Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

EULEXI, Gjermania dhe vendosja e ligjit në Kosovë

by

Nga Gani Qarri/

Shumica e banorëve të vendit,me gjithë heshtjen e pakuptueshme e cila vazhdon,deklarohen se janë për vendosjen e rendit dhe drejtësisë,si dhe për sjelljen para përgjegjësisë të të gjithë atyre që kanë bërë krime,apo çfarëdo të dyshuari tjetër i cili mund të ketë vepruar kundër ligjit,në dëm të popullit dhe shtetit të tyre.

Madje,shqiptarët e varfër nëse i referohen vetëm Raportit të “Freedom House”, dhe Departamentit Amerikan të Shtetit, ata vërtetë kanë arsye të forta për tu brengosur dhe ndjerë tejet të shqetësuar, sidomos për shkakun serioz,që në këtë raport përmend përfshirjen në krime të zyrtarëve dhe qeveritarëve të vendit, veçantë në trafikimin e qenieve njerëzore.

Ndaj,nëse vërtetë EULEX-i, është i ftuar nga qeveria e Kosovës, për çuarjen e drejtësisë në vend,atëherë është e natyrshme të kërkohet me këmbëngulje nga ky mision që ta kryej si duhet detyrën e tij dhe ti vejë para përgjegjësisë të gjithë të dyshuarit për çfarëdo lloj keq-bërje, anë e mbanë vendit, që nga ato të luftës-nëse ka të tilla në mesin e shqiptarëve, deri te çrrënjosja e krimit të organizuar,korrupsionit,e nepotizmit apo çfarëdolloj krimesh qofshin ato.

Duke u nisur nga këto sa u thanë, çudit fakti sesi disa njerëz marrin guximin jo vetëm të kundërshtojnë përpjekjet e misionit të BE-së, për vendosjen e rendit dhe ligjit edhe në këtë pjesë të Evropës.

Madje ata, kritikojnë e ngrihen hapur si kundër EULEX-it, ashtu edhe kundër Gjermanisë dhe diplomatit të saj Bernd Bochard, i cili për momentin udhëheq këtë misionin të sigurisë në Kosovë,edhe pse si për ndihma e investimeve ashtu edhe për mbështetjen politike ndaj Kosovën,pas Amerikës, vendin e parë në kontinentin e vjetër e mbanë Gjermania e cila padyshim ofron më së shumti nga i gjithë Unioni Evropian, për vendin tonë.

Përveç tjerash, edhe ushtarët gjerman janë të përqendruar në pikat më nevralgjike të vendit,dhe tregohen më të vendosurit për sigurimin e rrugëve dhe lëvizjes së lirë në veri ,duke kontribuar kështu drejtpërsëdrejti në ruajtjen e sovranitetit në atë pjesë të Kosovës, pa harruar trysnin shtetërore të Gjermanisë mbi Serbinë, që ajo detyrimisht, të bëj implementimin e marrëveshjes së arritur me vendin tonë.

Të gjithë e dinë se as EULEXI,nuk erdhi vetë këtu, ai u ftua nga qeveria jonë për ta ndihmuar atë në vendosjen e ligjit dhe shtet-ndërtimit,ringjalljen e gjyqësorit – nga vdekja klinike, që për kohë të gjatë pothuajse fare nuk funksionon dhe instalimin e së drejtës e cila në Kosovë,gati se nuk ekziston.

Sepse,që shumë kohë,siç është e ditur tanimë për të gjithë, në këtë pjesë të Evropës ku bën pjesë edhe Kosova,tash e 14 vite,asnjëri nga këto komponentë jetike, nuk lejohet të arrihet nga pengesat që nxjerr, kuazi – “drejtësia” e korruptuar vendore.

Megjithatë,disa nga shqiptarët shajnë e ofendojnë,jo vetëm udhëheqësin momental të këtij misioni,diplomatin gjerman- Bernd Borchard, por nuk kursejnë as atdheun e tij Gjermaninë, të cilët si “mbiekspert” që mbahen,nuk hezitojnë t`ua kujtojnë atyre Nyrnbergun dhe procesin e drejtësisë të mbajtur para afro 70 vitesh atje.

Gjermanët edhe Nyrnbergun ditën ta kalonin burrërisht dhe përjetonin në mënyrën më njerëzore,duke e trajtuar si diçka të hidhur por të pakthyeshme dhe që i takon vetëm të kaluarës.

Ndaj,pak kush,mund ta sqaroj,këtë far lloj “krahasimi” cinik,pasi që shumica dërmuese e popullit gjerman me gjithë dhembjet,pranoi zbatimin e drejtësisë në vendin e tyre,njohu forcat Amerikane si çlirimtare nga nazizmi,si dhe u pajtua me stacionimin e forcave aleate të Amerikës në Gjermani,pra ushtarët Anglez dhe Francezë,të cilët ishin rivalët më të mëdhenj të të gjitha kohërave për gjermanët,me të cilët u përballën gjatë dhe përgjakën deri në fund të luftës së dytë botërore.

Pra,unë nuk shoh kurrfarë pikëtakimi në mes gjykimit të Nyrnbergut dhe veprimeve të tanishme të EULEX-it, edhe nëse ky mision përpiqet të vendos rendin e munguar dhe forcoj ligjin sipërfaqësor të pakët dhe jofunksional në vend,si dhe bëjë sjelljen e ndonjë të dyshuari para drejtësisë në Kosovë, gjë që e ka për detyrë si obligim i marrë përsipër,me bekimin shtetëror të Kosovës?!

Ndaj,athua nuk janë të vetëdijshëm “publicistët” e tillë, të cilët nuk hezitojnë të shkruajnë edhe pa argumente kundër Gjermanisë,apo nuk duan ta shohin realitetin dhe pranojnë faktin e pamohueshëm se që nga paslufta,ata që përgjaken për Kosovën,nuk janë më shqiptarët, por pjesëtarët e KFOR-it, ndërkombëtar në ballë të të cilëve qëndrojnë ushtarët e Gjermanisë.

Për Kosovën,jo vetëm ushtarët dhe shteti gjerman,por pati edhe individ të këtij nacionaliteti të madh,si Roland Bartezko i cili në moshën 30-31vjeqare, sakrifikoi rininë dhe lirinë e tij ,duke u dënuar me 23 vite burg për hedhjen në erë më 18 Prill të vitit 2001, të ish zyrave të MUP-it,serb në Prishtinë.

Për ata që me kalimin e viteve mund të kenë harruar, menjëherë pas luftës, strukturat e larta shtetërore të policisë së fshehtë të Serbisë, u kthyen pa asnjë pengesë, si “në shtëpi të babës së tyre” dhe patën zënë vend në mes të kryeqytetit të vendit tonë,ku vepronin të lirë e të pa trazuar nga shqiptarët-duke lëshuar dokumente ilegale serbe dhe sfiduar hapur shtetin e Kosovës,mu në mes të Prishtinës.

Por, falë një trimi gjerman, kjo do të zgjaste vetëm deri më 18 Prill të vitit 2001,kur nga parashutisti i atëhershëm,31 vjeçar Roland Bartezko, do të vritej hiq më pak se vet Koloneli Aleksandër Petroviq ,njeriu më i fuqishëm në shërbimin sekret serb dhe udhëheqësi kryesor i byrosë serbe në Prishtinë, për lëshimin e pasaportave të Serbisë, banorëve shqiptar në Kosovë.

Madje,është e ditur për të gjithë se edhe ushtarët gjerman jo vetëm vitin e kaluar u përgjakën disa herë nga barrikadistët dhe ekstremistët serb në pjesën veriore të vendit tonë, të cilët edhe tani,sot e përditë përballen me këto struktura funksionale dhe të organizuara serbe,në përpjekje për mbajtjen e rendit dhe qetësisë, për aq sa është e mundur në atë pjesë, ku këmba shqiptare, ende nuk guxon të shkel e lirë.

Kurse shembulli më i freskët është marrëveshja me Serbinë e cila implementon pjesë që ajo dëshiron dhe vetëm aq sa asaj i nevojitet për afrim me Bashkimin Evropian.

Ndaj,edhe kur para lojërave të saj të pandershme,të gjitha shtetet tjera të BE, heshtin,bile derisa edhe vet kryeministri aktual i Kosovës në vend se të konsultohet me kabinetin e tij,ai vendos me Daqiqin që në Bruksel, se kur duhet të mbahen zgjedhjet e radhës në vendin tonë të lirë, “sovran”, e të “pavarur” vetëm Gjermania nga i gjithë Unioni Evropian,është ajo e cila hapur i vë kushte qeverisë së Serbisë për lehtësimin e procesit të shtet-shtrirjes së Kosovës, ne gjithë territorin e saj.

Ajo e vetmja, kërkon publikisht nga Serbia, shuarjen e strukturave paralelo-pushtuese në Veriun e vendit dhe normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën,duke pamundësuar edhe marrjen e datës së fillim-bisedimeve për anëtarësimin e Serbisë në BE, pa implementimin në praktikë të marrëveshjes së arritur me 19 Prill, në mes të Thaçit dhe Daçiqit në Bruksel.

Duke u nisur vetëm nga faktet e lartë-cekura,secili që mendon sado pak,bindet menjëherë se sjelljet dhe vjelljet e pakontrolluara të disa shqiptarëve, sa janë të padrejta-po aq, janë edhe të pamoralshme,ndaj një vendi mik-siç është Gjermania.

Ajo, falë mundësive të mëdha politike dhe ndikimit të gjithanshëm ekonomiko-financiar që ka në BE ,praktikisht bënë shumë më shumë, se shumica e shteteve tjera të këtij unioni,e padyshim-edhe shumë më tepër se vet Kosova dhe dy shtetet shqiptare bashkë, për implementimin e marrëveshjes,në rast nevoje-edhe me vënie kushtesh e detyrim,si asnjë vend tjetër në rajon,sa herë që kjo mbetet si e vetmja gjuhë të cilën e kupton Serbia.

Ndaj në një vend dhe shtet funksional, ku sundon rendi dhe ligji, nuk do të mund të paramendoheshin veprime të tilla të ulëta, që edhe miqve më besnik, tu rezervohen trajtime këso-fare, me fushata fyese e denigruese ndaj tyre, duke i quajtur edhe antishqiptar shkelës të vlerave dhe të motivuar politikisht, pa pasur arsyetime bindëse.

Tendencat si këto, rrezikojnë bllokimin e plotë të sistemit të drejtësisë edhe ashtu të degraduar totalisht në Kosovë, si dhe mos-zbardhjen për shumë kohë të vrasjeve të pa zbuluara, korrupsionit dhe padrejtësive tjera të shumta të cilat vazhdojnë ti rëndojnë gjithnjë e më tepër, fatkeqësitë e njerëzve edhe sot në Kosovë.

Veprimet e EULEX-it,duhet të shihen si ndihmë ndaj shtetit dhe atyre që ende vuajnë për më të dashurit e tyre të vrarë e të pagjetur deri në këto kohë, pasi që sistemi mafioz i gjyqësisë së korruptuar të Kosovës,për 14 vitet e pasluftës nuk qe asnjëherë ne gjendje të zbardhë çfarëdo rasti, qoftë edhe një të vetëm- me rëndësi,i cili do të na bënte krenar dhe meritonte të përmendej.

Nga zhvillimet e deritanishme është e njohur për secilin se jo vetëm drejtësia e cila në kuptimin e plotë të fjalës,përveç shkrimit të saj në letër si teori, praktikisht në Kosovë ajo nuk ekziston fare, kështu që shqiptarët nuk duhet të harrojnë se pa ndihmën e Amerikës dhe të BE-së, ata nuk mund të ecin si popull dhe as mbijetojnë si shtet, ndaj nëse ne nuk jemi në gjendje që ti zgjidhim vet problemet tona të grumbulluara në shtëpinë ku jetojmë,ky është faji i ynë e jo i EULEXI-it, dhe as i shtetit gjerman.

BE dhe Gjermania,nuk mund të fajësohen, vetëm pse sistemet e tyre juridike,nuk parashikojnë shpërblime për korrupsion dhe dekorata e mirënjohje për keqpërdoruesit e mundshëm të ligjit dhe të jetës së njerëzve, siç mund të praktikohet në ndonjë rast në Kosovë,por veprojnë konform ligjit dhe kërkojnë sjelljen e cilit do të pandehuri të mundshëm për çfarëdo dyshimi qoftë, para drejtësisë për tu vërtetuar fajësia apo edhe pafajësia e tyre e mundshme.

Madje njeriu çuditet me të madhe sa herë dëgjon pyetjet e njerëzve si kjo; pse EULEX-i, nuk arreston edhe kriminelët në Serbi.

Pyetja është e arsyeshme dhe plotësisht me vend,por në adresë të gabuar, megjithëse është e kuptueshme që fajtorët duhet arrestuar kudo qofshin ata, por një gjë shqiptarët duhet ta kenë parasysh edhe në raste të tilla, sepse Kosova fatmirësisht-njëherë e përgjithmonë është divorcuar nga martesa e dhunshme me Serbinë,ndaj ne jemi shtet më vete i lirë dhe i pavarur,kurse misioni i BE-së,është i ftuar nga qeveria e vendit, për veprim me mandat të kufizuar kohor e hapësinor,dhe vetëm brenda territorit të Kosovës,duke mos guxuar nga rezoluta e famshme e OKB-së, ti prekë as serbët nën juridiksionin e Serbisë në veriun e Kosovës.

Kështu që edhe po të donte Shefi i EULEXI-it,gjë për të cilën unë personalisht jam i bindur se Bernd Borchard e dëshiron,por misioni të cilin ai udhëheq,nuk ka mandat ligjor,as fuqi juridike, të kaloi dhe bëj arrestime në territorin e Serbisë, e as në veriun e Kosovës,të administruar ende nga serbët, ani pse atje dihet se ka shumë kriminel dhe keqbërës të panumërt,sidomos ndaj shqiptarëve, përgjatë gjithë kohës së pushtimit si dhe gjatë zhvillimit të luftës në Kosovë.

Pra,është koha e fundit që edhe shqiptarët të mësohen dhe kuptojnë se të gjithë pa dallim janë të barabartë para ligjit,ndaj më në fund duhet të bëhet e pranueshme edhe për ata, se cilido që mund ta ketë thyer ligjin,është e natyrshme të bart përgjegjësi penale dhe të jap llogari para drejtësisë, për çfarëdo vepre antiligjore.

Për fat të mirë,ne si shtet i ri, në këtë drejtim kemi edhe ndihmën e Amerikës, Gjermanisë, misionit të BE-së etj, të cilët jo vetëm se kontribuojnë për vendosjen e rendit dhe ligjit në vend,por ata na mbështesin dhe përkrahin edhe në rrugën e shtet-ndërtimit tonë,pranimin e Kosovës në të gjitha institucionet me rëndësi ndërkombëtare si dhe njohjen e saj kudo në botë.

Madje shtetet tona mike,tregojnë shumë durim me ne, edhe duke na shpjeguar me dashamirësi se në Kosovë, nuk gjykohen njerëz vetëm për krime ndaj serbëve por edhe ndaj shqiptarëve,siç gjykohen për korrupsion e keqpërdorime tjera që bien ndesh me ligjin, në vendin tonë.

Gjermania jo vetëm se është mbështetësja jonë e drejtpërdrejtë më e madhja dhe më seriozja në të gjitha fushat dhe pikëpamjet,e dëshmuar për miqësi të sinqertë dhe përkrahëse kryesore për të gjitha proceset që zhvillohen në vendin tonë, por ajo është edhe shembulli më i mirë për ligj dhe drejtësi në rajon,nga e cila neve na duhet ende ndihmë e gjithanshme dhe kemi nevojë të mësojmë shumë.

Ndaj edhe veprimet e EULEX-it,i cili është ftuar nga qeveria si mision,nëse janë në interes të vendit, forcimit të ligjit,vendosjes së drejtësisë dhe në të mirën e popullit tonë,megjithëse aty këtu ato kundërshtohen me forcë, për qëllime ende të pa- shpjeguara tërësisht, atyre duhet t`u bashkohen edhe organet vendore,në mënyrë që më në fund të mësohen shqiptarët kudo se Kosova nuk është pronë e individëve por shtet i banorëve të saj, ku përfundimisht duhet të vendoset ligj i njëjtë për secilin dhe sundojë drejtësi e barabartë për të gjithë.

 

Kadare dhe çmimi britanik i “Pavarësisë”

by

Nga Gani QARRI/  Zvicer/

Pa dyshim se ky autor i çmuar, mbetet njëri nga shkrimtarët më të mëdhenj kombëtar ,veprat e mirënjohura të të cilit jo vetëm se janë shumë të kërkuara kudo flitet shqip,por edhe janë përkthyer në mbi 40 gjuhë të ndryshme të botës.

Kadare,si krijuesi më i adhuruar tek lexuesit vendor dhe njëri nga më të adhuruarit në gjuhët e huaja,si në atë frënge,spanjolle, italiane e për më tepër në gjuhën angleze,i cili u nderua edhe me çmime ndërkombëtare, është dhe mbetet shkrimtar i madh!

Ndaj nisur nga ky fakt,shumë nga shqiptarët pyesin me të drejtë, se si asnjëherë deri më tani,këtij personaliteti kaq të spikatur kombëtar e ndërkombëtar, nuk i`u ofrua, asnjë nga postet ministrore,të paktën-bile ai i kulturës, pasi që Kadare edhe në ditët tona mbetet ambasadori më i mirë i njohjes së botës me kulturën dhe gjuhën shqiptare,për të cilin jo rrallë shkruhet në shtypin e huaj.

Pa dashur ta hiperbolizoj atë si personalitet,vet arritjet e admirueshme që ai me punë i ka siguruar, botimi dhe ribotimi i disahershëm i veprave të tij si dhe përkthimi i tyre në shumë gjuhë dhe vende të botës,vërtetojnë respektin ndërkombëtar dhe vlerësimin që atij i bëhet nga të tjerët. Kështu që ai për shumë vite me radhë,qëndron i sigurt jo vetëm në kulmin e arritjes së letërsisë sonë por që moti është bërë simbol i krijuesit edhe më gjerë në botë

Kjo u vërtetua edhe një herë më tepër, me vendosjen e emrit të tij të nderuar në listën e ngushtë të 6-t, kandidatëve kryesor për çmimet më prestigjioze evropiane dhe botërore si çmimi“The Indenpendent”, fakte këto të cilat flasin mjaft për arritjet e çmuara dhe kualitetet e ndritshme që ai si krijues i posedon.

Kur flitet për Kadarenë, nuk mund të kalohet pa u përmendur raporti i tij me kombin dhe historinë e popullit shqiptar si dhe shpjegimet me besnikëri që ai në librat e tij u bën traditave,dokeve, miteve dhe luftërave reale për mbijetesë të popullit tonë të vogël,rrethuar nga shtete fqinje hegjemoniste të cilat në momente vendimtare,neve si popull, ditën të na shkaktonin edhe vuajtje të mëdha.

Megjithatë, ai me intuitën e një shkrimtari të lartësive kulmore intelektuale,përpiqet që edhe atyre t`ua shtrij dorën e afrimit, paqes dhe miqësisë, për të mos i lënë armiq të përhershëm,me gjithë barrën e madhe të fajit dhe padrejtësive që ato mbajnë, duke ua kujtuar se në kohë dhe rrethana të vështira, popujt tanë kanë ditë ti bashkojnë forcat,përfshi edhe shqiptarët, për të luftuar kundër armiqve të përbashkët.

Veprat e tij, janë të përkthyera dhe vlerësuar lart kudo, ndaj sipas gazetës së njohur angleze “The Guardian në mesin e 6 shkrimtarëve botërorë,për çmimin, prestigjioz “The Independent Foreign Fiction Prize 2013″me të drejtë është përzgjedhur edhe Emri i nderuar i shkrimtarit tonë të madh.

Kjo duhet të na bashkoj si shqiptar dhe bëj krenar të gjithëve si popull, sepse vlerësimi i tillë i Kadaresë, në përmasa ndërkombëtare, na bën të kuptojmë se krijimtaria e tij ka lënë gjurmë të pashlyeshme jo vetëm në gjuhën,kulturën dhe historinë e vendit që i takon por edhe në vende e kontinente tjera, kulturë dhe gjuhë të ndryshme të botës, që nga ajo angleze, franceze, italiane, spanjolle e dhjetëra gjuhë tjera kudo në botë.

Ai gjatë gjithë karrierës së tij të bujshme, qëndroi përherë i pa lëkundur në vijën kombëtare, i shkroi historisë sonë dhe besoi gjithmonë në forcën e popullit shqiptar, i cili sado i vogël,e i pa-krah që ishte,edhe në rastet më të vështira arriti të mbijetonte.

Kadare edhe tani del me vendosmëri në mbrojtjen e historisë sonë kombëtare nga mësymjet më të reja të sulltanëve bashkëkohor,për ndryshimin e saj, të cilës më së miri ai diti ti shkruaj dhe përjetësoj në veprat e mëdha që krijoi.

Emri i tij, gjen vlerësim të lartë kudo e sidomos në Angli, ku sivjet për herë të dytë është njëri nga kandidatët kryesor për çmimin “The Indenpendent”, me veprën “Darka e Gabuar”,përkthyer nga John Hodgson.Herën e parë Kadare pati konkurruar në vitin 2007, për këtë çmim, me veprën “Pasardhësi”,me ç`rast kryesoi listën e kandidatëve gati deri në fund.

“The Independent Foreign Fiction Prize”, është i vetmi çmim i madh britanik, themeluar në vitin 1990, nga gazeta“The Independent”,me të cilin nderohet vepra më e mirë letrare e një autori të huaj, përkthyer në anglisht,çmim ky për të cilin u përzgjodh edhe shkrimtari ynë,dhe fituesi i çmimit të parë “Man Booker International më 2005”, Ismail Kadare..

Ismail Kadare,me veprën“Gjenerali i ushtrisë së vdekur” në konkurrencë me 31 shkrimtarët më të njohur të 25 vendeve të botës,në mesin e të cilëve edhe shkrimtarë të përmasave botërore si Milan Kundera,më 24 qershor të vitit 2009,në Ovideo të Spanjës, pati fituar çmimin “Princi i Asturias” për Letërsi .

Ndaj,këtij shkrimtar të mirënjohur shqiptar me famë botërore, i cili kohë më parë ishte kandidat edhe për çmimin Nobël në letërsi,pas nderimit me çmimin prestigjioz “Man Booker International Prize”-më 2005,dhe “Princi i Asturias”- më 2009 në Ovideo të Spanjës,i urojmë me gjithë zemër që më 20 maj të vitit 2013, edhe pranë “Royal Institute of British Architects”, në Londër, të kurorëzohet me çmimin prestigjioz Britanik, “The Independent”.

Për shumicën e pjesëtarëve të kombit tonë të vogël, Ismail Kadare mbetet një simbol i madh frymëzimi letrar, por edhe një emër i nderuar i atdheut, i cili përmes përshkrimit besnik të këngëve, miteve legjendave,ngjarjeve dhe historisë reale, të rëndë por edhe të lavdishme të popullit që i takon, u bë një personalitet me shumë vlera,që për shumë kohë diti të rris ndjenjat patriotike tek të gjithë shqiptarët dhe prodhojë atdhedashuri me përmasa historike për kombin kudo,pa dallim ndarjesh e kufijsh të imponuar, në të gjitha hapësirat e shtrirjes sonë gjeografike.

Ndaj,duke u nisur nga këto dhe fakte tjera të cilat flasin në favor të shkrimtarit tonë,Ismail Kadare meriton përkrahjen e të gjithë bashkëkombësve kudo.Ai si simbol i letrave shqipe, gëzon më shumë popullaritet se cilido shkrimtar tjetër në vend dhe në botë,kështu që përkrahja jonë për Kadarenë, nuk duhet të mungoj as kësaj radhe,për të dëshmuar edhe një herë nderimin e merituar që atij i takon si personalitet i dalluar letrar e kombëtar tek të gjithë shqiptarët pa dallim.

 

Cështja çame, kërkon zgjidhje – jo heshtje dhe variante te reja

by

Nga GANI QARRI, Zvicer/

Nga lajmet e fundit të mediave, mësojmë se partitë politike shqiptare dhe deputetët e kuvendit të Shqipërisë, tentojnë që votimin e të vetmes Rezolutë çame ta ndryshojnë, t’i japin forma tjera alternative, apo edhe ta përdorin si kusur me pak vlerë, të ulët deri në poshtërim -për pazaret e tyre politike,pasi që primatin në orekset e pangopura të tyre e mbajnë ofertat për koalicione me partitë grekofile, nga të cila kanë frikë që në vendin e tyre dhe Kuvendin shqiptar ta përmendin apo mbështesin qoftë edhe një rezolutë të vetme për Çamërinë e cila nuk është pothuajse fare politike por më tepër kufizohet në pasurit e grabitura dhunshëm të çamëve që nga pushtimi dhe aneksimi gjenocidial i trojeve të tyre nga shteti dhe qeveria greke.

Madje,për aq më keq, politikanët më të fuqishëm shqiptar, kanë filluar të mos e trajtojnë seriozisht dhe as si duhet, kërkesën e përfaqësuesve çam, për votimin e Rezolutës së përgatitur e cila edhe ashtu nuk kërkon shumë në krahasim me atë që do të kërkonte cilido popull tjetër për pjesëtarët e tij, po tu kishte ndodhur një dhunë dhe gjenocid i ngjashëm si ai që përjetuan vëllezërit tanë shqiptarë të Çamërisë,nga ushtria e Napolon Zervës dhe andartëve kriminel grek.

Ndaj, edhe sjellja e deputetëve nuk është vetëm për keqardhje, dhe për çdo kritikë por edhe e dënueshme e cila duhet kundërshtuar nga të gjithë shqiptarët kudo me të gjitha mundësit që ata kanë, ngase ndaj çështjes së pazgjidhur çame, nuk guxon të mbahet një qëndrim kaq i pa përfillshëm i padrejtë dhe aspak kombëtar, nga politika e pa- dinjitetëshme që edhe në rate të tilla, guxon të luhet në Shqipëri.

Mbajtja e qëndrimeve si këto, për dhjetëra e dhjetëra vite kanë quar deri aty sa që Çështja çame dhe spastrimi etnik i shqiptarëve nga trojet e tyre stërgjyshore në Çamëri, të vendnumëroj,që nga koha kur ajo nisi me aq dhunë e trishtim. Madje,në mënyrë kaq të pa kuptueshme,pothuajse gati pahetueshëm dhe për shumë dekada,u heshtën pothuajse të gjitha masakrat dhe gjenocid i ushtruar grek mbi shqiptarët, të zhvilluara nga koha në kohë, sa herë që grekëve i`u dha rasti dhe mundësia jo vetëm në Çamëri por edhe në Shqipërinë e Jugut, për të shkaktuar tragjedi e gjakderdhje përmasash të mëdha dhe mbjellë vdekje pa kursim kudo që ata arritën në vendet ku frymohej shqip.

Kjo pazotësi e përsëritur e udhëheqësve shqiptar dhe politika e tyre e luajtur me dyshim e shpesh herë edhe me nuanca antikombëtare, ka bërë që çështja e dhembshme çame qysh nga nisja e shfryrjes gjenocidiale-greke, ndaj shqiptarëve të pa fajshëm dhe të pa mbrojtje në Çamëri, të mbetet pezull dhe e pazgjidhur, në asnjë formë as mundësi e lëre më sipas peshës që ka dhe mënyrës se si ajo do ta meritonte.

Problemi çam ,është problem etnik i cili si për nga numri i banorëve edhe për nga tokat e grabitura pa të drejtë nga grekët, përfaqëson rreth një të tretën e kombit shqiptar në Ballkan, ndaj kjo çështje e tërhequr zvarrë për rreth 100 vite, më në fund duhet të zgjidhet edhe politikisht ashtu siç edhe ka filluar që nga nisja e gjenocidit të planifikuar grek, për organizimin e spastrimit të tërësishëm të të gjithë shqiptarëve autokton nga Çamëria.

Fajtor për atë që u ndodhi shqiptarëve atje,nuk janë çamët e pa mbrojtur, por ata që lejuan spastrimin etnik të bashkëkombësve tanë nga vatrat e tyre stërgjyshore, i cili pa të drejtë, dhe me cinizëm të pa shpjeguar është shtyrë në heshtje-deri në ditët tona, ndaj Problemi çam kërkon ndërkombëtarizim dhe jo heshtje të mëtejme as anashkalim siç po tentohet edhe kësaj radhe, por internacionalizimin e tij – për zgjidhje të drejtë, sa më parë dhe me korrektësi.

Ata mjaft kanë vuajtur dhe keqtrajtuar,edhe nga vet shqiptarët duke mos u ofruar ndihmë sa duhet dhe kushtuar vëmendjen e merituar, ndaj është koha e fundit, që të drejtat e tyre njerëzore ,pronësore dhe kombëtare si të drejta të pamohueshme të çdo njeriu dhe pjesëtari të cilitdo komb,më në fund të organizohet me mbikëqyrje dhe mbrojtje ndërkombëtare, edhekthimi i shqiptarëve të pambrojtur çamë të shpërngulur me dhunë e terror … në vatrat e veta shekullore, në pasurinë dhe shtëpitë e grabitura me forcën e plumbit, shpatës dhe hanxharëve, duke ushtruar gjenocid të paparë ushtarako-kriminel,për shumë vite ndaj tyre.

Ndaj, çështja madhore çame, nuk guxon të kufizohet dhe përmbyllet në një rezolutë “famoze” vetëm për dëmshpërblim pasurie ,por duhet trajtuar si çështje e pazgjidhur kombëtare dhe ndërshtetërore me Greqinë, duke bërë së pari regjistrimin e detajuar dhe me kujdes të secilit të vrarë e të shpërngulur nga gjenocidi i ushtruar grek mbi ta dhe pasardhësve të mbijetuar, të cilëve me vendosjen në vatrat e veta, për fillim duhet tu ofrohet një autonomi politiko- territoriale e pastaj me referendum demokratik, t`u mundësohet deklarimi i lirë në mënyrë që të vendosin ata vet sipas dëshirës së tyre se cilit vend duan ti takojnë.

Qëndrimi agresiv dhe sjelljet cënuese të Greqisë e cila edhe pas rreth 70-vitesh të luftës me Italinë,në njërën anë mbanë në fuqi gjendjen e luftës me Shqipërinë, kurse në anën tjetër kërkon eshtra ushtarësh pushtues grek në tokat shqiptare, madje edhe atje ku ato nuk ishin asnjëherë dhe nuk mund të gjenden as sot, duke e mbushur mungesën e tyre me eshtra të vjedhura banorësh vendor, për të ngritur memorialë greke në shumë vendbanime të Shqipërisë së Jugut, duhet të shkaktoj frikë dhe pasiguri tek secili shqiptar për kërcënimin e së ardhmes që në këtë mënyrë i përgatitet tërësisë së Atdheut të tyre.

Veprime kaq të pashembullta, nuk ndodhin në asnjë vend tjetër në rajon. Ndaj populli ynë kudo,duhet ta dijë se ndërhyrjet greke në territorin e lirë të shtetit amë, janë sjellje të rrezikshme që kanë të bëjnë me parapërgatitje të fakteve dhe atmosferës për luftë me shqiptarët si dhe pushtimin e Shqipërisë së jugut , në rastin më të mirë që mund ti epet Greqisë kurdo që ai të vij.

Në të njëjtën kohë edhe Serbia vazhdon të përdor metoda të përafërta me qëllim krijimi bastionesh në Kosovë,për pushtime të mundshme në të ardhmen, duke kërkuar bashkësi komunash dhe autonomi me fuqi ekzekutive për hiq më shumë se 30 mijë serbë, një numër i konsiderueshëm i të cilëve janë të ardhur nga pjesë të ndryshme të Kroacisë dhe Bosnjës në tokat tona, të cilët vetëm pak vite më parë, patën shpërngulur jo më pak se 10-12 mijë banor autokton shqiptar nga veriu i vendit, bile për të qenë fatkeqësia edhe më e madhe, e gjitha kjo pati ndodhur para syve tanë dhe disa vjet pas çlirimit të Kosovës nga pushtimi i Serbisë.

Pra, nëse nisemi vetëm nga shembujt e lartcekur, pa hyrë në detaje tjera më të thella, çështja çame nuk mund as guxon të trajtohet si problem i kufizuar dhe vetëm i pasurisë së njerëzve dhe familjeve të spastruara me dhunë e gjenocid.

çështja çame nuk mund të shndërrohet në një shpagim të thjeshtë monetar sa për sy e faqe,të atyre që mbijetuan siç e dinë vetëm ata- nga holokaustet greke, por ajo duhet trajtuar si çështje e mirëfilltë Kombëtare, ashtu siç edhe në fakt është, e cila më në fund,medoemos se duhet zgjidhur sipas parametrave ndërkombëtar për të drejtat e popujve dhe territoreve të shkëputura kombëtare nga kufijtë etnik të Shtetit Amë.

Ndaj është e pafalshme dhe tërësisht e pakuptueshme sesi deri më tani,Problemi Etnik çam, jo vetëm se ende nuk mundi të ngjitej në tavolinën e bisedimeve për zgjidhje politike, por edhe Rezoluta çame, hezitohet të votohet në Parlamentin e vendit, kur dihet botërisht se Çamëria u copëtua nga trojet shqiptare vetëm në vitin e mbrapsht-1913,pas konferencës së Londrës e cila bëri padrejtësitë më të mëdha në histori ndaj popullit tonë, duke lënë edhe çamët, si shumë troje tjera shqiptare ,nga atëherë me të drejta të mohuara njerëzore e kombëtare për më shumë se 100 vite.

Shqipëria edhe me kushtetutë, si shtet amë që është,ka për detyrë dhe obligim të pa kalueshëm kombëtar që të kujdeset për bashkëkombësit dhe tokat e tyre të mbetura jashtë kufijve aktual shtetërorë. Ndaj edhe problemi i pazgjidhur çam,nuk guxon të anashkalohet nga askush dhe të bëhet i pa qenë nga cilido politikan i shitur apo antikombëtar,të cilët për përfitime të tyre, pa të drejtë, çështjen çame duan ta hedhin tërësisht në harresë,dhe atë njëherë e përgjithmonë.

Vendet tjera për rreth apo edhe ato më larg, për ruajtjen e bashkëkombësve dhe pjesëve të tyre etnike,mbetur jashtë kufijve shtetëror edhe nëse janë në pyetje interesa bukur të mëdha, refuzojnë me këmbëngulje këmbimin e çështjes kombëtare, qofshin ato edhe ofertat për inkuadrim në BE, apo organizma tjerë ndërkombëtar, me rëndësi, siç vepron tani Serbia,në bisedime me Shqiptarët, për mbajtjen me çdo kusht të kolonistëve dhe ardhacakëve serb në veriun e Kosovës, edhe pse shumica prej tyre nuk janë banorë autokton në vendin tonë.

Ndaj, unë assesi ta kuptoj se si Greqia e cila as sot nuk pranon se ka një Komunitet çam,dhe mohon tërësisht dhe pa asnjë turp, ekzistencën e Problemit të Çamërisë, atëherë me çfarë të drejte guxon ajo të kërkoj “ri-ngjalljen” e eshtrave të ushtarëve- okupator grek, në Shqipëri, të rënë e të pa rënë në luftimet me Italinë,eshtrat e të cilëve aty ku mungojnë- mbushen në mënyrë të paligjshme,me eshtra fëmijësh e pleqësh të vdekur shqiptar në fshatrat dhe vendbanimet etnike -gjithmonë shqiptare.

Kurse Shqipëria, në anën tjetër për kaq vite të mos guxojë të votoj as një Rezolutë të vetme përÇamërinë dhe ngritë e internacionalizojë Problemin e madh çamë-për zgjidhje, për hir edhe të shqiptarëve çamë që ende sot janë gjallë, vetëm pse Greqia dëshiron ti vdes ata para kohe, pa rend dhe me çdo kusht,në mënyrë që ti bëjë të pa qenë edhe kur ata ekzistojnë,dhe mbuloi rrejshëm, grabitjet me dhunë të territoreve tona etnike si dhe të fshehë krimet dhe gjenocidin shtetëror të ushtruar dhe përsëritur për shumë vite mbi shqiptarët në Çamëri… kjo vërtetë është e pa kuptueshme.

Madje qëndrimi i deputetëve shqiptar dhe partive tona politike, është tërësisht i pa justifikueshme edhe për faktin se,jo vetëm në Çamëri por krimi grek nuk kurseu shqiptarët pothuajse në tërë Shqipërinë e Jugut – ku sot fatkeqësisht jo shqiptarëve të masakruar nga ta- në vendin e tyre por ushtarëve pushtues grek që kryen edhe masakra mbi banorët vendës, u ngritën përmendore dhe memoriale gjigante,kur dihet se gjenocidi dhe masakrat greke-ndaj shqiptarëve, në të gjitha kohët ishin të atyre përmasave sa që edhe Edit Durham, e tmerruar nga masakrat e tilla, do të shkruante:

“Grekët edhe sikur të bëjnë një shekull pendesë s’kanë si t’i lajnë krimet e trishtuara ndaj shqiptarëve…”

Ndaj çfarë politike na qenka kjo, kur edhe një Rezolutë e vetme s`guxuaka apo u “hezituaka” të votohet, në vend se të mbështeten njëzëri të gjitha kërkesat e natyrshme deri te ngritja e çështjes së pazgjidhur çame nga Deputetët në Kuvendin e Shqipërisë e pse jo edhe në Kuvendin e Kosovës, në mënyrë që pas kaq vitesh të internacionalizohet,bëhet publik dhe vihet në tavolinën e shqyrtimit ndërkombëtar edhe zyrtarisht, spastrimi etnik i shqiptarëve për mes gjenocidit grek, në Çamëri.

Ky gjenocid antinjerëzor,nuk u hesht dhe mbulua vetëm nga helenët,por edhe nga vet shqiptarët,pasi që sipas përjetuesve të mbijetuar të atij holokausti të tmerrshëm, dihet se në cilën do kohë që ai ndodhi, nuk u kufizua vetëm ndaj shqiptarëve në Çamëri por u zgjerua edhe në shumë fshatra e qytete të Shqipërisë Jugore, por megjithatë- që nga ajo kohë, pothuajse pak kush foli dhe shkroi seriozisht për të.

Sipas historianit Hyqmet Zane, njëri nga shembujt më të dhembshëm të gjenocidit grek në Shqipërinë e Jugut, ndodhi në Panaritin e Korçës në të cilin qysh më 1914, u ndez dhe shkrumbua çdo gjë përfshi edhe njerëzit e gjallë e të pafajshëm, vetëm pse ishin shqiptar, ani pse ata jetonin në trojet e tyre stërgjyshore, dhe të parët e tyre ekzistonin aty shumë kohë përpara “bërjes gjallë” të grekëve në Ballkan.

Ndaj, njëjtë si në Çamëri ashtu edhe në çdo kënd të Shqipërisë së Jugut,u ushtrua gjenocid dhe spastrime etnike me djegie e shfarosje shqiptarësh autokton-kudo, përmes ekspeditave të njohura fashiste greke të tokës së djegur, të cilët kishin si synim krijimin artificial të të ashtuquajturit ” Vorio-Epir” me grekë të ardhur dhe kolonizator të sjellur nga thellësia e Greqisë.

Shih, për këtë qëllim, qeveria e Venizelosit në emër të spastrimit të shqiptarëve nga pjella e dyshimtë e ashtuquajtur Vorio-Epir në atë kohë do të mobilizonte edhe kriminelët e burgosur në burgun e Kretës,të cilët përveç gjenocidit në Çamëri,flakët e gjenocidit do ti shtrinin gjithandej në krahinat e Kolonjës, Përmetit, Korçës dhe vendbanimeve tjera etnike shqiptare,nga ushtarët dhe andartët grekë.

Madje,sipas autorit Hyqmet Zane-në shkrimin me titull: “Gjenocidi grek, jo vetëm në Çamëri” që nga data 2 deri më 10 korrik të vitit 1914, këta ushtarë dhe kriminel të tërbuar grek, therën me thika, sëpata e hanxharë mese 375 burra, gra, pleq dhe fëmijë, dogjën mbi 150 shtëpi si dhe shkatërruan çdo gjë shqiptare që u dilte përpara, kudo që shkeli këmba e tyre vrastare. duke prerë pjesë pjesë gjymtyrët e trupit të shqiptarëve, hequr kokat djemve të mitur, përdhunuar vajza dhe gra të reja, dhe çarë barkun shtatzënave, për masakrimin edhe të fëmijëve ende të palindur, vetëm pse ata ishin shqiptar.

Siç e thotë edhe z. Zane,në shkrimin e lartcekur autorial, mizoria e gjenocidit të zhvilluar mbi shqiptarët në Panarit, ishte aq e madhe sa që kishte tërhequr edhe vëmendjen e Fuqive të Mëdha, me ç`rast Lordi Lamington më 28 korrik të vitit 1914 do ti bënte thirrje Qeverisë Angleze që të ngrinte zërin kundër masakrave greke të cilat kryheshin në përmasa marramendëse ndaj shqiptarëve,jo vetëm aty por gjithandej në Shqipërinë e Jugut.

Në atë kohë,edhe gazeta prestigjioze “Times” do ti dënonte hapur aktet e trishta kriminale të gjenocidit grek mbi shqiptarët e cila në kryeartikullin e saj,me shkronja të mëdha, do të shkruante:

“Vendasit e fshatrave të Shqipërisë së Jugut po shuhen nga grekët”.(H.Zane)

Por në kohën kur kombi ynë,kishte politikan të sinqertë, dhe atdhetar të vërtetë e të devotshëm,ndërhyrjet e tyre të vendosura,do të bënin që trojet shqiptare të shpëtonin nga shkëputja e copëtimi dhe aneksimet e huaja, siç ishte rasti atëbotë me Çamërinë e Abedin Pashë Dinos, njërit nga Patriotët më të shquar shqiptarë i cili që në vitin 1879,me guximin e një burrështetasi të sprovuar,përpjekjet e pareshtura të një atdhetari të vërtetë dhe dinjitetin burrëror të një Intelektuali të mirëfilltë, detyroi edhe Kongresin e Berlinit,me argumente dhe mençuri që të anulonte vendimin e sjellur më parë nga Fuqitë e Mëdha të kohës për ndarjen e Çamërisë nga trojet etnike shqiptare.

Ai do ti kundërshtonte fort, i pathyeshëm dhe me sukses,vendimet e pa drejta të Kongresit të Berlinit, për dhënien e Çamërisë-shqiptare, shtetit grek, duke ua kujtuar pjesëmarrësve të atij Kongresi, se në një kohë jo fort të largët, mbi gjysma e Greqisë banohej me shqiptar përfshi edhe vet Athinën dhe vendbanimet përreth saj,në të cilat gjuha shqipe flitej kudo,bile edhe pas formimit të shtetit helen, ajo do të bëhej gjuha e parlamentit të parë grek.

Ndaj, edhe Çamëria si të gjitha trojet tona etnike,deri në vitin e mbrapsht 1913,ishte dhe mbeti Tokë Shqiptare, me ç`rast Konferenca e Ambasadorëve të Fuqive të Mëdha në Londër, do të bënte padrejtësinë më të madhe në historinë ekzistencës së popullit tonë deri atëherë,me vendimin e sjellë për copëtimin e tokave shqiptare,duke i prerë mbi gjysmën e tyre, përfshi edhe Çamërinë-si me gërshërë nga Shteti-Amë.

Pra,vetëm në këtë vit,me forcën e armëve mundën ta pushtonin atdheun e çamëve, grekët të cilët duke parë dhe shfrytëzuar edhe mosorganizimin e duhur të popullit tonë, si dhe pafuqinë e tij,këta pushtues të pështirë, pollën në mënyrë artificiale edhe të ashtuquajturin “vorio epir” lufta për të cilin nga grekët, vazhdon edhe sot me cinizëm të pashembullt tanimë edhe në vet Shqipërinë.

Kjo shihet dhe vërtetohet çdo ditë në përpjekjet e tyre për ndryshimin sa më efektiv dhe të gjithanshëm të strukturës së popullsisë në treva jugore shqiptare edhe brenda shtetit amë.

Shteti grek,nuk ndaloi përpjekjet cinike ndaj Shqipërisë asnjëherë, të cilat i vazhdon me ngulmë dhe në mënyra nga më të ndryshmet edhe tani, duke filluar që nga vendosja me prapavijë e Janullatosit në krye të Ortodoksisë -shqiptare,për greqizimin e çdo gjëje të mundshme në Shqipërinë e jugut,sikur të mos ishin vrarë e helmuar gjithë ata patriot ortodoks-shqiptar,si Naum Veqilharxhi,Papa Kristo Negovani,Themistokli Gërmenji e shumë të tjerë për ruajtjen dhe shkruarjen e gjuhës shqipe si dhe përdorimin e saj në shkollat dhe kishat shqiptare, edhe pse ishte punuar aq shumë nga shqiptarët ortodoks për arritjen e Autoqefalisë së Kishës Ortodokse Shqiptare, me shumë flijime, mund dhe përpjekje.

Priftërinjtë e Greqisë dhe përfaqësuesit konsullor, organizojnë ngritjen e monumenteve ushtarëve të rënë dhe atyre të pa rënë grek në territorin e Shqipërisë me eshtra të vjedhura të fëmijëve, pleqve dhe banorëve autokton shqiptar, hapjen e shkollave greke edhe atje ku nuk ka pasur kurrë grek,vizatimi i krahinave dhe vendbanimeve shqiptare si territore greke, vendosja e sa më shumë priftërinjve ekstrem-grek, në kishat ortodokse shqiptare etj….

Bile ata nuk i pengon fare as fakti që dihet mirë nga secili se edhe pjesëtarë e pakicës greke që sot jetojnë në Shqipëri, janë pasardhës të argatëve ardhacak grek të vendosur në tokat tona etnike dhe pasuritë e patundshme të Bejlerëve vendas shqiptar të Shqipërisë.

Në anën tjetër,po ky shtet grek as sot e kësaj dite, jo vetëm se nuk denjon ta pranojë gjenocidin e ushtruar ndaj popullsisë shqiptare të Çamërisë, por nuk u njeh atyre as kombësinë dhe as të drejtat e pronësisë stërgjyshore të trashëguara ndër shekuj, e mos të flasim për të drejtën e shkollimit në gjuhën e tyre amtare dhe administratën ne gjuhën shqipe, aty ku ata jetonin e disa edhe sot jetojnë, pa guxuar ta deklarojnë përkatësin kombëtare shqiptare.

Mjerisht,këto veprime antishqiptare,me apo pa dashje, në një formë apo tjetër, po gjejnë edhe mbështetjen e atyre deputetëve shqiptar,të cilët sot nuk janë në gjendje të votojnë as një Rezolutë të vetme për vëllezërit e tyre çamë të shpërngulur me dhunë nga vatrat e tyre, duke u hyrë kështu në hak dhjetëra mijëra,shqiptarëve të pafajshëm që pësuan nga gjenocidi grek mbi ta.

Rezoluta Çame paraqitur parlamentit kombëtar për miratim, përmban vetëm pjesën më të vogël të të drejtave të tyre legjitime, të cilat duhet të përkrahen fuqishëm dhe miratohen pa asnjë hezitim nga të gjithë deputetët pa dallime partiake në parlamentin e Shqipërisë,nga të gjithë ata deputet që sadopak e ndjejnë veten shqiptar.

E nëse ndodhë që edhe kësaj radhe, deputetët tanë të mos veprojnë ashtu siç pret kombi prej tyre, atëherë patjetër- shqiptarët kudo,duhet organizuar një peticion mbarëkombëtarë,në të gjitha anët ku i thonë Bukës-Bukë e Ujit-Ujë- dhe kudo që flitet e jetohet – shqip, në mënyrë që të mos befasohemi pa këndshëm edhe kësaj radhe nga përfaqësuesit e tillë të popullit tonë.

Mjerisht, siç e ka treguar praktika e deritanishme, politik-bërësve shqiptar nuk mund tu besohet aq lehtë, sidomos kur janë në pyetje vendime të mëdha siç është çështja kombëtare përfshi edhe çështjen çame, e cila nuk mund dhe as nuk do duhej të guxonte që të kufizohej vetëm si çështje pronash…..përderisa dihet se çamët-shqiptarë,nuk ishin ardhacak në Çamëri, siç janë grekët në Shqipëri apo kolonët serbo-malazez në Kosovë, por banor autokton shekullor në trojet e tyre etnike.

Ndaj,Rezoluta çame, medoemos duhet votuar edhe për faktin se- gjenocidi i ushtruar grek mbi pjesëtarët e popullit shqiptarë në trojet tona kombëtare-kudo qofshin ato, me gjithë përpjekjet helene apo nga kushdo tjetër, nuk mund të shlyhen kurrë nga kujtesa e një kombi ndër më të vjetërit në këto anë, siç është kombi ynë.

Por nëse megjithatë, ajo as kësaj radhe edhe ashtu siç është ofruar, nuk votohet nga Parlamenti Shqiptar, atëherë është i pakalueshëm organizimi i një peticioni gjithëkombëtar, për zgjidhjen e Problemit të Çamërisë!

 

 

Tragjedia e quajtur Krushë

by

Nga Gani QARRI/

Për të satën herë u përkujtuan ata që për shumë vite të gjithë neve na mungojnë. Të pagjeturit mbeten përherë të pa harruar në kujtesën e popullit tonë,për të cilët kërkesat e vendosura për gjetjen e tyre,me të drejtë edhe më tej vazhdojnë. Familjet krushjane , ashtu si të gjitha familjet e të kidnapuarve dhe bashkëfamiljarëve të humbur anë e kënd Kosovës,nuk pushuan kurrë së kërkuari nga faktorët relevant -kombëtar dhe ndërkombëtar, një informatë apo shenjë ekzistence,për fatin e më të dashurve që nga paslufta e këndej.

Ndaj, gjendja e tyre e rënduar, duhet kuptuar drejtë dhe ndihmuar nga secili me mundësitë që ka,sepse dhembja e ngrirë dhe e mbetur pezull për kaq vite pritjeje, jo vetëm për ata,por për të gjithë ne, e bënë këtë ngjarje tejet të padurueshme. Për fat të keq,kjo tragjedi e rëndë, gjatë gjithë jetës do ti lëndoj plagët e pa shëruara të të mbijetuarve, që nga humbja e dhembshme e bashkëfamiljarëve të tyre në masakrën e 26 Marsit të vitit 1999, kur me fatin e banorëve shqiptar të Krushës luhej drama shekspiriane, për jetë a vdekje. Atëbotë, pjesa më e madhe e grave dhe fëmijëve të mbijetuar dhe ndonjë mashkulli, nga të rrallët të shpëtuar nga Krusha, do të gjenin strehim të përkohshëm në Has. Ata jo vetëm se njiheshin në mes vete, por ishte forcuar edhe shpirti human si dhe dinjiteti njerëzor e kombëtar,i cili në ato çaste të vështira që kalonte vendi, mbante gjallë popullin e rrezikuar shqiptar në këto troje.

Tanimë për të gjithë do të vinin kohë të vështira, më të vështira se kurrë më parë, kur lufta po trokiste pa paralajmërim në çdo derë dhe familje shqiptare, ndërsa fushata e forcave okupuese serbe për spastrimin etnik dhe shfarosjen e etnisë sonë nga trojet stërgjyshore, po zhvillohej gjithnjë e më e ashpër, duke mbjellë vdekjen në shumë vendbanime shqiptare, gjithandej Kosovës. Ndaj, fytyra e vërtetë e krimit sllav,do të shihej edhe një herë më tepër me 26 Mars të vitit 1999,në masakrën e Krushës së vogël, njëjtë siç kishte ndodhur para dhe pas kësaj date edhe në shumë fshatra dhe familje tjera shqiptare, anembanë vendit tonë të okupuar.

Ekspedita e soldateskës kriminale serbe,nuk njihte pardon! Ajo do të kidnaponte dhe masakronte edhe fëmijë të moshës 12 e 13 vjeçare,duke i ndarë ata me forcën e plumbit nga nënat dhe më të dashurit e tyre, për të mos i parë më kurrë.

Meshkujt e Krushës së vogël,nga 12 deri në 70 e më tepër-vjeç, do të mbylleshin në një shtëpi një katëshe të fshatit për tu vrarë ,djegë e shkrumbuar,ku pas tragjedisë do gërryhej thellë dhe hiqej edhe dheu i shkrumbuar e gjakosur nga aty, në mënyrë që të fshiheshin gjurmët e krimit dhe zhdukeshin trupat e të masakruarve për të mos u gjetur më asnjëherë deri më sot.

Kurse,gratë dhe fëmijët e frikësuar, të shastisur nga trishtimi i krimeve serbe në Krushë të Vogël,pasi që nuk kishin mundur ta kalonin ujin e rrëmbyeshëm të Drinit,të vuajtur e dëshpëruar do të uleshin pranë valëve të turbullta për të vajtuar me sa zë kishin, tragjedinë e ndodhur atë ditë në vendlindjen e mbetur shkret.Ushtima e vajit të tyre do të dëgjohej deri në fshatrat e Hasit,përtej Drinit të bardhë, banorët e të cilit me të kuptuar se ç`po ndodhte,do të vraponin për tu dalë në ndihmë me gjithçka kishin dhe shpëtuar ata që ishte e mundur, duke bartur gratë dhe fëmijët e mbetur buzë ujit turfullues,për ti sjell dhe strehuar në shtëpitë dhe vatrat e tyre.

Por para se të hynin brenda, nga andej do të vinin edhe një herë krismat e kobshme të vdekjes të cilat paralajmëronin se ç’po ndodhte në ato momente të rënda me djemtë dhe burrat e kidnapuar të Krushës së vogël.Ndaj vaji dhe britmat në ato çaste nga më të vështirat që përjetonin gratë dhe fëmijët e dëbuar të këtij fshati ,do të vazhdonin pareshtur,ndër këta dëshmitarë të gjallë të vuajtjes e dhembjes dhe tragjedive të paharruara në atdheun e tyre.

Ditët e strehimit ishin të numëruara edhe këtu, ngase për shqiptarët e pambrojtur nuk kishte më siguri askund. Kështu që banorët e Hasit bashkë me gratë dhe fëmijët e strehuar nga Krusha,do të detyroheshin me forcë nga okupuesi sllav,që ta braktisnin vendin e tyre dhe Kosovën e robëruar për të kërkuar shpëtim në Shqipëri.

Ndërsa pas lufte,ndër të parët që do të ktheheshin në vendlindjet e djegura dhe tërësisht të shkatërruara ishin familjet e të zhdukurve, të cilat do të nxitonin që ti kontaktonin sa më parë organizatat e vendit dhe ato ndërkombëtare, shtetërore dhe humanitare,me shpresë për zbulimin e fatit të më të dashurve të tyre dhe lehtësimin e traumave të pësuara nga masakrat dhe gjenocidi serb, gjatë luftës në Kosovë.Edhe pas kthimit,tronditjet më të rënda i pësuan gratë dhe fëmijët e Krushës të cilët me të arritur në vendlindjen e tyre,përveç zhdukjes së më të dashurve, nuk do ti gjenin më as shtëpitë dhe gjërat që kishin dikur,përveç vendit të djegur dhe mbetur shkret, i cili medoemos duhej ringjallur sërish,me mundësit e tyre të pakta.

Këto familje mbetur plotësisht të vetme dhe në gjendje fare të pa shpresë, pa asnjë pasuri dhe mbështetje, para atij trishtimi të pashembullt njerëzor dhe mjerimi aq të madh ekonomik, edhe ashtu,duhej të fillonin një jetë të “re” të pa provuar asnjëherë më parë.

Nëna dhe gra të veja, duhej rimëkëmbur atë që ishte e mundur dhe rritur fëmijët e tyre jetimë përkundër një mbijetese aq të mundimshme,pas gjithë atij tmerri dhe përjetimeve që nuk mund të përshkruhen nga goja e njeriut. Ndaj, përballimi i orëve të para pas kthimit- ishin momentet më prekëse,tejet të rënda dhe shumë të vështira për të gjithë të mbijetuarit.

Megjithëse,pas përjetimit të një realiteti si ky dhe gjendje të tillë kaq të pa shpresë,njeriu humbet çdo forcë dhe besim në vetvete, gratë e veja krushjane, të cilat për jetimët u shndërruan në Nën dhe Baba, fakti i mbijetesës së fëmijëve dhe shpresa për rritjen e tyre,do ti bënte ato edhe më të forta se guri.

Ndaj,falë sakrificave të panumërta të këtyre nënave, një pjesë e ish jetimëve të luftës të pjekur para kohe nga kushtet e rënda dhe mbijetesa e zorshme,tanimë janë bërë burra dhe kryefamiljarë të denjë, të cilët kanë ringjallur shpresën, gati të shuar në këtë fshat, nga tragjedia kriminale serbe, dhe ripërtërirë jetën e cila me gjithë vështirësitë edhe këtu, sot vazhdon e re dhe e sigurt, si kudo tjetër në Kosovën tonë të lirë. Gani Qarri Cyrih, 26 Mars 2013

 

Kosova dhe koncesionet

by

Opinion Nga Gani Qarri/ Zvicer

Që nga marrëveshja e 24 shkurtit të vitit kaluar,nga bisedimet e zhvilluara me ndërmjetësimin e BE-së,ndërmjet dy palëve,siç dihet përfitoi vetëm Serbia. Ajo përparoi edhe më tej drejt integrimit evropian, kurse Kosova përveç sakatosjes me fusnotë, varfërisë dhe stagnimit të brendshëm nuk mundi të ecte asnjë hap përpara,duke mbetur aty ku ishte në izolim të plotë dhe e lënë në vetmin e saj të madhe,nga Bashkësia Evropiane.

Përveç tjerash,vendi ynë vazhdon të ndrydhet e diskriminohet edhe nga jashtë,për çka para do ditësh edhe një numër i vogël studentësh nga fakultete të ndryshme të Universitetit të Prishtinës,me rastin e vizitës së kryediplomates evropiane në kryeqendrën e shtetit tonë, baroneshës Eshton (Catherine Ashton)shprehën me të drejtë shqetësimin e tyre për shkak të mos liberalizimit të vizave dhe praktikisht – izolimit total vetëm të Kosovës në Ballkan.

Deri më tani, të gjitha shtetet e rajonit kanë përfituar në forma të ndryshme edhe financiarisht nga liberalizimi i vizave përveç lëvizjes së lirë të qytetarëve të tyre në Evropë,e cila bënë përjashtim vetëm për vendin tonë që si për madhësinë e kufizuar gjeografike ashtu edhe me numrin e vogël të banorëve që ka,është vetëm një pikë e vogël uji në këtë oqean,ndaj Kosova me asgjë nuk mund ta rrezikoj BE, as stabilitetin e saj edhe po ndodhi liberalizimi i vizave me te.

Ndaj,athua ka të bëj krejt kjo vetëm me kushtet dhe standardet që kërkohen nga BE, apo është ky edhe një veprim i një anshëm dhe qëndrim i padrejtë politik ndaj shqiptarëve, pasi që siç dihet vendi ynë nuk ishte nxitës as shkaktar por vetëm njëri nga viktimat e pafajshme dhe më të mundimshme të njërës nga luftërat e fundit nga më agresivet në rajon.

Por, a duhet të brengosen shqiptarët vetëm për trajtimin e tyre të pa barabartë nga Bashkësia Evropiane, apo duhet të frikësohen edhe për koncesione të reja ndaj ish shtetit pushtues-serb, me të cilat prapë mund të kushtëzohet Kosova nga BE, në të gjitha bisedimet e pafund që do mbahen edhe në të ardhmen me Serbinë.

Për fat të keq,me gjithë koncesionet e deritanishme,të mëdha dhe të dhimbshme nga ana jonë,me të cilat që nga marrëveshja e 24 shkurtit të vitit kaluar,përfitoi vetëm Serbia,duke përparuar edhe më tej drejt integrimit evropian, përkundër të gjitha kompromiseve,që nga fillimi i bisedimeve për statusin e vendit,bisedimet e ashtuquajtura teknike e deri tek këto të fundit politike, që tani po vazhdojnë për veriun e vendit me Serbinë, BE-pa të drejtë e mbanë  Kosovën të izoluar.

Me këto qëndrime, ajo bllokon çdo hapje rruge vetëm për pjesëtarët e popullit shumicë në Kosovë, kur dihet se pakicat,përveç diskriminimit POZITIV nga ligjet e vendit tonë, edhe për sa i takon lëvizjes së lirë kanë rrugëdalje nga më të ndryshmet duke filluar që nga e drejta e shtetësive të dyfishta,të cilën bashkëkombësit tanë nuk e gëzojnë,ndaj të vetmit shqiptarët e Kosovës në rajon,vazhdojnë edhe sot,të trajtohen pa të drejtë nga BE -si qytetarë të dorës së dytë.

Kështu që Kosova, përveç peripecive të panumërta edhe pas rreth 14-vitesh çlirimi,dhe mbi pesë vjet nga shpallja e pavarësisë së saj, mbetet jo vetëm vendi më i varfër por edhe vendi më i izoluar në Evropë,përderisa për po kaq vite dhe mbi një dekade të kaluar,qeveritë e Serbisë vijnë e shkojnë,por ato asnjëherë nuk obligohen nga BE, as Faktori Ndërkombëtar për ndryshim qëndrimesh politike ndaj statusit të vendit tonë dhe heqjen e pengesave të gjithfarshme para rrugëtimeve integruese të Kosovës drejt BE-së.

Kështu krijohet përshtypja se burokracia evropiane sikur nuk mund të mbijetoj pa trajtimin në këtë mënyrë të një viktime të pa fuqishme siç është Kosova,e cila nuk është në gjendje për tu mbrojtur vet nga teket dhe padrejtësitë e tilla,ndaj edhe është e dënuar të kalojë këtë periudhë të rëndë mbylljeje fizike dhe frustrimi të brendshëm-e të përgjithshëm psikologjik.

Por në anën tjetër, po nga kjo BE,nuk hezitohet fare që shtetit tonë të ri edhe më tej t`i kërkohen bisedime pa kusht dhe koncesione të pafund,qoftë edhe në kurriz të sovranitetit,kërcënimit të kushtetutës dhe rrezikimit të tërësisë së vendit tonë,në mënyrë që Serbisë ti sigurohen medoemos kushtet për integrim në Bashkimin Evropian

Për aq më keq, nga Serbia jo vetëm se nuk kërkohet njohja e pavarësisë së Kosovës, por as heqja e saj nga kushtetuta serbe, si “pjesë- përbërëse” e këtij shteti hegjemonist sllav, i cili me gjithë mbajtjen e Kosovës lindore nën sundim,edhe nën këto rrethana, kërkon për ditë e më shumë,bile vazhdon edhe më tej që të mos ngopet vetëm me ato toka shqiptare që pa të drejtë i mbanë edhe sot nën sundim.

Për tu rritur dëshpërimi edhe më tepër, as “lule-bora” e Edita Tahirit e cila i`a mërdhiu vendit tonë me “fusnotë” jo vetëm se nuk e ka ndërmend të shkrihet  “me ardhjen e Pranverës”,siç na premtonte ministresha, por  ajo fatkeqësisht sa vjen e ngurtësohet që nga mbirja e saj artificiale, në konkubatorin e Brukselit,për damkosjen e saksisë së republikës sonë, nga infektimi i së cilës, Kosova assesi të shërohet.

Pa marrë parasysh koncesionet që bëri vendi ynë vitin e kaluar,Serbia në këto bisedime shkon me pretendime për koncesione të reja nga shqiptarët, duke vazhduar me politikën e saj të njohur, edhe Evropën edhe Kosovën.

Madje e trimëruar nga lëshimet tona dhe përkëdheljet nga ana e BE-së, ajo edhe pas kaq vitesh çlirimi,guxon të deklaroj hapur se nuk do ta njoh “kurrë” Pavarësinë e Kosovës,derisa për komunat serbe në vendin tonë, kërkon me cinizëm, asociacion me fuqi ekzekutive, për ta çrregulluar tërësisht shtetin tonë të ri dhe të vogël.

Frika më e madhe,vjen nga fakti i hidhur se përveç shkeljes vitin e kaluar, me “Fusnotë”, mbi Republikën e Kosovës – këtë vit Serbia, me miratimin e qeveris së Kosovës dhe faktorëve evropian, po arrin të krijoi edhe një formacion destabilizues si ai i ashtuquajturi “asociacion etnik dhe territorial i komunave serbe” vetëm për këtë komunitet pakicë, në brendësi të territorit tonë.

Ngase duke u nisur nga përvoja e hidhur që kemi me ekstremistët serb në veri, ky i ashtuquajtur “asociacion” shumë lehtë dhe shpejtë mund të kthehet në bombë me sahat për stabilitetin e vendit dhe shpërthime me porosi sipas dëshirës dhe nevojës, sa herë që ato mund t`i duhen Serbisë për ta destabilizuar dhe penguar mbarëvajtjen e shtetit tonë.

Droja për ecjen e Kosovë përpara , bëhet edhe më e madhe ,kur kihet parasysh zhvillimi i pamjaftueshëm ekonomik dhe forcimi i mangët i rendit dhe ligjit, të cilat ende janë në nivelin fillestar,kurse pretendimet serbe edhe më tej nuk pushojnë të vejnë në pikëpyetje kufijtë dhe shtrirjen e shtetësisë në gjithë territorin e vendit.

Për fat të keq,jo vetëm se niveli i sigurisë në vend, lë shumë për tu dëshiruar,por Serbia përveç pjesëtarëve ekstremist të pakicës serbe ka edhe shumë bashkëpunëtorë të shitur shqiptar të cilët mund ti hedh në veprim si me telekomandë-sa herë që asaj i konvenon për ta destabilizuar Kosovën.

I vetmi fat i shqiptarëve, mund të quhet mbështetja Amerikane ndaj popullit tonë dhe ndihma politike që ofrojnë përfaqësuesit e saj shtetëror, sidomos në planin e jashtëm dhe në momentet delikate kur Kosova duhet të zhvilloj bisedime të vështira,e cila pa ndihmën e SHBA-së,shihet qartë se nuk ka forcë, dije as mundësi,që tu dal mbanë.

Por edhe gjendja e rëndë e pjesëtarëve të popullit shqiptar,sidomos të atyre që jetojnë nën shtetet fqinje dhe zhvillimet dramatike të politikës në shtetin amë, e bëjnë edhe më të domosdoshme mbështetjen amerikane, e cila shihet se edhe sot është me rëndësi jetike si për shtetin e Kosovës ashtu edhe për kombin në përgjithësi, pasi që shqiptarët janë të vetmit në rajon të cilët edhe në këtë shekull lirie e përparimi global,mund të diskriminohen kudo, në trojet e tyre etnike,dhe përkundër të gjitha padrejtësive ndaj nesh, megjithatë vetëm nga ne kërkohen vazhdimisht koncesione të reja dhe të pafund.

Ndaj,as heqja e pavarësisë së kushtëzuar,nuk ndihmoi shumë vendin tonë,sepse përmes këtij dialogu absurd, Kosovës i krijohen sërish pengesa të reja me kërkesa abuzive, për krijim asociacionesh me fuqi ekzekutive-shtetërore të cilat rrezikojnë seriozisht tërësinë territoriale dhe pavarësinë e shtetit që po ndërtojmë,derisa Serbisë i bëhen lëshime të një pas njëshme edhe pas nënshkrimit të cilësdo marrëveshje.

Madje,për fat të keq ajo tolerohet edhe më tej, ti zbatoj vetëm ato marrëveshje që asaj i konvenojnë, duke mos heqë dorë edhe më tej, as nga strukturat e saj kriminale në veri pa zëvendësimin e tyre me forca ekzekutive-shtetërore të cilat sërish do ta rrezikonin në vazhdimësi vendin tonë edhe në të ardhmen.

Edhe mënyra se si po zhvillohen këto bisedime, lë shumë për tu dëshiruar, ngase ato nuk janë transparente dhe as të miratuara në kuvendin e Kosovës,ku zyrtar jo plotësisht profesionist, të një rangut të pa mjaftueshëm adekuat dhe jo sa duhet të kualifikuar po vendosin për fatin e vendit dhe popullit duke dalë jo rrallë dhe pa të drejtë edhe mbi fuqitë kushtetuese të shtetit tonë të ri.

Bile, sikur të mos mjaftonin tronditjet e vitit të kaluar  që i`u bën Republikës sonë me “fusnotë” e cila edhe tani vazhdon ti bëj hije të ftohtë asaj, këto ditë paralajmërohet pranimi i të ashtuquajturit “asociacion i komunave serbe”,që tek çdonjëri nga ne shkakton huti dhe frikë për rendin, stabilitetin dhe ardhmërinë e shtetit që po ndërtojmë.

Megjithatë,ky me siguri nuk do të jetë kompromisi i fundit nga pala jonë. Ndaj lind pyetja se cili do të jetë koncesioni i dhembshëm i radhës për shqiptarët, nëse jo rrudhja e mëtejme e hapësirave tona gjeografike, me shtyrjen e dhunshme të kufijve nga ana e Serbisë edhe më në brendi të territorit tonë.

Bile edhe kjo kohë ndoshta nuk do të jetë fort e largët,ngase demarkacioni i kufirit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, një ditë pa tjetër se duhet të ndodhë,ndaj të gjithë shqiptarët duhet ta kenë parasysh rrezikun që mund ti vije vendit,me rastin e demarkacionit kufitar ndërmjet dy shteteve,kur në emër të arritjes së marrëveshjeve dypalëshe dhe për të kënaqur një pjesë të pretendimeve hegjemoniste e territoriale serbe,Bashkësia Evropiane mund të kërkoj edhe koncesione tokësore nga Kosova, anipse pretendimet territoriale serbe, vazhdojnë të mbeten rrezik permanent për integritetin dhe sovranitetin e vendit tonë?!.

Cyrih, Mars 2013