Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KOLË BIBË MIRAKAJ: “ VETVRASJA E NJË KOMBI ”

by

NGA IDRIZ LAMAJ*/

Nju Jork- 13 Dhetor 2015  / Për librin e Kol Bibë Mirakajt: “VETVRASJA E NJË KOMBI” kanë shkruar dhe do të shkruajnë studiues tonë të njohur. Unë këtu do të percjell  një shkrim të prof. Ernest Koliqit, i cili asht  shkrue këtu e 47 vjet ma parë me rastin e vdekjes të Kolë Bibës. Shkrimi i plotë i prof. Koliqit do të pasohet me nji paragraph vlerësues të prof. Rexhep Krasniqit për autorin e librit në fjalë, po me rastin e vdekjes së tij, nji mendim timin të shkurtë për këtë  vepër të vlefshme historike dhe dy-tri fjalë përfunduesi dedikue Pal Bibë Mirakajt /

Ernest Koliqi: /   

                                    Kolë Bib Mirakaj 

Edhe nji shok i vlefshëm u shkoq papritmas nga aradhja në mëgrim e dalzotsave të Liri, i ftuem përte Dyerve të kësaj Jete nga ai Za urdhënuer të Cilit çdo njeri mishit e gjakut asht i shtërnguem t’i ndëgjojë. Kolë Bib Mirakaj na la shi në nji kohë kur mërgata ndiente ma tepër se kurr nevojen për hovin e pashterrshëm të ndiesive patrjotike dhe për rysnin e tij njerzore e shoqnore. Mund të thuhet se  Vdekja e gjet në kambë, në llogor të qëndresës së ngrehun kundra mohuesave të traditave ma të shëndoshta shqiptare, kundra zotnuesave qi përpiqen me i a tha tharmet jetësore kombit t’onë. Ai dikur luftar trim e i vaditun në përdorim të pushkës, tashi në megrim zhvillonte nji luftë idenash me armët kalorsiake të ndiesive të zjarrta të veta. Ushqente bindje të patrandun në vërtytet rilindëse të popullit prej shtresave ma gjenuine të cilit ai rridhte.

         Kolë Biba si moshë përfshihej n’at ortë qi njofti dy luftat e mëdhaja botnore, qi u gazmue e u dejë në shpalljen e pamvarsis shqiptare, qi u dalldis n’epopen e shkurtë por plot afsh pësimi patrjotik të Mbretit Wiedit, qi gzoi e vuejti në tallazin e ngjarjeve nëpër të cilat u përshkue ky brezi ynë i pafat. Ajo e Kolës mund të quhet brezni orëzezë, sepse fati e paracaktoi të gjallojë në nji periudhe historike ku kënaqjet qenë të shkurta dhe mjerimet të pambarueme. Rrethana të turbullta, – qi terratisshin shpesh-herë ndër shpirtna dritën udhëhjekse t’idealeve kombtare edhe n’atdhetarët ma të kulluet, – kërkuen prej vepruesave në fushë kombtare dej arenzi (çelikut) e qindresë së rrebtë ndër nisme e ndër përpjekje politike. Therorit ma të nalta, guximi ma i vërvitun, vendosja ma e ngurtë nuk mjaftuen orvatjeve të shqiptarizimit, shpesh të denueme për në mposhtje nga fuqi madhore, nga anmiksija e fatit. Historija e Shqipnis, tue zanë fill nga veprimtarija e Skanderbegut, e tue vazhdue me nisme vetqeverrimi të Karamahmud Bushatit e t’Ali Pashë Tepelenës, me kryengritje kosovare e të Ded Gjo’ Lulit, e prap ma vonë me tjera orvatje të Rilindasve deri në ditën e sotme, paraqitet përgjithsisht si varg deshtimesh, të rrethueme, po, me trimni kreshnike por e shkueme huq, –  varg epopesh lavdiplote, drita e së cilave u shue në terr e në harresë.

         Zanafillen i Ndiemi e kishte prej atyne fiseve malsore, në të cilat mbet e paprekun gjatë rrjedhimit të qindvjetave rraja ma e pastër e bujare e gjindes arbnore. Ato fise qenë muroja e rracës s’onë e ruejten kufijt e atdheut me gjoksa viganorë e, mbrenda kufijve, doket e gjuhën e të Parvet, fizjonomin e vetit ethnike, pasunin e pikatun të traditave qi ne na shquen nga kombet tjera e na lejon m’u thirrë Shqiptarë. Para se me u arsimue në Shkodër në shkolla austrjake, Kolë Biba e begati menden e  zemrën dhe e mbrumosi karakterin në frymë të dokeve qi ushqehen në gjak ilyro-shqiptar. Idealet e burrnis e të nderit i a gdheni në shpirt vargu i kangve të rapsodve qi përmban, në trajtën njomsisht primitive, nji palc përftimesh e ndiesish të larta njerzore. Afshi epik i rapsodive të bjeshkve, ku Zanat ruejnë sekretet e thalbit ethnik t’onë, e frymzoi gjatë jetës – jo vetëm atë por edhe rrethin e tij shtëpijak dhe krahinuer. I vëllai Pashuk Biba, i biri Ndoc Kolë Mirakaj e tjerë pjestarë të farefisit e të krahinës shuguruen me gjak të pastër fisnikinë e zanafilles së tyne dhe fituen të drejtën m’u këndue në lahuta të sotme e t’ardhëme si Kalorsa kreshnikë të Lirisë. Kola ra deshmor në nji luftë tjetër, n’atë të përpjekjeve civile jo ma pak e vlerët, ndoshta tue shpresue të kapi heret a vonë pushkën m’u mate ballafaqe me anmiqt e Shqipnis ashtu si ishte matun shpesh ma përpara. Në shtat mbante varrët qi luftat për liri  t’atdhuet i shkaktuen dhe ndoshta ato varrë i a kanë shkrutue të të gjallët.

         Ndonse travajët e jatës s’e lanë kurr të qetë, Kolë Biba nuk e ndërpreu asnjiherë  mundimin e vet për forcim e naltësim t’atdheut. Meritë kryesore e tij qe orientimi  i pashëmangun në vijën e drejtë të shqiptarizmit. Ai si fënerë kishte testamendin e patrjotve ma mende-ndritun që shprehi Shqipnija nga gjini i vet. Në pështjellim të ngjarjeve, në përleshje të pasjoneve, në rrapamë të rrymbave të nduernduerta politike qi dallojnë botën e vogël të politikës shqiptare, ai mbante syt e ngulun n’epope të përflakun të Fishtës, në mësime largpase të Gurakuqit, në thjeshtësin burrnore të Bajram Currit. Këta të Mëdhej ai i njofti si udhëhjeksa në lamije të atdhetarizmit, shembullin e tyne përpiqej të ndiqte.

         Mjerisht, po e shtjerrtueme në dukje, pa e thellue vargun e ndodhive qi u gërshetuen në përiudhat e fundme të historis së kombit t’onë, na jepet me mendue se kreshnikija – begati e madhe në trashigim të gjakut arbnuer, – u shkri kot e se përpjekjet atdhetare ma të shqueme i asgjasoi nji fat plotë mizori.

         Nuk asht ashtu. Edhe Skanderbegu humbi luftën mbasi çmeriti botën në Lindje e në Prendim me trimnit e veta. Epopeja e tij nuk u vorros me të. Erdhi tue  lëshue dritë përhera ma tepër e, mbas pesqind vjetësh, lulzoi e qiti fryt agimesh fatlume për kombin t’onë. Therorit e  atdhetarëve nuk njohin bjerrje. Kohë mbas kohe ato kërthnetën  në dobi të popullit të cilit i u kushtuen.

         Kolë Biba jo vetem kreu mbrenda rrethanave qi fati i parashtroi detyren e vet si Shqiptar gjallnik e zemër-ndezun, por u naltësue nëpërmjet flijes së trupit të vet dhe të gjakut farefisnuer, në kambën e atyne atdhetarvet qi fuqizuen rrajën e shqiptarizmit. ( “Shejzat”, 1968. Nr. 4-6, fq. 247).

         Ndërkaq, prof. Rexhep Krasniqi, historian i njoftun në kohen e tij dhe  Kryetar i  Komitetit “Shqipëria e Lirë”, shkruen ndër të tjera me rastin e vdekjes të Kolë Bibë Mirakajt:

         “ …Me 17 Maj ndrroi jetë bashkatdhetari Kolë Bib Mirakaj. Jeta dhe veprat e tij në sherbim të çashtje shqiptare janë të njoftuna prej të gjithve dhe me gjithë anmiqësitë që ka krijue në sheshin politik, të gjithë ata që e kanë njoftë kanë qenë të detyruem me e çmue për burrninë dhe virtytet e tij të nalta, tipike të krahinavet tona malore…”                                                             (“Shqiptari i lirë”, Mars-Gusht 1968. fq. 4).

  ****

Librin e Kol Bibë Mirakajt: “Vdekja e nji kombi” e kam lexue me vemendje. Kjo vepër, pa marrë paraysh se çfarë debati mund të ngritë sot ose nesër, asht me randësi të veçantë historike. Për mendimin tim, kambëngulja e autorit për qendrim të pamshirshëm ndaj rrymës komuniste,  dhe kritikat për përçamjen e krenve të nacionalizmit, janë shumë të drejta. Sot mund të kundërshtohet ky mendim, por në qoftë se analizohen në hollësi tmerret që i solli komunizmi kombit tonë dhe damet që sollën përçamjet e krenve të nacionalizmit gjatë asaj periudhe nuk ka si mos të simpatizohet Kolë Bib Mirakaj për shprehjen e mendimeve të tij shkoqun dhe guximshëm në këtë vepër historike me titull tronditës: “VETVRASJA E NJË KOMBI”. Fundi i fundit ai ishte pjesëmarrës i dalluem në ato zhvillime historike-politike dhe i njoftun për sakrificat përsonale, familjare dhe farefisnore ndaj çeshtjes shqiptare, gjatë asaj përiudhe. Prandaj, mendimet e tij të shprehune burrnisht qendrojnë në  çdo kohë.  Kur mendohet se në çfarë gjendje mbeti shteti shqiptar  para zbarkimit të forcave pushtuese italiane asht prekse dhe e ndershme kjo shprehje tij :

         “ Kemi hy me bindje se me veprimtarinë dhe vetmohimin tonë, po i kursejshim atdhuet një “ katastrofë ” ma të madhe, e kështu, kemi bindjen edhe sot e kësaj dite. Kemi pasë vetëdijen se Shqipnija n’atë gjendje të krijueme nga forca madhore, kishte humbë nji pjesë të indi- pendencës së sajë, po që askush nuk mund t’ia evitonte ose kufizonte ma tepër se ne atë humbje ndër ato rrethana, kemi ndije për detyrë impe- rarive ndaj atdheut mos me e dezertue në atë kohë aq të vështirë dhe mos me e lanë barken pa zot në fatin tragjik të tallazeve.”                                                                                           (“VETVRASJA E NJË KOMBI” fq. 81). Kurdo të shkruhet historia jonë kombëtare për të cilën bahet shumë fjalë, hatrtuesit e saj nuk mund të nxjerrin nga tryeza e analizi- mit të zhillimeve historike të asaj përiudhe  këtë vepër të Kolë Bibë- Mirkajt.

 

***

Ky shkrim i kushtohet Pal Bibë  Mirakajt, i cili ishte mik i ngusht i familjes tonë. Për 7 vjet Pali mbajti ndërlidhjet midis grupeve luftara- ke antikomuniste prej maleve të Pukës, Mirditës, Shalës e Shoqshit, Lumës, Hasit dhe Malësisë Gjakovës. Axha im Alush Halili Lamaj qendroi në mal me Tahir Hoxhën e Gashit prej pushtimit të Tropojës nga komunistët me 16 tetor 1944 deri nga fundi i vitit 1949, kur u arratis në Jugosllavi. Pal Bibën e lidhte miqësia e ngusht vllaznore me babën tim, Shpendin dy axhallarët Alushin e Shabanin, dhe nanën time Borën. Gjatë atyne viteve Pal Biba, sa e sa herë levizte nëpër Malësi të Gjakovës dhe kishte takim me Tahir Hoxhën në Lum të Gashit, ndalohej te kulla jonë, në katundin Shoshan,  furnizohej  me ushqim dhe përcillej natën nga baba im,  për në vendin që ai e kishte caktue.

         Kur ne erdhëm këtu në New York, dy muaj mbas vdekjes të Kolë Bibës, Pali menjiherë erdhi dhe u përqafue ashtu si burrat e dikurshëm malsor me axhen babën dhe nanën time. Kurr nuk harroj kur hyni për herë të parë në shtëpinë tonë në Bronx dhe  të dera e apartmentit i tha nanës t’ime: “ Oj Borë, nji bukë kollomoqi të nxet dhe nji pshere djath se jamë përngutë ”, dhe nanës time iu mbushen sytë lot m’u te dera e dhomës pritjes ku nana, axha dhe baba im të plakun e të lodhun memzi pritshin me u përqafue me Pal Bibën.

 * Majte sot me 3 Dhjetor 2015 ne promovimin e librit te Kol Bibe Mirakaj”Vetvrasja e nje Kombi” organizuar nga Federata Panshqiptare e Amerikes”VATRA”

Serbët nuk ndalen , ne me heshtjen tonë iu ndihmojmë

by

Nga Fahri XHARRA/
Ne duhet të dimë se çka shkruhet për ne ne , pa marrë para syshë ardhjen : o për të ke o për të mirë. Duhet të dimë për shumë arsye , të vetëdijesohemi se nuk jemi në tapetin e kuq të popujve që bota “shastriset” për ne,nuk jemi në listën e vendeve që iu kishte propozuar dikush dikujt  si  vendin e dytë për jetesë pas vendlindjes . Por nisur nga propaganda serbe ne jemi :” përzierje e komponentëve te ndryshëm etnik apo përzierje e kulturave serbe. Me emrin qe ia dhanë kombit të tyre të ri , shqiptarët përmenden së pari në shek.11 pas Krishtit me etnonimin Albanët e apo Arbanët (Ферјанчић 1988 ). Erdhën si barinj kështu që gjetjet arkeologjike për shqiptarët janë shumë të vështira- nuk janë të njohur për vendbanimet e tyre të përhershëm e as profesionet e tyre , por nëse kërkohet diçka për ata  , atëherë duhet kërkuar nëpër bjeshkë apo male ne varret e tyre të pa identifikuara. Barinjtë e kohërave të dikurshme mu si Hunobulgarët apo fiset e pastra hune nuk janë të njohur nga poçeria e tyre , të cilat zakonisht gjenden në vendbanime  ,por atyre duhet përcjellur lëvizjet , migrimet dhe vendet e ndryshme të vdekjes; ashtu edhe shqiptarëve; larg vendit të tyre të lindjes , larg vendit të tyre amzë.
Burimet e shkruara dhe gjuha e tyre tregon për prejardhje të ndryshme të fiseve shqiptare nga të cilat i njohim  Arbanet (Шиптара ) dhe  Mirdites (Мардаита ) e që të dërgojnë në Azinë e mesme nga Kaukazi e deri në Siri .  (arheolog Djordje Jankovićhttp://www.rastko.rs/rastko/delo/11620).Të kotë e ke të bisedosh me serbet ne takime ndërkombëtare nëse nuk iu përplasë për fytyre këto trillime të zakonshme sllave. .
Unë dhe mbarë populli nuk  mundemi që në këtë kohë të dëgjojmë se çka flitet për ne mediumet e hapura ; vetëm mund ta paramendojmë   se çka bisedohet , shkruhet ,postohet për ne qarqe të mbyllura dhe vendim marrëse.  Ndoshta edhe politikë bërësit tonë nuk e dine sepse edhe sikur ta dinin nuk kanë “gojë “ për të folur .E ata që i përcjellin janë të përzgjedhur mu nga ata që shumë pak dine.

Çka tjetër thuhej , në prag të bisedimeve për statusin e Kosovës , deri në vitin 2008;  “ Po kalojnë shekujt dhe ne tokat tona ( Serbe  fxh) në Kosmet ( Kosovë fxh) “ llogorojnë” ( pra , jo të përhershëm) shqiptarët , të cilët shumohen e terrorizojnë pravosllavinë ( ortodoksizmin serb) , Tani kur këta po e kërkojnë pavarësinë thirren ne dy çështje se janë autokton e çka nuk është e saktë sepse po këta me imagjinatat e tyre e mashtrojnë veten dhe boten. Ne akademitë e Rusisë , Gruzisë , Armenisë dhe Italisë janë shënimet qe tregojnë se ka ekzistuar  Albania e Kaukazit dhe se kjo e sotit e ka emrin nga ajo.
Një fakte tjetër nga shqiptaret është se ata janë shumicë ; e vërtete sepse Kurani atyre iu lejon martesën  me katër gra dhe se natalitetin e pa kufizuar e kanë ç’frytëzuar  si armë për dëbimin e te tjerëve “(vecernje novosti,13.10.2005god. )
Asgjë e re nga politika antishqiptare serbe’; vetem se shqiptaret me sjelljet e tyre po e trashin propagandën  serbe .

“ Чак, 1838. године скоро 400 година после првог турског пописа – у Пећи (како записује Јозеф Милер): Срби чине 92,09 одсто становништва. (Приредио – Ђорђе Бојанић ) “
Në vitin 1445 në Kosove e Metohi kishte vetëm 46 familje shqiptaresh te posa ardhurl ndërsa serbe ishin  12 844 familje. (. У жупама: Косово, Сиринићкој, Средачкој, Ибарском Колашину, Биничкој Морави, Призренском Пољу, Лабу Шиптара тада нема. )

Në atë kohë pra ( 1445 ) në Pejë nuk ishte asnjë familje shqiptare.  Bile edhe ne vitin 1838 , gati 400 vjet pas regjistrimit turk – në Pejë 92.09 % ishin serbë (Чак, 1838. године скоро 400 година после првог турског пописа – у Пећи: Срби чине 92,09 одсто становништва.)
E  ngjashme apo e njejte me deklaratat e hoxhëve tanë të “merituar” te cilët na helmuan historinë , origjinën dhe ardhmërinë. E njëjtë edhe me hasankaleshat e viteve 60-70-ta.
Të  thyhen nervat kur i lexon shënimet serbe  te kohëve të sotit , por të humbë orientimin edhe shkrimet e pseudoshqiptarëve që rrëshqasin në te njëjtin  akull antishqiptar.
Për ata që duan të mësojnë se çka shkruajnë serbët . më poshtë oi japi ne origjinal disa shënime plotësuese.
***
(По Рабану ми смо их називали Рабанаси, односно Арбанаси, како их и данас зовемо. Странци су их звали Албанцима и то из два разлога. Зато што су знали њихово порекло из кавкаске Албаније и зато што су са њима дошли први пут у додир на пределу Белиграда испод Томора. Белиград су Латини називали Албом, што је превод његовог српског имена на латински језик. Турци су их називали Арнаутима, што на арапском значи – „они који се нису вратили.” Они се стварно нису вратили, остали су у Србији. Сами Арбанаси нису за себе употребљавали ни једно од тих имена, они се називају Шћипетари, асвоју земљу Шћиперија. На њиховом језику реч шћипе или шкипе значи крш, брда или комове. Шћипетар се може превести на српски језик са Брђанин. Аустроугарски писци су, крајем 19. и почетком 20. века, намерно давали погрешно тумачење значења имена Шћиперија, уместо земљом брђана, називали је „земљом орлова„. То је требало да пред светом да Арбанасима неко племенитије порекло њиховог народног имена. * Deretiç_

 

 

 

 

 

 

 

vecernje novosti,13.10.2005god.

Приредио – Ђорђе Бојанић

 

На Косову и Метохији (Старој Србији) било је, пола века после Косовске битке, само 46 новоусељених албанских кућа (Албанци су племе са Кавказа које је населило данашњу Албанију почетком 11. века), како сведочи први турски попис из 1445. године за области Дренице и Подрима.

 

А српских кућа: 12.844. У жупама: Косово, Сиринићкој, Средачкој, Ибарском Колашину, Биничкој Морави, Призренском Пољу, Лабу Шиптара тада нема.

 

У Пећи, на пример, тада није било ниједне албанске породице…

 

Чак, 1838. године скоро 400 година после првог турског пописа – у Пећи (како записује Јозеф Милер): Срби чине 92,09 одсто становништва.

 

Данас, после НАТО злочиначке-агресије, под називом „Милосрдни анђео“, у Пећи (седишту српског патријарха) живи само неколико Срба!

 

Долазак Албанаца на њихове данашње територије…

 

 Албанци воде порекло са Кавказа. Албанија на Каквазу налазила се на истоку ове планине, између Каспијског мора и врха Кавказа. Једино по чему је та стара Албанија била позната јесу велики и опасни пси, такозвани кавкаски овчари.

 

Године 1043. побуњени намесник Сицилије, бивши византијски војсковођа Ђорђе Манијак, покреће војску преко Јадрана, у којој је било и Албанаца са женама и децом, да би у бици код Дојрана Манијак трагично изгубио живот.

 

Пораженим Албанцима, без бродова који су пали у руке Византинаца, Срби су омогућили да се населе у српском Поморју, околина  Скадра (некадашња престоница Србије). Убрзо су се одомаћила два назива за ову етничку заједницу, турски назив Арнаути – “они коју немају где да се врате” и назив Шћиптар, којим су се Арбанаси најрадије називали.

 

Населили су се на данашњој територији Албаније, углавном су се бавили сточарством , пошто су живели у планинским пределима.

 

Искористили су најезду Турака и тако се одомаћили.

По Рабану ми смо их називали Рабанаси, односно Арбанаси, како их и данас зовемо. Странци су их звали Албанцима и то из два разлога. Зато што су знали њихово порекло из кавкаске Албаније и зато што су са њима дошли први пут у додир на пределу Белиграда испод Томора. Белиград су Латини називали Албом, што је превод његовог српског имена на латински језик. Турци су их називали Арнаутима, што на арапском значи – „они који се нису вратили.” Они се стварно нису вратили, остали су у Србији. Сами Арбанаси нису за себе употребљавали ни једно од тих имена, они се називају Шћипетари, асвоју земљу Шћиперија. На њиховом језику реч шћипе или шкипе значи крш, брда или комове. Шћипетар се може превести на српски језик са Брђанин. Аустроугарски писци су, крајем 19. и почетком 20. века, намерно давали погрешно тумачење значења имена Шћиперија, уместо земљом брђана, називали је „земљом орлова„. То је требало да пред светом да Арбанасима неко племенитије порекло њиховог народног имена. * Deretiç

То није необично, зато што су данашњи Албанци мешавина различитих етничких компоненти, односно различитих култура. Они који су дали име овој новој нацији, забележени су први пут тек у 11. столећу, под етнонимима Албани и Арбани (Ферјанчић 1988). Они су били досељени сточари и зато су археолошки тешко препознатљиви – нису познати по трајним насељима ни занатској производњи; требало би тражити њихова гробља у планинским пределима. Сточари ранијих епоха, као Хунобугари или угарско племе, нису забележени по сопственој грнчарској производњи, која је најчешћи археолошки налаз у насељима, већ по гробљима и гробном инвентару, којима се могу пратити њихове сеобе изван матичног простора. 

Писани извори и језик указују на разнородно порекло албанских племена, међу којима исходиште најзначајнијих Арбана (Шиптара) и Мирдита – Мардаита треба тражити у предњој Азији, од Кавказа до Сирије.

arheolog Djordje Janković
http://www.rastko.rs/rastko/delo/11620

Faleminderit zoti Kryeministër!

by

Shkruan: Enver Bytyçi/

Gjithkush në këtë vend e di se PS e para saj PPSH kanë patur dhe kanë një ndjesi dhe refleks antiverior. Ndre Legisi, një nga figurat e njohura të Partisë Socialiste, e përmendi këtë fakt para disa muajsh, duke pohuar një të vërtetë të padiskutueshme. Jam përpjekur të shmangem në trajtimin e kësaj teme dhe madje nuk kam botuar shumë shkrime të këtij karakteri atëherë kur botoja revistën KOHA, në vitet 1998-2002. Ndonjë nga miqtë e mij kolegë më ka tërhequr vëmendjen për këtë, por jemi pajtuar në diskutime ose në heshtje se hapja e diskutimit për diskriminimin krahinor nuk i shërben pajtimit kombëtar dhe të ardhmes së vendit tonë. Vazhdoj të mbetem në këtë linjë mendimi, sepse më shumë se shtëpia ime e krahina ime më dhimbset Shqipëria, kombi e atdheu.
Megjithatë kryeministri Rama me deklaratën e tij në Sarandë atakon dhe fyen jo vetëm Berishën, por edhe ata që ai i quan “shpellarë”. Kur nuk ishte kryetar i PS-së dhe kryeministër pati artikuluar shumë herë fyerje të tilla. Si kryeministër deri më sot e ka shfaqur urrjetjen e tij krahinore duke u tallur me ata që ai quan votues të tij në Veri. Kush i ka ndjekur takimet e kreut të ekzekutivit në dy fushatat elektorale e sidomos këtë të fundit për zgjedhjet vendore, ka parë se si në batutat e tij zoti Rama ironizonte dhe fyente qytetarët e këtij vendi me prejardhje ose banorë të asaj që ai i quan Alpe. Këto qëndrime vijnë të freskëta në memorien tonë edhe në rastin e shpërndarjes së tapive elekorale të kryeministrit tonë.
Por në rastin e sotëm, me deklaratën e tij në Sarandë, i mbështetur plotësisht nga Koço Kokëdhima, Rama i shkoi deri në fund misionit të tij: Sipas tij pronat e pronarëve i kanë zaptuar njerëzit e ardhur nga Alpet (shpellat) që atë ditë që Saliu mori pushtetin. Alpet dhe Berisha jënë në të vërtetë një sinonim I njëri-tjetrit. Ndërsa socialistët si kurrë ndonjëherë ndokush, si kurrkund në ndonjë vend tjetër në botë, e shndërruan në kauzë lidhjen që i bënë, sipas tyre “shpellës-shpellarëve dhe Berishës”, të cilit preferojnë t’i thërrasin “Saliu”. Unë e kam ditur gjithmonë se Sali Berisha është sulmuar që ditën e parë, jo si opozitar, por si “malok”, nëse do të përdornim zhargonin që Edi Rama përdor jozyrtarisht. Eshtë në metodologjinë dhe doktrinën e socialistëve dhe ideologjisë socialiste që të luftojnë njeriun në qenien e tij biologjike. Lufta biologjike është karakteristikë e sojit të marksistëve që sot janë në pushtet. E tillë ishte lufta kundër Sali Berishës gjatë më shumë se 25 viteve dhe e tillë do të mbetet deri në fund. Të tillë luftë biologjike bëri psh Milosheviçi në Kosovë. Por ka edhe shembuj të tjerë, më i tmerrshmi prej të cilëve përmendet holokausti.
Kjo luftë biologjike është zhvilluar sistematikisht, çdo ditë, çdo orë, me një regji perfekte, me regjizor, skenaristë, aktorë, dhe figurantë të shumtë. Janë paguar miliona për suksesin e kësaj lufte. Me para nga aferat e korrupsionit, trafiqeve dhe spiunazhit. Qëllimi ka qenë i njëjtë: Rrëzimi i Berishës nga pushteti ose pamundësinë e marrjes së pushtetit prej tij. Megjithatë artikulohej me disa definicione relative si “primitivë”, “arkaikë” etj. Edi Rama dhe zevendësi i tij, Koço Kokëdhimë i dhanë fund sot narrativave të tilla. Ata dolën hapur, prandaj meritojnë falenderimet e mia të veçanta. Në fund të fundit u bënë me dije socialistëve dhe simpatizantëve të Partisë Socialiste në Veri të vendit tonë se janë antiveriorë, se kanë sentiment urrejtjeje biologjike për Veriun e Shqipërisë, se nuk e durojnë veriorin në pushtet, madje as në administratën shtetërore, as në hierarkinë gjyqësore apo ushtarake. Pra, janë për një luftë me armë ideologjike biologjike. Nëse do të bënim një studim për përkatësinë krahinore të të larguarve nga administrate e shtetit pas vitit 2913, do të kishim një statistikë lemeritëse sa I përket diskriminimit të veriorëve. Megjithatë askush nuk është ankuar me këtë arësyetim. Nëse do të përdorja shembuj që njjoh vetëm unë, do të duhej një listë aq e gjatë sa nuk do të mund t’i nxinte asnjë gazetë. Megjithatë asnjëhërë, askush nga veriu, qoftë ky politikan a diçka tjetër me ndikim në opinionin publik, nuk e ka artikuluar këtë fakt. Megjithatë Edi Rama nuk ndalet. Ai fyen kolektivisht qytetarët e tij, zgjedhësit e tij, votuesit e tij, ata që u bashkuan para më shumë se dy vitesh në “shuplakën njëmilionëshe kundër Sali Berishës”. Tani që këta votues po i bëjnë thirrje Berishës të rikthehet, se Rama po ua nxin jetën, kryeministri ynë po përdor kartën e fundit që i ka mbetur, përçarjen krahinore. Nuk kishte bërë më shumë se kaq dikur në vitin 1914-1924 Esat Pashë Toptani. Të dy, Toptani dhe Rama, njësoj si diktatori Hoxha veprojnë me të njëjtin synim: Pushtetin – pa marrë parasysh faturën që do të mund ta paguajnë shqiptarët.
Kryeministri ynë i bën me dije edhe atyre pak naivëve në Kosovë, të cilët besojnë se Edi Rama është patriot, se fyhreri ynë, fatkeqësisht, ska kurrëfarë lidhje me patriotizmin, me flamurin, me kombin e atdheun. Një kryeministër që e ndan territorin e tij që administron në të mirë e të këqinj, që i etiketon njerëzit sipas përkatësisë krahinore, fetare a sociale, ai kryeministër është më e pakta një udhëheqës përçarës i familjes së vet kombëtare. Lufta biologjike kundër alpinëve (shpellarëve) është edhe luftë kundër Kosovës, sepse në thelbin e saj pushteti konceptohet si tapi e krahinave dhe krahinarizmave në Shqipërinë e Edi Ramës. Me Kosovën dhe Shqipërinë në një shtet të përbashkët peshorja e pushtetit do të anonte kundër Edi Ramës, por jo kundër patriotëve të mëdhenj të Jugut të Shqipërisë.
Përdorimi i kësaj teze antishqiptare është në fakt një përpjekje e fundit e kryeministrit shqiptar për të garantuar disa vota më shumë të atyre që besojnë se “malokët janë e keqja e Shqipërisë”. Ndoshta ka njerëz në këtë vend që mun edhe të besojnë se jo Rama, por Berisha është e keqja e Shqipërisë. Prandaj i gjendur përballë presionit të jashtëzakonshëm për largimin nga pushteti, Rama lëshoi sot “bombën atomike” të përçarjes kombëtare. Nesër ka rrezik që t’i drejtohet komuniteteve fetare, duke i shtyrë ato në një konflikt të pamerituar. Edhe për këtë kryeministri duhet falenderuar. Sepse pas kësaj dite të gjithë në Shqipëri duhet të jenë të kujdesshëm, jugorët, veriorët, muslimanët, katolikët dhe ortodoksët. Dhe jo vetëm të kujdeshshëm, por edhe të vendosur për t’i thënë ndal këtij turi armiqësor që ka marrë kryeministri shqiptar kundër shqiptarëve.
Zoti Rama mendon se ofendon dhe fyem vetëm malësorët me deklarimet dhe ndjesitë e veta antiveriore. Në të vërtetë ai përgatit një dramë për shqiptarët, atë dramë, të cilën ne nuk e lamë të na ndiqte në asnjë periudhë të zhvillimit dhe civilizimit tonë, as në antikitet, as në mesjetë, as nën Perandoorinë Osmane, as nën mbretërinë e Zogut, as në regjimin e diktaturës komuniste. Këto 25 vite që kaluan në demokraci politika nuk ka bërë shumë për këtë vend. Por së paku ka parandaluar një konflikt të hapur e të rrezikshëm mbi baza krahinore e fetare. Viti 1997 bën përjashtim, ai ishte viti i artë i lulëzimit të të gjitha paradokseve antiveriore. Por falë tolerancës së “malokëvë” përballë atyre që kërcënonin të marshonin drejt Tiranës nuk përfundoi në një luftë civile.
Edi Rama dhe Koço Kokëdhima, ndoshta duan të përgatisin një 1997-të të dytë. Kjo nuk do të ndodhë. Sepse “malokët” nuk kanë kurrëfarë fobie përballë askujt në këtë botë. Produkt i civilizimit (apo shpellarizmit, sipas Ramës) në Alpe dhe rreth tyre ishte Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Pjetër Bogdani, ai që ndërtoi shtetin e parë shqiptar, pra Ahmet Zogu, bamirësja më e madhe e të gjitha kohërave dhe në të gjithë botën, Nënë Tereza, pacifisti i rangut ndërkombëtar dhe njëkohësisht nacionalisti I thekur, Ibrahim Rugova, liberatori më i madh në historinë tonë moderne, Sali Berisha, heroi i demokracisë shqiptare, Azem Hajdari. Prandaj zoti Rama nuk e komplekson dot Veriun, nuk mund të injorojë produktin e Alpeve Shqiptare, nuk mund të sfidojë askënd me deklarata të tilla. Thjesht dëshmon atë çfarë ai është dhe çfarë në të vërtetë përfaqëson. Edhe ose thjesht për këtë meriton respekt. Thuhet se po nuk dëshmove vetë se kush je, askush nuk e merr vesh se çfarë përfaqëson. Zoti Rama e tha me gojën e tij se kush është dhe çfarë përfaqëson për këtë vend. Edhe kjo është një ndihmë e madhe për publikun shqiptar.

HISTORIA E ÇAMЁRISЁ SË SAKATOSUR

by

nga Rasim BEBO/

(Disa shёnime pёr historianin prof. Kristo Frashëri)

  1. Kristo, nё fillim tё librit tuaj  “Historia e Çamёrisё”, ju shkruani: “Shqiptarёt dhe grekёt, pasardhёs tё ilirёve dhe helenёve tё lashtё… Me sa dihet, bashkёjetesa e banorёve tё dy etnive nё tё njёjtёn trevё gjeografike, ndonse ka zgjatur pёr mijёra vjet, nuk ka shkaktuar midis tyre asnjё konflikt etnik. (K. F. f.1).  Nё fund tё librit f. 325 shkruani: “Me kapitullimin e Gjermanisё hitleriane, mori fund Lufta e Dytё Botёrore, u ndёrprenё edhe masakrat e nacionalistёve zervistё kundёr shqiptarёve çamё. Kjo pёr arsye se krahina e Çamёrisё kishte mbetur pa banorё çamё myslimanё, mbasi shumica, pёrveç atyre qё u masakruan, arriti tё aratisej pёrtej kufirit me Shqipёrinë…”.

(Gazeta “Koha e jonё”, 12-11-2015 “Greqia ёshtё “mike shekullore” e Shqipёrisё”, ).

Prof. Dr. Eshref Ymeri shkruan: “… Greqia kurrёn e kurrёs nuk ka qenё “mike shekullore” e Shqipёrisё, ashtu siç nuk ёshtё edhe nё ditёt tona.”

Pellazgёt janё paraardhёsit e Ilirёve, Epirotёve dhe  Maqedonasve. Populli qё u vendos mё vonё nё Maqedoni, Epir dhe Iliri, ishte pikёrisht nga kjo kryeqendёr pellazge MIKENA – ARGOS. Pellazgёt mendohet se kanё ardhur kёtu rreth vitit 1900 p.e.s. (E. J. “Shqiptarёt”,  f. 66).  Ndёrsa semito-egjyptianёt “grekё”, kanё ardhur 11 shekuj mё vonё, nё shek VIII p.e.s.  Aristidh Kola tregon: “Pellazgёt janё aq tё lashtё, sa qё tё kenё lindur para hёnёs dhe pёr kёtё i quajnё Parahёnёs (Porselines) (selini) hena. (“Arvanitёt”, bot. 2002,  f, 36).  Nuk ka asnjё tregues, që ka provuar, ekzistencёn e grekёve para shekullit tё VIII. Homeri nuk ka cituar helenёt, as si popull dhe as si komb grek. Ai pёrmёnd pellazgёt nё Greqi, në Azin e Vogёl dhe nё Kretё”. (M. Aref f. 15)

J.P. Fallmerayer shkruan: “Shqiptarёt jo vetёm janё pasardhёs tё Ilirёve, por para sё gjithash, tё pellazgёve … se ilirёt pёrbёnin vetёm njё pjesё tё vogёl tё pellazgёve, ose tё shqiptarёve. (“Enigma”, bot. 1998, f. 276).

Robert Temple shkruan: “…grekёt dhe hebrenjtё janё shumё tё vonshёm nё historinё e lashtё, sa qё mund tё themi, qё bёhet fjalё pёr mijёra vite distancё pёrpara se vetё emrat Greqi dhe Hebre, tё vinin nё jetё”. (“Dodona…”, f. 48).

  1. Kristo ju shkruani: “Neoliti, kur shoqёria njerёzore arriti pjekurin e saj, fillon afёrsisht  6.000 vjet mё parё si dhe historia e qytetёrimit nё trevёn e Epirit. Se cilёt qenё kёta banorё tё hershёm tё Epirit, çfarё gjuhё flsnin, dhe cila ishte etnia e tyre, vёshtirё tё thuhet. (f. 7). Ju z. Kristo me kёtё dilemё kёrkoni tё sillni grekёt nё kohёn e Neolitit, sikur nuk e dinё se ai popull, kanë qёnё Pellazgёt me gjuhёn shqipe.

Ju z.Kristo, shkruani pёr Akademinë e Athinёs, me editor M. B. Sakellariu me titull   “Epiri 4000 vjet histori dhe qytetёrim grek”. Kёtu ju citoni, sikur jeni historian grek, kur ju e dini qё semito-egjyptianёt  “greke” kanё ardhur pas 1200 vjetёve  nё shek. e 8 p.e.s. “Akademia e Athinёs trajton nё mёnyrё integrale historinё e Epirit, gjatё harkut kohor të 4000 vjetёve, ka si autorё penat mё tё shquara tё historiografisë greke dhe nё tё nuk pёrmёnden banorёt shqiptarё tё Epirit. (f. 2).

  1. Kristo, ju gёnjeni kur u thoni brezave grekё: “…se atё qё nuk mund ta  fitonin me trimёri, mund ta realizonin nёpёrmjet “Kalit tё Trojёs”, pra me dredhi. Dredhinё si komponent tё indetitetit grek…”.  (f. 3).Kurse grekёt kanё ardhur pas 450-500  vjetёve, tё Luftёs sё Trojёs 1250 p.e.s., nё shek. 8 p.e.s., vallё a nuk ёshtё edhe ky manipulimm?… Z. Kristo Frashёri, ju shkruani: “Fitorja qё korri gjatë Luftёs sё Dytё Botёrore kundёr Italisё fashiste, qe e bujshme…”. (f. 4). Çfarё ndodhi? Qё Athina nuk realizoi dot aneksimin e pjesёs veriore tё Epirit?…  Mё 5 prill 1941, Greqia i kёrkoi kapitullimin komandёs sё armatёs gjermane, qё ndodhej nё Selenik, me kushtё qё t’i njihej kufiri aktual, qё mbulonte Shqipёrinë e Jugut, me 15 divizionet greke tё mbetura nga lufta italo-greke nё vijёn  Pogradec – Karaburun. Mbasi u njoftua shtabi qёndror nё Berlin, erdhi urdhёri, TЁ KTHEHET NЁ KUFIRIN E 1913.(gabim qё nuk u tha tё kthehen nё kufirin 1826) Dhe u kthyen brёnda dy javёve me brekё nёpёrkёmbё, duke mallkuar fatin qё nuk aneksuan Shqipёrin e Jugut. U çarmatosёn nё kufi, kur po futeshin nё Greqi, nga dy-tre ushtarё tё patrullave gjermane. Akoma mё keq. Kur prashutistat gjermanё, si pushtues u pritёn me luftё nё Kretё, tё nxitur nga Anglezёt,  shkelёn aktin e kapitullimit dhe pёr kёtё gjermanёt u sekuestruan flotёn dhe gjithё magazinat e ushqimit. Filloi urija dhe vdekjet nё masё tё gjёrё. Komandanti gjerman nё Greqi, njoftoi Berlinin, “historia do tё na dёnojё se po vdesin me mijёra vetё nga uria”. Hitleri telefonoi: “historinё do ta bёj vetё”. Kёta janё grekёt e pabesё edhe pёr veten e tyre.  Dhe mё tej: “Nё monografinё e Akademisё sё Athinёs,  historia e banoreve Shqiptarё tё Çamёrisё nuk trajtohet, madje edhe emri i Çamёrisё ёshtё fshirё…”. (f. 5).

Eugjen Pitardi nё vitin 1916 pohonte: “Tashmё… duket se Shqipёria pёrmbys dekomentat mё tё rёndёsishme arkeologjke dhe antropologjike, pёrsa i takon zanafillave tё popullsive tё lashta tё Gadishullit Ballkanit; popullsi, tё cilat, nё agimin e historisё i shohim tё figurojnё nёn emrin   PELLAZGO-ILIR”. (M. A. “Shqipёria” f. 18).

“Themelimin nga pellazgёt tё faltores sё Dodonёs nё trevёn e Epirit e pёrmend pёr tё  parёn herё poeti epik “grek”, HOMERI”.  Jo. Z. Kristo, Homeri nuk ёshtё “grek” se grekёt lindёn nё Ballkan pas 200 vjetёve tё Homerit. Ju shkruani: “Straboni, gjeografi i shek. tё I, shkruan: “Orakulli i Dodonёs, sipas Eforit, ёshtё ndёrtuar nga pellazgёt. Pёr pellazgёt flitet se kanё qenё mё tё vjetrit nga tё gjithё popujt, ata popuj qё kanё sunduar nё. “Helladё”.  Z. kristo nё kёtё kohё nuk ka pasur “Helladё”. (f. 11).

Citojmё Robert Angelin: “HELLAS, (Helladё), nё tё cilën ne lexojmё në tekstet greke, si emёr i Greqisё, me siguri nuk ka qenё asnjёherё… Pёr tё thёnё tё vёrtetёn, Greqia ka nisur tё quhet zyrtarisht dhe pёrgjithёsisht HELLAS pёr gjithё botёn, vetёm shumё vonё, kur u krijua si mbretёri e pavarur mё 1830 tё erёs sonë. Mё parё, dhe sidomos gjatё Perandorisё Bizantine, ajo asnjёherё nuk ёshtё quajtur Hellas , as Grecia, as Perandoria Greke ose Helenike, po gjithmonё Perandoria Bizantine me perandor bizantin dhe kurrё nuk ёshtё cilёsuar si grek…”. (“Enigma”, bot. 1998,  f.182).

“Sipas Hamondit, dёshmi se popullata greqishtfolёse shfaqen nё Epir 2100 vjet  p.e.s. janё sёpatat pёr luftё prej guri me vrimё, zbuluar nё Maliq pranё Korçës…”. (13). Jo.  Z. Kristo, semito-egjyptianёt “grekët”  kanё ardhur në vitet 800 p.e.s. dhe jo në vitet 2100 p.e.s.  Sic thoni ju: “Hamondi nё çdo moment tё historisё ai sheh vetёm helenёt.” (13). Pikërisht kësaj shprehjeje i duhet hequr vizё.

“Tё krishterёt e Thesprotisё  tё qytetit Nikopojёs i dhanё Romёs njё Papё, Eleuterin, i cili drejtoi selinё e shёnjtё pёr 15 vjet (170-185).  Nё katalogun pёr Papё, shkruhet: “Eleutheri me kombёsi greke.” (f.36)…  Ky ёshtё manipulim. Ai ishte pellazgo- epirot shqiptar.  “Autoktoninё e shqiptarёve nё Epir e dёshmojnё heshturazi … trajtesa e Akademisё sё Athinёs mbi Epirin botuar 1997 … Botohet heshturazi prania e shqiptarёve nё Epir. (f. 69).  Nuk zihet nё gojё Despotati shqiptar i Epirit.

Fan NOLI shkruan: “Mё 1379, pikёrisht kur kryezoti gegё Gjergj Balsha ndihmonte boshnjakёt nё Banat, Kryezoti çam, Gjin Bua Shpata, shkatёrrojё pёrpara Nartёs ushtritё e bashkuara tё serbёve, grekёve, napolitanёve dhe bizantёve, duke e siguruar despotatin e tij, deri sa vdiq nё vitin 1400. Mёnyra se si u fitua kjo beteja e Nartёs … kjo betejё u pёrsёrit disa herё nga Skёnderbeu nё rrethimin e Krujёs … ai u ra pёrsipёr si rrufe (tё rrethuarve shёn. im) dhe i shpartalloi fare, duke zёnё rob kryekomandantin e tyre tё ekspeditёs anxhuine, Huan Fernandes Heredia. (“Historia e Skёnderbeut”, bot. 1949,  f. 6-22).

  1. Kristo, ju thoni se nuk e njohim me hollёsi konvertimin nga tё krishterё në myslimanё syni, nё fund tё shek. XVI dhe vrulli nё shek. XVII. Kordinjano pohon: “Shqiptarёt, thonё mjaft autorё bashkёkohor, u kthyen nё myslimanё qё tё mos thitheshin prej popujve kufitarё sllave dhe grekё. Kështu mendojnё respektivisht: I. Irvin, R. Falaschi,  W.S. Dawis, Roberto Morozzo,etj”. Aristidh Kola thotё: “Sulltan Murati IV, lёshon urdhёr sipas kuranit dhe thotё: “Sa tё krishterё kanё feude tё turqizohen (myslimanizohen) dhe do t’i marrin ato, nё rast tё kundёrt do t’i humbasin”. Por u hiqet edhe liria, sikur janё njerёz tё kategorisё sё dytё. Shqiptarёt kur gjёnden nё dilema tё tilla kanё pёlqyr gjithmonё LIRINЁ DHE PASURINЁ.

“Teodor Kollokotroni ra dakord me Ali Farmakun qё tё formonin njё besёlidhje greko-arvanite, tё drejtuar kundёr turqёve. … Dhe pas çlirimit tё Greqisё, tё formohej njё “Mbretёri greko – arvanite”. (f. 130). Eleni Kocaqi shkruan: ”Fuqitё e mёdha, Rusia, Franca dhe Anglia, kёrkonin tё krijonin njё shtet grek, por jo shqiptar. Bota u shokua kur zbuloi se nё Greqi nuk kishte grekë, por nё pjesёn mё tё madhe tё saj rreth 70%  e popullsisё ishin shqiptarё ortodoksё dhe njё pjesё myslimane. Kisha ortodokse futi pёrçarjen midis shqiptarёve tё krishterё dhe muslimanёve dhe nxiti vëllavrasjen. (“Roli…”, f. 197).

Orvatja pёr njё pashallёk tё Shqipёrisё. Mis Durham kishte folur pёr kёtё bashkim tё Veriut dhe tё Jugut, pёr tё krijuar shtetin Shqiptar, duke ia lёnё vёndin e parё njёri- tjetrit nё mirёkuptim . Por Ali Pasha u orvat ta likuidonte fizikisht Mustafa Pashё Bushatlliun.  Ali Pashё Tepelena e  bindi Bushatlliun tё martohej me mbesёn e tij Aishenё, vajzёn e Veli Pashёs. U celebrua me njё dasёm madhёshtore qё mund tё quhet “Dasma e shekullit”. Pёr tё marrё nusen u nisёn nga Shkodra pёr nё Janinё rreth 800 kalorёs dasmorё. Vajtja dhe ardhja zgjati 4 javё. Natёn e martesёs nusja i dorёzoi dhëndërit si dhuratё personale nga gjyshi, Ali Pasha, njё dylbi tё veshur me argjёnd, tё mbushur, pa dijeninё e saj, me dinamit. Aliu shpresonte se kur dhёndёri do tё gradonte dylbinё, ajo do tё hidhej nё erё. Kёshtu  Aliut i hapej rruga pёr tё shtёnё nё dorё Shkodrёn. Por Mustafa Pasha pasi dyshoi, ia dha dylbinё rojes sё vet, me porosi qё ta provonte nё majё tё kalasё Rozafat nёse dukeshin muret e kalasё sё Lezhёs. Por rojtari sapo e gradoi dylbinё u hodh nё erё. Si pёrgjigje Mustafa Pasha prishi martesёn. Nusen Aishe Kademin e mbajti pёr gjashtё muaj nё bodrumet e kalasё deri sa ajo vdiq. (f. 135). Mё 25 janar 1822 mori fund pashallёku i Janinёs, bashkё me tё edhe synimi pёr tё krijuar Pashallёkun e Shqipёrisё.

  1. Kristo Frashёri, ju shkruani ashtu si shkruajnё historianёt grekё: “Derebejtё e Çamёrisё nё krye tё reparteve tё shqiptarёve çamё myslimanё, moren pjesё nё ekspeditat ushtarake osmane kundёr revolucionit grek. (f. 144).  Ndёrsa Dh. Ipsilanti, u çon aleatёve arvanitas myslimanё (çamё), letёr pёrgёzimesh pёr kontributin e tyre nё fitoret e para tё revolicionit dhe nё mes tё tjerash shkruan: “… Por ju o toskё burrёrorё, nuk keni origjinё nga orientalёt. Jeni pasardhёs tё heronjёve tanё paraardhёs… dhe emri i  juaj do tё mbetet pa asnjё dyshim i pavdekshёm, i dёgjuar dhe i lavdёruar nё tё gjithё mbretёritё e tokёs”.  (A. Kola  “Arvanitasit”, bot.2002,  f. 29, 30).

Qirjako Kutra thotё: “Krahina me emrin Epir, nuk ёshtё gjё tjetёr veçse njё pjesё e hapёsirёs gjografike shqiptare. (f. 148). Historianёt grekё kanё 200 vjet qё thonë: “Epiri ёshtё pagёzuar “djepi” i helenizmit modern”. (K. F., f. 153).

Robert D. Kapllan shkruan: “Ka jo pak autorё dhe shkencёtarё seriozё evropianё qё kanё dёshmuar se Epiri nuk ka qёnё ndonjёherё grek. Mund tё pёrmёndim edhe disa harta zyrtare, tё botuara nё Angli, Gjermani dhe nё Austro – Hungari, nё shekujt e kaluar, ku pёrdoret termi Shqipёri e Jugut…”  (“Greqia dashnorja e Perёndimit, gruaja e Lindjes”,  f.18).

“Kryeministri grek A. Komunduros nёnshkroi me qeverinë e Beogradit, kryesuar nga Ilia Gerashamini, mё 17 gusht 1867 nё Vesllau pranё Vjenёs. Athina dhe Beogradi u morёn vesh se pasi tё shpartallonin Perandorinё Osmane, viset shqiptare do t’i ndanin midis tyre dhe kufiri i tyre i pёrbashkёt do tё ishte lumi Shkumbin”. (f.158).

Fuqitё e Mёdha e abroguan protokollin nr. 13. Nё vend tё tij, ato nёnshkruan mё 24 maj 1881 nё Stamboll, marrёveshjen pёrfundimtare pёr kufirin e ri turko-grek. Janina se bashku me Çamerinё pёrjashtoheshin  nga aneksimi grek.  (f. 181).

Historianёt dhe gjeografёt antike kanё pohuar njё zёri, se banorёt e Epirit klasik nuk i takonin etnikomit Helen. Ata i kanё quajtur si “barbarë”, jo si banorё Helen, por Ilirё. (210)

Shqipёria Londineze. Mё 29 korik 1913, Athina vendosi administratёn ushtarake nё Çamёri. Qё nga ajo kohё, Çamёria po vuan nёn zgjedhёn greke. Janё vite tё ngjeshura me dhunё policore, politike dhe etnike tё cilat sinonin ta pastronin Çamёrinё nga popullsia mijёravjeçare shqiptare. (f. 215).  Mё 1913 qarku i Çamёrisё me 51.122 frymё, prej tё cilёve 37.842 janё shqiptarё, prej kёtyre 30.587 janё myslimanё shqiptarё dhe 7255 tё krishterё shqiptarё. Dhe grekё vetёm 13.280. Qeveria greke shpifi se sinonte tё shpёrngulte çamёt nga Çamёria dhe t’i vendoste si kolonё turq nё Anatoli.  (f. 223).

Shqipёria u pranua nё Lidhjen e Kombeve mё 17 dhjetor 1920. Ndёrsa Athina e trajtonte Shqipёrine si njё Turqi tё vogёl. (f. 229

Athina, mё 2 tetor 1921 merrte pёrsipёr tё respektonte tё drejtat e minoritetit grek dhe tё mos njihte asnjё nga tё drejtat qё i takonin minoritetit shqiptar nё Greqi. Banorёt shqipfolës tё Çamёrisё … Athina iu trajtonte si turq, kurse çamёt ortodoksё si grekë. (f. 239).  Pas disfatёs qё pёsoi ushtria greke nё Azinë e Vogёl, nё nёndor tё vitit 1922, policia greke kishte kryer bastisje tё dhunshme dhe hartonte listat e çmёve qё tё zboheshin pёr nё Turqi, nga tё cilёt 3500 familje nga Margёllёçi, 3000 nga Parga, 1800 nga Gumenica, dhe 1700 nga Filati. (f. 240).  Nё Konferencёn e Lozanёs, qeveria greke …kёrkonte pastrimin e Epirit nga banorёt shqiptarё, i konsideronte çamёt myslimamё jo si shqiptarё por si turq. (f. 241). Nё tetor 1923,  U pёrpunua qё çamёt e Greqisë tё kёmbeheshin me grekёt e Shqipёrisё.  Nё kёtё kohё nё Epir banonin 60.000 shqiptarё myslimanё dhe 20.000 shqiptarё ortodoksё. Por Athina nuk e pranoi kёtё zgjidhje. (f. 243).

Tirana deklaroi seriozisht mё 18 mars 1924, shpërnguljen e minoritetit grek nё rast se Greqia nuk ndёrpriste dёbimin e minoritetit shqiptar. Pёr kёtё u njoftuan ministrat e jashtёm tё Evropёs. (f. 247).

Mit’hat Frashёri njofton nga Athina: “Si mund tё jetojё njeriu, kur shtёpinё ia kanё marrё, kur drithin, bagёtinё ia kanё rekuizuar, kur tё huajtё janё bёrё zotёr nё arat dhe kopshtet e tyre?” Mit’hati kёrkon regjistrimin e minoritetit grek pёr t’i dёbuar dhe istalimin e shqiptarёvё qё po pёrzё greqia. (f.248).  Qeveria greke ka dhёnё urdhёr qё kёtej e tutje, gjithё shtetasit grekё tё mos flasin gjuhё tjetёr pёrvech greqishtes. (f.271).  Pjesё e madhe e kombёsive qё pёrbёjnё kombin grek, si arvanitёt, sllavёt, vllahёt dhe turqit flasin gjuhёt tyre nё shtёpi, por greqishtja pёrdoret nё publik dhe nё shkollё. Pra nuk ka komb grek tё mirёfilltё, por njё komb artificial, me njё gjuhё qё nuk ёshtё e popullit. (E. Kocaqi “Roli…”, f. 199 ). Në  Athinё mё 28 shtator 1936 Jani Metaksa lejoi hapjen e shkollave shqip nё Çamёri.

Në mbrёmjen festive qё organizoi mbreti Zog nё pallatin mbretëror, kur hyri delegacioni grek, vallen po e udhёhiqte motra e mbretit Zog, princesha Sanije me njё grup grash tё tjera veshur me kostum popullor. Kur kryetari i delegacionit grek M. Sakellariu hyri nё sallё, tёrhoqi vёshtrimin e pranishmёve se nё kokё kishte vёnё njё qeleshe tё bardhё, si ato tё malёsorёve, veç kёsaj admirali Sakellariu hyri menjёherё nё vallen qё po e udhёhiqte princesha Sanie. Gazetari shkruan se ky ishte njё “moment mallёngjyes”. Ai shqiptoi njё kёngё: “Gjaku ujё zbёnetё / e ndu bёftё s’pihetё”. (f. 282).  Demagogji greke.

  1. Kristo Frashёri, ju shpifni si historianёt grekё, kur thoni: “…uformua nё Çamёri qё nё maj tё vitit 1941, Partia Fashiste çame, Sekretar i pёrgjithshёm i saj u emrua Mazar Dino. … si reagim ndaj Partisё Fashiste, ata formuan Kёshillin Nac. Çl. me kryetar luftёtarin çam te rilindjes Musa Demin. (f. 289). Shpifje e fandaksur. Nё Chamёri nuk ka pasur Parti Fashiste dhe as Parti tё Ballit Kombëtar dhe as pёr kryetar kёshilli  z. Musa Demi.

Kёshilli i Pёrgjithshёm i Mbrojtjes si njё organizim politik, administrative e ushtarak, u ngrit nё Korik tё vitit 1942  me qendёr nё Gumenicë dhe me degё nё shkallё rrethi, nё Filat, Margёllёç, Paramithi e Pargё. Nё krye tё kёshillit pёr punё politike-administrative, u zgjodh Mazar Dino nga Paramithia, kurse nёnkryetar  dhe drejtues i mbrojtjes sё rendit u zgjodh Nuri Dino. Kёshilli i pёrgjithshёm i Çamёrisë pёrbёhej nga 42 veta. Anëtar pёr drejtёsinё, avokat Spiro Xhalluka nga Paramithia. Duhet tё pёrmёndim:  Kur e arestuan zervistёt Spiron, ai refuzoi te fliste greqisht nё sallёn e gjyqit dhe kerkoi njё pёrkthyes pёr tё folur shqip “se unё jam shqiptar”. Seanca mbaroi me pёrkthyes shqiptar,  gjyqi dha dёnimi me pushkatim, sollёn njё kalorёs para godinёs sё gjyqit dhe pasi i lidhёn kёmbёt me litar, kalorёsi e tёrhoqi zvarrё gjatё kalldrёmit deri te vendi i ekzekutimit. Ky ёshtё shqiptari Spiro Xhalluka qё i duhet njё monument nё mes tё Tiranës, ortodoksit çam SPIRO XHALLUKA.                Publicistja Britanike Miranda Vickers shkruan se “Gjenerali grek Zerva ndёrmori me miratimin e oficerave aleatё britanikё fushatёn me veprime greke kundёr çamёve gjatё periudhёs 1912-1945. Qeveria greke nuk pranon tё bisedojё pёr kёtё chёshtje. Nё kohёn qershor 1944-mars 1945 llogaritet tё jenё vrarё 5.000 burra gra dhe fёmijё. Pjesa mё e madhe e popullsisё çame kaloi kufirin dhe hyri nё Shqipёri. Greqia ka mohuar pasurinё me vlerё gati 2.5 miliardё dollarë…” Gjithashtu M. Vickers shkruan: “Pёr masakrёn çame zervistët patёn mbështetjen dhe autorizimin e Britanisё. (f. 327.

Mallkimi i popullit çam i dha njё grusht tё dhimbshёm Greqisё nё luftёn civile.

Mё 1 qershor 1944, Çurçilli dhe Stalini ranё dakord, qё Rusёt nё Rumani të lejohen tё marrin nisjativёn, ndёrsa nё Greqi Britanikёt. Mё 26-12-1944, nё Athinё u mblodh konferenca politike anglo-greke nёn kryesin e zv/mbretit, kryepeshkopit Demaskinos, ku morёn pjesё Wiston Çërçill, Papandreu etj.  Mё 12-2-1945  u nёnshkrua nё VARKIZЁ, çarmatimi i ushtrive tё EAMIT dhe tё EDESIT, u grumbulluan nё fshatin Kacikё nё jug tё Janinёs, pёr tё dorёzuar armёt, se ushtria angleze do tё mbante qetёsin e rendit.

Historiani grek Apostol Valalopullos shkruan: “…Populli grek u pёrça. Grekёt vranё njёri- tjetrin nё çastin kur fitoria dukej nё horizont. Kush e ka fajin kur u vra 1/7 e popullsisё greke, pёr kёta njё milionë tё vrarё e tё vdekur grekё”. (Nga internet).

Ju, z. Kristo Frashёri, me librin “Historia e Çamёrisё”, bashkё me historianin Pёllumb Xhufi, qё u shkruan parathёnien e librit dhe me çamin qё i mbështet, Shpёtim Idrizin, jeni bёrё mё grekë se grekёt. Asnjёherё nuk keni ngritur zёrin pёr Aprovimin e Rezolutёs Çame. Asnjёherё  pёr gjatё kёtij libri me 329 faqe, nuk e zini nё gojё priftin grek Janullatos, qё ka pushtuar Kishёn NOLIANE dhe ёshtё kthyer peshkop guvernatorё nё Shqipёri dhe qёndron mbi dy krerёt e PS dhe PD, tё mos harrojme edhe mbi Akademin e Shkencave Shqiptare, ku ju jeni anëtari i saj pёr historinё. Ёshtё fatkeqësi, qё ju nuk keni pёrfillur hitorianёt shqiptarё me grada shkencore tё kёtij çerek shekulli ku ndodhemi, si: Mathieu Aref, Dhimitёr Pilika, Eshref Ymeri dhe shumё tё tjerё.

Rasim Bebo Adison IL. USA dhjetor 2015  rasimbebo@att.net

 

Keida Kaceli: Në Shqipëri është rikthyer komunizmi

by

Në një rrëfim ekskluziv, studiuesja e përkthyesja e veprës amanet të At Zef Pllumit “Rrno për me tregue”, Keida Kaceli përcjell opinionin e saj mbi dekorimin e Shyqyri Çokut, hetuesit që vulosi dënimin shumëvjeçar komunist të At Zef Pllumit.”Heshtja jonë, vrastare e moralit dhe bashkëpunëtore e krimit”, shprehet Keida qysh në nisje të kësaj interviste, duke shtuar se nuk do të rreshtë kurrë të luftojë këtë heshtje e të kujtdo që me heshtje përpiqet të përdhosë figurën e Padër Zefit siç e thërret ajo.
(Keida Kaceli ka ndër duar përkthimin në italisht të vëllimit II e III të veprës më të njohur të At Zef Pllumit, “Rrno për me tregue”).
– Jeni përkthyesja në italisht e veprës së At Zef Pllumit “Rrno për me tregue”, punë kjo e lënë amanet nga vetë ai për ju. Pak ditë më parë mediat shqiptare zbardhën lajmin se Shyqyri Çoku, hetuesi që vulosi burgosjen shumëvjeçare të At Zef Pllumit, është dekoruar një vit më parë nga shteti shqiptar. Cili është komenti juaj mbi këtë fakt?
E dashur Alba të falënderoj për intervistën. Do i bie pak gjatë duke u nisur nga një thënie e çmuar e Shën Agustinit, e cila thotë “Ata që na kanë lënë, jo se nuk janë më, por janë të padukshëm dhe mbajnë sytë e tyre plot lavdi, të ngulitur në tanët plot lot”.
At Zefin e shtrenjtë, sa herë e kujtoj, më vjen ndërmend shikimi i tij mirëdashës, i gjallë, mbërthyes e i kthjellët në takimin tonë të parë dhe në atë të fundit. Takimi i parë me At Zefin ka qenë takimi më i rëndësishëm i jetës time, takim i cili do të bëhej udhërrëfyes i veprimtarisë time të ardhshme. Koha me Padër Zefin ndalej dhe e gjithë jeta merrte një dimension tjetër. Kultura e tij, bujaria fisnike, besimi në Zot, atdhedashuria dhe dashuria për njeriun, dashuria për vlerat e jetës, kaq e vyer e dëshmuar në atë që unë e quaj Bibla e dhembjes së gjithë kombit, rrallë t’i hasje në të përditshmen e varfër të ne frymorëve. Po, ne frymorëve, pasi sot më shumë se kurrë del në pah se ai ishte njeri, njeri që jetoi për të rrëfyer të vërtetën e për të na e përcjellë, ndërsa ne të tjerët me heshtjen tonë vrastare të drejtësisë e të së vërtetës së moralshme, jemi thjesht frymorë. Kur ndërmora nismën e përkthimit të veprës së pavdekshme të At Zef Pllumit isha 25 vjeç. Sot kanë kaluar shumë vite, plot 10 nga atëherë dhe shumë pak është bërë për të përcjellë veprën monumentale përtej kufijve të kohës. Padër Zefi me dashuri të papërshkrueshme dhe respekt të pashoq, ma besoi përkthimin në italisht të librit “Rrno vetëm për tregue” më 2005 dhe rrugëtimi i realizimit ka qenë shumë i gjatë. Vëllimi i parë i tij, në edicionin e parë italian i erdhi publikut në nëntor të vitit 2013 me titullin “Il sangue di Abele – Vivi per testimoniare” dhe më 2015 u ribotua nga “Buongiorno Italia” me titullin origjinal “Vivi solo për testimoniare” e u shpërnda nga “Mondadori” së bashku me numrat e parë të revistës, siç ju e keni pasqyruar mjaft saktë në artikullin tuaj të mëparshëm “Shqipëria fantastike e Kodrës, Vorpsit dhe Kacelit”. I kam premtuar Padër Zefit se veprën e tij do e përktheja me përkushtim dhe respekt për çdo presje të tij dhe ashtu kam bërë dhe po vijoj ta bëj me vëllimet II dhe III. Më pati thënë se do të kisha vështirësi dhe kështu ka qenë. Jo puna, por njerëzit. Bashkëvuajtësit dhe bashkëfajtorët nuk ndihmonin. Dhe këtu e ka zanafillën gjithçka.
Bashkëfajtorët dhë bashkëvuajtësit jepnin veç mosbesim dhe mosinkurajim. Shumëkush nga shtresa është munduar në vend se të më ndihmonte të më ndalte hapin. Frika e dështimit të bën të dështosh, por unë nuk pata frikë, por besim. Besim të plotë tek e vërteta. Tek e mira. Sot jam e lumtur që asgjë nuk më ndali pasi ekzistonte një dorë hyjnore që thuri plane më të bukura e më të mëdha për mua dhe veprën e pavdekshme të Padër Zefit. Dhe kjo do të mjaftonte kundër çdo medaljeje të turpit. Por më beso shumë ndjesi dhembjeje, zhgënjimi deri në indinjatë, neveri, si dhe ndjenja faji dhe turpi më zgjohen sa herë mendoj për varfërinë shpirtërore që na karakterizon ne frymorët e Shqipërisë. I vetmi vend që jo vetëm nuk ka rrëzuar ende Murin e tij të Berlinit, por – pas çerek shekulli përpjekjeje për demokratizim – ndërton paturpësisht bunkerë në mes të Tiranës europiane. Them përpjekje pasi Shqipëria jonë e vogël dhe e gjakosur nuk ka parë ende demokraci të plotë dhe mjerisht këto vitet e fundit u rikthye bindshëm në një sistem autokrat paradiktatorial.
Si mundet ta quajë veten demokratike Republika jonë e Shqipërisë, kur sot udhëheqin po ata njerëz që udhëhoqën dje në diktaturë?
Si mundet ta quajë veten demokratike Shqipëria jonë kur qeveria është e përbërë nga bijtë e ish-nomenklaturës komuniste? Si mundemi ta quajmë veten të lirë kur sot ne kemi ende urrejtje klasore që përcillet brez pas brezi?
A e di kush që gjithçka ka filluar me vjedhjen e pushtetit? Me grabitjen që komunistët i bënë vendit duke vrarë elitën e mëparshme? Duke ndezur luftën civile në të cilën sabotuan të gjitha konferencat kundër okupatorëve? A e dinë shqiptarët që historia jonë është një lëmsh mashtrimesh dhe gënjeshtrash të pashoqe? Një përdhunim i së vërtetës me përmasa çnjerëzore?
Në një vend demokratik krimi ndëshkohet nuk dekorohet.
Medalja e dhënë ndaj hetuesit kriminel dhe torturuesit të dhjetëra qindra të pafajshmëve politikë, duhet të ishte një turp për më të fundit ndër funksionarët e Ministrisë së Mbrojtjes, jo më për krerët e qeverisë.
Madje Shoqja Ministre si nënë, si grua, si institucion, do të duhej jo vetëm të kërkonte ndjesë, edhe të japë dorëheqjen. Po si nuk doli askush nga këta demokratët e orëve tona, të kërkojë ndjesën e nënave që kurrë nuk panë bijtë me sy e ikën natën në terr për të mos u kthyer më? Si nuk tregoi kush varret? Si nuk kanë humanizmin e mirënjohje që nuk iu prek një fije floku! Dhe dalin e qajnë bunkerin? Po si nuk i mjaftuan 718.000 bunkerë që shëmtuan Shqipërinë për dekada dhe ende e shëmtojnë, si nuk iu nxi kurrë faqja këtyre të paudhëve, të pafe e paatdhe, për gjakun që ende nuk është tharë e thërret drejtësi? Edhe sa medalje do të jepen derisa të rikthehet vëllavrasja në tokën arbnore? Boll më! Nuk mban më! Është turp ndaj dinjitetit njerëzor.
– Ju e keni takuar shumë herë At Zef Pllumin e keni shkëmbyer letra e opinione mes jush. Pra, e njihnit mirë njëri-tjetrin. Po të ishte ende gjallë cili do të ishte komenti i tij?
Padër Zefi ishte një njeri i mençur dhe shumë i saktë në analizat e tij. Ishte gjithashtu shumë i ndjeshëm dhe serioz dhe hokatar si At Gjergj Fishta me një ironi shpotitëse. Unë nuk dua të bëj sensacion e të tregoj se çfarë më tha pak ditë para se t’u ndante me këtë botë, për të ikur përgjithmonë duke na lënë jetimë e gati të pastrehë, ne të uriturit që ushqeheshim me dijen e tij në folenë e kulturës së tij. Padër Zefi si i fundmi i françeskanëve të mëdhenj e njihte mirë racën njerëzore. Jam e bindur se do të nënqeshte me urtinë e tij. Ai i njihte të gjithë. Do të thoshte “hajd shyqyr një teneqe xixëlluse ma tepër ngjoks që ishalla i ndriton në terrin e injorancës”. E dinte se flakada e shpresës që e mira të triumfojë duhet mbajtur e gjallë dhe ushqyer me vullnet e punë. Pasi më mirë se gjithkush ai e dinte se krahas atyre që e lartësonin dhe e respektonin do të kishte të tjerë që do e përdornin dhe do e tradhtonin. Nuk bënte dallim të djathtë të majtë. Më thoshte shpesh: “Padër këtu të djathtën nuk e njeh kush ndaj kam dërgu studentat me mësu e me e sjellë dije e kulturë si para luftës” e sa gjynah për ne që shumë nga ata që ai dërgoi nuk u kthyen më, e disa bashkëpunuan me këta dekoruesit e sotëm.
Dita e takimit tonë të fundit ka qenë 6 shtator 2007 në spitalin “Gemelli” në Romë. Padër Aureli (At Aurel Gjerkaj) më shoqëroi tek shtrati i At Zefit dhe biseduam gjatë. Kishte ndër fjalët e tij zhgënjim e dhembje, por sigurisht shpresë të madhe se një ditë historia do të shkonte në vendin e duhur, aty ku e vërteta ka shtëpinë. Ai nuk iku i shpaguar përkundrazi. Disa nga fjalët që më tha në atë takim të fundit ku shëndeti i tij ish përmirësuar pak, ishin “Padër, të paktën bajnë sikur kanë kuptu diçka, sikur kanë një farë pendese, por nuk e kanë bija jeme. E kanë sa për sy e faqe, se prapë po ne jemi armiku. Sa plagë kam ende në trup sa Krishti dhimbe njerëzore! Duhet me duru shumë, me mësu e me studju fort e mos me humbë shpresën. Mundohu mos mbetesh vetëm, e po mbete, lutju Zotit e mos u dorzo. Ti je italiane, puno mirë për Itali e për Shqipninë tonë se e mira kthehet dikur për mirë”.
Besoj se ishte amaneti i tij pasi ndjente se po largohej. Pas disa javësh nga kjo ditë mora një SMS me lajmin e tmerrshëm. I vura detyrë vetes ende për të bërë.

– “Rrno për me tregue” shkruan ati e sot vite pas vuajtjes komuniste e vdekjes së tij çfarë tregon ky dekorim?
Dekorimi është një turp i pashoq i gjithë shoqërisë shqiptare. Duhet një lëvizje qytetare e sinqertë që të marrë pozicion e të denoncojë publikisht këto akte që përcjellin me vetëdijen më të plotë krenari për krimet e kryera. Nga politika nuk presim më asgjë pas çerek shekulli tallitjesh e nëpërkëmbjesh, por duhet të jenë qytetarët që të marrin në dorë fatet e tyre dhe të dënojnë krimet që ende sot pësojnë. Heshtja qytetare është bashkëfajtore e krimit dhe vrastare e moralit. Vrastare e së vërtetës. Medalja tregon nderimin e krimit dhe shkeljen e gjakut të pafajshëm të viktimave. Tregon se shoqëria jonë është në gangrenë dhe nuk di as ç’është respekti për dhembjen. Mirë dosjet që u bënë strumentum regni për të bërë të mundur që ata të vijojnë duke mbretëruar me klanet e tyre dhe ne brezat e ardhshëm, por të paktën një vetëndërgjegjësim për të treguar varret ku groposën ajkën e kombit duke e bërë Shqipërinë e mjerë një bordello pa dyer ku gjeni i pastër u bë me biografi të keqe e për ta rregulluar atë iu desh të ngjizej me gjen kriminelësh.

– Jeni pjesë e një familjeje intelektuale tiranase e përndjekur nga diktatura komuniste, si dhe mbesa e Jonuz Kacelit, pushkatuar nga ky regjim. Si mendoni, a është zhdukur vërtet komunizmit në Shqipëri?
Gjyshi im Jonuz Kaceli u ripushkatua i vdekur pasi kish dhënë shpirt në duart gjakatare të numrit dy të Byrosë Politike të diktaturës kobzezë komuniste Mehmet Shehu. Mua personalisht asnjëri nga bijtë apo nipat e tij nuk më ka shfaqur pendesë apo ndjesë. Por gjeni është gjen. Nuk e pres. Secili qan hallin e tij dhe as do t’ia dijë për respektin njerëzor. Jo komunizmi nuk është zhdukur e nuk do të zhduket për sa kohë Sigurimi i Shtetit është rikthyer bindshëm me veprimtarinë e tij. Për sa kohë asnjë element i regjimit, diktatorët ende frymues, pjesëtarët e Komitetit Qendror, sigurimsat, hetuesit, prokurorët, shefa kabineti, gjykatësit, drejtorët, sekretarët, shefa degësh, shefa burgjesh e rajonesh dhe kjo për secilën nga fushat: ekonomike, bujqësore, industriale, energjetike, sociale, politike, kulturore, shkencore, artistike, sportive etj., etj.
Për sa kohë bijtë e etërve festojnë Pezën, nderojnë me simbolet dhe fotot e diktatorëve nëpër rrugët e qyteteve tona. Ata patën fatin e madh që na zgjodhën ne armiq se ne kurrë nuk e mësuam urrejtjen dhe hakmarrjen. Dhe iu them me plot gojën se ne nuk jemi viktima, ne jemi heronj. Për çdo medalje tuajën ne kemi pikë gjaku të gjallë heronjsh e martirësh të vërtetë. Jo e dashur nuk është zhdukur komunizmi si formë shoqërore, pasi për sa kohë që në matricën e tij do të jetë urrejtja për të tjerët dhe ata, po edukojnë edhe brezat e katërt me urrejtjen gjenetike e klasore, për sa shoqëria do të mbruhet me urrejtje dhe do të vrasë e do të vjedhë shpresën, ajo nuk do të jetë një shoqëri e shëndoshë dhe e moralshme dhe njeriu, siç kam mësuar, i gjallë apo i vdekur qoftë ai, rivdes sa herë vdes morali i një shoqërie.