Archives for June 2015

U perurua shtatorja e Nena Terezes ne Sarajeve

June 5, 2015 by dgreca

Nga Sarajeva Beqir SINA/
SARAJEVE BH Dy ditë para shtegtimit apostolik të Papa Françeskun në Sarajevë, pra, sot, më 4 qershor, në lagjen Marin Dvor, u bë përurimi një shtatore e së Lumes shqiptare Nënë Terezës, Bojanxhe Bojaxhiut. Shtatorja e Nëna Terezes, tani pas Nju Jorkut, Michiganit, Prishtinës, Strugës, Tiranës, do të ketë vendin e saj edhe në zemër të qytetit të Sarajevës.
Përurimi i saj u mbajt sot në Sarajevë, në sheshin Marin Dvor, para Kishës së shën Jozefit, me një ceremoni solemne, të përzemërt e të thjeshtë, duke e përuruar kështu shtatoren e bukur e së Lumes shqiptare Nënë Terezë.
Mes duartrokitjeve të dhjetra pjesëmarrësve, u bë edhe zbulimi i shtatores së Nëna Terezes nga kardinali Vinko Puliç, Dom Luka Brkovic, ish ambasadori i Shqipërisë në Bosnje, dr. Flamur Gashi, këshilltar për Ballkanin i Presidentit të Shqipërisë z. Bujar Nishani dhe veprimtari i dalluar, Marash Kol Nucullaj, anëtar i Bordit të LQSHA
Në ceremonin e organizuar në Kishën shën Jozefi në qendër të Sarajevës, mori pjesë edhe, kryebashkiaku i Sarajevës, zoti Komshiç, kryetari i shoqatës kulturore ‘HKD Napredak’ imzot Franjo Topiç,ambasdori Valentin Incko përfaqësues i lartë i Bashkimit Europian për BH,pjestarët e trupit diplomatik në Sarajevë, grupe shqiptarësh të cilët kishin ardhur nga Tuzi – Mali i Zi, dhe Shqipëria, profesor Fran Camaj, profesor Martin Berishaj nga Lubjana dhe shqiptarët që jetojnë e punojnë në Sarajevë, e shumë personalitete tjera.
Kjo shtatore madhështore e së Lumes Nënë Terezë është një dhuratë e vëllezërve shqiptarë të Gonxhe Bojaxhiut bërë kryeqytetit të Bosnjës-Hercegovinës, “si mesazh më i bukur që shqiptarët mund t’i bëjnë Sarajevës”, tha ne ceremonin e perurimit ish ambasadori i Shqipërisë në BiH zoti Gashi. “Nënë Tereza sjell mesazhin e mirësisë dhe të lirisë për të gjithë popujt, dhe tani ajo do të na lidhë edhe më shumë ne shqiptarëve me Sarajevën, shtoi Gashi.
Dom Luka Brkovic, i cili ka dhene nje kontribut te madh ne vedosjen e shatores se Nnena Terezes para oborrit te Kishes Shen Jozesit ne qender te Sarajeves, tha se Nena Tereze eshte e gjithe botes
Ne kete ceremoni te mbajtur ne kishe u dha edhe nje meshe per Nene Terezen
Sipas kardinalit Vinko Puljiç, shtatorja e Nënë Terezës, është mishërimi më domethënës i dorës së shtrirë vëllazërore në shenjë dashurie e shërbimi ndaj njeriut nevojtarë. Ajo na mëson e tregon fuqinë e dashurisë e të respektit ndaj tjetrit, si vlera përherë aktuale për shoqërinë tonë”.
Përurimi i përmendores së Nënë Terezë u realizua dy ditë para ardhjes së Papa Françeskut në Sarajevë.
Dhe, burime nga kisha na thanë se ndërsa Papa Francesku ka për të përshkruar bulevardin qendror të Sarajevës, dhe do të kalojë edhe para Kishës së Shën Jozefit, ka për tu lutur duke qëndruar para shtatores së Nëna Terses,per pak caste duke i dhën të Lumes Nëna Tereze bekimin e Tij.
Sipas ipeshkvi imzot Topiç “Ka shumë ngjashmëri ndërmjet këtyre dy personaliteteve. Edhe Papa Françesku ka një përzemërsi e kujdes të veçantë ndaj të varfërve, siç e kishte Nënë Tereza”. Papa Bergoglio e shpalli Nënë Terezën si shembull për mbarë Kishën, për mbarë botën, për t’u imituar. Nga ky vend, sheshi Marin Dvor i Sarajevës, , pohon prifti don Ivo Komsiç “e Lumja Nënë Terezë do të na përkujton të gjithëve të jemi e të bëhemi të mirë, për aq sa të mundemi”.
Ndërsa Imzot Topiç shtoi se Nënë Tereza është ndër personalitetet e pakta pozitive e cila nuk ka pasur kurrë askënd kundër saj. “Ajo bashkoi e afroi mes tyre shumë vise e popuj. Mori çmimin Nobel për paqe, e kur ndërroi jetë në Indi pati një ceremoni shtetërore. Tërë jetën ia kushtoi atyre njerëzve që kishin më së shumti nevojë për dashuri e ndihmë humanitare. Është një fenomen i veçantë, sepse tërë jetën ishte me të sëmurë, e asnjë herë nuk është infektuar nga ndonjë sëmundje”, tha Franjo Topiç.
Ideja, nisma dhe koordinimi i realizimit të kësaj vepre është e ambasadorit Flamur Gashi, i cili deri në shtatorin e kaluar, ka qenë edhe ambasador i Shqipërisë në Bosnje-Hercogivinë, kurse tani mban postin e këshilltarit të Presidentit të Shqipërisë për rajonin e Ballkanit.
Realizimi artistik i shtatores së Nënë Terezës, është vepër e skulptorit shqiptar Pjerin Kolnika nga Tirana dhe grupit të studios, ku ai ka derdhur më parë në bronx shtatoren e Presidentit të SHBA George Ë. Bush në Fushë Krujë, dhe atë të Skënderbeut në Shkup.
Shtatorja e vendosur para Kishës së Shën Jozefit në Sarajevë paraqet Nënë Terezën me një fëmijë, me rruzare në duar, një paraqitje prekëse kjo me përçimin e mesazhit universal të dashurisë e paqes vëllazërore mes popujve, kombeve e feve, në këtë qytet që ka kaluar konfliket më të mëdha , fetare dhe nacionale.
Sponsorizimi i kësaj vepre e cila ka kushtuar 28 mijë Euro, është bërë nga shqiptari i Amerikës, veprimtari i dalluar, nga Michigani Marash Kol Nucullaj, anëtar i Bordit të LQSHA, sponsorizues edhe shumë veprimtarive kombëtare në SHBA.
Ai tha se e kam bere kete dhurat per Sarajeven dhe popullin e saj, qe te nderoje te gjithe shqiptaret. Ngaqe, tani me simbolin e paqes dhe dashurise, fituesen e cmimit Nobel per Paqe Nenan Terezen, ne kete qytet qe ka perjetuar luftera te medha, shatorja e Saj eshte duke pasur më tepër mbi domethënien e vlerat që shpalos shtatorja e së Lumes Nënë Terezë në Sarajevë, e cila “në një farë mënyra, në emër të shqiptarëve, Nënë Tereza e pret Papa Françeskun…ne krenohemi me Nënë Terezën e gëzohem që kjo vepër është e vëllezërve të saj shqiptar” thotw sponsorizuesi Marash Kol Nucullaj nga Koja e Tuzit ne Mal te Zi.

DEPUTETËT E LDK-SË SOZI DHE KLONE TË ISA MUSTAFËS

June 5, 2015 by dgreca

Nga ELIDA BUÇPAPAJ/
Më gërditin deputetët dhe delegatët e kuvendit të LDK-së. Sepse ata e delegjitimuan sovranitetin e votës së lirë dhe në 31 maj votuan si të ishin në ajatullahland e jo në zemër të Europës.
Tash ata duken sikur i ka nxjerrë prej hunde e prodhuar në seri Isa Mustafa. Ca si sozi e ca si klone. Ca si dele e ca si derra Dolli të tufëzuara prej bariut dritëshkurtër.
Femrat deputete e delegate të LDK-së, tash ato janë Delet Dolli të Isa Mustafës. Të mbetura pa flokë, gjithë rrudha e me gojë të çaraveshun si Isa. Kot lodhen me u zbukurue. Sa ma tepër zbukurohen aq ma fort Isës i ngjasin.
Deputetët e delegatët e LDK-së janë si dy pika uji me babën e tyne që e votuan me aklamacion më 31 majin e vitit 2015, të shekullit XXI të mileniumit të tretë. Ata janë Derrat Dolli. Të Fermës Orwelliane.
Të gjithë, pa përjashtim, si kolektivitet bagëtish. Përveç Vjosa Osmanit!
Përveç Vjosa Osmanit e Donika Gërvallës. Dy femra që kanë shfaqur personalitetin e tyre e që janë kundra rrjedhës me qëllimin e përbashkët me e shpëtue LDK-në nga kapja dhe me ndërtue shtetin e së drejtës të barabartë për çdo qytetar të Kosovës.
Po kauza e këtyre dy grave duket si kështjellë rëre, sepse Delet e Derrat Dolli e kthyen 31 majin e vitit 2015, të shekullit XXI të mileniumin e tretë në disfatë të votës të lirë që duhej të ishte një proces liberator.
Sa kishim ëndërruar që 31 maji 2015 të mos ishte apokalipsi i LDK-së. Se LDK asht kthye në Sadomë e Gomorrë. Na zhgënjyen edhe ata tek të cilët e pati shpresën populli rugovist, që tash ka mbetur pa lider dhe pa asnjë formacion përfaqësues që t’i udhëheqë, përveç Vjosa Osmanit!
Sepse populli rugovist e ka dhënë votën gabimisht tek ata deputetë e delegatë që i tërheq për hunde e për kapistalli Isa Mustafa ose Grupi i të Pestëve e që e votuan bariun e tyre në një blegërimë aklamative të përbashkët, tribale dhe antidemokratike.
E tash paçka se ka çelë pranvera, kopeja e deleve dhe derrave kanë vijue gjumin letargjik, duke u këndue bariu i fermës Orwelliane nga një ninullë bukolike.
LDK e Ibrahim Rugovës nuk ekziston më. Prej vdekjes së tij brenda këtyre 10 viteve dhe tre Kongreseve, njëri më famëkeq se tjetri. Tani s’ka asnjë figurë që të identifikohet me idetë dhe elitarizmin e Ibrahim Rugovës. Kësisoj u mbyll përfundimisht kapitulli i LDK-së, partisë që bëri historinë dhe hyri në histori si lëvizja e parë demokratike që i hapi rrugën sistemit pluralist dhe që e ktheu në kauzë lirinë dhe pavarësinë e Kosovës.
Përfundimisht në Kosovë nuk ka parti të qendrës të djathtë, por është Vjosa Osmani që krijon shpresë se diçka duhet me pritë prej saj, diçka që duhet të shërbejë për të ndryshuar jo vetëm imazhin e klasës politike në Kosovës, por edhe zhvillimet në Kosovë.

Shansi i humbur i zgjedhjeve lokale

June 5, 2015 by dgreca

nga Andon Dede, Nju York/
Para zgjedhjeve të qershorit 2013, si zakonisht, kishte parashikime nga më të ndryshmet e kontradiktoret, për fituesit e humbësit e mundshëm. Emërues i përbashkët qe se LSI-ja, si më e përfolura për korrupsion, do të dilte humbësja më e madhe. Këtë nuk e thosha unë, por gjithë ata që diskutonin për zgjedhjet, qofshin politikanë e analistë e deri popull i thjeshtë në biseda të përditëshme. Rezultati, siç dihet, i befasoi të gjithë: LSI-ja doli më e fituara, madje rrezik, me më shumë deputetë se sa shpresonte edhe ajo vetë. Që këtu zë fill paradoksi shqiptar. Nga media apo dhe nga bisedat direkte me njerëzit që kishin votuar, paradoksi i mësipërm shpjegohej në mënyra të ndryshme. Për hir të së vërtetës, arsyeja kryesore që jepej ishte…blerja e votave, zhvillimi i fushatës jo me platforma, ide e plane, por me premtime direkte për punësime e zgjidhje problemesh nga më të ndryshmet. Të jem i sinqertë me lexuesin, sado naiv të dukem, mua s’më mbushej mendja se ishin blerë votat, për më tepër në format që tregoheshin, si me zarfe me para, thes me miell e mënyra të tjera abuzive si këto. Por, kur iu kundërvihesha bashkëbiseduesve, ata qeshnin nën buzë e ma kthenin pak të nervozuar: “Ore, daç beso, daç mos beso, unë kam fakte konkrete, me emër e mbiemër që ma kanë thënë se kanë marrë para. Veç kësaj, për ditën me diell, aktivistë të LSI-së, kanë shpërndarë “ndihma” në shkëmbim të votës.”. Unë prapë nuk bindesha. Më dukej aq e shëmtuar sa s’më besohej se ne kemi rënë kaq poshtë. Të tilla veprime mund të jenë bërë dhe nga partitë e tjera, por mora si shëmbull LSI-në si më e përfolura dhe për rezultatet që arriti në ato zgjdhje e që i siguroi pushtetin PS-së dhe e bëri Ramën kryeministër se, të qe për partinë e tij, ajo nuk fitoi më shumë se në zgjedhjet para-ardhëse. Madje, dhe aq sa fitoi, siç doli më vonë, sidomos nga “gjylet” e Doshit dhe analizat e Blushit, ishte rezultat i të “fortëve”, i imponimit të këtyre ndaj masës së votuesve, me metodat më kriminale e më primitive. Por, nuk ka nevojë për shtjellime të mëtejshme: mjafton të shohësh produktin e atyre zgjedhjeve dhe bindesh se si u gatuan ato. Tashmë, të gjithë e pranojnë se ky parlament jo vetëm që është më pak cilësori nga tërë paraardhësit e tij, por dhe i mbushur me keqbërës, duke filluar nga trafikantët e deri tek autorë të krimeve ordinere. Për këto dukuri është folur aq shumë sa nuk e vlen të harxhohet as koha e as vendi. Imazhin e keq të atyre zgjedhjeve dhe nivelin poshtërues të produktit të tyre e kanë pranuar me gjysmë zëri edhe vetë fitimtarët e pamerituar.
Vimë tani tek zgjedhjet lokale. Ishte rasti, sidomos për pushtetarët, me që u demaskuan keq për zgjedhjet e kaluara, të përfitohej nga rasti për të ndryshuar sadopak atë imazh diskretitues, duke filluar që nga kandidaturat e paraqitura e deri tek zhvillimi i fushatës. Por, për fat të keq, nuk ndodhi kjo: kandidaturat vazhdojnë të jenë kryesisht militantët, besnikët e kryetarëve dhe jo ata që gëzojnë reputacion në popull të cilit do t’i shërbejnë. Për më keq, përsëri po flitet për blerje votash e manipulimesh të tjera. Unë prapë do bëja të habiturin por, kur lexoj gazetat, ndjek bisedat televizive apo kur takoj rastësisht ndonjë nga zgjedhësit e ardhshëm, detyrohem të hesht. Por, ajo që më shokoi e më mbylli gojën, ishte thirrja e kryetarit të shtetit drejtuar qytetarëve për të mos e shitur votën.(!). Kjo i vuri vulën gjithë përsiatjeve të mija. Nuk doja ta besoja se si mund të bëhej një pohim i tillë nga numuri një i shtetit. Sado inat që mund ta kesh atë, nuk ka se si të mos pranosh se ai nuk ka folur në hava, por ka të dhëna të sakta se shitja/vjedhja e votave është një realitet. Kaq poshtë kemi rënë?! Turp e faqja e zezë jo vetëm për autorët e këtyre pazareve të ndyra por edhe për të gjithë ne. Njëlloj si një kryetar familjeje, t’iu lutet fëmijve që të mos prostituojnë, se shit-blerja e votave, as më shumë e as më pak, është një prostitucion i mirëfilltë politik.
* * *
Tek ndjek fushatën e zgjedhjeve në Shqipëri, më kujtohet debati televiziv në mes Xhon Kerrit dhe Bushit të ri, për zgjedhjet presidenciale amerikane. “Unë nuk them se e dua më shumë Amerikën se rivali im, – tha Kerri që hapi debatin, – por mendoj se ka alternativa e rrugë të tjera më të suksesëshme se ato që ka zbatuar ai në katër vitet e kaluara…”. Po tek ne, a njeh historia çerekshekullore e pluralizmit, që rivalët politikë të vlerësojnë njeri tjetrin? Ata nuk shihen mes veti si pushtetarë e opozitarë por si armiq të betuar, të gatshëm për t’i ngrënë kokën njeri tjetrit. Jo vetëm kaq, por gjuha e tyre lë aq shumë për të dëshëruar, parë dhe nga etika më elementare. Le ta ilustrojmë këtë me fare pak shembuj. Kryeministri ynë i “nderuar” thotë për kryetarin e opozitës se “kastravec hyri e kastravec doli”. Në Pogradec ai i “gajasi” njerëzit kur iu tha se po të ishte gjallë Lazgushi do t’i lëshonte qenin kandidatit të opozitës. Refren i përbashkët i disa prezantimeve të tij ka qënë se po të votojnë për opozitën, do e kenë të vështirë në mos të pamundur të marrin fondet e nevojshme për zhvillimin e bashkive. Po të mos e kisha dëgjuar me veshët e mij, nuk do ta besoja kurrë një deklaratë të tillë që jo vetëm nuk ka asgjë të përbashkët me lirinë e demokracinë, por më duket dhe kriminale se t’i heqësh ndihmat një bashkie do të thotë të mos i krijosh mundësi asaj për të hapur vende pune, pra t’iu heqësh njerëzve kafshatën e gojës. Një Zot e di se si ia lejon vetes kryeqeveritari ynë të lëshojë lart e poshtë deklarata të tilla dhe si mund të heshtin ata që e dëgjojnë e i shkojnë pas?! Në takime të tjera ai ka pohuar se “kandidatët janë burra të mirë, por nuk bëjnë për të drejtuar bashkinë dhe se atij i vjen keq që nuk ka ndonjë motër t’ua japë për grua.” Do të kalojnë vitet dhe deklarata të tilla do të përbëjnë fondin e artë të barcoletave politike, se dhe muhabete kafenesh të ishin do dukeshin bajate, të tepëruara e pa pikë humori. S’ka si të të mos të vijë keq për ata që e dëgjojnë që janë të detyruar të qeshin të sforcuar, se në të kundërtën mund të kishin pasoja.
Por unë do të ndalesha pak më shumë tek këta “burrat e mirë” që përmend Rama. Kam mendimin se nëse Shqipëria është edhe sot në këtë gjendje të vajtueshme, një nga shkaqet kryesore do kërkuar pikërisht se ka pasur për politikanë e shtetarë jo burra të mirë po karrieristë, hajdutë e mafiozë që kanë parë ngushtësisht interesat e tyre dhe jo ato të popullit. Me këtë absolutisht nuk dua të them se pushtetarëve të ardhëshëm nuk iu duhen aftësitë menaxheriale e kualitete të tjera. Por, integriteti i tyre, pra të qënit “burra të mirë”, është kryesorja, njëshi. Të tjerat vinë pas tij: po mungoi njëshi, vlera e tyre del zero. Ne nuk kemi vuajtur e nuk po lëngojmë nga që nuk dimë, por nga që nuk duam. Edhe po të munguan aftësitë menaxheriale, ke plot ndihmësa e konsulentë që t’i plotësojnë boshllëqet. Por, e përsëris, e rëndësishme është që ti si vendim-marrës, të jesh i përkushtuar e me integritet, ndryshe e ashtuquajtura meritokraci, nuk i duhet kujt. Këtë e ka treguar bindshëm gjithë përvoja jonë e deritanishme e, po deshët, edhe ajo botërore.
Nuk është e vështirë të kuptosh përse ish-basketbollisti Rama e ka ndërtuar fushatën duke e hedhur topin në gjysmëfushën e kundështarit: se ai në këto dy vjet thuajse ka dështuar në tërë planet e programet e premtuara me aqë bujë në zgjedhjet e mëparshme. Po qe se ai do të kishte rritur pagat e pensionet, do të kishte ulur papunësinë, do të kishte favorizuar shtresat në nevojë e kështu me radhë, nuk do të kishte fare nevojë të ngjirej me retorikë boshe e me shaka bajate nëpër mitingje, duke anatemuar kundërshtarin. Por kjo nuk ngjit. Ne jemi vend i vogël dhe e njohim njeri tjetrin deri në vogëlima e jo më në vlerat kryesore dhe nuk presim të na thotë kryeministri se kush është burrë i mirë e kush i keq.
Duke i mbyllur këto shënime, do të doja të kthehesha shkurt edhe njëherë tek kërcënimet e tij arrogante se po votuan për opozitarët nuk do të kenë fonde dhe se si të tillë nuk iu duhen askujt. Të flasësh kështu, për më tepër duke qënë kryetar partie e kryeministër, do të thotë t’i vësh shkelmin demokracisë, lirisë e pluralizmit. As më shumë e as më pak, sikur zgjedhësit të vepronin vërtet kështu, do të thotë që të kthehemi në një monizëm monstruoz, edhe më keq se ai i diktaturës që lamë pas, se tashmë jemi në një kohë tjetër kur demokracia e liria po trokasin në të pesë kontinentet. Por, me që Rama po tregohet kaq i sinqertë në kërcënimet e veta dhe kur mendon se sa mund t’iu kushtojë kjo zgjedhësve, mos vallë do të qe më pragmatike që t’iu bënim edhe ne një thirrje krejt tjetër atyre që mund të na lexojnë e që janë nga krahu i opozitës. Kandidatët e saj, po qe se janë të ndershëm e të përkushtuar ndaj popullit, le t’iu thonë zgjedhësve, në takimet e ardhëshme: “Edhe pse ju mund të keni respekt për mua, me që kemi të bëjmë me një kryepushtetar të tillë që është gati për hir të karriges ku është ulur, t’iu presë juve dhe kafshitën e gojës, votoni për kandidatët e tij, sado keq që t’ju vijë. Me sa duket, liria e demokracia përbëjnë akoma një luks për ne; të paktën të sigurojmë mbijetesën…Më falni për sinqeritetin, por s’dua t’ju gënjej e t’ju mbaj me shpresa!”
Mbase e tepërova me këtë thirrjen e fundit, edhe pse në të ka diçka të vërtetë. Por, e sigurt është që, dhe këto zgjedhje tregojnë se ç’haraç të madh na duhet të paguajmë në rrugën drejt lirisë e demokracisë, drejt së cilës u nisëm një çerek shekulli më parë por që duken akoma tepër larg.

‘ TINGUJT E FJALEVE PLOT NGJYRA SHQIPERIE NE LONDER”

June 5, 2015 by dgreca

Nga Marjana BULKU/
Të dëgjosh protagonizma shqiptarësh nëpër botë tashmë nuk përbën ndonjë sensacion pasi fati i ka shpërndarë shumë prej tyre nga ku mjaft të tillë kanë bërë emër dhe sukses globalisht,por të përjetosh emocionet që shkakton arti shqiptar për disa ditë me radhë m’u në zemër të qytetërimit botëror , në Londër, kjo padyshim përbën një ngjarje që nuk mund të ndodhë rëndom.
Ekzistojnë mjaft evente që bashkojnë shqiptarët , janë festa apo ngjarje , mund të jenë ndeshje apo mbrëmje koncertore,por vetëm disa prej tyre kanë mundësi të memorizohen dhe të amplifikojnë madhështinë ,,,janë disa akte të thjeshta ,tingujsh, ngjyrash ,fjalësh që vitalizojnë historinë tonë sa të lashtë aq edhe të re.Janë akoma edhe më të rralla ato veprimtari ku institucionet perëndimore ,studjues dhe intelektualë britanikë e shohin nga afër artin ,historinë dhe kulturën shqiptare sic ishte edhe kjo javë veprimtarish në Londër e organizuar nga Ambasadori shqiptar në Britaninë e Madhe ,zoti Mal Berisha.
Java e KULTURES SHQIPTARO – BRITANIKE në Londër e konceptuar si një rrjet eventesh ku nderoheshin kontributorët e kulturës dhe diplomacisë perëndimore ndaj cështjes shqiptare (Eduart Lear dhe Herman Bernstein) ,ku promovoheshin botime “Coercive Diplomacy of NATO in Kosovo”, botuar nga Cambridge Scholars Press në gjuhën angleze me autor Dr. Enver Bytyci dhe ku artistët shqiptarë mbajnë gjallë me artin vizual dhe atë muzikor kulturën shqiptare ( Bashkim Ahmeti Izano , Adelina Hoxha dhe Robert Radoja).
Një javë e kulturës shqiptare në Londër me një dialektikë dhe intesitet informativ që i drejtohet:
1. Syrit …përmes telajove plot ngjyra ku flasin kostumet e traditës dhe apdurdi futurist, e bukura historike që arti e gdhend me përjetësi …ku më shumë sesa impresionet e artistit që flet me ngjyra , fjalën e ka kureshtja e spektatorëve e cila flet duke u ngujuar dhe medituar përballë artit të pa fjalë por me të gjitha gjuhët e botës në zotërim.
2.Veshit…me ”Këngët e Atdheut” një album i punuar mjeshtërisht nga muzikantët Hoxha e Radoja ku tinguj dhe fjalë prezantojnë historinë tonë për vogëlushë që rriten larg atdheut të tyre dhe që Shqipërinë e kanë edhe mall edhe dashuri ndonëse jo përjetim.
3. Mendjes …me Ligjëratën brilante të një ambasadori (zotit Mal Berisha) i cili në axhendën e tij ka kontributetet reale të individëve që krijojnë, progresojnë, dhe kontribuojnë pro Shqipërisë nëpër një dialektike që ka rrënjë të thella në historinë tonë dhe prej andejmi nxit frytet e së ardhmes së kombit shqiptar,,, një e ardhme që kërcënohet nga rryma dhe furtuna që ia kanë zbehur progresin ,por jo dialektikën e zhvillimeve….ku e shkuara dhe e ardhmja takohen në një pikë historike që risjell dhe nxjerr në dritë zoti Berisha gjatë trajtesës shumëplanëshe tek trajtesa ”Jeta e Ambasadorit amerikan në Shqipëri Herman Bernstein”.
Eshtë një javë eventesh që mbart intesitetin e një pune të shumfishtë ku ne si spektatorë shijojmë dhe duartrokasim, emocionohemi apo edhe këndojmë nën zë tinguj me të cilët jemi rritur, kuptojmë se qytetërimi nuk ia ka mbyllur kurrë portat Shqipërisë kur ajo ka trokitur me dije e zgjuarsi në dyert e saj sic është edhe ky event në ”Europe House”, American Embassy …Londër, është një javë që të lind dhjetra pyetje ,,,se si është e mundur që Shqipëria ,ky vend i vogël të nxisë mendje të mëdha sic është rasti i Presidentit të nderit të ”Anglo Albanian association” Sir Noel Malcolm të shkruajë veprën me titull ”Një histori Shqiptare e shekullit të 16” ,se si dritëhijet tona historike janë plot enigma dhe kureshtje të atyre që duan ti zgjidhin ato?
Duket sikur është një ”Javë” veprimtarish që ka kohë që ka nisur, kur sjell në kujtesë emrat, veprat dhe eventet e pafundme që Ambasada Shqiptare në Londër ka organizuar, evente që duket se i kanë bashkuar emigrantët shhqiptarë nëpër botë duke i integruar nëpër mjediset përkatëse ku jetojnë dhe punojnë ,duke ua ndricuar krenarinë ,duke sjellë në kujtesë por edhe në vetëdijen e brezit të dytë lindur dhe rritur në emigracion hijeshinë e artit historiko-kulturor shqiptar që denjësisht shpaloset në kryeqendrën e qytetërimeve perëndimore për t’u përjetësuar.
Kjo Paradë e KULTURES SHQIPTARE në LONDER është dëshmia më e mirë e kontributeve të njerëzve të cilët pa dashur ti idealizoj ,janë veprat e tyre ato që i lartësojnë duke përjetësuar kështu historinë tonë që flet me detaje që nuk i mban dot vetëm pena e shkrimtarit, tingujt e muzikës , ngjyrat e tablove, bukuritë gjeografike të natyrës, aventurat e politikës, duke iu ngjitur kështu majave të një ngjarjeje që i bashkon të gjitha e nga ku ne dukemi më të bukur ,më dinjitozë. Kur Sokrati fliste shqip në Londër përmes MIrush Kabashit të madh,,,ishte bujaria e ambasadorit Mal Berisha baza e madhështisë së shfaqjeve që numërojnë pafundësisht emra edhe të skenës si ;Inva Mula. Ermonela Jaho, Arlinda Morava, Genc Tukici , Sajmir Pirgu…si dhe mjaft intelektualë të tjerë shqiptarë që shqip përjetësojnë atdheun e tyre në zemër të qytetërimeve ku Shqipëria aspiron prej shekujsh të aderojë…Ne ”ishim ”aty , në zemër të qytetërimit , në Londër për një javë rrjesht teksa shijonim pikturat e Izanos , Kengët e Atdheut dhe Ligjëratën e një ambasadori që na bën të ndjehemi krenar për bashkëkombësinë.

ÇDO DOSJE E NJË TË BURGOSUNIT POLITIK ASHT NJË LIBER ANTIKOMUNIST !

June 5, 2015 by dgreca

Nga Fritz RADOVANI*/
■FRIDA SADEDINI (1914 – 2004)/
ME SHKRUE TË VËRTETËN NUK ASHT KURRË VONË!/
PROCES – VERBAL-
Sot me 17 Maji 1949 merret në pyetje e pandehura Frida Sadedini, e cila deklaron:
Quhem Frida Sadedini e bija e Ahmetit, gjallë (ndodhet në burg) dhe e Martha Dodës në burg e dënueme me dhjetë vjet, jam e datlindjes 1914, lindur në Shkoder, banuese qysh nga 1922 në Tiranë, e pamartueme, e padënueme, me arsim të mesem (5 klasë gjimnaz). Ma perpara nuk jam marrë me ndonji punë, vetem tani 2 vitet e fundit kam sherbye si sherbëtore pranë konsullit Francës Giz, dhe tani së fundi pranë Domeng. Baba ka ushtruar profesionin doktor, nana nuk ka pas ushtrue ndonji profesion, shtresë e lartë.
Tri vjetët e para të shkollës fillore i kam ba në shtëpi, ku më jepte mësim nji mësuese gjermane privatisht, e cila quhej Ana, që mbiemni i saj nuk më kujtohet.
Në vjetin 1924 kam shkue në shkollë në Itali (Bari), ku kam ndejë në kolegjë nji vjet, me bursen e prindërve të mij. Mbas nji vjeti d.m.th. në vjetin 1925 kam emigrue në Itali me baben e me nanën pse ishin “opozitë” dhe ndiqeshin nga Zogu dhe në këtë kohë unë dal nga kolegja dhe vazhdova studimet jashtë, gjithnji në Bari në shkollen Regjina – Elena. Në vitin 1926 largohem me nanen nga Bari per në Romë, ku unë vazhdova mësimet në kolegjë, internat murgeshash, e cila quhej Dorote. Nga Bari u larguem mbasi midis nanës dhe babës kishte dizarmoni, kështu që nana dhe unë u larguem tue lanë baben në Bari. Mbas ardhjes në Romë nana bani demarsh dhe aty nga vitët 1937 – 1938 këthehet në Shqipni, tue më lanë mue në Itali (Romë).
Aty nga viti 1927 ose 1928, jam kthye nga Italia per vakanca, pastaj jam kthye persëri në Itali, ku kam vazhdue mësimet në kolegjë deri në vitin 1929, në këte kohë kam ardhë per vakanca në Shqipni, ku sëmuhem (paratifo) etj. dhe simbas këshillave të doktorëve që thojshin per mue se duhet ndrrue klima (të largohem nga Italia), nana vendosë dhe më largon nga Italia në vitin 1929 dhe më dergon me vazhdue mësimet në Vienë (Austri).
Në Itali pata vazhdue mësimet deri në të dyten gjimnaz. Në Vienë hyna në kolegj që quhej Dame – Disian, në këte shkollë perdorej edhe gjuha frengjisht mbasi aty kishte murgesha franceze dhe per mue kjo ishte nji lehtësi mbasi unë e dijshe frengjishten. Më duket se gjatë shkollës që unë vazhdojshe shkollen në Vienë, nana merrte bursë per mue. Vjetin e parë kam mësue gjuhën. Kam qendrue në Vienë në shkollë deri në vjetin 1934, në këte kohë kthehem në Shqipëri per gjithnji dhe nuk kam vazhdue ma asnji shkollë.
Në shkollë kishe dëshirë dhe kam mësue ma teper letraturë – gjuhë.
Si gjuhë të huaja flas dhe shkruaj mirë italishten e gjermanishten. Dij gjithashtu të flas mirë dhe të shkruaj (me gabime) frengjisht. Frengjishten e kam mësue në familje mbasi baba e nana flitshin në shtëpi gjithnji frengjisht mbasi baba nuk e dinte shqipen.
Nga vjeti 1934 që u ktheva nga Austria kam qendrue vazhdimisht me banim në Tiranë. Perafersisht nga viti 1937 kam shkue në Austri per qejf tek shoqet e mija të shkollës, ku kam qendrue afer nji muej. Në Itali kam shkuar dy herë, heren e parë aty nga vjeti 1938, shkova me marrë nanen e cila ishte sëmurë dhe heren e dytë, në vjetin 1939, se italianët na kishin në sy të keq me qellim që të largohemi nga Shqipëria. Kemi qendrue në Romë nga muej Mars deri në Korrik 1939 dhe jemi këthyer përsëri në Shqipëri. Në vjetin 1942 kemi dashtë të shkojmë edhe njiherë në Itali, mbasi ishte nana e sëmurë, por u penguem nga policia italiane.
Sa siper janë të verteta dhe i firmoj.
E Pandehura: (Frida Sadedini) firma Hetuesi: Toger (Esat Mani) firma.
■18 Maji 1949; Hetimet vazhdojnë…deri në muejn Korrik 1950…15 muej Hetuesi !!
■Frida SADEDINI deklaron:
Gjatë luftës nuk kam ba pjesë n’ asnji Parti as organizatë politike.
Këtu në Tiranë rrethi jem shoqnor dhe që unë kam shoqni ose miqësi me ta janë:
Familja Fuat Toptanit, Tirana me të bijen Dylfiqare, mesa Sanije…Me të bijat e Pjeter Bumçit: Çilen, Albina e Elda… Me Bibika Vilen në Rromë…Me familjen e Gjon Bonattit. të bijen Xita, të bijtë Nikollen dhe Alfredin…Me Agostin Bonattin dhe gruen Gjyljana… Me Ganimet Toptanin (e arrestueme)…Semiha e Hyqmete Toptanin. Zef Guraziun… Me Luçije e Angjela që banin flokët ondulacion…Nuk ua dij mbiemnin…Luçia asht në burg.
Llesh Ndojin nga Mirdita me djalin Gegen… Vinte tek na Skender Shkupi… Njoh në Shkoder Sander, Patrik e Tonin Saraçin…Ida Melgushin…Aurel e Alfred Ashikun…Këta i njoh qysh fëmijë…Luçije dhe Ana Kola që vinin nga Shkodra. Kam në burg kushrij Dod Bardhokun dhe Luigjin…Kam njohë disa nga antarët e misionit anglez në Tiranë …Jacobs shefin e misionit amerikan… Majorin e misionit Francez Visdorf… Mbasi iku misioni erdhi Legata franceze…Pico dhe Henri Giz. Këto i njoh që në Shkoder në vitin 1921…Aty kam njoh edhe daktilografisten Shufie, Chartie që ka ardhë tashti në 1949 …kur unë ishe sherbtore në Ambasadë. Aty nga Giz mësova per arrestimin e Riza Danit dhe Dan Hasanit në Shkoder…Kam njoh edhe Pader Gjadrin, Pader Mëshkallen dhe Guljelm Luken… Nga Preng Previzi ka ardhë një kartolinë, ku kuptohej se asht në Greqi.
Kam njoh edhe Rrok Obotin… Po me këta njerzë nuk kam pasë asnjë lidhje…
***
■Ministria e P. Mbrendshme
Drejtoria e Sigurimit Shtetit
= Dega e VII- të =
■Tiranë, 17 Qershor 1949.
Mbas një shkrese nga kapiten Skënder Vinçani… perpilohet:
■AKT – AKUZA:
Me 3 Janar 1950 i ka sjellë kësaj Gjykatë Proces Verbalet e mbajtura nga ana e Sigurimit të Shtetit kundër: Agostin Bonattit…Frida Sadedinit…. etj… Tiranë 6 Janar 1950…
Gjyqi u formue prej: Kap. I Mustafa Iljazi Kryetar; Kap. I Shaban Hoxha Antar, Aspirant Hilmi Haxhija Antar; Ndihmes Prokuror Ushtarak Kap. II Hilmi Telegrafi, sekretar marshall Et-hem Guda… Gjyqi u caktue me 7 Janar 1950. Mbasi u sollën të burgosurit nga burgu, u caktuan avokatet e mbrojtjes kapitenët Gaqo Stefa dhe Vangjel Gjomeka…
U muar në pyetje F. Sadedini: Unë nuk dij gja per pushtetin, mirë kam rrojtur perpara dhe mirë po rroj tashti… Konsullit dhe të tjerëve u kam bërë nga nji çaj… Nuk më kujtohet që të kemi bisedue gja per Preng Pervizin, letrat i kanë ardhur konsullit, jo mue.
Francezët me mue nuk kanë bisedue kurr per shqiptarë… Ajo nuk pranon asnjë akuzë politike dhe se asht qenë në sherbim të spijunazhit francez…
■VENDIM:
“N’ EMEN TË POPULLIT”
Gjykata Ushtarake e Tiranës e formuar prej:
Kapiten I – Mustafa Iljazi, Kryetar, Kapiten I – Shaban Rexha, Anëtar; N/Toger Veli Lilaj, Anëtar. Nd. Prokurori i Ushtrisë Popullore Kap I – Hilmi Telegrafi dhe sekretar Reshter Nestan Ceka, sot me daten 6 Korrik 1950 dha këte
■Vendim: Në padinë penale të regjistruar nr. 117 Radhorit Themeltar të vitit 1950…:
Agostin Bonati, 2. Skender Konica, 3. Skender Shkupi, 4. FRIDA SADEDINI,
5. Adem Pilku, 6. Guljelm Rasku, 7. Simon Rasku, 8. Gjon Çefa, 9. Pader Paskal Gjadri, 10. Luçia Kola, 11. Gjysh Shkreli, 12 Elena Beçi, 13. Isuf Vrioni, 14. Kosta Meksi, 15. Rakip Strazimiri, 16. Lush Pogu, 17. Agop Kahanexhian, të arrestuar 1949…
■Në perfundim të gjykimit me dyer të mbyllura, asistuan Kap.I Vangjel Gjomeka dhe Kap.II Gaqo Stefo (Avokatë të Ministrisë së Mbrendshme)…Prokurori Kap.II Hilmi Telegrafi kerkon:…Per të pandehuren Frida Sadedini 20 vjet privim lirie e punë të detyruar.Humbjen e të drejtave civile per 5 vjet. E pandehura Frida nuk ka ba rekurs fare dhe nuk ka paraqitë asnjë kerkesë. Në fjalen e fundit e pandehura Frida Sadedini tha: Nuk kam qenë agjente në Legaten franceze. Kerkoj mëshirë. Tiranë, 23 Qershor 1950.
■Simbas nenit 3 dhe nr. 10 të ligjit 372, datë 12/12/1946 i dekllaron fajtorë të gjithë të pandehurit per fajin e spijunazhit. Me anën e këtyre agjentave misionet e huaja kanë mundur të mësojnë të gjitha sekretet e shtetit shqiptar…
***
■Republika Popullore e Shqipërisë
Gjykata e Lartë Ushtarake
Nr. 233 Regj. Themel. Nr. 161 i Vendimit. Data 29 Korrik 1950.
N’ Emër të POPULLIT
■Gjykata e Lartë Ushtarake e formuar në Këshillë prej:
Kapiten I – Vangjel Kocanit Kryetar;
Kapiten I – Nonda Papuli Antar; Kapiten II – Hidaji Lagji Antar;
Duke qenë t’ asistuar Sekretar Reshter Kasem Murataj, dhe Nd. Prokurori Kapiten I
– Hilmi Telegrafi, me daten 29 Korrik 1950, shpallë këte Vendim:
■Frida SADEDINI dënohet me 15 vjet privim lirie e punë të detyruar. Per 5 vjet humbjen e të drejtave civile elektorale. Konfiskimin e pasurisë së luajtëshme dhe të
paluajtëshme per të gjithë të dënuarit. U shpall me 8 Korrik 1950. (Vetem firmat)
Gjykata shenon: Së bashku me të dënuarit e sipërm edhe e dënuara Frida Sadedini,
bij e Ahmetit e Martha Dodës, …Arrestuar me 17 Maji 1949, porse kjo nuk ka paraqitur rekurs ankimi. Vendimi i Gjykatës së faktit nuk paraqet ndonji të metë ligjore, prandaj ■Vendosi:
Ky vendim është i formës së prerë. Tiranë 29 Korrik 1950. (Vetem firmat)
Këshilli i Gjykatës së Lartë Ushtarake: Pasi dëgjoi referatin e Kap. I Vangjel Kocanit,
dhe pasi bisedoi gjerësisht çështjen, ligjëroi vendimin e Gjykatës Ushtarake Tiranë.
***
■Nga viti 1949 zj. Frida SADEDINI, vazhdoi me kenë e burgosun…E interrnueme…Prap e burgosun, e torturueme dhe gjithnjë e dënueme po, por edhe e diskriminueme per ma shumë se 45 vjetë, mbasi Frida Sadedini vazhdoi me kenë e dëbueme edhe mbas 1992.
Martha, ama e Fridës ishte mesa e Preng Pashës, kështu që lidhej me Markagjonët dhe Fisin Pervizi. Edhe kjo lidhje ishte shkak burgosje dhe interrnimi i Frida Sadedinit.
Ajo ishte një simbol i qendrueshmënisë së pathyeshme nder hetuesitë sllavokomuniste të shtetit terrorist të Enver Hoxhës dhe Ramiz Alisë, dhe organeve të tyne të diktaturës.
Këte Ajo e tregoi edhe në Prill të 1968, kur Frida e shoqnueme me polici u pat sjellë edhe në Shkoder, kur po zhvillohej në Kishen e Motrave Stigmatine gjyqi i montuem nga sigurimi per Klerikët Katolik të Tiranës ku, Frida mohoi të gjitha akuzat e shpifjet…
Ishte hera e parë që njoha një Shqiptare të Maleve Heroike të Mirditës!
Ndoshta edhe një film per Te, sot asht i pabesueshem nga Rinia Shqiptare!
Në vitin 1992 e njoha zj. Frida Sadedini në Shkoder, në Shtëpinë e Markagjonëve ku, me 2004 ka mbyllë edhe sytë bashkë me rrugen e pafund të një Kalvari të pashoq!
■Jo heshtje, Shqiptarë!
Figurat e Nanave dhe Motrave Shqiptare që vuejtën dhe u diskriminuen si pak gra e vajza të vendeve komuniste, në Shqipninë e Donika Kastriotit…
Nuk duhet ti mbulojmë me pluhun turpi…
Ato ishin e mbeten Heroina të Nderueme të Popullit Shqiptar!
■Dosja e sejciles prej Tyne asht një Liber Antikomunist në vete!
Melbourne, Qershor 2015.
*Në 70 vjetorin e përmbytjes së Shqipnisë…