Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Njeriu – Epokë Faik Konica

by

1-lazar-taci-gjeniu-faik-konica

Ne Foto: Llazar Taci: Gjeniu Faik Konica

Për europianizimin dhe modernitetin e kombit shqiptar/

– Parathënie e librit “Faik Konica, Përlindësi Modern” nga Fotaq Andrea –/

Për të gjykuar mirë një njeri që ka pjesë në histori, duhet t’a gjykojmë jo mbas mendimeve të kohës së sotme, po mbas kohës ku ay vetë u rrit, u suall e roiti.- Faik Konica./

Libri “Faik Konica, Përlindësi Modern” përfshin shkrime të viteve 2012-2016 përmbledhur në nëntitullin “Fletore koniciane”, me bosht qendror tipiken e Rilindësit Faik Konica: europianizimi dhe moderniteti i kombit shqiptar, si komb nga më të lashtët në kontinentin e vjetër, me identitet e vitalitet historik që meriton, pas shekujsh të tërë qëndrese e mbijetese, vendin e vet në  familjen e bashkuar europiane.

Që njëzetvjeçar, me një jetë plot përkushtim patriotik, dëshmuar me Veprën e fuqishme që na ka lënë, Faik Konica ishte dhe mbetet Njeriu–Epokë, strumbullari i intelektualitetit shqiptar,  me një mision të lartë fisnik: Edukimi i Kombit, apo siç shprehet ai “Stërvitja morale dhe sociale e popullit”, stërvitje mendore, botëkuptimore, intelektuale e kulturore. Nga ky këndvështrim, “Vepra Konica” na shfaqet si një Institucion, tërësi unikale, në të cilën ideja e tij novatore për modernitet e prosperitet shqiptar u desh të çajë, që në kapërcyell të shekujve XIX-XX, shtigjet e vështira të botëkuptimit obskurantist otoman, t’u mbijetojë paragjykimeve e besimeve, të fertilizohej në terren të përshtatshëm të lirisë dhe pavarësisë për të ardhur sot e sprovuar dhe më aktuale se kurrë, në prag të anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian.

Duke pasur parasysh botëkuptimin e përparuar perëndimor, të cilin e ka pikë referimi, Konica e kishte më se të qartë se “problemi i Shqipërisë, më tepër se kombëtar, ish një problem moral… se ky popull, që të shpëtojë, ka nevojë më parë se çdo gjë tjatër, t’i stërvitet e t’i lartësohet karakteri, t’i zbutet e t’i çpastrohet zemra” (“Për stërvitjen morale e sociale të popullit”).

Kjo domosdoshmëri për qytetërim e përparim, parashtruar në mënyrën më të qartë dhe të prerë sidomos te “Katër përralla nga Zullullandi” arrihet, sipas shprehjes së Konicës, duke “përdorur artilerinë më të rëndë të trurit” për të dalë “nga qarku veskeq” i botëkuptimit të prapambetur shekullor. Me madhështi e forcë gjeniale, Ai kuptoi mbi të gjitha se “akti gjuhësor” ishte kushti sine qua non për emancipim e progres shoqëror, i bindur se gjuha shqipe, letrare dhe standarde, do të ndryshonte edhe botën e vjetër shqiptare, nisur nga postulati se “shkrimi ndryshon botën, letërsia ndryshon botëkuptimin”, ashtu si vetë lindja e shtypshkronjës moderne me Gutenbergun do të sillte një vështrim të ri mbi botën duke i çelur rrugën shkencës moderne dhe artit të të jetuarit. Andaj Konica, si askush rilindës tjetër, për “lërimin e mendjes”, për “bukën e mendjes”, për tjetërsim bashkëkohor të njeriut shqiptar, për kulturim e qytetërim të tij shoqëror, bleu si individ shtypshkronjën e vet “Albania”,  për të shtypur revistën “Albania” në rrugën “Albania” të Brukselit, shtypshkronjë me parametra të lartë të kohës, ku veç periodikut të tij trembëdhjetë vjeçar, shtypi “Historia e Shqipërisë” të Dom Ndoc Nikaj, “Jeta e Kara Mahmud pashë Shkodrës” nga Nasuf Beg Dizdari, “Jeta e Mustafë Pashë Shkodrës”, “Abetari i ghues shqip”, “Kalendari i Maleve” dhe një mori kartolinash me portretin e Skënderbeut.

I vetëdijshëm për vendin që lypset të zërë medoemos njeriu modern shqiptar në shoqërinë bashkëkohore, Konica si rrallë kush, nuk e kurseu fjalën e rreptë me gjuhën shpatë, për të goditur drejt e në zemër injorancën dhe prapambetjen pesëshekullore, tërë dukuritë shoqërore regresive, mentalitetin e ashpër dhe të zymtë anadollak, “pa shenjë njerëzie e qytetarie”, “mendjepalarët” e “ligëtarët”. Ai foli troç e açik, për zullu e Zullulland, pa lëshime e zbukurime romantike, vetëm e vetëm që të prekte fuqimisht në sedër e të tralliste mendjet e përgjumura që bënin “Jetën e Kurmit”, sipas shprehjes së tij, apo që thjesht jetonin fizikisht, të vdekur “mendërisht”. Në një kohë kur parashtrohej urgjente nevoja që shqiptari “të nisë të rrojë jetën e mendies” së zbukuruar – “jetën intelektuale” – përkrah popujve të qytetëruar.

Libri “Faik Konica, Përlindësi modern” lindi si një nevojë për t’iu përgjigjur në kohë, falë shkrimeve koniciane me theks aktual, shumë çështjeve të sotme në rend të ditës, zhvillimeve politike e shoqërore në rrafsh të brendshëm e të jashtëm kur, krahas punës hulumtuese që bënim në arkiva e biblioteka të huaja, ndeshnim në dokumente e fakte të reja që zbulonin shumë anë të panjohura apo të keqinterpretuara të figurës së Rilindasit shqiptar. Mbi të gjitha, ky libër lindi si një nevojë për ta bërë sa më të dashur figurën e Konicës në publik e në masë të gjerë, kur nuk mjaftuan pesëdhjetë vjet totalitarizëm për ta dënuar, denigruar e shuar zërin e tij shqiptar e extra-shqiptar, por kur vazhdohet edhe sot e kësaj dite nga antikonicianë të hazdisur e mendje të cekta dhe cinike të viteve ’80 ta përlyejnë e njollosin emrin e tij me terminologji të shpëlarë nga kuptimi apo më keq, me epitete të fjalorit brutal komunist, kur vetë Konica këto mendje zullape i ka dërrmuar e lipsur me kohë, që me Marsejezën e zulluve: “Ne jemi trima/Dalim nga vrima/Zëri i Zullullandit kur na thërret./Jemi luftëtarë pa frikë/Me shigjetë ose me thikë/Dora jonë e fortë vret”. E më tej: “Luftë për ca zuzarë/që u lindën shqipëtarë./Është turp për kësi krimbash/të mundohet një komb trimash”. Pandehin se po ulin figurën e të Lartit Konica me gjoja “analiza” pa kurrfarë morali dhe pa kurrfarë objektiviteti shkencor, por me qepje e arnime, me “thënie” e “kundërthënie”, me luftë “citatesh” e mendësi totalitare, pa depërtuar një grimë në shpirtin e thellë patriotik dhe pa respektuar mbi të gjitha “Statusin e nderuar të Rilindësit”. Në fund të fundit, thotë vetë Konica, “Bufonët jargaviten bashkë me pallavrat” dhe “Është krim të trazosh lumturinë e budallait”. Veçse vatranët dhe tërë shqiptarët e Amerikës, të cilëve u vlon në damarë dashuria për Faik Konicën, që ruajtën dhe vunë në vend amanetin e tij si gjënë më të shtrenjtë, duke i besuar Shqipërisë-Mëmë eshtrat e tij sipas testamentit të vyer që na la, kanë të drejtë të shqetësohen dhe të shprehin revoltën e tyre të ndershme për mosruajtjen dhe mosmirëmbajtjen e varrit të Konicës nga ana e shtetit shqiptar dhe e bustit të tij njollosur për turp nga antikombëtarë, dashaligë e shthuranakë, dhe i kërkojnë, në mënyrë të veçantë shoqërisë civile, të ndërhyjë urgjentisht dhe me forcën e shtetit ligjor për mbrojtjen e figurës së Rilindësit të Madh.

Libri ka për “dritare” të parë vitet kur djaloshi Konica, me bagazh të rëndë erudicioni dhe ndjenjë të fuqishme patriotike nis aktivitetin botues që me artikullin e tij “Shqipëria dhe Turqit” (1895), për të vijuar me botimin e periodikut “Albania”, një enciklopedi madhore e botës shqiptare e më tej, e krejt vlerave gjuhësore, historike, letrare, artistike, shoqërore e shpirtërore të kombit tonë që në hershmëritë e veta, përqendruar rreth figurës së “Babait të Kombit”, siç e quan Ai Gjergj Kastrioti Skënderbeun. Nis e kristalizohet kësisoj në periudhën 1895-1900 figura e Faik Konicës si gjeni i Letrave shqipe, kur në vatrën “Albania”, tek kalit vetveten, Ai mbledh e farkëton gati tërë plejadën e Përlindjes shqiptare, nga N. N. Naço, D. Hima e I. Themo, te L. Skëndo Frashëri, M. Toptani, N. Nikaj, P. Bardhi, F. Shiroka, H. Mosi, Asdreni, Çajupi, G. Skiro. K. Luarasi, M. Duçi e deri te K. Hoxhi, F. Noli, L. Gurakuqi, me shokë dhe plot emra të nderuar të Rilindjes. Gjen këtu e kështu mishërim vetë thënia e Nolit se “shqiptarizmin e mësuam nga Faik Konica”, se “Korrim drithën që ka mbjellë Faiku… [që]  ka punuar më tepër e më përpara se të gjithë ne… [se] sot e mot, korrim e do korrim drithën koniciane! ”

Në këtë libër, sjellim për herë të parë për lexuesin disa zbulime dokumentare, artikuj, letra e të dhëna biografike hulumtuar kryesisht në bibliotekat dhe arkivat e Francës dhe Belgjikës që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me jetën dhe veprën e Konicës. Janë përkthyer e botuar për herë të parë nga ana jonë artikulli “Shqipëria dhe Turqit”, libri “Mbi Edukimin”, “Letra drejtuar Apolinerit”, “Harta koniciane”, “Letër e Apolinerit drejtuar Konicës”, si dhe është hedhur dritë mbi almanakun “Kalendari i Maleve”. Po ashtu, jepen dhe analizohen me hollësi fakte të dokumentuara për jetën personale të Faik Konicës, për bashkëjetesën e tij me dy “miket e zemrës”, për praninë e djalit të tij Henrik Lohengrin beg Konitza, për konvertimin e tij në fenë katolike, për lidhjet e ngushta me botën shkencore, letrare, politike e shoqërore të Perëndimit, që nga orientalisti Leon Cahun e gjuhëtarët Louis Benloew e Pedersen, te shkencëtari Elisée Reclus, E. Legrand dhe te gjeniu epokal francez Guillaume Apollinaire apo shkrimtari amerikan Benjamin de Casseres. Zbulohen kështu anë të panjohura të tij që janë quajtur “enigma” koniciane, hulumtohet në thellësi në “minierën” Konica, sidomos në lidhjet e tij të ngushta me letërsinë klasike e moderne, me simbolizmin, artin dhe muzikën.

Erudit, poliglot, novator, polemist, vizionar, luftarak, stilist i rrallë me pendën-pallë, përherë me qëndrim vertikal e i paepur, Konica iku nga bota orientale për të hyrë në botën perëndimore, në botën e Letrave, të muzikës, artit dhe lirisë shpirtërore. Zgjodhi lirinë hapësinore për të çelur sytë e mendjes të një kombi të tërë, duke e pasur fjalën sintetike, me forcë tërheqëse, të urtë e të artë, të vyer e të shenjtë, siç vërtetohet te “Fletoret koniciane – Ju flet Faik Konica”. Hodhi kësisoj me “Albania-n” bazat moderne në krejt fushat e Mendimit estetik shqiptar dhe të Letrave, nga sociologjia te hartografia, duke lëvruar me sukses e pashembullti në shumë disiplina, konkretisht: gjuhësi, stilistikë, letërsi, kritikë letrare, përkthimologji, metodologji, bibliografi, folkloristikë, dokumentalistikë, pa lënë mënjanë historinë, politikën, psikologjinë dhe përgjithësisht kulturologjinë shqiptare. U ndal në mënyrë të veçantë në edukimin e fëmijës dhe të rinisë, e sidomos në emancipimin dhe rolin e gruas në shoqëri, duke pasur adhurim të skajshëm për gruan shqiptare si faktor themelor i emancipimit të shoqërisë patriarkale shqiptare. “… Gruaja, në Shqipëri, më tepër se gjetkë – thekson Konica -, ka një fuqi aq të madhe në formimin e ndjenjave dhe të mendimeve të njerëzies, sa ka qenë gjithnjë kundër islamizmit, se gruaja shqiptare, që në kohë të para, me një instinkt të pa-lajthitur [të pagabuar], ndjeu se islamizmi, me poligamien dhe me ndarjen (divorcin) – aq të lehtë sa mund ta çporrsh një grua të kanunëshme posi një shërbëtore – ish i rrezikshëm për të drejtat e gruas dhe shenjtërinë e familjes”.

Andaj Koncia adhuronte mbi të gjitha Nënën e vet, fisnike nga Familja e nderuar Delvina, për faktin se në vatrën familjare, siç na pohon Sherif Delvina, “ishte NënëMadhja Konica, e prirë drejt Perëndimit të përparuar europian, ajo që pati mendimin dhe këmbënguli që fëmijët e saj Faiku dhe Mehmeti të arsimoheshin në Perëndim!” Sepse e kishte të qartë përparësinë në botëkuptim që dhuronte Perëndimi i zhvilluar në krahasim me Orientin e prapambetur! “Ai ishte kush ishte: Djali i Zelihasë, që fliste gjithë mendje e pa frikë nga Perëndimi i vlerave!” më thotë plot dashuri për Faikun dhe me zë të ngrohtë ky Zotëri i madh që është Sherif Delvina. “Trashëgoi nga e ëma madhështinë, mençurinë, guximin për jetën dhe pasionin për të renë!” Për të lënë përjetësisht një gjë, atë gjë të vyer, me vlerë të pavdekshme: “Shqiptarizmin”, idealin për një Shqipëri të përparuar perëndimore!

“Dritare” e dytë për këtë libër përbëjnë shkrimet e Faik Konicës përzgjedhur kryesisht nga revista “Albania” me theks aktual. Përqendrohen kryesisht në tema madhore si lufta kundër dhunës e terrorit në krejt format e veta, nga fizike e verbale deri te fetare e ekstremiste; politikat politiciene pa taban e vizion (“politikanët – këta profesionistë të gënjeshtrës!”): politikat klanore, antikombëtare, bajraktariste e populiste; politikat atentiste, rrënjët dhe pasojat; korrupsioni në shoqëri dhe “klasa e pilafçinjëve dhe sharlatanëve”; mburrja, shpifja, arbitrariteti dhe pasojat e tyre; paprekshmëria e kufijve; politikat shoviniste dhe grabitqare të fqinjëve të Shqipërisë: zhvillimet socio-politike maqedone, e greke, aleancat e huaja në kurriz të kombit shqiptar; idealizmi si formë e lartë e patriotizmit, me ndjenjë të fuqishme kombëtare, me kulturë të lartë dhe përkushtim fisnik për kombin; vlerat historike shqiptare, pasuri për kombin shqiptar dhe për Europën (nga Skënderbeu te Bajroni, etj.) Janë këto disa nga temat madhore trajtuar në këtë libër, që zbërthejnë mbi të gjitha psikologjinë shoqërore në rrafsh kombëtar e ballkanik, për t’i çelur udhë përparimit të sotëm drejt familjes së madhe europiane të bashkuar, si një domosdoshmëri e kohëve moderne.

Më në fund, ky libër vjen si një binom i romaneve misterioze të Faik Konicës “Martesa e Lejlës” dhe “Sotiri e Mitka” që i kemi zbuluar e studiuar që në vitet 2011-2012, por që, për arsye të caktuara dhe në rrethana të ndërlikuara, nuk mundëm t’i botonim e t’i bënim më parë të njohura publikisht. Vetëm nxitja dhe mbështetja e fuqishme morale e miqve dhe e mjaft emrave të nderuar të botës shkencore e akademike shqiptare, mbi të gjitha e Federatës Panshqiptare “Vatra” na mundësuan të hidhnim hapin e parë në botimin e këtij libri dhe të dy romaneve të rinj të Faik Konicës, në kuadrin e një studimi më të gjerë për figurën e tij shumëpërmasore me konceptualitet themeltar për një shoqëri e komb modern shqiptar.

 

 

Fotaq Andrea

Shtator 2016.

DioGuardi ne Brooklyn: Të jesh Shqiptar, Je i lindur Republikan!

by

*DioGuardi, me republikanët në Bruklin nëshkroi librin “Kongresi i Papërgjegjshëm”, dhe foli për votimet në SHBA/
Nga Beqir Sina , Nju Jork/
*DioGuardi : “If you are Albanian You are born Repubican – Të jesh Shqiptar Je i lindur Republikan!”/
BROOKLYN NY : Të Martën më 26 Prill, mysafir i veçantë, i një grupi republikanësh, nga Brooklyni, New York, ishte ish kongresmeni republikan i New Yorkut, Joe DioGuardi – President i Lidhjes Qytetare Shqiptaro Amerikane, i cili ka firmosur librin e tij “Kongresi i Papërgjegjshëm”, një libër ky i ofruar falas për të pranishmit.
Një, veprimtari, kjo e organizuar nga Klubi Republikan në qytetin e Brooklynit, avokati Ted Ghorra, kryetar, dhe kryetari i oganizatës Rrënjët Shqiptare, Marko Kepi, anëtar i stafit të Senatorit të Shtetit Marty Golden, në zyrën e tij në Brooklyn.
Në mesin e dhjetra pjesmarrësve, ishin, disa grupe të konservatorëve republikan, gazetar lokal, dhe aktivist të njohur amerikan, si edhe disa zyrtarë të lart Republikan nga New Yorku, përfshirë, një grup veprimtarësh të rinjësh shqiptarë, nga New Yorku, studentë, gazetar dhe artistë shqiptaro – amerikan.
Avokati Ted Ghorra, i cili thuhet se ka marr bekimin e Artë, për të sfiduar Eaton për kryesimin e Partisë Republikane, të Qarkut Brooklyn, në Konventën e ristrukturimit vjetor të partisë, duke prezantuar ish – kongresmenin Republikan, Joe DioGuardi, tha se DioGuardi, ka qenë i vetëmi kongresmen me CPA, në  Kongresin Amerikan.
Duke, prezantuar mikun e Republikanëve në Brooklyn, avokati Ghorra, në bekgraundin e DioGuardit, kujtojë se: “Përpara se të bëhej pjesë e Kongresit, DioGuardi, ishte një drejtues kompanie që shërbeu për 22 vite në llogaritë ndërkombëtare të kompanisë Arthur Andersen & Co., 12 prej të cilave si partner. Në vitin 1984, ai u bë anëtari i parë i certefikuar i llogarisë publike, dhe, është zgjedhur në, Capitol Hill – Dhomën e Përfaqësusve në SHBA, më 1984.
Ghorra, ndërkohë, shtojë, se “ Në ndihmë të, të drejtave të njeriut ndërsa punonte në Kongres, DioGuardi, udhëhoqi reformën për “Reformën federale financiare”. Pasi la Kongresin, ai krijoi një fondacoin jofitimprures, i quajtur “Truth in Government,” E Vërteta e Qeverisë dhe publikoj një libër të titulluar “Unaccountable Congress: It doesn’t Add Up,” Kongresi i Papërgjegjshëm Nuk Shtohet”, libër të cilin jo do ta merrni falas dhe me nëshkrimin e tij”, tha Avokati Ted Ghorra, kryetari i Klubit të Republikanëve në Brooklyn New York .
Mes një entusiazmi karakteristik, të këtyre takimeve Republikane, në këto votime praparake, tani edhe në mesin e fushatës së zjarrtë për President të SHBA, ku po konkuron në garën brenda – partiake, manjati Republikan Donald Trump , i mbështetur fuqishëm nga Klubi Republikan në Brooklyn, e mori fjalën ish kongresisti republikan nga New Yorku, Joseph J. DioGuardi, i cila ka qenë edhe kandidat për Senator në New York, më 2008, por humbi ndaj demokrates Senatores Gilibrand.
DioGuardi, foli me krenari para, pjesmarrësve, për prejardhjen e tij, se ai ka gjak shqiptari dhe ka origjinën nga Arbëreshët e Italisë.  
Unë, kam lindur në Bronks, Nju Jork, i biri i një emigranti tregëtar i vogël, perimesh, tha DioGuardi, duke treguar se ai ishte duke u rritur në një lagje emigrantësh, në Bronx, dhe diplomuar nga Fordham Prep në vitin 1958 dhe Fordham University me diplomën e këtij universiteti prestigjoz, në vitin 1962. “Babai im i martuar me Nënën e time, një Italjane-Amerikane, e brezit të parë e lindur në Nju Jork, tha ai, ishte një shqipëtar etnik i emigruar në Amerikë në vitin 1929, i lindur në Greci, në një fshat të vjetër i populluar nga Arbëreshët dhe i vetmi nga 53 të tillë që Gjergjë  Kastrioti – Skënderbeu, Heroi Kombëtar i Shqiptarëve, i ka shkelur më këmbë.”
DioGuardi, tha se për momentin shërben në bordin e drejtuesve të disa korporatave private dhe publike Amerikane, dhe shtojë se për çerek shekulli në SHBA, ai ka themeluar dhe po udhëheq vullnetarisht të parin dhe të vetmin Lobin e fuqishëm Shqiptarë në Amerikë, së bashku me bashkëshorten e tij, Këshilltaren e Çështjeve Ballkanike, Shirley Cloyes DioGuardi, duke i ndihmuar dhe mbrojtur, kudo Shqiptarët, në Shqipëri, Kosovë e trojet e tyre etnike, në çështjen shqiptare , këtu në Shtetet e Bashkuara, me në krye Ligën Qytetare Shqiptaro Amerikane – LQSHA.
 Duke, folur për librin e tij “Kongresi i Papërgjegjshëm”, dhe se çfarë e shtyu atë të shkruaj këtë libër, nga më të lexuarit, tha ai nuk e kishte menduar se kur kandidojë, për Kongresin në vitin 1984, ai  nuk e mendojë veten si një “profet modern “për buxhetimin, kontabilitetin të Qeverisë federale, dhe raportimin “gimmicks” për të parashikuar krizën financiare, deri në ditët e sotme dhe spiralet e borxhit kombëtar.
Ai tha se :“Por, pas dy terma të parë, si Kongresistë, për aq sa shërbeva në Dhomën e Përfaqësuesve – Kongresin e SHBA, isha i pari CPA i praktikuar, Kontabilist i Certifikuar Publik, i zgjedhur ndonjëherë në Kongres të SHBA-së, deri atëhere. Unë, kisha mësuar mjaft për të bërë buxhetimin e shteror, kontabilitetin e Qeverisë federale, dhe raportimin “gimmicks, për të parashikuar krizën financiare e cila po ndodh në ditët e sotme, nga Administrata Obama, dhe spiralet e borxhit kombëtar”
Më pas DioGuardi, u spjegojë të pranishmëve, përse ai shkroi dhe e botoi librin”Kongresi i Papërgjegjshme” një kopje të të cilit, ai e mbante vazhdimisht gjatë fjalës në dorë ndërkohë, që djem e vajza shqiptare, vullnetarët e tij, një grup të rinjësh shqiptarë, e shpërndan tek të gjithë librin falas.
  “Kongresi, nuk do të shtonte Buxhetin shtetror, deri në vitin 1992, për të paralajmëruar publikun për kontrollin nga ana e Qeverisë federale, të shpenzimeve dhe të huamarrjes së Amerikës. Dhe, themeluar të vërtetën jofitimprurëse të organizatave qeveritare, për të edukuar Amerikanët për rritjen e jo qëndrueshmërisë fiskale të Shteteve të Bashkuara.”, tha ai.
 Pas-pasojat, nga kjo situatë e vështirë financiare në vitin 2008, tha autori i librit”Kongresi i Papërgjegjshme” CPA, Joseph DioGuardi, vendosa për të rinovuar librin, pra ri-botuar librimin tim me të njëjtin titull.
Në këtë botim të ri, unë i ndjek ngjarjet kryesore dhe të rendësishme në buxhet, ekonomi e finanacë, shtetrore, që nga viti 1992, “të cilat, tha ai kanë kontribuar direkt në zhvillimet ekonomike të sotme, nga i kan rrënjët e “krizave” të saj, në legjislacionin e gabuara financiare dhe mungesa e mbikëqyrjes dhe përgjegjësisë politike përmes rritjes masive në shpenzimet e qeverisë dhe borxhin kombëtar.
Ndersa, libri im tha DiouGuardi, përshkruan mënyrat për të vendosur rekord financiar të qeverisë drejt në mënyrën që ne mund të punojmë në rrugën tonë dhe ikur nga një krizë që po dëmton çdo Amerikan” ka shprejguar, nder te tjera DiouGuardi.
Më pastaj duke e “ndezur” edhe pak amosferën elektorale, në Klubin Republikan në Brooklyn ditën e votimeve në 5 shtetet e Bregut lindor, megjithëse, ai nuk kishte shfaqur ndonjë tendencë, pro mbështjetjes së Donald Trump, a ndonjë kandidati specifikë, tha se Trum, simbas tij do të fitojë , dhe do të jetë në nëntor kandidati i fortë i Republikanëve për të ju marrë, mbas 8 vjetëve të demokratëve Shtëpinë e Bardhë, u shpreh DiouGuardi.
Joe DioGuardi, gjithashtu, ka deklaruar mbrëmë në Klubin Social të Republikanëve Brooklyn, “Salty Dog”  në tubimin e  organizuar nga New York City Republican, se : “Në qoftë se ju jeni shqiptar, Ju jeni i lindur Repubikan. Mbasi, shqiptarët, simbas tij,  janë të lindur republikan,” argumentojë ai. Ndërsa, duke, thënë arsyet, se pse mendon kështu,  ai shtojë : “Kjo është arsye pse shqiptarët janë republikanët të regjistruar. Ata lanë vendin e tyre, sepse, u përndoqën nga një regjim shtypës, sllavo- komunist, të cilët vendin e tyre tani e kanë socialistët, të cilët erdhën në SHBA , për të “gëzuar” lirinë të  bizneseve të tyre. Ata besojnë në qeverin më të vogël dhe në kapitalizmim!” tha DioGuardi.
Por, më tej sqarojë ish kongresmeni republikan i New Yorkut, Joe DioGuardi – President i Lidhjes Qytetare Shqiptaro Amerikane, i cili ka firmosur librin e tij, dje “Kongresi i Papërgjegjshëm”, një libër ky i ofruar falas për të pranishmit, tha “ Duke pasur parasyshë, atë se çfarë ka bërë Bill Klinton, për Kosovën, shqiptarët në këto zgjedhje “presidencialet 2016”, pavarësisht, se janë të regjistruar Republikan apo Demokratë, ata përseri votojnë edhe për Hillary Clinton, megjithëse, ajo është demokrate. Mbasi,  gjithmonë simbas tij,  shqiptarët e Amerikës, kur vjen puna tek miqt e tyre në Kongres, Senat, dhe Presidentin e SHBA, ata janë të dyzuar, janë edhe Demokrat edhe Republikan, në votat e tyre, dhe kjo është një traditë e mirë, që i bënë shqiptarët e Amerikës, të kenë sot, kaq shumë miq në SHBA” tha ai duke mbyllur tubimin në Brooklyn  -New York .

Libri «Mashtrimi i Madh» u shpërndahet falas seminaristëve ndërkombëtar të albanologjisë

by

Veprimtari i çështjes kombëtare nga Tetova Abedin Murati, ish profesor i gjuhës dhe letërsisë shqipe në fushën e Metodikës në Universitetin Shtetëror të Tetovës, aktualisht pronar i Fabrikës së Mobilieve «Molika» në Tetovë dhe Fabrikës së përpunimit të pemëve dhe perimeve «Royal» si dhe pronar i qendrës tregtare «Prima Centre» në Tetovë sponsorizoi shpërndarjen falas të librit «Mashtrimi i Madh» të autorit Bardhyl Mahmuti për të gjithë seminaristët e Seminarit Ndërkombëtar për gjuhë, letërsi dhe kulturë shqiptare që mbahet në Prishtinë.
Përmes kësaj forme albanologu Abedin Murati dëshiron që t’u ofrojë albanologëve ndërkombëtarë një analizë shkencore që nxjerr në shesh realitetin e politikës së gjenocidit në Kosovë. Krahas sensibilizimit me të vërtetën e hidhur që ka përjetuar populli shqiptar i Kosovës, Abedin Murati shpreson në kontributin e të gjithë albanologëve që tragjeditë e tilla të mos përsëriten as në Ballkan e as gjetiu.

PANAIRI I LIBRIT NE ULQIN-Shala: Libri forcon komunikimin kulturor ndërshqiptar

by

Mbrëmjen e 26 Korrikut, në Ulqin, është hapur Panairi i Librit ku morën pjesë personalitete të shumta të jetës politike, institucionale e kulturore të Malit të Zi,Kosovës dhe Shqipërisë.
Në këtë ngjarje të madhe për kulturën dhe librin shqip në Mal të Zi, mori pjesë edhe ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Shala, i cili, në ceremoninë e hapjes së panairit, ndër të tjera përmendi nevojën e intensifikimit të bashkëpunimit ndërkulturor mes hapësirave shqiptare.
Ministri Shala, në fjalën e rastit vuri theksin te nevoja që të forcohet kultura e leximit, dhe në këtë drejtim, panairet luajnë një rol të rëndësishëm: “Ky panair është një takim krijuesish, takim me libra të rinj, libra të traditës e të të gjitha fushave, si dhe promovon rritjen e kulturës së leximit, e cila është domosdoshmëri për një shoqëri modern” tha Shala
Po ashtu, ministri Shala theksoi domosdoshmërinë e bashkëpunimit ndërkulturor mes shqiptarëve, sidomos pjesëmarrjen e botuesve nga të gjitha vendet shqiptare në ngjarje të tilla si kjo “sepse në këtë mënyrë forcohet komunikimi kulturor ndërshqiptar dhe përpjekjet e përbashkëta drejt integrimit”-shtoi Shala.
Në këtë funksion të objektivi, ministri Shala tha se: “Qeveria e Kosovës ka iniciuar arritjen e një Marrëveshje me Malin e Zi, në funksion të shtimit dhe të bashkërendimit të aktiviteteve kulturore ndërmjet dy vendeve, por dhe të formalizimit të raporteve, për t’i bërë ato institucionale, më sistematike dhe më të dobishme.”
Duke e vu theksin te nevoja e intensifikimit të komunikimit kulturor ndërshqiptar, ministri Shala përmendi veprimet konkrete që ka ndërmarrë MKRS-ja për të afruar mundësi të reja bashkëpunim kulturorndërshqiptar. Ai pohoi se “Ministria e Kulturës së Kosovës po punon që të arrijë një Memorandum bashkëpunimi me Këshillin Nacional të Shqiptarëve në Mal të Zi, me të cilin do të saktësohen aktivitet kulturore, për të cilat institucionet e kulturës së Kosovës do të ndihmojnë sistematikisht dhe sipas një axhendetë dakorduar.”
Shala ndër të tjera tha se me këtë këshillë ka zhvilluar takim dhe me drejtuesit e këtij Këshilli “Jemi dakorduar që të punojmë së bashku në dobi të aktiviteteve institucionale kulturore. “
Duke përfunduar fjalën e rastit, ministri Shala theksoi nevojën që të punohet më shumë që,” si vite më parë, të shpërndahetlibri që botohet në Kosovë e në të gjitha trevat shqiptare, në ambientet shqiptare në Mal të Zi, në bibliotekat publike dhe në ato të shkollave.”
Në ceremoninë e hapjes së Panairit të Ulqinit 2015, përveç ministrit Shala morën pjesë kryetari i Kuvendit të Shqipërisë, Ilir Meta, ministrja e Kulturës së Shqipërisë Mirela Kumbaro, si edhe kryetari i Kuvendit të Kuvendit të Malit të Zi, Ranko Krivokapiq, ministri i Kulturës të Malit të Zi, Pavle Goranoviq dhe shkrimtari Fatos Kongoli.

MHILL GJURAJ, NJE LIBER JO VETEM PER VETEN….

by

Mhill Gjuraj, mërgimtar, veprimtar, humanisti dhe afaristi i suksesshëm – shembull i mirë ku politika, patriotizmi, feja e familja rrefehen në libër/
Nga Beqir SINA – New York/
Bronx NY : Kur të bie rasti të marrësh në mërgim, ndonjë libër të ri në shqip, dhe të botuar për ndonjë veprimtar të njohur në disaporë, patjetër se edhe ne si gazetar, do të duhet të shkruajm më shumë pas atyre, që kemi lexuar; se kush është autori ose kush është figura e librit, protogonisiti i cili ka nxitur ose edhe frymëzuar autorin të shkruaj për diasporën? Por, edhe, vetë lexuesi, me këtë rast patjetër kërkon të dijë se cila është jeta e tij në mërgim, por edhe andej nga ka ardhur, cila ka qenë! Ç’trashëgimini ka lënë vepra dhe jeta e tij – diasporës e shqiptarëve në trojet e tyre etnike të andej e këtej kufirit shqiptaro-shqiptarë !Ç’farë ka bërë ai per t’u bërë figurë qendrore për të bërë libër, e tjera!
Dhe, kështu duke lexuar qoftë edhe një libër të vetëm të ndonjërit prej tyre, pasi sot ato janë me dhjetëra e ndoshta me qindra, në komunitet- jo rrallë her ndodh që të befasohesh dhe të kërkosh më shumë të dishë ndaj këtyre njerëzve. Ngaqë, shpesh her kemi vënë re të mrekullohemi – kur shohim se si flakëron në shpirtin e tyre, zjarri i dashurisë për atdheun, për familjen e tyre, për fenë ose malli si i themi ne shqiptarët “për gurët e drurët”, për të afërmit, për miqët e shokët, për farefisin e njërëzit e tjerë. Natyrisht, po në këto libra, çdo njeri nga ne, mëson si pakuptuar, se kjo dashuri e dhëmbshuri për familjen dhe, atdheun e fenë e tyre, trashëguar nga të parët, i bëri këta njërëz, tani të lirë në vendin kampion të lirisë e demokracisë, të jenë kaq shumë krenar për prejardhjen e tyre dhe vendorigjinën e tyre, të lumtur dhe patriot e atdhetar të flakët. Aqsa vepra dhe puna e tyre, kontributi i tyre kombëtar, i ka obliguar shkrimtarët e njohur, të marrin penën e të shkruajnë, një ose dy a tre libra me biografinë dhe bibliografinë e tyre, plot me tregime dhe kujtime, “fotografi, që flasin me shumë se 1000 fjalë”, apo për profile – dhe familje patriotesh e atdhetarësh, nga troje trimash e kreshnikësh, që trashëgim u a lanë të parët, duke derdhur gjakun lumë, në çdo pëllëmbë tokë, aty ku i thonë Shqipëri, ku flitet lexohet e këndohet shqip, bukës i thonë bukë, e ujit i thonë ujë .
Njëri prej këtyre vperimtarëve të njohur – shumë i thjesht – fjalë pak , por punë shumë , i dhashur për familjen, kombin dhe fenë e të parve tanë, është edhe bashkëkombasi ynë Mhill Gjuraj.

I lindur në fshatin Sverkë e Thatë të Komunës së Pejës, më 1956 – ai tash e dyzet vjet jeton e punon këtu në Shtetet e Bashkuara të Amerikës , në shtetin e federal Connecticut -Keniktiket, që gjendet në kufi me shtetin e New Yorkut, Pennsylvania dhe New Jersey . Arsimimin e tij e ka kryer në vendlindje, ndërkaq qysh nga mosha e re, përkatësisht në moshë 16 vjeçare, bashkë me familjen ai ka emigruar jashtë atdheut, fillimisht në Itali, pastaj nga Italia (pas 15 muajsh), erdhi në Amerikë. Ai është njëri prej atyre personaliteteve , që ka bërë emër në jetën shoqërore dhe afariste dhe veprimtarie kombëtare, që ka vepruar shumë për t’i dhënë ndihmë atdheut të tij, sidomos Kosovës dhe popullit të saj,

Veprimtari shqiptaro-amerikan, z. Mhill Gjuraj, në Gusht 2011, katër vjet më parë, ishte dhe donatori i shtatores së Nënë Terezës, në qytetin e bukur të Pejës, e cila është një rast unikat në historinë e botës , e një personi që quhet nënë e të varfërve, që quhet nënë e jetimëve dhe, mbi të gjitha, të quhet nënë e njerëzimit, ashtu si është Nënë Tereza e kombit shqiptar, u monumentalizua në bronz, nobelistja e parë dhe e vetme shqiptare, humanistja më e madhe shqiptare e të të gjitha kohërave, Gonxhe Bojaxhiu, e lumnuemja Nënë Tereza.

Mhill Gjurrja, ishte po ai që me 10 mijë dollar do të bëhej pjesë e kontributeve nga diaspora shqiptare në Amerikë, për ndërtimin e Katedrales së Nena Terezes në Prishtinë, dhe, në donacionet që u mblodhën në Turneun e 4 të Golfit, po Mhilli, dhurojë 18 mijë dollar për njërën nga penxheret e mëdha të Katedrales Nëna Tereze në Prishtinë, si dhe pati dhuruar më parë 5 mijë dollar për aksionin e mbledhjes së ndihmave për Shtëpinë e Pleqeve, në Bronx, organizuar nga asambleisiti shqiptar Mark Gjonaj.

Mhill Gjuraj, përveç aktivitetit të tij, si afarist i suksesshëm, intelektuali i shquar shqiptaro-amerikan – ka dhënë një kontribut dhe mbështetje mbresëlënëse në ndihmën për sensibilizimin e çështjes kombëtare, veçmas asaj të Kosovës, së tij, dhe procesit të zhvillimeve demokratike Kosovë, por, edhe Shqipëri, dhe, trojet tjera stërgjyshore. Ai vazhdimisht tregon interes e vëmendje të veçantë për gjendjen e vështirë ekonomike të Kosovës dhe të tokës mëmë – Shqipërisë, dhe të trojeve të tjera etnike, për të cilat i bashkëngjitet në të gjitha aktivitetet dhe veprimtaritë me taban kombëtare, historik e kulturor. Me modestinë, që e karakterizon, i pabujshëm e pa rrahje gjoksi, por si një patriot e atdhetar i vërtetë, ndihma dhe kontributi i tij për Kosovën, është e virtytshme njerëzore dhe mbresëlënëse, duke e sensibilizuar atë deri në institucionet më të larta vendim marrëse të politikës amerikane, vetëm e vetëm që Kosova e tij, të fitonte pavarësinë.

Mhill Gjuraj – për të gjitha ato çka ai ka bërë – nuk i ka shpëtuar as penës se artë të shkrimtarit të mirënjohur Mikel Gojani, i cili ka dalë me dy libra, që janë mirëpritur nga lexuesit, nga botuesit dhe nga kritika letrare kudo në hapësirën shqiptare dhe kanë gjetur jehonën e tyre në Kosovë dhe jashtë saj. Librat janë : “Mhill Gjuraj: Vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë, ( botoi Shtëpia Grafike Botuese “Fishta”, Prishtinë 2013 ) editor Rrok Berisha, Redaktor Marjan Cubi, rencensues Luz P.Thaqi, redaktor teknik Xhavit Thaqi, ndërsa ballina Antian Asllani, dhe librin tjetër “Mesazhe nga Podiumi”( i cili është një përmbledhje me kumtesa, diskutime dhe shkrime rreth librit : Mhill Gjuraj: Vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë) , botuar nga shtypshkronja :”Dukagjini” Pejë, redaktor Prend Buzhala, recensentë Ismet Krasniqi dhe Hajdin Morina, redaktor teknik Lavdim Beqiri……

Mhilli, në të dy librat, e Gojanit, na paraqitet si një familjar shembullor, besimtar i devotëshëm, njeri me formim politikë me rendësi të dorës së parë, për lirinë e pavarësinë dhe ndërtimin demokratik të Kosovës, dhe anëtar i devotshëm i Kishës Katolike Shqiptar “Zoja e Shkodrës”, aty ku ka qenë për disa vjet edhe kryetari i Këshillit të Kishës shqiptare në Nju Jork .

Autori i dy librave Mikel Gojani – për protagonistin e librave të tij – Mhill Gjurajn – ka sjellur në dorë të lexuesit një biografi dhe protret të plotë të një njeriu të thjesht në kuptimin më njerëzor të fjalës, i devotëshëm në kuptimin më fisnik dhe në të njëjtën kohë atdhetar e patriot i flakët, dhe i vendosur në kuptimin më sinjikativ të këtyre fjalëve , njeri i qart e i prerë, me të gjitha veshtersit e jetës dhe të veprimtarisë së tij, të pasqyruar me aq mjeshtëri nga vetë autori në këto dy libra: “Mhill Gjuraj: Vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë, dhe libri “Mesazhe nga Podiumi”.

Mhilli, veprimtarin e tij kryesore, në Amerikë, e zhvillon me shoqata dhe organizata patriotike, ku ai ka aderuar që nga ardhja e tij në “Tokën e Bekuar”, ku nuk ka rreshtur së punuari me të gjitha forcat e tij. Në libërin e pare ndërthurët një gamë e larmishme e verimtarive të tij , me karakter fetar, kombëtar dhe shoqëror, takime dhe tubime, intervista, shënime e botime artikujash, fotografi nga ato që flasin më shumë se 1000 fjalë . Por, Mhill Gjuraj, është më shumë se kaq, se sa është një libër biografik, ku mësojmë pak ose shume nga biografia personale e protagonistit të tij. Lexuesi, sidomos me anë të librit :” Mhill Gjuraj: Vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë ” do të informohet kryesishtë për devotëshmërinë e besimit të tij fetar – veprimtarinë e tij shoqërore dhe politike, dhe sidomos atë atdhetare e patriotike, i gjendur përher mes shumë patriotëve dhe veprimtarëve të tjerë ne Amerikë, me të cilët ai edhe lidhi edhe miqësinë dhe krijojë shoqërinë tij. Libri për të, me autor Mikel Gojanin – ka një shtrirje të sakt të përshkrimit kronologjikë, që ndoshta edhe dallon paksa atë nga librat e tjerë . Sidomos, për thjeshtësinë dhe frymën që ai përcjell tek lexuesi i tij . Rendi e parashtrimit të veprimtarisë së protogonistit për faktorët me më shumë nga rëndësia të tyre, e sidomos e personaliteteve për të cilat bëhet fjalë në libër, janë pikasur edhe në dy faqet e para që i ka shkruar (në vend të recensionit” recensuesi i librit të Mikel Gojanit, gazetari Luz P. Thaqi , i cili na vjen si një trumbetim duke na thënë; se “mos humbisni rastin pa e lexuar librin e tij :” Mhill Gjuraj: Vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë ” .

Ndër të tjera z.Thaqi ka thënë se: libri, “Mhill Gjuraj – vlera e humanizmit dhe atdhetarizmës në Amerikë, që kohë më parë ka dalë në dritë prej autorit Mikel Gojani, flet mbi figurën e afaristit, humanitarit dhe mërgimtarit të përkushtuar shqiptar Mhill Gjurjaj, dhe është në interes të të gjithëve e sidomos për vlerat dhe dinamikën e një nga periudhat e rëndësishme të diasporës shqiptare në Amerikë, përkatësisht në Nju Jork”, ku që të dy librat janë të padiskutueshme në vlerat dokumentuese e edukative të një libri – dhe ku bibloteka jonë do të pasurohet dhe do të jetë në shërbim të lexuesit shqiptarë kudo që ndodhet!”

Libër ky, ku, megjithëse lënda e parë e tij është lidhur me jetën dhe veprën e protagonistit të librit, lexuesi aty do të mësojë vetëm pak më shumë nga jeta personale e Mhllit. Kjo, sepse, autori flet për aspektin atdhetar të shoqëruar të jetës së tij, duke lënë me një modesti të vogël krejtësisht në hije atë personale në veqanti atë familjar – që do të ishte dhe pjesa më e artë, që ai i është përkushtuar, gjatë gjithë jetës, kudo ku personalizohet Mhill Gjuraj, si njeri i thjesht i dashur e i nderuar nga të gjithë për kontributin e madh dhe punën e tij të palodhur.

“Nuk ka se si të mos potencojmë, thotë Luzi, që një nga arsyet më të rëndësishme se si diaspora jo vetëm se ka qenë promotor i rëndësishëm i të gjitha lëvizjeve kulturore e politike të kohës në shërbim të kombit në përgjithësi, e posaçërisht në shërbim të pakursyeshëm( pothuajse me të gjitha mjetet dhe jetën), të lirisë, demokracisë dhe pavarësisë së vendit, pa, një mbështetje të këtillë, sigurisht, se rrugëtimi drejt lirisë dhe pavarësisë do të ishte edhe më i gjatë dhe me shumë sfida të tjera, por ja që ndihma dhe mbështetja e diasporës, thotë Thaqi, përbënte ndihëm apo krahun e fuqishëm të elitave që ishin në krye të këtyre proceseve në Kosovë si në procesin e çlirimit ashtu edhe të pavarësisë dhe ndërtimit të shtetit demokratik.”

Në këtë aspekt, kur flitet dhe shkruhet për diasporën në SHBA, e cila ka një kontribut historik në çështjen kombëtare shqiptare, pjesë e së cilës eshtë edhe protagonisti i këtyre dy librave të Mikel Gojanit, Mhill Gjuraj , duhet cekur që merita më e madhe, u takon të gjithë këtyre atdhetarve dhe patriotëve të diasporës, që shkruajn ose ja u shkruajn librat shkrimtarët. Pikërisht, aty ku qëndron edhe një fakt mjaft i rëndësishëm se këta burra : gjithçka që ata bëjnë për kombin, e bëjnë me zemërbardhësi e me patriotizëm, me atdhedashuri e përkushtim të sinqertë, për njerëzit dhe vendin e tyre. Të gjithë këta patriot e atdhetar, që me dekada morën rrugën e kurbetit, janë familjar dhe fetar, fisnik, patriot dhe demokrat, që nuk morën pjesë në lëvizjet shoqërore, politike, dhe partiotike, dhe, nuk japin për popullin dhe vendin e tyre, për grada e për poste, për t’u mburrur e rrahur gjoksin – sepse ndodhën në Amerikë, apo kanë bizneset dhe punët e tyre që u shkojnë mirë dhe janë të suksesshme, por, se ata vetëm e vetëm – e duan me të vërtet dhe me gjithë zemër, Kosovën, Shqipërinë dhe të gjitha viset shqiptare, duke mos pasur asnjë edhe ndonjë lloj interesi apo përfitimi ekonomikë, politik apo moral. Këtu, qëndron edhe ndryshimi në krahasim me të gjithë ata që në diasporë u shërbejn sistemeve dhe ideologjive, sa her ato janë në pushtet apo vijnë e shkojnë, dhe u lëpihen apo u servilosen partive dhe të parëve të tyre, që më pas t’u krijojnë atyre favore në bizneset e tyre, apo përfitimet të ndryshme që u bëjnë atyre sistemet që vijnë e shkojnë, në vendlindjen e tyre.

Dhe, së fundi natyrisht, që një kapitull i rëndësishëm është padyshim edhe ai i fundit të librit. Ai, kur të tjerët e vlerësojnë veprimtarinë e atdhetarit të përkushtuar humanistit Mhill Gjuraj – si pjesë e kesaj disapore shqiptare në Shtetet e Bashkuara. Aty pikërisht ku veprimtari dhe humanisti Mhill Gjuraj jeton edhe punon dhe na vjen ashtu si e njohin dhe e njohim, dhe siç është në vlerësimin e të tjerëve”, që ngërthen atë në disa opinione të miqve bashkëpunëtorëve dhe bashkëveprimtarëve të z. Mhill Gjuraj, të cilët flasin për punën dhe angazhimin e tij në shërbim të humanizmit dhe të kauzës kombëtare në këtë diasporë. Me këtë rast, janë edhe disa nga vlerësimet e tyre për vlerat humaniste dhe atdhetare të z. Gjuraj, të cilat i japin klerikët, atdhetarët, patriotët, intelektualët dhe veprimtarët, të shquar, si dr. Don Lush Gjergji, don Pjetër Popaj, z. Eric Reichenbaun, z. Agim Rexhaj, z. Marjan Cubi, z. Anton Berisha, ish ambasador në Slloveni, z. Gani Bajraktari, z. Mëhill Velaj, Pashkë Maksuti, Harry Bajraktari, Luz Thaqi, Tom Mrijaj, e të tjerë. –

Kujtojë se Gjekë Gjonaj – nga Malësia e Madhe, në një shkrim të tij rreth librave të shkrimtarit Mikel Gojanit për Mhill Gjurajn në vend të përfundimit, shkruan ai se :”Jeta dhe veprimtaria e shquar atdhetare , humintare dhe fetare e z. Mhill Gjuraj është shembull i mirë që duhet ndjekur çdo shqiptar kudo që ndodhet. Si i tillë ky shqiptar i suksesshëm është figurë model për gjeneratat e reja se si ndershëm , me punë, mund e djersë, mund të kontribuosh jo vetëm për vete, por edhe në tabanin kombëtar si aktivist i palodhur i çështjes shqiptare”.

Mhilli Gjuraj me pak fjalë është njeri me zëmër të madhe, fjalë pak dhe punë shumë – është burri i Pejës së Dukagjinit, i cili tërë jeten e vet në diasporë, për më shumë se katër dekada e pikërishtë këtu në Amerikë, ai e ka vënë në të mirë të vendit të tij. Dhe, për këtë biografia e tij e plot është ajo së bashku me familjen e tij – gruan Agen dhe fëmijët Linda, Zefi, Marjani, dhe Lora, plot nipa dhe mbesa, duke mos kursyer asgjë , as “xhepin” , kohën dhe përpjekjet, që trojet etnike dhe kryesishtë Kosovën dhe populli i saj, të jenë të lirë e të pavarur, pa sundimin serbë. Ku të gjitha , tregimet, sakrificat e përshkrimet, që i gjejmë në dy librat biografik të shkrimtarit të mirënjohur nga Kosova – Mikel Gojani, do të thotë se për Mhil Gjurajn, ende nuk kanë përfunduar as me këto dy libra, sepse nuk përfunduar edhe misioni i tij – familjes, miqve të tij – dhe dasporës shqiptare, për ta parë Shqipërinë Etnike. Në një kohë – që edhe më të parët e tij dhe të tyre në diasporë, e thënë shkurt , baballarët, babgjyshët e katragjyshët, e tyre, nuk u ndalën e nuk u përkulën as ndaj Perandorisë Osmane, as në sundimin brutual të shqiptarëve në kohën e ish-Jugosllavisë e cila nuk egzitonë më, dhe as nën ish Jugosllavinë e Millosheviqit, dhe as nën regjimin 45 vjeçar diktatorial të Enver Hoxhës. Dhe, si i till edhe Mhill Gjuraj, me gjithë familjen e tij, është pjesë e pandarë e kësaj diaspore, duke qenë edhe ai pjesë i kontributit historik të tyre , që me dekada nuk kurseu asgjë për një Shqipëri të lirë e demokratike, Kosovën të çliruar, të lirë e të pavarur, dhe çështjen shqiptare të zgjidhur, kudo deri në bashkimin tonë Kombëtar.