Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

DioGuardi promotor dhe gardian i çështjes shqiptare ne Washington DC

by

Reagim ndaj deklarates se Petrit Selimit zevendes minister i puneve te jashtme/
Nga Hafiz Shala */
Mosnjohja ose urrejtja,naiviteti ose panjohuria,ose denigrim pa argumente,ky do te ishte vleresimi ma i bute per kuazidiplomatin i caktuar nga bosi i tije Hashim Thaqi i cili thene ma se buti as per nevojen fiziologjike nuk do te shkonte pa e pyetur,dhe keshtu ky po i sherbene me perkushtim urdhedhenesit te tije ose bosit te bosave krimiit dhe korrupcionit ne Republiken e Kosoves.
Nuk e kame as pake te lehte te shkruaj per kete personalitet me permasa boterore i cil i pari i hapi dyerte e Senatit dhe Kongresit per shqiptaret ne Washington DC.Perderisa siq e dine edhe opinioni i gjere shqiptar se diplomati dhe kryeministri i Shqiperise Theofan Stelian Noli,duhet te flinte ne shkallet e Kongresit per tu takue me ndonji Kongresmen,sot,shqiptaret i kane dyerte e hapura duke ju falemenderue ketije biri te arberit i lindur ne fshatin Greqi te Kalabrise(siq ju thote shepeshe edhe italianve: Kalaja Arberia),familja e te cilit u shperngul qysh ne shekullin 15 te duke i dalur ne ndihme heroit tone kombettar Gjergj Kastrioti Skenderbeu.
Per opinionin e gjere due te ju beje me dije se muajn e ardhshem do festohet 25 vjetori i veprimtariese se Liges Qytetare Shqiptaro-Amerikan apo siq quhete: Lobi Shqiptaro-Amerikan i vetmi i regjistruar prane shtetit Amerikan ne Washington DC.Pretendimet e disa organizatave e shoqatve per ta pervetesue kete titull ishte i pa realizueshem sepse nuk egziston mundesia tjeter qe te regjistrohet nji Lob i cili shtetit amerikan i jep raportet financiare dhe te tjera qdo gjashte muaj.
Dua ti permendi ne mneyre telegrafike vetem disa nga datat ma te rendesishme qe nga fillimi.
Ne vitin 1990 nen patronatin Liges Qytetetare-Shqiptaro-Amerikane u organizue darka historike ne hotelin e njohur “Sheraton”ne Manhatan ne te cilen ishin ftuar elita intelektuale kosovare ne krye me Dr Ibrahim Rugoven e ashtuquajtura Altaernative e Kosoves qe pastaj u shenderrue ne partin politike ma te madhe,Lidhjen Demokratike te Kosoves.
Dhe,aty nisen fillet e prezentimit te qeshtjes se Kosoves para Kongresit,Senatit dhe Administrates Amerikane e cila ne baze te fakteve dhe deshmive,u orientue ne prekrahje te parezerve dhe nuk mungoje deri ne ditete e sotit.

Me te drejte,Liga dhe zoti Dioguardi dhe bashkshortja e tije Sherley Cloys-DioGuardi quhen pjese e historise se shqiptarve ne pergjithesi e te Kosoves ne veqantinuk ne tri dekadat e fundit dhe ne vazhdim.
Organizimi i demonstratave neper SHBA posaqerishte ne Washington DC,New York.Chicago,Detroit Ishin te pa imagjinueshme,pa zotin DioGuardi si organizator,ideator dhe udheheqes gjithmone ne prezencen e Kongresmenve dhe Senatorve me ndikim qe ne menyre te sukseshme senzibilizuan opinionin amerikan dhe e rriten simpatine ndaj kombit shqiptar.
Diametri i veprimtarise se zotit DioGuardi ishte qe nga Alaska deri ne Zelanden e Re duke mos e lene anash as shume shtete te Europes.
Zoti DioGuardi ishte i sukseshme ne deshmine prane Kongresit amerikan ne duel me ish Kongresisten me origjine serbe Helen Deliq Bentley ne prezencen e elites intelektuale kosovare kur ajo shprehej se shqiptaret kane mjafte te drejta sepse ata munde te flasin shqip ne familje.DioGuardi ju pergjegje se Kosova dhe shqiptaret jane ne Europe e jo ne Afriken e jugut dhe nga nervoza i drejtohet DioGuardit se sa te paguajne ty shqiptarete per kete “propagande”qe bene ti.Ky ju pergjejgj: ne damaret e mije rrjedhe gjaku i shqiptarit dhe une do te punoje tere jeten pa kurfar kompenzimi sepse une jame krenar se jame shqiptar.
Me 28 shkurte,nese nuk gaboje,kur u sulmue Likoshani nga i tere arsenali ushtarak me artileri dhe aeroplana duke vra popullaten civile:femije,pleq,gra te strehure ne ato bjeshke,pas telefonates ne oren kater te mengjesit,i lajmeruam zotit Dioguardi i cili filloje ti kontaktoje Ambasadat e shteteve perkrahse dhe mike te Kosoves duke i alarmue per sulme shkaterrues.
Menjiher u mbajte nji deshmi(hiring) prane Kongresit ku me paraqitjen e fotografive nga “Koha Ditore” qe ishin te trishtueshme,u alarmue Administara dhe filluan veprimet dhe per te parandalue masakrimet e matejme te popullates.
Me paraqitjen e Ushtirse Çlirimtare te Kosoves,Lobi Shqiptaro-Amerikan ishte i pari nder subjektet e komunitetit qe e njohu dhe e perkrahu dhe kerkoje qe te armatoset UQK-ja per ta mbrojtur popullaten duarthate.
Ne nji deshmi(hiring) ku Ambasadori Gilbard kercenonte se UÇK-ja munde te fuetet ne listen e grupeve terorishte,zonja e nderuar Sherley Cloys-Dioguardi ju drejteu: zoti Ambasador:nese UQK-ja eshte teroriste,athere me shiko mua une jame njera nder ata.
Te kuptohemi,Liga ka qene per krahese e asaje ushtrie qe u themelue nga Qeveria e athershme respektivishte nga Presidenti Ibrahim Rugova.Ne nuk e perkrahem ushtrine e Fatosave: as te Fatos Nanos e as ate te Fatos Klosit.Pramdaj,Liga ishte tere kohen ne kontakte dhe veprime me Kongresin dhe Senatin Amerikan.
Menquria,gjeturia,aftesia dhe perkushtimi i zotit DioGuardi,u terguan me strategjine e tije sepse per qeshtjen e Kosoves i angazhonte perfaqesuesit e te dynpartive rivale,republikane dhe demokrate mu sikur veprohet kur eshte inetersi amerikan ne pyetje.
Vlene te ceket se kur gjykohej Milosheviqi ne Hage,ai permendi vetem emrin e zotit DioGuardi dhe askende tjeter,qofte Kongresmen a Senator,udheheqes shtetror a partiak nga Kosova i cili tha: parafrazim(egzistone vidoja) se Kongresmeni me ndikim Josef Jej Dioguardi e me solli ketu ne hage dhe Serbia humbi perkrahjen ne arenen nderkombetare.
Liga Qytetare- Shqiptaro-Amerikane,asnjihere nuk ju ka bashkangjit ndonji partie politike apo Qeverie.Ne te vertete,Liga eshte gjithmone opozite e Qeverive qofte edhe ketu ne SHA.Zerave se Dioguardi e perkrahe Ramush Haradinajn apo AAK-ne,jane vetem paranoje ndersa se zonja Sherley Cloys-DioGuardi eshte Keshilltare e Ramush e ,jane te paverteta dhe vetem insinuata.
E verteta eshte se zoti DioGuardi posaqerishte zonja e tije Sherly e ka ndihmue zotin Haradinaj gjate gjykimit te tije siq eshte angahue edhe per Fatmir Limaj,krejtesishte ne interes te mbrojtje te luftetarve te UÇK-se.
S e Liga eshte e zhgenjyer ne udheheqjen dhe Qeverine e Thaqit nji dhe dy dhe Thaqi-Mustafa,aty nuk ka kurfar dilemave dhe e vertete eshte ajo qe deklaroje zoti DioGuardi ne seancen e fundit me 29 prille ne Washington DC,sepse populli i Kosoves eshte ne gjendje te mjerueshme,ndersa krimi e korrupcion jane ber perditshmeri ndersa qytetari eshte ne kufije te egzistences,
Sa i perkete situates politike,Qeveria Thaqi e ktheje Kosoven ne gjendje shume ma te keqe se sa me Kushtetuten e vitit 1974 duke u kthye ne Rezoluten 1244 dhe fusnaotat e famshme qe Kosova kur ma pare nuk eshte paraqitur ne kete gjendje inferioriteti

Sipas kesaje,vihet ne perfundom se ata qe me genjeshtra u paraqiten si luftetar te lirise pa qene fare ne lufte te cilen gje e konfirmuan vete dhe me vrasje politike te paraluftes,gjate luftes dhe pas luftes,erdhen ne pushtet dhe lufta per pushtetin dhe jo shtetin,lufta per pasurim personal dhe moskujdeje per popullin,e solli Kosoven ne kete gjendje te mjerueshme ku ishte edhe pasoje e egsodit dhe ate permes shtetit i cili deri dje na kishte qfarose,perdhune dhe masakrue.Çka mund ti thuhet kesaje?
Zoti DioGuardi,jame shume i bindur se si gjithmone pa ekuivoke e ka thene te verteten e hidhur qe ma se paku i shkone per shtati udheheqje se tanishme e ma se shumti te vertetes qe populli nuk e di se per qfar aresye nuk e thote troq.
Sipas kesaj del se,perderisa Thaqi me grupin qe i ka instalue ne te gjitha poret e shtetit te jete prezent ne politiken Kosovare,Serbia do te jete prezente ne Kosove ne forma dhe metoda te ndryshme.
Te shantazhuarit,te korruptuarit dhe te inkrimihuarit,nuk munde te bejne ndryshime sepse ndryshimet duhet te nisen nga ata qe jane sot ne pushtet,domethene qe ata te largohen qe Kosova te qlirohet edhe nga ata e edhe nga Serbia.
Kosova eshte ne krize morale te udheheqjes, sepse klasa politike e tanishme,nuk eshte ajo qe munde te beje ndryshime dhe te dale nga kjo krize qe e ka kaplue Kosoven ne te gjitha sferat.
*Hafiz Shala – Anetar i Bordit te Liges Qytetare-Shqiptaro-Amerikane
New York Prill,2015.

DioGuardi Met in New York City with Senator John McCain

by

By Beqir Sina/

New York City:  Joe DioGuardi, a good friend of Senator John McCain since they served together in the US House of Representatives in the 1980s, met with the Senator following his visit this past weekend to Kiev, the capital of the Ukraine, which has been consumed by anti-government protests for more than a month.

Facebook has published a photograph of former Republican Congressman DioGuardi and Senator McCain with a caption that reads:  “DioGuardi meets Senator John McCain in Manhattan at a reception at the St. Regis Hotel (on his way back from the Ukraine to Washington) on December 16, to discuss political corruption in Kosova and Albania and the need for full equality for Albanians in their ancestral lands in Macedonia, Montenegro, and Presheva.”

“Even in 1998, when we had problems with Milosevic,” DioGuardi said, “McCain did everything that we asked of him to the benefit of the Albanian people, including calling for the arming of the KLA.”

Several times John McCain intervened in the US Senate on behalf of the Albanian people.  Because of that, the Albanian American Civic League awarded him its “Balkan Peace Award” in the fall of 2006.  The award was given shortly after McCain and Senator Charles Schumer introduced the first resolution commending Albanians for saving all of the Jews who either lived in Albania or sought refuge there during the Nazi Holocaust.

During Senator McCain’s first campaign for the US presidency, he joined the Civic League at a rally outside the Hyatt Regency in Manhattan in February 2000, calling for the release of all Kosovar Albanians in Serbian prisons.  A year later, he used his influence to ask the administration for an investigation into the murder of the Bytici brothers, who were apprehended by the Serbian police when they tried to assist a Roma friend by bringing him from postwar Kosova to Serbia and were ultimately killed in a police training center in Petrovo Selo.

 

JOSEPH DIOGUARDI VIZITON VENDPREHJEN E FISIT ARBERESH ASSELTA NE WORCESTER, MA

by

NGA ARTUR VREKAJ, WORCESTER, MA (SHBA)/

Ish-kongresmeni Joseph DioGuardi me origjinë Arbëreshe nga Greci, Itali; nga një nga familjet që krijuan ushtarët e Skënderbeut në Mbretërinë e Napolit në vitin 1461 pas veprimtarisë përkujtimore për Heroin Kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu  që Shoqata KOMBI dhe AACL organizuan së bashku, bëri një vizitë në varrezat St.John të qytetit ku është vendosur fisi Arbëresh Asselta dhe gruaja e tij e parë, Carol. Joseph DioGuardi bashkë me gruan e tanishme, Shirley Cloyes DioGuardi nderuan fisin Asselta dhe rrëfyen lidhjet Arbëreshe të gjakut të familjeve të tyre.

Gruaja e parë e DioGuardit, Carol Asselta DioGuardi e lindur në Worcester, MA ndërroi jetë para kohe, nga një sëmundje e pashërueshme. Carol është nëna e artistes Kara Joseph DioGuardi.

“Eshtë në traditën shqiptare të tregojmë respekt për pjesëtarët e familjes”,- tha-  Ish-kongresmani DioGuardi, i mirënjohur si ambasador i çështjes kombëtare shqiptare e në veçanti, lajmëtari i Lirisë dhe Pavarësisë së Kosovës në Shtëpinë e Bardhë, në Kongresin dhe në Senatin Amerikan.

Lidhja e Ish-kongresmanit me Carol DioGuardi tregon edhe ruajtjen e linjës së gjakut të trashëguar Arbëresh në familjet e DioGuardëve dhe Asseltëve.

“-Kjo vizitë tek varri i nënës së Kara është shprehje e dashurisë për bijën time, e cila promovon vlera shqiptare kur tregon për rrënjët e saj Arbëreshe, Shqiptare si nga nëna dhe nga babai”,- përfundon i jati, DioGuardi.

Por, është edhe një mundësi më shumë që ne shqiptarët e lindur në Shqipëri dhe Kosovë që jetojmë në Massachusetts, SHBA të mësojmë se Worcester ka qënë shtëpi e dashur edhe për Arbëreshët e Italisë.

Fisi Asselta ka ardhur në vitet e para të 1900-ës dhe shihet qartë se këtu ka qenë një nga komunitetet Arbëreshe më me ze edhe në biznes. Stërgjyshi i Carol, gruas së parë të DioGuardit, Joseph A. Asselta (1875-1965) ka qënë i suksesshëm në prodhimin e këpucëve me fabrikën e tij.

Kjo vizitë përkujtimore e bëri edhe me domethënës takimin e Joseph DioGuardit me shqiptarët e Worcester, Massachusetts si një shprehje e mbështetjes dhe nderimit për veprën e tij në shërbim të çështjes kombëtare dhe ruajtjes së Identitetit të shqiptarëve.

“RRETHIMI I SHKODRËS”I BARLETIT TANI NE ANGLISHT” THE SIEGE OF SHKODRA”

by

PËRKUJTOHET HEROI KOMBËTAR SKËNDERBEU DHE BËHET NJOHJA E PARË NË SHBA ME BOTIMIN NË GJUHËN ANGLISHT TË LIBRIT “THE SIEGE OF SHKODRA” TË MARIN BARLETIT “RRETHIMI I SHKODRËS”/

/NGA ARDIAN MURRAJ/

 Një veprimtari për Skënderbeun në kujtim të 545-vjetorit të vdekjes si dhe njohja me botimin më të ri “Rrethimi i Shkodrës” ishin dy tematika të simpoziumit të mbajtur në bibliotekën e qytetit të Usterit, Masaçusets,New England, me bashkëkombasit shqiptarë, shkrimtarë, historianë, shkencetarë, poetë dhe artistë dhe gazetarë nga Usteri e Bostoni si dhe miqtë e shteteve fqinjë nga New York, Connecticut dhe Rhode Island. 

Organizatorët Lidhja Qytetare Shqiptaro Amerikane (LQSHA) dhe Shoqata Atdhetare Kulturore KOMBI synuan që të sjellin në kohë vlera të rëndësishme të historisë së shqiptarëve e cila me Heroin Kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeun si figurë botërore janë një pjesë e historisë së shquar të tyre. Dokumenta historike për Skënderbeun, qëndresën shqiptare, arbëreshët, pushtimin pesë shekullor, pavarësinë 1912-ës, e më pas Luftën e Dytë Botërore, diktaturën 50 vjeçare komuniste, erën e demokracisë me tërsinë e problemeve të saj si dhe kontributin e shkrimeve dhe të letersisë të shkruar në shqip dhe të përkthyer në anglisht e sollën gjatë veprimtarisë referues dhe ligjërues të njohur tashmë në diasporë.

Artur Vrekaj, kryetar i shoqatës Atdhetare Kulturore Kombi përshëndeti pjesëmarrësit si dhe drejtoi mbarëvajtjen e Simpoziumit që në fillim u shpreh:-“ Sot nderojmë heroin Kombetar Gjergj Kastrioti Skënderbeun në 545- vjetorin e vdekjes dhe promovimin e librit “Rrethimi i Shkodrës” (në anglisht). Falenderojmë për pjesëmarrjen z. Joseph DioGuardi Kryetar i Lidhjes Qytetare Shqiptaro-Amerikane (Nju Jork), një ambasador i çështjes shqiptare për 25 vjet nga brigjet e Adriatikut ku ne lindëm në verilindje të Atlantikut ku ne shqiptarët zgjodhëm të rrojmë, ku shqiptarët ndër breza jetojnë dhe trashëgojnë Historinë Botërore të Skënderbeut si kampion i lirisë, i flamurit dhe i krishtërimit. Ne i urojmë mirësardhjen zonjës Shirley Cloyes DioGuardi , Këshilltare e Çështjes Shqiptare për Ballkanin e LQSHA. Sinqerisht, ne nuk mund të gjejmë nje çift si Dioguardët që kanë punuar kaq shumë për çështjen shqiptare. Më gjeni një çift që familja e tyre të përmbledh tre kombe, amerikane, italiane dhe shqiptare… Në vitin 1929, babai i tij vjen në Nju Jork në moshën 15 vjeçare nga Greci, nje nga fshatrat arbereshe te Italise ku u sistemuan ushtaret e Skenderbeut pas thyerjes se francezeve me 1461. Joseph DioGuardi i lindur këtu përfaqësoi edhe kongresmenin e parë me origjinë shqiptare nga historia shekullore e emigrantëve shqiptare të amerikës. Ai është një nga njerëzit më të përkushtuar dhe që vazhdon edhe sot të mbrojë çështjen shqiptare”. 

Ish përfaqësuesi në Kongresin Amerikan Joseph DioGuardi u ndal në kujtimet arbëreshe, si dhe tërheqjen pas historisë dhe studimit të kohës së Skenderbeut. Në shumë drejtime ai tregoi se kjo figurë legjendare dhe krenarie i ka shërbyer vetë atij të lidhet më shumë me Shqipërinë dhe shqiptarët dhe ç’ka është më e rëndësishmja zëri i tyre të dëgjohej në politikën e lartë të Uashingtonit prej 1984 e paundalur, ku mund të përmendim punën dhe përpjekjet për Kosovën si dhe Rezolutën e Kongresit Amerikan për Skenderbeun më Tetor të 2005-ës.

Bashkëngjitur kësaj përpjekjeje zj. Shirley Cloyes DioGuardi epokën e Skënderbeut e lidhi me të sotmen. Atë që shqiptarët si komb të marrin mirënjohje nga bota e qytetëruar për sa kanë bërë dhe sakrifikuar, por edhe atë që është në duart e tyre të ngrenë figurën e vendit të vet me zhvillimet e demokracisë dhe të shtetit ligjor, me dije dhe zhvillim ekonomik në çdo aspekt të jetës. Në këtë drejtim çështja kombëtare në përvojën dhe përgjëgjesitë e bashkëkombasve emigrantë në SHBA tregon shumë ku pavarësisht nga besimi dhe bindjet politike, liria e fjalës dhe e vërteta e historisë i kanë dhënë atyre mejtet e duhura, diplomacinë për ta bërë të njohur në botë se kush janë shqiptarët, një shembull që shkon sot drejtpërdrejt në vemendjen e shqiptarëve që jetojnë në trojet e tyre si dhe drejtuesve e shtetit dhe politikanëve për të mbajtur qëndrime të drejta dhe të veprojnë krahas botës së zhvilluar.

Aristotel Mici, shkrimtar dhe historian trajtoi studimin e tij “Shtegëtimi i armëve të Skenderbeut” i cili është pjesë e librit më tëe ri të tij “Himni i Flamurit” botuar me rastin e 100-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë.

Raimonda Moisiu shkrimtare, poete e publiciste në materialin e saj nënvizoi se shqiptarët “… e njohin atë dhe vetëm atë për Hero Kombëtar-Gjergj Kastrioti Skenderbeun!”

Kasëm Kaso shkrimtar dhe veteran i Luftës së Dytë Botërore pasqyroi aftësinë e Skënderbeut si strateg ushtarak duke detajuar mënyrat e luftimit për të thyer ushtri të mëdha në numër si ajo e Perandorisë Osmane.

Lediana Stillo poete dhe përkthyese ligjëroi pjesën poetike të shkruar për Skënderbeun nga Bajroni si dhe disa nga krijimet e saj më të fundit.

Krisela Karaja , Zv/ Kryetare e Shoqatës së Studentëve të Kënektikatit (Connecticut), përcolli rezolutën për Skënderbeun që votoi më 2005 Kongresi Amerikan në kuadrin e 600-vjetorit të lindjes së Gjergj Kastrioti Skënderbeut.

Artur Vrekaj, poet paraqiti njohjen me Librin “Rrethimi i Shkodrës” i përkthyer në anglisht nga nënshtetasi amerikan David Hosaflook. Libri i botuar me firmën e Marin Barletit më 1504 u përkthye nëe shqip nga Henrik Lacaj më 1962. Pra një vepër vertetë kala e qëndresës (monumentale), e mbetur 458 vjet në gjuhën latine pa u përkthyer në shqip ose së paku 508 vjet më pas për t’u përkthyer e nxjerrë në dritë në gjuhën anglisht, si për t’i kujtuar “vetë historisë ndëshkimin e harresës” . Kjo është njohja e parë që i bëhet këtij libri-dramë në tokën amerikane.

Ai vuri në dukje fjalët e autorit përkthyes: “Sot anglishtfolësit mund të lexojnë për trimërinë shkodrane dhe për kurajën heroike që e mbrojti Evropën nga pushtimi turk për një dekadë pas vdekjes së Skënderbeut”… të cilës i shkojnë fare mirë për përforcim edhe forca e rezolutës së kongresit amerikan mbi Skënderbeun më 2005 : “Duke pasur parasysh se populli shqiptar nën udhëheqjen e Skënderbeut ndaloi rënien e Romës dhe të të tërë Italisë nën sundimin e Perandorisë Otomane, duke i hapur kështu rrugën Rilindjes italiane). 

Gjithashtu përshëndetën simpoziumin: Rita Saliu poete dhe humaniste,Rozi Theohari shkrimtare dhe poete, Hafiz Kabashi kryetar i Shoqatës Kosova Boston, Imer Berisha –zv/konsull i Kosovës në Nju Jork, Mëhill Velaj zv/Kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-AmerikanëHA si dhe Xhelal Pepaj bashkëkombas-vizitor nga Peja e Kosovës. 

Në mbyllje të kësaj veprimtarie Shoqata Atdhetare Kulturore KOMBI e Usterit të Masaçusetsit nderoi ish-përfaqësuesin e kongresit amerikan z.Joseph DioGuardi, Kryetar i Lidhjes Qytetare Shqiptaro Amerikane (LQSHA), dhe Shirley Cloyes, Këshilltare për Çështjen Kombëtare në Ballkan (të LQSHA) me motivacion:”Për mbështetjen dhe ndihmën për të Drejtat e Njeriut dhe Çështjen Kombëtare Shqiptare”. 

Plot emocion shqiptarët e mbledhur në takim e fiksuan këtë kujtim në fotografi dhe bashkë me to shpesh u përmendën fjalët e urtësisë popullore dhe të patriotëve shqiptarë.. “Gurë gurë bëhet Murë…”kalatë dhe qëndresa si dhe thënia e Nolit:- “ Mbahu nëno mos ki frikë se ke djemtë në amerikë!”.
Uster, Masaçusets- 26 Janar, 2013.

 

DioGuardi: Barleti hapi një dritare në historinë madhështore të popullit shqiptar

by

Ish-kongresmeni amerikan dhe presidenti Albanian-American Civic League flet për botimin në anglisht por dhe ribotimin e plotësuar në shqip të veprës monumentale të Marin Barletit, “Rrethimi i Shkodrës”

 NEW YORK :  “Ribotimi dhe përkthimi në anglisht i librit “Rrethimi i Shkodrës” i ka shërbyer një brezi të ri dhe të arsimuar shqiptarësh, duke hapur një dritare në historinë madhështore të popullit shqiptar.” Kështu shprehet ish-kongresmeni amerikan, njëkohësisht president i “Albanian-American Civic League”, Joseph Dio Guardi.  “Rrethimi i Shkodrës çmohet si vepra e parë e letërsisë historiografike shqiptare. U hartua në latinisht (De obsidione Scodrensi) dhe u botua për herë të parë në Venedik më 1504/1505, pothuajse 100 vjet pas lindjes së Gjergj Kastriot Skënderbeut. Veprën e përktheu në shqip për herë të parë studiuesi i shquar Henrik Lacaj më 1962, në përvjetorin e 50-të të Pavarësisë së Shqipërisë.

     Më vonë u ribotua disa herë, por për fat të keq, ka shumë vite që nuk është në qarkullim. Edhe pse vepra është monumentale siç e ka cilësuar edhe shkrimtari Ismail Kadare, ajo është pak a shumë e panjohur në Perëndim, aq sa është e panjohur ngjarja historike që përshkruhet në të. Kjo ka qenë arsyeja që ka nxitur një pastor të quajtur David  Hosaflook që të botojë për herë të parë në gjuhën angleze librin “Rrethimi i Shkodrës”. Ky variant i përgatitur në gjuhën angleze nga David Hosaflook është botuar edhe në gjuhën shqipe nga shtëpia botuese “Onufri”.

       Promovimi i librit organizohet sot në Muzeun Historik në orën 18.00.  David  Hosaflook është një pastor ungjillor që erdhi në Shqipëri në vitin 1992. U vendos në qytetin e Shkodrës, ku fillimisht nisi të mësonte gjuhën shqipe. Në Shkodër pranë një trotuari ku shiteshin libra të vjetër  e pa për herë të parë botimin e parë të veprës së Marin Barletit “Rrethimi i Shkodrës”. Botimi i këtij libri është përshëndetur edhe nga ish-kongresmeni me origjinë shqiptare Joseph DioGuardi. Ai shprehet ndër të tjera për këtë botim se brezi i ri sidomos i shqiptarëve që jetojnë në Amerikë duhet të mësojë historinë e Shqipërisë.

      “Ky brez duhet të mësojë të vërtetën rreth një ndër ngjarjeve më të rëndësishme të historisë evropiane. Kisha dijeni për rolin historik të Gjergj Kastriotit ‘Skanderbeut’, por kur lexova “Rrethimin e Shkodrës”, kuptova se nuk e njihja historinë rrënqethëse të qëndrimit shqiptar që kishte vazhduar pa ndërprerje edhe pas vdekjes së Skënderbeut. “Rrethimi i Shkodrës” e bën mbrojtjen e Shkodrës të gëzojë një famë së paku të barazvlefshme me rrethimet e Krujës ndër analët e betejave më të madhe të kohërave – një grusht luftëtarësh kundër një ushtrie kolosale! Pushtimin që udhëhoqi personalisht Sulltan Mehmeti II ‘Pushtuesi’ e ka përshkruar kaq bukur Marin Barleti, saqë lexuesi nuk do të mund të luajë nga vendi pa mbaruar tër?sisht leximin e librit.”- tha DioGuardi.

      Ndërsa vetë përkthyesi David Hosaflook shprehet se botimi në anglisht vlen për komunitetin e shqiptarëve jashtë atdheut. “Ka shumë prej tyre që nuk e dinë gjuhën shqipe, prandaj kanë nevojë të mësojnë rreth historisë së vendit të origjinës, qoftë edhe në gjuhën që po bëhet gjuha e tyre amtare. Së dyti, historianëve që merren me historinë e Ballkanit, Shqipërisë, Perandorisë Osmane apo të Republikës së Venedikut etj. Ka kaq shumë informacion në këtë libër.”  Ribotimi në shqip i kësaj vepre që promovohet sot nga botimet “Onufri” sjell për herë të parë veprën e plotë të Barletit duke sjellë jo vetëm referencat e kohës por dhe harta dhe gravura të asaj beteje. “Rrethimi i Shkodrës është një nga episodet më mbresëlënëse të luftës midis Perëndimit dhe Gjysmëhënës.”- shkruan historiani gjerman Franz Babinger një nga studiuesit e veprës së Barletit. Ndërsa albanologu Robert Elsi e ka cilësuar si një burim parësor të Historisë së Ballkanit. “Lufta për Shkodrën përcaktoi fatin e ardhshëm të shqiptarëve në histori.”- thotë historiani Ferid Duka.

     Ndërsa historiania italiane Luçia Nadin (autore e librit “Shqipëria e rigjetur”) thotë se kjo vepër bëri të njohur ndër shekuj dhe në të gjithë Evropën luftërat e shqiptarëve kundër osmanëve. Libri është ilustruar edhe me shumë skica dhe harta. Janë disa harta dhe skica të Shkodrës dhe të Shqipërisë veriperëndimore; një nga histografi Piri Resi, e vitit 1520, një nga hartografi venedikas Giovanni Camocio, e vitit 1570, dhe një nga hartografi Vicenzo Coronelli, e vitit 1700. Por harta që është prezantuar në fillim të këtij botimi është një rikrijim që është realizuar bazuar nga të dhënat që jep Marin Barleti.Kjo hartë është rikrijuar nga përkthyesi i librit, me ndihmën e arkeologëve Ardit Miti dhe Zamir Tafilica. Gjithashtu, në libër janë pasqyruar edhe disa vepra arti me shpjegimet përkatëse. Vizatimet brenda tekstit me pamje betejash janë marrë nga versioni origjinal i veprës së Barletit botuar në latinisht. Thuhet se këto vizatime kanë si autor Jost Amman-in. Në fund është një skicë që prezantohet për herë të parë e që ka si autor Lorenzo Gatteri-n dhe i përket vitit 1860. Ai e ka përshkruar Rrethimin e Shkodrës si një nga betejat më të rëndësishme.

 (Përgatiti në shqip Liga Qytetare Shqiptaro Amerikane  – Albanian American Civic League)