• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Kohë për reflektime pa paragjykime

December 20, 2015 by dgreca

DEKADA MONARKIKE, SHTETI I SË DREJTËS KARTOLINË NË DITËLINDJEN E AHMET ZOGUT/
Nga Azgan HAKLAJ/
120 vjet më parë lindi Ahmet Zogu. 87 vjet më parë Shqipëria do të shpallej Mbretni Kushtetuese. Në shumë kujtesa të shqipëtarëve, padrejtësisht kjo risi e madhe historiko-politike vjen dhe sot e deformuar falë propagandës komuniste mbi Mbretërinë dhe Mbretin. Pikëpamjet e mia, formimi dhe bindja republikane nuk më pengojnë sot ta shoh këtë ngjarje realisht me rëndësinë e saj shumëplanëshe. Po ashtu, personaliteti i Mbretit Zog vlen për mua dhe për këdo që mendon shqiptarisht të marrë vendin e parë që i takon në historinë e Shtetit dhe të Shqipërisë. Në këtë trajtesë honorifike unë do të nënvizoj ndryshimin e madh progresist që solli Mbretria e Mbretit Zog në planin politik, social, ekonomik në marrëdhëniet dhe relacionet ndërkombëtare. Analistë e politologë të huaj dhe vendas kanë sjellë me akte në kujtesën e historisë risinë që solli instalimi i Monarkisë.
Pavarësisht mashtrimit fatal që i është bërë për pesë dekada autoritetit dhe rëndësisë së Mbretit Zog dhe Mbretërisë, ata arritën në mbijetesë deri më sot, duke sfiduar fashizmin, nazizmin dhe komunizmin. Edhe në momentet më tragjikomike që prodhonte diktatura ata që përjetuan Mbretërinë me 10 vjetët e saj kurrë nuk nguruan të na lënë për mirë shprehjet e njohura: “Si koha e Zogut”, “Si paraja e Zogut”, “Si Qetësia dhe Rendi Publik i Zogut”, “Si pashaporta e Zogut”.
Është vërtet e çuditshme që edhe sot, kur duhet qetësi, maturi e realizëm në gjykimin e historisë sonë, rëndomë nëpër analiza, tekste shkollore, komente televizive, sheh, dëgjon dhe lexon mediokër të indroktinuar që si 30 vite më parë i mëshojnë slloganeve enveriste mbi Mbretërinë Shqiptare. Shumë pak historianë, specialist të mirëfilltë të analitikës e politikës flasin për ndërtimin dhe funksionimin e Shtetit nën Monarki, për Kushtetuten progresiste të vitit 1928, për Kodin Civil dhe Penal, për teknikat dhe realizimet progresiste që për kohën ishin hapat me rëndësi historike për vendin.

Prapëseprapë, le t’ua lëmë historianëve të pa indoktrinuar analizën në të ardhme. Ajo do të ndodhë, sepse në histori është e zorshme të hysh, por po aq e zorshme është që dikush të mund të largojë me dhunë të çdo lloj prej saj.

Siç e thashë në fillim, unë nuk do t’iu qasem aspekteve shumë të veçantë që përcolli Mbretëria.
Gjithsesi, janë tre momente që dua ti theksoj në këtë shkrim që përkon me një jubile mjaft të veçantë të këtij sistemi që në vend të Mesjetës dhe Monokracisë solli Rilindjen dhe Demokracinë.
Shqipëria dhe vet Ahmet Zogu, delegatë në Shpalljen e Pavarësisë së saj më 1912 dhe me kontribut të jashtëzakonshëm në Kongresin e Lushnjes që, çertifikoi Shtetin Shqiptar jo vetëm synuan, por u bënë pengesa themelore e shtrirjes së bolshevizmit në Shqipëri e më gjërë. Kemi parasysh se në Shqipërinë e atyre viteve jetonin e sponsorizoheshin pro-bolshevikët e vitit 1924, të cilët patën arritur që për gjashtë muaj të mbanin në këmbë një Grusht Shteti. Instalimi i Mbretërisë u dha fund njëherë e mirë ëndrrave të tyre. Qysh në vitin 1925 Internacionalja Komuniste në Moskë nxirrte si konkluzion shprehjen e mëposhtme dhe e vinte në gojën e Gjergji Dimitrovit: ”Hyri Zogu në Tiranë (1924) dhe iu preh hovi lëvizjes komunste në Ballkan“. Pra, jo vetëm Monarkia, por dhe monarku 34 vjeçar Zogu do të njiheshin përbotshëm si armiq të komunizmit.
Së dyti, me vendosjen dhe njohjen ndërkombëtare të Mbretit e Mbretërisë iu ndalovi shoviniste sllavëve e grekëve që sistematikisht nuk i kishin reshur orekset dhe tentativat aneksioniste në Veri dhe Jug të Shqipërisë . Jo vetëm ka, por jo pa sens Zogu e shpalli veten më 1 shtator 1928 Mbret të shqipëtarëve duke lënë hapur çështjen shqiptare dhe kujdesin paternalist për trojet e stërgjyshërve të lëna padrejtësisht jashtë kufijve shtetërorë .
Së treti, me gjithë pushtimin italo-fashiste të vendit dhe largimit nga pushteti të Mbretit dhe Mbretërisë me dhunë, për asnjë çast nuk pushoi kontributi nacional i tyre në të mirë të vendit dhe të kombit. Ndonëse nuk përmendet aspak siç duhet në histori, në Luftën Antifashiste, kontributi i mbretërorëve materialisht e politikisht qe shtysë thelbësore në lidhjen me aleatët e mëdhenj duke na rradhitur pas Rëniës së Berlinit .
Këto tre aspekte që përmenda vetëm shkarazi meritojnë, besoj, trajtime më të detajuara për të hedhur dritë mbi rëndësinë që pati për kohën instalimi i sistemit mbretëror.
Sot në këto momente përkujtimi, shumëkush, forcë apo individ politik në këtë vend ka shumë ç’të reflektojë sesi ndërtohet dhe funksionon shteti i të drejtës. Mbretëria shqiptare, pavarësisht nga kahjet politike që përfaqësohojmë duhet të shihet me realizëm jo vetëm se është pjesë integrale e historisë sonë, por sepse përfaqëson një kontribut parësor në ndërtimin, konsolidimin e shtetit dhe ruajtjen e integritetit e sovranitetit në kohë të zorshme ata, që si unë nuk përjetuan fizikisht dekatën e Mbretërisë për t’u ushqyer me të vërtetën le tu referohen jo monarkistëve, por vet sentencave që armiqtë e dikurshëm të monarkisë, si Noli dhe Konica dhanë në qetësi për të.
Le të shërbejnë këto përkujtime jo vetëm si festa partiake por, së pari si reflektim nacional. Sot më shumë se kurrë na lipsen reflektime pa paragjykime.

Filed Under: Opinion Tagged With: Azgan haklaj, Dekada Monarkike, shteti i se drejtes

Artikujt e fundit

  • 12 QERSHOR, 1987 – THIRRJA NË BERLIN E PRESIDENTIT RONALD REAGAN: “Zoti Gorbachov, shëmbe këtë mur”
  • Kosova e  lirë nga 12 Qershori 1999, me NATO-n…
  • “Histori e shtypit arbëresh: nga zanafilla deri në ditët e sotme” Monografi e autorëve Prof. Hamit Boriçi dhe Dr. Jolanda Lila
  • Kuvendi i Kosovës, perpetuum mobile e seancave pa kufi
  • Lidhja e Prizrenit, thirrje për bashkim edhe në ditët e sotme
  • Propaganda serbe kundër UÇK-së
  • BREZAT E RINJ SHQIPTARË DHE ARSIMIMI  NË AMERIKË
  • Kur kryeministri Pandeli Evangjeli i dha nënshtetësinë shqiptare Aleksandër Moisiut dhe bashkëshortes së tij gjermane
  • Book Event Massacres in Kosovo 1998-1999 by Shkelzen Gashi marks the 26th Anniversary of Kosova’s Liberation Day and Sparks a Debate
  • HOMAZH NDERIMI PËR NJË BIR TË MADH TË KOSOVËS – DR. BUJAR BUKOSHIN
  • 12 qershori 1999 dhe 12 qershori i vitit 2025
  • NYPD Honors Albanian-American Police Officer for Heroism
  • 26 VJETORI I ÇLIRIMIT TË KOSOVËS, VATRA TELEGRAM URIMI
  • SHUMË PYETJE TË VËSHTIRA PËR TË DJESHMEN, TË SOTMEN DHE TË NESËRMEN E SHQIPËRISË
  • METODA DHE STILI SHKENCOR I ILIR IKONOMIT

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT