Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Krijuesit e “Aleksandër Moisiu” në Austri, veprimtari në Lalish Theater

by

Lexim letrar-Laslish Theater  Lexim letrar në Lalish Theater/

Nga Hazir MEHMETI /Vjenë/
Në kuadër të aktiviteteve vjetore,  Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” në Austri mbajti lexim letrar në Lalish Theater. Ishte ky aktivitet ku morën pjesë edhe krijues të kombeve tjera të cilët lexuan krijimet e tyre të reja të përkthyera në gjermanisht. Programin e drejtoj me shije moderuesja  Kaltrina Durmishi. Të pranishmit i përshëndeti drejtuesi i Theatrit  Mag. Amal Shamin dhe Dr.Niger Hasib, akrtiste. . Anton Marku, kryetar i Lidhjes i uroj të pranishmit duke falënderuar pjesëmarrësit. Ai në vazhdim paraqiti historikun e shkurtër të veprimtarisë disa vjeçare. “Brenda kësaj kohe kemi botuar 2 antologji në gjermanisht dhe shqip si dhe kemi mbajtur mbi shumë orë letrare, ku kemi promovuar dhjetëra vepra nga krijuesit tanë këtu në Austri dhe nga vende tjera”.

Serafettin Yil
Shkrimtari Serafettin Yildiz, i lindur në Turqi, lexoi poezi nga botimet e tij të fundit në gjermanisht. Ka të batuara disa vepra në disa gjuhë dhe në gjermanisht. Ka lexuar në disa shtete të Evropës. Është anëtar i P.E.N –Club në Austri. Hazir Mehmeti lexoi pjesë nga përmbledhja e tregimeve     Der Zertrümmerung der Zeit    (Kohëthyerja). Krijuesja në gjuhën rumune Ramona Tarka lexoj pjesë në gjermanisht nga krijimtaria e saj. Ishte hera e parë që bashkëpunon me Lidhjen e Shkrimtarëve Shqiptarë. Anton Marku lexoi poezi nga krijimtaria e tij e fundit të botuara në antologjinë e krijuesve me origjinë migruese në Austri. Është anëtar i P.E.N-Clubit në Austri. Ka të botuara disa vepra me poezi në shqip dhe në gjermanisht. Poeti Gjin Morina, lexoi një poezi. Poezi nga miku i njohur i shqiptarëve Peter Paul Wiplinger u lexuan, pasi ai për shkaqe shëndetësore nuk ishte i pranishëm. Pati pak publiku në sallën e bukur i cili në fund shijoi koktej me ushtime nga mikpritësi.
Aktivitet letrare të përbashkëta me krijues kombesh të ndryshme po e afirmojnë krijimtarinë letrare në gjuhën shqipe që kultivohet në Austri. Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” është shembulli më i mirë i ngritjes së imazhit shqiptar në Austri dhe mërgatë. Puna madhore e kryesisë, veçane në hartimin e programit dhe projekteve kanë bërë realizimin e promovimeve të shumë veprave të autorëve shqiptarë tani e gjashtë vite me radhë, integrimin në krijimtarinë shumë kombesh në Austri. Tani nga radhët e krijuesve shqiptarë kemi dy poetë anëtarë të P.E.N Clubit të njohura austriak, Anton Marku dhe Besim Xhelili.
Botimi i dy antologjive “Iliricum I” dhe “Iliricum II” me krijime të zhanreve të ndryshme krijimtarie krijon histori të re në kulturën shqiptare.  Si pikë programore e re do jetë “Konkursi letrar “ ku do konkurrojnë krijues nga e gjithë Austria në prozë e poezi. Konkursi i parë para dy vitesh ishte  testi i parë i suksesshëm si bazament i tjerëve që pasojnë.

   Vjenë, 29 prill 2017

 

 

FEMIJET E DIASPORES, NGA AUSTRIA NE VENDLINDJE

by

  *Freskim njohje e dashurie ndaj atdheut /
   * Reportazh udhëtimi me nxënës. Ekskursionistë nga Austria në vendlindje nën mbështetjen e Ministrisë së Diasporës./

1 Muze Krujë

Ne Foto:Vizite ne Muzeun e krujes/

Per Diellin nga Vjena  Hazir MEHMETI/

1 Adem Prekaz

Ne Foto:Vizite ne Prekaz

.     Pushimi i Pashkëve u pasuruar me ekskursionin mësimor në njohjen e atdheut, njëkohësisht çmallje me të afërmit e munguar. Kësaj radhe ishte nga Austria  grupi prej 43 nxënësve dhe mësueseve të tyre Antigona Elshani, Bukurije Limani, Rafete Kosumi dhe Hazir Mehmeti. Që në ditën e parë u priten në ministri nga Ministri Valon Murati dhe stafi i tij. Z.Ymer Avdiu, zyrtar në ministri, dha një njoftim rreth grupit të ekskursionit. Ministri në fjalën e tij përshëndetëse tha: “I falënderoj mësueset/it që kontribuojnë për mësimin e gjuhës amtare në Austri. Ne po realizojmë programe që të ju mbajmë më afër atdheut, të shtrojmë rrugën që ju të jeni më afër brenda mundësive tona së bashku me mësuesit, shkollat në realizimin e aktiviteteve të tilla. Ekskursioni ka efekt të fuqishëm në ofrimin me vendlindjen.”
“Ndihemi të nderuar nga pritja e juaj, nga pritja e Ministrisë dhe njerëzit e përkushtuar për ta ofruar nxënësin mërgimtar me vendlindjen e prindërve tanë” u dëgjua zë mes zërash.
Grupi i nxënësve vizitoi edhe Muzeun e Kosovës, Muzeun Etnografik, Qendrën e Qyteti ku përmendorja e Gjergj Kastriotit Skëndërbeu të ngjallë krenari të freska dhe detyrim në vlerësimin e përkrenares dhe shpatës origjinale në Vjenë të cilën e barti Kryetrimi ynë para pesëqind e dyzet e nëntë vjetësh. Buçetë lulesh të freskëta në Velani  në respekt për  kryetarin e ndjerë Ibrahim Rugova, filozof e burrështetas që bëri të flasin burrat e mëdhenj të kohës për hallet e Kosovës.
Vizita në Vendin e Epokave, Prekazin Legjendar, fillon me buçetë nderimi e përulje para veprës që Komandanti Legjendar Adem Jashari, familjes së Madhe Jashari, aty ku lëshoi rrënjë Liria. Shtëpia muze, Muzeu i Familjes Jashari, do mbetën përgjithmonë në bebëzat e filizave të rinj kureshtar me zemrën flamur, edhe për nesër. Mirëseardhje me lulet e freskëta drenicore e ëmbëlsirë nga Violetë e Fatimir Osmanit, na riktheu në  “bukë e krip e zemër”  bujari e trashëguar në sofrën shqiptare.
Gryka e Rugovës hapi krahët e gurtë para rrotave të Egnatia e cila  gumëzhinte zgjua bletësh nga mahnitjet me pamjet madhështore. Gurgullimës së Lumëbardhit iu shtua zëri violinës së talentit të muzikës në Vjenë, Alban Spahiu me bekimin e Betovenit në zbutjen e ashpërsive shkëmbore të rënduara moteve. Kulla e Rugovës nuk do harron gjatë kombinime mjeshtërore tingujsh të violinës e çiftësisë . Nuk u dashtë shumë kohë kur nxënëset valltarë nga Graci i Lasgushit dikur,  të ringjallin vallet shqiptare të ndërtuara shekujve dhe ruajtura gjithkund ku frymon shqiptarja.   Sara Krasniqi, Fiona Sadiku, Rina e Leona Maxhuni, Rinesa e Erona Mjekiqi, Albiona, Blerina e Lujleta Kabashi, Rilinda e  Agnesa Bytyqi, Elvire Bujari, Diana Limani treguan se e duan dhe kultivojnë vallen shqiptare duke e prezantuar në festivalet e kombeve Evropës  bashkë me punën e kujdesin e arsimtares së tyre Bukurije Limani. Bujaria e Rugovës ishte mbresëlënëse, një krenari e arsyeshme e koleges sonë Xhevë Lajqi, e lindur dhe rritur krenare këtyre viseve madhështore.  Pranë qerres relikte rugovase, luleshurdha dhe vjollca uruan rrugëmbarë në pa harrim të emrave në gjuhën shqipe.
Egnatia me hapat e saj ndaloi aty ku bashkohen  vëllezërit e vegjël me duqit e bardhë e të zi në Drinin ujëshumë. “ Një foto, ju lutem”, foli drejtuesi i grupit. Kjo sjell fat edhe për nesër, simboli i bashkimit ka rrënjët e vjetra tragjedive të mëdha të kombit të ndarë. Lugina e Fanit i Vogël ishte disiplinuar me shkëlqimin e asfaltit edhe përtej bashkimit me vëllain, Fani i Madh drejt Matit. Papritur djathtas nesh shkëlqente shkëmbi i gurtë me tempullin e lartë ku Homeri Shqiptar lëshoi kushtrimin në Lahutën e Malësisë. Tutje luginës rridhte Mati i mplakur me zemërimet e tij moteve në tregime  legjendash të vjetra e të reja rrapëllimave të vështira shqiptare. Shoqërimi nga miku ynë dhe gjithë shkollës shqipe në diasporë, z.Nuhi Gashi, e pasuroj këngën bashkë me organizimin e mirë të udhëtimit përtej Kalimashit.
Eganatia furishëm kërkonte Kryestacionin e tij, Krujën e Gjegj Kastriotit Skënderbeut, dhe,  kështjellën e tij legjendë epokave. Portës hyrëse në kështjellë, nga kishte hyrë dhe Gjergj Kastrioti pesëqind e shtatëdhjetë e katër vjet më parë me Flamurin e Arbërit, po hynim dhe ne. Në fytyrat e nxënëseve shkëlqeu dielli me gjithë horizontin e hapur nga dukej Tirana e mbuluar me pluhurin e saj të mesditës. “Mirësevini”, fjala e parë nga vet drejtori i Muzeut , Mehmdi Hafizi i cili nga vizitor gojëhapur, na bëri miq të tij e të muzeut. Rrallë kisha dëgjuar fjalë ciceroni me aq qartësi e respekt. Këtu, shoqëria dhe kujdesi i Albana Maxhunit dhe Luljeta Kabashit e pasuroj rrugëtimin tonë në çdo hap.
Zigzageve dejtë Adriatikut krejt pranë restorant “Gjorgj Bush” majtas,  rrugëton Egnatia  Fushëkrujes, qyteti ku prehet simboli i gruas kreshnike shqiptare, Shotë Azem Galica në pavdekësinë e veprës së saj. Jo, nuk do tregojmë histori dhembje,  do i mbajmë ashtu të fuqishëm brenda qenies sonë veprat heroike për të mos i harruar kurrë fëmijët e dëshmorëve luftërave, dje e sot.  Miqtë tanë e të partiturës së mirëfilltë të këngës shqiptar ringjallën realizimin e mësimit. “Do këndojmë vallëzojmë shqip sipas programit. Jo, tallava nga tallavistët shkatërrues të melosit e këngës shqiptare. Çiftelia  e Albanit bëri që rruga të zgjasë shkurt.
Aroma e detit filloi të vinte hyrjes në Bonita ku filloi regjistri me emrat Dren Vitija, Sheqer Avdia, Ardian Kabashi, Ledian Gashi, Krenar Miftari, Euron Salihi, Alblir Kosumi, Laurent Qestaj, nuk donin të ndaheshin as në kohën e gjumit. Nga Velsi shoqërinë e pasuruan nxënëset: Afrora Salihi, Azemine Baftjari, Besjana Demiri, Premtine Januzi, Viola Berisha, Sherife  Dermaku, Yllka Elezi, bashkë me grupin dhe shoqja e tyre Blina Gashi nga Vjena. Grupi i nxënësve nga rrethina e St.Pöltenit është pasuri e re e mësimit shqip në Austri. Përpjekjet e mësueses Antigona Elshani u kurorëzuan me themelimin e një shkolle të re ku do mësohet shqip. Nxënës që flasin aq bukur shqip sa nuk dallojnë nga të tjerët. Edonisa e Fortesa Çekaj, Arianita e Leonita Luta, Altina Krasniqi, Donika Elshani do e përcjellin përjetimin e atdheut dhe njerëzve të tij shoqeve e shokëve se sa bukur është të mësosh shqip, të folesh lirshëm në atdhe.
Nxënësit mësuan me dashuri nga gjeografia e historia e lashtë e kombit shqiptar, vendlindjes së stërgjyshërve që nga lashtësia. Amfiteatri i Durrësit një mrekulli e pasuri e paparë akoma i zhytur në llumin e vjetër dhe të pakujdesisë. Dhomat e gladiatorëve luteshin në harresën e vjetër gjysmë të shkatërruara. Muzeu Arkeologjik i Durrësit u pëlqye nga nxënësit duke ngacmuar kujtesën krahasuese të muzeve të shumtë në Austri.
Rruga e kthimit të Egnatia mori tatëpjetën drejtë Kalimashit  dhe prej aty në Prizrenin e Abdyl Frashërit, Ymer Prizrenin e Sylejman Vokshit. Shtëpia e Lidhjes Shqiptare bashkë me gjurmët tona historike, u shemb e u kall nga pushtuesit barbarë, por u ngrit përsëri Feniks në zemrat tona. Dhe, ja tani shkëlqimi i Hartës Etnike përballë Lumëbardhit porositë breza në vigjilencë e dashuri vëllazërore.
“Ciceroni ka mbaruar orar, andaj ju mund vetëm t’i shihni”, tha roja.
“Ne do shohim dhe dëgjojmë nga ciceronët tanë, tani lexojmë e shkruajmë vet gjurmët tona”, iu kujtua mësimi nga libri i historisë dhe zëri i mësueses. Qetësia është respekt e përjetim ngjarje, asaj çka dëgjon e sheh, një rregull cilësi e grupit shumë të disiplinuar.  Tiktaket në Orën e Ymer Prizrenit ngjallnin fantazi epokash para eshtrave të tij në foton djathtas pranë themeleve të Kalasë së Ulqinit ku ra në përjetësi.
Në ditën lamtumirës nxënësit shijuan bukurinë nëntokësore të atdheut në Shpellën e Mermertë të Gadimes. Legjenda e lepurit dhe qenit kishte qenë e bazuar. Këtë e dëshmon Korridori i Ahmetit lidhur me Sallën e Koncerteve ku dashuria jetësohet mes Romeut  e Zhulietës miliona vite fshehtësive të mistershme. Koka e Peshkut, Përkrenarja e Gjergj Kastriotit Skëndebeut, Harta e Kosovës, Syri i Vashës e shumë figura magjike do jetojnë detyrimisht deri në rikthimin tonë sërish kur dora e kujdesit do merr formën e duhur. Stalaktiti i thyer nga dora e keqe i keqpërdorur në shpjegim nuk la shije të këndshme.  “Përse ia ka pre gjuhën vjehrrës, mësues”, u dëgjua pas pak zëri i shqetësuar fëmijëror. Reformimi i njeriut të edukuar larg shprehjeve të dhunshme para fëmijëve është i domosdoshëm ashtu sikurse çiltërsia e tyre. Melodia e huaj nga tarabuku dhe kënga ku bastardohej gjuha shqipe hapur për dy cent, ishte një shije për tu harruar shpejt.
Dhe, aty pranë,  Dardha sipër shkëmbit tregonte vështirësinë e lulimit pranveror bisqeve të reja mes degëve të thara.
Veprat e Jusuf Gërvallës, dhuratë rast organizatori, forcuan porosinë dhe detyrimin tonë. Edhe për nesër.

Tryezë rreth mësimit të gjuhës shqipe në Austri

by

Vetëm 2500 nxënës vijojnë mësimin shqip nga 13 mijë nxënës shqiptarë në Austri. Prindërit vendimmarrësit për regjistrim. Shqiptarët të tretët me përqindje në shkolla, injorohet gjuha amtare. Të nevojshme aksione konkrete nga shoqatat, klubet dhe veprimtarët në evidentim dhe regjistrim./

Nga Takimi

 Nga  Hazir MEHMETI / Vjenë/

Pas Tryezës diskutuese, 18 mars VjenëNën organizimin e Shoqatës së Mësuesve Shqiptarë “Naim Frashëri” në Austri, Ambasadave të Republikës së Shqipërisë dhe Republikës së Kosovës në Austri u mbajt tryezë diskutimi me temë: “Mësimi në gjuhën shqipe, rëndësia, organizimi, vijueshmëria. Si në të ardhmen?”.  Studiuesi Lutfi Emini e ftoi nikoqirin në të dy gjuhët për ta hapur takimin. Fillimisht u dha një minutë heshtje në nderim të të ndjerit Arif Demolli, shkrimtar, autor i teksteve mësimore dhe mik i Shkollës Shqipe në Mërgatë.
Në emër të nikoqirit takimin e hapi Imer Lladrovci, konsull duke u dëshiruar mirëseardhje të pranishmëve. “Ju dëshiroj mirëseardhje të gjithëve dhe ju dëshiroj sukses në Tryezën Diskutuese. Ishte kjo në nismë e kryetarit të Shoqatës e cila u përkrah prej nesh dhe është hera e parë një bashkim i të gjithë komunitetit rreth një teme aq më rëndësi siç është mësimi shqip”.

Roland Bimo, ambasador Të pranishmit i përshëndeti Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Austri, Roland Bimo:  ”Tema për të cilën jemi mbledhur sot, e iniciuar nga kryetari i Shoqatës është e një rëndësie të veçantë dhe do dëshiroja që sot të dilet nga ky takim me detyra konkrete. Ne ambasadat; e Kosovës dhe e Shqipërisë, e vlerësojnë shumë punën e bërë deri më tani për mësimin plotësues në gjuhën shqipe. Jemi të ndërgjegjshëm se mbetet shumë për të bërë dhe do doja që sot të dalim me plane veprimi konkret. Në parim kjo temë bartë një rëndësi shumë të madhe lidhur me ekzistencën e komunitetit shqiptar në Austri dhe më gjerë. I falënderoj të gjitha shoqatat pa marr parasysh objektivet qe kanë, Këshillin Koordinues të Shoqatave, pasi mësimi i gjuhës shqipe është me rëndësi kulturore e  letrare të ngritjes së gjuhës shqipe në nivelin e kërkuar. Për të arriturat duhet të jemi krenar dhe të punojmë më tutje në ngritje të aktiviteteve në të ardhmen” Ilir Ismaili, nga Ambasada e Maqedonisë përshëndeti Tryezën e Diskutimit duke shtuar: “Mësuesit shqiptarë ishin më patriotët në historinë tonë kombëtare. Ky projekt i juaj rreth gjuhës shqipe në Austri, ne si shqiptar duhet treguar unitetin tonë veprues”  Nuhi Gashi MASHT së Kosovës: “Kjo tryezë është edhe një pikënisje veprimi në sensibilizimin rreth mësimit shqip dhe për një komunikim më dinamik. Është shqetësuese numri i ulët i nxënësve këtu në Austri, diku rreth 2 mijë nga numri dhjetëra mijërave që vijojnë shkollën në gjuhën e shkollës, kur dihen gjithë ato favore që ofron shteti nikoqir për të çka e falënderojmë. Ne po mundohemi të bëjmë disa punë të dobishme, si bie fjala kuizi i diturisë, dhe do donim të kemi sukses shtimin e fëmijëve që vijojnë mësimin amtar”
Ymer Avdiu, nga Ministria e Diasporës: “Për Ministrinë e Diasporës janë të gjithë nxënësit të barabartë pa marr parasysh prej cilave rajone nga vendlindja vijnë. Tubimin e përshëndeti edhe Anel Bajra nga Ministria e Diasporës. Në takim mori pjesë edhe zj. Ermira Zhuri, kryetare e bizneseve në Itali dhe shoqatës “Iliria” në Trevizo të Italisë. “Ndihem e lumtur që jam në mesin tuaj. Kosova ka bërë hapa të mbarë përmes ministrive në përkrahjen e diasporës… Nuk është e lehtë ta formosh e mbash një shoqatë sikurse kjo e mësuesve të cilët punojnë tërë kohën e lirë pa pagesë. Kjo është për çdo respekt. Suksese”.Morën pjesë edhe Abdullah Abdullahu, Dr.Sabri Osmani, Halil Jashari,
Tezat për diskutim nga rendi i ditës i paraqiti shkurt kryetari i Shoqatës së Mësuesve, Hazir Mehmeti. Ndër to më e rëndësishmja vijueshmëria e nxënësve, shkaqet, çka duhet ndërmarr, ku janë detyrat e shoqatave dhe komunitetit.
Kumtesat

Imer Lladrovci mbajti kumtesën me titull: “Shkolla shqipe ka qenë, është dhe do të  mbetët institucioni ynë më i rëndësishëm kombëtar“.  Nuhi Gashi mbajti kumtesën: “Fenomeni ‘shacat’ shikuar nga perspektiva të shumta dhe në raport me mësimin e gjuhës shqipe e të kulturës shqiptare. Nismë për një hulumtim ndërdisiplinor”. Dr.Xhevat Hasani kryetar i Këshillit Koordinues për Mësimin Shqip në Austri” në vitet 1993/95 paraqiti kumtesën “Mësimi shqip në Austri “, e cila u lexua nga studiuesja Albia Shala. Anton Marku nga Lidhja e Shkrimtarëve e Krijuesve “Aleksadër Moisiu” në Austri:  “Roli i Shoqatave në Promovimin e Mësimit Shqip në Austri” . Osman Ademi:  “Mësimi Shqip në Austri”. Bukurije Limani, nënkryetare e Shoqatës së Mësuesve dhe  mësuese në Graz, u paraqit me kumtesën: “Shqetësime e dilema për të nesërmen e nxënësve të Shkollës Shqipe në diasporë”.  Ismet Sinani, mësues në Linc, mbajti kumtesën: “Zhvillimi i procesit mësimor në gjuhën shqipe në Landin e Austrisë së Epërme-OÖ”.  Ndërsa për ta shpejtuar hapjen e debatit lidhur me temën dorëzuan kumtesat me shkrim: Hazir Mehmeti, ““Mësimi në gjuhën shqipe, sfidë kohe”, Miradije Berisha, Mark Demaj etj. Nga mësues tjerë në Tryezë ishin të pranishëm: Rafete Kosumi nga Austria e Epërme; Ina Arapi nga Vjena; Ibrahim Hasani mësues në Austrinë e Ulët.   Në diskutim u cekë vijueshmëria e ulët e nxënësve shqiptarë kur dihet se numri i fëmijëve shqiptarë në Austri është i madh. Që nga fillimet e mësimit shqip në vitet e themelimit 1987 e më herët,  dhe viteve 1993,  është shtuar vijueshmëria. Në vitin shkollor 2005/06 kishte 1346  nxënës dhe 17 mësues, në vitin shkollor 2013/14 janë 2438 nxënës me të cilët mbajnë mësim 23 mësues në 417 orë mësimore. Ky numër nga ky vit shkollor  i shënuar nuk ka ndryshuar shumë deri në vitin e tanishëm shkollor, me rreth 19 për qind vijueshmëri. Mësimi i 25 gjuhëve amtare në Austri është i garantuar brenda sistemi publik dhe financohet sikurse gjithë procesi mësimor. Prindërit duhet vetëm ta lajmërojnë fëmijën e tyre përmes nënshkrimit. Në Regjistrin e teksteve shkollore tani e disa vite mund të porositen falas: A-B-C –Fibel (Abetare e parë shqip në Austri); Fjalori për ciklin e ulët dhe fjalori për ciklin e lartë. Mësimi përkrahet nga organet vendore në projekte të ndryshme dhe aktivitete tjera.  Aktivitet e organizuara nga Ministria e Arsimit të Kosovë siç është Kuizi i Diturisë, nga Ministria e Diasporës e Kosovës, ekskursionet në atdhe, seminaret, furnizimi me tekstet, harta, mjete të caktuara mësimore, financimet e botimeve të veprave të veçanta etj, e kanë ngritur interesimin për mësimin shqip. Përkundër kësaj, vijueshmëria akoma është më e ulët krahasuar me përkrahjen nga organet vendore austriake   Në diskutim  u tha se Shoqatat shqiptare kanë rol më të rëndësishëm në organizimin e takimeve me prindër për t’i bindur se mësimi i gjuhës amtare e ndihmon nxënësin në mësimin e shkollës.
Projektet madhore në hartimin dhe botimin e teksteve nga MASHT e Kosovës dhe IPE e Zürich-ut të programuara dhe drejtuara nga Prof. Dr. Dr. Basil Schader me  grupin e koordinatorëve e autorëve e kanë pasuruar gamën e teksteve mësimore për mësimdhënësit në diasporë. Rreth teksteve pati  kërkesa në përmirësimin e tyre të vazhdueshëm gjatë ribotimeve. Përfaqësuesi nga Ministria e Arsimit, z.Nuhi Gashi, dha informata të duhura rreth mundësive të shfrytëzimit të tyre përmes faqes elektronike, si të vetmet tekste që mund të shkarkohen direkt nga kërkuesi bashkë me doracakët e tyre. Nga pak individ pati edhe mendime paushallë lidhur me standardet e hartimit të teksteve , pa dhënë argumente e duhura profesionale edhe pse nuk i shfrytëzojnë ato por tekste tjera.   Koha e dhënë prej disa minutave për paraqitjen e kumtesave e pastaj dorëzimi i tyre nga organizatori, nuk u respektua, kjo shkaktoj stërzgjatje duke marr kohë nga faza e debatit.
Tryeza pati sukses në sensibilizimin e mësimit shqip si baza e qenies sonë identitetet kombëtar për të ardhmen. Mësuesit janë shembull i sakrificës së kohës dhe mundit të tyre të vazhdueshme në të mirën e nxënësit dhe shkollës shqipe. Kështu ishte dhe sot. Shpresojmë se zëri i ngritur për veprim në shtimin e numrit të nxënësve, respektivisht mësimit shqip do jetë pjesë e shoqatave, forumeve, unioneve, klubeve e veprimtarëve në Austri.

Vjenë, 18 mars 2017       

 

 

Vjenë-Dita Pavarësisë së Kosovës,në një Orë letrare festive

by

Dita e Pavarësisë_17.2.17 17-Shkurti, hap realizimi i idealeve të rilindësve tanë. S.Krasniqi: “Sakrificat heroike gjeneratave na detyrojnë në ndërtimin e shtetit ligjor e  demokratik” “Ushtria Çlirimtare e Kosovës me Komandantin Legjendar  Adem Jashari ishte kurorëzim i gjakut të derdhur për liri shekujve”. /

Shkruan:Hazir Mehmeti, Vjenë/

           Vjenë, 17 shkurt 2017 –Jo larg Operës së Vjenës, në hapësirat e veçanta për prezantimesh arti, Lidhja e Shkrimtarëve dhe Krijuesve Shqiptarë “Aleksandër Moisiu” në Austri, mbajti orë letrare me rastin e 17 Shkurtit – Dita e Pavarësisë së Kosovës. Nga Ministrinë e Diasporës ishin  Zv.ministri Sahit Krasniqi dhe  Arieta Alidema, zyrtare; Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Austri Roland Bimo. Nga Ambasada e Republikës së Kosovës në Austri, Zana Rugova, sekretare e parë dhe  Imer Lladrovci, konsull.  Driton Smakaj, shkrimtar nga Budapesti. Aki Nuredini, biznesmen dhe veprimtar i dalluar.

Programi u drejtua me përgjegjësi nga Kaltrina Durmishi. Z. Hubert Thurnhoffer, menaxher i “Der Kunstraum“ përshëndeti të pranishmit: “Ju falënderoj për bashkëpunimin! Tani Kunstraum ka arritur të organizon shumë manifestime krijuesish kombesh te ndryshme nën mbështetjen e Qendrës Kulturore të Vjenës. Shpresoj në paraqitjet e juaj në vazhdimësi“

Në emër të  Ministrisë së  Diasporës fjalë rasti mbajti  Zv.min. Sahit Krasniqi: “Me kënaqësi e kemi pranuar ftesën tuaj për të qenë sonte në këtë program tuajin dhe tonin. Ne premtojmë se Ministria e Diasporës do jetë përkrahëse e juaja për aq sa ka mundësi. Sonte po festojmë nëntë vjetorin e pavarësisë së Kosovës të cilën e pritem shumë gjatë dhe është meritë e shumë gjeneratave në përpjekjet e tyre për liri. Është obligim për ne të plotësojmë amanetin e dëshmorëve në ndërtimin e shtetit ligjor, demokratik, një shtet që synon Bashkimin Evropian, aleancën me NATO dhe një miqësi të përhershme me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ju, në mbrëmjet e tilla arti i tregoni vlerat tuaja, tregoni se edhe shqiptarët janë pjesë e Evropës me vlera sikurse dhe popujt tjerë”. Roland Bimo, ambasador, në fjalën përshëndesë tha: “Për të arritur një ditë festive sikur kjo e pavarësisë së Kosovës, kombit tonë iu deshën rrugëtim sakrificash një shekull që nga viti 1912. Sot përulemi me respekt para veprës heroike të të gjithë dëshmorëve. Në këto nëntë vite janë arritur shumë rezultate. Kosova sot si shtet njihet në arenën ndërkombëtare përgjithësisht dhe do vazhdon njohja derisa të jetë anëtare e Organizatës së Kombeve të Bashkuara. Lidhja e juaj, e krijuesve ka bërë punë të mëdha. Krijimtaria letrare në diasporë është diçka e jashtëzakonshme” Imer Lladrovci, konsull: “Në emër të Ambasadorit të  Republikës së Kosovës në Austri, ua përcjelli urimet më të mira për  17 Shkurtin- Ditën e pavarësisë së Kosovës. “17 shkurti i vitit 2008 është një ngjarje e rëndësishme për popullin shqiptar, një ngjarje që realizon një pjesë të idealeve të rilindësve tanë. Për këtë u deshtë që populli shqiptar të kalon nëpër shumë sfida përplot sakrifica duke përfshirë edhe diasporën pa të cilën nuk do kishim arritur këtu, andaj atyre u detyrohemi për respektin tonë…”

Mbrëmjes i dha shije feste veçanërisht loje e talentuar në violinë dhe çifteli nga Alban Spahiu. Prezantimin e Antologjisë me krijimet e viteve të fundit të anëtarëve të Lidhjes “Ilircum 2”e bëri Anton Marku. Është kjo antologjia e dyë e cila përmban krijime nga dymbëdhjetë autor anëtarë të Lidhjes dhe ka 128 faqe. Prej krijimeve të tyre lexuan Hazir Mehmeti nga përmbledhja e tregimeve “Kohëthyerja”, Gjin Morina  poezitë “Vdekja për së gjalli” dhe “Plisi”; Driton Smakaj lexoi dy poezi: “Ushtari i UÇK-së” dhe “Bisedë Hyjnore”. Helena Halilaj nga Durrësi lexoi prej libri i saj “Mos ma vetmo fjalën”, poezitë “Dy heshtje” dhe “Ftomë në vargje”. Leonita Tolaj nga Graci, lexoi prozën “Këndvështrimi prej të çmendure”. Nga Besim Xhelili u prezantua libri “Malli i pashtershëm” i Mair Isterfit.  Lidhja ndau mirënjohje sponsorëve Avni Hafuzi, Samed Vinca e Astrit  Polisi dhe  mysafires së rastit Helena Halilaj. . Në fund nga organizatori u dha një koktej rasti.

Gazmend Freitag ekspozitë në “BIENNALE AUSTRIA”

by

Nga Hazir Mehmeti/Gazmend Freitag, Biennale

       Piktori Gazmend Freitag  ekspozitë në “BIENNALE AUSTRIA” Vjenë/

Gazmend Freitag, Biennale Austria

Vjenë, 13 shkurt 2017/Organizuar nga shoqata e njohur për ofrimin e veprave artistike, Binnale Austria, në qendër të Vjenës u hap ekspozitë javore e pikturave nga disa autor kombesh të ndryshme që jetojnë në Austri dhe nga vende tjera. Kësaj radhe  me dy piktura: “Akt mit rotem tuch” dhe “Tish” merr pjesë edhe piktori shqiptar Gazmend Freitag i cili jeton në Linz të Austrisë. Veç piktorit tonë, aty kemi veprat emrave te njohur piktoresh nga kombe të ndryshme: Eugenio Azzola, Herbert Bauer, Alessandra Bisi, Admira Bradaric,, Pascal Dorothee, Eddie, Darius Foroutan, Michael Gerisl, Ingrid Halter, Claudia Hiddemann- Holthoff, Bozena Kormout, Gerlinde Kosina, Regina Merta,  Domingo Parada, Helga-Anna Puchner, Rosangela Scheithauer, Soha Yehia Abou Hussein,  Chris UI, A. Verdier-Fourmond, Gisela Zimmermann.

Mes shumë aktiviteteve Gazmend Freitag është edhe  anëtar i Shoqatës ::Kunstprojekte:: në Vjenë. Është krenari të prezantosh e të  jesh pjesë e katalogut ndërkombëtar, të njihesh me artistë të njohur e veprat e tyre nga shumë vende me traditë në artin e pikturës. Biografia e artistit tonë tani është e botuar në disa gjuhë botërore katalogëve të  piktorëve aktiv me vepra të shpërndara e të kërkuara.

Talentin për pikturim Gazmendi e ushtroj që në bankat e shkollës në Prizrenin piktoresk, ku mori mësimet e para Pikturat e Gazmend Freitag, karakterizohen me një gjallëri që flasin nga çdo kënd i tyre. Pasqyrimi artistik përmes grafitit dhe ngjyrave është diçka e veçantë ku njeriu nxjerr mesazhin e veprës natyrshëm dhe me shije. Pikturat nudo janë  profesionale dhe dalin nga vet shkolla e tij specifike e mjeshtërisë me specializim tek Mag. Annelies Oberdanner në Linz, diçka e veçantë nga piktorët shqiptarë. Malli për vendlindjen e tij, Prizrenin e bukur, nuk e lë të qetë asnjëherë. Ai me dashuri e besnikëri milimetrike i shpreh ato në urat e gurta, ndërtesat e kalanë madhështore e cila i rri mbi kokë në histori po si plisi me shkëlqimin e tij. Rrugicat me kalldrëm guri shekullor, dyert e drunjta karakteristike të kthejnë aty pranë vatrës ku piktori kaloi rininë e gjimnazistit.  Nuk mund të kuptohet plotësisht krijimtaria e tij pa portretet në grafikë të bëra me frymëzim dashurie të shumë personaliteteve të njohura kombëtare si: , Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Shën Teraza, Ismail Kadare, Ali Podrimja e të tjera. Ato janë vlerësuar nga kritik arti në disa revista në Austri dhe Itali bazuar në energjinë, specifikën shprehëse të tij artistike.  Shtypi vendor e ka vlerësuar artin e kultivuar nga piktori ynë në shumë gazeta e revista. Bazuar në hapat e Gazmendit dhe energjitë e tij të pashtershme, do kemi vepra të reja të nivelit të kohës ku që krijohen në vendet perëndimore ku vlerësohet arti.

Kështu,  njeriu ynë i cili imazhin tonë e ngritë përmes brushës së tij, qëndrimit të tij prej artisti e njeriu që krijon madhështinë e të bukurën e cila do jeton gjatë.  Vendlindja nuk të lë të qetë, të thërret kudo që je në përkujtimin e peizazheve nga syri i një kohe që nuk harrohet. Dashuria ndaj vendlindjes e mbjellë në shpirt është navigator në çdo cep të globit. Këtë e dëshmon edhe Gazmend Freitag.

Gazmend Freitag, u lind në Pataçan të Poshtëm të komunës së Rahovecit, më tej regjioni i Prizrenit, ku kreu shkollimin fillestar, një pjesë të studimeve në UN e Prishtinës,  kurse prirjen e tij në artin e grafikës dhe pikturës e specializoi në Austri. Pikturat e tij janë ekspozuar në shumë qytete të Austrisë, Italisë, Sllovakisë, por jo edhe në vendlindje. “Gjithmonë në qenien time e kam vendlindjen time, ëndërroj të krijoj kushte për hapje të një ekspozite në Prizren, Prishtinë e Tiranë. Shpresoj se nuk do jetë e largët realizimi i dëshirës sime”, shprehet me mall Gazmend Freitag.