• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Gjakova e Kreshnikëve

February 24, 2013 by dgreca

NGA BARJAM DOKA/ New York

Në këtë shekull të pavarsisë së shqipërisë që përkon me shekullin  e ngritjes  e valvitjes së lirë të  flamurit  Kombëtar Shqiptar dhe 5 vjetorin e pavarësisë së  së Republikës së Kosovë  është e pamundur të  përmendësh  të  gjithë herojtë, heroinat, patriotët, trimat dhe njerëzit e  mençur, që për të mbrojtur nderin e kombit dhe  flamurin me shqipen dy krenare, sakrifikuan  ç’do gjë  të  shejtë  të tyre për lirinë dhe çështjen kombëtare. Në bjeshkët e larta të  Apleve, atje ku lindin “Zanat” dhe Kreshnikët,  në rrëzë  të tyre  shtrihet Malësia Kreshnike  e Gjakovës  një nga vatrat e kultures, mençërisë  dhe  trimërisë  Shqiptare, vendi  që  lind djem dhe vajza , bijtë dhe bijat më të mira  nga Kosova  trime,   flamurtarët më të njohur  të  kombit shqiptarë  për të cilën edhe rapsodi  do ta  përshkruante  si më  poshtë në vargjet e këngës së tij popullore:

Ani moj Shqipni mos thu’j se marova!
Ani se djemt tu hala janë gjallë.
O n’komë’ jan çu’ rrept o Kosova
E bajnë luftën ballë o për ballë-e.
More ishin ditët ma të vshtira
Me njëmijenantqindedhet-e.
Kur n’Kosovë ra egërsina
Don me zhbi çdo bimë mbi dhe!
More se n’Prishtinë, aty pik s’pari
More krisi topi o me duhi.
O aty gjaku i shqiptarit
Ra në tokë me bi përs’ri
.

Kreshnikët e këtyre bjeshkëve lanë gjurmë të thella në histori,  gjurmë  që gjenden deri në lashtësi , gjenden  edhe    në shkrimin më të  lashtë Ilir që është  gjetur  në rrethinat e Shkupit që është  shkruar në alfabetin Iliro-pellazg që daton  përpara 9500 vjetësh

( datuar me C-14)  ku  thuhet:

”Kreshtë se le yllt si lis je”  (Kreshtë nuk e le  Yllin, si lis je).

Gjurmët Ilire  në këto treva i gjejmë të mishëruara  më vonë në  qytezën ilire të Rosujës, aty ruhen   gjurmët e  një qytetërimi të mijëvjeçarit të  dytë para krishtit(p.e.sonë).

Por edhe  Herodoti,  në librin e tij të historisë,  përmend ekzistencën e banorëve  të fuqishëm të Kreshtianëve.

Në  legjendat e kësaj malësie , kjo trevë  përmendet  si  vendndodhja e “Zanave”  që mishërohet në botë,  vetëm me zakonet Iliro-Shqiptare, me  vajzat që kthehen në “burra kuvendi”,  në  “Vrigjëreshat Shqiptare”.

Gjakova me Malësinë e saj është  djepi i trimërisë dhe i mençërisë shqiptare ,  është treva që ka lindur  patriotë dhe   heronj  të spikatur  të kombit shqiptar. Në këto anë janë zhvilluar mjaft beteja për liri, si ato kundër ekspeditave ndëshkimore osmane  ashtu edhe ato kundër pushtuesve serbo-malazezëve.Këta të fundit,  nga urrejta që nuk e nënshtronin dot krahinën,   pas një qënderese heroike të malësorve, në vitin 1913 e dogjën gjithë malësinë e Gjakovës  dhe rrugët e saj i  mbushën me trekëndësha patriotësh e njerëzish të varur në litar.

Disa heronj  të  Gjakovës.

Në këto pëvjetorë  të pavarësisë  është e pamundur të përmendim të gjithë herojtë dhe heroinat që pa dallim feje, krahine   derdhën gjakun për çështjen shqiptare, ku edhe  poeti  në “librin e burgut” do ta shprehte si në vargjet e mëposhtëme:

…………………………………………………………………….

Ngjyeni n’at gjak shqiptarë, voet e pashkëve,

 e si me langun e shejt n’at gjak kungoni!

Se gjak ma i pastër e fisnik nuk rrodhi

e plot ugur për t’ardhmen e vatanit.

……………………………………………………………….

Gjakova lindi trima e trimëresha,   burra e gra të zgjuara, lindi patriotë dhe heronj, lindi,  Gjon Nikollë Kazazin, Haxhi Zekën.

Atje u  lind  Sulejman Vokshi.

Gjakova krenohet me heroinën Shote Galicën ,  me  Mic Sokolin.

Gjakova  lindi  Asim Vokshin,  vullnetarin e brigadave internacionale të Spanjës,  lindi mentorin dhe pajtuesin e gjaqeve Z. Anton Çetën, por Gjakova lindi edhe “trimin e Dragobisë” heroin e popullit shqiptar  Bajram Currin që  rapsodi popullor e kujton  si më poshtë në vargjet e këngës popullore gjakovare:

 

………………………………..

Bajram Curr, o Bajram Curr
Emni yt s’harrohet kurr!
Të ka lind-o nanë Gjakova
S’të harron Kosova!
Bajram Curr, o Bajram Curr
Emni yt s’harrohet kurr
Të ka mbajt-o Dragobia
S’të harron Shqipnia!

……………………………….
Hej, moj Kosovë-o ty t’a lumsha shpinën!
Hej, bijtë e tu’ e kan lu’jtë martinën!
Me Bajram Currin, Isa Boletinin,
Me Azem Bejtën e Hasan Prishtinën

Gjakovarët, të lindur dhe të rritur rrëzë  Alpeve  shqiptare, atje ku shqipja ngren folenë e saj , nuk ju nënshtruan asnjëherë të huajit. Nuk pranuan të nënshtrohen,  por luftuan deri në grahmat e tyre të fundit, aq sa rrugët i mbushën me gjak (gjak-ova). Ndoshta këndej vjen edhe emri Gjakov- ë, a.Trimat e saj luftuan kundër pushtuesve osmanë e  kundër pashallarëve.

 Mic Sokoli i vuri gjoksin topit.

Ashtu tepër e veçantë është edhe vepra e heroinës dhe luftëtares   Shote Galica,  me të cilët shqiptarët indentifikojne Zanat Shqiptare, femrat trime dhe luftëtare  të kombit  tonë.

“Zanat”, “Zonjat, “Virgjëreshat”  Shqiptare,  si asgjëkundi veçse  në legjendat Ilire ,  ulen pranë oxhakut në  odat e kuvendeve  përkrah burrave  më të mençur  e më trima dhe kishin të drejtë të  merrinin  vendime, për të mbrojtur vetveten, shtëpinë dhe kombin e tyre, për t’ju lëshuar  pa ju trembur qerpiku  dhe  pa ja kthyer shpinën armikut.

Jo vetëm nga trimëria por edhe nga dituria dhe nga kultura Gjakova nuk ngeli pas qyteteve tjera shqiptare.

Në vitin 1896 Ahmet Zherka solli aparatin e tij të parë fotografik me të cilin u fotografuan mjaft prej trimave, trimëreshave,   heronjve dhe heroinave shqiptare, midis tyre edhe heroi i popullit Shqiptar , Bajram Curri.

 

Patriotët e familjes Zherka/

Nga Tropoja  e  Malësisë së  Gjakovës rrjedh  familja fisnike e patriotike e Z.Ahmet Zherkaj , tani me banim në  SH B A (New York). Edhe prej kësaj   familje, gjenerata të tëra të saj  gjatë gjithë historisë vijuan  pa u tutur  rrugën  patriotike  të parëve të tyre ,  luftuan si heroj duke derdhur  gjakun për të  jetuar të lirë nga zgjedha e huaj dhe  e  pushtuesve  të vatanit. Kur pushtuesit ju vërsulën trojeve Shqiptare,  Hasan Isuf  Zherka  (babai I Ahmetit)  me 7 prill 1941  jep sinjalin për kryengritje kudër pushtuesve fashistë  duke sulmuar dhe çliruar postbllokun në Qafë Stobërdhë.

Pas kapitullimit të italisë fashiste,  hitlerianët u orvatën të rimerrnin pikat strategjike duke  sulmuar përsëri postëbllokun e Qafës  por forcat clirimtare të komanduara nga Gani Kryeziu e  strategu Gani Brahim Zherka ,  si dhe nga çetat e komanduara nga  Hasan Isuf Zherka , Rustem Bajraktari, Musë Neza, Hamit Perolli  etj, i qëndruan heroikisht sulmit nazist dhe me ofensivën e tyre ju shkaktuan nazistëve  në fushën e betejës  92 SS të vrarë  duke çliruan edhe pjesën më të madhe të krahinës.

Në funvitin 1943 u formua Shtabi   “Djemt e  Shqipes” ,  i përbërë nga Hasan Kryeziu, Ali B.Zherka, Shpend Zherka etj,  ku qëllimi i tij kryesor  ishte  clirimi dhe bashkimi i Kosovës me Shqipërinë.

Në shtëpinë e Hasan Isuf Zherkës,  më 20 shtator1943 lindi  Ahmet Zherka,  i vetmi fëmijë që mundi të mbijetonte  në atë familje  e cila  kishte  vënë  gjithëshka  në   shërbim të  patioritzmit dhe çështjes kombëtare.

Patrioti  Hasan Isufi ( Zherka) i edukuar me ndjenja patriotike nga të parët e tij,  nuk mundi të duronte poshtërimin e pushtuesve të rinj  që  vazhdimisht e poshtëronin  duke e kërcënuar edhe me jetën,  për sakrificat dhe patriotizmin,  që ai ç’faqte  në shërbim të Lirisë dhe  çështjes kombëtare.

Më  1953 Ahmet  Hasan Zherka   gjendet  përballë një pusie të pregatitur nga Pero Çukiçi,  por e mund  atë.

Çukiç ishte agjent i UDB-së dhe  me  gjithë rrethin e tij fisnor kishin uzurpuar dhe mbanin  të  gjitha  postet kryesore në qarkun e Gjakovës  dhe asgjë s’mund ta ndalonte pë tu  hakmarrë  kundra patriotëve Shqiptarë.

Gjykata e përballur me mjaft  rrethana  lehtësuese e dënon zotin Ahmet  vetëm me 6 muaj burg,  por me ndërhyrjen  e Nikë Sokolit dhe me ndihmën e  Hysen Biberaj atë e  transferojnë  të  internuar  në llogorin (kamp internimi) e Kamenicës.

I gjendur në këto kushte të vështira por  i edukuar me ndjenjat më të mira   patriotike të   familjes Zherkaj ,  rritej e hidhte shtat përditë  djaloshi i ri  Ahmet Zherka i cili nuk u përkul asnjëherë por jetën e tij ja kushtoi çështjes së bashkimit kombëtar ashtu siç bënë edhe të paret e familjes së tij.

Për trimërinë dhe patriotizmin që çfaqnin  familjarët e saj, u përbuzën e u  ndoqën vazhdimisht  nga pushteti i instaluar Serbo-Sllav ,  nga  UDB-istët  e tyre.

Por Zherkajt asnjëherë nuk u përulën dhe nuk pranuan sklavërinë , veçse me krenari e pa u pëkulur u ballafaquan me provokimet,  dënimet dhe  me dëbimet në kampet e ndryshme të internimit.

Sistemi  kishte angazhuar kundra tyre skemat më provokuese nga arsenali i tij  për ta  hequr “qafe” këtë familje.

Z. Ahmet Zherka  u detyrua të braktiste  vendlindjen  e të emigronte  drejt SH B A-së duke marrë më vete edhe  shoqen e tij të jetës, Shpresën,  –  “Shotën”  e  tij .

Nuk është coincidence,  por Alpet janë vendlindja e Zanave e Shotave e Mic Sokolave dhe e Azemëve … .

Edhe në SHBA  Z. Ahmet,  i djegur nga malli për atdheun e dëshirën për liri  kombëtare    vazhdoi përsëri aktivitetin  patriotik e kombëtar.

Mbas   dy (2) vjetësh që  shkeli në Kontinentin e Ri   z.Ahmet themeloi  organizatën   “Bashkësia Shqiptare”.

Ai filloi botoi  të botojë  revistën e posaçme  me titull  “BOTIM I SHËRBIMIT TË BASHKËSISË SHQIPTARE ”  dhe  prej asaj dite   ka qenë dhe vazhdon të jetë në krye të gjithë aktiviteteve  që i dedikohen çështjes kombëtare këtu,  në  diasporën  shqiptare,  në  SH.B.A.

Zemra e tij digjej pë kombin , për vendlindjen.

Në vendin e tij të punës  Z.Ahmet Zherka mbante flamurin Kombëtar Shqiptar por një ditë përgjegjësi i tij (supervisor) shikon flamurin dhe gjithë mllef    i  nervozuar  e shkul  flamurin,   dhe e shkel me këmbë.

Ahmeti nuk mundi ta gëlltiste atë poshtërim.   Merr armën dhe shkon në zyrën e tij.

Aty e gjen të  vetëm në zyrë   dhe ia  numëron  plumbat në lule të ballit , përdhosësit të Flamurit Kombëtar.

Pas kësaj  del në rrugë , lajmëron policinë dhe kur vijnë forcat e rendit,  vetë dorëzohet duke  ju rrëfyer për gjithë ngjarjen.

Shpresa dhe fëmijët më kot pritën atë natë që Ahmeti të kthehej në shtëpi.

Nga  qelia ku ishte mbyllur,  kërkoi leje të fliste me Shpresën  dhe fëmijët të cilët  më kot e pristnin ,  atë natë  e të nesërmen   që “Avni Rustemi” (kështu e thërrasin,  këtu në N.York  zotin  Ahmet Zherka)  të kthehej pranë familjes , pranë tyre.

Natën tjetër bie zilja e telefonit, Shpresa  ngren receptorin  dhe  nga zëri njohu Ahmetin,  pasi u përshëndetën e  pyet: “Kur do të kthehesh, Ahmet”?

– “Shpresa!. Unë nuk kthehem shpejt, mund të vonohem gjatë,  jam i burgosur  por ti kujdesu për fëmijët”!.

“Shota”, Shpresa Zherka,  i thotë: “Po Ahmet, patjetër .  Ti mos u mërzit ……”,  por biseda nuk mund të zgjaste më  tej, koha e lejuar  për bisedë telefonike kishte mbaruar.

Këtu mer fund edhe vazhdimi i mëtejshëm i botimit të   revistës  së komunitetit Shqiptaro-Amerikan  për Nju Jorkun me titull “BOTIM I SHERBIMIT TE BASHKESISE SHQIPTARE”  që udhëhiqej drejtpërsëdrejti nga trimi dhe patrioti   Ahmet Zherka.

Edhe pasi u  lirua nga dënimi,   Z. Ahmet përsëri nuk e ndali veprimtarinë e tij patriotike në shërbim të çështjes kombëtare , ai  gjindet kudo   në krye të demostratave , në ndihmë të  shoqatave dhe individëve , në ndihmë të vullnetarëve të UÇK-së, gjithëandej ku  mund të kontribohej në ndihmë të çështjes kombëtare dhe bashkimit të trojeve shqiptare .

Me vitytet patriotike  të  kësaj familje ,  Shpresa  edukoi  fëmijët , djemtë dhe vajzat e saj.

Ilir Zherka./

Të gjithë e njohim dhe  kemi dëgjuar për  djalin e Ahmetit, Ilir Zherkën, Drejtorin Ekzekutiv në DC, qysh prej vitit  2002 .

Përpara se të  vinte në Uashington DC     zoti  Ilir ishte “Preisdent i Ligës Shqiptaro-Americane” dhe luftoi me devocion  për demokratizimin e ballkanit dhe mbrojtjen e çështjes kombëtare të Shqiptarëve që jetonin  kudo në trojet etnike të tyre.

Iliri  është   një ikonë drejtësie  në mbrojtje për  bashkimin,  trashëgiminë dhe të drejtave të çështjes kombëtare Shqiptare.

Dhe vajzat Ahmetit nuk ngelën pas.

Po ashtu edhe djali tjetër,  “Shqiponja”  e  Ahmetit u rrit po me ato virtyte.

Sefedin Ahmet  Zherka  realizoi ëndrën e tij  për tu bërë “shqiponjë”,  për të fluturuar  lart në qiejt  blu të pafund rreth globit.

Gjatë  Luftës  në Kosovë , 1998-1999 , Sefedini   vullnetarisht u tregua i gatshëm për  të sjellë me aeroplanin  e drejtuar  nga vetë  ai  drejt Amerikës, drejt  SH B A, drejt kontinentit të shpresës,  refugjatët Kosovarë që u dëbuan  me dhunë ushtarake  nga klika e Slobodan Milosheviçit gjatë pastrimit etnik  që ushtruan në Kosovë.

Është nder për ne  dhe  brezat që vinjë më pas, të mbajmë të gjallë, të kujtojmë patriotizmin dhe veprat e pavdekshëme të këtyre njerëzve të shquar.

Njëkohësisht   është  e pamundur që në këto  pak rrjeshta të rradhisësh të  gjithë veprat dhe  emrat  e   heronjëve dhe  patriotëve  të tjerëve që edhe jetën  nuk e kursyen në shërbim të  Shqiptarizmës.

Literatura

* Takimi,  Prof.Bajram Doka, Tomë Paloka  me Z. A.Zherkën,  dt. 12/15/12 ora 15-17 ( Tek Gjergj Dedvukaj-Giovanni pizza)

* Shqiptarët e Amerikës Vehbi Bajrami, faqe 490,491

* “ME SHQIPTARËT E AMERIKËS” – Qazim Doda – E vërteta e Ahmet ...

    www.youtube.com/watch?v=xfcsoPlz25k

* Libri i Vehbi Bajramit  “Shqiptarët e Amerikës”  faqe 490,491

* “Në moshën 48 vjeçare …………”. Nga Beqir SINA, New York, SHBA

* Botim  i   shërbimit  të bashkësisë shqiptare, viti I III-të ,Nr. 3,;f. 3~15.

Po aty, “Kryengritja e Armatosur e Malësisë së Gjakoves në vitin 1941”.

Filed Under: Opinion Tagged With: Ahmet Zherka, Bajram Doka, Gjakova Kreshnike

Artikujt e fundit

  • KANË FILLUAR PUNIMET PËR REHABILITIMIN E KISHËS SË KUVENDIT TË ARBËRIT AFËR LEZHËS 
  • BOSTONI, VIZITA E RRADHËS E KRYEMINISTRIT TË KOSOVËS ALBIN KURTI
  • Kombi shqiptar dhe politikat e sigurisë në ditët e sotme
  • Dalip Greca – Emër i Pashuar
  • Dalip Greca, një emër në kujtesën e gazetarisë shqiptare
  • Dalip Greca, një profesionist dhe patriot i madh
  • Kur vdekja merr krijues dhe atdhetarë të mirëfilltë
  • Lamtumirë kolegu ynë Dalip Greca
  • IN MEMORIAM, DR. GJON BUÇAJ
  • Ikja e Dr.Gjon Buçaj e Dalip Grecës, komuniteti humbi dy patriotë të përkushtuar
  • Një prej atij brezi…
  • I PAHARRUAR QOFTE KUJTIMI I Dr. GJON BUCAJ
  • DR. GJON LEK BUÇAJ, NË SYTË E NJË MIKU TË VJETËR
  • Requiescat in pace Dalip Greca! Pushofsh në paqe mik e koleg i çmuar!
  • Vajtojmë njeriun fisnik e patriot Dalip Grecën

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari Albin Kurti alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla Astrit Lulushi Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fadil Lushi Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Tregim Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT