Zef Preçi/
Nuk mund te mos ndjesh keqardhje per stafet kryeministrore dhe për vete z. Rama dhe kabinetin e tij qeveritar qe me arrogancen e pushtetit, me naivitetin e mosnjohjes se problemeve te mprehta ne vend dhe midis vendeve te rajonit, me fodullekun qe sjell mungesa e argumenteveve ne favor te tezes se “Ballkanit te Hapur”, me slogane te dala boje me kohe tentojne ta risjellin perseri kete teze. Te jem i drejtperdrejte: qysh nga Dhjetori i 1990-tes kur Byroja Politike e PPSH-se dekretoi pluralizmin politik shumica derrmuese e qytetareve shqiptare jane prononcuar ne favor te nje Shqiperie Europiane qe kulmon me antaresimin ne BE dhe NATO (tashme enderr e realizuar qe me 2008). Ne kete rrugetim, me ulje-ngritjet e veta, kryesisht për shkak te papjekurisese elites politike vendase, kane fryre edhe korente te tjera, por qe kurrsesi nuk kane ndryshuar orientimin Euro Atlantik te shqiptareve.
Tani te kthehemi tek i ashtuquajturi “Ballkani i Hapur”. Pavaresisht termit te perdorur apo evoluimit qe ka ndodhur per te ardhur te ky eufemizem I dy-tre viteve te fundit, dicka eshte e qarte për cilindo individ, qytetar, diplomat a pushtetar qofte ai/ajo: Ne menyre konstante, si Jugosllavia e Titos e Milloshevicit dje, ashtu edhe Serbia e Vucicit sot, synon dominimin ekonomik, politik dhe ushtarak ne Ballkanin. Perendimor. Natyrisht qe ne keto synime autokratin Vucic e ka ndihmuar jo pak trashegimia e ish-Jugosllavise e njohur si “Jugo-sfera”, dmth lidhjet kooperuese ekonomike, teknologjike, te kuslifikimit te fuqise puntore, infrastruktures, etj., te trasheguara prej asaj kohe, por edhe thellimi I disnivelit ne zhvillimin ekonomik dhe prapambetja e vendeve te mbetura ende jashte BE ne kete pjese te botes. Por duhet thene edhe se ne avancimin e kesaj endrre te hershme serbe ka ndikuar jo pak edhe mbeshtetja e z. Rama qe prej gati nje dekade qeveris Shqiperine ne rrethana politike te ngjashme, si dhe ecuria e ngadalshme e procesit te integrimit Europian për vendet e rajonit tone. Ne fakt, boshlleku I ketij procesi filloi te mbushej ngs Procesi I Berlinit dhe mbeshtetja e drejtperdrejte e Kancelares Gjermane Merkel gjate mandatit te saj te fundit. Mirepo me sa duket me interesa te perbashketa për te bere figure te mire ne syte e Perendimoreve – kjo edhe per shkak te konfliktualitetit te brendshem e mungesen e bashkepunimit te qeverise opozitat respektive ne Serbi, Shqiperi dhe Maqedonine e Veriut, liderit hodhen kete teze qe ne fakt sherben vetem ridimensionimit pozitiv te rolit rajonal te Serbise, ndoshta duke shpresuar se keshtu do te rritnin presionin mbi KE për te pershpejtusr integrimin Europian. Kjo te pakten ne rastin e Maqedonise se Veriut dhe Shqiperise, ne ate mase sa i sinqerte eshte vullneti politik I lidershipit politik ndaj ketij procesi. Ndersa Serbia ne kete rast eshte gjithnje e fituar, pavaresisht progresit te “Ballkanit te Hapur”.
Nuk duhet fshehur fakti se, sic e kane bere te qarte autoritete te rendesishme te SHBA-ve, nisma duhet te jete vetem ekonomike, se suksesi lidhet me pjesmarrjen e te gjashte vendeve te rajonit te Ballkanit Perendimor, se kjo nisme, pavaresisht mbi cfare premisash (treg rajonal, zone ekonomike, etj) kurrsesi nuk zevendeson dhe nuk mund te zevendesoje procesin e integrimit Europian te secilit vend te vecsnte qe e aspiron kete integrim. Per me teper qe edhe Scholtz, pasuesi I Merkel ne postin e Kancelarit te Gjermanise e ka bere te qarte vazhdimin e Procesit te Berlinit… Nderkaq, autoritetet politike dhe dipllmatike te SHBA-ve natyrshem qe inkursjojne e cfaredo forme bashkepunimi qe me veshtrimin nga e ardhmja Europiane afron ekonomiikisht dhe ne pikepamje te zhvillimit vendet e Ballkanit Perendimor. Mirepo trajtimi I tezes se “Ballkanit te Hapur” si instrumenti “qe do te ndryshoje rajonin pergjithmone” – sic deklaroi z. Rama ne fjalimin komemorativ/koncert-mitingun me rastin e 100 vjetorit te vendosjes se marre dhenieve diplomatike te Shqiperise me SHBA-te, mendoj se tingellon e papershtatshme ne rastin me te mire dhe qellimkeqe ne ekstremin tjeter…
Ja perse fokusimi ne politikat zhvillimore te ekonomise sone kombetare qe e bejne vendin te jetueshem dhe dekurajojne braktisjen e tij, si dhe avancimi ne terma reale I bashkepunimit te gjithanshem me Kosoven eshte sherbimi me i mire qe qeveria e z. Rama mund t’u beje edhe bashkepunimit rajonal, duke mos harruar se endrra e qytetsteve shqiptare mbetet BE-ja. Cfaredo devijimi tjeter qe cvendos kete objektiv primar kombetar te politikes se jashtme dhe te përshpejtimit te zhvillimit ekonomik e shoqeror te vendit tone vetem e cenon dhe vonon vete integrimin Europian te tij. Keshtu edhe “hapesira Serbe” dhe “Ballkani i Hapur” si mbulese diplomatike e saj do t’i perkase historise, ashtu sic ka qene ne fillimet e veta fill mbas Luftes se Dyte Boterore kur e pati tentuar pa sukses bullgari Gjergj Dimitrov ne emer te “Internacionalizmit Proletar” te kuptueshem për ate kohe.
