• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

12 fakte për Dhjetorin 1990

December 10, 2015 by dgreca

Nga Neritan Sejamini-Exit.al/

Mbas një çerek shekulli shtrembërime e gënjeshtra nga ata që kanë dashur t’i shfrytëzojnë ngjarjet e Dhjetorit 1990 për të veshur veten me legjitimitet, merita e heroizëm, sakrifica, ne që kemi marrë pjesë në ato ngjarje duhet të fillojmë të tregojmë e shkruajmë të vërtetat para se të harrojmë dhe të mbetemi edhe ne viktima të fallsifikimimeve historike dhe dembelizmit tonë intelektual.
Nëse Dhjetori 1990 do të çmitizohet ai do të hyjë në histori si ngjarja që ndau dy epoka më shumë se sa si ngjarja që rrëzoi një regjim.
Më shumë se një goditje shkatërruese ndaj regjimit komunist, Dhjetori 1990 qe momenti kur mijëra studentë u çliruan psikologjikisht e shpirtërisht dhe u bënë nxitësit e çlirimit të madh nga frika të një populli që kishte që kur s’mbahej mend që jetonte në frikë dhe apati.

Ja disa fakte të thjeshta për ato tre ditë të mëdha.

  1. Edhe pse tashmë njihet me emrin Lëvizja e Dhjetorit ajo nuk ishte lëvizje, por protestë që zgjati më pak se tre ditë, nga orët e fundit të datës 8 dhjetor deri në mbrëmjen e datës 11 dhjetor. Protesta filloi spontanisht dhe vazhdoi me vetëorganizim minimal, duke mos u institucionalizuar asnjëherë si lëvizje e organizuar
  2. Gjatë tre ditëve studentët tentuan dy herë për të vërshuar nëpër rrugët e Tiranës, por u ndaluan nga policia. Për rrjedhojë, protesta u zhvillua e gjitha në sheshin kryesor të Qytetit Studenti, sot Sheshi Demokracia. Një vend i ngritur në anë të sheshit u shndërrua në podium, nga ku u luajt me zë të lartë publikisht për herë të parë në Shqipëri muzikë e ndaluar, u mbajtën fjalime dhe u hodhën parrulla nga studentë, pedagogë dhe qytetarë të Tiranës. Regjimi komunist e lejoi këtë manifestim dhe asnjë forcë policore nuk hyri për asnjë çast në Qytetin Studenti.
  3. Protesta filloi të shtunën e datës 8 dhjetor në mbrëmje vonë si një reagim spontan për t’u ankuar për mungesën pothuajse totale të dritave në Qytetin Studenti. Një grup studentësh të revoltuar, kryesisht të degëve të inxhinierisë, ekonomikut dhe shkencave të natyrës, fillimisht tentuan të protestonin para drejtorisë së Qyteti Studenti, por atje nuk kishte njeri në atë orë të natës. Nuk dihet se si ky grup fillestar befas vendosi të kërkonte takim me Ramiz Alinë për t’ia bërë atij të ditur ankesat e tyre dhe për këtë qëllim marshoi në rrugën në dalje të Qytetit Studenti. Nga ky çast filloi vetëdijësimi, vetëorganizimi, por edhe influencimi i studentëve nga persona jashtë rradhëve të tyre, kryesisht pedagogë dhe intelektualë të kohës. Si rezultat, shumë shpejt kërkesat e studentëve nga thjesht kërkesa ekonomike, përfshinë edhe kërkesën për lejimin e pluralizmit partiak.
  4. Në ngjarjet e dhjetorit 1990 pothuajse nuk pati asnjë lloj ushtrimi dhune nga ana e regjimit, përjashto përdorimin e lehtë të shkopinjve të gomës për shpërndarjen e turmës së studentëve që tentoi dy herë të dilte në rrugët e Tiranës. Në orët e para të protestave, sigurimi i shtetit ndaloi e mori në pyetje disa studente të cilët u lanë të lirë pas pak orësh madje u sollën me makina në Qytetin Studenti.
  5. Protesta studentore nuk pati një lider të mirëfilltë, por më shumë një grup studentësh kurajozë dhe me karaktere të forta që u bënë përfaqësues por edhe orientues të të gjithë studentëve. Tre njerëzit më të spikatur të saj ishin Azem Hajdari, Shenasi Rama dhe Tefalin Malshyti. Protagonizmi i tyre u shpreh në ngritjen e zërit dhe kurajon për të denoncuar hapur publikisht regjimin në fjalimet para studentëve. Roli i tyre drejtues qe më shumë rol frymëzues dhe kurajo dhënës dhe vrasjes së frikës që ishte e pranishme mes të gjithë studentëve. Azem Hajdari qe më i spikaturi mes të gjithëve.
  6. Në protestat studentore të dhjetorit nuk ka patur disidentë apo antikomunistë të mirëfilltë. Pothuajse, të gjithë intelektualët që ju ofruan studentëve ishin pjesë e elitës së kohës, mes tyre ishte anëtarë dhe drejtues organizatash të PPSH-së. Disa prej figurave kryesore, student apo intelektualë që u përfshinë në protesta dhe në temelimin e drejtimin e Partisë Demokratike ishin agjentë të sigurimit të shtetit.
  7. Sali Berisha nuk ka pasur asnjë rol në protestat studentore. Përkundrazi ai u përpoq që ditën e parë të protestave për të qetësuar studentët me qëllim ndërprerjen e protestave dhe kthimin e studentëve në mësim, duke ju premtuar, në emër të Ramiz Alisë, që kërkesat e tyre ekonomike do të përmbusheshin.
  8. Edi Rama nuk ka pasur asnjë rol në protestat e dhjetorit. Ai nuk ndodhej fare në Shqipëri në atë periudhë, pasi ishte për një vizitë private në Greqi.
  9. Ramiz Alia dhe Byroja Politike vendosën lejimin e pluralizmit politik mbasditen e datës 11 dhjetor, disa orë para takimit me përfaqësuesit e studentëve. Njoftimi për lejimin e pluralizmit u bë i njohur publikisht që para takimit, duke e bërë në thelb, praktikisht, të pavlefshëm takimin e studentëve me Ramiz Alinë.
  10. Në fund të tre ditëve të protestave, studentët u mënjanuan pothuajse të gjithë nga çdo lloj ndikimi real në zhvillimet politike që pasuan këto protesta dhe veçanërisht nga ndikimi në partinë e parë që lindi nga protestat, Partinë Demokratike. Azem Hajdari qe i vetmi student që ishte ende pjesë e drejtimit të PD-së në vitin 1992 kur PD erdhi në pushtet. Shumica e studentëve që luajtën rolë të rëndësishëm në protestat e dhjetorit emigruan jahstë Shqipërisë.
  11. Protestat studentore të dhjetorit 1990 nuk qenë shkaku i rrëzimit të regjimit komunist në Shqipëri. Ato qenë shtysa e fundit ndaj një ngrehine të rrënuar ekonomikisht e politikisht që mezi qëndronte në këmbë dhe që ishte e destinuar të shembej shpejt.
  12. Të ashtuquajturat ideale të dhjetorit nuk kanë qenë realisht një filozofi, vizion social apo politik. Përgjithësisht mes studentëve nuk kishte as vetëdije dhe as qartësi të madhe politike apo ideologjike. Ideali i tyre qe në fakt aspiratë – aspirata për liri dhe mirëqenie e përmbledhur në parrullat e famshme: “Liri Demokraci” dhe, më pas, “E duam Shqipërinë si gjithë Europa”.

Marrë nga Exit.al – See more at: http://shqiptarja.com/analiza/2709/12-fakte-p-r-dhjetorin-1990-331238.html#sthash.pdX7NmIC.dpuf

Filed Under: Featured Tagged With: 12 fakte, dhjetor 1990, Nerita Sejamini

Artikujt e fundit

  • Shqipëtarët me besim të pakufishëm se Amerika se do të jetë miku ynë i përjetshëm
  • Eugene Pittard dhe kontributi i tij nё zbulimin e periudhёs sё Neolitit (7000-4500 p.Kr) nё Shqipёri
  • Argjentina një ëndërr e jetuar
  • “Kisha mesjetare e Shën Aleksandrit në Bokion (Pruell-Spiten): Historia dhe arkitektura”
  • 4 Korriku – Meteor i Demokracisë Botërore dhe Dritë Udhërrëfyese për Lirinë e Popujve
  • FEDERATA VATRA: AMERIKË, GËZUAR 4 KORRIKUN, 249 VJETORIN E PAVARËSISË
  • 10 arsye përse ne shqiptarët duhet të duam SHBA-në pa kushte
  • Jehona e Deklaratës së 4 Korrikut të vitit 1776 në SHBA dhe Shqipëria
  • Sotir Kolea, 4 shtator 1872 – 3 korrik 1945
  • Bajroni dhe dy këngë të Folklorit Shqiptar
  • Aty, ku fjala, kënga, vallja, lutjet, gëzimi e hidhërimi bëheshin vetëm shqip!
  • 7 Fakte Tronditëse Ujë me Akull ose me Temperaturë dhome
  • SHKOLLA VERORE SHQIPE NE KROACI, SELCE 2025
  • Drejtori Ekzekutiv i Institutit të Krimeve të Kryera gjatë Luftës në Kosovë Dr. Atdhe Hetemi priti në takim Dr. Elmi Berishën, kryetarin e Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës, VATRA
  • Mësuesit e Shkollës Shqipe në Bavari

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT