Komente – Page 453 – Dielli

Mitika dhe misticizmi te Sali Berisha

July 2, 2013 by dgreca

Atributet e epokës “Berisha” (III)/

Shkruan: Dr. Enver Bytyçi/

Mitika dhe misticizmi në shkallë të ndryshme janë dy përceptime, të cilat e ndjekin çdo udhëheqës politik të përmasave të mëdha. Shumë prej tyre përpiqen që ta ndërtojnë mitikën përmes një lloj misticizmi që bartin në raportet me medien, njerëzit, bashkëpunëtorët, vartësit, piramidën shtetërore, shkurt me publikun. Por ka një lloj udhëheqësish, të cilët realizojnë vepra të paimagjinueshme dhe për këtë shkak bëhen mitikë, bëhen mbinjerëz, në kuptimin përceptues te fansat e tyre. Ka të tjerë të cilët kombinojnë shumë mirë misticizmin, pra distancën, janë enigmatikë me publikun e ndërkohë japin përceptimin se bëjnë vepra të mëdha. Këta janë të sukseshëm për të arritur atë shkallë të mundëshme si njerëz mitikë, pra si njerëz të shenjtë, të cilët i ka bekuar Zoti me disa cilësi të veçanta, cilësi që ndihëmojnë për të realizuar një epokë në zhvillimet politike e shoqërore.

Duke qenë se kam studiuar veprën e udhëheqësit dhe liderit të shqiptarëve, presidentit historik të Kosovës, Ibrahim Rugova, kam privilegjin të ndërtoj një paralele krahasuese midis tij dhe udhëheqësit antikomunist e demokrat të Shqipërisë moderne, Sali Berisha. Rugova ishte mistik. Ai, në ndryshim nga Berisha, fliste pak, shfaqej pak në publik, nuk mbante kontakte intensive me njerëzit, për pasojë ishte disi enigmatik, çka favorizonte të qenit edhe mitik. Pra njerëzit kishin arsye që nga dukja të kishin një përceptim mitik për njeriun që solli lirinë e Kosovës dhe që në fakt parashikoi si orakulli një gati një dekadë më parë, atë çfarë do të ndodhte me Kosovën më 1999.

Sali Berisha, ndonëse një aleat i natyrshëm i Rugovës, nga karakteri, nga sjelljet, nga formimi, edukimi, temperamenti është shumë më ndryshe. Berisha është i drejtpërdrejtë. Ai lexohet menjëherë. Askush nuk ka patur vështirësi të dallojë se çfarë përfaëson, çfarë synon dhe çfarë bën lideri i demokratëve shqiptarë. Përkundrazi sinqeriteti dhe qëndrimi i lexueshëm shpesh herë i ka krijuar probleme atij, sepse kundërshtarët politikë, duke e lexuar qartë, kanë patur mundësinë t’i kundërvihen me një strategji e taktikë të dukshme aggresive, ekstremiste dhe demprurëse. Kjo do të thotë se Berishës i ka munguar mistika, si farë e brumit të mitikës. Atëherë shtrohet pyetja: Si është e mundur që lideri demokrat i shqipraëve, Sali Berisha, të mbartë me vete një farë miti? Ndërsa kundërshtarët e tij do të shtronin pyetjen tjetër: A mund të ketë mite në demokraci dhe në shoqëritë moderne? Për pasojë mund të thonë, si mund të flitet për Sali Brishën si mit?!

Për të sqaruar momentin do të më lejohet të ndalem pak në anën filozofike e sociologjike të çeshtjes. Miti (Mithos), një fjalë që vjen nga greqishtja e vjetër, sipas filozofëve përdoret për të shprehur një të vërtetë ose për të arsyetuar një ngjarje apo të vërtetën e veprimit të një njeriu të caktuar. Ndonëse mitet kanë një domethënie simbolike të pakontestueshme nga pikëpamja morale, ato mund të jenë të tilla edhe në rastet kur të pavërtetat ose rrenat janë shndërruar në mit. Për Platonin, mitet janë reale ose të sajuara, fallco. Për Aristotelin mitet qëndrojnë më shumë afër të vërtetës sesa imagjinatës. Për filozofin e shekullit 19-të, Schelling, miti është një instrument i shfaqjes së njeriut. Ndërsa për Fridrich Nitsche në shoqëritë moderne mitet humbasin domethënien e kuptimin që kishin në shoqëritë paramoderne. Çka do të thotë se ato nuk zhduken, por marrin format e përmasave reale. Filozofët shpjegojnë se mitet nuk kanë nevojë të provohen nga pikëpamja historike, ato janë të dhëna të pakontestueshme, e të paverfikueshme. Kurse Hans Blumenberg i rehabiliton mitet e shekullit XX, duke i shpjeguar ato me përvojën e trashëguar dhe aftësinë e personave për të realizuar vepra të jashtësakonshme.

Shqipëria dhe Ballkani kanë vuajtur nga mitet më shumë sesa kanë përfituar prej tyre. Por shoqëritë moderne përpiqen të përfitojnë, duke u përpjekur të krijojnë modele të caktuara. A është një model unikal, i shndërruar në ikonë dhe legjendë, veprimtaria e udhëheqësit demokrat, Sali Berisha? Rrallë herë ka ndodhur që dorëheqja e një udhëheqësi politik të përjetohet si dramë. Nuk njoh ndonjë rast tjetër kur një i ri të përbetohet se do ta ketë gjithmoë ikonë të vetën udhëheqësin e sapodorëhequr. As nuk ka ndonjë shembull tjetër kur dikush ditën e dorëheqjes së udhëheqësit të të realizojë portretin e tij në gjoks. Nuk po përmend turmën që e shoqëroi Sali Berishën para shtëpisë së tij thuajse gjithë atë natë të 26-27 qershorit të kaluar. Dikush, prej diku i bënte thirrje ultimative djaloshit që shkroi në FB për Berishën që të mos e lexonte përgjigjen e liderit. Por askush nuk mundet të deformojë përceptimin njerëzve të thjeshtë për figurat historike e politike, si të Berishës.

Berisha në 23 vite është shfaqur mijëra herë në mesin e turmave, duke u bërë njësh me to. Në këto kushte ndodh natyrshëm që përceptimi për udhëheqës të tillë të venitet, pra që një udhëheqës me kaq shumë kontakte, thuajse të përditshme me njerëzit e madje me turmat të mos shihet si ikonë, si legjendë, si një mit. Por jo, ai mbeti njësoj i vlerësuar në çdo ditë të këtyre 23 viteve, sepse ishte njësoj i lidhur në formë të drejtpërdrejtë ose indirekt me njerëzit, me demokratët dhe me të gjithë shqiptarët. Një lidhje të tillë ai e mbajti, ndonëse në largësi, edhe me shqiptarët në Kosovë, në Maqedoni, në Mal të Zi, Luginën e Preshevës e gjetkë. E megjithatë ai mbetet një mit në këto lidhje. Miti është një dhunti, një vepër e pabesueshme. Dhe vërtet është e pabesueshme sesi një udhëheqës politik mund të mbajë të njëjtat lidhje të forta me publikun, si Sali Berisha në këto 23 vite radhazi e pandërprerje.

Mitet maten me veprat dhe karakteristikat personale të individit. Në këtë këndvështrim, midis Sali Berishës dhe përceptimit të tij si mit qëndrojnë disa të dhëna, që shkojnë në kufijtë e legjendës. Ata që më 1997-ën i dhanë biletën për pension politik, ende janë si në ëndërr dhe nuk kanë kuptuar sesi Berisha u rikthye në pushtet. Të tjerë njerëz të këtij vendi që brez pas brezi shqetësim të vetëm kishin si do të lidheshin me pjesën tjetër të vendit për shkak të infrastrukturës së shkatërruar, e shohin ende si ëndërr faktin që Berisha ndërtoi rrugën e Kombit, tunelin e Kalimashit, apo tunelin e Kërrabës. Ata që vinin vërdallë dhe paguanin qimet e kokës për një vizë për në vendet europiane, e kanë ende enigmë, sesi Sali Berisha arriti ta kapërcejë këtë pengesë e të liberalizojë vizat. Bashkëpunëtorët e tij, kur dëgjuan për herë të parë nga goja e kryeministrit për domozdoshmërinë e përpjekjeve për të realizuar projektin TAP, ishin habitur dhe e kishin ironizuar shefin e tyre. Dhe kur hap pas hapi ky projekt gjigand u miratua, atëherë thanë se ende nuk e kuptonin se cila ishte magjia e Berishës për ta realizuar pjesën e tij të punës. Ata që janë pranë Berishës nuk mund ta imagjinojnë sesi një udhëheqës si ai mundet të ruajë të njëjtën energji, përkushtim dhe aftësi si në fillimet e karrierës së tij politike e nuk mund ta përceptojnë sesi njeriu mund të punojë 18 orë në ditë. Për këtë arsye Berisha ndoshta është i vetmi udhëheqës politik në Shqipëri e më gjërë, I cili shihet si mit edhe prej shumë bashkëpunëtorëve të vet.

Por ka patur dhe faktorë të tjerë, të cilët kanë ndikuar në mitizimin e figurës së kryeministrit shqiptar. Për shqiptarët është enigmë sesi e gjithë shpura antiberishë e shkëputur prej tij në dhjetëvjetëshin e parë së tij politike, iu ngjit dhe basjkëpunoi ngushtë me të atij në këto tetë vite të qeverisjes së demokratëve. Është enigmë sesi kjo shpurë akuzuesish e kritikuesish më të ashpër e më të rreptë të Berishës u vunë në mbrojtje të tij, madje me fjalime patetike të pazakonta. Edhe kjo risi në politikën shqiptare e më gjerë ka shërbyer si shkak për krijimin e mitit Berisha.

Të gjitha keto, e të tjera fakte të panjohura, kanë krijuar idenë se Berisha nuk është njeri i zakonshëm, çka do të thotë se ai është i jashtëzakonshëm. E jashtëzakonshmja është e destinuar të prodhojë mitin e një perosni ose të bëmave të tij. Që nga antikiteti e deri sot njerëzit dhe veprat e tyre të shndërruara në mite janë përjetësuar në poezi e poema, romane artistike e historike, si dhe në forma të tjera të të bërit art. Arti, letërsia rrit kështu shanset që këta njerëz të ruajnë vazhdimësinë e të qenit mit i një kohe të caktuar. A do të jetë Berisha personazh epik e mitik i letërsisë dhe artit shqiptar? Këtë do ta dëshmojë koha, por për një gjë jam krejt i bindur. Figura e Berishës si udhëheqës, si politikan, si intelektual, si vizionar me ide të mëdha për zhvillimin e kombit shqiptar, nuk do të zhvleftësohet nga ndonjë e dhënë e panjohur, sepse ai u shndërrua në një mit për shumicën e shqiptarëve për shkak të transparencës së tij, për shkak të lidhjeve të ngushta e të sinqerta me njerëzit, për shkak se ai është tashmë interpret dhe realizues i ëndërrave të tyre. Kurdisjet dhe fabrikimet e opozitës në këto 23 vite e veçmas në tetë vitet e fundit janë e do të dëshmohen thjesht fantazi e sëmurë e llojit të vet specifik, me frymëzime e mentalitete bolshevike. Dokumentet, arkivat, faktet nuk do të shkojnë në ndihmë të atyre kritikëve, të cilët nga dita e parë e karrierës e deri në ditët e sotme pas dorëheqjes, e akuzojnë Sali Berishën për autoritarizëm e etatizëm, për të mos përmendur faktin se më dhjetra e qindra herë e kanë etiketuar edhe si diktator, madje duke e krahasuar me diktatorin komunist, Hoxha. E gjitha çfarë është thënë e stërthënë për të do të arkivohet si një shpifje ordinere, por me qëllime politike për ta bërë doktorin gogolin e shqiptarëve. Në të kundërt ai është dhe do të mbetet një mit për shimicën e shqiptarëve.

Në këtë kuptim mitizimi i Berishës dhe veprës së tij nuk vjen nga qëndrimet enigmatike të tij, as nga doza e autoritetit të tij falls, as nga distanca me njerëzit e thjeshtë. Përkundrazi, miti Berisha ka fituar terren me përkushtimin e tij të pashoq në shërbim të njeriut e të kombit, me energjinë e tij të pashtershme për të realizuar ide dhe projekte gjigande, të paimagjinueshme edhe për vende të zhvilluara e industrializuara në botë.

The Cold War Roots Of Islamist Terrorism

July 2, 2013 by dgreca

By Eugen Tomiuc/

The highest-ranking intelligence officer ever to defect from the Eastern Bloc says the Soviet Union orchestrated an anti-American and anti-Israeli propaganda campaign in the Middle East four decades ago — and the effects of the effort still reverberate.
Ion Mihai Pacepa led Romania’s foreign intelligence service and was an aide to dictator Nicolae Ceausescu before defecting to the United States in 1978.
In his new book, “Disinformation,” he and co-author U.S. scholar Ronald Rychlak claim that under the leadership of Yury Andropov, the Soviet KGB helped sow the seeds of today’s anti-American and anti-Israeli hatred in the Arab and Muslim world by initiating a sophisticated and covert propaganda campaign in the early 1970s.

Ion Pacepa (in an archive photo) formerly headed Romania’s foreign intelligence service and was an aide to Romanian dictator Nicolae Ceausescu before his defection in the late 1970s.

Andropov, who led the Soviet spy agency from 1967 until he became Soviet leader in 1982, was “the father of a new disinformation era which revived anti-Semitism and generated international terrorism against the United States and Israel,” Pacepa and Rychlak write.
Humiliated by the defeat of the Soviet-backed Arab states in their 1967 war against Israel, they write, Andropov devised the operation to discredit the Jewish state and present Zionism as “Nazi-style racism” while at the same time restoring Moscow’s stature in the region. The authors claim the operation, code-named SIG, was launched in 1972 and involved sending thousands of agents of influence into the Arab and Islamic world to foster anti-Americanism and anti-Israel sentiment. Some of the agents were drawn from among the Muslim minorities of the Soviet Union and other Warsaw Pact countries.
Pacepa — whose 1987 book, “Red Horizons,” sent shockwaves through the Soviet bloc with its revelations about the Ceausescu regime — is still living under CIA protection some 35 years after his defection. He doesn’t speak to the media directly but agreed to answer RFE/RL’s questions in writing through an intermediary.

‘Enemy Of Freedom’

“Before I left Romania for good in 1978, [Romania’s foreign intelligence service] had sent around five hundred such undercover agents to various Islamic countries. Most of them were religious servants, engineers, medical doctors, teachers, and art instructors,” Pacepa told RFE/RL.

Pacepa’s new book, “Disinformation,” was co-authored by Ronald J. Rychlak.

“According to a rough estimate received from Moscow, by 1978 the whole Soviet bloc intelligence community had sent around 4,000 such agents of influence to the Islamic world. The rule of thumb for that part of the globe was that only 70-75 percent of those assets would end up being really useful.… It is safe to presume that it must have had some effect.”

He added that the book “spells out the process by which the United States, which had saved the world from Nazism, the Holocaust and one of the most destructive dictatorships the world has ever known — the Soviet empire — has now become [seen as] an enemy of freedom for millions in the Arab world.”
The Middle East was a key battlefield in the Cold War, and Moscow spent considerable resources courting Arab states in the region and vocally backing the Palestinian cause. But “Disinformation” adds some shocking details that don’t appear to be corroborated elsewhere.
For example, Pacepa and Rychlak write that the KGB facilitated the translation and distribution of thousands of copies of “The Protocols of the Elders of Zion,” a forged tsarist-era anti-Semitic pamphlet that purported to describe plans for Jewish domination of Europe.
The book also alleges that the KGB assisted and trained groups like the Popular Front for the Liberation of Palestine in planning and executing terrorist attacks.
“The cumulative effect of the portrayal of the United States as a criminal Zionist surrogate should have made some dent over more than two decades. After September 11, 2001, thousands of Palestinians danced in the street for days in a row to celebrate the glorious victory over the American evil,” Pacepa told RFE/RL.
“Tsarist anti-Semitism spawned the pogroms. Nazi anti-Semitism engendered the Holocaust. Soviet anti-Semitism generated today’s international terrorism.”
According to Pacepa and Rychlak, Andropov saw the Islamic world as “a petri dish in which the KGB community could nurture a virulent strain of America-hatred, grown from the bacterium of Marxist-Leninist thought.”

Holier Than Thou

They write that the SIG operation in the Muslim world grew out of an earlier KGB campaign to discredit the Vatican in the West and among Jews.
That operation, codenamed “Seat 12,” sought to besmirch the record of Pope Pius XII for failing to do enough to save Jews from the Holocaust. It involved the aggressive promotion of the 1963 play “The Deputy: A Christian Tragedy” by the German playwright Rolf Hochhuth. Pacepa and Rychlak allege this was aimed at posthumously destroying the wartime pontiff’s image as someone who made successful efforts to save Jews from the Holocaust.
Rychlak, a professor at the University of Mississippi and an authority on Pius XII, called the operation a great success for Moscow.
“After Pius XII has passed away, in the early 1960s, now you create a play, and not just a play — you have books written about it, you have articles written about it, you make sure in gets translated and produced around the world,” Rychlak says. “And what you do is, you don’t just discredit a pope, you discredit the Catholic Church, Christianity itself, the idea of religion in some ways, and, ultimately, Western values. And it accomplished a great deal of what [Soviet leader Nikita] Khrushchev and the Soviets wanted to accomplish.”
Pius XII’s actions during World War II have long been controversial among Western historians. He directed the church to discreetly aid Jews and reiterated the Vatican’s teachings against racism. But he maintained the Vatican’s neutrality in the war and has been criticized for not taking a more active role and for his public silence about the fate of the Jews.( RFE/RL)

PËRVJETORI I MASAKRËS SË ÇAMËVE DHE ZOTIMI I KRYEMINISTRIT TE RI

July 2, 2013 by dgreca

….Kryeministri i ardhëshëm i Shqipërisë, Zoti Edi Rama, në një intervistë me të përditshmen greke “Kathimerini”, tha se “acari’ në marrëdhëniet tona, mori fund dhe ‘vera’ do vijë përsëri shumë shpejt në marrëdhëniet shqiptaro-greke……../

Nga Frank Shkreli/

Muaji i Qershorit është muaji që Çamët dhe të gjithë Shqiptarët kudo, kujtojnë viktimat e masakrës të vitit 1944, kur forcat e gjeneralit grek Zervës ekzekutuan barbarisht mijëra shqiptarë, kryesisht gra pleq e fëmij, nga Çamëria, pikërisht në qytetin e Paramithisë. Kjo ishte një prej masakrave më të mëdha dhe më të egëra të Luftës së Dytë Botërore, kur forcat greke të gjeneralit Zerva, vetëm brenda një nate, vranë pamëshirshëm shqiptarë të pafajshëm çamë në qytetin e Paramithisë.A ishte këjo një masakër apo një përpjekje gjenocidi kundër popullësisë shqiptare autoktone çame, është diçka që historianët shqiptarë dhe evropianë duhet të vendosin. Por ajo që bie në sy, vit pas viti, në lidhje me këtë masakër, është hipokrizia e shtetit grek që mohon si gjithmonë të ketë ndodhur një gjë e tillë, si dhe heshtja e autoriteteve zyrtare shqiptare në lidhje me këtë tragjedi, gjoja për të mos trazuar marrëdhënjet shqiptaro-greke. Por kujtimi i kësaj masakre, si edhe masakrave të tjera, siç është ajo e Tivarit — është i gjallë anë e mbanë trojeve shqiptare. Këto krime, qartë, janë krime kundër njerëzimit. Si të tilla, ato nuk mund të konsiderohen dhe të harrohen, thjeshtë, vetëm si padrejtësi historike kundër shqiptarëve. Në Evropën e sotëme, përgnjeshtrimi i këtyre masakrave dhe mos ballafaqimi me të kaluarën, sado e tmershme që të jetë ajo, jo vetëm që pengon demokratizimin e rajonit të Ballkanit, por kërcënon sigurinë dhe stabilitetin rajonal dhe njëkohësisht kërcënon zhvillimin normal të marrëdhënjeve midis shteteve dhe grupeve të ndryshme etnike të rajonit.

Kryeministri i ardhëshëm i Shqipërisë, Zoti Edi Rama, në një intervistë me të përditshmen greke “Kathimerini”, tha se “acari’ në marrëdhëniet tona, mori fund dhe ‘vera’ do vijë përsëri shumë shpejt në marrëdhëniet shqiptaro-greke……..Jetojmë në kohë të ndryshme nga disa vjet më parë dhe popujt tanë nuk mund të përfitojnë, nëse nuk ndryshojmë duke ecur me kohën, e cila gjithashtu ecën shumë shpejt”.

Marrëdhënjet greko-shqiptare duhet të bazohen në pranimin e plotë nga ana e Greqisë, të fakteve dhe të pasojave të masakrimit dhe të shpërnguljes me forcë të çamëve nga trojet e tyre autoktone, gjë që do të çonte në një zgjidhje të drejtë dhe të gjithanshme të çështjes çame midis dy vendeve. Këjo duhet të bëhet për hir të marrëdhënjeve të mira fqinjësore dhe duke u bazuar në vlerat dhe marrveshjet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, pasi masakra kundër çamëve ishte një përpjekje e tmershme për t’i zhdukur ata nga faqja e dheut, si individë dhe si popull. Këjo është një detyrë solemne e qeverisë së re shqiptare, e të gjithë shqiptarëve kudo, dhe të gjithë atyre që mbështesin drejtësinë dhe të drejtat e njeriut anë e mbanë botës. Do e s’do Tirana zyrtare, shqiptarët kudo në trojet e tyre, jashtë kufijve të Shqipërisë londineze dhe në diasporë, shikojnë tek Tirana zyrtare për mbështetje, si dhe për zbardhjen e masakrave siç është ajo e Çamërisë dhe e Tivarit.

Faktet e kësaj historie, megjithëse të shtrembëruara dhe të mohuara, dihen mirë. Por fatkeqsisht, koha kalon dhe numri i të mbijetuarve dhe dëshmitarëve të kësaj masakre po pakësohet nga dita në ditë. Prandaj, zgjidhja e kësaj çështjeje nevojitë një ndjenjë të fortë urgjence, si dhe një thirrje të fortë morale për të njohur këtë masakër, pa vonesë. Greqia dhe Shqipëria janë dy vende me marrëdhënje relativisht të mira. Janë anëtare të NATO-s dhe shpresohet, me anëtarsimin e shpejtë të Shqipërisë në Bashkimin Evropian, dy vendet do të jenë pjesë e Evropës së bashkuar, me interesa të përbashkëta ekonomike dhe sigurie. Greqia dhe Shqipëria janë gjithashtu dy vende nënshkruese të konventave ndërkombëtare, të dedikuara ndaj mbështetjes së të drejtave të njeriut dhe ndaj demokracisë dhe stabilitetit rajonal, por mbi të gjitha si anëtare të botës euro-atlantike, Athina dhe Tirana janë gjithashtu të dedikuara ndaj të zbulimit të së vërtetës dhe për të venë në vend të vërtetën. Ka ardhur koha që Athina të pranojë të vërtetën e masakrës dhe të shpërnguljeve me forcë të popullsisë çame nga trojet e veta. Njohja e së vërtetës çon tek pajtimi dhe së bashku – pajtimi dhe e vërteta – duhet të jenë pjesë integrale e vendosjes së marrëdhënjeve të reja dhe të qendrueshme midis dy vendeve, të bazuara në respektimin e standardeve ndërkombtare për të drejtat e njeriut, si dhe një dinjitetin njerëzor dhe kombëtar, për të cilat u shpreh kryeministri i posa zgjedhur shqiptar. Pa zgjidhjen dhe përballimin serioz me çështjen çame, deklarata për një gazetë greke e Kryeministrit të ardhëshëm shqiptar Edi Rama — se “acari’ në marrëdhëniet tona, mori fund dhe ‘vera’ do vijë përsëri shumë shpejt në marrëdhëniet shqiptaro-greke…” — nuk besoj se ka ndonjë kuptim. Njohja dhe dënimi zyrtar grek i masakrës kundër çamëve duhet të bëhet me qëllim që të vendoset drejtësia historike, për ata që besojnë në drejtësi dhe për hir të mbarëvajtjes së marrëdhënjeve dy-palëshe. Për më tepër, pasi Shqipëria dhe Greqia janë fqinje dhe dashtë e pa dashtë duhet të jetojnë së bashku. Ky është realiteti. Pranimi i masakrës dhe krimeve të tjera kundër popullësisë çame nga ana e Athinës zyrtare, do të ndihmonte në ndërtimin urave të pajtimit midis dy popujve dhe do të forconte paqën, sigurimin dhe begatinë në mbarë rajonin. Angazhimi në një dialog midis dy palëve, mbi këtë çështje, është tepër i rëndësishëm.

Mirëpo, që të ndodhë një gjë e tillë, mentaliteti i sotëm grek duhet të ndryshojë, por edhe shqiptarët njëkohsisht duhet të heqin dorë nga amnesia ose humbja e plotë e kujtetesës, me qëllim që harresa të mos bëhet më e keqe se vet krimi. Në këtë përvjetor të masakrës çame, le të kujtojmë pra kurajon e viktimave si dhe të atyre që mbijetuan atë tragjedi, zëri i të cilëve dëgjohet ende — duke shpresuar që krime të tilla të tmershme kundër njerëzimit të mos ndodhin më kundër shqiptarëve, as nga dora e të huajit, e as nga dora shqiptare, ashtuqë këto krime të tmershme anti-njerzore, racizmi dhe viktimizimi të njerëzve të pafajshëm, të mos harrohen dhe të mos përsëriten më në trojet shqiptare.

AMANETI I FAN NOLIT DHE KRYEMINISTRI I RI I VENDIT

July 2, 2013 by dgreca

Shkruan: Rasim Bebo/ Addison Çkago /

Zgjedhjet e 23 qershorit konsiderohen shumë të rëndësishme për të ardhmen e fatit të vendit dhe të zhvillimit demokratik të Shqipërisë. Kryeministri i ri, në qoftë se dëshiron të gdhendet emri i tij në historinë e kombit shqiptar, duhet në radhë të parë të punojë shumë, për lartësimin e sovranitetit të plotë kombëtar, të ashtu siç është gdhendur emri i mbretit Zog. Kur figura patriotësh të njohur të ortodoksisë shqiptare e pyetën mbretin Zog se si do t’i bëhej hallit për pavarësinë e KOASH, meqenëse Patrikana e Stambollit nuk pranon, ai u përgjigj: “Në Shqipëri jam unë mbret, nuk është Patrikana e Stambollit”. Dhe ëndrra e Fan Nolit u bë realitet. (Prof. Dr. Eshref Ymeri “. (1). Tani i jepet rasti kryeministrit të ri, veç problemeve të tjera që i dalin për kombin, halli më i madh është uzurpimi i Kishës Noliane, është pa dyshim më fatalja e veprave antikombëtare të kryera në këto 100 vjet jetë të shtetit tonë nga politikanët shqiptarë.

Ajo që përbën thelbin e këtij artikulli, është amaneti i Fan Nolit, i cili nuk u vlerësua, gjatë gjithë fushatës së zgjedhjeve, nuk u tha asnjë fjalë për plagën e kombit shqiptar që e ka mbi kurriz, përulja ndaj kishës greke, që është fitorja më e madhe e saj të shekullit të kaluar. Për gjatë këtyre dy dekadave, është zgjeruar në mënyrë të mahnitshme dhe është thelluar helenizmi në dëm të kombit shqiptar, duke i bërë gjëmën, siç thotë NOLI: “Rruhuni nga kisha greke në qoftë se nuk doni t’u bëjë gjëmën”. Ka 22 vjet që ajo po e kthen Shqipërinë në Helenizim, duke bërë kisha, shkolla, varreza me kufoma shqiptarë për ushtarë grekë dhe kohët e fundit iu shtua midea për të gërmuar në 700 vende për të kërkuar eshtra të ushtarëve grekë të vrarë deri në afërsi të Elbasanit, ku s’ka pasur shkelur kurrë këmbë greku andej. Me paturpësi, prifti Janullatos po prish monumentet e kulturës Shqiptare, duke dalë mbi ligjet kushtetuese që e ndalojnë. Këtu do të shihet edhe vëmendja e kryeministrit të ri, për pastrimin e Shqipërisë prej hordhive greke me Janullatosin në krye, nëpërmjet një ultimatumi të diktuar nga ky kryeministër. Për herë të parë u dëgjua zëri i ish presidenti Moisiu: Priftërinjtë ortodoksë në Shqipëri predikojnë greqisht. Tiranë 15 qershor 2013 – ish kryetari i Shqipërisë Alfred Moisiu në një intervistë për Gazetën Shqiptare ka kërkuar që priftërinjtë Ortodoksë të japin meshën shqip “Ka disa pakujdesi në kisha. Në disa raste, shërbimet fetare mbahen në gjuhën greke, kur duhet mbajtur në gjuhën shqipe”. (2) Rasti i dytë, kur “Aleanca Kuq e Zi” kërkoi prej Janullatosit që të shpallë shenjtor At Stath Melanin, burrin e shquar të Shqipërisë, i cili që nga fundi i shekullit 18- predikonte në gjuhën shqipe në kishë dhe për këtë e vranë në pabesi paraardhësit kriminelë të armikut të urryer të kombit shqiptarë me emrin Anastas Janullatos … Ai do të shpallet shenjtor kur pas shporrjes së Janullatosit nga Shqiperia në krye të KOASH të jetë një figurë e nderuar shqiptare,. (3). Ku e gjen këtë mbështetje kaq të madhe Janullatosi në Shqipëri? E para të firma e Presidentit Ramiz Alia që i hapi derën e mirëseardhjes të përfshihej te strategjia e tij për të dalë në krye të KOASH. Ramizi u betohet: Kapitalistt dhe pronarët e ardhshëm, në një vend socialist, të jemi ne dhe njerëzit tanë. Me këtë strategji, brenda 2-3 legjislaturash, do të arrijmë që nga klasa komuniste, të kryjojmë klasën kapitaliste, e cila do të na përjetësojë në pushtetin politik të së ardhmes, që e kemi planifikuar dhe po e pregatisim vetë”. …“Të jemi të suigurt, që e arthmja do të jetë e jona. Kurrë nuk do të lejojmë restaurimin e pushtetit politik të armiqëve tanë. (4) Nëse lind nevoja, do të kemi edhe mbështetjen Veri dhe Jugë të aleatëve të jashtëm ideologjik në pushtet…me ta na bashkon kauza e jonë e përbashkët, që është pushteti i komunistëve. Pavarësisht nga nuancat dhe diskordancat e përkohshme”. Dihet që këto klasa politike në Shqipëri që ulen e ngrihen njëra pas tjetrës kanë si jastëk Janullatosin grek dhe janë të lidhura ngushtë me fije të dukshme e të padukshme me partitë kryesore greke për të ruajtur karriget e tyre. Këtu e gjen mbështetjen Janullatosi. Më shumë nga historianët dhe intelektualët shqiptarë, që janë në Shqipëri për këto 23 vjetëve të fundit, që kryqëzojnë Janullatosin, janë Avdi Baleta dhe Pëllumb xhufi, ky i fundit, në funeralin e Ramis Alisë lëshoi pika loti hidhërimi me shoqërimin e fjalimit funeral, që mbajti.

Për të çuar në vend amanetin e Nolit, duhet të dimë se kush është Janullatosi. P. Xhufi, të cilin e intervistoi D. Ndrenika, shkruan: “Në këto dy dekada të drejtimit të KAOSH-it, ka luftuar ashpërsisht e egërsisht për të ç’bërë profilin Nolian të Kishës Ortodokse Shqiptare dhe për shpërfytyrimin e gjuhës shqipe. Ka ngritur kisha të panumërta të stilit grek, ai ka vepruar qëllimisht për të identifikuar si grek, qoftë kishën, qoftë besimtarët ortodoks shqiptarë. Në Greqi, në Evropë apo në Amerikë, Janullatosi prezantohet si kreu grek i kishës ortodokse “greke” dhe i besimtarëve ortodoksë “grekë” të Shqipërisë. Janullatosi është autori i krimit të kobshëm të xhvarrosjes së kufomave të banorëve civile, burra, gra e fëmijë, dhe i kontrabandimit të eshtrave të tyre si eshtra të ushtarëve grekë. Janullatosi nuk pati frikë as nga ligji shqiptar, as nga Perëndia e as nga kanunet e Kishës së Shënjtë, as me kanunin e kishës së Grigor Nisanit, i cili thotë se “zhvarosja dhe trazimi i eshtrave konsiderohet njëlloi me vrasjen”. Janullatosi nuk shprehu asnjëherë keqardhje në vitin 1999, kur masakrohej populli i Kosovës nga krimineli sërb Milosheviçi. Përkundrazi ka shprehur solidaritetin e tij me kishën sërbe dhe me klerikët sërbe. Ndërsa mitropoliti i Beratit Ignati, deklaroi në ceremoninë e shugurimit të kryepeshkopit të ri sërb Irineut, se “besimtarët shqiptarë ishin me popullin sërb gjatë bombardimeve të NATO-s në vitin 1999” dhe se “Kosova është Jeruzalemi i Sërbisë”. Janullatosi me përpjekjet e Athinës dhe të diasporës ka emëruar dy mitropolitë të tjerë grekë, atë të Beratit dhe të Gjirokastrës, duke betonuar raportin 3 me 1 në Sinodin e Kishës. Me këtë ka vulosur të ardhmen e drejtimit grek të KOASH-it edhe pas vdekjes së tij. (5). Vallë si durohet nga qeveria dhe Akademia e Shkencave shqiptare kjo tradhti kaq e madhe? Dihet se Janullatosi është Jastëk i dy partive të mëdha PD dhe PS, në vazhdimin e forcimin e vijës komuniste helenizuese në Shqipëri. Por edhe të vdekur të jenë, do të gjykohen për këtë tradhti kombëtare. Flitet se: “Shqipëria ka nevojë për rotacion shumë më të madh dhe të thellë, duke nënkuptuar largimin e tërë politikanëve aktualë dhe ardhjen në skenën politike të një brezi të ri, të painfektuar nga enverizmi, si mundësi e praktike. (6) Ramiz Alia në testamentin e tij ka lënë: “E ardhmja e fëmijëve tanë do të jetë e mrekullueshme, për këtë kemi derdhur gjak, do të derdhim përsëri, po të jetë nevoja. Shqipërinë do ta gëzojmë ne dhe fëmijët tanë. Nëse ndodh, që të na marrin pushtetin, dhe të na rrezikojnë, atëherë harram na qoftë, nëse nuk dimë të mbrojmë fitoret e arritura, qoftë edhe me grykën e pushkës… (7).

Studiuesi Hamdi Jupe shkruan: “…Tek ky “normalitet” anormal i autoriteteve të larta të arsimit shqiptar ndaj atyre mijëra studentëve shqiptarë që kanë mbaruar shkollat jashtë vendit. … Për vitin 2011, janë njohur më shumë se 650 diploma. Kjo do të thotë se këtë vit numri do të shkojë mbi 800 veta të diplomuar jashtë vendit, që do t’u jenë njohur diplomat këtu, në atdhe. Entuziazmohem me këto shifra. I gëzuar drejtohem për në Ministrin e Arsimit dhe të Shkencës për të mësuar se kur do të shpërndahen këto diploma të njohura. A do të ketë ndonjë ceremoni simbolike për këtë, apo jo? Sepse në verë është një rast i mirë që dikush nga Ministria e Arsimit dhe e Shkencës të takojë qoftë dhe një pjesë të këtyre të sapodiplomuarve. Pse jo, edhe vetë ministri i arsimit dhe Shkencës . Pse jo, t’u afrojë studentëve më të mirë p. sh. 10 për qind të tyre, … si shenjë se atdheu mendon për ta, se atdheu i ka sytë edhe tek ata. Ata i kane afruar atdheut gatishmërinë e tyre për t’u kthyer e punuar këtu. Por kjo gatishmëri nuk gjen përgjigjen e merituar nga qeveria shqiptare. Me ta nuk ka as takime, as fjalime, as premtime. Ata kanë mbaruar shkolla të mira jashtë vendit. Atje nuk kane marrë diploma me mik e as me para. Lexuesi e kupton vete. (8).

E kundërta ka ndodhur në Japoni. Mbas revolucionit borgjez në Japoni në vitet 1861-1863, u dërguan në universitetet më të mira të botës, dy turne studentësh: në turnin e parë rreth dekadës së shtatë të shekullit 19, u dërguan 10.000 studentë që kishin mbaruar shollën e mesme shkëlqyer. Perandori Japonez i mblodhi dhe i këshilloi duke u thënë: “Të mbani vetëm uniformën japoneze dhe të ktheheni me notën e shkëlqyer”. (Për ilustrim përmendet se vetëm një student në vend të notës 30 mori notën 29, dhe ky bëri harakirin në qytetin Hale të Gjermanisë). Në turnin e dytë u dërguan 20.000 me shkollë të lartë të çdo profesioni sidomos në Evropë dhe Amerikë, te punonin si punëtorë të thjeshtë në çdo dikaster që lidhej me dijet e tyre, me qëllim për të vjedhur sekretet e teknologjisë se kohës. Këta mbas disa viteve u kthyen në Japoni dhe e bënë Japoninë moderne. (9).

A do të mundet vallë ky Kryeministër i Shqipërisë të largohet prej busullës së Ramiz Alisë, për të pranua ajkën e kulturës të ardhur nga jashtë për të ndriçuar atdheun e dashur Shqipëri?…

Deklarata e dalë nga mbledhja e Këshillit drejtues të Federatës Panshqiptare Vatra: “VATRA”, si organizatë patriotike që shqetësohet për fatet e atdheut dhe me një histori të gjatë antikomuniste, i bën thirrje popullit shqiptar të jetë kundër ardhjes në pushtet, të çfarëdo forme, të partisë komuniste, si rrezik real për fatet e demokracisë së brishtë shqiptare: të votojë kundër rivendosjes së bustit të diktatorit në sheshet e qyteteve shqiptare … që rrezikon stabilitetin e vendit. Vatra i bën thirrje popullit shqiptar të distancohet kundër aleancës “Rilindja 8 nëntorëshe,” të votojë kundër forcave që duan rikthimin e komunistëve në pushtet. (10). Nga Astrit Lumezi: “… Trashëgimtarët e partisë së Enver Hoxhës kërkojnë që më 16 tetor, me rastin e 105 vjetorit të lindjes së udhëheqësit të tyre, të vendosin bustin e tij, një monument në bronz me uniformë ushtarake … te sheshi para piramidës. Kreu i Partisë së Punës së Riorganizuar Marko Dajti, thotë se ne nuk do të lejojmë të luhen lojëra politike me këtë bust, qoftë nga Sali Berisha qoftë nga Edi Rama. E kemi ruajtur me armë në dorë këtë bust për 22 vjet dhe po me armë jemi të gatshëm ta vendosim te vendi që i takon. (11). Edi Rama si pasardhës besnik i klasës komuniste dhe i Ramiz Alisë është shprehur se Enver Hoxha ka vetëm ditëlindje. Edi Rama mundet të lëkundet, por duhet të thotë prerazi “JO”. Rezoluta çame u tradhtua nga vetë udhëheqësit çamë, në vend që të ishin kompaktë, u ndanë në dy parti kryesore dhe në vend që të vinin kusht për votimin e miratimit te Rezolutës ose të dilnin nga Parlamenti, ndonëse këtë e deklaruan, por nga interesi personal nuk e benë. U pa se kjo rezolutë pengohej nga brenda në vitin 2004, prej Fatos Nanos dhe Sali Berishës, që ishin dy barriera kryesore që sabotonin rezolutën. Sepse po të donin ata, gjithçka do të përfundohej shpejtë. Ata të dy ishin njerëzit që i vunë gur në rrota miratimit të rezolutës për çështjen çame. Sigurisht, pengesa kryesore dhe presioni më i madh vinte nga greku. Ne duhet të dilnim me një votim unik dhe unanim për rezolutën Çamërisë. Aty do te kishim treguar unitetin tonë politik për çështjen tonë kombëtare. Dhe nga ana tjetër do të hapnim rrugë ndërkombëtarëve për zgjidhjen njëherë e mirë të kësaj padrejtësie. Kjo padrejtësi u zhvillua edhe në prag të zgjedhjeve të 23 qershorit me nuanca tallje dhe mashtrimi. Tani do të presim zgjedhjet e tjera për t’u tallur në qoftë se vazhdon e njëjta konjukturë. A nuk është kjo një tradhti e madhe? Sot, pas 23 vjetëve, shumë gjëra kanë ndryshuar për një zhvillim dhe përparim, këtë mund ta shikojmë në Shkodër, që komunizmi e përgjaku më shumë nga çdo rreth dhe sidomos vrau dhe zhduku ajkën e kulturës kombëtare të klerikëve katolikë. Këta djem e vajza dhe nipër e mbesa të tyre e fshinë atë gjakderdhje të llahtarshme dhe dhanë votën, kur juve z. Edi Rama keni deklaruar më pare se vini nga hiri i Partisë Komuniste. Megjithatë, ky brez pret ndryshimin për të hyrë ne EB. Këtu do të shohim se sa do të vlerësoni Amanetin e Nolit, për kundra hordhive greke që kanë zënë kombin tonë për gryke. A do te jeni juve një kopje e qeverisë Japoneze, që rrëmbeu kulturën botërore për zhvillimin e vendit përpara 130 vjetëve. Ndërsa ne, na kthehen djemtë e vajzat me diploma të larta dhe nuk janë vlerësuar, tani ju do t’i vlerësoni për t’i dhënë hopin zhvillimit të atdheut, se nga askush nuk rrezikoheni!…

Referenca:

1. Prof. Dr. Eshref Ymeri, ‘Tribuna Shqiptare” 3 prill 2012.

2. Alfred Moisiu, Gazeta “Illyria”, 20 qershor 2013, f. 27.

3. Prof. Dr. Eshref Ymeri, “Tribuna Shqiptare”, 24 dhjetor 2012.

4. Ramiz Alia, “Raporti ne biron politike”, Gazeta “Illyria”, 19-11- 2004, f. 11.

5. Denion Ndrenika, “Hirësia e tij…”, gazeta “Illyria”, 18-10-2010, f. 30.

6. Andon Dede, “Habi, keqardhje dhe turp”, “Tribuna Shqiptare”, qershor 2013.

7. Rasim Bebo, “Strategjia e Ramiz Alisë”, “Artikuj dhe ngjarje”, bot. 2012, f. 229.

çё8. Studjuesi Hamdi Jupe, Opinion e enjte 9 gusht 2012.

9. Nga Historia e Lindjes se Largët.

10. Nga Vatra, “Kundër ardhjes në pushtet,…” gazeta “Illyria”, 24-6-2013. F. 26.

11. Astrit Lumezi “Do të rikthejmë bustin…” gazeta “Illyria”, 17-6-2013. F. 15.

Rasim Bebo Addison Çkago qershor 1013.

Berisha, kritika unikale dhe gabimet njerëzore të tij

July 1, 2013 by dgreca

Atributet e epokës “Berisha” (II)/

Shkruan: Dr. Enver Bytyçi/

Në historinë e Shqipërisë moderne nuk ka ndodhur ndonjëherë që një udhëheqës politik e drejtues i lartë i këtij shteti të jetë vënë në shënjëstrën e kritikës dhe sulmeve të pandërprera e të idhta, si Sali Berisha. As diktatura komuniste nuk e anatemoi armikun e saj, Mbretin Zog I, sa anatemuan pasardhësit e diktaturës liderin demokrat shqiptar. Nëse do të bënim një hulumtim shkencor e serioz, do të provohej fakti se opozita e majtë shqiptare ka sulmuar qindra herë më shumë liderin e së djathtës sa ka kritikuar diktaturën dhe diktatorin Hoxha. Antiberishizmi ka qenë dhe mbetet rryma më specializuar në luftën për pushtet të derisotme. Antiberishzmi ka qenë një fenomen, jo thjesht një armë dhe një përpjekje e së majtës për të mbijetuar. Tiparet kryesore të antiberishizmit nuk janë ato atribute që mbart çdo opozitë demokratike për të dhënë alternativën e vet konkuruese, por lidhen me tipare të formuara dhe trashëguara nga diktatura, si urrjetja, hasmëria, hakmarrja dhe për pasojë përdorimi i të gjitha mjeteve legale e jolegale për të arritur qëllimin për likuidimin politik e madje fizik të kundërshtarit.

Ndërkohë mund të thuhet se Antiberishizmi e ka gjallëruar dhe motivuar për punë të mëdha në çdo kohë Berishizmin. Ndoshta shumë prej arrtiejeve të Berishës, shumë nga cilësitë e sidomos përkushtimi dhe energjia e pashtershme tij janë motivuar nga lufta e pakompromis e së majtës, luftë e cila ka njohur të gjitha format e saj dhe është zhvilluar me të gjitha mjetet. Kështu që në historinë e këtyre 23 viteve ka patur vetëm një trend: Antiberishistët kanë provokuar sentimentin e Berishës dhe kanë prodhuar një lloj specifik reaksioni, i cili përmban në linjën e tij elementë të formimit të liderit demokrat. Formimi i tij na lejon të konkludojmë se lidhet me tiparet fisnike të malësorit, të vendlindjes së doktorit, siç janë personaliteti i pandikuar nga ndokush, integriteti moral i brujtur që në moshën e rinisë së hershme, formimi i vetëdijes i aplikuar në kuvendet e malësorëve të urtë e të zgjuar, paprekshmëria në dinjitet e personalitet, përkushtimi, vendosmëria dhe energjia e jashtëzakonshme për të realizuar qëllime të mëdha në jetë e në politikë.

Po t´i shtojmë këtyre atributeve edhe edukimin atdhetar të tij, atëherë bëhet shumë e qartë pse Berisha prodhoi atë që quhet berishizëm dhe që mund të përmblidhet në përuljen para Zotit, Kombit dhe Familjes. Asnjë politikan i dytë në sa e sa dekada nuk ka mundur të bashkojë te vetja e tij tiparet që lidhin këto tri elementë jetësorë, të cilët në filozofinë politike shihen edhe si elementë përcaktues të suksesit të njëriut e të njerëzimit. Sali Berisha i trashëgoi dhe i realizoi këto në praktikë, në kushtet e drejtimit të shtetit shqiptar, duke sjellë në politikën shqiptare një model të ri të udhëheqit politik e moral.

Por është fakt se ai luftoi i bazuar në principet e mësipërme në kushtet e një politike të ndotur moralisht dhe të mbushur më skema e skena mashtrimesh, trillimesh, akuzash të fabrikuara e rrenash të mëdha e të vogla të transformuara, sipas parimit qosiqjan “Rrena është e moralshme, nëse i shërben interesave të partisë”. Qosiq shkruan se “Rrena është detyrë patriotike për serbët”. I shtrënguar dhe i lënduar nga kjo praktikë unike e të bërit politikë nga kundërshtarët e tij, Berisha ka reaguar jo rrallë me emocion dhe ka rënë në provokimet e kundërshtarëve ekstremistë të tij. Unë jam i bindur se gabime të tilla njerëzore ai i ka bërë për shkak të sinqeritetit në marrëdhëniet politike me partnerët e madje edhe me kundërshtarët, duke harruar se përballë tij qëndroi gjithë kohën një kundërshtar e një mijë e një hileve. Pra të shumtat e gabimeve njerëzore të liderit demokrat mund të vlerësohen si refleks i provokimeve të panumërta ndaj tij.

Në këto katër vitet e fundit ne kemi parë të aplikohet strategjia e së majtës për ta zhvleftësuar personalitetin e Berishës në tri aspekte: Në aspektin e qëndrimeve të tij nacionaliste, pra t´i hiqnin atij imazhin e patriotit dhe njeriut të përkushtuar në shërbim të Shqipërisë dhe kombit shqiptar. Në aspektin e shembullit dhe modelit të sjelljes në familje, duke bërë akuza dhe shpifur ditë për ditë kundër fëmijëve dhe familjarëve të tij, deri te montimi i videos së shekullit, ku implikohej zonja Berisha. Në aspektin moral të raportit të tij me shtetin e luftën kundër korrupsionit, duke hamendësuar dhe shpifur pandërprerë, deri te videoja e shekullit e korrupsionit të Ilir Metës, ku ishte montuar emri i Sali Berishës për gjoja të implikuar në koncensionin e hidroventaleve.

Lufta kundër Berishës ishte e të gjitha llojeve. Ato mund të përmblidhen në reagimet e ashpra e të paarsyeshme në parlament, thirrjet për mosbindje qytetare, kërcënimet e tipit “Mos luaj me zjarrin”, bojkoti i zgjedhjeve, bojkoti i parlamentit, bojkoti i votimit të ligjeve të integrimit, ligje të cilat sillnin zhvillimin e vendit, protestat paqësore e ato të dhunshme, grevat e pandërprera të urisë, bllokimi i autostrave dhe rrugëve kombëtare, bllokimi i zbatimit të ligjit, bllokimi i firmave koncensionare, kërcënimi për anullimin e ligjeve dhe vendimeve sidomos në fushën e koncensioneve, sulmet e dhunshme kundër godinës se kryeministrisë, e deri te djegja e shkatërrimi i institutcioneve të shtetit në vitin 1997, ose te vrasjet dhe ekzekutimi i figurave politike në opozitë. Shpesh herë përdorimi i dhunës nga ana e kundërshtarëve të tij shkaktoi dhimbje jo vetëm për personalitetin e përkushtuar për zhvillimin e kombit shqiptar, Berishën, por edhe për vendin.

Në këto kushte reagimet e liderit demokrat në pushtet ose në opozitë nuk qenë gjithnjë të matura, të studiuara e të thelluara. Përballë revoltave të dhunshme, në mandatin e parë, kur ushtroi detyrën e Presidentit të Republikës, Berisha është akuzuar për “veprime ekstreme” e në raste të tjera për “mosveprim”. Viti 1997 është viti i zhvillimeve ekstreme të dhunës si rezultat i rënies së piramidave financiare. Aso kohe opozita e majtë, pasi kishte bojkotuar zgjedhjet e 26 majit të vitit 1996, iu bashkua dhe udhëhoqi veprimet e dhunshme kundër rendit kushtetues dhe shtetit, me qëllimin e vetëm që të rikthehej në pushtet.

Arkivat do të përcaktojnë rolin e Presidentit Berisha për ngjarje si ato të vitit 1997. Por do të ndriçohen dhe disa aspekte të tjera, për të cilat Berisha është kritikuar dhe bërë përgjegjës me ose pa të drejtë. Shumë aspekte të veprimtarisë së tij do të njihen më mirë përmes studimit të arkivave jo vetëm në Shqipëri, por edhe në Uashington, Berlin, Londër e gjetkë. Vetëm atëherë do të kemi një pasqyrë të plotë të asaj çfarë ka përfaqësuar Sali Berisha për Shqipërinë dhe shqiptarët. Viti 1997 mbetet nyja e zhvillimeve të para dhe pas këtij viti. Por fakti se Berisha u rikthye në pushtet dëshmon se ai nuk mund të ishte fajtori kryesor i ngjarjeve të vitit 1997.

Një ndër momentet më kritike të jetës politike të Berishës janë ngjarjet e 12-14 shtatorit 1998. Ndoshta është e vetmja pjesë e veprimtarisë së tij, kur ai ka ndjerë se ka gabuar, por në rrethana krejt provokuese nga ana e disa segmenteve kriminale të shtetit të kohës. Vrasja makabre e liderit të Lëvizjes së Dhjetorit, Azem Hajdari, çoi në veprime të dhunshme të demokratëve, veprime të cilat ishin planifikuar në skenarin e likuidimit të shefit të opozitës, Sali Berisha. Berisha nga ana e tij, në disa aspekte ra në kurthin e provokimit të skenaristëve vrasës të Azem Hajdarit dhe pagoi një kosto politike të pamerituar. Ndërsa minsitri i kabinetit Berisha, Aldo Bumçi, do t’i jepte më 2012 një donacion të majmë organizatorit kryesor të asaj vrasjeje. Ndërkaq kostoja e 14 shtatorit 1998 do të rëndonte mbi opozitën deri në korrikun e vitit 2005. Lideri demokrat Berisha do të rikthehej në Vlorë, ndërkohë që simpatizanëtë e tij prisnin me ankth rivënien në veprim të skenarit të vrasjes së Azem Hajdari. Në mesnatën e 28 Nëntorit 2000, ditën e festës së pavarësisë, ai u arrestua i rrethuar nga dhjetra forca policie, skenë të cilën dëshmitarët e tregojnë sin ë skenar filmash. Më pas Berisha dhe PD u shmangën me dhunë nga marrja e pushtetit në zgjedhjet e vitit 2001. Nuk po përmend kostot e tjera, të cilat ai i ka shlyer njëmijë fish për shkak të një gabimi taktik në politikën e tij. Mund të ketë prej atyre që me mendjelehtësi shtrojnë pyetjen disi legjitime: – Pse Berisha ka rënë në kurthin e neokomunistëve shqiptarë?! Por askush nuk e ka provuar dhe nuk do ta provojë kurrë në të ardhmen të jetë kaq fort nën goditjet e një makinerie me përvojë të instrumenteve të luftës të së majtës shqiptare.

Në historinë politike të Shqipërisë moderne nuk do të gjendet ndonjë udhëheqës tjetër aq i kritikuar, akuzuar, anatemuar dhe i goditur nga kundërshtarët e tij, sa Sali Berisha. Që në fillim më duhet të them se shumica dërmuese e akuzave dhe kritikave ndaj tij ishin të sajuara, të shpikura, të trilluara. Mund të thuhet se në këto përmasa nuk është linçuar as diktatori Hoxha. Dhe kjo ndodhi për shumë arsye, por kryesore është se fushatën 23 vjeçare kundër Sali Berishës e udhëhoqën përkrahësit ose pasardhësit e diktatorit komunist, i cili e izoloi Shqipërinë dhe la pas një trashëgimi të errët. Trashëgimi e tij ishte gjithashtu metodologjia, doktrina dhe ideologjia e luftës “pa kompromis” e “me të gjitha mjetet” të kundërshtarit politik. Jam shumë i sigurt se pjesë e kësaj strategjie ishte bojkoti i zgjedhjeve të 26 Majit 1996 dhe rebelimi i armatosur për të marrë pushtetin me dhunë më 1997. Pjesë e kësaj strategjie ishte vrasja e Azem Hajdarit, Ahmet Krasniqit dhe dhjetra kundërshtarëve politikë në vitet 1997-2005. Pjesë e kësaj strategjie ishte ngjarja e Gërdecit si dhe bojkoti, protestat e dhunshme, grevat e urisë të opozitës së majtë, të cilat e shoqëruan qeverisjen e Sali Berishës gjatë viteve 2008-2013.

Në asnjë vend tjetër të Europës Lindore nuk kanë ndodhur ngjarje të tilla e reagime si këto nga ana e opozitës që vinte prej trashëgimisë së diktaturës komuniste. Kjo e ndikoi ndoshta Doris Packun, kur pas 23 qershorit u deklarua se “Shqipëria nuk më surprizon më”. Ishte një ironi e hollë e saj, prej së cilës politika në Shqipëri, sidomos kundërshtarët e Berishës ka nevojë të skuqen. Por një konstatim i tillë shkon përtej skuqjes së kësaj kategorie të politikës. Përfshin votuesit shqiptarë, të cilët dëshmuan se nuk e kanë pjekurinë politike të nevojshme për të zhvilluar demokracinë. Jo se votuan Edi Ramën. Vota ndaj opozitës, sado e dhunshme të jetë ajo, është gjithnjë legjitime. Por se votuan pjesën më të kompromentuar të pushtetit në Shqipëri, pjesën më të keqe të tij, pjesën më të korruptuar të politikës së këtij vendi. E di se shumëkush do të më qortojë për këtë konstatim dhe vlerësim që jap. Por nuk mund të mos e publikoj këtë qëndrim, pasi besoj se e vërteta është kjo. Nëse partitë e mirëfillta opozitare morën aq deputetë sa kishin në 2009-ën dhe nuk janë në gjendje të formojnë qeverinë, ato plotësojnë jo vetëm shumicën e thjeshtë, por dhe atë të cilësuar me 16 deputetët e LSI-së, e cila i katërfishoi vendet e saj në parlament. Këta 16 deputetë erdhën në spektrin parlamentar shqiptar me metoda puçiste të tipit modern. Nëse do të fitonte morali, më parë se LSI duhej votuar opozita ose ish-mazhoranca. Por fitoi antimorali, prandaj e diktojnë shumicën ata, të cilët janë përgjegjës për 21 janarin, për korrupsionin e dëshmuar në disa video, për gjendjen katastrofike në shëndetësi, në ekonomi e në diplomaci. Këto ishin tri fushat më të anatemuara të Edi Ramës dhe të trija këto u drejtuan deri më 1 prill 2013 nga përfaqësuesit e partisë më të votuar në zgjedhjet e 23 qershorit. Kjo përbën ndoshta një kontrast, i cili vështirë se mund të ndriçohet ndonjëherë.

Ndoshta kjo dukuri unikale, e cila duhet studiuar si fenomen tipik shqiptar, ka bërë që lideri historik i demokratëve shqiptarë, Sali Berisha, të shihet shpesh herë si personalitet mitik. Megjithëse atij i ka munguar krejtësisht misticizmi, zi një gjetje e udhëheqësve karizmatikë për të krijuar një farë miti rreth vetes.

*Në numrin e nesërm: Mitika dhe misticizmi te Sali Berisha.