Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PINGPONGU I LOGOS

by

Pse ti mashtrojë serbet, për të dalë në zgjedhje (pa ç’ rëndësi kanë këto zgjedhje pa simbole shtetërore), nëse ato nuk prodhojnë efekte pozitive në drejtim të besimit dhe të forcimit të shtetit./

 Nga Bekim Rexhepi/

Nuk ka pasur fije mëdyshje se nuk do të ketë një duel a hedhje përgjegjësish nga njëra anë në tjetër, si ne të gjitha rastet, po edhe atëherë kur diç e rëndësishme vendoset të ndodhë me Kosovën.

Qytetaria definohet si përkatësi e qytetarit ndaj një shteti. Por nga momenti kur shteti nuk i siguron një status juridik qytetarit atëherë definitivisht ai privohet nga përkatësia e tij. A është interes i shtetit të Kosovës qe të diferencoi disa qytetar në emër të etnisë? Nuk e besoi se ka një shtet dhe një pushtet që e kontrakton vetveten më kësi veprimesh fare naive e politike. Serbet e Kosovës janë dhe duhet të mbesin patjetër me përkatësin e tyre prej qytetarit të Kosovës. Nuk mund të provohen me anë të disa akte e vendime të tjera politike të cilat direkt e pengojnë apo e diferencojnë qytetarin e Kosovës nga përkatësia e natyrshme dhe mbase e garantuar me ligj.

Qytetaret serbë të Kosovës aktualisht aty ku janë, janë më të rëndësishëm për Kosovën se sa që ata duhet të ishin për Serbinë, mu për këtë shteti duhet qe këtyre qytetarëve tu siguroj statusin juridik më të cilin atë përfitojnë të drejtat e barabarta me të tjerët pavarësisht etnive.

Nuk mund të anashkalohet aversiviteti i këti pushteti aktual në Kosovë, ku në emër kinse të shtetit zgjedhë veprime të cilat në esencë nuk e zhvillojnë, por e dëmtojnë qytetarin dhe shtetin.

Pra, ky pushtet fare aversivë i Kosovës po shkakton dy dëme: në njërën anë po dëmton qytetarët e saj sepse me disa aktet dhe vendime politike po i lë ata pa përkatësinë e tyre, e të çendurit qytetar i territorit administrativë dhe njëkohësisht po fut vetveten në sherr me një shtet tjetër i cili po synon qe përmes qytetarëve të Kosovës të të njëjtës etni të ushtroj kontroll edhe mbi territorin administrativ të një shteti tjetër.

Kosova nuk mund tu siguroj qytetarëve të saj kurrfarë sigurie juridike nëse ata vazhdon akoma ti percepton si jo qytetar të saj. Shteti i Kosovës duhet të bëjë aq sa mundet në jug duhet të bëjë edhe ne veri. Nëse është shtet multietnik, këtë gjithsesi duhet ta bëjë, e nëse jo atëherë të mos gënjehet sa për sy e faqe se është shtet multietnik.

Heqja e simboleve shtetërore nga dokumentet e saj të rëndësishme, e bënë shtetin hileqar, jo seriozë, jo të besueshëm dhe me pak të fortë ne raportet e bindshëmrisë me qytetarin.

Pushteti aktual në Kosovë me të gjitha ato marrëveshje të dyshimta, duket se po e vendosë në mënyrë të pakuptueshme se qytetaret e saj do të mbesin pa një përkatësi ligjore, duke i shpërfillë nga e drejta qe ata të jenë brenda simboleve legjitime të shtetit.

Dukshëm pushteti në Kosovë, orvatet ta bëjë në këto zgjedhje të fundit, pretendohet të mbahen zgjedhjet me 3 nëntor të këti viti, dhe qytetaret e saj serb përjashtohen nga e drejta e tyre për të qenë qytetar të Kosovës. Nëse këta qytetar përjashtohen nga e drejta e tyre legjitime për të qenë zgjedhës ne zgjedhjet e Kosovës, atëherë ata do të mund të mos përjashtohen nga shteti serb, përkatësisht Serbia që ata të bëhen qytetar të Serbisë dhe jo të Kosovës, pa çka se ata jetojnë në një shtet tjetër, i cili i vet përjashton nga logjika e simbolikës shtetërore, për qëllime te caktuara .

Pse ti mashtroi serbet, për të dalë në zgjedhje (pa ç’ rëndësi kanë këto zgjedhje pa simbole shtetërore), nëse ato nuk prodhojnë efekte pozitive në drejtim të besimit dhe të forcimit të shtetit.

Duket e qartë se meçi i largimit apo mos largimit të logos nga fletëvotimet e zgjedhjeve lokale të 3 nëntorit do të jetë mes Qeverisë dhe KQZ-së.

Qeveria është dashur ta saktësoi përmes Kryeministrit Thaçi, se është e pakuptueshme të mos jenë simbolet e shtetit të Kosovës në fletëvotimet e zgjedhjeve të ardhshme, ashtu qysh kanë qenë në të gjitha zgjedhjet e kaluara.

Loja e pingpongut me largimin e logos është e rrezikshme sepse zgjedhjet po mbahen në një shtet real e jo imagjinar, ndaj të mos i japim argument të fiksuara askujt qe shteti ynë është shtet imagjinar.

 

Pabarazia e shpërfillur

by

Nga Albin KURTI/

Pas krizës financiare të vitit 2008 që u quajt edhe krizë globale, janë shtuar aq shumë studimet që tregojnë se rritja e pabarazisë në shoqëri e rrit numrin e vrasjeve, numrin e të burgosurve për 1.000 banorë, dhunën në përgjithësi, obezitetin, problemet shëndetësore, numrin e tinejxhereve shtatëzëna, analfabetizmin, etj. Kur analizojmë ekonominë është pabarazia ajo së cilës i duhet kushtuar shumë më tepër vëmendje dhe jo vetëm bruto produktit vendor e bruto produktit vendor për kokë banori. Mirëpo, Qeverinë e Kosovës sigurisht që nuk mund ta kemi aleate: synimi ekonomik i saj nuk është punësimi i popullsisë (si njerëz), por  rritja ekonomike (si shifër).

Pabarazia e qytetarëve në aspektin socio-ekonomik është ose pabarazi në të ardhura, ose pabarazi në pasuri, ose të dyja këto (jo vetëm për shkak se vijnë të ndërlidhura). Dallimi në të ardhura përkthehet në dallim në pasuri, i cili mandej rritet: fundja, dallimi në qera e rrit dallimin e pronave që ipen me qera. Pabarazia socio-ekonomike që mbetet e paadresuar konsiston edhe në sistem legal e juridik të pabarabartë, i cili më shumë sesa që i korrigjon pabarazitë, i formalizon dhe i pasqyron ato në jetën politike, shoqërore dhe institucionale duke i sforcuar ato.

Dëshira për të bërë para e individëve, dëshira e pervertuar sepse e kufizuar te mjeti i shkëmbimit, nëse nuk kufizohet nga institucionet dhe shoqëria, i shpie në theqafje të dyja këto. Është pikërisht tatimi progresiv ai i cili na shpëton të gjithëve, madje edhe të pasurit. Duke i pasur njerëzit të pabarabartë në shoqëri, nuk paraqet kurrfarë drejtësie shoqërore trajtimi i barabartë i njerëzve. Kjo është arsyeja pse Alternativa Qeverisëse e Lëvizjes VETËVENDOSJE! parasheh tatim progresiv në të ardhura duke mos i parë të ndara Shtetin Zhvillimor dhe Shtetin Social, përkatësisht prodhimin dhe barazinë. Natyrisht që me qeverisjen e Lëvizjes VETËVENDOSJE! nuk do ta bëjmë tatimin progresiv në llogari të luftimit të informalitetit, por njëkohësisht duke e luftuar në mënyrë të pakompromis informalitetin e duke e zgjeruar bazën tatimore. Prandaj, Shteti Zhvillimor dhe Shteti Social e kanë të bashkangjitur aty edhe shtyllën tjetër – Shtetin e së Drejtës.

Barazia në ekonomi nuk është thjesht çështje etike e zelli moralizues, por edhe funksionim efikas e sukses përfitues. Tregu kosovar gjithsesi do të funksiononte shumë më mirë e do të rritej ndjeshëm nëse do të kishim më shumë barazi. Të pasurit blejnë pse munden edhe gjëra që nuk iu nevojiten, sidomos gjëra që nuk iu nevojiten. Shpenzimet kryesore i kanë për mallra luksi të cilat nuk i prodhojmë ne vetë në Kosovë. Më shumë barazi në Kosovë, do të rriste edhe fuqinë blerëse aktuale, edhe kërkesën agregate, edhe prodhimin vendor.

Pabarazia është ofenduese. Kur njerëzit trajtohen në mënyrë të pabarabartë, ata fyhen dhe vuajnë. Kjo mandej lë pasoja në ndërtimin dhe zhvillimin e tyre emocional dhe intelektual. Duhet të kemi mirëkuptim për njerëzit që janë të kushtëzuar nga rrethanat e vështira jetësore, por edhe për ata që vuajne pasojat e zgjedhjeve të gabuara në jetë. Ky mirëkuptim i yni duhet të shprehet në politikat sociale dhe ndarjet buxhetore.

Ata që janë të pasur a të sukseshëm, përgjithësisht, besojnë që kjo është për shkak se ata janë të veçantë (për të mirë) përkundër sistemit (i cili është aq larg nga të qenit i përsosur). Mirëpo, po këta njerëz nuk duan t’i shohin të varfërit a të pasuksesshmit si viktimë të po atij sistemi (aq të papërsosur), por sërish si njerëz të veçantë (për të keq). Tipike neoliberale: gjykim i të varfërve me moralin e të pasurve. Kundrim i asistencës sociale duke presupozuar e duke ua përshkruar të tjerëve lakminë e vetvetes së tyre. Mirëpo, s’do mend se kjo gjë tashmë është kontradiktore.

Individualizmi, të cilin e kanë aq shumë për qejf neoliberalët, shikon e thekson dallimet midis njerëzve e jo ngjashmëritë dhe të përbashktën e tyre. Individualizmi mbetet i verbër për sa i përket shkakut dhe karakterit të suksesit të individëve. Nuk e sheh dot qysh edhe aftësia njerëzore, edhe produktiviteti njerëzor, janë shoqërore për nga natyra. Multimiliarderi amerikan, Warren Buffett, është ndër të paktit i cili e pranoi këtë gjë kur deklaroi se po të kishte lindur në Bangladesh, nuk do të bëhej tjetërçka përveçse bujk.

Duke e konsideruar pabarazinë fakt të kryer dhe duke ia vënë barrën e argumentimit dhe arsyetimit atyre që afirmojnë idealin dhe nevojën për barazi, kjo njëmend dëshmon që shoqëria jonë ideologjikisht ndodhet nën kthetrat e neoliberalizmit, por, njëkohësisht, edhe dëshmohet se te pabarazia si fakt i kryer s’ka asgjë të natyrshme dhe gjithçka është e imponuar.

Fillimi i një fushate ushtarake të një lufte të “mbaruar”?!

by

Nga Zaim Kuçi/

Me gjithë angazhimin e kohëve të fundit të mbarë botës për situatën në Siri, tashmë me vonesë, bazuar në katastrofën çnjerëzore të kryer në këtë vend nga një regjim vrasës, vlerësoj më shumë sipas meje një “bërje sehir” të organizmave ndërkombëtare dhe të shteteve “elitë” të botës përballë fakteve tronditëse të kësaj tragjedie të shekullit.

Ajo çpo ndodh në tokën e djekur siriane, ku një popull i tërë i viktimizuar kulminizohet me pamje tronditëse të fëmijëve të mbytur në gazet misterioze kimike të kohës moderne, tregon se bota u paaftësua përballë kësaj drame lufte ku shteti vrasës u vendos në pozicione luftarake kundër popullit të vet. Ajo u tregua e paaftë të parashikonte dhe të parandalonte që kriza të mos zgjerohej drejt një lufte civile, për më tepër të mos shndërrohej në një konflikt rajonal. Kjo botë moderne ku ne jetojmë, ka kuptuar se lufta mori përmasa kombëtare pasi u shkaktua jo vetëm nga politikat konfliktuale të presidentit diktator, mbrapa të cilit janë dhe interesat globale të një rusie të sëmurë apo kineze në këtë vend dhe në rajon, por edhe nga mungesa e diplomacisë vepruese të saj, më tepër, nga indiferentizmi për humanizëm botëror.

Ajo që paraqitet e “zbukuruar“ në kohën e sotme është fakti se, prioritet dhe tendencë e botës së sotme janë mobilizimi, veprimet dhe propaganda per eleminimin e pasojave të luftës, pra kur lufta ka mbaruar. Tmerret e luftës të filluar prej shumë kohësh në Siri, bilanci tragjik me vrasjet e mbi 15O mijëve sirianëve, me qindra mijëra të plagosur, si dhe largimet masive të mbi 5miljon sirianëve, (popullsia 20 miljon) nuk mund të riparohen më nga solidariteti i botës duke dërguar forca dhe mjete apo ndihmë logjistike, ata nuk kthehen më, është tepër vonë.

E vërteta është se, studiues, analistë, strategë të botës mbarë nuk kanë mundur të japin një përgjigje afatshkurtër apo të na ofrojnë për zgjidhje një strategji veprimi afatgjatë, pasi për vite të tëra nuk po gjendet formula për të zgjidhur ekuacionin më të vështirë të botës, për të parashikuar dhe parandaluar luftën në kohë. Për të fituar luftën e ideve dhe vlerave që vlon prej kohësh dhe pjell shkatërrime, për të na ofruar një kuptim më të qartë se cilët janë treguesit e mjaftueshëm për të sensibilizuar njerëzimin për katastrofën e shkaktuar nga udhëheqës diktatorë që sakrifikojnë jetën e të tjerëve, çfarë të drejta kanë ata për të humbur vlerën më të shtrenjte -jetën e njerëzve të vendit të vet- dhe si i kuptojnë këta vrasës motivet e tyre për veprim. Kjo mungesë zgjidhje ka stimuluar sjelljen ekstremiste të elementeve te tipit “naziskin” vrasës.

Por, le të ndalemi tek Organizata e Kombeve të Bashkuara, tek ky organizëm ligjërisht paqësjellës, duke shtruar pyetjen, a është sot ky organizëm funksional për interesa të paqes globale? Sa dhe si ky organizëm është i aftë të parashikojë dhe të parandalojë krizën dhe të shmangë luftën? Cila krizë e çfaqur në një shtet apo rajon është shmangur nga roli, efikasiteti dhe angazhimi i këtij organizmi? Në fillimet e krijimit të kësaj organizate bota u duk më e sigurt, madje u krijua një përshtypje se lufta do të ishte larg.

Fuqitë globale të asaj kohe gjetën gjuhën e përfaqësimit ballancues tek Këshilli i Sigurimit. Këto organizma, krijesa sigurie, arritën në formulimin e Nenit të famshëm 51 të Kartës se OKB-se, “Parimi i vetëmbrojtjes” i cili u vlerësua si shpëtimtarë dhe një nga arritjet më të arrira të asaj kohe për të parashikuar dhe parandaluar konfliktet kërcënuese të brishtësisë së kohës në zhvillim. Të paktën, me këtë Nen konfliktet e armatosura ndërshtetesh, pra veprimet luftarake të një shteti ndaj nje shteti sovran, u dukën se gjetën organizmin mbrojtës global për një kohë relativisht të gjatë.

Ajo që duhet analizuar dhe vlerësuar nga këto dy dekada të fundit, nga ky globalizëm i tejshpejtuar është fakti se bota globalizohet dhe individi tkurret, pra ka lindur një botë pragmatiste ku humanizmi është zëvendësuar nga individualizmi. Në këtë situatë të re politike, ekonomike dhe sociale të botës, zor se gjen vend unanimiteti për sigurinë në një proces vendimarrje në shkallë të gjerë. Reagimet e organizmave të sigurisë globale ndaj lëvizjeve që përfshinë vendet “pranverës” arabe apo konfliktet e deritanishme të zhvilluara në botë ishin të vonuara.

Në këtë gjeopolitikë globaliste të ardhur, shtrohet pyetja, në se strukturat e Këshillit të Sigurimit të OKB-se  a janë riformuar dhe riformuluar në përputhje me këto ndryshime që tashmë janë evidente për shoqërinë? A është në operacionalitetin e duhur ligjor dhe a ka kapacitetet  e nevojshme për forcën dhe rolin që duhet të luajë Organizata e Kombeve të Bashkuara, si organizëm vendimmarrës, për sigurinë e paqes globale? Sipas meje, Këshilli i Sigurimit  është kthyer në një organizëm paaftësie përballë krizave dhe vatrave të luftës të kudo ndodhura në planet. Psh, në vlerësimin e situatës të humbjeve njerëzore në Siri, Franca prej kohësh ka dhënë versionin e saj për përdorim force, por shtetet formuese të kësaj organizate paqebërës nuk vlerësuan aspak bilancin e luftës civile dhe heshtën përballë viktimave në rritje në këtë vend.

Për sa më sipër, tashmë janë disa tregues për të reaguar dhe ndryshuar strategjinë apo konceptet vepruese të OKB. Në kujtesën e popullit shqiptar, si reagimet e organizmave të sigurisë në ngjarjet e -87 apo  ndërhyrja luftarake në Serbi, për çlirimin e Kosovës dhe hezitimi i tanishëm për ndërhyrjet në Siri, lë të kuptosh se hallakatjet për një veprim të armatosur vërtetojnë se e drejta e argumentit (konceptet ligjore) për veprime luftarake ka evoluar dhe se e drejta ligjore ndërkombëtare kërkon evoluim për përmirësim ligjor. Kjo është paaftësi për sigurinë e popujve.

Për dakortësi vendimmarje shtetesh, është urgjente rishikimi i një pakete ligjore apo gjetjen e një mekanizmi rregullues për rastet psh: kur krimet masive kundër njerëzimit janë vepër e një qeverie diktatoriale, pra kur krijohen katastrofa humane të shkaktuar nga vet shteti. OKB nuk duhet të mbajë një qëndrim formal, thjesht për t’i denoncuar apo dënuar ato, por ky organizëm duhet të ketë potencialet e duhura, forcat dhe mjetet e mundshme për të  parashikuar dhe parandaluar krizën që bëhet premisë për luftë. Këto organizma nuk e mbarojnë detyrën me konstatime, me dënime formale por ato veprojnë.

Duket qartë se, aktualisht e drejta ndërkombetare është në diskoordonancë me dëshirën mbarë botërore të popujve për të përdorur forcën kundër regjimeve të shteteve diktatoriale dhe paaftësisë apo pamundësisë ligjore të Këshillit të Sigurimit për të autorizuar përdorimin e forces luftarake kundër regjimeve diktatoriale. Ky pasivitet për veprim në kohë ka krijuar dhe imazhin se OKB nuk garanton paqen globale.

Në këtë vorbull pasigurie, popujt e botës së civilizuar kanë hedhur sytë dhe shpresojnë tek forca e vetme e botës, SHBA, si shpresëdhënës për vendosjen e paqes globale. Aktualisht, SHBA të ndodhur përballë indiferentizmit humanist të shteteve elitë (rasti Anglia , Gjermania etj), janë në kërkim të aleatëve për të vepruar në Siri, ky është një sinjal që bota ka nevojë për një “tutor” të vetëm ndërkombëtar dhe se SHBA gëzojnë politikisht, ekonomikisht, demokratikisht dhe ushtarakisht të dirigjojnë botën mbarë. Në raste ekstreme si ai i Sirisë, ata duhet të shpejtojnë për të vendosur veton, kjo për të shpëtuar jetë njerëzish.

Në se analizojmë, si konfliktet globale të deritanishme dhe ato të brendshme të vet shteteve, duket se zhvillimi i luftrave më tepër ka  pasur influencën për interesa të individit delirant se sa zhvillimin e interesave kombëtare të vet shteteve dhe përballë këtij fakti ka qëndruar dhe qëndron indiferenca e atyre organizmave që kanë të drejtën e forcës së reagimit.

Në këtë rritje ambicie antinjerëzore, ndoshta dhe të stimuluar lufte, ende në horizont nuk janë shfaqur mekanizmat e duhura për të përmbysur plane e projekte armësh dhe lufte të individëve të veshur me petkun pushtet, duke afruar zgjidhje për konfliktet e shoqërisë.

Në epokën e globalizmit vërehen ndryshime të shpeshta dhe të shpejta politike dhe ekonomike, sidomos në shtete me demokraci të brishtë, ku individët me populizmin falls marrin rol përcaktues në emër të interesave të shtetit.

Le të shkojmë më tej problemit në fjalë, sipas meje, ajo që plotëson më tepër subjektin e këtij shkrimi është fakti se, …. as edhe Londra e qytetërimit evropian nuk ishte e mjaftueshme për të civilizuar studentin sirian Bashar Al-Asad; e të tjera histori të ngjashme diktatorësh  formuar dhe në perëndim, tërheqin konkluzionin se, përballë këtyre specieve antinjerëzore (të sëmurët mendorë), bota nuk duhet të hesht, ata duhen të largohen herët…. edhe në mënyra dhe forma të tjera, kjo është e domosdoshme për t’u bërë, kështu shpëtojmë jetë njerëzish.

DAULLET E LUFTËS BIEN PËR SIRINË;KINËS- RUSISE DHE IRANIT I C’POHEN VESHËT

by

Nga Gëzim Llojdia*/

Avokim i luftës në Siri është takuar me rezistencë të ashpër nga tre vende, përfshirë Rusinë, Kinën dhe Iranin duke cituar shkelje të së drejtës ndërkombëtare , destabilizimi i rajonit dhe brishtësinë e ekonomisë ndërkombëtare si argumente kundër një ndërhyrje ushtarake .Si shpjegohet fakti, që dy nga tre vendet që përkrahin Sirinë nuk kanë të bëjnë fare Sirinë porsa i përket qoftë shtirjes gjeografike apo strukturës fetare të popullisë së vendeve të tyre,ndërsa Irani mbështete mbi disa arsye krejt ndryshe. Rusia dhe Kina kanë një popullsi me besim fetar krejt të kundërt nga Siria dhe ndërkaq Irani ka një popullsi me besimin  shumicë shite ,ku lideri i tyre fetar ka marrë frenat e udhëheqësit fetar botëror,ku një pakica e një besimi të tillë qeverisë Sirinë prej vitesh nga B.Assad.

Rusia prej vitesh ka kthyer shikimin drejt vendeve  arabe më së shumti drejt vendeve të cilat kanë një popullsi alevite.

Lufta e gjatë në Afganistan dhe  ikja prej andej me turpin e humbjes  kthye sytë nga vendet tjera ku qeverisnin alevitet të cilat kanë qenë në një armiqësi të përhershme dhe të vazhdueshme me synit,qysh prej ndarjes së thellë të tyre,në shekujt e parë pas largimit të profetit mysliman dhe me ndezjen e konflikit pas vrasjes së Imam Ali,Imam Hyseni në Qerbela,helmimi i Imam Hasanit,Përndjekje e ashpër dhe e dhunshme  nga Jezidi për familjen profetike dhe pasuesit e tyre mirëpo alevitet thonë se: Profeti Muhamed,ka treguar me citimin e bërë :”Unë jam qyteti i dijes,dhe Aliu është porta e saj”.

Madje duke parë shtëpinë e sekreteve sipas tyre ,profeti ka nxjerrë këtë frazë sipas botimeve që kanë kryer alevitët se:”Aliu është trashëgimtari im”, dhe të gjithë alevitet marinë  dorë spiritializmi nga  ky imam duke vijuar rregullat mistike të tij.

Kjo ndesh në pozitat forta të synive të cilat i kanë luftuar gjithëherës me ashpërinë më të madhe. Po të kujtojmë therjen masive, që u bëri jeniçerëve ku gjaku  lum vërshonte udhëve të Adërnas,nga Sulltan Mahmuti kuptohet qartazi se  pasuesit e tyre nuk do të kishin asnjë shpresë për paqësim.

Alevizmi është një grup fetar i kombinuar i shiizmi anatolian folklorik me elemente sufiste të tilla si ato të tarika bektashi, me një ndikim të shkollave nga Tengrism ose Zoroastrianism. Besimtarët jetojnë pothuajse tërësisht në Turqi, me minoritetet në Shqipëri, Bosnje, Bullgari, Krime, Kroacia, Qipro, Greqia, Hungaria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, Rumania, Tatarstani, Vojvodinë, dhe në diasporë turke.

Alevis janë në mesin e më të madhe turke, Turkmen, Tatar, Azeri, Zaza dhe nën-etnike kurde .

Duke parë këtë  fraksion të këtij grupimi fetar pyetja tjetër gjendet sërish:

-Ç’punë ka këtu Kina dhe Rusia kur kjo e fundit në  heshtje vendosi të forcojë praninë detare në Detin Mesdhe në afërsi të bregdetit sirian.  Rusët e bënë të qartë se vendosjet e tyre janë në përgjigje të situatës përreth Sirinë .

“Mirënjohur nga situata e formësimin deri në Mesdheun lindor, bëri thirrje për korrigjime të caktuara përmake- up të forcave detare , ” një burim i paidentifikuar në Shtabin e Përgjithshëm rus u citua nga agjencia ruse e lajmeve Interfax .

” Një anije -nëndetëse e Flotës Veriore do të bashkohen me forcat ekzistuese ruse detare  gjatë ditëve të ardhshme. Më vonë ajo do të jetë bashkuar nga Moskva , një kryqëzor me raketa e Flotës Detit të Zi “, ka shtuar burimi.

Duke njoftuar synimet e tyre ,rusët duket se kanë përforcuar  këtë pikë se një konflikt në Siri mund të jetë  shpejt të fitojë një dimension të rrezikshëm ndërkombëtar , mbasi zona tashmë është mbushur me luftanijet amerikane dhe britanike .

Rusia ka ushtruar ndikimin e saj për shumë vende të cilat kanë qenë dikur në ish-republikat sovjetike që tashmë kanë një popullsi të identifikuar alevit.Përvoja e Rusisë në Afganistanë tregoi se zjarri dhe hekuri mund të rinin bashkë    në një tokë që digjej cdo ditë kurrsesi interesat.

Krahas Rusisë u shfaq dukshëm në synimet e konfliktit me Rusinë,Irani.

Iranianët , thuhet në një koment ditor  mjeshtër në artin e luftës psikologjike , dërguan mesazhe përgjatë një udhë të dyfishtë për fuqitë perëndimore. Presidenti H. Rouhani ka  këshilluar SHBA dhe aleatët e saj për të respektuar ligjin ndërkombëtar në vendimmarrjen e tyre në Siri , i cili ka qenë i akuzuar për një sulm në rritje kimike javën e kaluar në periferi të Damaskut .Frika e Iranit mbështetet tek argumenti  se rënia e Assad një alevit dukshëm do të  mbetej Irani i vetmi vend ku alevitët kanë pushtet absolut.

Parë edhe në aspektin, që lideri fetar i këtij vendi  pretendon të jetë lider suprem tek alevitët përtej këtyre kufinjëve  kërkojnë që pushteti tu mbetet  pakicës alevite në Siri se sa një regjimi synit që mbështesin vendet arabe dhe Turqia që do të luanin lojën e maces me miun.

Njëkohësisht , komandantët ushtarakë të lartë iranianë , përfshirë edhe shefin e stafit të forcave të armatosura Hassan, paralajmëroi troç se ata do të djegin Izraelin , nëse Siria u sulmua , duke ngritur spektrin e përshkallëzimit të pakontrolluar rajonal.

Shefi i Iranit Trupave të Rojeve të Revolucionit Islamik  – Mohammad Ali Jafari theksoi se SHBA do të përballet me një tjetër skenar të luftës- Vietnam në qoftë se ajo në shënjestër  do të ishte  Siria .

Ç’punë ka Kina në këtë rajon shihet qartazi. Vazhdueshme me partneritetin e saj strategjik me Moskën pasi udhëheqësi libian Muamar Kadafi u përmbys dhe u ekzekutua gati dy vjet më parë , Kina përplasi  kërcënimin. Një editorial  Daily në Kinë , qortoi Uashingtonin për ndjekjen e një agjendë ” ndryshim regjimi ” në Siri . ”

Dhjetë vjet më parë ,SHBA-ja dhe aleatët e saje kanë  anashkaluar OKB-së dhe orkestruar një ndryshim të fortë regjimit në Irak me pretekstin se regjimi i posedonin Armët e Shkatërrimit në Masë, kjo nuk duhet të lejohet të ndodhë përsëri ,thekson e përditshme dhe  paralajmëroi se ” kjo ishte  që amerikanët  s’kanë mësuar nga gabimet e saj të shkuara dhe frenuar në idetë e të ndërhyrjes ushtarake në një vend tjetër ” . Vet , Ministri i Jashtëm kinez Ëang Yi përsëriti se “një rezolutë politike, që nga fillimi , ishte mënyra e vetme për çështjen siriane ” .

Kinezët kanë qenë gjithashtu të theksuar për mos  fillimin e përshkallëzimit të krizës siriane në ekonominë globale. Një koment, që u shfaq në Daily ka  vërejtur se, “sulmi kanosës i ka dërguar tashmë dridhura nëpërmjet ekonomisë botërore, si rezervat globale ranë të martën , ndërsa çmimet e naftës dhe ari u rrit . ”

Ndeshja e interesave dhe konflikti kanë tashmë të ravvizuar  frontin mbështetës të ndërhyrjes në këtë vend dhe frontin tjetër që kundërshtojnë këtë ndërhyrje. Në shqip kjo përkthet kështu: Daullet e luftës  bien për Sirinë-Kinës,Rusisë dhe Iranit i c’pohen veshët.

*Msc.Anetar i Akademise Evropiane te Arteve

Një dështim i Edi Ramës !

by

”Nuk mund të ketë atdhetari pa liri, liri pa virtyt, virtyt pa qytetar; Krijoni qytetarinë dhe keni çdo gjë që iu nevojitet; Pa atë ju keni asgjë, përveçse skllevër që nga sundimtari e deri poshtë. (-Jean-Jacques Rousseau)”. /

Shkruan: Fahri Xharra/

Starti i mirë shihet në  mëngjes , më falni dita e mirë shihet në mëngjes. Por gabimi kur shihet herët atëhere ai duhet dhe mundet  të përmirësohet , se dita  është e gjatë. Prandaj , Zoti Rama që në start ende pa ardhur një shtatori gabove. Të shpresojmë që gabimet tjera të jenë më të vogla. Po kush vëllaçko të këshilloi për Shkëlzen Maliqin? Ka burra tjerë Kosova. Mos është ndonjë gabim në kalkulimet tuaja ,apo a mos është ndonjë mvarshmëri së cilës nuk i kësh dot?

“I futur më pas në llogaritë e karrierës politike për kryeministër, ai është bërë shpesh qesharak në Kosovë. Herë u afrohet atyre si mik i ngushtë i luftëtarëve, herë u shfaqet si një vlerësues i madh i jugosllavologëve, dhe herë herë dhe si nacionalist që mendon dhe për Preshevën.” (M.B.) . Nuk e pate dikend tjetër?

Don Kishotët  në Ballkan dhe Sanço Pançot në Kosovë të bëjnë të qeshin, për aventurat e tyre të cilat e kanë një qëllim tjetër nga  ata të personazheve të Miguel de Cervantesit, por sidoqoftë e kanë një ngjajshmëri shumë të madhe. Edhe tek ne është duke luftuar irealja kundër reales. Edhe te ne po shihen bujtinat më të thjeshta si kështjella, tasi i berberit si helmetë e shkëlqyeshme, e kaluara e dështuar si një shansë për rivendosjen e saj në kushte të reja, krijimi  i gjërave që kurr nuk kanë ekzistuar si të mundshme për  të ndërruar rrjedhen  normale të gjërave dhe për të krijuar hendeqe të reja ndermjet veti. Një nga sançuaot e Kosovës është edhe ky , i përzgjedhëri këshilltar.

Diku i “mëshefur”  Don Kishoti i Ballkanit iu dërgon  sançopançuave të Kosovës këtë: ”Sikur era fatbardhë, e cila gjer më tani na ka vajtur kundër, të na kthehej menjëherë në favorin tonë e të na i fryente pëlhurat e pllanave tona dhe të hynim me siguri e pa rrezik në limanin tonë, ne do të fitojmë. Se do të jetë e pamundur të bëhësh kalorës nëse nuk  dëshiron dhe nëse s`ke kurajë e as vullnet për të marrë hakun e të parëve dhe për të mbrojtur të kaluarën tënde të “ndritur” duhet ta dini se  sikur mos të përmbaheni prej frikës, mund të nisim lëvizjën e punëve se frymat e vendësve nuk janë kurr të qetësuara, e na mundemi t`i kthejmë gjërat si ishin dikur” (nga  Don Kishoti i Cervantesit f.96). Ta dini se “Kosova është vend i paradokseve. Secili paradoks paraqet një realitet të hidhur, por të gjithë së bashku tregojnë fytyrën e vërtetë të Kosovës.”. Besoj fortqë nuk jeni në ndikimin apo nën urdhërat e Don Kishotit të Ballkanit.. Na rrou e zeza!

”Nuk është kurrsesi as i pavarur. Nuk di ci është tek Ramës ta quaj të tillë, por vet Shkëlzeni bën shumë kujdes të jetë gjithmonë me dikë. Angazhimet e tij të pacipa duke shitur fytyrën në TV Klan për sondazhe që ka diktonte nga pas perdes Sandri me Kastriot islamin, janë shembuj që ndajnë intelektualët dhe karakteret e pavarura nga njerëzit që shërbejnë për lek. Në këtë pikë nuk duam avokat se akoma nuk na ka ikur shija e keqe e asaj çfarë kemi parë më 2009 dhe 2011 në Tiranë.” Në Gjakovë thuhet : O Fetah , as me nae e as me ata!. Njerëz të tillë që lundrojnë pa ditur të notojnë ,mvarën nga timonieri i lundrës.

Nejse , prap një pyetje : Kosova ka burra plot , por kush ta mbushi mëndjen I Nderuar ?

Këshilltar rajoni, është emër i madh.