Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

DITET E KULTURES SE KOSOVES NE DIASPORE

by

Na shkruajne nga Brukseli: Ali Podrimja, figurë emblematike, që i shërbeu të sotmes dhe të nesërmes poetike shqiptare./

nga   Agron Shele*/

Në kuadrin e 100-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Shipërisë, Unioni i Shkrimtarëve dhe i Kritikëve Shqiptarë në bashkëpunim me Shoqatën e Shkrimtarëve Shqiptarë në Belgjikë, organizuan në Bruksel, orën letrare “Ditët e Kulturës së Kosovës në Diasporë”, orë letrare e cila mbështetej financiarisht nga Ministria e Diasporës Kosovë dhe që kishtë për promocion promovimin e Antologjisë poetike “Dhimbë e bukur (homazh për poetin Ali Podrimja)”, përgatitur nga autorët Reshat Sahitaj dhe Begzad Baliu.

E veçanta e kësaj ore letrare ishte përfaqësimi gjithëpërfshirës i të gjitha trevave shqiptare përberenda këtij  Unioni letrar me autorë nga Shqipëria Bahri Myftari, nga Kosova Gani Xhafolli dhe Reshat Sahitaj, nga Maqedonia Kalosh Çeliku, nga Mali i Zi  Haxhi Shabani dhe nga   Presheva Arsim Halili. Ora letrare u hap nga Koordinatorja  e Shoqatës së Shkrimtarëve të Belgjikës znj Shiponja Duro, e cila e çeli këtë sipar me poezitë pishtar të këtij autori të madh për Kosovën, ku shprehje të tilla si: “Kosova është gjaku im që nuk falet!, Më shumë se kushdo tjetrër të njoh, Kosovë, Unë biri yt .”etj, krijuan sensacionin e duhur për zhvillimin e këtij aktiviteti.  Më pas  këtë event e përshëndeti dhe  Ambasadori i Republikës së Kosovës Z Ilir Dygolli, i cili falenderoi nismëtarët  dhe organizuesit e këtij eventi, si dhe  Unionin që ata  përfaqësojnë,  falenderoi të pranishmit, si dhe u ndal në kontributin e poetit të madh Podrime,si autori më i përkthyer kosovar në kulturat e tjera letrare, kontribut i cili me plot të drejtë vlerëson dhe indetifikon kulturën  kosovare dhe asaj shqiptare. Në fjalën e tij Z Reshat Sahitja i bëri një rezome të shkurtër kësaj antologjie poetike, ku rreth 60 autorë të njohur si Agim Vinca, Kristaq Shabani, Musa Jupulli, Visar Zhiti etj, me zërin e tyre poetik i thirrën himn lajmotivit të jetës dhe  veprës së këtij poeti me përmasa kaq të mëdha. Për  veçoritë poetike, stlistikore, rolin e tij në ngritjen e nivelit artsitik dhe modernizimin e poezisë kosovare, si  dhe mesazhin e madh të Popdrimes për rritjen e ndërgjegjies së popullit kosovar, do referonin përfaqësuesit e ftuar nga mbarë trevat shqipfolëse, të cilët me ilustrimet e tyre në vargje do krijonin një atmosferë shumë më të këndshme dhe do e bënin këtë event edhe më emocionues. Në fund të takimit autorët me banim në Belgjikë do shprehnin opinionet e tyre rreth kësaj embleme poetike, duke e bërë takimin edhe më interesant. Dr Xhovalin Kola do shprehej se: “Podrimja ishte autori parë kosovar që bashkoi poezinë me ç’ ështjen e zgjidhjes së problemit kombëtar”. Poeti, piktori dhe historiani Lekë Pervizi do e mbështeste referencën  e tij rreth kushteve historike në të cilën u zhvillua kjo poezi dhe me plot të drejtë ai do e përkufizonte këtë poezi si:  “Poezi e pasthirrmës dhe rizgjimit të ndërgjegjies kombëtare”. Shkrimtari Albert Nikolla u referua në simbolikën dhe teknikën poetike të këtij autori dhe do e cilësonte poezinë e Podrimes si :”Simbolikë e poezisë moderne kosovare”. Inisiatori i Antologjisë poetike shqiptare në Gjuhën Frënge me rreth 80 autorë shqiptarë, botuar këto ditë në Belgjikë,ku natyrisht përfaqësohet dhe poeti madh Podrimja, z. Vasil Çepani përgëzoi të ftuarit dhe u shpreh se ‘ikja’ e Ali Podrimes ishte si nje shëtitje pa fund.Vlen të përmendet se imazhet dhe pamjet e këtij eventi u përcollën nga fotografi profesionist dhe i talentuar z.Asllan Krasniqi. Për të pranishmit u shtrua edhe një koktej, ku nën trokitjen e gotave dhe bisedës së lirë do përjetoheshin çaste dhe momente nga më mbresëlënëset, momente që mund të ti falin vetm kreatura të tilla krijuese dhe korifenj të kulturës tonë kombëtare, sikurse është dhe do të mbetet për jetë poeti madh Ali Podrimja.

* Sekretari Përgjithëshëm Internacional “Pegasi” Albania

SHQIPTARET E KANADASE, FESTE ME ELITEN E KULTURES SHQIPTARE

by

Albanian Canadian Events sjell elitën e kulturës shqiptare për 100 vjetorin/

Nga Nora Kalaja, New York/

Kanadaja nëpërmjet punës fisnike të Albanian Canadian Events ka filluar përgatitjet për Koncertin e madh të 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë. Me në krye, organizatorin dhe biznesmenin e suksesshëm z. Tonin Ndoja, komuniteti shqiptar dhe kanadez po angazhohen për realizimin e këtij manifestimi madhështor.  Të pranishëm do jenë tenori Kastriot Tusha, Myferete Laze , Vellezrit Endri & Stefi Prifti dhe Mera Zymeri. Gjithashtu e Ftuar speciale Mjeshtree madhe Tinka Kurti, zëri legjendar i Mera Zyberit, grupi përfaqësues i New Yorkut (aktorët Shaban Lajci, Tomë dhe Blerina Gjergji), grupi i shquar valltar, ‘Bijtë e Shqipes’, orkestra e famshme Alba, dhe të ftuar nderi. Koncerti zhvillohet me 24 nëntor 2012 (www.albcanevents.com).

Shqiptarët  e Kanadasë përgatiten për 100 vjetorin e Pavarësisë

Intervistë Eksklusive me Z. Tonin Ndoja, Albanian Canadian Events

 Më 24 nëntor, pra pak ditë para startimit të ditës që plotëson 100 vite të pavaruara për shqiptarët, edhe në Kanada do të festohet. Cilat janë disa nga përgatitjet e albaniancanadian për për këtë ditë?

 Tonin Ndoja: Po është e vërtetë. 24 nëntori i këtij viti që shënon plot 100 vite pavarësi do të jetë një ditë e madhe feste për shqiptarët e Kanadasë. Për vetë rëndësinë e madhe që ka kjo festë për shqiptarët, ne si staf i Albanian Canadian Events kemi punuar që herët që festa të përcillet me madhështinë që meriton. Që në praneverën e këtij viti, menjëherë pas përfundimit të koncertit në traditë të pranverës, kemi filluar të marrim masat përgatitore. Fillimisht kemi rezervuar sallën për aktivitetin, ndërkohë që vetë kam udhëtuar për në Tiranë ku edhe kam nënshkruar kontratat përkëtëse me artistët, si edhe jam marrë me dokumentacionin e tyre. Duke qenë se akoma vendi ynë Shqipëria  akoma nuk ka shkëmbime në nivel ambasadash, kam adresuar një menagjer i cili ka pasur tagrin për të udhëtuar drejt Romës për të siguruar vizat e udhëtimit.Në këtë kontekst nuk mund të lë pa vlerësuar ambasadën kanadeze në Romë, e cila ka qënë një mbështetëse dhe dashamirëse e të gjithë aktiviteteteve tona në Kanada.

Puna ka vijuar me informimin e publikut me të gjithë format tashmë të njohura si me postera, postcard-s, e-maile, fb-linked, twitter, Tel dhe TV.

 Z. Tonin, deri tani keni organizuar shumë koncerte, festivale, mbrëmje kulturore. Ç’far  nënkupton festa me datën 24 nëntor, sidomos për rëndësinë historike të 100 vjetorit të pavarësisë?

 Tonin Ndoja: Të  gjitha evenimentet kanë rëndësinë e vet, por aktiviteti i  100 vjetorit është  një motiv më shumë, pasi finalizohet një shekull luftë e përpjekje për mbijetesë të shqiptarëve. 100 vite liri dhe shtet, por fatkeqësisht jo për të gjithë shqiptarët në trojet e tyre. Pak më shumë se një dekadë më parë edhe Kosova ju bashkëngjit listës së shteteve të pavaruara të globit, por ende pjesë të trungut të shqiptarëve janë të shkëputuara si një mallkim antishqiptar që ende vazhdon, ndonëse është në momentet e fundit. Janë Camëria, Lugina e Preshevës e Bujanoci etj. Shqiptarët në Mal të Zi dhe në Maqedoni ende nuk i kanë të drejtat që meritojnë dhe u takojnë. Megjithatë optimizmi ndër shqiptarë nuk mungon. Kjo shikohet qartë në organizimet dhe festat e përbashkëta.

 Ndonëse janë të shpallur në postera, cfar mund të thuash më shumë për artistët shqiptarë që do të entuziasmojnë sallën në ditën e shqiptarëve?

 Tonin Ndoja: Për vetë specifikën që paraqet evenimenti, ne jemi përpjekur të sjellim elitën e kulturës dhe muzikës shqiptare. Janë të mirnjohur ndër shqiptarë anë e mbanë botës si tenori i madh shqiptar Kastriot Tusha, ikona e muzikës së lehtë Myfarete Laze, këngëtarët tipkë të veqantë si Endri & Stefi Prifti. Por ky event do të sajdiset me elitën e teatrit dhe kulturës shqiptare, aktoren e madhe Tinka Kurti.

Nuk mund të mungonte një zë i fuqishëm nga Kosova e lirë Mera Zyberi me këngën më të fundit të saj “Ora e historisë”. Një realizim i shkëlqyer dhe i merituar për që i kushtohet festës së 100 vjetorit.

Ndërsa nga New-Yorku do të jenë pjesmarrës aktorët Shaban Lajci, Tomë dhe Blerina Gjergji të cilët do të interpretojnë momente historike që kanë shoqëruar ngritjen e e flamurit.

Edhe komuniteti shqipëtar këtu në Kanada do të ketë përfaqësuesit e vet gjatë interpretimeve. Konkretisht është ftuar këngëtarja Grace Paci e cila do të interpretojë himnin e flamurit shqiptar dhe atij kanadez, si dhe muzikanti Sami Pacolli me vjazën e tij do të përshëndesin publikun dhe artistët e ardhur nga Shqipëria.

 Për vetë rëndësinë e aktivitetit, a do të ketë pjesmarrje autoritetesh si shqiptare ashtu edhe kanadeze?

 Tonin Ndoja: Jemi ne kontakte  te vazhdueshmë  me ambasadoren e RSH në Ottawa, Z. Elida Petoshati, e cila na ka  përkrahur në shumë aktivitete, edhe kësaj rradhe kanë konfirmuar se do të jenë prezentë, ku edhe janë parashikuar përshendetje në emër të Ambasadës që përfaqëson republikën e Shqipërisë.  Po ashtu do të ketë pjesmarrës nga parlameti i  Ontarios dhe të Canadas, por pritet që edhe ministra te qeveris Kanadeze të ndjekin evenimentin e shenjëtë të shqiptarëve. Megjithatë gjatë ditëve në vazhdim websiti ynë do të jetë në shërbim të të interesuar me informacion të përditësuar.

 Atmosfera por dhe niveli i aktivitetit janë më ndryshe këtë vit. Cili është ndryshimi,  dhe çfarë mund të presi publiku nga përjetimet dhe eksperiencat në këtë koncert?

 Tonin Ndoja: Albanian Canadian Events tashmë eshte konfirmuar dhe vlerësuar nga komunitetiti shqiptar këtu por edhe më gjerë. Kësaj rradhe  stafi është edhe më me përvojë, pasi ka kaluar me sukses edhe aktivitete të tjera. Vecoj faktin se koreografja Denajda Dhrimaj ka filluar pregaditjet me grupin e valleve “Bijte e Shqipes” një grup i krijuar nga Albanian Canadian Events. Gjithashtu dhe dy prezantuesit e kesaj mbremje te madhe,  aktori shqiptaro-kanadez Indrit Kasapi dhe Edlira Cini,  po punojme ngushtë me njeri tjetrin per te realizuar programin sa me professional. Javen që vjen kemi takim me inxhinieret e salles se koncertit për finalizimin e dritave, skenografisë, dhe detaje te tjera, cdo gje falë teknologjisë do bëhet live dhe do trasmetohet nëpër monitorve ne cdo ambjent të pallatit të koncerteve. Ky koncert do mbetet për shumë kohë ne kujtesën e ç’do pjesmarrsi.

 Keni ftuar enkas dhe orkestrën e famshme Alba të New Yorkut. Çfar  ofron programi këtë natë?

 Tonin Ndoja: Orkestra Alba Edmond Xhani (drejtues),Maksim Vathi saxophone, Ilir Dangellia, Zini Borova jan nje garanci me shum per suksesin. Ketij grupi i shtohet dhe xhez bandisti Kanadez  Barete Santourdjian dhe Lola Kecaj  violin

 Mesazhi juaj për publikun për koncertin dhe mesazhi për shqiptarët për festën e 100 vjetorit.

 Tonin Ndoja: Unë do uroja që komuniteti shqiptar do gjejë një motiv më shumë të marrë pjesë ne Koncertin e 100 vjetorit të organizuar nga Albanian Canadian events, por dhe në të gjitha aktivitetet që do organizohen nga individdë apo shoqata te ndryshme këtu në Kanada, pasi motivi është i njëjtë:  të festojme të gjithë së bashku dhe të percojmë tek brezi i ri vlerat tona të muzikës dhe artit.  Shprehja ime e vjetër ka qenë atë si nuk arrin ta bëjë politika, le ta bëjë muzika dhe ne te bashkohemi dhe ne vllazërim me njeri tjetrin vetem te festojme dhe te gezojmë, për një të ardhe më të mirë.

 Ruajtja e traditave forcon identitetin kombëtar, sidomos në diasporën shqiptare jashtë vendlindjes. Cili është angazhimi i komunitetit shqiptar në Kanada në këtë drejtim ?

 Tonin Ndoja: Komuniteti shqiptar këtu në Kanada është shumë i ndjeshëm dhe në një mënyrë apo tjetër e shpreh se i mungon Atdheu , por ka arritur me punë dhe dinjitet te integrohet plotësisht ne jetën kanadeze. Unë do thoja se suksesi i nje elite shqiptaresh këtu në Kanada, të cilët kanë arritur të gjejne vende  pune si ne arsim finance, kërkime shkencore dhe bisnes ne identifikohemi si shqiptar per mire. Por eshte per tu vlersuar lart dhe puna ambicioze e studenteve shqiptarë ku shquhen për rezultate te larta në të gjitha universitetet kanadeze.

 Cila mendoni se do të jetë pjesëmarrja, sa prisni të vijnë në këtë manifestim kulturor, dhe ku do zhvillohet?

Tonin Ndoja: Pjesmarrja pritet te jet madheshtore, kjo tregon dhe fakti i interesimit te madh qe tani, parashikojme një  pjesmarrje masive dhe ne ju kemi ofruar nëpërmjet websitit tone www.albcanevents.comrezervimin e vendeve dhe online duke paguar me visa, mastercard, american expres. Gjithashtu me telefon 289-937-6523.

Falemiderit!

 

I KTHEHET HISTORISË NJË NGA ATDHETARËT QË RISHPALLËN PAVARËSINË KOMBËTARE, NË VITIN 1920

by

Vepra në kuadër të 100 vjetorit të Pavarësisë./

Mbi veprën e Enver Memishaj-Lepenica “Major Ahmet Lepenica, Komandant i Përgjithshëm i Trupave Kombëtare në Luftën e Vlorës, 1920”, Tiranë 2012, vlerësuar prej Prof. Dr. Bardhosh Gaçe, Mjeshtër i Madh./

 Nga Begë Karefil  BEGAJ/

Në kuadër të 100 vjetorit të Pavarësisë Kombëtare, studjuesi i palodhur Enver Memisha-  Lepenica na siell një dhuratë të bukur ëndërrash për  lexuesin dhe veçanërisht për  të ndriçuar faqet e lavdishme të historisë, veprën e tij të njëmbëdhjetë “Major Ahmet Lepenica, Komandant i Përgjithshëm i Trupave Kombëtare në Luftën e Vlorës, 1920”

Vite më parë, në vitin 2000, në kuadër të 100 vjetorit të lindjes së atdhetarit dhe luftëtarit Hysni Lepenica ai na dha një vepër me dokumenta që i kushtohet këtij patrioti.

Autori, si bir i Lepenicës, duhet vlerësuar nga të gjithë ne bashkëfshatarët e tij, që me kurajo, me punë, me mundim nxorri në dritë një figurë të mbuluar nga pluhuri harresës, e që i bëri nder jo vetëm Lepenicës e shquar për trima e atdhetarë por historisë së Labërisë dhe më gjerë, që është shquar në luftra për liri e pavarësi, veçanërisht në Luftën e Vlorës 1920, ku edhe u vendos fati i Shqipërisë.

Kështu që unë si mësues dhe bashkëfshatar i Enverit ndjehem krenar për këta personalitete të shquara të fshatit tonë, por edhe për Enver Lepenicën që ka zbuluar dhe evidentuar veprën atdhetare të këtyre dy burrave duke bashkangjitur emrin e tij me bijtë më të mirë e atdhetar që ka nxjerrë vendlindja jonë, Lepenica.

Me këtë rast e ndiej për detyrë të çmoj dhe të falnderoj Prof. Dr. Alqi Naqellarin dhe shkrimtarin e njohur Novruz Shehu që një vit më parë botuan librin “Enveri i Lepenicës” që i bëjnë jehonë njëmbëdhjetë veprave të botuara dhe të vlerësuara të e z. Enver Memishaj –Lepenica dhe evidentojnë rëndësinë dhe vlerat e këtyre veprave, si dhe aktivitetin e gjërë publiçistik e shoqëror të këtij personaliteti tashmë të njohur në botën kulturore shqiptare.

*    *    *

Libri “Major Ahmet Lepenica…”, ka marrë në studim aktivitetin atdhetar të këtij personazhi të rëndësishëm të historisë sonë: kapiten i parë dhe bashkëluftëtar i Mustafa Qemal Ataturkut, bashkëluftëtar dhe mik i Ismail Qemalit, mbrojtës i Pavarësisë Kombëtare 1912-1913, çlironjës i krahinave të jugut të Shqipërisë nga invadimi grek më 1914, Komandnat i Pargjithshëm i Trupave Kombëtare në Luftën e Vlorës, 1920, ose lavdia e tij se ishte ajo luftë që rishpalli Pavarësinë e harruar dhe të përmbysur nga Lufta e Parë Botërore, Lufta për çlirimin e Matit dhe Dibrës nga pushtuesi serb, në dimrin e vitit 1920, Komandnat i Krahut të Vjosës, në vitin 1921, Qarkkomandant i Xhandarmërisë së Gjirokastrës në vitin 1922, udhëhqës i Revolucionit të Qershorit 1924, kontribues i shquar në hallet dhe problemet e krahinës së Mesaplikut deri sa dha shpirtin e tij të bardhë në vitin 1941.

Jeta e heroit të këtij libri Ahmet Islam Canaj që në histori hyri me emrin Ahmet Lepenica, fillon si ushtar i Perandorisë Osmane dhe që për merita trimërie e zotësi ushtarake u gradua oficer, por zemra e tij rrahu vazhdimisht për atdheun e tij.

Sado me gradë e pozitë  në Perandorinë osmane, kur erdhi momenti në vitet 1911 – 1912 , nuk pyeti më për grada e ofiqe  por iu përgjegj  thirrjes së atdheut, me dëshirë, me zemër e me besim se edhe Shqipëria do të bëhej.

Libri është ndarë në katër pjesë: Pjesa e parë: Jeta dhe vepra e major Ahmet Lepenicës, pjesa e dytë: Në krahët e këngës popullore, pjesa e tretë: Bashkëluftëtarë dhe personalitete të shquara në jetën e Ahmet Lepenicës, pjesa e katër: Dokumenta. Të katër pjesët janë  harmonizuar e lidhur organikisht si vazhdim të njera tjetrës.

 

Në hartimin e kësaj vepre kanë ndihmuar me konsulencat e tyre: Dr. Bujar Leskaj, Dr. Iliaz Gogaj dhe Prof. Nestor Nepravishta. Vlerësimi i librit është bërë nga Prof. Dr. Bardhosh Gaçe, Mjeshtër i Madh.

Libri është paisur me kronologjinë e jetës së Ahmet Lepenicës, burimet dhe bibliografia nga   Arkivi Qëndror i Shtetit Shqiptar, Instituti Historisë dhe Biblioteka Kombëtare, faksimile të dokumentave historike dhe fotografi,  literature e gjerë historiografike, kujtime të botuara, folklor, shtypi i kohës  dhe në fund indeksi i emrave të njerzëve, gjë që do të thotë se jemi para një punimi të mirëfilltë shkencor, që duhet të tërheqë vëmëndjen e një mase të madhe të lexuesve dhe të elitës kulturore shqiptare.

*   *   *

Me këtë libër, Z. Enver Memishaj, ka e përballuar me sukses një punë voluminoze studimore, që kërkon gjithë jetën e njeriut dhe ja ka arritur qëllimit që me  kompetencë shkencore, me fakte, dokumenta të shumta, me analizë, argumenta bindëse e të pa kundështueshme  mbështetur edhe në shtypin e kohës edhe në folklor t`i ngrejë major Ahmet Lepenicës monumentin e munguar dhe t`i kthejë historisë sonë një personalitet të shquar.

E gjith kjo punë voluminoze dhe cilësore tregon bagazhin kulturor që zotron autori, pasionin për të  kërkuar të vërtetën, dashurinë për atdheun dhe vendlindjen.

Ai me kompetencën e një studjuesi na ka treguar se si shkruhet historia, si shkruhet për figura historike  që kanë sakrifikuar gjithëçka për këtë atdhe për këtë truall  që me të vërtetë është larë në çdo pëllëmbë me gjak shqiptari  më shumë për fajet tona se sa të të huajve.

Nëpërmjet figurës së major Ahmet Lepenicës, autori  jo vetëm që ka zbuluar të vërtetën historike të  pa njohur  por ai me durim, me punë të pa lodhur  gjithëçka e ka mbështetur  në dokumenta  që vetëm një njeri me nivel të lartë  intelektual mund ta bëjë, duke grumbulluar  materiale bindëse  të pa kundështueshme  për të vërtetuar atë që ai shkruan, sepse ajo është  e vërteta.

Kujtimet e bashkëkohësve lozin këtu një rol të rëndësishëm, pasi dihet se Lufta e Vlorës ishte një lëvizje dhe luftë ilegale, ku vlonjatët  u mblodhën, kuvenduan dhe morën vendime në majat e maleve andej nga kishte ardhur gjithmobnë liria e tyre, si në malin e Dukatit, në malin e Smokthinës etj. Kujtimet duhet të pranohen si të vërteta historike, pasi ato janë grumbulluar, redaktuar dhe botuar nga Adademia e Shkencave e Shqipërisë.

Mbi bazën e këtyre dokumentave autori për herë të parë na pëshkruan, se kush e ideoi dhe e organizoi si dhe organet udhëheqëse të Luftës së Vlorës. Ai ka treguar se si dhe pse u zgjodh Ahmet Lepenica, Shef Shtabi dhe Komandant  për të udhëhequr luftën, nga ana ushtarake. Autori ka evidentuar zotësinë ushtarake të tij, besimn që kishte tek ai Vlora, Labëria dhe e gjithë Shqipëria.

Në kapitullin “Rëndësia e Luftës së Vlorës” autori citon elitën e kulturës, studjuesve dhe historianëve tanë të cilët kanë arritur në të njejtin përfundim, në mirëkuptim të plotë se Lufta e Vlorës hodhi në erë planet antishqiptare të Fuqive të Mëdha në Konferencën e Paqes në Pariz, në vitin 1919 dhe 1920 dhe vendosi fatin e Shqipërisë dhe për pasojë Shqipëria në dhjetor të vitit 1920, për herë të parë në historinë e sajë u njoh edhe nga bota si shtet i pavarur.

Vlerat e studjuesit Enver Memishaj – Lepenica duken edhe në kapitullin “Lufta e Vlorës nuk mund të shvleftësohet”, në të cilin autori polemizon dhe hedh poshtë shumë përfundime dhe shtërmbrime të pa drejta dhe të pa bazuara të disa stdujuesve që kanë shkruar apo e kanë përmëndur Luftën e Vlorës.

Major Ahmet Lepenica, si një veteran pa njollë i çështjes sonë kombëtare, është renditur në radhën e atyre figurave që me përkushtim  iu gjendën atdheut  në ditët më të errta, me re të zeza, të vështira, pa menduar asnjëherë se çdo të fitonin për vete. E me të vërtetë, autori thekson se ai, major Ahmet Lepenica, nuk mori e nuk pranoi asgjë, në fund të Luftës së Vlorës, për kontributin e shquar që ai dha në shërbim të atdheut, siç vepruan udhëheqësit e tjerë të asaj lufte.

Ahmet Lepenica bëri pjesë në elitën e atdhetarëve të asaj kohe që nga 1911 dhe deri sa mbylli sytë më 1941, që para çdo gjëje, pasurisë e rehatisë, qetësisë e lumturisë  personale  vuri dashurinë  për atdheun  e robëruar  prandaj ai qe nga  të parët që ju përgjegj  thirrjes së atdheut për ta shpëtuar.

Kontributi tij është dhënë në periudhat kur fati atdheut vihej në pikpyetje 1911 – 1924, kudo ku kërkohej dorë e fortë atje gjendej Ahmeti Lepenica. Ai iu përkushtua atdheut me mish e me shpirt me luftë e vetëm me luftë në çastet e momentet më të vështira duke tërhequr pas vetes tërë ata  donin dhe që besonin tek liria.

Në këta njëzet vjet të lirisë, është shkruar për shumë personalitete, e sejcili ka meritat e veta  e vendin e vet në histori, që duhen vlerësuar,  por kur flet për udhëheqës legjendarë si major Ahmet Lepenica  që komandoi dhe udhëhoqi në fitore Luftën vigane të Vlorës e vendosi fatin e Shqipërisë,  duhet menduar për një vend të veçantë, sidomos në këtë 100 vjetor se ende nuk e kemi monumentin e tij se ende nga autoritetet shtetërore nuk është vlerësuar si duhet. Ndofta ky libër i z. Enver Memishaj i zgjuan nga gjumi baballarët e Kombit, natyrisht në se ata lexojnë libra!

Humbja e Revolucionit të Qershorit ishte humbja e parë dhe e fundit në jetën e tij, pas kësaj humbje  tërhoq nga jeta ushtarake dhe nëpunësia shtetërore pa bujë. Jetoi në fshatin e tij praën fshatarëve hallemdhinj, duke mbetur një shembull frymëzimi për Labërinë dhe Shqipërinë se si dhe ç`duhet të bëjë shqiptari për Shqipërinë.

Ai, fillimisht ishte shok ideali me Ahmet Zogun, bashkëluftëtar trim me të në Veri dhe më pas kundështar i tij, por si fisnik pas kthimit nga egzili politik në fund të vitit 1926, nuk pranoi grada të pa meritura që ja propozoi Ahmet Zogu duke i thënë atij: “Se gradat e tua, nuk më kanë lezet, ato unë i lash në Shkallë të Tujanit”.

Autori ka përshkruar me një gjuhë të bukur e tëheqëse, herë herë duke i qëndruar besnik dialektalizmave, ngjarjet ngjarjet historike në të cilat major Ahmet Lepenica ka dhenë kontributin e tij, mbështur mbi dokumenta, kombinuar me shtypin, folklorin dhe kujtimet e bashkëkohësve, çka e bën tregimin tërheqës, bindës, dhe të pranueshëm.

*    *    *

Kjo vepër, së bashku edhe me veprën tjetër të Enver Lepenicës “Emblema e një epopeje”, na japin për herë të parë një përshkrim të plotë dhe të dokuemntuar të Luftës heroike që bënë shqiptarët në vitin 1920 dhe rishpallën Pavarësinë Kombëtare, si dhe u arrit në saje të kësaj luftë që Shqipëria të njihej nga Lidhja e Kombeve në dhjetor 1920.

Për herë të parë ndriçohen e saktësohen me emra dhe biografi, organet udhëheqëse të Luftës së Vlorës, Komiteti “Mbrojtjes Kombëtare”, Shtabi i Luftës, komandantët e çetave, heronjtë, dëshmorët dhe të plagosurit e asaj lufte vigane.

Për herë të parë evidentohet fakti historik se ajo luftë u ideua, u organizua dhe u udhëhoq jo nga fshatarë siç kanë shkruar historianët komunistë, por nga elita e kohë, personalitete të shquara civile dhe ushtarake që ishin diplomuar në shkollat më të mira të Perandorisë osmane si  dhe në vendet e Europes. Shtabi i Luftës përbëhej prej oficerëve të shquar të Perandorisë osmane.

Autori librit evidenton faktin se atdhetarët që udhëhoqën atë luftë vigane përveç trimërisë dhe zgjuarsisë, vunë edhe pasurinë e tyre për luftën, kështu Osman Haxhiu hyri në luftë si një nga pasanikët më të mdhenj të Vlorës dhe doli andej fukara edhe shtëpinë ja dogjën italianët, kështu edhe Alem Tragjasi, Duro Shaska, Hysni Shehu, Azbi Cano, Ahmet Lepenica Hamit Selmani etj.

Për herë të parë  ndriçohen disa ngjarje historike të lëna qëllimisht në harresë si pjesmarrja e batalionit vlonjat në luftë me pushtuesit serbë në Mat dhe në Dibër në dimrin e vitit 1920, dëshmorët e rënë atje etj.

 

Pavarësisht nga disa vlerësime, figura e Ahmet Lepenicës ishte lënë qëllimisht në harresë për arsye që dihen. Për herë të parë autori zbulon dhe evidenton madhështinë e figurës dhe veprës së Ahmet Lepenicës dhe i kthën historisë një personalitet të shquar .

Kjo punë e shquar, e Enver Lepenicës tregon se ç`mund të arrij një intelektual i përkushtuar e kërkues, kurajoz e studjues  duke nxjerrë vlera për të ardhmen që të tregoi se sa e vështirë por jo e pa mundur  është për të shkruar vepra që vlerësohen e dritësojnë historinë tonë.

Si përfundim, jemi para një vepëre historike që plotëson të gjitha kriteret shkencorë, përgatitur në konsulencë dhe me vlerësim të autoriteteve të njohura të kulturës shqiptare dhe këtu qëndron edhe rëndësia e kësaj vepre.

*    *    *

E uroj dhe e falnderoj z. Enver Memishaj- Lepenica, për këtë vepër të realizuar dhe është për të marrë shembull prej tij që ka dritësuar dhe kthyer historisë, figurëm famë madhe të major Ahmet Lepenicës.

 

PhaZe (Arben Rugova) makes special appearance to celebrate Albania’s 100 Annual Independence in New York

by

The hottest singer in hip rock PhaZe is making special several appearances throughout November and December to promote his recent release, “Jam Shqiptar” (Eng.I’m Albanian). To celebrate this historical and momentous event, PhaZe will appear live at the Maestro’s Restaurant (1703 Bronxdale Avenue, Bronx, NY) on Sunday, November 4, 2012. Doors open at 6:00pm, and the celebration includes, dinner, open bar, traditional fold dances, music and comedy by Albania’s most renowned artists (www.albanianculturetv.org).

PhaZe is performing his number #1 hit, and Gem Belushi will take the stage representing Eagles Up (EU) Entertainment. PhaZe is an affiliate of EU (www.eugang.com). The event is scheduled to telecast on Albanian Culture TV, which is also celebrating its 15thanniversary on this special night.

“It is an honor to perform ‘Jam Shqiptar’ on such a meaningful night, Albania’s impendence. The Albanian heritage is a unique celebration in the sense that there is unity, respect, tolerance and deep appreciation for cultural traditions. My goal is to strengthen these values through my positive music and influence the younger generation in understanding these social/cultural factors. I am grateful to great community leaders such as Dalip Greca and Adem Belliu for promoting the Albanian history and bringing cultural awareness for the New York community,”stated PhaZe.

Phaze is considered to be an influential brilliant artist, whose individuality, uniqueness and creativity define a new genre of music. PhaZe is continually pushing the envelope to greater artistic heights. The singer-songwriter possesses a rare talent and versatility which allows him to reach a very large public.

BONATA PRANON PËRDHUNIMIN

by

Vullnet Mato/

 ( Tregim nga një ngjarje e vërtetë) /

       Zervistët lanë tre kufomat në dhomë dhe nxorën nusen e  re te dera. Oficeri mjekrosh që quhej Zafir, një dyzetvjeçar me dy  dhëmbët e parë të mbirë larg njëri-tjetrit,  drejtoi automatikun te  gjoksi i nuses dhe i tha asaj me sintaksën e tij të pistë:      – Do pranosh të të q… pa britma e klithma si mace e egër, apo të të vras një herë, pastaj të ta bëj atë punë?… E tronditur nga lemeria e vrasjes së burrit dhe dy prindërve të tij, ajo nuk arri të hapte gojën.      -Fol, se njësoj është për ty, unë  prapë do të të q… siç ua kam bërë dhe të tjerave, kur kanë qenë akoma të ngrohta!…      Bonatës i shkuan të dridhur a dhe vështroi me frikë  automatikun e tij. Por befas u mahnit aq shumë, sa nuk po u besonte  syve. Arma kishte të gdhendur te kondaku i drunjtë emrin e Izetit të  saj, i cili e kish dorëzuar në këshill që t’u tregonin grekëve besën, të mos bëhej luftë. Pasi kishin premtuar se qetësinë do ta ruante ushtria, të mos prekej njeri “as me një lule”. Por këta paskëshin marrë armët e  besës, për të vrarë pabesisht çamët… Papritmas ai automatik i të  shoqit të vrarë, sikur të kishte magnetin e shpirtit të tij, ia fshiu  frikën çuditërisht, aq sa të mos mendonte fare për turpërimin e saj.      – Fol, se nuk kam kohë të merrem me ty, do ta pranosh  pallën vetë, apo jo! – i briti fort oficer Zafiri, duke ia ngjeshur  tytën në mes të dy gjinjve.      – Po. – pranoi ajo ftohtë, me sytë te kondaku i automatikut.      – Endaksi, embros, shkojmë, ta bëj me nge poshtë në konak, që të mos i kem përpara syve këto kërmat këtu sipër.      Ata zbritën shkallët me nxitim dy e nga dy, teksa Zafiri shtrëngonte krahun e Bonatën vogëlushe, duke e tërhiqur pas vetes me  forcë.      Hynë nënvete, në konakun e zjarrit, ku në të dy anët e  oxhakut ishin shtruar dy shilte të pambukta. Oficeri e çoi nusen e re te shiltja e krahut të majtë, ku ishin mbështetur pas murit dy jastëkë me  thekë të qëndisur. Në shilten tjetër u ul këmbëkryq, me automatikun mes  këmbëve, zervisti i vjetër që i kish kaluar të pesëdhjetat. Kurse  zervisti i ri,  me utomatikun në dorë, priste radhën, mbi një baule të  madhe prej druri, përballë derës, pasi i kish vënë rezen prej hekuri.      – Ç’bel që paska, alvanisa e mutit, një të rrokur dore! – u habit djaloshi zervist, duke vështruar mesin e hollë që i dukej nuses nën bluzën e bardhë sipër tumaneve dhe e pyeti :      -Sa vjeç je ?      -Njëzetë. – shqiptoi ajo me dridhje buzë.      -Sa ditë ke martuar ?- e pyeti mjekrosh Zafiri me kureshtje.      -Pardje.-tha ajo me zë të mekur.      -Eh, ta shihte këtë gazelë Napolon Zerva ynë, do prishej që në këmbë e do i rrinte përsipër një javë të tërë, sa t’i uleshin nja tre kile dhjamë nga fuçia e barkut! – qeshi zervisti i ri, i ulur te  baulja.      – Do ia shpiem peshqesh, kur të mbarojmë punë vetë, – i  ktheu oficer Zafiri, – Ta pallojë dhe ai që kjo qumështore e bukur të  pjellë një Napolon të vogël, po nuk i zuri sot fara jonë.      -Po të më pyesin mua, këto çamet e bukura nuk duhet t’i  vrasim, po t’i lëmë me barrë, të na zbukurojnë racën greke.- tha  zervisti i ulur te baulja. –Ato nuset dhe vajzat që i mbyllën shokët  tanë në xhami, me kopenë e grave për t’i ndërzyer me radhë, kot u  ngjitën shkallëve, ku del hoxha të këndojë dhe u hodhën nga minarja sot  në mëngjes…       – Siç duket, deshën të imitojnë gratë suljote që u  hodhën nga shkëmbi në kohën Pashait, – shtoi zervisti i vjetër. Kjo nuse qenka e zgjuar që pranoi jetën, përpara  asaj plaçkës që ka në mes të  shalëve.      Oficer Zafiri, me një të tërhequr fort të dorës i shqeu Bonatës kopsat e gjoksit dhe ia nxori gjinjtë përjashta.       – Shikoni more, ç’sisë paska, tamam si dy shegë në degë me gjithë sumbullat e luleve…      Zervistët e tjerë shqyen sytë epshorë.      -Mbase ai gomari yt nuk arriti të të prishte, nga frika që krisën pushkët në fshat !- e pyeti  oficer Zafiri.      Bonata heshti sikur ta kishin futur në tabut.      – Fol !- klithi Zafiri, – Të ka prishur apo jo?      -Jo, – u gjegj kot ajo me gjysmë zëri.      – Do të prish unë tani! – tha oficer Zafiri me kënaqësi, duke zbërthyer menjëherë rripin dhe lëshoi përtokë pantallonat  ushtarake, teksa iu duk organi mashkullor që ia kishte ngritur këmishën  përpjetë.      Zervisti i ri te baulja qeshi fort, pa ia hequr sytë gjoksit të bardhë të nuses që ngjante si dy toptha hasude taze.      – Moooore, po ti, agapitemu, e paske sa një pallë  gomari!… – u habit zervisti i vjetër. – Kështu si ti duhet të jenë të  terë oficerët grekë, jo vetëm trima, po edhe pallosh për gratë e armiqve tanë. Pa hë shpejt, se dua të shoh si do e durojë kjo mëshqerra e njomë tërë atë hu gardhi!      Mjekrosh Zafiri gazmoi, duke vështruar një çast me  mburrje organin e tij dhe i tha, duke përplasur gjuhën në hapësirën mes  dy dhëmbëve të parë :      -Shikomë, se kur t’ia hipi, do kthej prapanicën nga ti,  të më shohësh edhe koqet, i kam në terezi, apo njërën më poshtë e  tjetrën më lart.      – Ashtu, more palikaris, ashtu do më ngrihet edhe mua, me këtë Greta Garbo nga të filmave…      Oficer Zafiri me organin në dorë si kobure të drejtuar nga Bonata, e urdhëroi me padurim:      – Shpejt, zgjidh ushkurin e tumaneve, se të tjerat t’i shqyej unë!       Bonata filloi të zgjidh ushkurin, teksa në një fragment  të sekondës, bishti i syrit i rrëshqiti padashur te automatiku i Izetit  varur në murin aty pranë, të cilin ia kish mësuar si i hiqej siguresa  dhe si shkrehej këmbëza, një ditë para se ta dorëzonte, kur u kthye nga  Gallatai, ku kishin dalë gjithë trimat të mbronin fshatin. Ajo menjëherë lëshoi tumanet te këmbët me patiqet e nusërisë dhe vetëtimthi, sa hap e mbyll sytë, rrëmbeu automatikun nga gozhda.      Një batare e tmerrshme dhe krejt e papritur nga asnjëri prej tyre, ushtoi shurdhueshëm në të gjithë konakun e zjarrit…      Pastaj për pak çaste ra shurdhëria e vdekjes. Kur tymi i barutit të dalë prej dhjetëra gëzhojave u ngrit në tavan, sytë e  Bonatës mundën të dallojnë organin mashkullor të Zafirit,  shqyer nga  plumbat, si një copë zorrë kau që pikonte gjak, mbi kofshët e trupit të  tij të plandosur. Dhe pak më tej dy zervistët e tjerë të rënë mbi njëri  tjetrin, pa arritur të ngrinin drejt saj tytat e armëve të tyre. Bonata ndjeu pështirosje nga gjithë ai gjak grek që kish  njomur dysheme dhe kishte spërkatur muret e shtëpisë çame. Asaj i erdhi  për të vjellë. Lidhi tumanet dhe shkoi me vrap, hapi baulen, ku kish ca  rroba të veta dhe mori aty cipunin e zi. U mbështoll me të bashkë me  automatikun e Izetit. Shkoi te dera dhe mbajti vesh… Rreth e qark  ushtonin armët nëpër shtëpi të tjera, ku zervistët e tërbuar po korrnin  pa mëshirë burra, gra të pabindura, fëmijë dhe pleq, për të boshatisur  fshatin.      Në një cep të gardhit ishte shtrirë i gjakosur qeni i  madh i shtëpisë, të cilin ata e kishin vrarë që në të lehurat e para,  kur sapo kishin ardhur. Bonata rrëshqiti me kujdes si hije në muzgun që  krijonte tenda e hardhisë sipër shkallëve dhe hyri në odë. Izeti kish  rënë përmbys sikur flinte mbi pellgun e gjakut. Kurse i ati dhe e ëma e  tij, të shtrirë mbi dyshemenë me dërrasa, mbaheshin ende me duart  shtrënguar te njëri-tjetri, sikur po i luteshin zotit për paqe  njerëzore.      Bonata e ktheu Izetin drejt dhe e puthi në buzët e ftohta duke i pëshpëritur:      -Xhani im, s’na lanë zagarët ta gëzonim zoinë bashkë, po hakën tënde ta mora unë!… – pastaj duke nxituar me lot në sy, mori  jorganët mbi sepete dhe i mbuloi të tre, sikur flinin.       Zbriti shkallët me kujdes, duke u dridhur nga frika, se  mos shfaqeshin zervistë të tjerë diku afër. Kapërceu gardhin e përkulur  deri afër tokës, me automatikun që i pengonte ecjen, derisa hyri në  kopshtin e mbjellë me misër dhe me fshesë. Më tej zbriti në përroin e  errësuar nga muzgu i pasdites. Nëpër pellgje aty këtu shquheshin kufoma  fshatarësh me kokë të prera. Fshati qënkish kthyer i gjithi në  kasaphanë.      Ajo mori rrugën e vetme, por e trimëruar nga automatiku i Izetit nën cibune. Kaloi nëpër rrethinat anash Mininës, Filatit, Koskës dhe natën vonë doli në Qafëbotë të Konispolit. Aty dëgjoi nga një bari, që shqeu sytë mbi automatikun dhe guximin e saj, se në atë vend kishin  kaluar gjatë ditës, disa qindra çamë të mërguar. U ndal një copë herë,  sa për t’u çlodhur dhe për të mbushur gjoksin me ajër Shqipërie.