NGA ASLLAN BUSHATI/

Po bëhen gati një qind vite nga hedhja e idesë së Europës Bashkuar ( saktësisht që nga 1920-ta).Që nga kjo kohë janë bërë shumë përpjekje për të ardhur deri tek formësimi i sotëm. Por  ajo  që sot  realisht quhet BE, është  foshnje  e dalë nga  mitra e luftës së ftohtë (LF),  foshnje e rritur  nën ombrellën e NATO-s  me në krye amerikanët. Lulëzimin ajo e pati nga mbarimi i LF-së e deri në fillimin e luftës totale terroriste (LTT). Kur për arsyet historike që dihen, roli i NATO-s  filloi të ulet  dhe në dyert e Europës Perendimore  u duk LTT-ja,  ajo  e vecanërisht BE-ja filluan të qullosen. Pyetja shtrohet pse ndodhi kjo qullosje? Arsyet janë të shumta, por le të ndalemi tek disa shkaqe të cilat në gjykimin tim  janë më madhoret.

Europa e pas LF-së, e mësuar nën ombrellën amerikane,ka qenë në një dehje të plotë,dalldi kolektive, çthurje të  vemendjes, mendjemadhësi, fodullëk e deri arrgante. Ajo mendoi se me shkatërrimin e Bashkimit Sovjetik, bashkë me të pushoi së qënuri edhe çdo kërcënim tjetër.Europa e vjetër harroi  mësimin e historisë me kalin e Trojës, gabim  të cilin po e vuan  mundimshëm në ditët tona.Pas goditjeve terroriste mbi kullat binjake të  NY-së  e godinën e Pentagonit, filloi lufta e vërtetë kundër  terrorizmit botëror. Lufta kundër alkaidës dhe formacioneve të Osaman Bin Ladenit, talebanëve, Hezbullahut, Hamazit, lufta e dytë në Irak dhe ajo në Afganistan ,pushtimi rus i Krimesë, lufta në Ukrahinë dhe pas tyre ato  të “pranverës arabe” në Libi,Egjipt, Siri  e deri tek  përplasja Turqi-Rusi. Të gjitha këto ngadalë-ngadalë  e konsumuan nga  brenda  Europën Perendimore e vecanërisht BE-në ,sepse jo vetëm shumica e ngjarjeve ishin tek “ gardhi” i saj,e  një stres  i madh për të, por edhe se  ju desh të harxhonte  fonde të shumta  në kulmin e krizës ekonomike e financiare të pas vitit 2007.

Brenda këtij kazani europian në nxehje e sipër, jetojnë edhe 25 milion muslimanë . Shumica e këtyre emigrantëve të hershëm të cilët, me punën e djersën e tyre, punuan në punët më të rëndomta, por me të ardhurat  e fituara ushqyen familjet, shkolluan fëmijët madje dërguan para edhe në vendet e origjinës. Por brezi pasardhës, filloi dukshën të refuzojë, jo vetëm këtë mënyrë jetese, madje  dhe vetë  integrimin në shoqëritë perendimore, sepse e ndienin vehten si qytetar të dorës dytë . Ata nuk pranuan të bënin punët e prindërve të tyre, por filluan  një fare vetizolimi, ku brenda lagjeve, rrugicave,shkollave e  klubeve,  thureshin teori e praktika  të zakoneve e  dokeve të vendeve të origjinës deri tek  ekstremizmat  fetar.Xhihadi në mendimin e këtij brezi u këthy në stil, kulturë te re dhe mënyrë jetese.    Propaganda fetare në këto mjedise dhe vecanërisht ajo e transferuar nga vendet  e origjines prindërore, nxiti  një kontigjent të madh të të rinjëve të pa formuar  ti bashkohen ushtrisë së ISIS-it (vetëm nga Belgjika mbi 470 vetë). Sipas të dhënave zyrtare ata që janë këthyer nga lufta në Siri, mbi njëzet përqind kanë disekulibër mendor, një pjesë kanë qenë kriminelë para se të shkonin atje, kurse një pjesë tjetër janë bërë vrasës në këtë mjedis lufte. Pra Europa po kërcënohet në radhë të parë nga njerëzit e saj.  Lypset te vihet në dukje se pjesa më e madhe e këtij brezi , kur u goditën kullat binjake të NY, ishin fëmij, por ata u infektuan mendërisht dhe u gatuan si brumë për ISIS e terrorizëm pikrisht në këtë mjedis europian.

Nisur nga sa më sipër, me të drejtë shtrohet pyetja: po pse po i ndodh kontinentit të vjetër një gërryerje e tillë e brendeshme? Si mundet që një fenomen kaq agresiv i tipit kanceroz brenda vehtes ,nuk e panë (ose qenë të pa aftë për të vepruar) sherbimet sekrete, punonjësit e administratës, të zgjedhurit vendor e qendror, politikanët, analistët e deri tek akademikët.A mendojne këta njerëz të pushtetshëm të elitës europiane, se ekstremizmi fetar po e con Europën dhe botën drejt një  konfrontimi të gjërë luftarak. A mendojnë këta se në skenë është duke u zhvilluar pjesa hyrëse e një përplasje te madhe midis kulturës perendimore dhe asajë lindore ,në themel të së cilës është  shkatërrimi i kulturës  dhe i civilizimit perendimor?

Po komuniteti i gjërë musliman i Europës, pse nuk reagon ndaj këtij fenomeni?  Ai është parë të dalë në mitimgje e deri në demostrata të dhunëshme, kur ndonjë gazetë ose organ tjetër i masmedjas , thumbon(me ose pa të drejtë)  islamin. Po pse ky komunitet nuk ngrihet në këmbë të distancohet nga dhuna ekstremiste e prodhuar nga pjella e vet, pra të rinjtë  muslimanët   të lindur e të rritur në Europë? Me mungesën e veprimit, indiferencën e mefshtësinë, ky komunitet mendoj se ka tërhequr më shumë zjarr mbi vehte, duke lënë të kuptohet se në brendi ka  një farë pajtueshmërie me fenomenin. Por, të nderuar muslimanë europiane, Kurani që ju dhe gjithë bota e don, predikon paqe, mirësi e dashuri midis njerëzve, po  ata qe po vrasin njerëz të pa fajshëm, gra e fëmijë, pse nuk denohen me lëvizje masive të komunitetit musliman?

Mund të ketë përgjigje e shpiegime të ndryshme për sa më lart, por në këndvështrimin tim , vetë perendimi ka shumë përgjegjesi  për hendekun që  ka krijuar   , midis vendorëve dhe emigrantëve. Hendeku është më së pari ekonomik, por ai është edhe kulturor,etnik, politik e deri rracist në disa raste. Në se mbillet( qoftë edhe në heshtje), një farë e tillë përcmimi, përcareje e rracore, atëherë  të nderuar perendimor,  prisni  prodhimin i cila e ka emrin furtunë shoqrore.Kjo vjen nga një tipar  i shpirtit egoist europian që vetpranon se është rracë superior ndaj gjithë botës tjetër.

Po librat e shenjtë si lexohen, mësohen e komentohen në shkollat fetare e në kisha e xhami? Nga informacionet që unë kam,më rezulton  se në shumicën e rasteve fatkeqësisht ato mësohen si balafaqim  kontradiktor  kulturash. Aty  hapur  thuhet se kjo është më e mirë  dhe tjetra më e keqe, e jo si njohuri dhe edukim shpirtëror i shëndetsëm  e mbarshoqror . Por si epërsi e njerës palë mbi tjetrën , e për pasojë  kristianët më të mirë se muslimanët ose  muslimanët më të mirë se kristianët. Tërësisht reminishencë e plotë e luftës fetare 1500 vjecare.

Në këtë konfuzion që ekziston në Europë, më 9 prillë2016, mësova se edhe  Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, ka vendosur të fusë në programet mësimore publike mësimet fetare . A thua se ekuilibrat fetar qenkan prishur në Shqipëri dhe gjithcka kemi thënë deri tani për harmoni e mirëkuptim fetar morën fund. Përnjëherësh më erdhi në mendje dekreti  i Mbretit Zogu I , që e shpallte  me ligj laike shkollën   shqipe. Thashë me vete(o i ndjeri Mbret) me një të rënë të kalemit  Kryeministri  i sotëm (duke menduar se është i përjetshëm),  fshiu nga faqja e dheut përvojën 80 e sa vjecare    të laicitetit të shkollës sonë. Këto vendime kaq të mëdhaja (i gjati  ynë Kryeministër), mund ti  marrë në këmbë pa pyetur as opinionin,  as specialistët, as parlamentin , por vetëm vehten. Mirë mor i nderuar Kryeministër, por  në Shqipëri nuk ka vetëm muslimanë e të krishterë, por ka (dhe janë shumicë) edhe ateistë , me këto si i bëhet?  Shpiegimi  kryeministrorë   është se mësimi fetar në shkollat publike, do të na mbrojë nga terrorizmi. Hajde absurd deri ku ke mbërritur, deri atje  lart në Kryeministri. Po terrorizmi nuk luftohet me mësime në shkollë (i nderuar..),por  do fonde e mjete, do struktura sekrete  e inteligjente të zgjedhura e të mirëpërgatitura. Apo fondet në Shqipëri i ka ngrënë macja. Lufta kundër terrorizmit kërkon:strategji të qartë-mjete monetare dhe njerëz të përgatitur. Thjeshtë mos u përpiq ta postosh përgjegjësinë tek mësimi në shkollat publike  se përgjegjësia është thjeshtë shtetrore dhe  armiku është  real e jo imagjinar. Ai është një armik me të cilin do të ballafaqohemi të paktën dhjetë vitet e ardhëshme.

Konflikti  në Siri dhe Irak (ISIS), ka” prodhuar “  miliona refugjatë. Ardhja e tyre nëpërmet Egjeut  dhe  kufirit tokësor me Turqinë , bëri që ato me shumicë të përfundojnë në qendër të BE-së. Pamundësia për ta menaxhuar situatën ka bërë që Europa në tërësi e në vecanti BE-ja të zgërlaqen.Është vënë në diskutim ardhmëria  e më  tutjeshme e bashksisë . Britania ka një këmbë brenda e një këmbë jashtë BE-së  , mandje në qershor ka vendosur të mbajë referendum për qëndrim apo dalje nga BE-ja. Ajo është në pozita më të favorshme se  anëtarët e tjerë të BE-së se nuk pranoi përdorimin e monedhës euro ne vendin e saj.Por, testet e opinionit tregojnë se  edhe 53 përqind e Francezëve, 45 përqind e gjermanëve dhe e suedezëve etj ,janë të gatshëm të dalin nga BE-ja, mbas akteve terroriste të kohëve të fundit në Francë e Belgjikë. Pra shkurt BE-ja është në një krizë të thellë,( kryesisht të refugjatëve) e në një dilemë të madhe të qëndrojë si bashkësi apo të shpërndahet.

Në këto kushte krize , e në këtë mjedis të prushtë europian, filluan të “lulëzojnë” edhe disa qëndrime nacionaliste e tërheqje centrifugal të vendeve kryesore të BE-s. Qëndrime , të cilat i hapën rrugën thirrjeve të ekstremit të djathtë për të dalë në sheshe , e madje edhe për të  ardhur në pushtet , duke fshirë kështu, kujtesën historike që i kishte ndodhur Europës 80 e ca vite më parë me ardhjen në fuqi të nazi-fashizmit. Jo vetëm kaq, por të friksuar nga valët e shumta të refugjatëve , filloi edhe mbylla e kufijve të disa vendeve. Taktika për kuota të balancuara pranimi dështoi, kështu  që alternative e vetme mbeti kërkimi i shpëtimit tek një marrveshje me Turqinë.  Por , frika e europianëve nuk qëndron vetëm tek numuri i  madh i refugjatëve, por tek fakti se brenda tyre është “Kali i Trojës”. Ka të dhëna të besuara se ISIS ka futur brenda turmave të refugjatëve rreth 6000  luftëtar të mirstërvitur, krisma e të cilëve do të ndiehet më vonë në të gjithë Europën.

Po kush është i interesuar që konflikti Siri-Irak të vazhdojë, fuqia e Europës të dobësohet si dhe BE-ja të shkatrrohet?  Të dhënat tregojnë se për këtë ka  një pleksje e ndërthurje interesash të shumë  aktorëve politik botëror.Vetë  ISIS-i  është më i interesuari  për mbijetesë dhe mundesisht zgjerim të hapsirës vepruese në emër të të ashtu quajturit Kalifat. Rusia në mbajtjen gjallë e në fuqi të regjimit të Asadit , në shitjen e armëve dhe në dobësimin e rolit e fuqisë së SHBA-së e Europës . Kina, që të shesë sa më shumë armatim dhe që Europa  dhe SHBA-ja të mos e konkurojnë   atë në tregun e mallrave. Irani i interesuar që ISIS të ekzistojë dhe idetë fetare të tij së bashku me shumë armatime të barten  në rajon. Arabia Saudite ka interesa fetare e ushtarake, Izraeli dëshiron që konflikti të vazhdojë në mënyrë që të largojë vemendjen nga konfliki i vjetër me palestinezët, dhe mundësisht të zhvillojë tregtinë e armëve në jrajon, por ai nuk është i interesuar për bobësimin e Europës dhe SHBA-së.Turqia, është e interesuar që konflikti për një periudhë kohe të qëndrojë i hapur e të përfitojë  sa më shumë nga kontrabanda e armëve, naftës, paret e Europws dhe shitja e mallrave të konsumit të gjërë. Po ashtu është e interesuar që me këtë rast të asgjësojë faktorin kurd   brenda dhe jashtë teritorit të vet   dhe Kalifatin ta fusë nën ombrellën e saj për ta përdorur në të ardhmen si armë për neo-otomanizmin. Kështu të vetmit aktorë të interesuar për ti dhënë zgjidhjen më të mirë të mundëshme  konfliktit janë SHBA-ja dhe Europa.

E kam theksuar edhe në një shkrim për tragjedinë e Brukselit se, në gjykimin tim zgjidhja duhet të fillojë me luftë dhe me  shkatërrimin përfundimtar të ISIS-it. Për ta bërë  këtë është e domosdoshme edhe  ndërhyrja  ushtarake me forca toksore . Sulmi  lypset të bëhet i shpejtë në dy fronte një herësh nga Iraku dhe Turqia me mjete të blinduara e nën mbeshtetjen e aviacionit e të forcave detare nga Mesdheu.Në cdo formë veprimi ushtarak, Asadi duhet përjashtuar si aleat . Europa në se dëshiron dajlen nga kriza dhe progresin e së ardhmes e jo zgërlaqjen, duhet të futet në luftë frontale pa asnjë hezitim . Kam bindjen se kohzgjatja e operacionit ushtarak do të jetë e shkurtër dhe paqa do të vijë në rajon dhe në Europë.

Gjykoj se në projektin e paqes me doemos duhet të planifikohet krijimi i shtetit të Kurdistanit, fillimisht ne veri të Irakut e Sirisë dhe në të ardhmen me vendime të OKB-së të zgjerohet duke prekur pjesët  kurde të  teritoreve  të Iranit , Turqisë etj. Kurdistani do të jetë në të ardhmen një përthithës i shumë elementëve që do ti shërbejnë sigurisë së rajonit, Turqisë dhe mbi të gjitha Europës.   Paqa lypset të shoqërohet me rikëthimin e refugjatëve në vendet e origjinës (me ose  pa dashje), krehjen e Europës nga terroristët dhe  dergimin e tyre para drejtësisë  për të gjithë ata që kanë bërë krime lufte e krime kundër njerëzimit.