s p – Page 1853 – Dielli

Në veriun e Mitrovicës para 23 viteve serbët vranë e dëbuan shqiptarët

February 4, 2023 by s p

MITROVICË, 4 Shkurt 2023-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë/ Në veriun e Mitrovicës tani me shumicë serbe, para 23 viteve, natën e masakrës mes 3 dhe 4 Shkurtit të vitit 2000, janë vrarë 10 shqiptarë e plagosur 25 të tjerë, ndërsa u dëbuan nga shtëpitë e veta me dhunë vetëm brenda asaj nate rreth 100 familje shqiptare, e brenda muajit 1564 familje me gjithsej 11.394 anëtarë.

“Pasojat e sulmeve kriminale serbe të asaj nate në lagjet veriore të Mitrovicës ishin të tmerrshme. Dhunshëm u dëbuan nga pronat shqiptarët dhe në këtë mënyrë ajo pjesë u spastruar etnikisht dhe u ndryshua realiteti, duke u bërë serbët shumicë, që deri atëherë ishin pakicë”, është theksuar në veprimtaritë e përvitshme përkujtimore.

Në Mitrovicë, qytetin më të madh verior të Kosovës, masakra e para 23 viteve ndodhi pas luftës së përfunduar në Qershorin e vitit 1999, ndërsa gjatë luftës janë vrarë 455 shqiptarë, nga moshat 2 muaj e deri 89 vjet, janë zhdukur 279 dhe janë plagosur 450 shqiptarë. Janë rrënuar 9540 shtëpi shqiptare.

Sot, Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka përkujtuar 23 vjetorin e dy ditëve të tmerrit në pjesën veriore të Mitrovicës.

Presidentja Osmani ka shkruar:

Dhjetë qytetarë shqiptarë të vrarë, në mesin e të cilëve fëmijë, gra e pleq nga banda të armatosura serbe, 25 të plagosur ndërmjet 3-4 shkurtit të vitit 2000, sikurse edhe 1664 familje të dëbuara me gati 12 mijë anëtarë nga pjesa veriore e Mitrovicës, mishërojnë kujtesën dhe nevojën për drejtësi.

Në 23-vjetorin e ditëve të tmerrit në këtë pjesë, thirrja për drejtësi është nderim për të vrarët, të plagosurit dhe të dëbuarit.

Qoftë i përhershëm kujtimi për viktimat e drejtësia synim i vazhdueshëm deri në vënien e autorëve para përgjegjësisë!

Boshnjakët dhe shqiptarët kërkojnë reciprocitet të të drejtave

February 4, 2023 by s p

Prishtinë, 4 shkurt 2023/

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti së bashku me ministrin e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku dhe Këshilltaren Politike të Kryeministrit, Ardita Sinani pritën sot përfaqësues politikë të komuniteti boshnjak e shqiptar që jetojnë nën Serbi.

Nga delegacioni i SDA Shanxhak që kryesohej nga kryetari Dr. Sulejman Ugljanin, i shoqëruar nga kryetari i PVD, Shaip Kamberi, dhe dy deputetët tjerë në Kuvendin e Serbisë, Enis Imamovic dhe Selma Kucevic, kryeministri Kurti u njoftua për brengat dhe problemet me të cilat ata ballafaqohen.

Me përfaqësuesit boshnjakë dhe shqiptarë u diskutua edhe për elementet përbërëse të propozimit evropian për normalizim të raporteve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Të drejtat e komuniteteve joshumicë në shtetet tona pasqyrojnë demokracinë dhe zhvillimin tonë si shoqëri. Për dallim nga Serbia që nga Freedom House klasifikohet si shtet me regjim hibrid, Republika e Kosovës është shtet demokratik me të drejta dhe liri për të gjithë, theksoi Kryeministri Kurti. Ai shtoi se komunitetet e ndryshme pa dallim duhet të trajtohen në kuadër të principeve universale e në harmoni të plotë me standardet e Bashkimit Evropian.

Tre deputetët në Kuvendin e Serbisë që pranojnë Kosovën e pavarur, Enis Imamovic, Selma Kucevic dhe Shaip Kamberi, së bashku me Dr. Sulejman Ugljanin, potencuan që janë të pakënaqur me statusin e boshnjakëve dhe shqiptarëve në përgjithësi e posaçërisht në komunat e Novi Pazarit, Tutinit e Sjenicës në Sanxhak si dhe të Preshevës, Medvegjës e Bujanocit në Luginë. Ata kërkuan reciprocitet të të drejtave me serbët në Republikën e Kosovës.

U pajtuan se për paqe të qëndrueshme dhe siguri në Ballkanin Perëndimor duhet të ketë simetri të drejtash, dhe jo qasje privilegjuese ndaj një pakice apo komuniteti.

Maya Angelou mbretëresha e poezizë zezake

February 4, 2023 by s p

Përgatiti dhe përktheu Rafael Floqi/

Jeta ime

ka qenë një shaka e madhe,

Në vale si ecje, një këngë që flitej

Gajasem kaq fort sa s’mbytem

Kur mendoj për veten.

Poetja, balerina, këngëtarja, aktivistja dhe studiuesja Maya Angelou ishte një autore me famë botërore. Ajo ishte më e njohur për stilin e saj unik dhe pioniere e të shkruarit autobiografik. Më 4 prill 1928, Marguerite Ann Johnson, e njohur në botë si Maya Angelou, lindi në St. Louis, Missouri. Për shkak të martesës së trazuar të prindërve të saj dhe divorcit pasues, Angelou shkoi të jetonte me gjyshen e saj nga babai në Stamps, Arkansas në moshë të re. Vëllai i saj më i madh, Bailey, i vuri Angelou pseudonimin e saj “Maya”.

Duke u kthyer në kujdesin e nënës së saj për një kohë të shkurtër në moshën shtatë vjeçare, Angelou u përdhunua nga i dashuri i nënës së saj. Më vonë ai u burgos dhe më pas u vra kur u lirua nga burgu. Duke besuar se rrëfimi i saj për traumën kishte një ndikim në vdekjen e burrit, Angelou mbeti memece për gjashtë vjet. Gjatë memecllëkut të saj dhe në adoleshencë, ajo përsëri jetoi me gjyshen e saj në Arkansas.

Interesi i Angelou për fjalën e shkruar dhe gjuhën angleze ishte i dukshëm që në moshë të re. Gjatë gjithë fëmijërisë së saj, ajo shkroi ese, poezi dhe mbajti një ditar. Kur u kthye në Arkansas, ajo u interesua për poezinë dhe mësoi përmendësh vepra nga Shekspiri dhe Poe. Para fillimit të Luftës së Dytë Botërore, Angelou u zhvendos përsëri me nënën e saj, e cila në atë kohë jetonte në Oakland, Kaliforni. Ajo ndoqi shkollën e mesme George Ëashington dhe mori kurse kërcimi dhe drame në Shkollën e Punës në Kaliforni.

Kur shpërtheu lufta, Angelou aplikoi për t’u bashkuar me Korpusin e Ushtrisë së Grave. E vendosur për të gjetur punë, pavarësisht se ishte vetëm 15 vjeç, ajo vendosi të aplikonte për pozicionin e drejtueses së tramvajit. Shumë burra kishin lënë punët e tyre për t’u bashkuar me shërbimet, duke u mundësuar grave t’i plotësonin ato. Megjithatë, Angelou u ndalua të aplikonte në fillim për shkak të racës së saj. Por ajo ishte e paepur. Çdo ditë për tre javë, ajo kërkonte një aplikim për punë, por iu refuzua. Më në fund, kompania u tërhoq dhe i dorëzoi asaj një aplikim. Për shkak se ishte nën moshën ligjore të punës, ajo shkroi se ishte 19 vjeç. Ajo u pranua për këtë pozicion dhe u bë gruaja e parë afrikano-amerikane që punoi si drejtuese tramvaji në San Francisko. Angelou u punësua për një semestër, por më pas vendosi të kthehej në shkollë. Ajo u diplomua në shkollën e mesme Mission në verën e vitit 1944 dhe menjëherë pas kësaj lindi fëmijën e saj të vetëm, Clyde Bailey (Guy) Johnson.

Pas diplomimit, Angelou ndërmori një sërë punësh të çuditshme për të mbajtur veten dhe djalin e saj. Në vitin 1949, ajo u martua me Tosh Angelos, një elektricist në Marinën e SHBA. Ajo adoptoi një formë të mbiemrit të tij dhe e mbajti atë gjatë gjithë jetës së saj, megjithëse martesa përfundoi në divorc në 1952.

Angelou u shqua gjithashtu për talentin e saj si këngëtare dhe kërcimtare, veçanërisht në stilet e kalipsos dhe kabaresë. Në vitet 1950, ajo performoi profesionalisht në SHBA, Evropë dhe Afrikën veriore dhe shiti albume të regjistrimeve të saj. Në vitin 1950, shkrimtarët afrikano-amerikanë në qytetin e Nju Jorkut formuan Guildën e Shkrimtarëve të Harlemit për të ushqyer dhe mbështetur botimin e autorëve me ngjyrë. Angelou u bashkua me Guildën në 1959. Ajo gjithashtu u bë aktive në Lëvizjen për të Drejtat Civile dhe shërbeu si koordinatore veriore e Konferencës Jugore së Udhëheqjes së Krishterëve, një organizatë e shquar e avokimit pro afrikano-amerikan.

Në vitin 1969, Angelou botoi “Unë e di pse këndon zogu në kafaz”, një autobiografi e jetës së saj të hershme. Historia e saj për forcën personale mes traumave dhe racizmit të fëmijërisë rezonoi me lexuesit dhe u nominua për Çmimin Kombëtar të Librit. Shumë shkolla u përpoqën ta ndalonin librin për përshkrimin e tij të sinqertë të abuzimit seksual, por ai vlerësohet se ka ndihmuar të mbijetuarit e tjerë të abuzimit të tregojnë historitë e tyre. Unë e di pse këndon zogu i kafazit është përkthyer në shumë gjuhë dhe është shitur mbi një milion kopje në mbarë botën. Angelou përfundimisht botoi gjashtë autobiografi të tjera, duke kulmuar në vitin 2013, Mom & Me & Mom.

Ajo shkroi vëllime të shumta poetike, të tilla si çmimi Pulitzer i nominuar “Just Give me a Drink of Ëater ‘fore I Diiie (1971), si dhe disa koleksione esesh. Ajo gjithashtu regjistroi albume të folura të poezisë së saj, duke përfshirë “On the Pulse of the Morning”, për të cilin fitoi një Grammy për albumin më të mirë të fjalës së folur. Poema fillimisht u shkrua për dhe u dorëzua në inaugurimin e Presidentit Bill Clinton në 1993. Ajo gjithashtu fitoi një Grammy në 1995 dhe përsëri në 2002, për albumet e saj të folura me poezi.

Angelou kreu një sërë aktivitetesh në skenë dhe ekran si shkrimtare, aktore, regjisore dhe producente. Në vitin 1972, ajo u bë gruaja e parë afrikano-amerikane që luajti në ekran u shndërrua në film me produksionin Georgia- Georgia. Angelou fitoi një nominim për Tony në 1973 për rolin e saj dytësor në dramën e Jerome Kitty-t Look Away dhe portretizoi gjyshen e Kunta Kinte në miniserialin televizivm Roots në 1977.

Ajo u njoh nga shumë organizata si në nivel kombëtar ashtu edhe ndërkombëtar për kontributin e saj në letërsi. Në vitin 1981, Universiteti Wake Forest i ofroi Angelou titullin Profesor Reynolds e Studimeve Amerikane. Presidenti Clinton i dha Angelou Medaljen Kombëtare të Arteve në vitin 2000. Në vitin 2012, ajo ishte anëtare e klasës inauguruese në Sallën e Famës të Shkrimtarëve të Universitetit Wake Forest. Një vit më pas, ajo mori çmimin letrar të Fondacionit Kombëtar të Librit për shërbimin e jashtëzakonshëm ndaj komunitetit letrar amerikan. Angelou gjithashtu mbajti shumë fjalime para gradimit të studentëve dhe mori më shumë se 30 tituj nderi gjatë jetës së saj.

Angelou vdiq më 28 maj 2014. Për nder të saj u mbajtën disa përkujtimore, duke përfshirë ato në Universitetin Wake Forest dhe Kishën Përkujtimore Glide në San Francisko. Për të nderuar trashëgiminë e saj, Shërbimi Postar i SHBA-së lëshoi një pullë me ngjashmërinë e saj në 2015. Në vitin 2011, Presidenti Barack Obama i dha Angelou, Medaljen Presidenciale të Lirisë, nderimi më i lartë civil i vendit. Ishte një njohje e përshtatshme për karrierën e jashtëzakonshme dhe frymëzuese të Angelou në art.

Mbi devijimet e ndryshme

Kur dashuria është një perde vezulluese

Përpara një dere fati

Kjo është ç’ ka të shpie në atë botën në fjalë

Aty ku luhet vallja makabre

E eshtrave që trokasin në heshtje

E syve që rrotullohen të verbuar

E buzëve të trasha, të holla, mohuese

E një mijë nishaneve të pluhurosur,

Ku prekja sa për të prekur është ndjesi

Dhe jeta është lavire e lodhur.

Do të merresha me veten, jo me butësi

Në atë breg,

Aty ku dashuria është si britma ankthit

Ku asnjë perde nuk e mbulon dot derën.

Që asnjë mos humbi, asnjë mos vajtojë

“Unë urrej të humbas diçka”

ajo e përkuli kokën disi.

“Edhe për një qindarkë, do të doja të kisha vdekur.

Nuk mund të ta shpjegoj. Nuk ka asgjë për të thënë.

E kupton, unë urrej të humbas diçka.

“Një herë humba një kukull dhe qava për një javë.

Ajo hapte sytë dhe gjithçka bënte veçse nuk fliste.

Besoj se ai që e rrëmbeu qe një hajdut kukullash.

Ndaj po ju them, se e urrej kur humbas diçka.”

“Një sahat i im një herë, s’di si mori udhët dhe iku.

Kishte dymbëdhjetë numra, për orët e ditës.

S’ do ta harroj kurrë, dhe ajo çka mund të them

Është se e urrej vërtet të humbas diçka.

“Dhe tani,

nëse ndjehesha kështu për një orë dhe për një lodër,

Ç’ mendon se si ndihem tani për të dashurin tim?

S’ po ju kërcënoj, gjë zonjë,

por ai është gëzimi i mbrëmjes sime.

Dhe po të them me forcë

se urrej shumë të humbas diçka.”

Grua fenomenale

Gratë e bukura pyesin veten se ku qëndron sekreti im.

Unë s’jam i lezetshme, as kam trupin e një modeleje

por kur filloj t’ua them sekretin,

ata mendojnë se po u them gënjeshtra.

Unë u them,

Se ai është aty, në shtrirjen e krahëve të mi,

Në hapësirën time mes ijëve,

Në shtrirjen e hapit tim,

Në përdredhjen e buzëve të mia.

Pasi unë jam një femër fenomenale,

e kjo grua fenomenale, jam unë.

Unë hyj në një dhomë plot me burra

aq të lezetshëm sa të duash,

dhe para një burri,

që shokët qëndrojnë pas ose

i bien në gjunjë , e s’stepen.

Druhen ca pastaj vërshojnë rreth meje,

si një zgjua bletësh.

E unë u them,

Se është zjarri në sytë e mi,

Është shkëlqimi i dhëmbëve të mi,

Janë lëkundjet e belit tim,

dhe gëzimi në këmbët e mia.

Pasi unë jam një femër fenomenale,

e kjo grua fenomenale, jam unë.

Vetë burrat pyesin veten

Se çfarë shohin tek unë.

Përpiqen aq shumë, por s’mund ta cekin

misterin tim të brendshëm.

E kur përpiqem t’ua tregoj

ata thonë se nuk kuptojnë dot ende.

E unë u them,

Se është në harkun e shpinës sime,

Në diellin e buzëqeshjes sime,

Në shkundjet e gjoksit tim,

Në hijeshinë e stilit tim.

Pasi unë jam një femër fenomenale,

e kjo grua fenomenale, jam unë.

Tani e kuptoni

pse koka ime nuk rri e ulur poshtë.

Kur unë nuk bërtas apo kërcej

ose pse duhet të më flisni me zë të lartë.

Kur të më shihni duke kaluar

Dhe kjo duhet t’ju bëjë krenar.

Pasi unë ju them,

Se është në zhurmat e takave të mia,

Në ondet e flokëve të mi,

Në pëllëmbën e dorës sime,

Në nevojën e kujdesit tim,

Pasi unë jam një femër fenomenale,

e kjo grua fenomenale, jam unë.

Në një kohë

Në një kohë të përgjumjeve të fshehta

kur e sotmja përgatit rrënimin e së nesërmes

e majta s’ e di se çfarë po bën e djathta

e zemra ime e copëtuar mbetet.

Në një kohë psherëtimash të fshehta

përshëndetjesh të ëmbla e lamtumirash trishtimi

gjysmë të vërtetash dhe krejt gënjeshtrash

ndërgjegjja ime i bën jehonë bubullimës.

Në një kohë kur shkojnë e vijnë mbretëri

gëzimi im ngjan më i shkurtër se hareja e verës

e pasi lumturia garën e saj e ka vrapuar

dhimbja pastaj kërcen për ta plaçkitur.

Burrat

Kur isha e re, e kisha zakon

Të vëzhgoja pas perdesh

Ndërsa burrat ecnin lart e poshtë rrugës.

Burra të bëshëm, pleq.

të rinj të hajthëm si fije mustardë.

I shikoj ata meshkujt. Burrat janë gjithmonë

duke shkuar diku.

Ata e dinin që unë isha aty. Pesëmbëdhjetë

vjeçe dhe e uritur për ta.

Nën dritaren time, ata do të ndalnin,

Shpatullat e tyre të ngritura si

Gjinjtë e një vajze të re,

Bishtat e xhaketës përplaseshin

Tek prapanicat e tyre të forta,

Eh burrat !

Një ditë ata do t’ju mbajnë në

Pëllëmbët e duarve të tyre, butësisht, sikur të

Ishin veza e fundit e freskët në botë. Pastaj

Ata do të shtrëngohen disi pas jush. Vetëm pak.

Shtrydhja e parë është e bukur. Një përqafim i shpejtë.

I butë në pambrojtjen tuaj. Pak

Më shumë. Fillon lëndimi. Nxjerrin një si çelës

E buzëqeshja ju rrëshqet prej frikës. Kur

Ajri zhduket,

Mendja juaj shpërthen, duke shpërthyer ashpër, shkurt,

Si koka e një shkrepëse kuzhine. I shpartalluar

Është lëngu juaj

Që shkon poshtë këmbëve të tyre. E u ndot këpucët.

Kur toka rregullon veten përsëri,

Dhe shija përpiqet të kthehet në gjuhë,

Trupi juaj është mbyllur fort ai. Përgjithnjë

Dhe s’ka më çelësa ta hapin.

Pastaj dritarja tërhiqet si plotësisht

Në mendjen juaj. Atje, vetëm përtej

Pas lëkundje së perdeve, burrat ecin.

Duke ditur diçka.

Duke shkuar diku.

Por kësaj herë thjesht thua

Do qëndroj dhe veç t’i shoh.

Ndoshta.

SHQIPTARO-AMERIKANËT SHËNOJNË 1-VJETORIN E VARRIMIT TË SENATORIT BOB DOLE

February 4, 2023 by s p

Foto: Halil Mula

Nderime tek varri i Senatorit Dole në Varrezat Kombëtare në Arlington, afër Washingtonit — E pranishme edhe familja Dole.

Nga Frank Shkreli

“Tani është koha për të vepruar. Tani është koha për të marrë një qendrim të fortë në mbështetje të drejtave të njeriut dhe demokracisë në Jugosllavi. Tani është koha për të marrë një qendrim vendimtar – jo kundër ndonjërit prej kombeve që përbejnë Jugosllavinë – por kundër një tiranie komuniste.” Senatori Bob Dole — Njoftim per median, 20 Shtator, 1990, pasi delegacioni i Senatit i kryesuar prej tij, ishte këthyer në Washington nga vizita në Prishtinë, një vizitë e cila sipas shumë analistëve, zgjoi ndërgjegjen amerikane dhe botërore ndaj tmerit që po ndodhte në Kosovë.

Ky ishte qendrimi i fortë i Senatori Robert Dole në mbrojtje të drejtave dhe lirive të shqiptarëve në Kosovë dhe anë e mbanë ish-Jugosllavisë. Por, ishte edhe qendrimi i fortë — i këtij burrë-shtetasi të madh amerikan dhe mik i dedikuar në mbrojtje të drejtave të Kombit shqiptar – kundër regjimit të diktatorit serb Millosheviçit — asaj “tiranie komuniste”, siç e ka cilësuar Senatori Dole. Ka qenë Xhim Xhema ai i cili kishte kërkuar nga miku i tij Senatori Dole dhe kolegët e tij senatorë, që të shkonin në Kosovë në gusht të vitit 1990 dhe të shikonin për veten gjëndjen e krijuar atje – që ata më vonë e cilësuan si tmeret që po ndodhnin në Kosovë. Xhim Xhema, aktivist i njohur i çeshtjeve shqiptare dhe mbrojtës — i pa asnjë interesi personal — i të drejtave dhe lirive kombëtare të shqiptarëve dhe mik i ngusht për dekada i Senatorit Dole, ka thenë se pa Senatorin amerikan, republikanin Robert Dole, Kosova nuk do të ishte sot e pavarur. Unë do doja të shtoja se pa Xhim Xhemën, shqiptarët nuk do të kishin një mik aq të madh siç ishte Senatori Bob Dole. Dhe pa kontributin e vyer të bashkatdhetarit tonë të nderuar, Z. Xhim Xhema – këtij shqiptari dhe amerikani të madh – kam drojë se Kosova nuk do të ishte ajo që është sot.

Ishte ky Xhim Xhema — aktivisti i shquar prej dekadash i çështjes kombëtare në Shtetet e Bashkuara dhe miku i ngusht i ish-Senatorit amerikan, republikanit Robert Dole — ai i cili këtë javë organizoi udhtimin dhe i priu një delegacioni shqiptaro-amerikanësh për një vizitë në Washington, ditën e enjtë me 2 Shkurt, 2023 – në përvjetorin e parë to varrimit të Senatorit Bob Dole — për të bërë nderimet e rastit ndaj këtij miku të madh të shqiptarëve.

Z. Xhim Xhema dhe dhjetëra anëtarë të komunitetit shqiptaro-amerikan nga Nju Jorku morën pjesë në ceremoninë përkujtimore (të organizuar nga Z. Xhema), që u zhvillua në Varrezat Kombëtare të Arlingtoni, afër Washingtonit. Mori pjesë gjithashtu edhe familja Dole, së bashku me miqtë shqiptaro-amerikanë të ish-Senatorit Dole. Ceremonia pranë varrit të Senatorit Robert Dole në Varrezat Kombëtare të Shteteve të Bashkuara ishte e përzemërt, plotë ndjenja, respekt, kujtime të mira dhe mirënjohje për këtë amerikan të madh. Aty pranë varrit të tij – në 1-vjetorin e varrimit — ne shprehëm respektin dhe nderimin e madh që, si pjesë e këtij komuniteti dhe si shumë shqiptarë kudo, kanë për ish-Senatorin Dole. I pranishëm aty ndodhej edhe ish-Kryeministri i Republikës së Kosovës, Z. Ramush Haradinaj, në Washington për takimin vjetori, Mengjesi i lutjeve.

Xhim Xhema, organizuesi i këtij përkujtimi — aktivisti dhe miku i ngushtë i ish-Senatorit Dole – përshëndeti, shkurtimisht, të pranishmit me rastin e 1-vjetorit të varrimit të mikut të tij prej dekadash: “Jemi mbledhur për të nderuar Senatorin Bob Dole – një hero dhe një burr-shtetas të madh amerikan. Senatori Dole ishte një udhëheqës politik i respektuar, i cili ka shërbyer si udhëheqës i shumicës republikane në Senatin amerikan, për më shumë se një dekadë. Ai ishte një mbështetës i fortë i të drejtave të njeriut, i cili luftoi pa pushim për lirinë e shqiptarëve në Kosovë për më shumë se 30-vjetë. Ai ishte një figurë thelbësore në ngjarjet që çuan në rilindjen e Kosovës si shtet dhe do të mbahet mend gjithmonë për kontributet e tija ndaj kauzës së lirisë dhe drejtësisë. Trashëgimia e Senatorit Bob Dole vazhdon të frymëzojë. Brezat e ardhëshëm të Kombit shqiptar do të jenë përgjithmonë mirë njohës për punën dhe përpjekjet e tija”, ishin fjalët e Z. Xhim Xhema, pranë varrit të mikut të tij të shtrenjtë, por edhe mikut të madh të shqiptarëve, në përvjetorin e parë të varrimit.

Aty pranë varrit të tij – në këtë përvjetor, ne shprehëm respektin dhe nderimin e madh që ne dhe shumë shqiptarë kudo, kemi për Bob Dole.

Ishim aty për të falënderuar Senatorin Dole por njëkohësisht edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, atdheun tonë të dytë, që jo vetëm na ka strehuar ne si emigrantë politikë, shumica jonë të ardhur në këtë vend, të arratisur nga “tirania komuniste”, siç e cilësonte Senatori Dole, regjimin komunist.

Por, ishim aty, gjithashtu, për të falënderuar Amerikën tonë të dashur e të bekuar, që ka lindur burra si Senatori Dole, që i erdhën në ndihmë Kombit shqiptar në njërën prej periudhave më të rrezikshme në historinë e tij – pastrimit etnik dhe shpërnguljes me forcë të shqiptarëve nga trojet shekullore dardane, çfarosjes së shqiptarëve nga trojet e veta shekullore — nga një regjim barbar terrorist serb, përfaqsues i denjë i një tiranie komuniste sllavo-aziatike.

Ishim aty, në përvjetorin e parë të kalimit në amshim të një heroi amerikan por edhe të një heroi për shqiptarët — si përfaqsues të komunitetit shqiptaro-amerikan — që ta kujtojmë atë, për ta falënderuar atë për punën e tij të madhe dhe për dedikimin e tij të pakushtëzuar në mbështetje të popullit shqiptar gjatë një periudhe prej tri dekadash shërbimi si Udhëheqës i Senatit të Shteteve të Bashkuara dhe si një burrshtetas i dalluar i Amerikës tonë të dashur, e cila ka qenë gjithmonë pranë nesh, në kohë të caktuara e të vështira historike, nepërmjet bijve dhe burrave të saj, si Senatori Robert Dole.

Natyrisht, se me këtë rast, grupi i shqiptaro-amerikanëve nga Nju Jorku shkoi në Washington për të nderuar dhe falënderuar Senatorin Robert Dole dhe për nderuar kujtimin e tij. Por, nuk do isha i sinqert me veten as me të tjerët, nëqoftse nuk them se Senatori Dole nuk ka punuar vetëm. Ka pasur bashkpuntorë. Ai ka pasur gjithmonë ndihmën dhe mbështetjen e komunitetit shqiptaro-amerikan – në veçanti këshillat dhe ndihmën e bashkatdhetarit tonë të dashur e të nderuar, Z. Xhim Xhema. Z. Xhema është jashtzakonisht modest dhe të gjithë ne që e njohim, e dijmë, se atij nuk i pëlqen të flitet ose të shkruhet për ‘të dhe vepimtarinë e tij shembullore dhe të pa kushte patriotike, si dhe për vet-mohimin e kontributin e tij madhështor në interes të çeshtjes kombëtare shqiptare, gjatë dekadave. Por, do a s’do miku im dhe i shumë shqiptarëve, pa dallim, e vërteta duhet të thuhet: se unë nuk dua as ta marr me mend se ku mund të ishte sot Kosova pa miqësinë dhe bashkpunimin e ngushtë midis këtyre dy burrave të mëdhej – shqiptaro-amerikanit Xhim Xhema dhe burrshtetasit të shquar amerikan, Senatorit Robert Dole nga shteti Kansas i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Për ata që besojnë: sikur vet Perendia i bashkoi këta dy burra për të punuar për shpëtimin e shqiptarëve dhe për të mirën e njerëzimit.

Pas ceremonisë pranë varrit të Senatorit Robert Dole, Z. Xhim Xhema shtroi një drekë për pjesëmarrësit në njërin prej restauranteve të njohur të Washingtonit, ku aktivistët shqiptaro-amerikanë takoheshin shpesh, me Senatorin Dole, në kulmin e aktiviteteve të tyre në Washington, gjatë 1980-ave dhe 1990-ave.

Ky udhtim në Washington dhe ceremonia pranë varrit të Senatorit Dole, ishte vetëm një përkujtim dhe falënderim për mikun e madh të shqiptarëve në përvjetorin e parë të vdekjes së tij. Shqiptarët, e sidomos Kosova, nuk i ka mbetur hak atij. Prishtina zyrtare e ka përjetësuar historinë e ndihmës së Senatorit Dole për shqiptarët, Republikën e Kosovës, pavarësinë, lirinë dhe demokracinë e saj. Republika e Kosovës, në mirënjohje, ka vendosur një pllakë dhe ka ngritur një statujë në qendër të Prishtinës në kujtim të vizitës së ish-Senatorit Robert Dole dhe 6 kolegëve të tij senatorë amerikanë në verën e vitit 1990. Siç dihet, pass asaj vizite, ishte Senatori Dole, ai që paralajmëroi i pari Washingtonin dhe botën për tmeret që kishte parë në Kosovë, me atë rast, ndërkohë që kishte paralajmëruar edhe fundin e ish-Jugosllavisë si shtet federativ. Bob Dole bëri që, nga ajo ditë e deri më sot, Washingtoni zyrtar të mos e shikonte kurrë më ish-Jugosllavinë siç e konsideronte deri atëherë, si një vend mike e Shteteve të Bashkuara me një reputacion ndër-shtetëror, që nuk do ta gëzonte kurrë më në Washington.

Ndërkaq, nga Nju Jorku dhe Washingtoni, shvendosemi për pak në Prishtinë, nga ku këto ditë erdhi lajmi shumë i mirë, të cilit iu gëzua pa masë komuniteti shqiptaro-amerikan. Një lajm për një gjest bujar e fisnik nga ana e Kryetarit të Bashkisë së Prishtinës, Z. Përparim Rama (i cili mori pjesë në drekën e shtruar në Washington në kujtim të Senatorit Dole), se Komuna e Prishtinës ka vendosur që, me rastin e 15-vjetorit të pavarësisë së Republikës së Kosovës, të emërojë një rrugë të Prishtinës me emrin, siç thuhet në njoftim, “Të heroit Xhim Xhema”, bashk-puntorit të ngushtë Senatorit Robert Dole: “Me 45 vota PËR, asnjë kundër dhe asnjë abstenim, Kuvendi i Kryeqytetit vendosi ta përjetësojë veprimtarinë e paepshme të zotit Xhim Xhema për çështjen kombëtare, duke ia vënë rrugës “A” emrin e këtij njeriu të madh. E nderojmë përkushtimin e tij të palëkundur për kauzën e lirisë dhe pavarësisë, duke ua sjellë ndihmën e krerëve të politikës amerikane popullit të Kosovës në kohët më të vështira”, thuhet në njoftimin zyrtar të kryetarit të Komunës së Prishtinës, z.Përparim Rama.

Një nderim i madh dhe shumë i merituar nga bashkvëllëzrit e tij në vendlindje – me qëllim për të përjetësuar veprimtarinë patriotike shumë dekadshe të Xhim Xhemës, për lirinë dhe të drejtat e tyre përgjithmonë – pikërisht në 15-vjetorin e Pavarësisë së Republikës së Kosovës dhe në 1-vjetorin e varrimit të mikut të tij të ngushtë dhe mbështetsit të madh të Kosovës, ish-Senatorit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, të ndjerit Robert Dole. I përjetëshëm qoftë kujtimi i tij.

Frank Shkreli

New Proposal on School Meals Includes First Limits on Added Sugars

February 4, 2023 by s p

Rafaela Prifti/

The current program serves lunch to nearly 30 million school children every day

Starting on February 7, you have a say in your children’s school meals program. It’s a 60 day period of public commenting on a plan announced today by the US agriculture officials. At a press conference, the Agriculture Secretary Vilsack announced new nutrition standards for school meals. The plan includes the first limits on added sugars. It also seeks to decrease sodium in the meals served to the nation’s school kids by 2029. With a focus on sweetened foods such as cereals, yogurt, flavored milk and breakfast pastries, the goal is to improve nutrition and align meals with U.S. dietary guidelines.

The Break Down in Numbers

The program serves breakfast to more than 15 million children and lunch to nearly 30 million children every day, said Secretary Vilsack.

The first limits on added sugars would be required in the 2025-2026 school year, starting with high-sugar foods such as sweetened cereals, yogurts and flavored milks.

By the fall of 2027, added sugars in school meals would be limited to less than 10% of the total calories per week for breakfasts and lunches.

The officials said that the proposal also would reduce sodium in school meals by 30% by the fall of 2029 with the goal of aligning with federal guidelines. The recommendations for Americans aged 14 and older limit sodium to about 2,300 milligrams a day with less for younger ages. On average 1,280 milligrams of sodium is allowed now per lunch for kids in grades 9 to 12. The plan seeks to bring it down to 935 milligrams.

Children’s Meals and Their Health

Health experts say cutting back on sugar and salt can help decrease the risk of disease in kids, including diabetes, obesity and other problems that often continue into adulthood.

The plan met with criticism by the School Nutrition Association that see more regulations as a burden for school districts especially in the rural areas.

At the press conference today, Secretary Vilsack said that the proposal phases changes in over the next six years to allow schools and food manufacturers time to adjust to the new standards. Furthermore, the USDA will fund grants of up to $150,000 to help small and rural schools make the changes. Sugar substitutes are allowed under the new standards. Secretary Vilsack noted that the proposal would continue to require that 80% of all grains offered in a week must be whole grains, yet it allows schools to serve non-whole grain foods.

Some parents consider the plan a positive effort that will help the kids, who will not even notice the changes, eat healthier. As part of the plan, agriculture officials are seeking feedback from parents and the public.

Source: Press Conference US Agriculture Department, statement, reports