Archives for September 2015

QEVERIA E KORÇËS NË KOHËN E FRANCEZËVE

September 19, 2015 by dgreca

Nga Vepror Hasani/

Qeveria e Krahinës Autonome të Korçës u vendos me qira në shtëpinë e zotit Lutfi bej Mehmeti. Anëtarë të qeverisë ishin 7 myslimanë dhe 7 ortodoksë: Shaqir Shabani, Tefik Rushiti (Panariti), Hysen Dishnica, Emin Rakipi, Qani Dishnica, Sali Babani, Haki Shemshedini (Mborja) Vasil Singjello, Kostandin Noçka, Rafail Avrami, Nikolla Evangjeli, Eftim Cali, Vasil Kondi dhe Llambro Mborja. Qeveria mblidhej tri herë në javë, por për shkak të problemeve të shumta që duheshin zgjidhur, nisi të mblidhej katër herë në javë. Në mbledhjet e qeverisë ishte i pranishëm edhe oficeri francez, leitant Barzhetoni, i cili më pas u zëvëndësua nga leitant Ern. Sikfrit

Sali Babani u emërua prokuror, Shaqir Shahini (Hoxha) gjykatës dhe Llambro Mborja kryegjykatës. Vendet e tyre si anëtarë të qeverisë u zunë respektivisht nga Selim Pojani, Mehmet Babani dhe Thimi Marko.
Në krye të xhandarmërisë lëvizore shqiptare u vendos kapedan Ferid bej Frashëri, i cili pas disa kohësh u dërgua si qeveritar në qarkun e Tomoricës. Drejtimin e xhandarmërisë e mori oficeri francez, kapedan Tyberi. Xhandarmëria lëvizore kishte këtë përbërje: 1 kapiten (longin), 1 kapiten (selaydin), 1 lietenan (toger) (Liza Kadiu), 1 lietenan (toger), Mehmet Qinami, 1 lietenan (toger) Tosun Selenica, 1 lietenan (toger) Ismail Panariti, 1 lietenan (toger) Qemal Panariti, 1 sulietenan (nëntoger) Senishti, 1 axhudan, 1 kapter, 12 reshterë, 20 tetarë dhe 5 kursimtarë. Xhandarmëria lëvizore për sa kohë vazhdoi lufta përbëhej nga më shumë se 1000 xhandarë. Ndërsa më pas numri i tyre zbriti në 500. Nga këta 36 ishin kalorës dhe 25 meqeraxhinj (comvoyans)

Prefekt policie u emërua Themistokli Gërmenji. Drejtor i parë i policisë u emërua Selim Emini. Në vend të tij, pas 4 muajve, erdhi Qamil Panariti, i cili qëndroi në këtë detyrë 13-14 muaj, deri në qershor të vitit 1918. Nënkomisar u emërua Xhafer Emini. U zëvëndësua pas 3-4 mujave nga leitant Voti. Ky i fundit qëndroi deri në mars të vitit 1918, kur drejtor i policisë së Korçës u bë leitant Gotie, ish qeveritar i Ostro-Tomoricës, ku tashmë qeveriste Ferit Frashëri.

Personeli i policisë së Korçës kishte këtë përbërje: 1 komisar (Xhafer Emini), 4 nënkomisarë, 15 policë, 2 enterpretër-sekretarë, 1 sekretar në Bilisht, 1 sekretar në policinë e tregut dhe 1 drejtor burgu. Policia e Korçës kishte degët e saj në Bilisht, në Bozhigrad, në Arzë, në Selenicë, në Vithkuq dhe në Pojan. Xhandarmëria e Korçës kishte këtë përbërje: 173 xhandarë, 15 kalorës, 1 kapiten (Ferit Frashëri), 1 lietenan (Hysen Fazliu). Sulietenan: 1 toger (Thanas Kota). Nëntogerë: 1 serxhan mazhor (Hafiz Hyseni). Kapterë: 8 serxhan beshtarë (Hafiz Hyseni), 16 kaporotë tetarë, 1 serxhan furnie (kursimtar).
Në krye të Doganës u vendos zoti Ymer Fazlli, i cili tregoi aftësi të rralla në drejtimin e saj. Në fund të muajit shkurt u vendos që dogana të quhej Oktrovë. Deri në muajin maj 1918 për çdo plaçkë që do të hynte në Korçë do të paguhej një taksë dogane 15%, ku nga kjo taksë përjashtoheshin drithi dhe bagëtitë (të imta dhe të trasha) për të cilat nuk paguhej asgjë. Për ushqimet, bulmetin, konservat, llampat, lëkurët, duhan etj., paguhej për okë. Për manifaktura, hekurinat, bojërat, certet, mobiljet paguhej sipas faturës. Taksa varionte nga 5-8-10-12-15-25 deri në 50%. Për pijet alkoolike raki, konjak, rum etj., paguhej 40%, ndërsa për birrën dhe verën jo. Në mesin e vitit 1918, taksa për pijet alkoolike u bë 100%, ndërsa për cincano, vermut, dhe birrë 40%. Vera u la pa pagesë. Për rakinë që vinte nga fshatrat paguhej një taksë prej 5 franga okën, ndërsa për atë që prodhohej në qytet 21 franga e gjysëm oka. Për cigaret paguhej 25%. Për periudhën 1 janar 1917 – 31 mars 1919, u realizuan 1,008,000 franga të ardhura.
Fill pas krijimit të qeverisë, u formua me urgjencë një shoqëri tregtare me një kapital prej 300,000 frangash, e cila mori përsipër sigurimin e drithrave për bukë të qytetarëve të krahinës autonome, pasi popullsia prej kohësh vuante mungesën e bukës.

Në tetor nisi ndërtimi i një spitali, i cili fillimisht u instalua në lagjen “Katavarosh” në rrugën e Maliqit dhe më pas në “Varosh” në shtëpinë e Mborjarëve. Numri i shtretërve ishte 28. Shërbimi ofrohej falas. Personeli i spitalit përbëhej nga 1 ikonom, 2 ndihmësmjekë, një infermiere (grua) dhe 1 gjellëbërës (kuzhinier).

Pas përmirësimit të gjendjes, në Korçë filluan të vinin turistë: profesorë, inxhinierë, doktorë, avokatë, tregtarë, fabrikantë, politikanë, korrespondentë të shtypit, përfshi këtu edhe korrespondentin e përgjithshëm të ushtrisë anglezë të Orientit, Ata vinin ga Franca, Amerika, Anglia, Italia e vende të tjera

BASHKIA E KORÇËS NË KOHËN E FRANCEZËVE

Këshilli i Bashkisë Korçë përbëhej nga 6 këshilltarë, tre myslimanë dhe tre ortodoksë: Belul Lutfiu, Mehmet Panariti, Nexhip Fehmiu, Thanas Viso, Ilo Protosingjelo dhe Mihal A. Mano. Personli i bashkisë përbëhej nga 1 inxhinier, 5 çaushë (policë), 20 fshesazhinj dhe tullumbaxhinj (ujitës) me 10 karro për plehrat, 1 kujdestar për çezmat, 1 kujdestar për kopshtet, 1 kujdestar për pastërtinë e sallahaneve (kasapanave) dhe 1 kujdestar për banjat publike. Mbledhejt e Këshillit të Bashkisë bëheshin një herë në javë, por pas punës mund të mblidheshin edhe 2-3 herë në javë. Detyrat e Bashkisë ishin: të kujdesej për pastërtinë dhe zbukurimin e qytetit, për zjarrin, (tullumbaxhinjtë ishin nën urdhërat e Bashkisë), dhe për udhët e qytetit që të bëheshin sipas planit urbanistik të përgatitur.

Bashkia e Korçës njihej si një nga më të pasurat në vend. Përveç ndërtesës që ishte pronë e saj kishte në pronësi dyqane dhe objekte të tjera. Të ardhurat siguroheshin nga taksat dhe oktrova (lloj takse), e cila më pas u bë pjesë e taksave doganore, të cilat hynin në arkën e Bashkisë. Bashkia kujdesej edhe për dy kopështet e qytetit

Edhe realizimi i të ardhurave deklarohej në mënyrën më transaparente. Në fund të vitit 1918, me vendim të qeveritarit delegat dhe Këshillit të Parësisë (këshilli i krahinës autonome), e dhjeta e drithit dhe e produkteve të tjera që paguajnë të dhjetë, u caktua të paguhej, në dhjetë një, d.m.th., çdo pronar të paguante 1 në 10 prej produkteve që kishte prodhuar. Në vitin 1919 nga e dhjeta e prodhimeve, arka publike e Korçës mori 2.500,000 franga, shumë më tepër nga sa ishte parashikuar (1,600,000 fr). Tejkalimi i të ardhurave u realizua nga ngitja e çmimit të bereqetit në 1.20 franga oka e grurit. Për këtë arsye, blerësit e së dhjetës e shtuan shumë kërkesën. Vetëm e dhjeta e Korçës u shit pothuaj 140,000 franga, prandaj edhe të ardhurat e këtij moti, sipas buxhetit të ri të vitit 1919 kapën shifrat e 2,725,000 frangave, ndërsa shpenzimet shkuan 2,510,000 me një tepëricë prej 210,000 franga. Sipas kronikave të kohës, punët e doganës dhe të oktrovës i vuri në rregull drejtori i saj, Ymer Fazliu, i cili u shqua për korrektësi dhe ndershmëri në punë. Që nga 1 janari 1917 deri më 31 mar 1919 të ardhurat që u realizuan kapën shifrat e 1,008,000 franga.

Pas sigurimit të të ardhurave, francezët filluan të hapnin vende pune. Tërë udhët e qarkut të Korçës u ndërtuan nën drejtimin e inxhinierit kapiten Dymonit. Mijëra argatë në ditë punonin për të ndërtuar ose për të ujdisur udhët. Inxhinieri leitant z. Bidon, sikundër dhe përpara z. Vylëri u përkujdesën për mademet eA qarkut të Korçës.

Në Vithkuq u gjend bakër dhe baltë tunxhi, në Boboshticë u gjend gaz (vaj guri). Deri më 1 dhjetor 1917 nga qymyriguri i Mborjes u nxorën 2,000,000 okë. Deri në fund të majit 1918 u shit me çmimin e caktura nga qeveritari, 5 franga qindi okë për civilët dhe 4 për ushtarët. U caktua edhe fondi për ndihmë publike.

Në fund të vitit 1917, kur hartohej buxheti i qarkut për vitin 1918 u vendos të fillonte edhe ndihma publike ashtu si në të gjitha shtet e qytetëruara. Do të ndihmoheshin të vobektët me të të holla, plaçkë, ose duke iu gjetur punë merreshin përsipër shpenzimet e varrimit për familjet e varfëra. ndihmoheshin familjet e xhandarëve të vrarë, pleqtë e pafuqishëm dhe nuk përpiqeshin për t’i ndarë njerëzit në ca të nënës dhe ca të njerkës, ashtu siç ndodh sot në Korçë.

Në vitin 1917 u caktua një buxhet prej 7,000 frangash. Shkollat, nga 30 që ishin në fillim, u bënë 60, numri i nxënësve nga 2,000, u dyfishua, numri i mësueve nga 70 shkoi në 130.

(Materiali i mësipërm i referohet librit të Petro Harizit “Historia kronografike e Korçës”)

Histori Suksesi-Aferdite Shani

September 19, 2015 by dgreca

Me idëne që njeriu sduhet të ndalet kurrë së rrituri tregon Aferdita Shani konsulentja per formim profesional në kompanitë Shqiptare, në bashkëpunim më dy kompani të mesme në Firence, Change Spa dhe Local Global./

Histori Suksesi/

Nga Liliana Pere/*

Profili/

Aferdite Shani“Fëmirija ka qënë një periudhe e lumtur dhe e kujtoj me shumë mall si të gjithë Shqiptarët, besoj. Lidhjet sociale, miqësore dhe natyra perreth na ka ushqyer dhe rritur si fëmijët më të lumtur në botë”. Spostimi në Itali, në vitin 1998 ishte vendim i familjes, unë edhe vellai u bashkuam me prindërit që kishin ardhur një vit më parë nga arratisjet e ’97- ’98 si pasojë e trazirave post-piramidale.

Pyetje: largimi nga Shqiperia ne vitin 1988, per aresye te njohura per shume shqipetare , beri qe ju te shvendoseshit ne Itali , sa e veshtire ishte ky proces , ndryshimi gjuhes , i kultures , i fillimit te nje jete te re , na teregoni pak ju lutem ?

Pergjigje- Për mua dhe familjen time ka qëne shumë i veshtirë fillimi, por besoj se ia dolem mbanë më së miri. Fillova gjimnazin dhe mora një kulturë më shumë përveç asaj shqiptare, saktësisht dy herë gjuhë mëmë, dy kultura, dy tradita..

Pyetje: Ju u diplomuat ne Itali per Shkencat Politike , sa vleu kjo diplome ne vendin ku qendruat Cfare suksesi te shoqeroi ne laurimin tuaj dhe sa e veshtire ka qene kjo rruge ?

Pergjigje- Në 2005, fillova fakultetin e Shkencave Politike “Cesare Alfieri”, Firence, dega Studime Ndërkombëtare dhe Evropiane, dhe pastaj specializimi/ Master që mbarova në vitin 2012 në degën Marrëdhenie Ndërkombëtare, me speciliazim në zhvillimin ekonomik të vendëve në zhvillim, siç ishte ekonomia shqiptare gjatë 2005 – 2010. Nga 2010 ajo mund të quhet një vend i sapo-zhvilluar.

Sukseset në Itali arritën që nga Gjimanzi, ku mbarova me notën 98 në 100. Dhe pastaj në përfundimin e Universitetit ku mora notën maksimale me nderim, 110 cum Laude. Gjithashtu, gjatë 2006/2007 kalova një vit studime në Francë tek Grandes Ecoles, IEP, (Institut d’Etudes Politiques), në Aix en Provence, ku mora titullin CEP ( Certificat d’Etudes Politiques); dhe trainershipe të tjera të shkurtëra në Bruxelles dhe Nju Jork, tek Kombet e Bashkuara si New Delegate-NMUN (Nation Model United Nations), në 2008 dhe 2009. Studimet dhe spostimet me kanë lejuar të mesoj dhe të flas mirë pësë gjuhë, si dhe të interesohem për të gjashtën: rumanishtën.

Pyetje:Ju keni qene nje grua kerkuese tek vetja , duke vazhduar studimet dhe kerkimet tuaja ne fushen ekonomike , sa rezultative ka qene kjo eksperience studimi per ju dhe ekonomine Italiane ?

Pergjigje- Interesi im në studime ka qënë gjithmonë në fushën e ekonomisë së zhvillimit, prandaj në 2010 u spostova për nje ekperiencë tremujore në Bucaresht, Romani, për specializim në fushën e ndërkombëtarizimit të firmave dhe investimeve, sot Condifunstria Romania.

U ktheva në Itali, aty ku kam edhe familjën, në vitin 2011 dhe hapa agjencinë, një Spin off brenda Universitetit, ICSE & Co (Qendra Nderkombëtare per Europen Jugore) në Firence ku edhe punoj si dhe vazhdoj të jem Presidente e organizatës. Përveç kërkimeve, ICSE & Co merret me projekte për zhvillim e territorit dhe per çeshtjet sociale në degat evropiane. Këtë vit realizojmë evenimentin Job Balkan Day në Firencce per të Diplomuarit të huaj, si shqiptarët që duan të kthehen në Shqipëri për punë.

Gjithashtu drejtoj shoqatën AssoAlbania, shoqata e sipërmarrësve shqiptarë ne Itali që nga lindja e saj në 2012. Shoqata më ka lejuar të ndërtoj aktivitete të shumta për komunitetin Shqiptarë në Itali. Idea e shoqatës lindi nga fakti që forca e sipërmarrësve shqiptarë mund të japin një kontribut të çmueshëm për konumitetin jashtë vendit si dhe për shqipërinë. Ajo është edhe një organizatë që mbron dhe ndihmon firmat shqiptare në aspektet burokratike përditësore.

Pyetje: Sa e obliguar ka qene Aferdita si intelektuale per te ndihmuar bashkeatdhetaret e vet,dhe te lutem sillni ne vemendjen e pubilkut,C’fare interesash te tjera ju kane shoqeruar ne jeten sociale?

Përveç këtyre angazhimeve, gjithmonë për çeshtjet sociale dhe që i përkasin emigracionit, kam kuruar ndër vite edhe një pjësë të rëndësishme, që është publikimi i artikujve dedikuara emigracionit. Fillimisht me on line AlbaniaNews.it dhe ShqiptariiItalisë.it, si dhe me revistën di dhe mujore Bota Shqiptare

Shtytja e shkrimeve mbi emigracionin si dhe e hapjes se shoqatave për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve jashtë lindi si kundërshtim i forcës fuese që mediat italiane publikonin mbi shqiptarët. “Si mund të fyhej nje qytetërim kaq i lashtë si ai shqiptarë”?- mendoja unë. Me kalimin e kohës mësova që klasifikimet që përdorën për të ulur të huajt me bazë etnike, ngjyre dhe lokacione gjeografike ishin dhe janë një pjësë e sëmurë dhe e rrezikshëm e një shoqërie si rrjellojë e injorancës që ajo mbart; ose më mirë një virus që mund të luftohet vetëm me informacionin dhe me durimin për të pritur që të tjerët të dinë dhe të njohin më shumë.

Pyetje- A e keni ndjere vehten te vleresuar dhe sa, ne vendin fqinje Itali ?

Pergjigje- Vëtëbesimi për ti dedikuar më shumë kohë shkrimeve më erdhi nga një çmim për një artikull humultues dedikuar të rinjëve, dhënë nga Dr. Saccomani, Drejtor i Bankës së italisë në 2011. Përveç kënaqësisë personale, ishtë liveli i çmimit dhe mundësia për të shrkuar në mesin e kërkuesve të vërtet në fushen e zhvillimit, demografisë dhe emigracionit në Itali.

Pyetje- Kush eshte puna qe punon sot Aferdita dhe me c’fare devocioni punon ?

Pergjigje- Puna: Sot punoj në rrolin e konsulentës per formim profesional në kompanitë Shqiptare, dhe si Export Manager për mdërkombëtarizimin e aktivitetëve ekonomike jashtë territorit italian për firmat italiane në bashkëpunim më dy kompani të mesme në Firence, Change Spa dhe Local Global.

Pyetje- Cfare ura lidhje personale dhe profesionale keni me Atdheun tuaj dhe te afermit tuaj ? Sa Atdhetare dhe nostalgjike eshte Aferdita per vendin e vet shqiperine ?

Pergjigje- Mendoj që lidhja me Shqipërinë është diçka natyrale për shumë shqiptarë, që ka të bëje me emocionet e femirisë dhë i çon ata ta vizitojnë kaq shpesh dhe të jënë kaq të lidhur. Nga ana tjëter mosbesimi që kanë në autoritete në përgjithësi na shtynë neve si profesionistë të sektorit social dhe të zhvillimit ekonomik të ndërtojmë ura ndihmesë ku të kanalizohet kontributi i shqiptarëve që jetojnë jashte vendlindjes.

Mbi këtë udhëzim kam krijuar një seri aktivitetesh për Shqipërinë dhe konunitetin shqiptarë në Itali, duke u nisur nga gjenrata e re, të lindurit nga prindër shqiptarë që rrezikojnë të mos e mesojnë kurrë gjuhën shqipe, për këto kemi krijuan Shkollën Shqipe Nënë Tereza në Pistoia për sipërmarrjen dhe njohuritë që i nevojiten me idëne që krijohet komunikim mes tyre dhe me institucionet vendore italiane kemi organizuar konference dhe konvenjo në të gjithë italinë për romovimin e investimeve italiane në Shqipëri si dhe për promovimin e turizmit në Shqipëri kemi krijuar aktivitete dhe paketa të posaçme që nga 2012 (conferenza mbi investime ne Shqiperi;

Për shqiptarët: Për të nderuar festimet shqiptarë gjatë pavarësisë organizojmë dhe kemi organizuar aktivitite si më poshtë: Torino 2013, festim i pavaresise: Firenze Mostra Maruba 2013:

Si presidente e organizatës ICSE & Co ( International Center For Southern Europe) si dhe drejtoreshë e AssoAlbania kam krijuar një network të gjëre ne rrjetet politike, sociale dhe ekonomike në Itali, në dobi të komunitetit shqiptarë rezident.

Janë fimosur 4 protokolle bashkëpunimi:

Mes Qarkut Shkodër dhe Firencës në 2012, ku në mes ishte shoqata
Mes Komunës së Pistoia dhe Shoqatës AssoAlbania në 2013
Mes AIDA, agjensia e zhvillimit shqiptare dhe AssoAlbanisë ne 2014
Mes Rajonit Toskana dhe shoqatës AssoAlbania në 2015

Nuk besoj të kem arritur suksesin akoma. Më kujtohet një fjali e gjyshës sime që më persëriste gjithmone, deri kur vdiq në moshën 104 vjëçare: “Nelt e ma Nelt”- në të folurin e saj pak ulqinake, që do të thotë: “lart e më lart”. Me idëne që njeriu sduhet të ndalet kurrë së rrituri.

Aferdite:- Ju faleminderit Liliana Pere per kete interviste dhe ju roj suksese ne misionin tuaj si org GSHB

Liliana Pere- Ju faleminderit per bashkebisedimin e dashur Aferdita , intelektualja e shkelqyer me nje ativitet te dendur dhe te suksesshem ne Italine fqinje.Lart e me lart ashtu si uron dhe gjyshja juaj.

Bisedoi:Liliana Pere

Ne Foto: Liliana Pere, Presidente e Organizimit Internacional Gruaja Shqiptare ne Bote

Bëje për mua

September 19, 2015 by dgreca

Nga Ilir Levonja-Florida/

Të kam shok, jemi shok. Jemi miq, më bë një nder? Ma bëj këtë nder etj? Ndryshe ta bëfsha në kokë. Eshtë tërësisht një politikë e përqëndruar brenda saj. Dhe e pa lidhur me realitetin. Dhe nuk ka asnjë dyshim pse sot, Shqipëria është në kulmin e dështimit të saj. Fabrika apo Myzeqeja e hambartë e kanabisit. Eshtë tërësisht përllogaritje aleancash deri në një çmenduri pushteti. Si e si të dërrmojmë sa të mundim kundërshtarin. Kjo kuptohet lehtësisht derisa, opozita mbron vetveten. Denoncon me propogandë. Një realitet që sado i frikshëm prej saj. Nuk e beson populli. Dhe pozita që demostron luftën e ashpër demaskuese të ishëve. Realieti nuk është asgjë tjetër një mburrje. Një aleancë shokësh. Një ndjesi krahinore. Aq sa nuk ka se si shpjegohet ndryshe, përshembull qytete si Poliçani. Krahinë kaq e vlertë voton gjithmonë një emër. Edhe pse ky është herë socialdemokrat, herë minoritar grek, herë socialist, herë demokratë, herë-herë… Një Zot e di se çfarë.?

Megjithatë, sipas shoqnisë. Ti do e bësh për mua? Dhe shqiptari e bën.

Nga ana tjetër. Realiteti i shoqnisë është ky. Shoqnisë qeveritare. Kërkujt se i ka rënë rruga të shohi përshembull lumin e Vlorës. Se si jetojnë ata njerëz? Kërkujt se i bie rruga të shohi thepinat e Dukagjinit. Të shohi se si jetojnë ata njerëz? Kërkujt se i ka rënë rruga të shohi thatinat e gurta me bar të çmuar, përshembull midis Mezhgoranit, Përroin e Gani Lekdushit apo Përroin e Mogilëve. Kurveleshin etj. Vende që sekuencat e lajmeve po na i sjellin ditë më ditë. Si suksesin e korrjeve dhe shirjes. Të shohi se si mbytet nga vetmia. Nga braktisja dhe mjerimi në diell e në të ftohtë. Nga këmbët e zbythura drejt Greqisë dhe Italisë, Gjermanisë apo edhe gjetkë. Krahinat për të cilat shoqnija mburret. Mburren në bulevardin e Tiranës. Mburren dhe rrahin gjoksin. Madje thellojnë dhe kërcënojnë me aleanca të forta karshi njëri-tjetrit. Të gjithë në emrin e patriotit. I keni dëgjuar të thonë, është nga anët tona ai, jepi pozitë. Jepi diçka se na duhet. I takon. Ndaj kur shullehen në plazhet e Vlorës, Sarandës, Durrësit, Patokut, …. Velipojës. Shto edhe Ulqinin Malin e Zi, Kroacinë. Shto edhe Bora Borën e Turqisë etj….. mburren për prejardhjen e krahninave. Dhe shoqnisë.

Në fakt zonat në fjalë janë të sikterisura. Kanë qënë dikur fronti i ashpër i luftës, i internimeve, i reaksionit. Janë krejtësisht të braktisura. Të trajtuara me konsideratë vetëm nëpër tavolinat me meze klasike. Tabela reklamash restaurantesh. Fabrikash që janë pronë e shoqnisë. Nën avujt e shoqnisë. Duket sikur i përkasin teatrit. Një lloj dëshire për t’i mbajtur me qejf krejt të pazhvilluara. Akoma me ura pasarelë. Me rrugë zhavorri fushatash. Me energji kandili. Me shkolla ku ecet më këmbë. Edhe pse çantat e shpinës janë me figurina kapitalizmi. Me familjarë që presin një pension shtetëror për vëllain, a babain e vrarë në një protestë shoqnie. Njësoj, ashtu si kolonelit të Markesit dikur. Në rrethinat e Aracatas në Kolumbi. Pyetjes se përse nuk shkruajti edhe më për kolonelin, luftrat e tij, apo gjyshin e tij. Shkrimtari iu përgjigj. Midis jetës së gjyshit dhe gjyshes unë zgjodha këtë të dytën. Pasi ajo e kolonelit ishte plot luftra, vrasje dhe dhunë. Kurse bota e përrallave të gjyshes, plot me dritë.

Me sa duket, shoqnia shqiptare ka zgjedhur botën e gjyshërve. Por më me forcë. Më me ashpërsi. Më me ndere kokë për kokë. Ndaj sot rezultojnë një hambar i prodhimit të parasë. Ndërsa burrat e karrierës mburren me krahinat e tyre. Ata mbetacakër atje, andej…, që ruajnë si zogj korenti, bimëzat magjike. U sajojnë shtëpiza me mushama. U sajojnë siguri nëpër katuat e braktisura. Nëpër vathët e gjësë së gjallë. Zgërbonjave nëpër përrenjtë e kaçakëve, shpellave historike. Pak dritëz mbi to. Vidh një bateri makine. Të sajojmë dritë. Na mbron partia jonë. Përse i votuam. Le ta bëjnë një sy qorr. A nuk e bëri Berisha me Lazaratin?

Nuk e di se çfarë po ndodh në Dragobi. Por mos u habisni kur nesër të dali ndonjë titull gazete. Se bash në shpellën e bacë Bajramit u shkulën kaq apo rrënjë kanabis sativa. Dhe sigurisht policia e shoqnisë, do e demaskojë si arritje.

Mustafa: Për Asociacionin është vendosur me Ligj në 27 qershor 2013, jo në 25 gusht 2015

September 19, 2015 by dgreca

Ne Foto: Prishtine 19 Shtator 2015- Kryeministri Isa Mustafa ne konference shtypi-fotografi nga Behlul Jashari/

Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË, 19 Shtator 2015/ Do të jetë Gjykata Kushtetuese ajo që përfundimisht do të japë mendimin e saj për marrëveshjet e 25 gushtit në Bruksel, paralajmëron sot kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa, derisa konsideron janë sipas ratifikimit me Ligj në Kuvendin e Republikës në vitin 2013 të Marrëveshjes së Parë Ndërkombëtare të Parimeve që Rregullojnë Normalizimin e Marrëdhënieve mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë dhe të Planit të Zbatimit për këtë Marrëveshje.

Në ‘Facebook’, kryeministri i Kosovës, Mustafa sot pasdite ka shkruar:

“Për arsye thjesht politike, opozita por edhe një pjesë e shoqërisë civile dëshiron të adresoj përgjegjësinë te unë si Kryeministër i vendit dhe te Qeveria, për Parimet e Përgjithshme për Asociacionin.
Ata dëshirojnë të shlyejnë nga kujtesa se Kuvendi i Republikës së Kosovës më 27 Qershor të vitit 2013 ka aprovuar Ligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes së Parë Ndërkombëtare të Parimeve që Rregullojnë Normalizimin e Marrëdhënieve mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë dhe të Planit të Zbatimit për këtë Marrëveshje.
Prej 88 deputetëve sa kanë votuar, 84 kanë votuar për këtë Ligj, 3 kanë votuar kundër dhe një ka abstenuar. Ndër ata që kanë votuar për këtë Ligj kanë qenë edhe 15 deputetë të LDK-së, e cila atëherë ishte në opozitë, dhe 8 deputetë të AAK-së, e cila po ashtu ishte në opozitë.
Në pikën e parë të Marrëveshjes e cila është ratifikuar me Ligj me 2/3 e dyfishta të deputetëve thuhet: ‘Do të krijohet një Asociacion/Bashkësi e komunave me shumicë Serbe në Kosovë. Anëtarësia do të jetë e hapur për çdo komunë tjetër nëse anëtarët janë në pajtim’. Në pikën 4 të kësaj Marrëveshje thuhet: ‘Në përputhje me kompetencat e parapara me Kartën Evropiane për Vetëqeverisjen Lokale dhe ligjin e Kosovës, komunat pjesëmarrëse do të kenë të drejtë të bashkëpunojnë në ushtrimin kolektiv të kompetencave të tyre përmes Bashkësisë/Asociacionit. Asociacioni/Bashkësia do të ketë vështrim të plotë mbi fushat si zhvillimi ekonomik, arsimi, shëndetësia, planifikimi urban dhe rural’. Janë edhe katër pika të tjera të cilat i destinohen Asociacionit në atë dokument. Prandaj, dua të nënvizoj se, për krijimin e Asociacionit është vendosur me Ligj më 27 Qershor të vitit 2013, jo më 25 gusht të vitit 2015.
Ata që sot kërkojnë të tërhiqet nënshkrimi , duhet ta dinë se deputetët e tyre e kanë dhënë votën për këtë Asociacion, me ratifikimin e Marrëveshjes së Parë me Ligj. Prandaj, ata që kërkojnë tërheqje të nënshkrimit, kërkojnë moszbatim të Ligjit për ratifikim të marrëveshjes ndërkombëtare. Dhe rrjedhimisht, të drejtën për të kërkuar moszbatim të Ligjit nuk e ka askush në këtë vend.
Unë ftoj opozitën për qasje konstruktive. Ligji vlen për të gjithë, për pozitën dhe opozitën, për qytetarët dhe për shoqërinë civile. Unë konsideroj se çdo gjë është bërë sipas Marrëveshjes së ratifikuar me Ligj, është bërë sipas ligjeve të Kosovës dhe sipas Kushtetutës së Republikës së Kosovës. Por do të jetë Gjykata Kushtetuese ajo që përfundimisht do të japë mendimin e saj”, përfundon kryeministri Mustafa.

OPOZITA: PETICIONI KUNDËR “ZAJEDNICËS” EDHE SOT, NË DITËN E DYTË, PO NËNSHKRUHET NGA DHJETËRA MIJËRA QYTETARË

Ndërkohë, në Kosovë, peticioni i organizuar nga opozita po vazhdoi të nënshkruhet sot në ditën e dytë, i nisur dje me firmat e liderëve të LVV-së, AAK-së e Nisma-s.

“17 mijë e 463 nënshkrime kundër ‘Zajednicës’ dhe marrëveshjes për demarkacion me Malin e Zi, u mblodhën vetëm gjatë ditës së parë të peticionit”, ka njoftuar subjekti më i madh opozitar ksovar, Lëvizja Vetëvendosje, sipas të cilit “dhjetëra mijëra qytetarë po e nënshkruajnë peticionin edhe sot në ditën e dytë”.

“Zajednica” është shprehje në gjuhën serbe, që në shqip do thotë “Bashkësi” dhe nënkupton Bashkësinë e komunave me shumicë serbe në Kosovë, për të cilën është nënshkruar marrëveshje me Serbinë, në raundin e 28-të të dialogut në nivel të lartë kryeministror, në Bruksel, në procesin drejt normalizimit të marrëdhënieve mes dy shteteve.

“Ne qytetarët e Republikës së Kosovës të nënshkruar në këtë peticion, kërkojmë nga Qeveria e Republikës së Kosovës që të tërheqë menjëherë nënshkrimin nga katër marrëveshjet e datës 25 gusht 2015 të nënshkruara me Serbinë si dhe nga marrëveshja për demarkacionin me Malin e Zi”, thuhet mes tjerash në peticion.

Opozita kosovare këtë javë ka bërë edhe një deklaratë të përbashkët kundër “bosnjëzimit të Kosovës”, ndërsa të enjten edhe ka protestuar në Kuvend dhe ka bllokuar e ndërprerë seancën e parë të sesionit vjeshtor me kërkesë që mos të shtyhet “raportimi i qeverisë së Republikës së Kosovës lidhur me marrëveshjet e arritura në Bruksel më 25 gusht 2015”, i cili ishte në axhendë derisa mungonin raportuesit.

BULLGARIA HEQ KUFIZIMET PER KRIMET E KOMUNIZMIT

September 19, 2015 by dgreca

Leksioni : Bullgaria, heq statutin e kufizimeve për krimet e periudhës komuniste/

Nga Beqir SINA – New York/

Përmes këtij ligji ndoshta do të marrë leksione edhe Shqipëria, e cila tani udhëhiqet nga PSSH – të cilët së bashku me kualicionin e majtë, kan aktualisht edhe më shumë se dy të tretat e Parlamentit dhe qeverisin vendin.

SOFJE BU: Në një kohë kur politika shqiptare, është përfshirë në një debat të tej-stërzgjatur për miratimin e ligjit për hapjen e dosjeve, Bullagaria, pas Gjermanisë, Rumanisë, Polonisë, Hungarisë , Çekisë, Polonisë, ish vendeve Balltike, ka marrë vendimin parlamentar të “heq statutin e kufizimeve për krimet e periudhës komuniste” e cila parashikonte një perudhë 30-40 vjeçare për për zbardhjen e krimeve nga ish zyrtarët komunist gjatë periudhës 1944 – 1989.

Përmes këtij vendimi ndoshta do të “mësojë” edhe Shqipëria, e cila tani udhëhiqet nga PSSH – të cilët së bashku me kualicionin e majtë kan aktualisht edhe më shumë se dy të tretat e Parlamentit.

Mbasi, Shqipëria, është njëri prej vendeve ish-komuniste që deri më sot nuk është bërë lustracioni sistematik. Shkrimtari ynë i madh Ismail Kadare, deklarojë para disa ditëve se: “Të hapen dosjet, njerëzit e përzier në krim janë ende mes nesh”

Shqipëria, e cila me përjashtim të një ligji të miratuar në vitin 1995, që dy vjet më pas humbi çdo vlerë ligjore, është ndër të paktat vende që 25 vjet pas rrëzimit të sistemit diktatorial është ende në fazën e debatit nëse duhet miratuar apo jo ligji për hapjen e dosjeve.

Edhe iniciativa e fundit për miratimin e ligjit është konsideruar e papranueshme jo vetëm nga opozita, por edhe nga një pjesë e trupit diplomatik të akredituar në Tiranë, mbasi ashtu si duan ta bëjnë këtë ligj ligjëbërsit e Parlamentit shqiptar sot, ka shumë mungesa dhe është shumë larg atyre vendeve që e kan miratuar këtë ligj.

Parlamenti i Bullgarisë të enjten ngriti statutin e kufizimeve për ndjekjen e krimeve politike nga epoka komuniste, duke hapur rrugën për ndjekjen e rasteve, duke përfshirë vrasjen famëkeqe të një disident në mërgim, në vitin 1978.

Ndryshimet në kodin penal u miratuan pasi u mbështën nga 111 ligjvënësit bullgar, kurse, vetë 30 prej tyre votuan kundër dhe shtatë abstenuan, duke bërë të mundur ndjekjen penale edhe të zyrtarëve të lartë të periudhës komuniste për vepra penale të kryera midis 1944 dhe 1989, pushkatimet, burgosjet dhe interrnimet si dhe presekutimet politike.

Mes këtyre, rasteve, është edhe ai më i bujshmi i asaj kohe – ishte vrasja e disidentit bullgar Georgi Markov, i arratisur në Angli, i cili ishte helmuar ndërsa ishte goditur në mes të rrugës në Waterloo Bridge të Londrës në vitin 1978 – me majën të një çadëre shiu lyer me helm – ricin.

Statuti i Bullgarisë i kufizimeve, kishte miratuar një ligj i cili parashikonte “mos- hapjen e dosjeve” ose ndjekjen e tyre penale për ish zyrtarët e lart, të cilët kishin kryer krime në periudhën 1944- 1989, për 35 vjet.

Mirëpo, shumë politikanë dhe grupe qytetare kishin kërkuar heqjen e tij, pasi përpjekje për të ndjekur penalisht rastetet asaj kohe, duke reflektuar atë që kritikët thanë se ishte një mungesë e vullnetit politik, në një kohë kur disa nga ish zyrtarët e lart -komunistët e asaj kohe ende janë duke mbajtur pozita të larta në qeveri.

Partia etnike turke MRF tha se heqja e afatit të prokurorisë mund të sjellë para drejtësisë ata që janë përgjegjës për asimilimit të dhunshëm të minoritetit turk në Bullgari, në mesin e viteve 1980.

Një “Proces ringjallje” i nisur nga diktatorit komunist Todor Zhivkov për të asimiluar me dhunë muslimanët kulmoi me një fushatë për të detyruar ata të ndryshojnë emrat e tyre, dhe eksodin e mbi 300.000 turqve etnikë në Turqinë fqinje në vitin 1989.

“Ndryshimet, në ligjin e ri, do të shpërblejnë përpjekjet dhe pritjet e atyre që janë ende gjallë dhe kanë vuajtur krimet e regjimit komunist,” tha nënkryetari i partisë të komunitetit turk MRF zoti Çetin Kazak. “Ky tekst nuk synon për një”hakmarrje”, ajo kërkon për të ndëshkuar ata që janë autorët e drejtpërdrejtë.”

Simbas shtypit, Myslimanët përbëjnë rreth 12 për qind e 7.1 milionë banorëve të Bullgarisë, dhe shumica e pjesës tjetër i përkasin Kishës Ortodokse Bullgare. Vendi ballkanik fitoi lëvdata për të shmangur përleshjet etnike pas përfundimit të vitit 1990 të Luftës së Ftohtë, në kontrast me ish-Jugosllavinë në kufirin e saj perëndimor, që kalojë luftëra të përgjakshme etnike dhe fetare.

Bullgaria, është i vetmi vend anëtar i Bashkimit Evropian, ku muslimanët nuk janë emigrantë të kohëve të fundit. Shumica janë pasardhës të turqve etnikë që erdhën në këtë vend gjatë pesë shekujve të sundimit otoman deri në vitin 1878. Ata jetojnë së bashku me të krishterë në një kulturë të njohur si “komshiuluk,” ose marrëdhënieve fqinjësore.