• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

 26 Institucione fetare në Shkodër u kthyen në burgje të diktaturës komuniste

September 22, 2021 by s p

Nga Fritz RADOVANI

BURGU I KISHES FRETENVE 

SOT edhe ky bli  ju tregon se shka ka pa dhe provue nder degët dhe nen degët e veta, tue fillue nga Nandori i vitit 1946, kur Kuvendi i Fretenve të qytetit të Shkodres u kthye në hetuesi të Sigurimit të Shtetit komunist… 

A e dini se Shkodra asht nder qytetet ma të lavdishme të Asaj Shqipni që, asht masakrue e vuejtë si pak e aspak qytete të Europës komuniste? 

Vetem me kujtue diktatorët terroristë që mendonin me shfarosë dhe me e varrosë Shkodren time, prej momentit kur hypne në pushtet dhe kur aty u formue dhe asht vue në punë kriminale turpi antinjerzor i vetmi në Botë:  “Seksioni Katolik i Degës së të Brendshme”, po në vitin 1946 dhe, tue dijtë se kush e drejtonte ate nga kriminelët ma barbar në Europë, me etiketen “antifetare” dhe antikulturore e antihumanitare, tue fillue nga tiranët vrastarë Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Koçi Xoxe, Kadri Hazbiu, Ramiz Alia, Haxhi Lleshi, Nexhmije Hoxha, Fiqrete Shehu, Lilo Zeneli, Xheudet Miloti, Hysni Ndoja, Dul Rrjolli, Nesti Kopali, Vaskë Koleci, Cuf Lohja, Ndrekë Nallbani, Qamil Gavoçi, Jonuz Dini, Kasëm Troshani, Pjerin Kçira, Ylvi Dibra, Rasim Dedja, Elham Xhika, Vehbi Fishta, Zoi Themeli, Hilmi Seiti, Rexhep Kolli, Dhimiter Shkodrani e deri tek Shyqyri Çoku, të gjithë “heronjë” të Ministrisë së Mbrendshme, të zhytun deri në fyt në gjakun e Popullit Shqiptar. Këta kriminelë  terroristë e gjakatarë, kanë krye në Shkoder veprat ma të shëmtueme tue torturue në mënyrën ma mizore dhe, bashkë me trashigimtarë të sotem janë ata që po shfarosin tashti edhe gjurmët kulturore, historike e atdhetare në Shqipninë e Gjergj Kastriotit – Skenderbeut e të Nanës Tereze, shemelltyrat tona Botnore.

Kjo dokumentohet sakt vetëm me kenjen e këtyne qendrave të torturave, spijunazhi, hetuesie, vrasjesh e dhune, zhdukje e shpifje, burgje dhe shtëpi strehimi për të parainternuem që kishte qyteti i Shkodrës prej vitit 1946:

  1. Seksioni i Mbrendshëm ose Dega e Punëve te Mbrendshme.
  1. Hetuesia (Shtëpia e Pjetër Çiurçisë).
  2. Burgu i Prefekturës (Kati përdhé).
  3. Konvikti “Malet tona”.
  4. Burgu i Madh pranë Prefekturës.
  5. Burgu i Kishës së Fretënve (Kuvendi) në Gjuhadol.
  6. Burgu i vjetër i Gestapos, pranë shtëpisë së Zef Shirokës.
  7. Shtëpia e Ulqinakut.
  8. Kuvendi i Motrave Servite.
  9. Kisha e Motrave Servite.
  10. Shkolla e Çelës.
  11. Podrumi i shtëpisë së Fasli Ademit, (nën farmaci).
  12. Burgu i Çekës (sot Instituti “Nanë Tereza”).
  13. Toga e Ndjekjes së Sigurimit (tek Sanatoriumi i sotëm).
  14. Burgu i Postës tek harku kundrejt Xhamisë së Kuqe në Perash.
  15. Shtëpia e Rrojëjve (pranë Maternitetit të vjetër).
  16. Shtëpia e Guljelm Lukës tek rruga e Jezuitëve (ku interrnonin).
  17. Shtëpia e Dr. Karamitrit.
  18. Shtëpia e Lec Shkrelit, tek Dugajtë e Reja.
  19. Hoteli i Bepit të Mishiqit (ishte përballë Institutit Pedagogjik).
  20. Shtëpia e Guljelm Sumës.
  21. Shtëpia e Sandër Saraçit.
  22. Shtëpia përdhese e Vuksanëve, mbas shtëpisë së Shkrelit.
  23. Spitali i burgut përballë Shtëpisë së Kulturës.
  24. Spitali i burgut tek Spitali Civil sot.
  25. Burgu i ushtrisë tek rekrutimi. 

•Edhe zvoglimi i këtyne shifrave “dikujt” po i sherben prap sot! 

Gjyqet janë zhvillue në kinema “Rozafat”, kinema “Republika”, Teatri i Jezuitëve, në  shtëpi të Kadukut, Pogut, Dr. Prelës etj. Gjyqet e mbylluna janë zhvillue kryesisht tek Burgu i Kishës ose Kuvendi i Fretënve në Gjuhadol (në mensë), ndër dhomat e Shtëpisë së  Çiurçisë, ku shpesh, vriteshin, hudheshin nga dritarët dhe zhdukeshin kufomat e pafaj me proces-verbale false të gjyqeve gjoja të zhvillueme aty.

Qendrat e masakrave ma të mëdha që nuk harrohen kurrë janë kenë: Shtëpia e Çiurçisë, Burgu i Kishës së Fretënve (1946), Konvikti “Malet tona”, Dega e Punëve të Mbrendshme, Shtëpia e Lec Shkrelit, podrumi i shtëpisë së Fasli Ademit, shtëpia e Ulqinakut, etj., etj.

Ka me kalue një kohë e gjatë e ma e gjatë se ajo që kujtojmë na, për me dalë në dritë veprat terroriste e kriminale të Partisë Komuniste (të Punës  e asaj “Socialiste”) të Shqipnisë, të kryeme nga dora e Sigurimit të Shtetit gjakatar, shërbëtore besnike e Partisë sllavokomuniste të Jugosllavisë, B.R.S.S. Stalinist dhe Kinës komuniste.., që nga thëmelimi i saj në 1941.

Per krimet e torturat e bame nder këto 26 qendra masakrash duhen disa libra të shkruem nga Ata, që i kanë provue mbi trupat e Tyne… 

Edhe njëherë po persëris: Shkodra nuk do “Histori fallco”! 

Melbourne, 21 Shtator 2021.

Filed Under: Histori Tagged With: diktatura komuniste, Fritz radovani

40  VJETORI  I  ZHDUKJES SË DON  MARK  HASIT

September 10, 2021 by s p

Nga Fritz Radovani

Melbourne, 10 Shtator 2021. 

Don Mark Hasi asht le në Malin Kolaj pranë Shkodres në vitin 1920. Kur ishte 7 vjeç mbeti jetim pa Nanen, dhe më që i ati ishte i rij dhe do të martohej, e mori nenkujdes Famullitari Don Kolec Prennushi, i cili e pat vendosë në dhomë me nanen e vet Ninen, dhe flente e çohej me ate. Mbas një viti shkoi me vazhdue shkollen në Velipojë, tek Don Alfons Tracki. Vazhdoi studimet në Kolegjin Saverian të Shkodres, ku nën kujdesin e Fratel Salës, ishte nder aktorët e dalluem të Teatrit të Jezuitve. Kujtohej per rolin e Tij tek “Juda Makabe”, ku zani i Tij nuk u harrue ma.Vazhdoi studimet e nalta në Padova, po per arsye lufte i perfundoi në Shkoder. Dashunia per rrethin e Don Kolecit tek Don Marku kje e perjetshme… Dhe, Meshen e Parë e tha me 24 Shkurt 1945, me Don Kolec Prennushin. Asht emnue menjëherë zv.Famullitar i Shkodres e ma vonë Sekretar i Kishës Kathedrale të Shkodres, ku ka vazhdue deri në kohen kur asht  arrestue. U arrestue në vitin 1947, dhe asht dënue 7 vjet burg, që i ka krye në kampe pune. Asht lirue në vitin 1953, kohë në të cilen ka ardhë e ka banue në një dhomë me ne tre vllaznit… Deri mbas dy vjetësh që shkoi në Argjipeshkvi sekretar i Ipeshkvit Imzot Ernesto Çoba, deri në vitin 1967, që u arrestue edhe njëherë me rastin e “Revolucionit Ideologjik”. Me 7 Prill u arrestue dhe u dënue mbas një viti tortura barbare në hetuesi, ndonse nuk pranoi asgja u dënue me vdekje, denim që Ju kthye në 25 vjet burg, që do ti kalonte në kampe shfarosje… Dënim që i kushtoi me jetën. Në kampin e Ballshit Don Marku u keqsue me shndet dhe, mbas plot 14 vjetësh e disa muej, në 11 Shtator 1981, thirri urgjent Don Mikel Koliqin e mbasi i la një porosi per mue, mbylli sytë dhe shkoi në Jeten e Pasosun…Asht vorrosë në Ballsh dhe me 22 Janar 1992, u rivorros me nderime në Vorret e Rrëmajit në Shkoder, i percjellun nga populli i Shkodres. Don Mark Hasi ishte nder Klerikët e nderuem jo vetem per qendrimin e Tij në hetuesitë terroriste komuniste, po edhe per respektin që gëzonte si predikatar i shkelqyeshem dhe kangtar i paharrueshem…Don Mark Hasi do të kujtohet nga Populli Shqiptar jo vetem, per thiken që hetuesi kriminel Nesti Kopali i nguli në gjuhë, dhe ka vazhdue jeten si Burrat, po në vitin 1967 pak kush asht torturue një vit në hetuesi, tue u masakrue nga terroristët katila Elham Xhika dhe Dhimiter Shkodrani…Vdekja në Ballsh asht kenë pasojë e torturave barbare e shnjerzore…Po, Don Mark Hasi ishte dhe mbetet nder Figurat e Nderueme të Klerit Katolik Shqiptar dhe, per ata që e njoftën… Per vetë karakterin e Tij. Ai asht Martir i Kishës Katolike i Perjetshem dhe, i Nderuem n’ Shekuj!

DON MARK HASI

(1920 – 1981)

I MBËRTHYEM ME THIKË PËR TAVOLINËN E HETUESIT 

KRIMINEL NESTI KOPALI, NË VITIN 1946.

ARRESTOHET NË SHKODER ME 15 XI 1946.
TORTUROHET NË HETUESITË E SHKODRES E TIRANËS

NGA TERRORISTËT E SIGURIMIT TË SHTETIT…DHE MBASI
ARRESTOHET ME „REVOLUCIONIN KULTURAL 1967“, E
MBYSIN ME 11 IX 1981, NË KAMPIN E SHFAROSJES BALLSH.

NË 40 VJETORIN E ZHDUKJES, JA KUSHTON AUTORI.

(GRAFIKË E REALIZUEME NGA PIKTORI FRITZ RADOVANI, 2011,

SIMBAS KALLZIMIT TË VETË D.M.HASIT 1961)

MELBOURNE 2021

Filed Under: Histori Tagged With: diktatura komuniste, DON  MARK  HASI, Fritz radovani

Nga “dom Pali” te”Frat Engjëlli”- Kur Kinematografia Komuniste Sulmonte Klerin Katolik

April 16, 2020 by dgreca

NGA SOKOL PAJA/

Pas ardhjes në pushtet, komunistët shënjuan klerin fetar me qëllim nënshtrimin e tij dhe më pas eleminimin gradual. Regjimi komunist bazohej në diktaturën e proletariatit dhe në luftën e klasave. Në projektin ateist të partisë-shtet, ideologjia fetare nuk mund të mbijetonte në një sistem ku parimi bazë i funskionimit të shtetit ishte ideologjia marksiste-leniniste. Për shkak të nivelit të lartë të formimit intelektual të klerikëve dhe ndikimit që kishin në popull, kryesisht në veriun e Shqipërisë, regjimi komunist vë në qendër të sulmeve klerikët katolik. Propaganda shtetërore ateiste përdorej për të glorifikuar arritjet e regjimit që po instalohej dhunshëm në Shqipëri dhe për të përligjur politikat bolshevike në çdo sektor të organizimit dhe veprimtarisë shoqërore në shtetin diktatorial. Pas gjyqeve publike farsë në salla e kinematë e qyteteve ku kleri linçohej e akuzohej pa prova e fakte, pasi i pushkatoi, i burgosi dhe i internoi, pasi u konsfiskoi pronat, mediat, shkollat e shtypshkronjat, nevojitej linçimi propagandistik nëpërmjet artit, letërsisë e kinematografisë. Propaganda kundër klerit kaloi tashmë nga veprimet fizike dhe ligjore në kundërshtim me liritë dhe të drejtat themelore të njeriut, në shfaqje teatrale, skenike dhe kinematografike me qëllim bindjen e masave punonjëse për domosdoshmërinë e eleminimit të fesë. Komunistët, në kuadër të realizimit të “njeriu të ri” komunist dhe shoqërisë ateiste, nuk e pranonin dot zotin, pasi në projektin e tyre ideologjik, zoti po zëvendësohej me liderin e partisë shtet, diktatorin Hoxha. Cdo përpjekje për opozitë apo qëndrim kundër raprezaljeve shtetërore ndaj klerit, likujdohej me plumba.

Figura e klerikut katolik poshtërohet në kinematografinë shqiptare të kohës duke e nxjerrë si nëvojë jetike eleminimin që komunistët i bënë klerit dhe instucioneve fetare. Në filmin “Shembja e idhujve” prodhim i vitit 1977 nga “Shqipëria e re”, prifti i fshatit Kalcë, Kelmend, Malësi e Madhe, Frat Engjëlli paraqitet si zhvatës i pasurisë së fshatarëve, si ngatërrestar, si bashkëpunëtor i fashizmit, si mbështetës i politikës së Mbretit Zog, si parapërgatitës e mbështetës i pushtimit italian të Shqipërisë, fetarizimin e arsimit publik, pengues i zhvillimit arsimor e kulturor të vendit etj. Sa më shumë që të poshtërohej figura e klerikut në kinematografi aq më shumë krijohej ideja e komunistëve në masat punonjëse se eleminimi i fesë kishte qenë një domosdoshmëri jetike për regjimin e ri. Në filmin “Komisari i Dritës” i prodhuar nga “Shqipëria e re” më 1966 vë në qëndër Dom Palin një klerik katolik në malësinë e Mirditës i cili sipas propagandës ateiste pengonte zhvillimin komunist të Shqipërisë së asaj kohe duke bashkëpunuar me bajraktarët e zonës kundër vendosjes së regjikmit diktatorial. Dom Pali paraqitet në film si imoral, refraktar, nxitës i kryengritjeve kundër regjimit komunist, kundërshtar i thekur i regjimit, mbështetës i fashizmit, nxitës i vëllavrasjeve në malësi, mbajtjen e shoqërisë në prapambetje etj. Përveç kinematografisë që dha një ndihmëse të jashtëzakonshme në luftën e shtetit komunist ndaj fesë, në shërbim të aksionit ideologjik u vunë edhe letërsia e teatri, ku dramat dhe shfaqjet e ndryshme teatrale shënjestronin klerin dhe institucionet fetare si tradhtar dhe armiq të botëkuptimit materialist, bolshevik e marksist-leninist. Kinematografia në shërbim të propagandës ateiste duke ironizuar e sulmuar klerikët dhe institucionet fetare u dha një ndihmesë të çmuar komunistëve shqiptar në ndërtimin e njeriut dhe shtetit pa Zot. 

Filed Under: Histori Tagged With: diktatura komuniste, Sokol Paja

Drejtoresha e VOA: Gjatë diktaturës transmentomin pa e ditur se na dëgjonit

September 27, 2017 by dgreca

Më datën 26 shtator, Drejtoresha e Zërit të Amerikës Amanda Bennett ishte e ftuar speciale në Forumet UET në bashkëbisedim me pedagogë, gazetarë dhe studentë/

Amanda Benett

Vizita e znj.Bennett në Tiranë  erdhi në kuadër të një turneu që ajo ka nisur në pesë vende të Ballkanit, për të komunikuar me publikun e këtyre vendeve mbi rolin e Zërit të Amerikës dhe ndikimit të tij për rajonin.  Zëri i Amerikës ka qenë e vetmja dritare e së vërtetës dhe lirisë për shqiptarët nën diktaturën komuniste, kur mund të burgoseshe apo internoheshe nëse kapeshe duke dëgjuar radion në këtë kanal.

Po kjo radio vijon të jetë po aq me ndikim edhe pas 27 vitesh demokraci. Sipas statistikave të vetë radios ajo ndiqet në masën 60.5% në Shqipëri dhe 64% në Kosovë, ndërsa shumë më pak në vendet e tjera të rajonit, respektivisht ndiqet nga 12% e popullsisë në Serbi, 13.4% në Bosnje Hercegovinë dhe 26.5% në Mal të Zi.

Për të kuptuar rolin e kësaj media në Ballkan Drejtoresha e përgjithshme e Zërit të Amerikës e emëruar nga Kongresi Amerikan në mars të vitit 2016, ka ndërmarrë një tur në vendet e Rajonit, i pari tur i këtij lloji nga një drejtor i VOA-s.

Duke folur folur për këtë lidhje të fortë të VOA-s me shqiptarët zonja Bennett tha se “Jam e nderuar të jem këtu, të kuptoj lidhjen që kemi patur ndër vite, ne kemi qenë në këtë zonë për 75 vite, dhe mësova se si për shumë shumë vite kemi transmetuar në Shqipëri pa e ditur, pa e ditur nëse po dëgjonte dikush, kishte thjesht transmetim dhe transmetim, dhe ishte e vështirë të merrje vesh diçka. Ndoshta herë pas herë dikush do të vinte si refugjat dhe do të na thoshte se që të gjithë në Shqipëri e dëgjonin VOA. Dhe mund të mendonim se po na e bëjnë qejfin, po na thonë thjesht atë që duam të dëgjojmë, por pasi çdo gjë u hap ne erdhëm këtu dhe kuptuam se sa shumë njerëz na kanë dëgjuar.

Dhe është nder të kuptosh se kemi një histori të gjatë së bashku. Dhe sot mendoj se ka një gabim që njerëzit kanë bërë në të shkuarën, me situatën e medias në botë; lufta mbaroi, problemet mbaruan, kështu që nuk kemi më nevojë më për këtë. Por unë mendoj që kjo është gabim. Ne po kuptojmë serish që situata e medias këtu në Shqipëri reflekton situatën e medias në botë që ka shumë presione në median e lirë, presioni ekonomik, presioni politik, mundimi për të mbajtur një shtyp të lirë, që s’mban anë, që s’thotë vetëm njërën anë të medaljes. Pra mendoj që mundimi është më i madh se kurrë dhe lidhja jonë është ende shumë e rëndësishme”.

Media në Shqipëri për Bennett përballet me sfida më të mëdha se mediat në SHBA e vendet me demokraci më të zhvilluar, por ajo beson se gazetarët shqiptarët duhet të jenë më të bashkuar për t’i shërbyer njerëzve me përcjelljen e së vërtetës.

“Gazetarët e rinj në Shqipëri përballen me sfida shumë të veçanta, të ndryshme me ato që përballen gazetarët në vendin tim. Ajo çfarë po shoh në Ballkan, është se edhe me këtë situatë ata sërish mund të gjejnë gjëra që mund të bëjnë. Mendoj që disa nga gjenerata më e vjetër e gazetarëve janë mjaft të fokusuar në atë ç’ka nuk mund të bëjnë, dhe ka shumë gjëra që mund të bëjnë.  Shumë po përqëndrohen në atë ç’ka mund të bëjnë dhe mendoj është shumë e rëndësishme, po përpiqen të gjejnë burime, vende nga ku mund të gjejnë informacione për t’ia përcjellë njerëzve. Dhe mendoj që gjëja tjetër është që, gazetarët si të gjithë të tjerët duhet të bashkohen sepse nuk shoh ende ndonjë provë që ka një kulturë për të ndihmuar njëri-tjetrin dhe të mbështetin njëri-tjetrin. Ju keni ligje shumë të mira informacioni, që ndoshta nuk janë kaq optimale sa duhet të jenë, por në eksperiencën time, në SHBA, edhe pse kemi ligje të mira informacioni, nëse nuk do të kishim luftuar çdo ditë, çdo hap për ta marrë atë informacion, do të ishte pa kuptim. Sepse besoj se ti merr aq liri , sa lufton për të”- tha ajo.

Rreziku i industrisë së “Fake News” dhe ndikimit rus në Ballkan

Industria e “Fake News” dhe ndikimi me anë të mediave e Rusisë në Ballkan është një rrezik që duhet luftuar me median e vërtetë, me informacionet e bazuara në fakte. Kështu beson, drejtoresha e përgjithshme e Zërit të Amerikës.
E pyetur për rolin e Rusisë në Ballkan dhe ndikimit nëpërmjet mediave, gazetarja qëka fituar çmimin Pulitzer në SHBA, u shpreh:
“Mendoj që rreziku është nga çdo vend, organizatë, lëvizje politike, çdo gjë, çdo njeri, që mundohet të përhapë këtë lloj informacioni, sepse e  sheh që vjen nga shumë vende të ndryshme, kshtu që,po  mendoj që është një shqetësim shumë i madh. E shoh në Ballkan si dhe në SHBA,  e shoh në të gjithë botën. Dhe mendoj që nuk vjen thjesht nga një vend, kshtu që duhet të dyfishojmë përpjekjet që të arrijmë të përcjellim  informacion të bazuar në fakte njerëzve, është shumë kritike, veçanërisht në Ballkan, ku mendoj se ju keni shumë eksperiencë me këtë. “
Ndërsa për industrinë e “Fake News”, lajmeve të rreme ajo tha se duhet të shqetësohemi për çfarëdolloj përpjekje që po ndodh për të na mbushur mendjen se çfarë nuk është e vërtetë është e vërtetë dhe anasjelltas.
“Unë besoj se është ‘OK’ të luftosh në betejë edhe kur e di se do të humbasësh, dhe kjo është një betejë që unë e di se do ta humbas. Do doja që njerëzit të mos e përdorinin fjalën “lajm i rremë” kurrë më dhe e gjej shumë të vështirë, unë  e përdor vetë sepse nëse thua lajm i rremë, do të thotë se pranon se lajmi mund të jetë i rremë, dhe nëse është i rremë nuk është lajm.  Kjo është ajo për të cilën po mundohen të na bindin, se mund të kesh lajme që janë të rreme, por nuk mund të jetë. Nëse nuk është i saktë, i bazuar në fakte, nuk është lajm.  Po përpiqen të na binin se s’ka fakte fare, se faktet janë opsionale, se faktet nuk kanë rëndësi dhe unë vërtetë e kundërshtoj këtë ide, që ska diçka të tillë si faktet. Por mund të shohësh problemi e lajmit të rremë, fjalës lajm i rremë, se shumë shpejt në vendin tonë, filloi duke thënë gjëra që vinin nga vendet e tjera, që ishin të gabuara, që vinin nga adoleshentë që po sillnin informacion fals dhe shumë shpejt lajmi i rremë u bë “lajmi me të cilin unë nuk bie dakort”. Dhe mendoj ky është rreziku kur e e thua këtë. Lajmi me të cilin nuk bie dakort nuk është domosdoshmërisht fals, mund të jetë i pakëndëshëm, që s’dua ta dëgjoj, por jo fals”, u shpreh Bennett.
Problemi i medias me lindjen e konceptit “post-truth” është shqetësues pranon ajo, por Bennett beson se ka gjithmonë diçka që gazetarët dhe media serioze mund ta kontrollojë.
”Nuk mund t’i detyroj qeveritë e huaja që të mos dërgojnë më informacione false nëpërmjet internetit, nuk mundem ta ndaloj këtë. Por mund të kontrolloj se cilat janë standartet që kemi dhe mendoj që në masën që mainstream media po polarizohet.  Mendoj që media, përfshirë media mainstream, janë duke e vendosur veten në pozicione mjaft politike, puna jonë si VOA është të kthehemi në vlerat e vjetra të gazetarisë që kemi patur 30 vite më parë, që janë; të jemi të balancuar, të drejtë, të bëjmë lajme të bazuara në fakte, të raportojmë lajmet ashtu sic janë dhe të sigurohemi që të tregojmë të gjitha pikëpamjet, edhe të njerëzve që ndoshta nuk ua kemi vënë shumë veshin në vitet e kaluar”- theksoi ajo.
Drejtoresha Bennett shoqërohet në këtë turne nga Elez Biberaj, Drejtor i Divizionit të Euroazisë. Biberaj thotë se “në një botë ku besimi tek media po bie, Zëri i Amerikës vazhdon të luajë një rol jetik, si një prej burimeve më të besuara të lajmeve. Zëri i Amerikës ofron alternativën e njoftimit të bazuar në fakte, përballë propogandës, shërben si një mjet ku mund të gjesh alternativat që ofron opozita, si dhe debatin publik, duke nxitur zhvillimin e shoqërive të lira e të drejta”. {SH.K}

Filed Under: Politike Tagged With: Amanda Bennett, diktatura komuniste, Tirane, UET, visit

PERGJAKJA E KALLMETIT

June 16, 2017 by dgreca

Kur diktatura komuniste donte të përgjakte Kallmetin ashtu sikur  pushtuesit osmano-turq në vitet e Pavarësisë/
1 Kallmet
 
-Dështimi i kallmetoreve për të sulmuar qendrën e komunisteve në qytetin e Lezhës pas shtypjes se kryengritjes antikomuniste të Postribes dhe mençuria e një kallmetori që shpëtoi Kallmetin qendrën e ipeshkvisë së Lezhës nga hakmarrja e murtajës komuniste./1 Lek
 
Rrëfim historik nga Lek Gjoka/ Jacksonville, Florida/
1 Marubi
 
Vjeshta e vitin 1946 ishte ulur këmbëkryq mbi Kallmet. Bjeshka Velë ishte si gjithmonë dëshmitare jo vetëm për Kallmetin por edhe për Lezhën, Zadrimën , Shkodrën, Mirditën, madje deri në pafundësinë kaltëroshe të detit Adriatik. Shumë emocione kishte përjetuar kjo Bjeshke krenare bashke me Kallmetin që nga kohët e lashta , në kohën e Besëlidhjes se madhe të Gjergj Kastriotit në Lezhe, tek Kuvendi i Arbrit organizuar nga ipeshkvia e Lezhës me përkrahjen e Papës shqiptare Klementi , tek mbrojta qe biri i Kallmetit shkrimtari Frang Bardhi i bëri heroit tonë kombëtar, tek besa që i dhanë Dedë Gjo Lulit dhe Gjon Marka Gjonit në mbrojte të kombit shqiptar për mos copëtimin e truallit shqiptar dhe shpartallimit të ushtrisë se pushtuesve osmano-turq . Gjithmonë mençuria e kallmetoreve kishte triumfuar. Madje në luftën që bene tek Zalli i Rraboshtës kundër pushtuesve turq ku disa kallmetore ranë dëshmore të Pavarësisë së Shqipërisë garnizoni turk i  Shkodrës u nis të digjte Kallmetin që me një gur të vriste dy zogj. Të hakmerrej ndaj kallmetoreve që kishin ngritur armët si dhe të digjnin ipeshkvine e Lezhës në Kallmet me qellim që i gjithë zona katolike Lezhë-Shkodër të kthehej në besimin e pushtuesit turk megjithëse ishte në prag të kapitullimit. Por mençuria e kallmetoreve triumfoi. Në drejtimin e kryeplakut të Kallmetit Llesh Gjokës të gjithë kallmetoret dëshmoret e Pavarësisë nuk u varrosen në varrezat e Kallmetit por në Kishën e Shën Eufemisë (kishe që në shekullin e XXII-të)  në një shpat në Bjeshkën e Velës. Kur pushtuesit kontrolluan varrezat e Kallmetit dhe nuk panë varre të rijnë u detyruan të tërhiqen për në Shkodër pa kryer asnjë krim mbi Kallmetin.
Por përsëri Kallmeti po vihet në një provë të re edhe me të egër se pushtuesit turq nga kuçedra komuniste. Ngaqë Kallmeti ishte një qendër e ipeshkvisë se Lezhës dhe për pese shekuj me radhë kishte prodhuar verën Kallmet që përdorej në Romë nga Papa për meshën e shenjte e me gjere nuk shihej me sy të mirë nga pushteti i ri komunist sepse qarkullonin fjale se në Kallmet komuniste i quanin të dërguarit e djallit . Ndoshta ia kishin edhe friken ngaqë ishte një fshat me numër popullsie me të madhe se vete qyteti i Lezhës megjithëse një pjese e tyre kishin mërguar në Kroaci ku sot e kësaj dite kanë një komunitet te madh të cilët kanë mbajtura si mbiemër emrin e vendlindjes se të pareve te tyre Kalmet , ku kanë nxjerrë edhe një ministër për qeverinë Kroate nga komuniteti i tyre.  Por si në të gjithë Shqipërinë edhe në Kallmet murtaja komuniste nisi përçarjen ndaj kallmetoreve dukë joshur disa banorë të Kallmetit që vinin nga shtresa e varfër pa toke, pasuri dhe dinjitet. Ne të njëjtën kohë Përveç Kallmetit edhe Mali i Rrencit u përgatit te sulmonte Shëngjinin (Shninin) si dhe siç dihet u nis edhe kryengritja e antikomuniste të Postribes minuar nga sigurimi i shtetit komunist që pastaj e përdori për hakmarrje kolektive ndaj zonave antikomuniste duke vrare dhjetëra shqiptare te pafajshëm.
Edhe  kallmetoret nuk e donin ketë rrëgjim komunist ndaj lajmi mori dhënë në Kallmet për organizimin e një kryengritje në Lezhë ndaj zyrave te instaluara të pushtetit diktatorial dhe u grumbulluan në qendër të Kallmetit . Me sëpata, kmesa, kosa u shtruan në kuvend të thjeshtë por dukë parë që lajmi mund të ishte një kurth i sigurimit të shtetit dhe mos armatosura e duhur i detyruan të kthehen në shtëpi. Por kjo nuk i ka pëlqyer një kallmetori nga Kallmeti i vogël ish spiun i komunisteve dhe kaçakeve të malit dërgoi lajm në Shkodër se kallmetoret do të sulmojnë Lezhës ndaj një pjesë e brigadës se ndjekjes se kufirit me urdhër të Mehmet Shehut u nis për të djegur Kallmetin dhe vrarë qindra kallmetore antikomuniste. Fatmirësisht një tjetër kallmetor punëtor policie , një ish anëtar i Brigadës së shtatë sulmuese të Luftës diku jo shumë larg Kallmetit dhe Shkodrës takon një pjesë të brigadës se ndjekjes.
-Po ju !- iu drejtua komandantit të cilin e kishte pasur shok luftë.
-Po shkojmë drejt Kallmetit me urdhër të Komandant Mehmet Shehut për të shtypur me zjarr e hekur ato qindra antikomuniste kallmetor që do nisen për të sulmuar në Lezhë zyrat tona të pushtetit popullor.
– Nuk është e vërtete !- ia pret kallmetori- unë nga Kallmeti po vij dhe nuk pashe asnjë gjë të dyshimtë.
-Me të vërtete e ke sepse na lajmëroi një kallmetor që ishte me to.
– E di se ishte filani që ju tha.
-Po ai dora vete.
-Harrove ti kur ishim në luftë sa herë na ka rrejte?
-Me të drejtë !- ia pret komandanti kallmetorit dhe i jep urdhër kompanisë se ndjekjes të ktheheshin për në Shkodër.
Kallmetori M.  punonjës i policisë dhe ndjekjes se kufirit ktheu kokën pas dhe që larg dalloi krenarinë e Bjeshkës se Velës dhe një ngrohtësi shpirtërore i vrapoi në vena sepse arriti që Kallmeti dhe kallmetoret edhe kësaj herë të shpejtojnë përsëri nga një tragjedi e rrethimit komunist falë një biri të tij që e rriti dhe e burrëroi me ndjenjat e trimërisë dhe besnikërisë ndaj vendit që e lindi dhe e rriti.
Jacksonville Floirda
Qeshor 2017

Filed Under: Histori Tagged With: diktatura komuniste, Kallmeti, Lek Gjoka

  • 1
  • 2
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Shqipëtarët me besim të pakufishëm se Amerika se do të jetë miku ynë i përjetshëm
  • Eugene Pittard dhe kontributi i tij nё zbulimin e periudhёs sё Neolitit (7000-4500 p.Kr) nё Shqipёri
  • Argjentina një ëndërr e jetuar
  • “Kisha mesjetare e Shën Aleksandrit në Bokion (Pruell-Spiten): Historia dhe arkitektura”
  • 4 Korriku – Meteor i Demokracisë Botërore dhe Dritë Udhërrëfyese për Lirinë e Popujve
  • FEDERATA VATRA: AMERIKË, GËZUAR 4 KORRIKUN, 249 VJETORIN E PAVARËSISË
  • 10 arsye përse ne shqiptarët duhet të duam SHBA-në pa kushte
  • Jehona e Deklaratës së 4 Korrikut të vitit 1776 në SHBA dhe Shqipëria
  • Sotir Kolea, 4 shtator 1872 – 3 korrik 1945
  • Bajroni dhe dy këngë të Folklorit Shqiptar
  • Aty, ku fjala, kënga, vallja, lutjet, gëzimi e hidhërimi bëheshin vetëm shqip!
  • 7 Fakte Tronditëse Ujë me Akull ose me Temperaturë dhome
  • SHKOLLA VERORE SHQIPE NE KROACI, SELCE 2025
  • Drejtori Ekzekutiv i Institutit të Krimeve të Kryera gjatë Luftës në Kosovë Dr. Atdhe Hetemi priti në takim Dr. Elmi Berishën, kryetarin e Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës, VATRA
  • Mësuesit e Shkollës Shqipe në Bavari

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT