Shkroi: Leonora Laçi*/
Me date 14 gusht në Hotel “Panorama” në Krujen e Gjergj Kastriot Skenderbeut u tubuan shqiptarë nga të gjitha trojet etnike ku u zhvillua sesioni i XIII-të shkencorë i Shoqatës Mbarëkombëtare Trojet e Arbrit. Këtë here ishte menduar që të zgjerohej në kohë dhe hapësirë, tema bosht për vetë rendësinë e vendit ku po mbahej, u titullua “ Populli shqiptar në rrjedhat e historisë, dhe roli i personaliteteve nga Epoka e madhe e Gjergj Kastriotit Skenderbeut e deri në fund të shek. XX”.
Duke filluar me himnin kombëtar, për ti lënë rradhën kujtesës së veprimtarëve të cilët janë ndarë nga jeta së fundmi, e për të vazhduar me këngën e Profesorit të nderuar Ernest Koliqit të interpretuar nga Entela Binjaku, kushtuar Kapidan Dr.Mark Gjon Markut , ku hapja u shoqerua dhe nga kënga e famshme “Therret Prizreni mori Shkodër” që është kthyer në pjesë e përhershme e aktiviteteve disa vjeçare të kësaj Shoqate.
Nuk munguan të ftuarit e nderit siç ishin: Dom Nikë Ukgjini Famulltar i Kishës së Dom Ndre Mjedës në Kukël, At Nikolla Marku prift ortodoks, Gjenerali Anton Quni, Sulejman Gjana Kryetar i Partisë Levizja e Legalitetit, Naxhi Bakalli Mjeshtër i Madh piktor, Sabri Maxhuni, Bianca Gjomarku vajza e Kapidan Ndue Gjon Markut, Aziz Salihu, e të tjerë të ftuar nderi. Në këtë simpozium pati mjaft referues për tema të ndryshme, po ashtu u mbajt dhe ekspozita fotografike e luftëtarëve të Levizjes për Çlirim dhe Bashkim Kombëtar 1941-1945, nën udhëheqjen e Heroit Kombëtar Shaban Polluzha, ku ishte i pranishëm nipi i tij që ishte dhe iniciator për këtë nisëm Zahir Kastrati.
Në fjalën e hapjes e mbajtur nga krutani nipi i Mustafa Merlika Kruja, studiuesi i palodhur Eugjen Merlika u bë një pasqyrim i gjëndjes aktuale të shqiptarëve të ndarë në shtete të ndryshme, me këto fjalë:- “Ka më se njëqind vjet që populli shqiptar është i ndarë në pesë shtete, duke përfshirë këtu edhe Kosovën. Problemet, me të cilët përballohemi, janë të shumta e të larmishme, por besoj se mund të kanalizohen në dy rrjedha kryesore : n’atë të zhvillimit, që përfshin ekonominë, pushtetet, jetën politike e administrative, marredhëniet me rajonin e botën, dhe n’atë kombëtar që njëjtësohet me pritmërinë e bashkimit të trojeve në entitete administrative të mirëfillta.
Po t’i shtojmë këtyre faktorëve krizën morale të klasës politike, me korrupsione në nivele shumë të larta në të gjithë përbërësit e superstrukturës shtetërore, kemi një tabllo tepër të zymtë dhe aspak premtues për t’ardhmen. Pjesëmarrja në NATO, apo marrëveshjet e shoqërizimit me BE, megjithë ndryshimin në ligjet, në përputhje me ata t’Evropës që, për ne shqiptarët, mbeten kurdoherë në zbatim funksion i ndryshueshëm i interesave të kastave të pushtetit, nuk kanë arritur të bëjnë tek ne hopin cilësor të domosdoshëm, për të hyrë seriozisht në rrugën e zhvillimit të vërtetë, si Vendet e tjera të Lindjes ish komuniste”. Studiuesi Merlika me largëpamësinë e tij përçon mesazhin e bashkimit mes njëri-tjetrit në një të ardhme jo të largët, duke vlerësuar dhe punën e kësaj shoqate ndër vite, dukë thënë:-“ Ne, si Shoqatë, duhet të punojmë për strategjinë e tij, duhet të ballafaqohemi me pjesë të tjera të shoqërisë sonë, por edhe me klasën politike e cila nuk duhet të mendojë se zotëron të vërtetën absolute.
Edhe se është shumë e vështirë, edhe se i kemi paguar shtrenjtë në të shkuarën pasojat e mosmarrëveshjeve me njëri tjetrin, edhe se sot nuk jemi ende të shëruar nga ajo sëmundje e rëndë, duhet të bëjmë një mundim të madh për të gjetur gjuhën e përbashkët. Është një detyrë e jona kundrejt së shkuarës e brezave të saj, që i vunë themelet shtetit tonë, por është më tepër një detyrë kundrejt s’ardhmes e brezave që do të vijnë, sepse jeta e tyre do të jetë më e bukur në një atdhe të bashkuar e të mirëqeverisur”.
Mes referuesve ishin emra të njohur si: Prof. Jahja Drançolli, Prof. Muhamet Shatri, Prof. Riza Sadiku, Xhemal Meçi, Prof. Bajram Xhafa, Rukije Rama, Fatbardha Saraçi Mulleti, Leonora Laçi, Frank Shkreli, Klajd Kapinova, Tomë Mrijaj, Kastriot Vesalaj, Mërgim Korça, Lekë Tasi, Dr.Qazim Shehu, Kastriot Veselaj, Sabri Maxhuni Novosella, Mehmet Gjoshaj, Valon Bytyçi, Rezehana Hysa, Selman Etemi, Nue Oroshi, Prof. Ermelinda Kashah, Ervis Reçi, etj. Përveç referimeve për tema të ndryshme u bë dhe promovimi i veprës së fundit “Gjeneza e familjes Mrijaj ndër shekuj “të studiuesit nga SHBA Tomë Mrijaj sekretar i përgjithshëm i Lidhjes së III të Prizrenit ndërkohë dhe pjesë e kryesisë së Shoqatës Trojet e Arbrit, për këtë vepër u mbajtën dhe disa recensione kjo vepër është ndërtuar me argumente historike, përmes një mjeshtërie artistike dhe stili të këndshëm tërheqës, ç’ka e bën lexuesin të futet dhe përjetoi thellë ngjarjet e tij, për të mos u shkëputur deri në përfundim të plotë. Kujtimet, nuk janë veç një rrefim apo monografi familjare, që i intereson vetëm familjes Mrijaj (për të cilën flitet), por ka shumë faktime historike, që i interesojnë historianëve dhe studiuesve. Këtu njeri pas tjetrit, përmenden figura të shquara të kombit dhe nacionalizmit shqiptarë, emra të mëdhenj, si: Kapidanët e Mirditës, Preng Bibë Doda, Marka Gjoni, Gjoni i Marka Gjonit, Ndue Gjon Marku; klerikët, laikët dhe politikanët e kohës, si: Pader Engjëll Palaj O.F.M., Pader Pashk Prelaj O.F.M., Pader Marjan Prelaj O.F.M., Pader Tomë Xhaja O.F.M., Dom Pjetër Berisha, Dr. Mons Zef Oroshi, Dom Anton Kçira, Prof. Ernest Koliqi, Kolë Bibë Mirakaj, Prof. Rexhep Krasniqi, Kolonel Xhemal Laçi, Prof. Zef Nekaj, Ismet Ukë Sadik Berisha, e të tjerë, që kanë kontribuar në çaste vendimtare të historisë, duke mbetur pjesë e pandashme e saj.
Në sesion u shpërnda mes studiuesve dhe libri i XII-të E djathta Shqiptare në Mbrojtje të Shqipërisë Etnike, ku janë të renditura kumtesat e sesionit të XII-të të mbajtur në Gjakovë një vitë më parë.
Shoqata Trojet e Arbrit si promotore e shkrimit të së vërtetës historike dhe zbardhjen e figurave për të cilat ka qënë e ndaluar të flitet, për disa vite me rradhë ka fituar besimin e studiuesve për seriozitetin që e karakterizon duke nxjerr në botim kumtesat që referohen, ku librat e saj arrijnë deri në 700 ose 800 faqe. Dhe këtë sesion pati tema interesante duke qenë gjithëpërfshirëse nga Figura e Lekë Dukagjinit dhe kanuni i tij, Skenderbeu heroi ynë kombëtar, për të vazhduar me figura si; Preng Bibë Doda, Imzot Nikollë Kaçorri, Don Shtjefen Kurti, Bedri Pejani, Hasan Prishtina, Mustafa Kruja, Fan Noli, Zef V.Nekaj Abaz Kupi, Shaban Polluzha, Dr. Ibrahim Rugova, Arshi Pipa, për tu ndalur dhe në ngjarje historike siq ishte Beteja e Kosovës 1448, Luftrat Botërore dhe Shqiptarët, Kolaboracionizmi e të tjera çështje që akoma kanë nevojë për zbardhje nga studiues të zhveshur nga ideologjia komuniste, dhe për tu parë nga një pikëpamje tjetër.
Këto çasje të reja të historisë janë qëllimi i kësaj shoqate, pasi siç shihet shqiptarët megjithëse jetojnë në demokraci nuk kanë ndryshuar botëkuptim dhe duhet ende shumë kohë për të ndryshuar mendimet e rrënjosura në venat e këtij populli. Dhe më vend është shprehja” Kush harron të kaluarën është i destinuar ta përseris atë”. Dhe studiuesja Fatbardha Mulleti Saraçi me kumtesat e saj dhe veprat disa vëllimore është përpjekur të shkruaj të zezën mbi të bardhë, për të mos harruar të kaluarën ky popull, studiuesja Saraçi ka shkruar dhe vazhdon të shkruaj për luftën e klasave, për femrën e përvuajtur, për ato gra që preferuan vetëflijimin para torturave çnjerëzore të regjimit komunist në vend të dorëzimit, , ku ky regjim nuk kurseu as elitat intelektuale, ajo shkruan për dhimbjen njerëzore, për gjenocidin që bëri Shqiptari ndaj Shqiptarit.
Të gjitha këto tema bashkojnë copëzat e historisë së kombit Shqiptarë dhe janë historia ndryshe, që shumë Historianë të historisë zyrtare, nuk guxojnë të thonë të vërtetën por vazhdojnë akoma të shkruajnë atë që kanë shkruar dje, vazhdojnë akoma të gënjejnë gjoja se po bëjnë shkencë, por me një ndryshim, dje ishin të detyruar të gënjejnë ndërsa sot gënjejnë sepse nuk duan të besojnë ndryshe.
17 gusht, 2015 Shkodër
*Sekretare e Përgjithshme e Shoqatës Trojet e Arbrit.
Kosovë-Prizren/ Evropa fillon këtu, lançohet fushata në kuadër të DokuFest
Nga Behlul Jashari / PRIZREN, 15 Gusht 2015/ “Evropa fillon këtu” është fushata e nisur të premtën mbrëma në Prizren, derisa në këtë qytet më të madhin jugor të Kosovës, afër kufirit me Shqipërinë, po zhvillohet Festivali Ndërkombëtar i Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër DokuFest.
Ministria kosovare e Integrimit Evropian me këtë fushatë ka për qëllim të sensibilizojë qytetarët e Kosovës për procesin e integrimit evropian.
Gjatë lançimit në kuadër të DokuFest, në qytetin e Prizrenit, zëvendësministri i Integrimit Evropian, Ramadan Ilazi bëri të ditur se fushata do të përqendrohet në dy prioritete kryesore të axhendës evropiane, në procesin e liberalizimit të vizave si dhe Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit.
“Përmes fushatës do të shpjegojmë se çfarë është Marrëveshja e Stabilizim Asociimit, pse është e rëndësishme për Kosovën dhe çfarë përfitime do t’i sjell vendit. Krahas kësaj, do të përpiqemi të sqarojmë për qytetarët se çfarë në të vërtet nënkupton procesi i liberalizimit të vizave, apo më mirë të themi çka nuk nënkupton liberalizimi i vizave. Pra, të adresojmë keqkuptimet e shpeshta rreth këtij procesi, si çështja e studimeve, e drejta e punës e çështje të tjera”, është shprehur zëvendësministri Ilazi.
Ai ka vlerësuar se janë vetë qytetarët e Kosovës ata që kanë një rol të rëndësishëm për ta bërë realitet integrimin e vendit në BE.
Përafrimi i Kosovës me BE-në nuk është një koncept gjeografik, ka thënë Ilazi, duke shtuar se, përmes integrimit evropian vendi po kalon nëpër një proces të transformimit demokratik dhe reformimit, gjë që qon drejt përforcimit të demokracisë, përmirësimit të standardeve të jetesës dhe përafrimit të shoqërisë me atë të BE-së në çdo sferë të jetës.
“Para së gjithash, është përafrim në mëndje dhe në zemër. Procesi i integrimit të Republikës së Kosovës në BE, nuk vjen nga jashtë. Ai fillon këtu”, ka theksuar zëvendësministri Ilazi.
Nga 8 deri 16 gusht, në qytetin e Prizrenit në Kosovë po mbahet DokuFest, festivali tradicional ndërkombëtar i filmit dokumentar dhe të shkurtër. Tema qendrore e Festivalit në këtë vit është migrimi.
Një Dasëm Shqiptare në Kumanovë në familjen mërgimtarit të 100 vjetorit të Pavarësisë!
Nga Ahmet ZANI/
Zejdi Halimi është personazh i veçantë i rrugëtarëve të 100 vjetorit të Pavarsisë së Shqipërisë, 11 burrave që përshkuan në këmbë 517 km rrugë për të dërguar flamurin në Vlorë. Një eveniment që do të ruhet gjatë në kujtesë, për aktin sublim në nderim të atyre burrave që shpallsn shtetin e pavarur shqiptar më 1912 në Vlorë. Zejdiu ndodhej në emigrim prej shumë vitesh në Zvicër më familjen, dhe sapo është informuar se katër nismtarë nga Gjilani ishin nisur për në Vlorë në kambë ai nuk mund të qëndronte pa iu bashkuar këtij grupi të vogël historik, ndaj menjëherë u nis nga shteti zviceran me qëllim të bashkohej grupit. Zejdiu me një tjetër bashkombas të tij por dhe mik i familjës Qenam Hamdiu do të takoheshin me grupin e flamurit në Prishtinë. Ky rrugëtim shumë i lodhshëm me sakrifica, por këta ishin të vendosur të përshkonin rrugëtimin e tyre deri në Vlorë ndonëse muaji nëntor me kushte atmosferike të papërshtatshme në një udhëtim të tillë, por burrat e kombit nuk do të tërhiqeshin nga vendimi i tyre.
Grupi i rrugëtarëve pas disa ditësh udhëtimi ishte fati i mirë për mua të behesha protagonist të intervitoja, ndërsa Zejdi Halimi dukej tërësisht entuziast por dhe dashamirës ndaj mediave si dhe qytetarëve të cilët përshëndetnin sakrificën e tyre, dhe ndërsa Zejdi Halimi ndodhej në fundin e grupit të 11 personave histoik dhe gjithnjë kërkonte të dhuronte flamuj të cilët i kishte siguruar në një mënyrë të tijën në ditët e festës së 100 vjetorit.
Zejdi Halimi më pas…
Ndërsa grupi i shqiptarëve nga Kosova përfunduan me sukses udhëtimin duke i dorëzuar flamurin në Vlorë pikërisht në të njëjtën datë dhe orë presidentit të Repubilkës Bujar Nishani, pas dy muajve një pjesë e tyre do të takonin dhe ish- kryeministrin Sali Berisha pikërisht në zyrën e tij dhe më pas me iniciativën e Zejdiut do të ndalonin në hyrje të rrugës së Kombit në kujtim të udhëtimit. Takimi në qytetinj e Milotit ishte spontan por Zejdiu do të kërkonte pjesë nga interniari i udhëtimit si dhe do të sillte në vemendje pritjen e rezervuar në disa qytete në respektin të tyre.
Zejdiu do të niste një këngë patriotike kurbinase nga historia e Albulenës, ndërsa këtë mundësi i afrohet këtij patrioti që në arkivën e tij ruante këngë shqiptare.
Dhe ndërsa jeta e tij ishte e lidhur me emigrimin në shtetin zviceran Zejdiu do të ruante llidhje të forta me shumë familje që rastësisht ishte njohur gjatë muajt nënëtor gjatë udhëtimit në këmbë nga Gjilani në Vlorë. Përgjatë stinës së pushimeve familja e Zejdiut do të ndalonte në bregdetin e bukur shqiptar dhe padyshim nuk largohej pa takuar miqtë dhe më e veçantë është ftesa në dasmën e vajzës së tij me datën pesë gusht në Kumanovë.
54 vjeçari Zejdi Halimi të na bënte ftesën kohë më parë për të marrë pjesë në ceremoninë e dasmës së vajzës Arbenita madje ftesa e tij ishte dhe më e gjërë për shumë miq nga Shqipëria.
Udhëtimi në Kumanovë
E mërkurë katër gushti në mbrëmje do të udhëtonim për në ceremoninë e dasmës së vajzës tashmë të një miku shumë të veçantë, ndonëse nga qyteti verilindor maqedonas disa kohë më parë situata me shqiptarët ishte e trazuar. Kjo nuk do të na prishte imazhin e dasëmës që prisnim të kalonim më familjen e Zejdi Halimit këtij shqiptari në trojet etnike shqiptare ne shtetin maqedonase. Mjetit tonë në shenjë simbolike në raste gezimi të dasmave ishte zbukuruar ashtu si është dhe zakoni ynë me dy fjango nga të dy krahët. Në pikën kufitare ku ndahen dy shtete si i Kosovës me atë të Maqedonisë dhe konkretisht në atë të doganës së shteti maqedonas një grup dasmorësh hidhnin valle dhe kjo dukej qartë se ishin dasmorë ndaj dhe ne do të ndalonin të bashkoheshim me katë shqiptarë , që nuk e dinim se nga cili qytet ndodheshin, por ajo që na bashkoj ishte gezimi i përbashkët ndaj përcollëm urimet ë ndërsjellta pasi ne i prezantuam se ishin të ftuar në dasëm e mikut tonë në Kumanovë. Akrepat e orës kishin kaluar mesnatën dhe pak kohë nga udhëtimi do të mbërrinim në Kumanovë, një rrugë e gjatë në një vend të panjohur për ne. Ora tre e mëngjesit do të mbërrinim në destinacionin e duhur pranë një pike karburanti aty gjetëm dy punonjës një shqiptar dhe tjetri maqedonas. Shijuam kafen e servirur ambjentet e jashte të barit ku ndodheshin disa djem të rinj duke e shqoëruar dhe me biseda të ndërmjetme me djemtë e rinj të cilët na tregonin manyrën e bashkjetesës ndërmjet dy kombësive dhe njëri nga djemtë do të shfrynte ndaj sllavëve maqedonas.
Do të kalonim plot tre orë pranë lokalit deri sa të njoftonim Zejdiun për mbërritjen tonë, i shoqëruar me bashkëshorten e tij Saxhiden kanë mbërritur brenda pak minutash. Ajo që do në binte në sy pisëpari ishte flamuri kombëtar në ndërtesën e tij. Dikur denoheshim 20 vite burg nëse gjendej ky flamur dhe në çdo dhomë ishin të vendosur flamujt shqiptar. Brenda në shtëpi dhe pse në orët e para të mëngjesit gjetëm të afërmit e familjes ndërsa Arbenita ndodhej në kozmetikë për t’u bërë nuse ishte vajza që na bëri sebep për këtë vizitë në familjen e Zejdi Halimit i cili tregon historinë e të parëve të tij. Më pas një shëttitje në qytetin e Kumanovës duke na prezantuar thuajse në çdo detaj, si për bashkjetesën ndërmjet komuniteteve, politikat qeveritare, si dhe traditat e tyre. Njëra pjesë Kumanovës ishte tërësisht me shqiptarë dhe tjetra me maqedonas thuajse të ndara. Investime në ndërtimin e Xhamive ishte shërbesë kryesore e banorëve vendas. Investimet në shkallë minimale në infastrukturë dhe zhvillim në një pjesë të komunitetit shqiptar, madje zona në varfëri, pas mbylljes të disa aktiviteteve shtetërore. Në administratë ndodhen dhe shtetas shqiptarë, paksa të kufizuar, një ojesë e mirë janë në emigrim, në shtetet europiane dhe gjendja e tyre duke më e përmirsuar. Sakaq Zejdiu prezanton fqinjët e tij dhe shumë banorë të njohur për vizitën tonë në dasmën e vajzës së tij.
Dasma e Arbenitës do të bëhej e përbashkët me miqësinë e re, dhe mbrëmja e ceremonisë së dasmës ishte me pjesmarrjen të vetme nga femrat ndërsa një ditë më pas burrat.
Për ne miqtë ishte e pamundur të festonim dy ditë radhazi, ndërsa tërë familjarët këmbëngulnin për të qëndruar gjatë dy ditëve për të shijuar dasëm e vajzës shqiptare të këtij miku të mirë.
Emrush Haziri 76 vjeçari nga Gjilani babaj i Lutfiut kreut të komunës ishte i ftuari mik i kësaj familje por që do të shijonim me të vërtetë kënaqësinë e dasmës së Arbenitës, vajzës së këij miku të veçantë që na ka dhënë emocione tërësisht të paharruara që do të ruhen në kujtesën tonë. Një ditë e shënuar për ne duke marrë me vete emocionet dhe respektin e kësaj familje patriotike shumë atdhetare që në bisedat me këta njerëz do të lutinin Zotin për bashkimin e madhe të kufinjëve.
Kemi lënë pas Kumanovën por më së shumti një familje të miqve të përhershëm, në ndarje me emocione, lotëtë e gëzimit, duke shpresuar për t’u bashkuar në të tilla gëzime familjare si kjo në Kumanovë me Zejdi Halimin me këtë njeri që tregoj vullnetin e tij në rrugëtimin historik në 100 e Pavarsisë
Bregdeti i Himarës, fluks në rritje i turistëve të huaj
Nga Harilla Koçi/.- Andrei Pjestçinski, është një 27 vjeçar nga Polonia, me profesion arkeolog. Së bashku me një grup shokësh, bashkëkombas, të pasionuar pas motorrave, kanë ardhur në bregdetin e Himarës për të kaluar disa ditë nga qëndrimi i tyre në Shqipëri. Ata i përkasin asaj kategorie turistësh, të cilëve u pëlqen t’i kalojnë pushimet në një lëvizje të vazhdueshme, duke zgjedhur për këtë, vende të veçanta dhe të këndshme.
Andrei thotë se, udhëtimi i tyre do të vazhdojë më pas drejt Malit të Zi dhe në vende të tjera si, Kroacia, Sllovenia, Sllovakia, Austria. Është një intensitet lëvizjeje, që kushtëzohet nga pasioni i tyre për motoçikletat.
HimareNë Shqipëri kanë parë vende mjaft të bukura, por në mënyrë të veçantë, bregdeti i Himarës u ka pëlqyer mjaft. “Është një zonë e veçantë, e virgjër dhe mjaft interesante”, thotë Andrei. Ai veçon plazhet e këndshme, apo resortet e komplekset turistike moderne të cilat mund t’i tërheqin mjaft turistët nga të gjitha vendet. Për Andrein, bregdeti jugor i Shqipërisë është një peizazh befasues, ku mund të kalohet mirë. Madje, në këtë drejtim i riu polak të cilit i pëlqen të eksplorojë vende ku mund të gjejë gjurmë të dukshme të të kaluarës, e vlerëson maksimalisht këtë pjesë të bregdetit të Himarës (Porto Palermon), ku ngrihet kalaja e Ali Pashës, një kishë e vogël, e vjetër, disa dhjetra metra më tej, si dhe objekte të tjera me mjaft interes. Prandaj dhe me grupin e shokëve kanë zgjedhur që të bëjnë një ditë plazh. Kanë “parkuar” motoçikletat diku në breg dhe po shijojnë ujin e kristaltë dhe bregdetin shkëmbor të Porto Palermos.
Kalaja e Himarës 3Në fakt, Andrei Pjestçinski dhe grupi i motoçiklistëve polakë përfaqësojnë atë tendencë mjaft të spikatur dhe pozitive, që po konsolidohet, veçanërisht në vitet e fundit në bregdetin e Himarës, ashtu si edhe në pjesë të tjera të bregdetit shqiptar ku, numri i turistëve të huaj ka ardhur në një rritje befasuese. Gjatë muajve të verës, në këtë pjesë të bregdetit të Shqipërisë pushojnë turistë nga mjaft vende të Evropës, por edhe më gjerë. Anglezë, italianë, zviceranë, francezë, suedezë, malazezë, gjermanë, grekë, maqedonas, këtu i ndesh shpesh. Struktura turistike e këtij bregdeti vlerësohet prej tyre e kënaqshme dhe në standarde të pranueshme.
Punonjës në kështjellën e Ali Pashës, në Porto Palermo, thonë se, gjatë këtij viti numri i turistëve të huaj, vizitorë në kështjellë, ka qenë shumë i madh. “Është një shtim që duket”, thonë ata. Në plazhet e vogla, por mjaft tërheqëse të Porto Palermos, gjen çdo ditë qindra pushues nga rrethe e vende të ndryshme. Klearko, një banor i zonës, thotë se bregdeti i Himarës ka patur gjatë këtij viti një rritje të madhe të pushuesve dhe veçanërisht të turistëve të huaj. “Nga të gjitha vende e Evropës shikon këtu, çdo ditë. Ja, ti i pe vetë polakët. Por, si ata janë të shumtë francezët, zviceranët, anglezët, gjermanët. Ka shumë nga ata që vijnë këtu me rulota dhe i parkojnë, ja, atje, në atë shesh. Por, ka edhe nga ata të rinj të huaj, që kanë ngritur kampingje për të kaluar disa ditë pranë detit”, thotë 58 vjecari.
Keshtjella e Porto Palermos, Himare, Vlore (3)Foto HNë fakt, “boom”-i turistik, është i dukshëm dhe konstatohet fare lehtë në bregdetin e Himarës. Jo vetëm nga frekuentimi maksimal i plazheve të bukura përgjatë tij, por edhe nga tregues të tjerë, sikundër është fluksi i lartë i lëvizjes së automjeteve në rrugën e bregdetit. Përgjatë saj, ndesh autovetura me targa të të gjitha rretheve të vendit dhe të të shumë vendeve të tjera.
Plazhet e vogla dhe shkëmbore të Porto Palermos, plazhet e virgjëra të Llagamit, të Livadhit, të Gjipesë, ato të Potamit, të vetë qytetit etj, kanë qenë një zbulim i vërtetë, për ata që kanë ardhur këtu për herë të parë, ndërkohë që të tjerë që pushojnë këtu prej vitesh, kanë vendosur t’i qëndrojnë besnikë përzgjedhjes. /a.ke/
Një ditë e nxehtë vere me aromë dhe shije biznesi shqiptar në Nju Jork
Reportazh Beqir SINA – New York/
“Arthur Avenue” në Bornks, Nju Jork: Italianët dhe shqiptarët “mbretërit” e biznesit!/
BRONX NY: Megjithëse, është piku i verës i vapës dhe i pushimeve verore – ku pothuajse të gjitha familjet shqiptare nga kjo lagje – kan shkuar të kalojnë me familjet e tyre pushimet në Kosovë, Shqipëri, dhe vendbanimet shqiptare në Mal të Zi, Luginën e Preshevës, përsëri rruga e njohur Artur Avenue, Bronks, Nju Jork, gumëzhin pasditeve nga shqiptarët. Dyqanet e tregtarëve janë hapur, dhe klientët vijnë që të frekuentojnë çdo ditë pak aromë vendlindje , prej nga ushqimet por dhe shërbimi shqiptarë në këtë rrugë, ku tani Italianët dhe shqiptarët janë bërë “mbretërit” e biznesit në rrugën Arthur Avenue.
Sapo, hynë në ballë të kësaj rruge, ku në një dalje të saj nga lart, nga Fordham Avenue, sheh një tabel e cila shkruan “Welcome Arthur Avenue” , dhe një banderol e madhe në mes të rrugës e cila njofton se “rruga” e famshme, Arthur Avenue, po përgatitet të festojë 75 vjetorin e emërimit të saj.
Dhe, ajo që të tërheq vëmendjen në Arthur Avenue, është se në asnjë rrugë apo shesh në Amerikë nuk gjen kaq shumë biznese shqiptare, lokale, të vogla dhe të mesme, që tregtojnë dhe shërbejnë me të gjitha specialietet prej atyre nga vendlindja – deri tek ato italiane, spanjole, franceze dhe amerikane. Axhensi të biletave të udhetimeve, zyra avokatësh e noteresh, management, e të tjera shërbime, me shqiptarë pronarë e biznesmen.
Revista më e madhe amerikane, njoftoi më të madhe, para disa viteve , se ajo kishte bërë një “zbulim”, në mesë të Amerikës. Prestigjozja amerikane, e njohur në të gjithë botën revista “Times”, dukej se “mburrej”, kur e mori përsipër të informonte se shumë restorante, të cilat njihen si Italiane, në rrugën e famshme Arthur Avenue, në qytetin Bronks, Nju Jork, tani janë pronë e imigratëve Shqiptarë. “E vërteta, shkruante gazetari si më të qeshur, është siç thotë një proverbë e vjetër amerikane ” Se vërteta – po del nga dollapi”.
Por, unë, zgjodha t’ju tregojë lexuesve dhe atyre të cilëve nuk e kan vizituar ndonjëher këtë rrugë, e cila është e përfshirë edhe në guidën Turistike, të Nju Jorkut, se cila është kjo rrugë për shqiptarët, e kësaj zone, por edhe për ata që e frekuentojnë – çdo ditë, sidomos në mbrëmje, me shoqëri dhe familje.
Në rrugën Arthur Avenue, vetëm emrat e lokaleve, për të “thithur” sa më shumë klientelë – për çështje biznesi të duken ndryshe. Përndryshe, gjithçka është shqiptare. Në asnjë rrugë apo shesh në Amerikë – nuk dëgjon të flitet kaq shumë shqip – nga që ne shqiptarët e kemi edhe për zakon flasim dhe bisedojmë me zë të lart……
Në, Arthur Avenue(Rruga Artur), prej nga gjuha shqip – ushqimet e vendlindjes, dhe shërbimet, gjenë atmosferën e gjall të rrugve të Prishtinës, Tiranës, Tetovës, Preshevës, Ulqinit, aty gjënë shumëllojshmërinë e bukur shqipëtare, në Amerikë. BRONX NY: Megjithëse, është piku i verës i vapës dhe i pushimeve verore – ku pothuajse të gjitha familjet shqiptare nga kjo lagje – kan shkuar të kalojnë me familjet e tyre pushimet në Kosovë, Shqipëri, dhe vendbanimet shqiptare në Mal të Zi, Luginën e Preshevës, përsëri rruga e njohur Artur Avenue, Bronks, Nju Jork, gumëzhin pasditeve nga shqiptarët. Dyqanet e tregtarëve janë hapur, dhe klientët vijnë që të frekuentojnë çdo ditë pak aromë vendlindje , prej nga ushqimet por dhe shërbimi shqiptarë në këtë rrugë, ku tani Italianët dhe shqiptarët janë bërë “mbretërit” e biznesit në rrugën Arthur Avenue.
Sapo, hyn në ballë të kësaj rruge, ku në një dalje të saj nga lart, nga Fordham Avenue, sheh një tabel e cila shkruan “Welcome Arthur Avenue” , dhe një banderol e madhe në mes të rrugës e cila njofton se “rruga” e famshme, Arthur Avenue, po përgatitet të festojë 75 vjetorin e emërimit të saj.
Dhe, ajo që të tërheq vëmendjen në Arthur Avenue, është se në asnjë rrugë apo shesh në Amerikë nuk gjen kaq shumë biznese shqiptare, lokale, të vogla dhe të mesme, që tregtojnë dhe shërbejnë me të gjitha specialietet prej atyre nga vendlindja – deri tek ato italiane, spanjole, franceze dhe amerikane. Axhensi të biletave të udhetimeve, zyra avokatësh e noteresh, management, e të tjera shërbime, me shqiptarë pronarë e biznesmen.
Revista më e madhe amerikane, njoftoi më të madhe, para disa viteve , se ajo kishte bërë një “zbulim”, në mesë të Amerikës. Prestigjozja amerikane, e njohur në të gjithë botën revista “Times”, dukej se “mburrej”, kur e mori përsipër të informonte se shumë restorante, të cilat njihen si Italiane, në rrugën e famshme Arthur Avenue, në qytetin Bronks, Nju Jork, tani janë pronë e imigratëve Shqiptarë. “E vërteta, shkruante gazetari si më të qeshur, është siç thotë një proverbë e vjetër amerikane ” Se vërteta – po del nga dollapi”.
Por, unë, zgjodha t’ju tregojë lexuesve dhe atyre të cilëve nuk e kan vizituar ndonjëher këtë rrugë, e cila është e përfshirë edhe në guidën Turistike, të Nju Jorkut, se cila është kjo rrugë për shqiptarët, e kësaj zone, por edhe për ata që e frekuentojnë – çdo ditë, sidomos në mbrëmje, me shoqëri dhe familje.
Në rrugën Arthur Avenue, vetëm emrat e lokaleve, për të “thithur” sa më shumë klientelë – për çështje biznesi të duken ndryshe. Përndryshe, gjithçka është shqiptare. Në asnjë rrugë apo shesh në Amerikë – nuk dëgjon të flitet kaq shumë shqip – nga që ne shqiptarët e kemi edhe për zakon flasim dhe bisedojmë me zë të lart……
Në, Arthur Avenue(Rruga Artur), prej nga gjuha shqip – ushqimet e vendlindjes, dhe shërbimet, gjenë atmosferën e gjall të rrugve të Prishtinës, Tiranës, Tetovës, Preshevës, Ulqinit, aty gjënë shumëllojshmërinë e bukur shqipëtare, në Amerikë.
Këtë, realitet, e tregojnë emrat e vërtetë të ”banoreve”, të rrugës Arthur Avenue, pronareve dhe frekuentuesve, flamujtë, stikeret, emblemat, CD-it, kasetat, video-kaseatat, librat, revistat, gazetat, veshjet popullore, dhe mbi të gjitha, ushqimet e shijëshme dhe të këndëshme, tradicionale shqiptare.
Aqsa të thonë se do vijë një ditë që edhe ngjyrat e tri kolorit Italianë, janë duke u zvëndësuar shumë shpejtë me Flamurin kuq e zi, dhe Shqiponjën e zezë dy kokëshe( gjë që me punën dhe sponosirizimin e asamblesitit shqiptarë, është aritur këto vitet e fundit me rastin e festës së pavarësisë, kur rruga Arthur Avenue ,vishet e gjitha kuq e zi mbulur me flamurin Shqiptarë.
Mbi të gjitha, simbas statistikave popullimin të madh, nga emigrantët shqiptarët, Arthur Avenue(Rruga Artur” e ka pasur mbas pas 90′, ndryshimve të mëdha politke e sociale në Shqipëri, pasë rrëzimit të kobit të zi, komunistë, dhe rënjen e sitemeve diktatoriale në trojet tona. Shqiptarët nisën të lëvizin të lirë, dhe kjo rrugë, ashtu si shumë vende të tjera, tashmë është mbi populluar me shqiptarët e imigruar nga të gjitha viset, e sidomos ata të ardhur nga Shqipëria, Kosovës, Malit të Zi, Luginës së Preshevës, e të tjerë.
Këta, kanë filluar të servisin edhe me të gjitha ushqimet e vendit tyre, ëmbëlsira, djath, ullinj, buk, suxhuk, qebap, grosh, lakra, turshi, ujë vendlindje, pije, raki, birra dhe verëra, konserva, recel dhe komposte, nga Kosova, dhe Shqipëria e viset shqiptare.
Restorantet janë pothuajse të gjitha me manaxher dhe kamarjer shqiptare, që ja u kanë marrë klientelen thuajse të gjithave restoranteve italiane e biznesve italiane, të cilat konsideroheshin deri due si”mbretërit” e biznesit, në këtë rrugë.
Këtu,pronarët, dhe biznesmenët, të cilët ndjehen të suksesëshem, kanë imituar duke ju krijuar ambjetin tradicional shqiptar të tregëtis së shërbimit social frekuentusve të tyre. Në disa lokale tavolinat e vendosur në trotuar, dhe ato brënda nëpër lokale të kësaj rruge, të tërheqin vëmëndjen nga bisedat me humor shqiptarë, shoqëruar me shakat “alla shqiptarçe” me të gjitha llojet e debateve miqësore(familjare-politike,kulturore-artistike-historike-shkencore). Çfarë nuk diskutojmë ne shqiptarët! kur bëhmi bashkë, gjithë ”botën, e lidhim dhe e zgjidhim”.
Në Arthur Avenue, shehë shqiptarë duke pirë puro, cigare të cilat punohen me dorë simbas traditës kubaneze, në supermarketin aty në “zemër” të rrugës, sheh dendur shqiptar duke pirë kafe “turke ose ekspreso” si e quajn , disa të tjerë gjejnë vend duke luajtur letra dhe dukë pirë birra e raki, argëtuar me tingujt e muzikës popullore shqiptare, bëjnë edhe “pak” politikë. Aty janë tre a katër barë – kafe, që të “çajnë” hundët, me erën e mishit të pjekur, të qofteve, qebapëve, mishit të thatë, e peshkut të zgarës.
Nga që menuja, shqiptare nuk është shumë e komplikuar, ndër ushqimet më të frekuentuara janë byrekët, groshët, makaronat, që kanë më shumë lloje gatimi dhe kanë imituar pastat italiane, dhe pulat janë të gatuara si ato Italiane. Në të gjitha lokalet shërbehet “chicken shoemaker”, është gjoks pule me krem kërpurdhash. Ndërsa, po t’u thoshë se je shqiptarë, në ç’do lokal, të shërbehet me ushqime origjinale shqiptare, sup, sallat, peshk dhe mish viçi, qingji, sallat turshie, e cila përgatitet me tranguj dhe speca të kuqë, e me djath të bardh, dhe speca djegës. Këto të serviren, për hapjen e oreksit dhe duken si një fillim i mirë. Një specialitet, që ka joshur më shumë klientë, nga ushqimet e tjere, është Peshk zgare, peshk i pjekur deri sa bëhet i verdh dhe shoqërohet me aromën e limonit dhe hudhrat. Por, edhe një ushqim më i tregtuar janë edhe qoftet e qebapët, në Amerikë, vetëm guzhinjerët e amviset shqiptare mundet t’i gatuajn ato. Këto përgatiten nga mishi i viçit i grirë duke nxjerr krem, kur gatuhet. Ushqimi më i frekuentushëm nga të gjith shqiptarët është qingji i pjekur, një qingj i pjekur elegantisht dhe sperkatur me lengje dhe ereza te ndryshme.
Në nga hyrja në anën veriore të rrugës Arthur Avenue, është i pari një nga lokalet më të vjetra shqiptare në këtë rrugë dhe më origjinale shqiptare, Gurra Café. Thuajse, në qoshe të kësaj rruge, ajo të pret me bujarin e sofrës shqiptare. Me një tabelë të madhe, ku proklamohet edhe në shqip e anglisht “Guzhina Shqiptare – Albanian Cuisine”, aty çdo ditë dhjetra familja shqiptare shishojnë ushqimin e traditës. Këtë lokal mjaft tërheqës, dhe nga më të frekuetuarit, e kanë vizituar edhe shumë personalitete të njohura nga vendlindja. Të gjithë polikanët, që kanë pasur rastin të vizitojnë Arthur Avenue-n, e të gjithë mysafirët familjar, ndjenë kënaqësin e shqiptarëve të Bronxit, që kërkojnë t’u bëjnë një suprizë në këtë lokal. Lokali, ka një ambjet karekeristik shqiptarë, aty, të shoqëron gjatë ushqimi i larëmishëm, muzika popullore shqiptare, si dhe filimi artistik e humori shqiptarë nëpërmjet ekranit të televizorit. Në një sfond të dukshëm në mes të lokalit është vendosur portreti i madh i ish Presidentit të Kosovës, dr Ibrahim Rugovës. Pronari i tij, është Jahë Dedushaj i vëllai i njërit prej ish aktivistëve më të njohur të komunitetit, tonë Dr. Naim Dedushaj.
Megjithse, lokali është në vulgun e punës, pronari i saj Jahë Dedushaj, gjenë kohë të bisedojë pak me ne. “Jamë duke u pergatitur per te shkuar ne Kosovë, edhe unë me familje – por më se i kënaqur me këtë biznes edhe në këtë koh pushimish sesionale”, na tha Jah Dedushaj. Për këtë Dedushaj, ju faleminderohet gjithmon klientëve shqiptarë, me të cilët ai bënë edhe biznesin. Ai, thotë, gjithashtu se “gjithmon jamë i angazhuar me aktivitetet e shqiptarëve, japë, sado pakë atë kontributin tim modest si antarë i vjetër i këtij komuniteti.
Në anën tjetër të rrugës, Artur Avenue ndodhet edhe një ndërtes ku janë duke punuar disa biznese shqiptare, Aty janë disa zyra avokatësh të njohur në komunitet, është edhe Shoqata Rugova, është edhe biznesi i suksesshëm Albanian Yellow Page ( pronar Ismer Mjeku).Ismer Mjeku dhe Enti Botues “Albanian Yellow Pages, Inc”, Bronx, New York, është një adresar i pari dhe i vetmi shqiptar – dokument dhe dëshmi e vijimsisë së traditës së hershme, që ka pasur ky biznes me Ismer Mjekun.
Mbi 150 kanale televizive nga të gjitha trojet shqiptare, vetëm për 20 dollarë në muaj – TV ALB, i ka afruar edhe më shumë Shqiptarët e Amerikës dhe Kanadasë, me Shqipërinë , Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë, dhe Luginën e Preshevës. Me një paket trasmetimesh televizive , plot prfesionalizëm, bashkohore, me kultur shërbimi, TV-ALB i ka bërë shqiptarët të ndihen çdo ditë si në Tiranë, Prishtinë, Tetovë, Ulqin, Preshevë e kudo ku ka shqiptarë.
Le Parisien – quhet lokali i biznesmenit nga Gjakova – Dervish Jahjaga – kryeredaktorit dhe botuesit te gazetës Bota Sot, në New York, i cili u sjell të gjithë klientëve me shërbimin e tij, një atmosferë të këndshme me aromë Europe, një “Parisë të vogël” në rrugën Arthur Avenue.
Restoranti i Gjergj Dedvukaj që ndodhet në Arthure Avenue të Bronxit (Nju Jork) njëkohësisht është edhe seli e aktiviteteve të shumta kombëtare. Seli dhe qendër e takimeve të shumta të grupeve, jo vetëm kulturore, por edhe të atyre politike. Atë e kanë vizituar personalitete të shquara të jetës politike dhe kulturore të Amerikës. Në mesin e atyre që kanë qenë në “Giovani’s” të Gjergj Dedvukajt në “Arthure Avenue” të Bronxit është edhe ish presidenti i SHBA, Gjorgj W. Bush (Juniori). Po ashtu, në këtë restorant, ka qenë edhe ish sekretarja e shtetit, zonja Hilari Klinton, ish prefekti i Nju Jorkut, Rudoloph Giuliani, e shumë e shumë personalitete të tjera. Të jetës politike amerikane, si senatorë e kongresmenë. Aty kanë qenë dhe vazhdojnë të frekue-entojnë vazhdimisht personalitete të jetës shoqërore dhe politike nga Shqipëria, Kosova dhe viset e tjera të banuara me shqiptarë. Po ashtu, gjatë kohës së luftës së UÇK-së në Kosovë, në restorantin e Gjergj Dedvukajt janë bërë shumë takime dhe janë marrë vendime të rëndësishme për financimin e luftës së Kosovës. Këtu, është edhe qendra e Ansamblit Bashkimi Kombëtar.
Lokali më i njohur dhe më i frekuentuari i shqiptarëve – kafe – ëmbeltore “Palombo”, në Arthure Avenue, Bronx – New York, e arbëreshit Paolo Palombo, ish profesor në Fordham University dhe mik i madh i shqiptarëve, ndodhet në mes të kësaj rruge.
Kafe “Malësia” është pak më tej – një klub i vogël shqiptarësh edhe ai me shërbim dhe shije shqiptare. Pastaj vjen axhensia e biletave të udhetarëve nga më të vjetrat në komunitetet, pronë e veprimtarit dhe bisnesmenit shqiptar Ded (Danny) Dedvukaj – “Malesia Tour & Travel Service”.
Një biznes tjetër i fuqishëm dhe mjaft i suksesshëm shqiptarë në rrugën Arthur Avenue, është edhe ai Arbeni Management, Inc. me pronar Avni Gecaj – i biri i veprimtarit të njohur Rrustem Gecaj biznesmenit të kantinës së verës në Rahovec -Stone Castel.
Kush ka qenë në Bronx dhe nuk ka ndaluar ndonjëher në lokalin më të njohur dhe më të frekuentuar për Byrek dhe Pica – lokalin shqiptar Toni & Tina, e cila e shërben picën dhe byrekun ma të mirë të Ballkanit, thonë klientët. Ky vend është veçanërisht drejtuar me pronar shqiptarë i cili ka dy shitore në rrugën Arthur Avenue.
Rradhë, njëri pasë tjetërit tregëtojn shqiptarët në Arthur Avenue, ku dallohen edhe bukëpjkësit dhe ëmbëltoret e njohura . Restornatet e famshme italiane domionjonë në këtë rrugë, të cilat sjellin çdo ditë mijëra turistë vendas dhe të huaj. Arthur Avenue, ka edhe një nga supermarketet më të mëdha me disa shitore të fruta perimeve, frutave të detit, mishit, dhe sallamit, veshëmbathjes, axhensitë e udhëtimve, zyrat e shitë -blerejes së shtëpive, elektronikës, qeramikës, bojarave dhe materialve të ndërtimit, paisjve shtëpijake, purove, e tjer.
Tani mund të thuhet se këtë zonë të qytetit përfudimishtë, e kanë zbuluar shqiptarët dhe se shqiptarët dhe italianët, janë “mbretërit” e kësaj rrugë të famëshme, njujorkeze e quajtur, Arthur Avenue” ose shqip Rruga Artur”.
Arthur Avenue, rruga njujorkeze në njërën prej lagjeve më të mëdha të emigrantve, Bronks Nju Jork e populluar me të gjitha racat e ngjyrat e njërëzve, nga të gjitha vendet e botës, është konsideruar gjithmon si një zbulim i emigrantve italian. Por, Arthur Avenue”Rruga Artur” sot flet dhe gumëzhin edhe shqip, ajo, gjallërohet e lëviz më së shumti nga shqiptarët. Italianët më 1964 ishin të parët që filluan të ngrënë tregëtinë e vogël dhe të mesme në këtë pjesë të qytetit. Por, shumë shpejtë atyre u hynë si më thënë në pjesë edhe shqiptarët, të cilët me zotësinë dhe suksesin e tyre kanë “pushtuar” tregëtin në këtë rrugë dhe anët e saj. Simbloet kombëtare shqiptare dhe flamurin shqiptarë e gjenë në të gjitha lokalet e kësaj rruge . Muzika shqiptare, ushqimi dhe gatimi me specialitete nga vendlindja i ka tërhequr mërgimtarët tanë, që ç’do ditë si lumë vërrshojnë rrugës që gumëzhin nga shqiptarët
- « Previous Page
- 1
- …
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- …
- 124
- Next Page »