Archives for July 2016

Përfundoi qetë protesta në Kumanovë, Drejtësi për Almirin

July 4, 2016 by dgreca

Ka përfunduar qetë protesta në Kumanovë, ku disa mijëra qytetarë nga ky qytet, por edhe nga vende tjera të Maqedonisë kërkuan drejtësi për vrasjen e fëmijës 4-vjeçar Almir Aliu nga një bashkëqytetar maqedonas. Protestuesit porositën se “nëse nuk funksionon sistemi, qytetarët mund ta marrin në duart e veta drejtësinë”.

Në fund të protestës, që u përmbyll para gjykatës në Kumanovë, u lexua edhe mesazhi i organizatorëve.

“Fajtori duhet të dënohet në përputhje me Kushtetutën dhe me kodin penal të Maqedonisë.

Vrasësi i Almirit i njohur për Policinë, krenohej me krimet që bënte/

Vrasësi i Almirit 4-vjeçar, Boban Iliq nga Kumanova, ka qenë i njohur për policinë lokale dhe disa herë ka shkelur ligjin, kurse këto incidente që i ka shkaktuar i ka “reklamuar” në Facebook si “trimëri” dhe është krenuar me to.

Portali Telegrafi.com ka publikuar dy nga postimet e maqedonasit 30-vjeçar, ku lavdërohet me bëmat kriminale.

I kishte bërë krimet, e kur publikoheshin veprat e tij si lajme nëpër portale ai i shpërndante dhe ishte i lumtur, e shpesh edhe komentonte.

***

”Kanë filluar të më nxjerrin edhe nëpër lajme” shkruante mbi lajmin ”Shoferi i dehur e ka ofenduar policin”.

Iliq është në paraburgim 30 ditë, Almiri u varros të shtunën, ndërsa familja dhe opinioni i gjerë publik në Maqedoni, jo vetëm ai shqiptar, kërkojnë dënim maksimal, që mund të jetë burg i përjetshëm.

Amerika dhe çertifikata e saj e lindjes

July 4, 2016 by dgreca

Sot mbushen 240 vjet që nga shpallja e pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Që prej zbulimit të saj, Amerika është bërë sinonimi i tokës së premtuar për ata që dëshironin lirinë dhe suksesin. Termi “America”, u shfaq për herë të parë në një hartë gjermane të vitit 1507 që tashmë përbën një ndër reliket më të çmuara në katalogun kartografik të Bibliotekës së Kongresit amerikan.

Kuratori John Hessler fton vizitorët në pavionin e historisë para-koloniale në Bibliotekën e Kongresit, ku është vendosur harta e Waldseemullerit. Ky objekt unik ruhet në një stendë me xham të dyfishtë, të mbushur me gaz argon, ku nuk lejohen dritat e kamerave apo blici fotografik. Për vizitorët që duan të shohin më imtësisht hartën, Biblioteka e Kongresit ka ekspozuar edhe një kopje ekzakte:

“Kjo është Harta e Waldseemullerit e vitit 1507, një ndër hartat më të rëndësishme të krijuara në historinë e kartografisë. Biblioteka e Kongresit e bleu hartën, kryesisht për arsyen se është harta e parë që pagëzon Amerikën. Për këtë arsye është e rëndësishme, dhe është quajtur Certifikata e Lindjes së Amerikës, pasi është harta e parë që emërton kontinentin”.

Është hera e parë që termi “America” shfaqet në një formë të shkruar. Nuk dihet përse kartografi gjerman, Martin Waldseemuller zgjodhi të nderonte eksploruesin Amerigo Vespuçi dhe jo zbuluesin e kontinentit, Kristofor Kolombin me këtë emërtim. Kuratori Hessler ka teorinë e tij:

“Mënyra si unë preferoj ta analizoj është se Kolombi zbuloi Amerikën, por Vespuçi diti si ta shiste këtë zbulim. Vespuçi e reklamonte veten më shumë”.

Vespuçi kishte shkuar vetë në tokën e re dhe është i pari që e kuptoi gabimin e Kolombit, i cili ngulmonte se kishte gjetur një rrugë të re drejt Indisë, dhe jo një kontinent të ri.

“Waldseemuller kishte një ndihmës të quajtur Matthias Ringman, i cili shkonte shpesh në Firence. Amerigo Vespuçi ishte nga Firence. Vetë Mathias Ringman, para se të punonte për Waldseemullerin kishte përkthyer veprën e Vespuçit mbi udhëtimet e tij. Pra ai dinte shumë për Vespuçin dhe ka mundësi që këtë informacion kishte marrë edhe Waldseemuller”.

Pavarësisht se për ç’arsye kartografi Waldseemuller nderoi Vespuçin dhe jo Kolombin, emri ngjiti.

Përveç emërtimit të kontinentit, harta përmban enigma të tjera për pashpjegueshme për historianët e kartografisë. Waldseemuller i shton botës jo vetëm një kontinent të ri, por edhe Oqeanin Paqësor, vite para se Magelani të bënte udhëtimin rreth Amerikës së Jugut dhe të pagëzonte oqeanin e panjohur.

“Ai thjesht e tregon në hartë Paqësorin. Nuk i vë emër, por na lë të kuptojmë se ka diçka që e mbështjell këtë copë tokë. Gjeografi i lashtë grek, Ptolemeu, nuk e përfundoi ndonjëherë globin. Por Waldseemuller, në hartën e tij, na jep ndjesinë e tokës në formë sferike”.

Vështirë të imagjinohet se si një kartograf gjerman, në mes të maleve të Alsasës kishte kaq shumë informacion vetëm 15 vjet pas udhëtimit të Kolombit, në një kohë kur kontinenti i ri mbetej përgjithësisht i panjohur për evropianët dhe kolonizimi ishte ende në fillimet e tij. Si për t’i ngacmuar historianët, ai përfshin një hartë të vogël të Amerikës së Jugut që i përgjet shumë formës aktuale të kontinentit. Waldseemuller e kupton sa radikale është harta e tij krahasuar me mendimin e kohës dhe i kërkon publikut të ketë besim në informacionin që ofron, përmes një teksti të shkurtër në hartë:

“Është një pasazh i mrekullueshëm. Në latinisht ai thotë ‘nëse nuk jeni në dieni të zbulimeve të reja të Kolombit, Vespuçit, dhe shihni këtë hartë për herë të parë, mund të mbeteni të tronditur. Harta përfshin shumë gjëra që s’i keni parë përpara. Por nuk duhet të shqetësoheni, pasi kjo do të jetë forma e botës që do të mësoheni të shihni tani e tutje’”.

Për herë të parë, Harta e Waldseemullerit prezanton konfliktin mes njohurive të kohës dhe zbulimeve të reja që kishin përmbysur konceptet e mëparshme.

Historianët përpiqen t’i gjejnë përgjigje dilemës nëse Waldseemuller ishte thjesht me shumë fat kur përpiloi një hartë krejt të fantazuar, ose ndoshta kishte informata nga burime dhe detarë që nuk janë të njohur në ditët tona.

“Faktikisht nuk e dimë se si informacioni gjeografik transmetohej nëpër botë. Nuk e kemi të qartë se si përhapeshin hartat, se si njerëzit mësonin për zbulimet”.

E panjohura është ajo që i tërheq gjithmonë studiuesit. Në këtë aspekt, Harta e Waldseemullerit është një thesar ende i pazbuluar:“Kjo hartë ka aq informacion sa të bësh studime serioze akademike, por jo informacion të mjaftueshëm sa të dalësh me konkluzione të prera. Si çdo dokument i vlefshëm historik, mund t’i rikthehesh vazhdimisht për studime të reja, dhe njerëzit do të vazhdojnë ta studiojnë për shekuj”.

Që nga zbulimi i saj në një kështjellë në Gjermani në 1901, Princi Wolfegg, pronari i kështjellës, është përpjekur t’ia shesë Bibliotekës së Kongresit këtë objekt të paçmueshëm. Dhe si me çdo objekt të paçmueshëm, edhe hartës iu gjet çmimi, por në fillim të shekullit XX, Biblioteka e Kongresit nuk arriti t’i grumbullonte fondet për shumën e kërkuar.

U deshën 100 vjet orvatje që më së fundi, në 2007, pasi kishte grumbulluar fonde nga donatorë privatë, Biblioteka e Kongresit e solli hartën në Shtetet e Bashkuara.

Akti nuk ishte thjesht një transaksion shit-blerjeje, pasi harta ishte pjesë e trashëgimisë kulturore të Gjermanisë. Shitja për një çmim prej 10 milionë dollarësh u finalizua me ardhjen e Kancelares gjermane Angela Merkel në Uashington, për t’i dorëzuar Bibliotekës së Kongresit hartën e lindjes së Amerikës në një gjest miqësie mes dy vendeve.

“Kur blejmë objekte të tilla, e bëjmë për disa qëllime: për katalogun e bibliotekës dhe për t’i prezantuar bashkë me koleksionet e tjera. Por i blejmë edhe për t’ia prezantuar botës. Askush nuk do ta kishte parë po të kishte mbetur në një kështjellë gjermane”.

Çdokush në çdo cep të botës mund ta shohë tani hartën përmes imazheve dixhitale të Bibliotekës së Kongresit. Në bazë të marrëveshjes me Gjermaninë, harta është në ekspozim të përhershëm në mjediset e bibliotekës.(Kortezi:VOA)

4 korriku, festë kombëtare edhe në hapësirën shqiptare

July 4, 2016 by dgreca

Nga Suzana Tahiri*/

Çdo 4 korrik amerikanët kremtojë kryefestën e tyre të Pavarësisë, që daton nga viti 1776. Pikërisht atëhere shtetet kryengritëse mundën Britaninë e Madhe duke shënuar betejën e parë të kolonive për pavarësi. Kuvendi i Filadelfias hartoi kushtetutën bazë, e cila më 17 shtator 1787 i bëri shtetet e ndara pjesë të një republike të vetme me një qeveri qendrore. Karta e të Drejtave, e përbërë nga 10 amendamentet e para kushtetuese si garanci e të drejtave dhe lirive themelore qytetare, u ratifikua më 1791. Në shekullin e XIX, SHBA fitoi të tjera hapësira nga Franca, Spanja, Anglia, Meksika dhe Rusia, si dhe u bashkuan me të Republika e Teksasit dhe ajo e Hawait. Mosmarrëveshjet mes dy pjesëve të vendit (Veriut të industrializuar dhe Jugut agro-bujqësor) çuan në Luftën Qytetare Amerikane të viteve 1860. Fitorja e Veriut parandaloi ndarjen e përhershme të vendit dhe çoi drejt përfundimit të skllavërisë së ligjshme në SHBA. Lufta Spanjollo-Amerikane dhe Lufta I Botërore konfirmuan statusin e vendit si fuqi ushtarake, ndërsa më 1945, ajo doli nga Lufta II Botërore si vendi i parë me armë bërthamore, anëtar i përhershëm i Këshillit të Sigurimit të OKB si dhe themeluese e NATO-s. Shqiptarët, më proamerikanët në planet Nuk është sekret të pohohet se shqiptarët njihen aktualisht si populli më proamerikan në planet. Dhe pikërisht këtë gjë e ka sintetizuar më 1 nëntor 2012 Sekretarja e Departamentit Amerikan të Shtetit, Hillari Klinton, ku u shpreh në Tiranë se “SHBA qëndruan me ju për 100 vitet e para të pavarësisë dhe do të qëndrojnë me ju edhe për 100 vitet e ardhshme, edhe për 100 të tjera pas tyre, edhe ato pas këtyre”. Përkrahja e SHBA nuk u ka munguar shqiptarëve në çastet më të rrezikshme për ta dhe sidomos me mbarimin e dy luftrave botëre, kur diplomaci të tjera e vinin në dyshim edhe atë pak shtet të cunguar, të gllabëruar egërsisht prej fqinjëve. Ka merita të padiskutueshme në mbrotjen shqiptare Xhorxh Fred Uilliams, ish-përfaqësues diplomatik i SHBA-ve në Greqi dhe Mal të Zi. Ai erdhi në 1914 në Shqipëri si i pari misionar diplomatik amerikan pranë Komisionit Ndërkombëtar të Kontrollit. Po ashtu një diplomat i shquar amerikan Uilliam Uoker, në cilësinë e kryevëzhguesit të OSBE-së në Kosovë në 1998, do të sensibilionte opinionin mbarëbotëror për masakrat serbe në mes të Europës. Janë të njohur përpjekjet e tre presidentëve të fundit amerikanë Bush dhe Klinton në dimensionin e ri që mori faktori shqiptar në Ballkan, çka popullsia autoktone e këtyre viseve do t’i jetë përjetë mirënjohës. Në këtë kuptim 4 korriku i amerikanëve është de fakto kryefestë për shqiptarët në Kosovë, më Shqipëri, më Maqedoni, në Mal të Zi, në Çamëri, në Preshevë dhe në çdo shtet tjetër ku ka përkatësi shqiptare.

* E dergoi per Diellin Cerciz Loloci

Haradinaj uron përvjetorin e pavarësisë së SHBA-ve

July 4, 2016 by dgreca

Urimet më të përzemërta të miat dhe të AAK-së, në përvjetorin e Pavarësisë së ShBA-së!

Popujt dhe vendet e vogla, që kanë luftuar gjatë për lirinë dhe pavarësinë e tyre, siç është edhe Kosova, e kuptojnë më mirë se kushdo tjetër, përvjetorin e Pavarësisë së një populli dhe shteti të madh, siç janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Aq më tepër kur ky popull e ky shtet, ka bërë aq shumë për lirinë e popujve nëpër Botë, duke përfshirë edhe vendin tim!
Unë pata nderin të jem pjesë e kremtimit të 4 korrikut, edhe në pritjen e organizuar nga Ambasadori i ShBA-ve në Prishtinë, Greg Delewie.
Populli i Kosovës do të jetë përherë mirënjohës dhe i përcaktuar në miqësi të përhershme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës!

Ramush Haradinaj

Nishani nderon shoqatën “Çamëria” me Dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”

July 4, 2016 by dgreca

Kreu i Shtetit shqiptar vlerëson Shoqatën Patriotike “Çamëria” me Dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”/

4 korrik 2016

Në një ceremoni solemne mbajtur në Institucionin e Presidentit të Republikës, Kreu i Shtetit, Sh. T. Z. Bujar Nishani vlerësoi me rastin e 25-vjetorit të krijimit të saj Shoqatën Patriotike “Çamëria” me Dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”:“Në shenjë vlerësimi për kontributin e vyer e të pamohueshëm dhënë ndaj çështjes çame, si dhe për veprimtarinë e çmuar atdhetare dhe nxjerrjen më në pah të vlerave kulturore dhe etnografike të kësaj bashkësie të rrallë shqiptare me histori sa të lashtë, aq edhe të lavdishme”.

Në këtë veprimtari nderimi ishin të pranishëm Nënkryetari i Parlamentit Shpëtim Idrizi, kryetari i Nderit i PDIU-së Dashamir Muhedini, kryetari i “Shoqatës Çamëria” Abaz Hado si dhe anëtarë të bashkësisë çame.

Në përshëndetjen e rastit, Presidenti i Republikës vlerësoi veprimtarinë e Shoqatës me një shtrirje më të madhe në hapësirë dhe në kohë dhe me rrënjë të thella historike dhe atdhetare. Në vijim të fjalimit drejtuar komunitetit çam, Presidenti Nishani cilësoi tiparin dallues të tyre, krenarinë “për historinë dhe trashëgiminë e pasur të vlerave tuaja të patjetërsueshme atdhetare, kulturore si dhe përpjekjeve tuaja të pareshtura ndër shekuj për të mbajtur të pastër dhe ngritur edhe më lart identitetin tonë karakterizues kombëtar.”

“Që në epokën e artë të Rilindjes të parët tuaj me pushkë e penë, dhe këtu kam parasysh me dhjetëra e qindra patriotë, por do të përmend njërin prej tyre, shumë të veçantë të historisë kombëtare: Hasan Tahsinin, ose si njihej ndryshe Hoxha Tahsin – e deri në fitimin e Pavarësisë ku mes shumë të tjerëve, spikati Abedin Dino – pra të gjithë ata janë shquar ngaherë për kontributet të qenësishme në përpjekjet e pareshtura për liri, dije, arsim dhe kulturë. Në këto njëqind e katër vjet ekzistencë të Pavarësisë së shtetit shqiptar, bashkësia çame ka pasur një përfaqësim jo vetëm intelektual, por edhe qenësisht kontribuues të çështjes kombëtare, të ruajtjes së gjuhës shqipe, zakoneve, traditave të vyera, kulturës sonë kombëtare identifikuese. Deri në ditët tona, çamët të përhapur në pothuajse të gjitha zonat dhe qytetet e Shqipërisë nga jugu në veri, nga Saranda e Vlora, në Fier, Durrës e Tiranë e deri në Shkodër, kudo ku jetojnë e punojnë, kanë spikatur për ruajtjen me fanatizëm të identitetit, të zakoneve fisnike, të gjuhës së pastër shqipe, të muzikës dhe folklorit tonë karakteristik. Vallja tipike para litarit e Osman Takes është një shembull i përkryer i thesarit të çmuar etno-kulturor çam, por jo vetëm, sepse ajo u bë aq e njohur sa fama e saj ka kapërcyer me kohë edhe kufijtë e rajonit tonë ballkanik. Jeta tragjike dhe vepra letrare e Bilal Xhaferit është bërë e njohur deri matanë oqeanit në Amerikën e largët, ku ai u shua para kohe kur ende kishte shumë talent, fuqi dhe dëshirë për të krijuar e për t’iu përkushtuar më tej vlerave tuaj që i përfaqësoi me aq besnikëri.” – tha në vazhdim Kreu i Shtetit.

Më tej Presidenti Nishani theksoi rolin që ka pasur në bashkësinë çame “Krijimi i Shoqatës Patriotike ‘Çamëria’ më 10 janar 1991, në saje edhe të përpjekjeve të Abaz Dojakës në fillimet e demokracisë: “Ajo shënoi jo vetëm themelimin e një shoqate ombrellë për të gjithë ju, çamët krenarë, por i dhuroi mbarë shoqërisë shqiptare edhe një shembull të çmuar se si një bashkësi është në gjendje të shtrëngojë radhët e saj dhe të ruajë, zhvillojë e t’i pasurojë më tej denjësisht të gjitha vlerat e rralla atdhetare, kulturore dhe tiparet thellësisht identifikuese. Ju, që përfaqësoheni e njësoheni me ‘Shoqatën Patriotike Çamëria’ keni në aradhen tuaj të veprimeve, angazhimeve, kontributeve, vlera të patjetërsueshme dhe dinjitet duke u renditur krenarë krah për krah me shoqatat simotra anembanë në çdo cep të Shqipërisë, të cilat ruajnë, pasurojnë dhe zhvillojnë më tej xhevahiret e vyer të kurorës sonë të hijshme historike, kulturore dhe identifikuese. Shoqata Patriotike ‘Çamëria’ ka 25 vjet që me meritë, me zgjuarsi e me aq maturi ka ditur të hedhë hapa të rëndësishme në evidentimin dhe ndërkombëtarizimin e çështjes çame. Ky mision i juaji, i Shoqatës suaj të nderuar, i kontributeve të atyre burrave dhe grave që krijuan këtë shoqatë dhe sot atë e kanë lartësuar me dinjitet në mozaikun e nderimeve që i bëhen kombit, janë argumenti më bindës edhe për Institucionin e Presidentit të Republikës në këtë ceremoni vlerësimi dhe nderimi.” – tha Presidenti Nishani.

Kreu i Shtetit e konsideroi vlerësimin me Dekoratën e lartë “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” të Shoqatës Patriotike ‘Çamëria’, edhe si një rast “për të evokuar dhe ndriçuar momente të rëndësishme të jetës historike, publike, kulturore dhe etnografike të një shoqate që meriton vlerësim të lartë nga gjithë institucionet vendimmarrëse të shtetit shqiptar, në mënyrë që çështja çame dhe kauza për zgjidhjen e të drejtave të këtij komuniteti të jenë në agjendën e së ardhmes për diplomacinë, këdo faktor dhe gjithë potencialin intelektual të shoqërisë shqiptare. Suksese të mëtejshme në misionin tuaj fisnik dhe atdhetar!” – me këtë urim Presidenti Nishani mbylli fjalën e Tij të mbajtur me këtë rast.