• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Luften e bejne heronjte, Qeverisin maskarenjte….

August 23, 2018 by dgreca

Kosova si plaçke lufte, prone private/

2Sadik-Elshani

Nga Sadik ELSHANI/*

“Luften e bejne heronjte,/

Qeverisin maskarenjte/

Dhe perfitojne horrat.”/

Victor Hugo (1802 – 1885)//

Gjendja kaotike ne skenen politike te Kosoves, sjellja deshperuese e udheheqesve tane, vrapi pas pasurimit te paligjshem, paaftesia e tyre per te ndertuar institucionet funkcionale demokratike, per te mireqeverisur vendin, gatishmeria e tyre per te bere kompromise te demshme per Kosoven qe ngriten ne shkallen e tradhtise kombetare, sikur i japin nje kuptim domethenes e konkret, sikur e vertetojne ate shprehjen e shkrimtarit te njohur francez, Victor Hugo (1802 – 1885):

“Luften e bejne heronjte,

Qeverisin maskarenjte,

Ndersa perfitojne horrat.”

Sindromi i heroit

Jane keta njerez oportumiste qe e presin ate rastin e duhur per t’i permbushur andrrallat, ambicjet e tyre te semura per lavdi e pushtet. Prandaj nuk eshte e rastit qe shumica e tyre perbejne te ashtuquajturin: “krahu i luftes”, apo thene me mire, krahu i perfituesve te luftes dhe perdhunuesve te lirise. Duhet patur kujdes nga ata njerez qe papritmas paraqiten ne skenen politike, apo mundohen te behen pjese e nje levizje kombetare e qe deri dje nuk i ka njohur askush. Keta njerez, siç po na deshmon edhe vete jeta, ne kete tollovi, kohen e luftes, e kane pare mundesine per t’i mbuluar deshtimet e tyre ne jete, per t’u treguar se jane dikushi, sepse gjer atehere, dhe siç jane edhe sot, jane askushi. Ketu e kam fjalen per perfituesit e luftes, zhvatesit dhe jo per ata qe kane luftuar me perkushtim, trimeri e atdhedashuri, sepse nje pjese e tyre tani prehen ne boten e lavdise se perjetshme, ndersa te tjeret jetojne me dinjitet. Si ne lufte, si ne paqe, heroi i vertete mbetet hero, ndersa horrat nen masken e heroit jane me te rrezikshem se ujku nen lekuren e qengjit. Nje pjese e mire e njerezve tane vuajne nga sindromi i heroit, ajo shtytja per t’u treguar, per te qene dikushi: shpetimtare te kombit e atdheut. Atdhetaret luftojne per atdhe, ndersa mercenaret per para e poste qeveritare. Prandaj, edhe keta udheheqesit tane sillen sikur Kosova per ta eshte nje plaçke lufte, prone private. Menjehere pas luftes Kosova u mbulua me parullat e shemtuara: “Prone e UÇK-se”. Pra, per kete paskan luftuar keta “atdhetare”, per pasurim te paligjshem?! Dhe sot nje pjese e tyre mundohen qe ta shfrytezojne shtetin e varfer dhe kerkojne pensione per “sherbimin” e tyre nda atdheut. Te kuptohemi, nje njeri qe ka sakrifikuar per atdheun dhe sot nuk eshte ne gjendje qe ta mbaje veten dhe familjen, gjithesesi duhet te ndihmohet, t’i sigurohet jeta, por pjesa dermuese qe jane te afte te punojne, duhet te punojne e te mos i behen barre shtetit te ri e te varfer. Nese gjithe keta luftetare te listave te sterfryera paskan luftuar, atehere si eshte e mundur qe serbet kane mundur t’i vrasin gjithe ata shqiptare, te dhunojne gjithe ato femra shqiptare, ta debojne nga Kosova shumicen e popullsise se saj?! Fjalet dhe veprat nuk po perputhen, kesaj I thone mashtrim, turp. Eshte koha qe heroin ta quajme, hero e horrin, horr. Ja, per hir te argumentit ta zeme se disa nga keta paskan luftuar si luane, por per trimeri jepet medalja dhe jo postet e pamerituara qeveritare, nuk i jepet vetes e drejta per te abuzuar, per ta pervetesuar pronen shoqerore, per ta shkaterruar vendin. Isa Boletini nuk pranoi asnje post qeveritar. Atdhetaret e vertete gjate gjithe historise sone e kane shkrire pasurine e tyre per çeshtjen kombetare, ndersa keta “çlirimtare”, komandante te “Frontit, te fushebetejave te Rognerit” kane grumbulluar pasuri marramendese ne kurriz te nje populli, shteti te varfer, duke u bere bartes te dukurive me te shemtuara te shoqerise kosovare: krimit, korrupcionit, intrigave… Dhe keta maskarenje thirren ne emrin e gjakut te deshmoreve, sepse ata i kane pronesuar edhe veprat e tyre, sakrificat sublime ne sherbim te interesave te tyre, te klaneve te tyre mafioze. Vetem shiqoni me çfare mosperfillje e arrogance sillet i pari i vendit, z. Hashim Thaçi, as qe do te degjoje per asgje e per askend, ben pazarlleqe vdekjepruese (fatale), thua se Kosova eshte prona e tij, plaçka e luftes. Nderrimi i sundimtareve te huaj me sundimtare vendas nuk ia zvogelon hallet popullit te shumevuajtur. Perkundrazi, ia shuan edhe ate piken e fundit te shpreses per nje jete me te mire, nje te ardhme te ndritur.

Familjaret e deshmoreve ta ngrene zerin

Familjaret e deshmoreve duhet ta ngrene zerin kunder ketyre dukurive negative, kunder kesaj klase politike banditeske, sepse me te dashurit e tyre kane luftuar dhe e kane flijuar jeten e tyre per nje Kosove te pavarur, te lire e demokratike dhe te mos lejojne qe keta kapes te shtetit ta baltosin vepren e bijave dhe bijve me te mire te Kosoves. Keta shtiren si shoke ne arme te atyre qe rane per liri, por ne te vertete nuk jane, madje ne disa raste ata jane edhe vrasesit e tyre. Tani po u dalin te palarat ne shesh. Per fat te mire, ne Kosove ende jane te pranishme forcat nderkombetare, se per keta njerez me mendesi fisnore e kapadaiste, jeta ne Kosove do te behej e padurueshme. Por, edhe mosangazhimi i intelektualeve, njerezve te ndershem ne jeten politike te vendit ka krijuar nje zbrazeti dhe kete situate jane duke e shfrytezuar me mjeshteri keta deshtake, keta maskarenje. As vete populli nuk eshte i pafajshem, sepse dikush po i zgjedh keta njerez, nuk po na pikun nga qielli, por kane dalur nga gjiri i ketij populli. Bukur e qarte e ka thene romancieri, eseisti, publicisti e kritiku anglez, George Orwell (1903 – 1950):

“Nje popull qe zgjedh ne krye te vendit njerez te korruptuar, hajdute, maskarenje e tradhtare, nuk eshte viktime, por bashkepunetor i tyre.”

Dashuria per atdhe duhet te jete e pakufijshme dhe e pakushtezuar. Atdheut gjithmone i kemi borxh, ndersa atdheu kurre nuk na ka borxh per asgje. Ka ardhur koha, madje edhe kaluar, qe ketyre “komandanteve”, “çlirimtareve” zaptues t’u drejtohemi me fjalet e nje komandanti te vertete, gjeneralit emblematik amerikan, George Patton (1885 – 1945):

“Nese keni luftuar per kete toke qe gjithe jeten te merrni para, atehere tregoni sa kushton kjo dashuri qe t’ju paguajme, dhe merrni plaçkat e shkoni atje ku atdheu mund te blehet me para.”

Askush nuk ka nevoje qe ta rrahe gjoksin per “bemat” e tyre, sepse atdheu e di fort mire se kush ka luftuar per te. Vendi yne nuk ka nevoje per baballare, por ka nevoje per sherbestare qe e ulin koken dhe punojne per te miren e tij.

Philadelphia, 21 gusht, 2018

*Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro  – amerikane.

Filed Under: Analiza Tagged With: kosova, Sadik Elshani, si placke lufte

Lindja e Antonit të vogël, kalvari familjar dhe 51 vjet meshtari

August 23, 2018 by dgreca

1 dom Antoni1.JPG
“Njëri prej këtyre figurave, që ka dhënë më shumë për çeshtjen shqiptare, sidomos gjatë luftës në Kosovë është dhe do të mbetët dom Anton Kçira, figurë e njohur e diasporës, klerik dhe atdhetar, njeriu që diti të mbrojë shqiptarët dhe të kontribuoje për ngritjen e frymës patriotike…
Dom Anton Kçira me urtësinë e një kleriku, por edhe të një mërgimtari që din se çfarë do të thotë largimi nga atdheu është orjentuar drejt nga vlerat. Me predikimin e tij paqësor dhe shpirtin human ai do të ngelet kultivues i frymës afruese, tolerante dhe pluraliste në shoqërinë shqiptare.”
Elidon Pashaj, Dervishi i Teqës Bektashiane në Detroit, Michigan, SHBA/
1kapinova
Nga Klajd Kapinova/
Dom Anton Kçira, ka lindur dhe rritur në një mjedis të ri gjakovar, ndonëse mbiemri që ai mban është një fshat malor në Pukë të Shqipërisë nga ku dhe kur kanë ardhur të parët e tij në Kosovë. Ata, qysh herët e lanë vendlindjen, lagjen Nikaj të Kçirës.
Duke hulumtuar me kujdes origjinën e tij, shohim se vllaznia me të cilët ishte ndarë Lazër Deda në Kçirë, thuhet se ato ishin shpërngulur dhe vendosur në Shkodër tek vëllezërit Nikollë e Palokë.
Nikolla, kishte dy djem fisnik, të quajtur Ndoc e Zef, me zeje kujungji (argjendar), ndërsa Paloka ka pasur shumë djem, duke bartur kështu mbiemrin e njohur tashmë Kçira.
Lazri, mendohet se e ka lëshuar Kçirën rreth vitit 1743, kur ende Kçira ishte në embrion formimi si qender banimi ose si katund i vogël malor, me një numër të kufizuar shtëpish, ç’ka vërtetohet nga dokumentet historike dhe relacionet kishtare të kryeipeshkevit të Tivarit imzot Pjetër Bogdanit, të cilat gjerësisht përshkruajnë me hollësi gjendjen e mjerë të Shqipërisë, në shek. XVII, gjatë kohës së pushtimit barbar islam otoman.
Nga relacionet apo burimet e pasura historike, sociale, politike, administrative, mbi gjendjen e keqe të popullsisë së shtypur dhe të diskriminuar katolike, të cilat, rregullisht i dërgohen Vatikanit asokohe, del se vetë fshati Kçirë nuk kishte më shumë se 18 shtëpi banimi, me gjithsej 158 frymë dhe që të gjithë ishin të krishterë të devotshëm, të ritit katolik.* * *

Dom Antonilindi në 1939, në  Gjakovë të Kosovës martire. Ai erdhi në jetë në prag të Luftës Dytë Botërore, ku si shumë fëmijë të tjerë shqiptarë kaloi një fëmijëri shumë të vështirë.
Asokohe mësojmë se familja e tij etnike shqiptare bënte një jetë mesatare ekonomike. Ajo ishte një familje shumëe përparuar katolike gjakovare për kohën, në të cilën gjithmonë kultivohej me traditë dhe krenari dashuria dhe respekti për Atdheun dhe devocioni tradicional fetarë shumë shekullor katolik.
Pashk Kçira, babai i dom Antonit deri me shpërthimin e Luftës II Botëroreishte kryetar i komunës në Vogovë, duke qenë i nderuar dhe respektuar nga të gjithë vendasit e zones. Ai dallohej për korrektësi, ndergjshmëri, mikpritje, bujari dhe shumë tipare të tjera fisnike etnike shqiptare.
Por posti i lartë si drejtues i administratës së zonësnuk zgjati shumë, sepse fillimi dhe koha e vështirë e Luftës së DytëBotërore do t’i merrte haraç shumë të rëndë.
Gjatë fëmijërisë së tij, Antoni i vogël përjetoj vështirësitë e panumërta dhe tmerret e përgjakshme të viktimave të pafajshme, gjatë kohës së Luftës II Botërore.
Për atë kohë të mundishme të fëmijërisë plot tallaze, sot dom Antoni kujton:
“Kur bolshevikët morën pushtetin, isha dëshmitar i persekutimeve më të pamëshirshme të intelektualëve si edhe qytetarëve dhe katundarëve të thjeshtë, që s’pushuan për dekada me radhë sidomos mbi popullin shqiptar.
Kam përjetuar pamjet më të trishtueshme si fëmijë, kur shikoja me sytë e mi pushkatime gjatë ditës e sidomos kufomat e burrave më të zgjedhur, që asgjesoheshin natën, shumica pa asnjë lloj gjyqi në brigjet e lumit Erenik.
Ne, madje, falënderonim Zotin që im atë ishte në burg asokohe, se po të ishte në ato ngjarje, sidomos vitëve të para të pas Luftës, me siguri do ta kishte gëlltitur (vrarë) në ndonjë nga ato netët e zeza horror, siç ua hëngrën kokën shumë të tjerëve bashkëvendas e bashkëatdhetarë të mi.”
Shkollën fillore e filloi në fshatin Brekoc (Gjakovë), në fshatin Moglicë, ku nëna e tij u shpërngul detyrimisht bashkë me katër fëmijët e vegjël, për të siguruar kafshatën e gojës.
Vështirësitë nuk i ndahen gjatë gjithë jetës. Komunistët asokohe i kishin konfiskuar pa mëshirëtë gjithë pasuritë si shtëpinë në Gjakovë ashtu edhe tokën në fshatin Moglicë.
Për Antonin e vogël jeta në këtë fshat pa pasur nevojat elementare të jetesës ishte tepër evështirë. Mjerimi, ishte bashkëudhëtare dhe një kafshatë, që skaperdihet në atë periudhe tmerri. Nëna e tij, hoqi shumë keq për t’i ushqyer, veshmbathur  dhe shkolluar në ato kushte shumë të vështira mbijetese ekonomike. Më i madhi nga fëmijët ishte 15 vjeç, ndërsa Antoni 7 vjeç.
Në atë kohë në fshat nuk kishte mësues. Me kalimin e viteve gjendja filloi të përmirësohet, mbasi babai Pashk Kçira doli nga burgu. Si përherëkomunistët vijonin, të mos e shohin me sy të mirë, duke i përgatitur lloj-lloj kurthesh për t’a hedhur në greminë familjen Kçira.
Si funksionar i lartë, Pashku për 24 vjet kishte punuar, me ndershmëri, për ti shërbyer popullit të të tij të shumëvuajtur, pa i shkaktuar asnjë njeriu shqetësim dheas më të voglën padrejtësi.
Babi i dom Antonit, ishte një burrë i pashëm, elegant nga veshja, serioz, mikpritës, bujar, i dhembshur, fjalëpak, një njeri i rrallë, fetar i devotshëm dhe shumë i gatshëm për sakrifica, ashtu sikurse edhe nëna e tij fisnike Maria, shumë punëtore dhe e përvuajtur.
Edukata atdhetare e fetare, të cilën prindërit i dhanë vazhdimisht Antonit të vogël dhe prirja e tij qysh fëmijë për t’i shërbyer thirrjes së Zotit, bënë që tek ai të lind dëshira e madhe dhe e përjetshme për t’i shërbyer Zotit, gjë e cila u bë realitet shumë vite më vonë, në rininë e tij.
Gjatë periudhës së kolektivizimit të bujqësisë dhe heqjes së pronës private (sipas modelit bolshevik rus, të kolkozëve dhe solkozëve, shënimi im K.K.), përsëri ia burgosën babanë, sepse ai nuk pranoj asnjëherë të futej në kooperativë.
Pas lirimit të tij të dytë nga burgu, duke parë se bolshevikët marksistë serb dhe shqiptarë, nuk do të na i ndanin kurrë të zezat, ai u shpërmgul nga Gjakova në Shkup.
Edhe vendbanimi i ri kishte vështirësit e veta. Në rrethin e ri nuk njihte njeri. Dom Antoni, kujton: “Ashtu siç e kishin babanë halë në sy, me siguri se po të kishim vazhduar të jetojmë në Kosovë, bolshëvikët do të na kishin zhdukur, gjatë operacioneve famëkeqe të Rankoviqit në periudhëne mbledhjes së armëve.”
Jeta e re në një mjedis po shqiptar, do të bënte që familja Kçira të njihet gradualisht me miq të rinj. Në Shkup ata krijuan një rreth të ri, me një fjalë iu përshtatën shumë mire kushteve të reja, vendit dhe njerëzve atje.
Pranë gjimnazit Liria të Shkupit mbaroi shkollën 8-vjeçare, ndërsa të mesmen në Pazin (Kroaci)dhe prej ku pastaj u regjistrua, për të vijuar studimet e larta në Fakultetin e Teologjisë, në qytetin Gjakovo të Kroacisë, ku u diplomua në Teologji në vitin 1967, ku u shugurua për meshtar.
Ai u caktua meshtar në fshatin Bishtazhin në vitin 1968, në periferi të Gjakovës dhe më pas shkoi tu shërbej malësorëve të Gucisë, ku qëndroi një vit. Prej andej e caktuan famullitar në fshatin Gllogjan të Pejës, ku për gati 20 vjet i shërbei popullit të tij, duke e ndarë fatin me ta (në të mirë e në të keq) qoftë si meshtarë, ashtu edhe si njeri.
Ndërsa nga shtatori i vtit 1989 e caktuan të shërbej në Detroit të SHBA-së, përsëri midis njerëzve më bujarë e kreshnikë që ka shqiptaria, malësorëve nga Malësia e Madhe, të cilët përbejnë shumicën dërmuese të famullisë atje dhe të mbarë komunitetit shqiptar të Michigan-it në SHBA, ku gjendet edhe sot, që është në pension.
Kur dom Antoni u diplomua në Teologji në vititn 1967, familja u shpërngul në Amerikë. Kjo lëvizje e imponuar, u bë për arsye të sigurisë së familjes së tij, për t’a ruajtur nga përndjekjet e vazhdueshme dhe hija bolshevike që e ndiqte hap pas hapi, mbasi familjen Kçira,e konsideronin të rrezikshme për komunizmin. Ata njeri mbas tjetrit u detyruan të emigrojnë në SHBA, ku filluan një jetë të re.
Kështu në fillim shkuan dy vëllezërit e tij dhe më pas babai dhe nëna, të cilët ndërruan jetë në Amerikë.
Mbi historinë më të hollësisht të familjes Kçira mund të mësoni duke lexuarnjë ditar Memoare (Kujtime),të intelektualit të shquar Pashk Kçira, ku me detaje dhe nje stil narrative përshkruhet jeta në Kosovë, duke filluar nga viti 1908 e deri në vitet shtatëdhjetë, kur ai dhe qindra e mijëra bashkëatdhetarë tanë emigrojnë për arsye politike dhe ekonomike në drejtim të Shteteve të Bekuara të Amerikës.

* * *
Jeta dhe zhvillimi i ngjarjeve historike ecën me shpejtësi edhe për familjen e personazhit të studimit tonë dom Antonit.
Sot, në shekullin XXI, në Kosovë janë më shumë se 100 shtëpi, të cilat mbajnë mbiemrin Kçira. Banorët e saj edhe pse ndodheshin 9 kilometra larg Shqipërisë deri në vitin 1990 kanë qenë të privuar të vizitonin tokat e të parëve të tyre.
Për shumë dekada, Shqipëria e jonë e mjerë, nën diktaturën proletare komuniste – socialiste, gjatë vitëve 1944-1990, ishte një shtet i izoluar, i mbyllur në vetvete në një sistem absurd, eksperimental komunist dhe ateist.
Pashku, që është babai i meshtarit dom Anton Kçira, ka qenë për vizitë në vitin 1923 në qytetin e Shkodrës, për të parë kushërinjtë e tij, ku është takuar dhe ka ruajtur një korrespondencë të rregullt me të gjithë deri sa është mbyllur në mënyrë absurde kufiri me shtetin amëShqipërinë komuniste, në vitin e zi1945.
Menjëherë pas shembjes së portave të burgut – shetet, pra hapjes së Shqipërisë drejt botës, meshtari i persekutuar politik gjatë kohës së rregjimit komunist në Shqipëri, i ndjeri dom Luigj Kçira, është interesuar për të rigjetur gjurmët e të parëve të tij, të cilët prej kohësh ishin vendosur në Kosovë, dhe për më tepër, mbasi ai kishte marrë vesh se në ShBA dhe më saktë në kishën e shën Palit dhe shën Pjetrit në Detroit (shteti i Michigan), është një meshtar i quajtur dom Anton Kçira.
Babai i tij qysh në vitin 1936 i ka dërguar disa fotografi si kujtim të familjes nëadresë të Kçirajve në Shkodër, përfaqësues i së cilit është dom Luigj Kçira, që ka ndërruar jetë shumë vite më pare, në qytetin e Shkodrës. Ai shërbei si famullitar në kishën kathedrale të shën Shtjefnit, në qytetit e lashtë të Shkodrës.
Babai i dom Antonit kaloi në amshim,në vitin 1981. Dom Luigji njihte shumë mirë të gjithë fisin Kçira, duke ruajtur për shumë vite lidhjet me meshtarin vëlla në Krishtin, aktivistin e palodhur të komunitetit shqiptar – amerikanë Të Përndershmin dom Anton Kçirën.
Gjatë muajit prill të vitit 1993, meshtari ynë shqiptaro – amerikanë dom Anton Kçira, bën një vizitë në Shkodër, në krye të një delegacioni shqiptaro – amerikanë, që vijnë për të marrë pjesë në vendosjen e hierarkisë kishtare në Shqipëri nga Shkëlqësia e Tij papa Gjon Pali II (Karol Voitila), pas meshës solemne e historike, që u calebrua në katedralën e famshme të Shkodrës, me 25 prill 1993.
Ai bëri vizitën edhe tek trualli i katragjyshërve në Pukë, dhe për nder të tyre edhe me kërkesë të këshillit të kishës atje dhuroi për banorët shuma të mëdha dollarësh, për ndërtimin e shtëpisë së Zotit, që e kishte shkatërruar komunizmi i zi.
Dy vjet më vonë, me 13 tetor të vitit 1995, dom Antoni merr pjesë në përurimin e kishës së re, duke i lënë banorëve shqiptarë një monument të rëndësishëm historik fshatit të të parëve të tij, që shpesh janë munduar me aq sa kanë mundur të bëjnë për vendlindjen e tyre të dashur…
Për 51 vjet me radhë, dom Anton Kçira larg Atdheut përtej Oqeanit Atlantik po kontribuon pa ndëprerë dhe pa u lodhur për fenë dhe besimtarët e tij, që fati e jeta e vështirë në vendlindje i bëri të emigrojnë në ShBA.
Për shumë dekada më parë dhe deri tani, nëse shohim bilancin pozitiv të misionit të tij baritor e atdhetar, del se dom Antoni kontribuoj dhe po jep edhe tani që është në pension gjithçka për kishën, atdheun, besimtarët, gjuhën shqipe, tubimet politike për çlirimin e Kosovës martire (1999 nga trupat e NATO-s, të drejtuar nga SHBA), tubimet me intelektualët për krijimin e qendrave kulturore, ndërtimi i kompleksit të ri brenda ambienteve të kishës për emigrantët etj.
Duke hulumtuar vijueshmërisht, për përgatitjen e këtij studimi modest, del se për dom Anton Kçirën, kanë folur dhe shkruar gjatë 51 vitëve të meshtarisë shumë gazeta, revista, kanale televizive amerikane dhe shqiptare në Kosovë dhe Shqipëri.
Për personalitetin e tij gjithnjë në rritje, kanë ndikuar shumë faktorët si: aktiviteti i dendur pranë kishës katolike në vendlindje dhe diasporë qysh në moshë të re, shkolla e mesme (jeta në seminar) dhe shkolla e lartë (filozofike e teologjike), pasi kryen shërbimin ushtarak, sikurse edhe miqtë e shumë meshtarë bashkëvëllezër në Krishtin, të cilët një pjesë tyre janë bërë gjatë jetës meshtarake si ipeshkvij, kardinalë, në disa vende të Ballkanit e përtej tij.
Dom Antoni këtu në diasporë, gjithnjë ka ruajtur lidhje të ngushta me intelektualët amerikanë dhe shqiptarë, qysh se ka zbritur në tokën e bekuar të SHBA-së, si me: Kardinal Adam Maida, Arqipeshkëv Metropolitan i Detroit-it (Michigan), Rochester Hills Mayor Bryan K. Barnett, shkrimtarin dhe studiuesin mons. dr. Zef Oroshin, themeluesi i parë i kishës katolike shqiptare në New York, SHBA, shkrimtarin e famshëmIsmail Kadare, imzot Nikë Prela, imzot Mark Sopi dhe imzot Dodë Gjergji sot ipeshkëv i Kosovës, ish Kryeministri i Kosovës Bujar Bukoshi, shkrimtari Pjetër Arbnori, ish i burgosur politike për 28 vjet dhe kryetar i Parlamentit të Shqipërisë, Arqipeshkëvi i Tivarit sot nëpension imzot Zef Gashi, arqipeshkvin imzot Rrok Gjonlleshaj, shkrimtarin imzot Zef Simoni, studiuesin imzot Frano Illia, studiuesin atë Daniel Gjeçaj ofm, imzot Rrok Mirditën, imzot Hil Kabashin, dom Pjetër Popaj, dr. dom Lush Gjergjin, dom Ndue Gjergjin, etj., presidentët e Shqipërisë: dr. Sali Berisha, prof. Rexhep Mejdani, dr. Alfred Moisiu, prof. Bamir Topi; shumë kryeministra të Kosovës dhe Shqipërisë, senatori amerikan Tom Lantos, kongresistët amerikanë: Joseph DioGuardi, Eliot Engel, Sue Kally, etj., Ekrem Bardha Konsull Nderi i Shqipërisë, prof. Anton Qetta, imam Muhamed Lipaj, imam Isa Hoxha, imam Vehbi Ismaili, baba Rexhebi, Anthony Athanas, Harry Bajraktari, studiuesin Tomë Mrijaj, shkrimtarin Hasan Hasani, prof. dr. Mentor Quku, prof. Riza Sadiku, gazetarin dhe studiuesin Klajd Kapinova, prof. Nue Oroshin, prof. Riza Sadiku, Azem Hajdari, prof. Prekë Gjetaj, gazetarin e Zërit të Amerikës Astrit Lulushi, gazetarin Beqir Sina, poetin Agim Shehu, Selim Hasani, Leonora Laçi etj., etj.
Dihet se Detroit-i është qendra më e madhe e rrjetit të informacionit, që ka Amerika, mbasi shteti është një qendër e madhe industriale për të gjithë Amerikën dhe se këtu fusha e publicistikës dhe media-s elektronike është marramendëse.
Për t’i ardhur sa më shpejt në ndihmë popullit të tij në Kosovë, që vuante nga plagët e mizorëve serb, ai kërkonte që përmes televizionit amerikan të tregonte se Serbia po zhduk pa të drejtë një komb të lashtë, sa vetë historia e kontinentit të plakur të Evropës.
Familja e dom Antonit, ka kaluar mbi kurrizin e saj shtypje dhe keqtrajtim nga sllavët serbë, komunistët shqiptarë në Kosovë dhe deri tek provokimet e shpeshta të UDB-së në Detroit të SHBA-së.
Ndër të tjera, dom Antoni i kryesuar nga një delegacion shqiptaro – amerikanë të Detroit-it si: Kisha e shën Palit dhe kisha Zoja e Shkodrës në New York me nëkrye dom Pjetër Popaj, u nisën me 13 shtator 1997 në Indi, për të marrë pjesë në varrimin e Nënë Terezës, kësaj humaniste të madhe të të gjithë botës, që me të drejtë bota e thirri Nënë në të gjallë të Saj. Ajo u Lumnue nga Ati i Shenjtsot shën papa Gjon Pali II dhe më vonëështë shenjtëruar nga papa Francesku I si Shën Tereza e Kalkutës.
Ai tha meshën e pare në kishën e shën Tomës, duke u lutur shumë për shpirtin e Saj, së bashku me të gjithë shqiptaro – amerikanët e tjerë, duke e ndarë pikëllimin me ata.
I palodhur dhe me dashuri për shqiptarët dhe vendlindjen, kudo gjendet dom Antoni sot.
Përvuajtëria e spikatur, modestia dhe thjeshtësia, janë tipare që i zbulon në fytyrën e tij të qetë.
“Mund të them, se Imzot Kçira, është një burrë i madh e trim. Është një njeri i feshëm e i atdheshëm, pra fetar dhe atdhetar i madh. Imzot Kçira, me jetën dhe veprën e tij, e vazhdon traditën e hershme shqiptare të Pal Engjëllit, Buzukut, Budit, Bardhit, Bogdanit, Gjeçovit, Imzot Nikë Prelës e shumë e shumë burrave të famshëm të kombit tonë. Ai është gjithnjë njeri i pajtimit dhe forcimit të besimit në Zotin. Ai është njeri i madh i kombit tonë. Ndihem krenar, që e kam mik dhe krah të fortë mbështetës në punët e Kosovës, vendit tonë të shtrenjtë.”
Janë këto fjalë realiste dhe tepër domethënëse, që Presidenti i paharruar historik, Gandi i Kosovës, i pavdekshmi dr. Ibrahim Rugova, i përsëriste shpesh në shenjë nderimi e respekti të madh, që kishte për mikun e tij të idealeve të shenjta kombëtare, klerikun e përsonalitetin e shquar të komunitetit shqiptaro-amerikanë, burrin e madh të palodhur të popullit të vet në Amerikë e Kosovë: Të Përndershmin dom Anton Kçirën.
Në analet e historisë së komunitetit shqiptaro – amerikanë dom Anton Kçira, zë një vend nderi dhe të merituar për gjithçka që pa u lodhur ka bërë dhe po kontribuon edhe sot në të mirë të komunitetit edhe pse ka disa vite që ka dalë në pension.
Të gjithë tashmë e dimë, sekisha katolike shqiptare e shën Palit dhe shën Pjetrit në Detroit (Michigan), është më e madhja në botën shqiptare dhe një muze i gjallë historik si pasqyrë e trojeve etnike shqiptare në miniaturë.
Ajo është e mbushur me piktura patriotësh klerikë katolik të kishës sonë të martirizuar gjatë komunizmit të zi.
Dom Antoni, u shërbeu shqiptarëve të Amerikës për disa dekada. Gjurmët e punës së tij, gjenden në zhvillimet e jetës kulturore e fetare të shqiptarëve në mërgim, të cilat duken shumë qartë.
Kisha e shën Palit në Roçester Hills, e ndërtuar para 16 vitesh me nismën e meshtarit të palodhur dhe të pamposhtur dom Anton Kçira, me të drejtë mund të thuhet se është vepra e besimtarëve dhe e tij.
Nën drejtimin e meshtarit Kçira, besimtarët e kishës së shën Palit, kanë dhuruar qindra mijëra (mbi 1 milionë dollarë ndihma), gjatë dhe pas luftës, për viktimat në Kosovë, përveç ndihmave për rimëkëmbjen e kishave dhe fesë në Shqipëri, që dolën të shkatërruara nga lufta e ftohtë.
Me ardhjen e dom Antonit në Detroit (MI) të SHBA-së, pa humbur kohë filloj misionin e vështirë të pajtimit të shqiptarëve në famulli dhe rizgjoi një interesim më tëmadh për kombin.
Filluan të bashkohen rreth tij të gjithë. Në vitin 1990, një grup atdhetarësh të frymëzuar nga dhimbja, u morën vesh me dom Antonin se si të përhapnin një kushtrim në popull që të mund të ndihmojnë dikrekt popullin në Kosovë, që po vuante nga rregjimi serbo – sllav.
Tubimi u mbajt më 16 dhjetor 1990, në sallën e kishës, ku ishin të pranishëm afër 150 vetë dhe mbas disa fjalëve zemre për Atdheun dhe vëllezërit tanë në Kosovë, pa dallim feje, të pranishmit e përshëndetën dhe mbështetën financiarisht aksionin humanitar me duatrokitje frenetike dhe brenda një ore u grumbulluan $37.000. Ky aksion vazhdoi dhe në pak ditë u mblodhën $62.400.
Dom Antoni kujton: “Na u desh të presim deri në maj të vitit 1991, kur Shoqata Nënë Tereza, hapi llogarinë e vet rrjedhëse në Zvicër, ku ne i dërguam dollarët. Unë jam shumë mirënjohës dhe krenar me famullinë e shën Palit, pjesëtarët e së cilës janë besimtarë nga Malësia. Këtyre u shkon nderi dhe lavdia, sepse ishin këto që e propozuan dhe filluan menjëherë aksionin pa iu dhimbsur asgjë askujt. Ka patur nga individë dhe familje që kanë dhënë paratë e fundit. Këtyre njerëzve nuk ka mundur t’ua kaloj askush për bujari dhe mikpritje. Këtu shihet se sa atdhetarë janë. Asnjë prej tyre nuk ka pyetur se ku shkojnë këto të holla. Aq më tepër, kosovarët duhet të turpërohen para kësaj vepre të malësorëve zemër fisnik, që unë e quaj gjithnjë madhështore. Provat e kësaj bujarie ekzistojnë. Le të jetë kjo si një vrejtje vëllazërore për ne kosovarët. Nëse e pyesim ndërgjegjën tonë, përgjigja do të jetë: kosovarët vetë s’kanë berë sa duhet për vendin e vet, Kosovën tonë të dashur. Malësorët janë dalluar edhe në demostratat për Kosovën, ashtu sikurse edhe për demostratat për demokracinë në Shqipëri. Nuk dua të them se kosovarët nuk kanë bërë asgjë, por pjesëmarrja e tyre është dashur dhe duhet te jetë shumë masive dhe aktive. Kosovarët, nuk duhet të presin prej të tjerëve që të çlirohen. Përveç kësaj fushate, kemi organizuar edhe një tjetër. Kjo është për ndërtimin e objekteve fetare në Shqipëri. Me ardhjen në SHBA të meshtarit të përvuajtur në burgjet e egra të rregjimit komunist të dom Simon Jubanit dhe gjatë vizitës në kishën e shën Palit, ku vetëm gjatë natës së parë u mblodhën $85.000. Ky aksion ka vazhduar edhe të nesërmen në meshë në të dy famullitë, ku ka arritur shumë $157.800. Një gjë e tillë nuk ka mundur as të paramendohet. Por këto njerëz kanë dhënë gjithmonë kur ka qenë fjala për shqiptarët në atdhe, si për shkolla, rrugë, objekte humanitare. Llogaritet sipas disa shënimeve jo zyrtare, se gjatë këtyre 20 vitëve të fundit, kanë dërguar në vendlindje mbi 1,200.000 dollarë, pa llogaritur ndihmat private, që ka mundur secili të dërgoj për familjen e tij.”
Gjurmë të pastra atdhetdashurie të veprimtarisë përkushtuese fetare e kombëtare të dom Anton Kçirës, janë gjithashtu përmendoret e Heroit Kombëtar Gjergj Gjon Kastriotit dhe shën Nënë Terezës, në hyrje të oborrit të kishës.
Këto punime individuale të skulptorëve të njohur Kreshnik Xhiku e Vasiljev Nini, me madhështinë dhe stilin e tyre, mbajnë gjallë kujtesën historike shqiptare në dhe të huaj.
Ato përçojnë vlerat e një kombi, veçanërisht, kur tërheqin vemendjen e kalimtarit të panjohur amerikanë, i cili, kur i sheh s’mund të rrijë pa u interesuar e pyetur: E kujt është kjo kishë e madhe?
Këto janë konkretizime të nismave largpamëse të dom Anton Kçirës në krye të kishës. Janë gjurmët të ngurtësuara, që ai lë pas, ndërsa largohet për t’u shlodhur.
Një drejtues mund t’i udheheqë të gjithë, por nuk mund t’i kenaqë të gjithë. Edhe rruga e dom Antonit në krye të kishës, nuk ka qenë e shtruar, vlerëson me reportazhin e tij gazetari i Zërit të Amerikës Astrit Lulushi.
Kushdo nga shqiptaro – amerikanët, që jeton dhe punon në Atdheun tonë të dytë, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, gëzohet kur institucionet fetare, kulturore, patriotike, figurat e shquara të komunitetit tonë dje dhe sot, vlerësohen me mirënjohje të thellë, përmes medaljeve simbolike, për punën dhe jetën e tyre, në shërbim të komunitetit dhe trojeve etnike shqiptare.
Patrioti dhe bariu i mirë i grigjës së vet, ka ndihmuar me strehime dhe ushqime, me mijëra të shpëngulur dardanë, gjatë eksodit biblik drejt shtetit amë (viti 1999), për t’i shpëtuar makinës ushtarake shfarosëse serbe, ku, unë kam qenë dëshmitarë, në shumë qendra të sistemimit të tyre, pranë kishës katolike, në qytetin e Shkodrës.
Të gjithë ne, që jetojmë dhe punojmë prej shumë vitësh në Amerikë, e dijmë se pa inisiativën dhe mbështetjen e pakufishme të këtij meshtari të përkushtuar, për Fe e Atdhe në Detroit, qysh nga viti 1989 dhe deri më 2011, nuk do të ishin bërë shumë mitingje, demostrata, grumbullime fondesh për çeshtjen shqiptare të Dardanisë, ndihmen e pakursyer direkte për Shqipërinë, popullin e masakruar martir dardan në vitin 1999, kur dihet, se ky klerik patriot, ka qenë persona non grata, për ish Jugosllavinë titiste asokohe, si i perndjekur, për t’a vrarë me gjithëfamilje.
Dom Antoni, është i vetmi klerik në gjithë historinë mbarëshqiptare, që ka bekuar luftëtarët e lirisë të Batalionit Shqiptaro – Amerikan tëAtlantikut, që po udhëtonin drejt Dardanisë.
Historia, është mësuesja dhe nëna e pagabueshme, që ka folur dhe do të flas serisht me gjuhën reale të fakteve, për punën e madhe dhe jetën në përkushtim të kombit dhe fesë, që ka bërë gjithnjë, I Perndershmi me përvujtëri dhe modesti dom Anton Kçira.
Me nismën e këtij misionari dhe shqiptari të madh, erdhi në ShBA për herë të parëmonumenti madhështor i Gjergj Gjon Kastriotit, epoka e të cilit është më e lavdishmja në historinë tonë, është elementi më i qenësishëm i krenarisë sonë kombëtare ndër shekuj.
Të gjithë kombet e qytetëruara në botë, i përjetësojnë figurat e tilla, duke i renditur me respekt në Panteonin e Nderit Kombëtar.
Dom Antonit nga zemra i dëshiroj një pleqëri të bardhë e të lumtur. (New York, 2018)

Filed Under: Fejton Tagged With: dhe 51 vjet meshtari, kalvari familjar, Klajd Kapinova, Lindja e Antonit të vogël

ALEKSANDËR ÇIPA, KRYETARI I UNIONIT TË GAZETARËVE SHQIPTARË, VIZITOI VATRËN

August 22, 2018 by dgreca

dritani panel

ÇIPA: Zëri i Vatrës, ashtu siç ka bërë për 106 vite, duhet të na orientojë e të na ftillojë në kushtet e një kaosi politik që mbizotëron në vend-/

2 e perbashket“…Sot me 21 Gusht 2018, në mbrëmje, isha mysafir në Shtëpinë e Vatrës historike, në Vatrën Kombëtare të Amerikës. U ndjeva i emocionuar në këtë Institucion të përfaqësimit të ndërgjegjes Kombtare. Është Vatra e bijëve dhe Etërve të identifikimit Kombëtar në Diasporën Shqiptare në përgjithësi, dhe në USA në veçanti. Takimi me drejtues të Vatrës, me Kryetarin Dritan Mishto, dhe bashkëbisedimi më bashkëpunëtorët e tij, përbën një ngjarje në jetën time dhe një mbresë e thellë shpirtërore gjatë vizitës time në Shtet e Bashkuara të Amerikës”- Këto fjali i shkëputëm nga mbresat që shkroi z. Aleksandër Çipa, Kryetar i Unionit të Gazetarëve të Shqipërisë, në librin e vizitorëve të Vatrës.

Gazetari Aleksandër Çipa e vizitoi Vatrën së bashku bashkshorten dhe me dy djemtë e tij. Kryetari i Vatrës z. Dritan Mishto ia uroi mirëseardhjen dhe e prezantoi me veprimtaritë dhe shqetësimet e Vatrës.

Gjatë prezantimit z. Mishto tha se Vatra ndjehet mirë që pret sot një nga gazetarët më me integritet në Shqipëri, një përfaqësues nga një familje e njohur atdhetare himariote, ku spikat ikona Lefter Çipa, ati i tij, gjyshi i Akrit, që e kemi gjithmonë pranë Vatrës.

Më pas z. Mishto përcolli shqetësimin e Vatrës për zhvillimet e fundit në Kosovë e Shqipëri, pa lënë jashtë vëmendjes trevat e tjera Kombëtare. Lëvizja për ndryshim, korrigjim kufijësh e këmbim territoresh në Kosovë, për Vatrën, e cila ka dalë edhe me një deklaratë tashmë të publikuar, nuk është në favor të shqiptarëve. Po ashtu edhe zhvillimet në Shqipëri, marrdhëniet Shqipëri-SHBA, janë brengosëse për ne vatranët.

Vatra dënon edhe agresivitetin e nostalgjikëve të diktaturës. Përpjekja për të humbë Kujtesën e shqiptarëve nga krimet e diktaturës komuniste dhe nxitja e nostalgjisë për diktatorin, janë qëllimkëqia dhe synojnë të mbajnë demokracinë peng. Vatra e denoncon me forcë këtë prirje dhe i bën thirrje shoqërisë civile të kundërshtojë me forcë kahjet e politikës së intersuar për ta mbajtë peng Demokracinë shqiptare. Debati për Kampin e internimit në Tepelenë, duket se ka prapaskena politika qëllimkëqia, tha kryetari Mishto. Vatra ka në gjirin e vet dhenë  strukturat e saj vatranë që së bashku me familjet e tyre kanë qenë pjesë e dramës të atij kampi famkeq.Vatra përmes gazetaës së saj “Dielli” e ka lënë debatin e lirë dhe në Ditën e Kujtesës ka hartuar një deklaratë, që përkrah ngritjen muzeut të kujtesës.

Gazetari Çipa, ka falenderuar për mikpritjen e Vatrës. Ai theksoi se këtë vizitë e kishte pritë me shumë emocion. Erdhae me familjen time në Vatrën shqiptare në respekt të veprave të mëdha dhe shërbimeve kombëtare që kanë bërë Vatranët. Zëri i Vatrës dëgjohet me respekt në të gjithë hapsirat shqiptare. Është kjo arsyeja përse unë do t’ju apeloja që të na prini në unifikimin e qëndrimeve Kombëtare sepse Kombi po kalon momente të vështira, qoftë në “korrigjimin”e zgjidhjen e asaj çfarë ka ndodhë për 70 vjet me fqinjin Jugor-Greqinë, qoftë edhe me atë ç’ka flitet për ndryshim, korrigjim kufijësh apo shkëmbim territoresh mes Kosovës dhe Serbisë! Zëri i Vatrës, ashtu siç ka bërë për 106 vite, duhet të na orientojë e të na ftillojë në kushtet e një kaosi politik që mbizotëron në vend. Më pas ai ka bërë një pasqyrë të detajuar të gjendjes së sotme të gazetarisë në Shqipëri, e Kosovë, dhe ka zbuluar plagët e saj.                Përmes statistikave ai ka treguar rritjen e mediave online(rreth 800)- të atyre audiovizive, të raportit të zhdrejtë të medias profesionale dhe asaj amatore, të represionit të pushtetit shtetëror, politik, ndaj pushtetit mediatik etj. Ai tha se tregu mediatik shqiptar nuk funksionon normalisht dhe se  Shqipëria përjeton krizëne  raportimit profesional.Kryetari i Unionit të gazetarëve Shqiptarë theksoi se vetë media duhet të reformohet.

Gazetari Çipa shtroi domosdoshmërinë e bashkëpunimit të Unionit që drejton me Federatën Vatra.

Më pas ai iu përgjigj pyetjeve të shumta të pjesmarrësve.Biseda u zhvillua në formë debati të lirë dhe në të morën pjesë: Z. Agim Rexhaj, zv/ Kryetar i Vatrës, Lek Mirakaj, Zef Balaj, Asllan Bushati, Frederik Ndoci, Kujtim Porja, Dritan Haxhia, Ibrahim Kolari, Marjan Cubi, Dalip Greca e të tjerë.

Pas takimit, anëtari i Kryesisë së Vatrës, z. Sokol Bejleri, shtroi një darkë për mysafirin dhe familjen e tij në Patricia’s Restaurant në Morris Park në Bronks.(per me shume fotografi shkoni ne fb dielli vatra)

 

Filed Under: Emigracion Tagged With: aleksander Cipa, vizite ne Vater

DEKLARATË E FEDERATËS PANSHQIPTARE TË AMERIKËS “VATRA “*

August 22, 2018 by dgreca

– Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA, MBËSHTET  me shumë forcë dhe pa asnjë ekuivok ndërtimin e një muzeu të evidentimit të krimeve të komunizmit dhe në kujtim të viktimave të pafajshme të shfarosura dhe të të burgosurve në Kampin famëkeq të Tepelenës. Vetëm Kujtesa do të shërojë plagët tona…./

1-Logo-Vatra

             Me rastin e Ditës Ndërkombëtare në Përkujtim të Viktimave të Stalinizmit dhe Nazizmit, Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA nderon në mënyrën më të thellë kujtimin e viktimave të pafajshme të sistemit totalitar komunist shqiptar. Kjo ditë përkujtimore na bën të gjithëve të reflektojmë akoma më shumë për të parë nëse gjatë afro tre dekadave të demokracisë shqiptare a janë nderuar sa duhet viktimat e sistemit totalitar, e përmbi të gjitha sa mësime ka nxjerrë shoqëria jonë nga e shkuara jo e largët.

           Të shfarosurit gjatë diktaturës hoxhiste, të burgosurit, të persekutuarit e të përndjekurit mbeten sot akoma pjesa më e dhimbshme e ndërgjegjës së shoqërisë shqiptare, për të cilët jo vetëm kujtesa, por mbi të gjitha vlerësimi i pandalshëm i vuajtjeve dhe sakrificave do të ishte rruga më e mirë për kurimin e plagëve.

           Historia e diktaturës komuniste mbetet histori e cila ka në rrënjët e saj gjakun e pushkatimeve, mundimet e burgimeve të gjata dhe vuajtjet e sa a sa familjeve në kampet e internimit. Nqs ne harrojmë faktin se diktatura komuniste ishte asgjë tjetër vetëm një sistem kriminal ndaj qytetarëve të vet, atëherë do të jemi të destinuar që këto plagë të dhimbshme të mos i kurojmë dot.

           Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA, MBËSHTET  me shumë forcë dhe pa asnjë ekuivok ndërtimin e një muzeu të evidentimit të krimeve të komunizmit dhe në kujtim të viktimave të pafajshme të shfarosura dhe të të burgosurve në Kampin famëkeq të Tepelenës. Vetëm Kujtesa do të shërojë plagët tona dhe vetëm Kujtesa do të bëjë të mundur që të rinjtë e sotëm dhe brezat e ardhshëm të njohin të vërtetën e dhimbshme të diktaturës komuniste shqiptare.

Nga ana e saj, Federata VATRA, e ndërgjegjshme për rolin dhe peshën e saj në mbarë botën shqiptare, si edhe me përgjegjësinë për mbajtjen sa më të fortë të miqësisë shqiptaro-amerikane shpreh publikisht gadishmërinë e saj për të kontribuar në ndërtimin e një muzeumi në kujtim të viktimave dhe vuajtjeve të ndodhura në kampin komunist të  internimeve në Tepelenë, duke bërë të mundur kësisoj që jo vetëm vatranët, por mbarë diaspora të jetë pjesë e ngritjes, shëndoshjes dhe forcimit të kujtesës sonë historike.

* Deklara e Vatrës lëshohet me rastin e 23 Gushtit, Ditës Europian  të Kujtesës për Viktimat e Stalinizmit dhe Nazizmit dhe do të lexohet nga  z. Simon Mirakaj, anëtar i Autoritetit të Dosjeve, në Përkujtesën që do të organizohet në Tepelenë.

Filed Under: Featured Tagged With: deklarate, Kampi i Tepelenes, Vatra

mafia Vs. Mafia

August 22, 2018 by dgreca

1-Astrit-Lulushi-286x300

Nga Astrit Lulushi/

The Italians

Libri monografik  “The Italians” botuar që në vitin 1964, sot konsiderohet klasik dhe është paraqitja më e mirë që italianëve u bëhet para lexuesve anglo-sakson. Libri është shkruar nga gazetari i njohur italian i mes shekullit XX, Luigi Barzini. Është e vërtetë se disa gjëra janë përmirësuar dhe një numër mënyrash mendimi kanë ndryshuar, por në parimi, mënyra e jetesës dhe e të menduarit janë pak a shumë të njëjta.

Autori mbulon periudha të gjera të historisë me një mënyrë koncize dhe, megjithatë, jep detaje. “Italianët” është shqyrtim i hollësishëm, i hulumtuar, i shkruar mirë i historisë politike, fetare dhe kulturore të Italisë. Barzini i bën analizë thelbësore karakterit të një populli të ndërlikuar, të gjallë dhe plot diversitet të një vendi të qeverisur nga dy kultura; ajo e atyre që jetojnë në Italinë Veriore dhe ata që jetojnë në rajonin me diell, jugor të vendit.

Italianët përveç sasisë së vlerave të shumta,  janë ngarkuar edhe me një sasi krimi,  ku Mafia zë vendin kryesor. Në libër, Barzini shkruan se fjala Mafia njihet për dy gjëra; një, e cila duhet të shkruhet me “m” të vogël, por është nëna e së dytës, me “M” të madhe, e cila përfaqëson mafiozët.

Mafia me “m” të vogël është filozofi e jetës, konceptim i shoqërisë, kod moral, ndjeshmëri e veçantë, që mbizotëron midis të gjithë sicilianëve. Ata mësohen që në djep se duhet të ndihmojnë njëri-tjetrin, të shoqërohen me miqtë e tyre dhe të luftojnë armiqtë e përbashkët edhe kur miqtë janë të gabuar dhe armiqtë kanë të drejtë, secili duhet ta mbrojë dinjitetin e tij me çdo kusht dhe kurrë të mos lejojë që pështjellimet dhe fyerjet më të vogla të harrohen, dhe gjithmonë të kenë kujdes nga autoritetet zyrtare dhe ligjet. …

Mafia, në kuptimin e dytë, dhe me “M” të madhe, është organizatë ilegale me famë botërore, që sundon mbi vetëm një pjesë të Sicilisë: kërcënimet e saj janë të tmerrshme në Palermo, Partinico apo Agrigento, por injorohen në Messina, Catania dhe Syracuse Nuk është një shoqatë e organizuar në mënyrë strikte, me hierarki, statute të shkruara, seli qendrore, elitë sunduese dhe shef të padiskutueshëm. Mafia është një formacion spontan, si një koloni milingonash ose një mbledhje e lirshme dhe e rastësishme, ku çdo pjesëmarrës i bindet rregullave të tij entomologjike, secili grup i fuqishëm në zotërimin e tij të vogël, i pavarur, i nënshtruar ndaj vullnetit të udhëheqësit të vet, secili duke imponuar formën e ngurtë të drejtësisë primitive. Në raste të rralla emergjence, Mafia mobilizohet dhe bëhet një konfederatë e lirshme….

 

Mafia operon kryesisht në perëndim të Sicilisë, në zonat me prodhim të pasur bujqësor. Askush nuk e di sa mafiozë ka. Vetëm një pakicë e sicilianëve janë mafiozë, në kuptimin kriminal të fjalës. Shumë nuk e dinë sinqerisht nëse janë mafiozë apo jo. Sicilianët perëndimorë duhet, si rregull, të mbajnë marrëdhënie të mira me Mafian në fshatin e tyre të lindjes ose në lagjen e qytetit, ata duhet të mbrojnë familjen, punën, pronën ose biznesin e tyre dhe për të mos patur probleme. Mafia është për ta një fakt i jetës, një nga kushtet e përhershme të ekzistencës, si klima, me rreshje a diell. Shpesh është e pamundur të heqësh një vijë ndarëse mes mafiozit dhe jo mafiozit.

Gjithkush, sigurisht, e di (ndonëse këto gjëra kurrë nuk janë pranuar hapur) se problemet që Mafia mbron janë pothuajse gjithmonë probleme të krijuar e kontrolluar nga vetë Mafia. Dihet se tributet që një viktimë i paguan shefit lokal mafioz mund të krahasohet me haraçin e një feudali të fuqishëm. Por marrëdhënia midis Mafies dhe viktimave të saj nuk është e kufizuar vetëm në mbledhjen e parave, por vjen gjithmonë një ditë kur edhe Mafia ka nevojë për një favor në këmbim, dhe tjetri zbulon se ai nuk mund të refuzojë. Një biznesmen gjen se duhet të japë një vend pune për një ish-të dënuar, një bankier i jep një hua një klienti të rrezikshëm, një fermer strehon persona të panjohur për disa ditë pa bërë pyetje se kush janë, dhe njeriu i ndershëm mban mend diçka që nuk e njihte kurrë dhe harron diçka që ai pa, duke u bërë dëshmitar i rremë. Të gjithë këta njerëz gradualisht futen në rrjet, me shpresën për të shmangur probleme, që nuk mund t’i zgjidhnin dot vetë.

 

Filed Under: ESSE Tagged With: Astrit Lulushi, Mafia, The Italians

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 1296
  • 1297
  • 1298
  • 1299
  • 1300
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT