Nga Ferhat Ymeri/Kent, Washington/
Kam ndjekur me shqetesim te madh shkrimet e Mehmet Elezit dhe te Dr. Islam Laukes mbi rrezikimin e Valbones…Kjo nuk guxon te ndodh! Nje: eshte nje fyerje ndaj inteligjences dhe ndaj te arriturave shkencore ne fushen e mjedisit!
Valbona eshte nje perle e Natyres (shqiptare dhe europiane). Ajo duhet te ruhet e te mbrohet per te miren e Shqiperise, te Europes e te Botes.
“In wilderness is the preservation of the world”
(“Ne natyren e paprekur eshte qendrueshmeria e botes.”)
thote Thoreau.
Ne shtetin Washington, duke respektuar dijen dhe parimet bashkekohore te shkences se mjedisit, u lirua lumi Elwha
nga prangat e dy hidrocentraleve, te cilat e kishin prangosur kete lum malor ne gjatesi prej 45 miljesh per 100 vjet, qe nga viti 1910. Projekti i rrenimit te hidrocentaleve zgjati nga shtatori i v. 2011 deri ne shtator te v. 2014. Ishte ky projekti me i madh botnor i heqjes se pendave te ndonje hidrocentrali.
Sot, “zhurma e gjeneratoreve eshte zevendesuar me kengen e lumit zaplot, duke hequr zgjedhen e nje shekulli si te mos kishte qene fare. Zgjimi i natyres eshte i dukshem gjithandej.”
” Gjera te medha mund te ndodhin kur njerezit kembengulin,” tha Mike McHenry, biolog i fisit Klallam ne rrjedhen e poshtme te lumit Elwha, i cili e nisi veprimin
per heqjen e pendes kur ende mendohej se ajo ishte nje ide e krisur.”
Por jo me.”
Tashti lumi dhe natyra jane ringjallur, duke perfshire dhe lloje te cmuara te peshkut salmon.
Vendimi per lirimin e Lumit Elwha u mor me nje akt te Kongresit te SHBA ne v.1992. “Me 83 per qind te shtratit te lumit te mbrojtur si pjese e Parkut Nacional Olympic,
eksperimenti Elhwa i cili kushtoi 325 million dollare ofroi nje mundesi unike per te filluar serish.”
“Dukej sikur i gjithe shtrati (menzi) po priste.”
Pra, te mesojme nga kjo praktike e ndritur e mendjeve te urta ne SHBA (ne Washington State), qe mos te prangoset Valbona per njeqind vjet, dhe, pastaj, pas nje shekulli
te shpenzohen me qindra miliona (ndoshta miliarda) leke
per te liruar lumin e mrekullishem Valbona nga prangat
e roberise, te paditurise e te krimit te tmerrshem qe po i
kercenohet.
Uroj qe Shqiperia, dhe mbrojtesit e mjedisit ne Europe, ne SHBA e kudo ne bote, nuk do te lejojne nje gjeme te tille,
e cila do te ishte vertet nje krim i llahtarshem jo vetem ndaj natyres shqiptare po dhe ndaj inteligjences dhe arsyes njerezore!
Ferhat Ymeri
Kent, Washington
Burimi i citimeve: artikulli :ROARING RESURGENCE
ELWHA RIVER After the removal of two dams, nature takes its course
By LINDA V. MAPES
Seattle Times environment reporter
THE SEATTLE TIMES, SUNDAY, FEBRUARY 14, 2016
( Te interesuarit mund te bejne nje udhetim virual mbi lumin Elwha: ” Take a virtual trip the the Elwha:
at sattletimes.com)