Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KUR LEKA ZOGU KERKONTE BASHKIMIN E SHQIPERISE ME KOSOVEN PER TE RREZUAR DIKTATUREN

by

L’UNITÀ (1991) / LEKA ZOGU I, SHQIPTARËVE TË SHQIPËRISË DHE TË KOSOVËS : “BASHKOHUNI PËR TË PËRMBYSUR REGJIMET ANTISHQIPTARE DHE SLLAVO-KOMUNISTE!”/

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 30 Janar 2021/*

“L’Unità” ka botuar, të martën e 12 marsit 1991, në faqen n°5, një shkrim në lidhje me thirrjet për kryengritje të Leka Zogut I ndaj shqiptarëve të Shqipërisë dhe të Kosovës, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar : 

–“Mbreti” në mërgim Leka nxit shqiptarët për kryengritje

Tirana. Anija “Tirana” me dy mijë shtetas shqiptarë me dëshirën për t’u kthyer në shtëpi pas azilit të shkurtër dhe fatkeq italian zbarkoi natën midis të dielës dhe të hënës në portin e Durrësit. Ata u pritën nga të afërmit dhe miqtë, dhe një turmë policësh dhe ushtarësh.

Nën dritën verbuese të fotoelektrikëve, zbarkimi ndodhi në një mënyrë të rregullt, pa incidente. Autobusët dhe kamionët e vënë në dispozicion nga autoritetet po prisnin në port. “Veteranët – të rraskapiturit” hipën dhe u dërguan në vendet e tyre përkatëse të banimit.

Të gjithë dukeshin të ngushëlluar nga garancia që përpjekja aventureske klandestine në mërgim nuk do të çonte në marrjen e masave ndëshkuese ndaj tyre në atdhe.

Ndërkohë, duke nuhatur ajrin e stuhishëm që fryn mbi vendin e origjinës, Mbreti aspirues Leka, në mërgim në Afrikën e Jugut, por që aktualisht ndodhet në Bruksel, i nxit bashkatdhetarët e tij të ngrihen dhe të përmbysin qeverinë.

Thirrja u drejtohet jo vetëm shqiptarëve të Shqipërisë por edhe atyre të Kosovës, një krahinë jugosllave. Leka u bën thirrje shqiptarëve të mos ikin dhe të bashkohen për të përmbysur regjimet “antishqiptare dhe sllavo-komuniste”.

Në thirrjen e tij, Leka premton një amnisti totale për anëtarët e forcave të armatosura dhe policinë e lartë sekrete (Sigurimin) nëse ata dezertojnë dhe “bashkojnë përpjekjet e tyre me ato të njerëzve për të rrëzuar regjimin e paligjshëm komunist”. Leka bën thirrje gjithashtu për bojkot të zgjedhjeve “të paligjshme” të planifikuara me 31 Mars në Shqipëri.

Një delegacion nga Federata Ndërkombëtare e Helsinkit për të Drejtat e Njeriut vizitoi tre burgje në Shqipëri, përfshirë burgun famëkeq të Burrelit, ku, megjithë mohimet zyrtare, po mbahen edhe kundërshtarë politikë. Kushtet e jetesës në burgje përcaktohen si “çnjerëzore”.

*Blogu © Dars (Klos), Mat – Albania)

LEKA ZOGU PER KOMUNIZMIN DHE…

by

Rrëfimi i rrallë i Leka Zogut i për komunizmin në Shqipëri, kinezët e kuq, Bashkimin Sovjetik dhe agjentin sekret Kim Philby/

Nga Aurenc Bebja/

“Freedom’s Facts” ka botuar, me 16 gusht 1968, në faqen n°3, rrëfimin e Leka Zogut I mbi të ardhmen e Shqipërisë, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:

Mbreti Leka I i Shqiptarëve, i cili e ndjek vendin e tij nga Madridi, raporton se Kinezët e Kuq kanë tani rreth 6.000 persona në Shqipëri – 5500 civilë dhe 500 ushtarakë.

Meqenëse Shqipëria nuk ka kufij as me Bashkimin Sovjetik dhe as me Kinën e Kuqe, Mbreti Leka është i bindur që mund të hiqet nga kontrolli Komunist relativisht me lehtësi.

Mbreti Leka beson se fitimi i lirisë për Shqipërinë do të rinovonte besimin e njerëzve të zënë rob, se ata gjithashtu mund të shkëputen nga sundimi komunist dhe të fillojë kështu një efekt domino drejt pavarësisë në të gjithë Evropën Lindore dhe tek kombet jo-ruse që tani gjenden në Bashkimin Sovjetik.

Një përpjekje e hershme në vitet 1950 për të çliruar Shqipërinë u tentua nga mjeshtri spiun, Kim Philby. Sikur përpjekja të kishte sukses, historia e 15 viteve të fundit do të kishte qenë shumë më paqësore.

Dekorimi i Ali Pashë Gucisë nga qeveria austriake, lajm që nuk do t’i shpëtojë askujt !…

by

Le Globe (1880) / Dekorimi i Ali Pashë Gucisë nga qeveria austriake, lajm që nuk do t’i shpëtojë askujt!
– Nga Aurenc Bebja (Francë)/
“Le Globe” ka botuar, të shtunën e 28 shkurtit 1880, në ballinë, një shkrim në lidhje me dekorimin e Ali Pashë Gucisë asokohe nga qeveria austriake dhe reagimin që do të sillte ky lajm, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar. Gazeta shkruante:“Thuhet se qeveria austriake i ka akorduar Ali Pashës, kreut të Lidhjes shqiptare, një dekoratë.

Kemi të bëjmë këtu me një shenjë të mbështetjes morale të kabinetit të Vjenës ndaj shqiptarëve.

Rëndësia e këtij lajmi nuk do t’i shpëtojë askujt.”

TRURI I NJË PIKTORI DHE SHPATA E GJERGJ KASTRIOTIT…

by

KRITIKU FRANCEZ I ARTIT (1865) : “NËSE TRURI I NJË PIKTORI KËNAQET ME ANËN MATERIALE DHE SHKËPUTET NGA STUDIMI DHE REFLEKTIMI, ATËHERË AI DO TË JETË PO AQ I PADOBISHËM SI PUNA E SHPATËS SË GJERGJ KASTRIOTIT NË DUART E MEHMETIT II.”/

Nga Aurenc Bebja*, Francë /

Në veprën me titull “Les beaux-arts à l’exposition universelle et aux salons de 1863, 1864, 1865, 1866 et 1867 – Artet e bukura në Ekspozitën Universale dhe në sallonet e 1863, 1864, 1865, 1866 dhe 1867” të kritikut të artit, shkrimtarit dhe fotografit francez Maxime Du Camp (1822 – 1894), botuar në Paris në vitin 1867, gjejmë një krahasim midis artit të pikturës dhe heroit tonë kombëtar Gjergj Kastriotit, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Salloni i 1865

Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

“…A është e nevojshme të them se pothuajse të gjitha veprave të ekspozuara aktualisht u mungon mendja (shpirti) ? Dëgjoj këtë frymë tërheqëse që bën një pikturë, një statujë, diçka tjetër përveç përfaqësimit brutal të një fakti, një personazhi apo këndvështrimi. Vetëm dora merret parasysh ; ajo mbizotëron trurin : skllavja është shndërruar në zonjë.

Midis artistëve, unë vë re shumë virtuozë dhe shumë pak krijues. Sidoqoftë, është shpikja, në kuptimin origjinal të fjalës, ‘invenire’, për të gjetur, që është përsosmërisht shenja dalluese e çdo arti. Nëse misioni i vetëm i pikturës është riprodhimi, ajo nuk është më art por zanat (punë). Raymond Gayrard (skulptor francez), një njeri i talentuar, kompetencën e të cilit nuk mund ta mohojmë, ka shkruar :

“Sipas disa artistëve, shumë të vlerësuar për një pjesë të punës së tyre, materiali i imitimit mjafton për të prodhuar kryevepra. Është e qartë se më këtë duhet të marrim parasysh vetëm anën piktoreske, e cila është ana më e ngushtë (lehtë) e artit. Ekziston para së gjithash, dhe mbi të gjitha, ana morale, ana poetike.”

Asgjë nuk është më e vërtetë. Përndryshe, te z. Blaize Desgoffes (piktor francez), i cili di të kopjojë përsoshmërisht një copë fildish, një copë stof, një gotë plot verë, detyrohemi të njohim piktorin më të madh të kohërave moderne, një supozim kaq i çuditshëm sa është i papranueshëm.

Sulltani Mehmet II, i habitur nga fitoret që arrinte Skënderbeu, i kërkoi Epirotit të tmerrshëm që t’i jepte shpatën e tij. Sulltani nuk pësoi më pak humbje, dhe duke e akuzuar Skënderbeun se e mashtroi, ky i fundit iu përgjigj : “Nuk është shpata ime ajo që ju nevojitet, por krahu që e përdor dhe koka që e drejton atë.”

Çfarëdo aftësie materiale që mund të arrijë (fitojë) një piktor, nëse truri i tij nuk zhvillohet pa ndërprerje nga studimi dhe reflektimi, ai do të jetë po aq i padobishëm si puna e shpatës së Gjergj Kastriotit në duart e Mehmetit II.”* (Blogu © Dars (Klos), Mat – Albania)

LE VOLTAIRE (1911) / INTERVISTA EKSKLUZIVE ME ISMAIL QEMALIN NË KOSTANDINOPOJË MBI REVOLTËN E MUNDSHME NË SHQIPËRI

by

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 7 Maj 2020/

“Le Voltaire” ka botuar, të mërkurën e 8 marsit 1911, në faqen n°3, intervistën e Ismail Qemalit në lidhje me zhvillimet asokohe në Shqipëri dhe Turqi, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar : 

Letër nga Turqia-Intervistë me Ismail Qemal Beun-Drejtuesin e Partisë Liberale të Moderuar /

(Nga korrespondenti ynë i veçantë)

Kostandinopojë, 27 shkurt. – Dje takova lsmail Qemal beun, deputetin e Vlorës (Shqipëri) dhe kreun e partisë liberale të moderuar. Ai do të jetë një nga deputetët e parë shqiptarë që do të flasë sot për buxhetin. Pas raporteve të shumta në gazetat evropiane për një revoltë të ardhshme në Shqipëri, mendova se do të ishte interesante të njihnim mendimin e njeriut shumë kompetent Ismail Qemali.

-Unë nuk e di, u përgjigj ai, se çfarë thonë gazetat perëndimore për çështjen e një revolte të afërt në Shqipëri. Asgjë nuk mund të sugjerojë për momentin një lëvizje kryengritëse midis popullatës sonë. Nëse kontrabanda e armëve praktikohet në rajonet tona, është ajo që është në të gjitha vendet, dhe jo siç do të donin ta tregonin ! Personalisht, nuk kam asgjë për të thënë në lidhje me Shqipërinë, pasi gjithçka është e qetë atje.

– Por flitet për dy pretendentë për fronin shqiptar…

– Kjo është një shaka, sepse nuk ka asnjë pretendent që ka të drejtë froni; ata që propozohen si të tillë janë aventurierë.

– A ka shumë nga ju në Parlament për të përfaqësuar Shqipërinë ?

– Rreth 27, nga të cilët vetëm 4 të krishterë; pjesa tjetër e deputetëve janë myslimanë.

— Sa ndarje gjeografike ka vendi juaj ?

— Shqipëria është e ndarë në Shqipërinë veriore dhe atë jugore. Ka myslimanë dhe të krishterë, katolikë dhe ortodoksë por të gjithë janë shumë të bashkuar, ndryshe nga seç ndodh në vendet e tjera. Bashkatdhetarët tanë kanë ruajtur zakonet e tyre të vjetra, sepse depërtimi i ndikimeve të jashtme është i vështirë, duke pasur parasysh konfigurimin e vendit; u është kushtuar shumë rëndësi disa incidenteve në kufi me Malin e Zi, si dhe disa grabitjeve. Fakte të ngjashme përsëriten në të gjitha kufijtë, por ne nuk flasim për to. Madje, këto telashe do të vihen në rregull : Na është thënë se Bedri Pasha, vali i Shkodrës së Shqipërisë, dhe gjenerali malazez Iancovitch (Jankoviç) kanë rënë dakord për masat që duhen marrë për të parandaluar incidentet në kufi; delegatët turko-malazezë do të takohen së shpejti për të hedhur themelet përfundimtare të kësaj marrëveshje.

Ndërsa i fola lsmail Qemalit për heshtjen e disa prej kolegëve të tij në lidhje me shtypin e huaj, ai u përgjigj mjaft shpejt (ashpër) :

 “– Shikoni, ditën e kaluar, në dalje të Parlamentit (Dhomës), papritmas një gazetar gjerman më pyeti : “Çfarë mendoni për dorëheqjen e Talaat beut ? Shkoni ta pyesni, u përgjigja.”. A mendoni se kisha vullnet të keq në përgjigjen time ? Në asnjë mënyrë. Nuk ka heshtje të qëllimshme (të dëshiruar), pasi ne, përfaqësuesit e kombit, nuk i dimë shkaqet e dorëheqjes së Ministrit të Brendshëm. Na ka mbetur, ashtu si të vdekshmit më të përulur, të bëjmë supozime. Gjithçka ndodh midis këtyre zotërinjve, Turqve të Rinj të Komitetit, të cilët e shohin të arsyeshme që të na mbajnë jashtë zhvillimeve.

Konceptimi qeverisës i Komitetit më bën për të të ardhur keq, por ne nuk mund të bëjmë asgjë në lidhje me të, pasi e shohin të arsyeshme të na lënë jashtë vendimeve të tij.

Ne nuk kemi asnjë vullnet të keq ndaj shtypit të huaj, por situata shumë delikate e politikës sonë na detyron të jemi të kujdesshëm.”

Intervista jonë mbaroi dhe mund të them se pakënaqësia e bashkëbiseduesit tim nuk ishte për mua diçka e çuditshme. Të shumtë janë ata që përshpërisin kundër regjimit aktual, si midis njerëzve ashtu edhe ndër intelektualëve, dhe, megjithë deklaratat optimiste të qeverisë, një informator i paanshëm duhet të dëgjojë (marrë parasysh) fjalët e opozitës.

A. DE ROCHEBRUNE