sa do doja që në këtë botë të më kuptoje vetëm ti!… Ajo shtrëngoi buzët me një trazim të dukshëm. – Edhe sikur të ishte ndonjë tjetër, këto fjalë do thoje ti…- Nuk ia kam thënë asnjërës deri tani dhe nuk kam për t’ia thënë sa të jemgjallë… – Mirë, mirë. Mjaft tani ! – tha për të ndërprerë trashjen e bisedës,duke e shoqëruar edhe me një lëvizje koke, që nuk kuptohej ishte pohim a mohim.- Mjaft është për ty, se për mua ka mbetur mangët e tëra… – i thashë zë ulur teksa kërkoja me ngulm një pohim të qartë. Por e mbylla gojën. Komandat e saj ishin supreme. Pas pak zbatha këpucët. Mora zogun e vura në xhepin e këmishës dhe u ngjita në pemë. Pasi e vendosa në fole, më shkrepi të bëj një lojë majmunësh. Lëshova duart nga dega ku isha varur dhe u hodha një degë më poshtë,duke shkaktuar në pemë një lëkundje të fortë. Ajo ngriti sytë e tromaksur. -Mami, moj ! – klithi padashur dhe kafshoi dorën. Po kur më pa që qesha, i erdhi turp për atë dhembshuri që tregoi padashur. Unë zbrita shpejt. U zgjata më pranë saj dhe i thashë gati duke mërmëritur: – Kaq desha të di, që ty të vjen gjynah për mua. – Gjynah më vjen edhe për atë zogun që vure atje lart, – tha ultas. – Unë jam më keq se ai. Pa fole!… – i pëshpërita sërish.” ………Pas dështimit të rastit të parë të rrëmbimit të vajzës, 25 tetori shënoi datën e paharruar të bashkimit të dy shpirtrave për të nisur udhën e përjetësisë tokësore të dashurisë. Ndërmjet qiellit dhe tokës ka vetëm një zjarr.Frymëmarrja, ajri, çastet, dihasin…Petalet e zemrës luajnë muzikën më të ëmbël të ndjenjave njerëzore. Nga ngjizja e tyre, u formua një dritëz. Parajsa e krijuar dhuron një krijesë jete, Mondën e vogël. Të gjitha zemrat e tronditura,u përulen para saj, si përpara një hyjneshe engjëllore. Ndoshta, sepse një grimcë ajri e Krijuesit të madh, ka brenda forcën e një krijese të vogël, por tepër të fuqishme, që të gjithë armiqësinë e mëparshme ta kthej në dashuri familjare. Zëri i saj ishte si belbëzimi i gonxhes së trëndafiltë. Kjo mrekulli ishte pikërisht prekja e lumturisë. Ditët galoponin nëpër erëra te ftohta diktature dhe here pas here, frika ndaj gjitarëve të kuq kthehej në makth.Ndryshku i amortizuar i luftës së klasave godet, dhe pret fatet e jetës njerëzore. Zonja Polikseni, apo mama Pola, si e thërrisnin ishte një intelektuale, që kishte mbaruar shkollën e lartë në Itali me rezultate të larta për mjekësi. Por në vend që të ishte një pedagoge e shkëlqyer, tani pastronte fjetoret e sharrëtarëve. Bashkëshorti i saj ishte arratisur në Itali. Ajo u internua fillimisht në Savër të Lushnjës bashkë me djalin e vetëm Bertin. Një tentative e bashkëshortit për t’i rimarrë fshehtas në bregdetin e Divjakës, i çon ata në Stravaj, ku  ruheshin nga milingona sigurimsash. Bertin e saj të mrekullueshëm, i cili priste të shkollohej, e vranë pabesisht në repartin ushtarak me pretekstin “se donte të arratisej” kur kishte dalë nga gardhi i rrëzuar për të shkuar në kinema fshehurazi me dy shokë ushtarë.Vajtimi i mama Polës është vajtimi i Ajkunës së regjimit komunist. Dhimbja ngre stuhi lotësh dhe shtrëngata rënkimesh,dallgëzojnë ajrin. Zemra e kryqëzuar pikon helmin e qiellit të kontaminuar nga sëmundja e murtajës së kuqe. Zemërimi shkumëzon vajin dhe nata përpëliste krifën e erës.Britmat binin të copëzuara në tokë, ku ravijëzoheshin plagët e shpirtit. Ajo i drejtohet Venos, i cili kishte shkuar fshehurazi mbi varr me një kurorë të madhe, për ta ngritur mama Polën që dergjej përmbys. “Nuk kam ku shkoj… Si t’a lë djalin vetëm…Si ta lë Bertin të ma nxjerrin ujqërit nga varri…E ka gjoksin copë e çikë nga plumbat…Gjoksin që mezi ja bëra burrë. Ah, si s’vdiqa unë e para… Gjynahu ka vdekur, i pushkatuar si Berti im. Jemi një brez për të ardhur keq. Si mund të vrasë ushtari shokun e vet?… Këtë s’e bëjnë as kafshët.” Kjo copë Shqipëri e kuqe e shtyn nënën fatkeqe me zell të madh të ushtrojë vetëvrasjen e saj. Dhimbja për të fshikulloi terrin, gjethet, pemët…asnjë organizëm nuk gjente prehje. Britmën vullkanike të çangave të dhimbjes e përpiu toka. Ajo fluturoi pa aguar në përjetësi për të fertilizuar vuajtjen në paqe. Kjo ngjarje tragjike shtoi urrejtjen jo vetëm te individëve që ishin të prekur në biografi, por edhe të njerëzve të thjeshtë që kuptonin padrejtësinë e luftës së klasave. Jeta vazhdon me transferimin e Venos në Librazhd, e më pas ushtar. Por edhe në atë repart pune, e ndjekin vuajtjet e panumërueshme e të stërmundimshme të punës së rëndë në turnet e natës së kanalit, vetëm për të damkosurit në biografi. Klea pret fëmijën e dytë, jeta vazhdon me lumturinë dhe shqetësimet e vazhdueshme nga squfuri në zbehje i rendit në fuqi, deri kur diktatura mori fund me përmbysjen e statujës së udhëheqësit. Një vend të rëndësishëm në këtë vepër, zë përshkrimi mjeshtëror i peizazhit të natyrës, e cila pikturohet me puhizën e gjelbërt të flladit pyjor. Petku i saj është i çelur dhe plotë dritë për dashurinë, i errët dhe i zymtë me pëlhurë vajtimi për kobin.Shifra e deshifrimit të saj konsiston, në varësi të gjendjeve shpirtërore të personazheve të krijuar me ekspresivitet. Gjuha e komunikimit është një instrument muzikor i dashurisë, si violina e zogjve të mëngjesit që luajnë në partiturën e kohës dhe të hapësirës, mrekullinë e dashurisë. Dialogu i dashurisë eshtë i ndërtuar me drithërimat e emocioneve që përcjell drejt përdrejt transparenca e kopshtit të dashurisë. Romani ecën në dy linja,atë dashurisë, dhe të përndjekjes së rëndë klasore, e cila shoqërohet me varfërinë e sistemit. Autori është jo vetëm një kronist i gjeneratës që përjetoi sistemin më të rëndë të kohës, por edhe transmetues i mesazhit social.“Kurrë mos u përsërittë ajo kohë!” Libri “Vajza e Kyçur” është një joshje historike, që i fton lexuesit në një romancë ëndrre, ekuivalente me botën evuajtjeve. Një pol i fuqishëm magnetik, i cili me emocionet që krijon, e përpin lexuesin deri faqen e fundit. Origjinaliteti i artit të papërsëritshëm në këtëvepër, mban vetëm një vulë, atë të mjeshtërisë Mato.

 

Filed Under: Kulture Tagged With: romani, rreshqitje e embell, Vajza e kycur, Vjollca Pasku, Vullnet Mato

Historia e Ballkanit duhet të rishkruhet !

November 4, 2013 by dgreca

Nga Fahri XHARRA/

Historia e ynë e mohuar, e vjedhur dhe  stërkequr është mbi dhe, kurse ajo e vërteta është nën dhe e edhe nën ujë; asaj duhet ti japim krihë  dhe guxim që të flet. Ajo duhet të flet shqip, që të tregon të gjithë vërtetën e saj që e ngëthen në vete me mijëra vjet. Të shkojmë rradhazi deri te Lumi Neretva , dhe në deltën e saj buzë Adriatikut.  At janë gjetur prova që e kërkojnë domosdoshmërisht rishkrimin e historisë sonë  e me këtë edhe asaj të Ballkanit.

Në lumin Neretva kanë rrjedhur sasira të panumërta të ujit dhe nën rrjedhë e tij janë mëshfur faktet të cilat i japin  sharm edhe një herë  asaj kohe ku zhvillohej jeta e të parëve tanë.Desilo , quhet sot një luginë e vogël ,në Bosnën dhe Hercegovinën jugore, e ndërtuar afër Lumit Neretva . Në një liqe të vogël aty (2007) janë gjetur të fundosura anijet Ilire. Me siguri që në antikuitet (lashtësi) , Desilo ka qenë e lidhur me Neretvën nëpërmjet Liqenit Hutovo Blato. Sikur të kthehemi pas në histori e  që është qëllimi,atëherë na del që Neretva në lashtësi është quajtur Narenta , Narona dhe Naro (Archeological Museum of Narona, The Ancient City of Narona, Neven Kazazovic, Tajne Neretve ) dhe ishte shtëpia e Ilirëve të vjetër , të fiseve Ardiane dhe  Daorsëve (John Wilkes, “The Illyrians”)

Ilirët rritnin dhe tregtonin  bagëtinë , kuajt, të mirat bujqësore dhe të mirat e artit të bëra nga hekuri dhe bakri i vebdit të tyre.Edhe prodhimin e armëve e kishin për dore. Këshilli i të vjetërve (pleqësia) e zgjidhte udhëheqësin i cili i kryesonte   fisin e vet.Kohë pas kohe udhëheqësit e rritnin ndikimin e tyre mbi fiset tjera ,dhe i bënin mbretëritë.  Gjatë shek.të 5-të prK , fiset e zhilluara mirë  shtriheshin edhe në veri , në veri të lumit Sava e që sot është Slovenia. Edhe në Lublanën e sotme gjënden gjurmat bindëse të Ilirëve(The Library of Congress – Country Study 1992)Ilirët e bënin tregtinë me fqinjët me baker asfalt dhe argjend të nxjerrur nga malet e tyre , me verë , djath, vaj ulliri dhe peshk.
Në Austri , Ilirët e nxjerrnin krypën ne vendin Gmuden (viti 1000 prK) ,ku edhe i kishin humbur minierat e argjendit të Oberzeiringut ( Austri, viti 900 prK) duke kaluar ato në duar të Keltëve. (Harry Mountain, The Celtic Enciclopedia ,Volum I. faqe 83) Në shek e 8-të kultura Ilire e rikapi lulësimin e saj në brigjete Adriatikut të Gadishullit të Ballkanit me qendër neë Glasinac (afër Sarajevës) si dhe në Koman dhe Mat në Shqipëri.
Në Enciklopedinë e Keltëve gjithashtu lexojmë se të mirat tregtoheshin dhe eksportoheshin nëpër Hallstat ( Austri) në kohën e Kulturës La Tène ( Kultura La Tène ishte e kohës së Hekurit e emëruar sipas vendit La Tène, në veri të Liqenit Neuchâtel në Zvicër) dhe Ilirët kishin ndikim shumë të madh në këtë kulturë  (Harry Mountain, The Celtic Enciclopedia ,Volum I. faqe 83)

Hulumtimet e para të regjistruara në lumin Narona datojnë që nga viti 1877  , të cilat i udhëhiqte Muzeu Arkeologjik  i Splitit (Kroaci) , kurse monografinë e parë për Naronën  dhe rezultatet e hulumtimeve arkeologjike  në këtë zone i publikoi arkeologu austriak Karl Patsh në vitin 1907.   ( Të shetisim nepër këto vite dhe le të përkujtojmë luftën tonë për mbijetesë si komb)  Hulumtimet kishin vazhduar edhe në vitet e 50. 60 , 70 , 80-ta. Zbulimi më i rëndësishëm ishte i vitit 1995,6 kur u gjet Tempulli  -Augusteum n’ lokalitetin e Plećašove štale ,dhe në te gjetja e 17 statujave të mmbretërve ”romak” dhe anëtarëve të familjeve të tyre.

Luftërat Ilire të vitëve 229dhe 219 prK e sollën sundimin Romak mbi vendbanimet Ilire të Luginës së Neretvës. Në vitin 168 prK u zu rob nga pushtuesit Romak edhe mbreti Genti në Shkodër dhe u dërgua në Romë (165 prK) …. dhe filloi përveq zhdukjes fizike edhe falsifikimi i historisë Ilire i cili vazhdon edhe në ditët e sotit.   Por jo;(përveç tjerash edhe kjo):

Arkeologu Adam Lindhagen PhD në Universitetin e Lundit i specializuar në amforat romake të verës ( thuase vetem romakët e  njifnin verën?) tha se ”zbulimi më i madh i të gjitha kohërave në lokalitetet Ilire ishte  ”Anija  a parë tregtare Ilire ” e gjetur(“The world’s first Illyrian trading post found”) Pse e para  ? ku humbën të tjerat që u  përvetësuan nga romakologët dhe grekologët ?

Ilirët si popull i vjetër që ishin … nuk i luftuan vetëm kolonistët Grek dhe okupatorët Romak,por zbulimet arkeologjike tregojnë që Ilirët bënin edhe tregti paqësore me Romakët thot Marina Prusak ,prof në Universitetin e Oslos ; U gjet dhe u zbulua se Desilo ( në brigjet e Neretves) ishte qendër e madhe trgtare dhe shumë e rëndësishme për kontaktin  në mes të Ilirëve dhe Romakëve, U zbuluan mbi 30 anije të fundosura tetë metra nën nivelin e ujit të Neretvës , anije Ilire të mbushura me amfora me verë. -” Zbulimi ynë është i rëndësishëm për të kuptuar identitetet kukturore  në Ballkan në kohërat e lashta ” (Marina Prusac  University of Oslo)

Që Ilirët janë prodhuesit e parë të veres nuk ka asnjë dyshim, sa për prejardhjen tonë Ilire është turp të diskutohet në shekullin e sotëm.  Gjthashtu e dijmë se Ilirët bënin verë më mjaltë dhe atë shumë më heret se Gjermanet, françezët e popûjtë tjerë të botës dhe gjithë këta popuj mësuan nga Ilirët se si bëhet vera dhe birra. Sa për ilustrim: Pas një fitoreje të madhe ndaj Romakëve, mbreti Agron bëri festë të madhe, të ftuarit ishin të shumtë, ndër Ta ishte edhe një mik gal, festa ka zgjatur disa ditë dhe është shtruar verë mbretërore më mjaltë. Pas kthimit në Gali në kujtimet e tij ai shkruan: Kam pirë një pije shumë të mirë që ne galët  nuk e njohim e që në Iliri e quanin “verë ”.(Ilir Shallo)

Lumi Neretva është i njohur që nga parahistoria ,që e lidhte mbrendësinë e Ilirisë me Mesdheun.Zhvillimi i hovshëm i qyteteve në brigjet e këtij lumi ishte si pasojë e xhvillimit të madh të tregtisë dhe se e gjithë kjo ishte në suazat e fisit ilir të Daorsëve..

Pë anijet ilire deri më tani dihej vetëm nga burimet romake dhe ato greke, kurse vjetërsia e anijeve të gjetura në  BH vlerësohet në 2200 vjet, me përmasa 12 me 4m tëcilat shërbenin për bartjen e verës.Me zbulimin e fundit zonja Marina Prusac thot : Historia e Ballkanit duhet të rishkruhet (So Balkan history must now be rewritten! )

Pra historia e jonë e dhe e tërë Ballkanit duhet të rishkruhet por jo sipas dëshirës së turqve.

Filed Under: Histori Tagged With: duhet te rishkruhet, Fahri Xharra, Historia e Ballkanit

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 58
  • 59
  • 60
  • 61
  • 62
  • …
  • 68
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT