Letra – Dielli

KOMPLOTI KUNDËR REFORMËS NË DREJTËSI

May 26, 2020 by dgreca

TË PËRNDJEKURIT POLITIKË TË SHQIPËRISË DENONCOJNË KAPJEN E DREJTËSISË NGA XHELATËT E DIKTATURËS/

Nebil Çika Kryetar i Shoqatës Antikomuniste e të Përndjekurve Politikë të Shqipërisë letër e hapur Znj.Yuri Kim, Ambasadore e SHBA në Shqipëri!/

NGA SOKOL PAJA/

KOMPLOTI KUNDËR REFORMËS NË DREJTËSI/

Duke vlerësuar shqetësimin tuaj publik për Reformën në Drejtësi dhe duke besuar në korrektësinëe ndershmërinë e shqetësimit tuaj për bllokimin dhe degradimin e saj mendojmë se ndajmë të njëjtin dyshim me Ju: Ka një komplot kundër saj. Ne të përndjekurit politikë antikomunistë të Shqipërisë ndjehemi shumë të shqetësuar nga zhvillimet dhe sidomos produkti i deritanishëm i reformës në drejtësi të cilën Jusi SHBA kenimarrë përsipër ta monitoroni bashkë me BE gjë e sanksionuar kjo nga kushtetuta e Shqipërisë e cila ja ka ngarkuar OMN këtë detyrë. Ne si shtresa e interesuar e vendosjes në vendit tonë të shtetit ligjor, pasi për 45 vjet diktaturë komuniste, por jo vetëm, kemi qenë viktimat e padrejtësisë, kemi pritur që reforma në drejtësi të hedhë bazat e shtetit të së drejtës në këtë vend dhe kemi mbështetur çdo përpjekje për ta arritur këtë. Mirëpo, me keqardhje dhe shqetësim të madh konstatojmë se deri tani produkti i reformës nuk është ai që prisnim.

VETTINGU NË SHKELJE TË LIGJIT

Kemi konstatuar me keqardhje dhe shqetësim se procesi i Vetingut ka injoruar në vendimet e marra pjesëmarrjen e gjyqtarëve dhe prokurorëve në proceset politike gjyqësore të diktaturës komuniste duke konsumuar hapur e në mënyrë të përsëritur një shkelje të ligjit. Kjo ka bërë që në institucionet e reja të drejtësisë madje edhe në krye të tyre të emërohen ish pjesëtarë të Sigurimit të Shtetit, policisë politike të diktaturës, hetues, prokurorë e gjyqtarë që kanë qenë pjesë e proceseve politike ndëshkimore ndaj kundërshtarëve të rrëgjimit komunist, që karakterizoheshin dhe në të cilat përfshihen; tortura, montime, falsifikime dhe dënime të ashpra jo vetëm për ata që dënoheshin ekzekutoheshin ose burgoseshin por edhe për familjarët e tyre përfshi, gra pleq e fëmijë, që internoheshin e u mohoheshin të drejtat themelore të njeriut. Nuk bëhet fjalë për pak individë por, sipas vetë statistikave të Sigurimit të Shtetit rreth 35% e popullsisë shqiptare u përndoq politikisht gjatë diktaturës komuniste në Shqipëri dhe e gjithë kjo u realizua nëpërmjet proceseve dhe vendimeve të hetuesve, prokurorëve dhe gjyqtarëve të diktaturës komuniste. Ne kemi denoncuar rast pas rasti kalimin e Vetingut dhe emërimin në krye të drejtësisë të persekutorëve tanë politikë por nuk kemiparë asnjë reagim, as nga Ju për këtë fenomen tejet negativ.

KUSH JANË XHELATËT E DIKTATURËS NË DREJTËSINË E RE NË SHQIPËRI

Për ta bërë më konkret këtë shqetësimin tonë po ju tregojmë disa nga emërimet e fundit të xhelatëve tanë në institucionet e Drejtësisë, si produkt Reformës:

1-Emërimi në krye të SPAK-ut të Arben Kraja, një ish hetues i Sigurimit të Shtetit në Shkodër 1987-1992.

2-Emërimi Zëvendësprokuror i Përgjithshëm i ThomaJano, hetues dhe shef i hetuesisë së Sigurimit të Shtetit në Krujë 1980-1991 autor i dhjetëra proceseve hetimore politike komuniste.

3-Emërimi në krye të Këshillit të Emërimeve në Drejtësi (KED) të Ardian Dvoranit nga një prokuror komunist që ka dhënë dënime të rënda politike për kundërshtarët e regjimit komunist si prokuror i diktaturës në Shkodër përfshi edhe ata që rrezuan bustin e Stalinit në 1990.

4- Emërimi në Këshillin i Lartë Gjyqësor (KLGJ) si anëtare e Fatmira Luli, gjyqtare në kohën e diktaturës; ka dënuar qytetarët pse morën pjesë në rrëzimin e bustit të Enver Hoxhës më 20 shkurt 1991 apo për hyrjen në ambasada.

5-Emërimi në Këshilli i Emërimeve në Prokurori (KLP) të Bujar Sheshit ish hetues i Sigurimit të Shtetit autor i shumë arrestimeve torturimeve dhe dënimeve politike si hetues në Rrethin e Fierit, sipas AIDSSH edhe bashkëpunëtor i Sigurimit të Shtetit.

6- Emërimi në Këshilli i Emërimeve në Prokurori (KLP) e Nurihan Seiti, gjyqtare e diktaturës komuniste, ka dënuar disa persona me akuzat për agjitacion propagandë dhe tentim arratisje nga kufiri. Për të gjitha këto ne i jemi drejtuar zyrtarisht dhe publikisht edhe znj.Gjinovefa Calavera drejtueses së OMN dhe përgjigja e saj ka qenë fyese dhe jo korrekte për ne. Besoj se këto raste që ju përmenda më lart tregojnë qartëse produkti i vetëm Reformës në Drejtësi deri tani është: rikthimin në krye të institucioneve kryesore të drejtësisë të ish persekutorëve. Dua t’iu theksoj që bëhet fjalë për krime të rënda, krime kundër njerëzimit dhe gjenocid të cilat si nga ligji shqiptar edhe ai ndërkombëtare nuk parashkruhen.

BLLOKIMI I GJYKATËS SË LARTË DHE GJYKATËS KUSHTETUESE

Ne besojmë në standardet dhe vlerat e SHBA dhe Presidentit Donald Trump që Ju përfaqësoni në Shqipëri dhe ndajmë me Ju shqetësimin tonë edhe për bllokimin e Gjykatës Kushtetuese dhe Gjykatës se Lartë, mungesa e të cilave ka dëmtuar seriozisht interesat e njerëzve tanë. Me vakumine Gjykatës Kushtetuese ne kemi humbur çdo mundësi për të kundërshtuar ligje të qeverisë që kanë prekur drejtpërdrejtë interesat e të përndjekurve politike antikomuniste dhe me mosfunksionim e gjykatës së lartë shumë nga njerëzit tanë janë prej vitesh në pritje të përfundimit të proceseve gjyqësore shumë jetike, si për pronat e sekuestruara nga komunistet, dëmshpërblimet për persekutimin, pushimet politike nga puna etj. Prandaj ne mbështesim çdo përpjekje tuajën për të normalizuar drejtësinë shqiptare! Nuk e di si e shikoni ju por për ne është e qartë që reforma në drejtësi, jo tani, por, qe kur nisi, është deformuar e bllokuar nga një komplot komunist që nuk synon, pastrimin dhe normalizimin e saj por kapjen e drejtësisë nga politika ish komuniste shqiptare. Ne besojmë se palët apo personat politikë e zyrtarë të Shqipërisë apo edhe ndërkombëtarë me të cilët ju bisedoni e bashkëpunoni për këtë çështje nuk e kanë integritetin moral dhe vullnetin politik për të bërë një reformë reale e të ndershme në drejtësi. Sot shteti shqiptar drejtohet në shumicën e tij nga autorët e krimeve komuniste. Parlamenti, për shembull, institucioni kyç në kryerjen e reformës drejtohet nga ish ministri i fundit i brendshëm i diktaturës komuniste Gramoz Ruçi, autor i drejtpërdrejt i krimeve kundër njerizimit dhe gjenocid. Fotoja e tij ndodhet sot në muzeun e krimeve të komunizmit si autor i tyre (gjë që mund ta vërtetoni lehtësisht) ndërkohë që ai është edhe nr. 2 i shtetit shqiptar.Vërtet besoni se ai dhe te tjerë si ai janë partnerë normal Tuajt, sidomos për Reformën ne Drejtësi? Këto njerëz me të cilët ju po përpiqeni të bashkëpunoni kanë qënë për vite të tera armiq të lirisë demokracisë dhe veçanërisht SHBA-ve. Besoj e dini sa njerëz janë pushkatuar, burgosur e intenuar nga komunistet se ishin por-amerikanë apo dyshoheshin si të tillë?!Ne besojmë se ju keni zgjedhur partnerin e gabuar për të bërë reformën në drejtësi e shtetin ligjor si garant të demokracisë në Shqipëri. Nisur nga deklarata Juaj publike për një “komplot” ndaj Reformës në Drejtësi dëshiroj të besoj se e keni kuptuar me në fund ku qëndron problemi, që për ne kanë qenë janë dhe mbeten komunistët antiamerikanë, me maskë demokratesh filo-amerikanë! Sa të vazhdoni të konsumoni kohë nerva e parame ta vetëm komplote do te keni! Së fundi ne mendojmë se me forcën e shtetit më të fortë e më demokratik në botë,mik i shqiptarëve do të mundni të imponoheni për të ndryshuar gjendjen e rëndë të lirisë, demokracisë dhe shtetit ligjor në Shqipëri por besojmë dhe këmbëngulim se kjo nuk mund të arrihet me partnerë të gabuar të cilët e kanë cilësuar Presidentin Tuja të nderuar shkëlqesinë e tij, Z. Donald Trump “turpin e njerëzimit”.

PRESIDENTI THAÇI, GATI PER KOMPROMIS HISTORIK

January 29, 2019 by dgreca

PRESIDENTI THAÇI FTON PRESIDENTIN TRUMP NE PRISHTINE/

-Presidenti Thaçi i shkruan presidentit Trump, zotohet se do të punojë për marrëveshjen historike me Serbinë/

-Më lejoni të shfrytëzoj këtë mundësi dhe t’ju ftoj për të vizituar Kosovën, të takoni popullin më proamerikan dhe amerikanët që shërbejnë në Kosovë, si dhe të bëheni dëshmitar i suksesit tonë të përbashkët në ndërtimin e një Kosove shumetnike, e përkushtuar për paqe, liri dhe drejtësi.

PRISHTINË, 29 Janar 2019-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë/ Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, në fillim të këtij muaji ia ka kthyer letrën Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump.Në letrën e tij dërguar presidentit Trump, presidenti Thaçi është zotuar se do ta kryej pjesën e tij të punës dhe do të apelojë tek qytetarët që të ndjekin thirrjen e bërë nga presidenti Trump në letrën e dhjetorit që “të flasin me një zë gjatë bisedimeve për paqe dhe të përmbahen nga veprimet që do të bënin një marrëveshje më vështirë të arritshme”.Presidenti Thaçi e ka siguruar Presidentin Trump se është i gatshëm dhe i vullnetshëm që të bëjë kompromiset e nevojshme për të arritur një marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe të balancuar, e cila do t’i përfshinte të gjitha çështjet e hapura dhe do i jepte fund konfliktit shekullor me Serbinë.

Kjo është përmbajtja e letrës së presidentit Thaçi dërguar presidentit Trump:

I nderuar z. President,

Më lejoni të filloj duke ju dëshiruar juve dhe familjes suaj gëzuar Vitin e Ri dhe shumë suksese në vitin 2019. Populli i Kosovës dhe unë jemi veçanërisht të gëzuar me letrën që më keni dërguar më 14 dhjetor 2018, në të cilën shprehni përkrahjen e palëkundur të Amerikës për Kosovën “e pavarur dhe sovrane”.

Siç kemi diskutuar në Paris – dhe siç u kam shpjeguar më në detaje Sekretarit të Shtetit, Mike Pompeo, si dhe Këshilltarit për Siguri Kombëtare, John Bolton, gjatë vizitave të mia të paradokohshme në Uashington – pajtohem me ju se një marrëveshje që do të zgjidhte të gjitha çështjet e hapura në mes të Kosovës dhe Serbisë është afër tani.Prandaj, më lejoni t’ju ofroj garancitë e mia personale se si President i Kosovës do të jem i gatshëm dhe i vullnetshëm që të bëjë kompromiset e nevojshme për të arritur një marrëveshje gjithëpërfshirëse dhe të balancuar, që do të përfshijë të gjitha çështjet e hapura, duke i dhënë kështu fund konfliktit shekullor me Serbinë.

Më lejoni të nënvizoj, z. President, karakterin historik të kësaj për të cilën po flasim këtu.

Marrëveshja e arritur nuk do të jetë paqe e përkohshme apo konflikt i ngrirë. Ne po mundohemi të dalim nga ky qark dhe të arrijmë një marrëveshje permanente në të cilën të dyja palët e njohin njëra-tjetrën dhe heqin dorë nga konflikti dhe sipas të cilës Kosova bëhet anëtare e Kombeve të Bashkuara.

Një arritje e tillë historike kërkon angazhim maksimal nga të dyja palët. Unë zotohem se do të kryej pjesën time të punës. Do u apeloj bashkëqytetarëve të mi kosovarë që të ndjekin thirrjen që keni bërë në letrën e dhjetorit që “të flasin me një zë gjatë bisedimeve për paqe dhe të përmbahen nga veprimet që do të bënin një marrëveshje më vështirë të arritshme”.

I gëzohem mundësisë që të bashkëpunojmë ngushtë me ju dhe me shumë miq tonë në Shtetet e Bashkuara në zhvillimin e kësaj iniciative diplomatike. Dhe, siç keni sugjeruar me zemërgjerësi, nuk ka mënyrë më të mirë për të celebruar suksesin tonë se sa të ndjekim lidershipin tuaj dhe t’ju bashkohemi në Shtëpinë e Bardhë, ku paqja dhe historia krijohen bashkë.

Në fund, më lejoni të shfrytëzoj këtë mundësi dhe t’ju ftoj për të vizituar Kosovën, të takoni popullin më proamerikan dhe amerikanët që shërbejnë në Kosovë, si dhe të bëheni dëshmitar i suksesit tonë të përbashkët në ndërtimin e një Kosove shumetnike, e përkushtuar për paqe, liri dhe drejtësi.

Sinqerisht,

Hashim Thaçi

President i Republikës së Kosovës

FAIK KONICA: “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë ”

August 14, 2018 by dgreca

LETRA DHE SHENIME TË FAIK KONICËS RRETH PËRPJEKJEVE PËR BOTIMIN E LIBRIT TË TIJ: “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë ”/

NGA IDRIZ LAMAJ*/

Libri i Faik Konicës: “Shqipëria – Kposhti Shkëmbor i Evropës Juglindore”, botuar pas vdekjes së autorit nën kujdesjen e Qerim Panaritit, mbështetur në letrat e Konicës dhe të shtëpisë botuese, “Robert Mc. Bride & Company”, mban titullin: “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë”.

Në parathënien e kësaj vepre, Panariti thotë se “titulli i librit nuk është i Konicës”, por është i tij. Ai citon edhe dy letra midis Konicës dhe shtëpisë botuese, “Robert Mc. Bride & Company” të Njujorkut, ku bëhet fjalë për prejardhjen librit dhe vështirësit që ka ndeshur në përgatitjen e librit.

Për të shkruar pakë më gjersishtë se Panariti lidhur me zanafillën e këtij libri dhe planet për botimin e tij, shfletojmë një dosje me letra e shenime të Faik Konicës, të cilën ma dhuroi Petro Kolonja këtu e një çerek shekulli më parë. Këto letra e shenime të pa botuara deri tashi vëjnë në dukje përpjekjet e Konicës për botimin e librit dhe ofrojnë mundësi për analizimin e shkaqeve të mosbotimit të tij.

Në vazhdim sjell korrespondencën, ato pakë letra që kam në dorë, midis pronarit të shtëpisë botuese, “Robert Mc Bride & Company” dhe të Konicës.

* * *

Robert Mc. Bride i shkruan Konicës letrën e parë me 19 nëntor, 1935:

I dashur zotëri:

Me rekomandimin e z. Hito Sadik, Sekretar i Konsullatës në Boston, po ju shkruaj këtë letër lidhur me projektin e një botimi që do të ndërmarim.

Jemi shumë të interesuar për të siguruar dhe botuar një histori të sotme me karakter popullorë për Shqipërinë, që në veçanti do të vërë në dukje përparimin e bërë nga vendi në situatën e re, me të cilën ballafaqohet si pasoj e luftës.

E dijmë se vendi juaj asnjë herë nuk është treguar në literaturën angleze siç i takon dhe ato botime që janë për të anglisht, janë kryesisht të vjetruara.

Natyrisht, gjetja e një historiani është shumë e vështirë dhe sigurimi i shitjes së librit, pasi të shkruhet dhe të botohet, është një çështje me rëndësi të madhe për ne. Duke shpresuar se Ju jeni të interesuar të shihni botimin e një libri serioz, ju kërkoj me anë të kësaj letre të na rekomandoni një person të përshtatshëm për këtë punë dhe të na jepni mbështetjen tuaj për shitjen e librit, gjë e domosdoshme për sigurimin e shpenzimeve dhe nxjerrjen e fitimit ekonomik.

Përfitojmë nga çdo këshillë e juaja për këtë çështje.

Me nderime, Robert Mc. Bride

Konica i përgjigjet z. Mc. Bride, me 21 nëntor, 1935:

Zotëri:

Kam nderin t’ju njoftoj se mora letrën tuaj të datës 19 nëntor, 1935.

Projekti juaj për botimin e një “Historie Moderne Popullore të Shqipërisë” më intereson jashtëzakonisht dhe shpresoj të rializohet sa më parë. Jam i një mëndimi me ju për nevojën e një libri të tillë.

Kur z. Hito Sadik ju rekomandoi mua, ndoshta ai ka patur në mend se unë, për më tepër se gjysëm shekullit, kam mbledhur materail për një histori të Shqipërisë, dhe tani kam aritur në shkallën e klasifikimit të lëndës së mbledhur dhe paraqitjen e formës së librit. Sidoqoftë, libri im do të jetë një libër shkencor i cili kryesisht iu sherben studiuesëve të historisë si një studim udhëzimi e reference për gjurmim të mëtejshëm. Natyrisht, këtë mund t’a këthej shumë lehtë edhe në një botim të lezeçëm për rrethe më të gjëra lexuesish, duke lënë jashtë të gjitha shqyrtimet dhe pikat që mund t’i interesojnë një specialisti. Por, për të shkruar një libër të formës gazetare, i cili pak a shumë do të përfshinte paraqitjen e sotme të përparimit mekanik të Shqipërisë, mua nuk me intereson aspak. Nëse ju kuptoj mirë, ju keni në plan pak a shumë vepër të tillë, për shkrimin e të cilës unë iu rekomandoj z. Nelo Drizari, instruktor i shqipes në Univerisitetit Columbia, person i përgatitur në gazetari dhe i aftë për të shkruar një vepër të thjeshtë dhe të letë për t’u lexuar. Adresa e tij është: Z. Nelo Drizare – Philosophy Hall, Columbia University, New York City.

Këtu vëj në dukje, ju do të keni përkrahjen time morale për inkurajimin e shitjes së librit të z. Drizari dhe shpresoj se një vepër e tillë do të gjëjë blerës midis turistëve dhe njerëzve kurioz.

Nëse, nga ana tjetër, ju preferoni që unë t’a shkruaj librin, ashtu siç theksova në paragrafinë e mësipërm, jamë i bindur se libri do të gjëjë blerës në kolegje, biblioteka dhe studiuesë të historisë, dhe pastaj, me një ritëm më të ngadalshëm, besonjë se do të shitën një numër i konsideruar kopjesh. Tërë çështja është nëse ju dëshironi një vepër serioze që përmbanë lëndë origjinale, apo dëshironi një libër të mbështetur në shkrime të përsëritura dhe të botuara nëpër gazeta e revista. Nëse më dërgoni dy-tri libra mbi vendet tjera, si një shembull ose model që ju keni në mënd, do të jem në gjëndje më të mirë për t’iu këshilluar si duhet.

I juaj me nderime, Faik Konitza

Me 26 nëntor 1935, Mc. Bride i shkruan Konicës përsëri:

I dashur zotëri:

Ju falenderoj përzemërsisht për mirësinë që patët t’na shkruani gjër e gjatë.

Ne nuk dëshirojmë një libër gazetarik, të përcipët, por një studim origjinal dhe serioz mbi të kaluarën dhe të tashmën e Shqipërisë, të shkruar me sa më shumë dramë njerëzore, me sa më pak të dhëna të parëndësishme, me detaje të specifikuara traktatesh, me fakte politike të brëndëshme, dhe me një theks të veçantë në vet historinë e popullit; pra, një studim të vërtet historik që trajtojnë shumica e historianëve. Thejshtë, ne dëshirojmë një vepër origjinale historike të shkruar për shtresën e lexuesëve të përgatitur dhe jo një libër të formës gazetarike.

Për të mos diskutuar më rreth kësaj çështjeje, ne dëshirojmë që librin t’a shkruani Ju dhe mos të kërkojmë gjetk.

Këtu shtrohet një pyetje të cilës duhet t’i gjëjmë përgjigjen para se të fillojmë punën. Duket se fillimisht libri do të ketë një numër të vogël shitjeje që nuk i mbulon shpenzimet e botimit. A do të ishte praktike për Qeverinë Shqiptare të siguronte kopje të mjaftueshme për konsullatat e veta në vendet që flitet anglishtja, për të na ndihmuar kalimin e vështirësive të botimit ?

Unë do të thoja se një libër relativisht i përmbledhët në vëllim, mund të shitet dy dollarë kopja. Sikur Qeveria të blente tre-katërqind kopje, me çmim tregu $1.20 cent, do të na garantonte mundësinë e fillimit të punës. Ju e dini se ana ekonomike është vëndimtare për sigurimin e shpenzimeve të botimit.

Sinqerisht i juaj, Robert Mc. Bride

Konica i përgjigjet z. Mc Bride me 30 nëntor, 1935:

Zotëri:

Ju njoftoj se mora letrën t’uaj të 26 nëntorit 1935, për të cilën ju falenderoj.

Jam i sigurt se Qeveria Shqiptare do të blejë dy-treqind kopje të një libri të shkruar nga unë, e, në qoftë se jo, nja dy organizata Shqiptare do të realizojnë atë që nuk realizon Qeveria. Unë mendoj ashtu, sidoqoftë, kjo nuk bëhet para botimit të librit, por dy-tre javë pasi libri të dali në qarkullim.

Libri, ashtu si e përfytyroj unë, do të shtrohet në këtë mënyrë: Do të jetë një parathënje e shkurtë, një ose dy faqe. Pastaj, një kapitull hyrës në të cilin gjuha, raca, kostumet dhe veçoritë e popullit Shqiptar, si dhe klima e karakteristikat fizike të vendit, do të përshkruhen shkurti- misht; ky kapitull zënë nja 20 faqe. Mbas kësaj do të jenë nja 200 faqe mbi historinë, ngjarjet, përpjekjet dhe luftat e popullit Shqiptar nga kohët më të lashta deri më sot. Një kapitull i shkurtë i fundit do të përmbledh gjëndjen e sotme. Në fund të librit, – në një farë mënyre të shkëputur prej tij, që do t’ju sherbej vetëm studiuesëve serioz, janë nja 20 faqe shenime, të cilat, spjegojnë me referenca të sakta, disa pika kontestuese historike, për të cilat bëhet fjalë në zemrën e librit. Në vazhdim do të jenë dy faqe bibliografi dhe 10 faqe treguesi sipas rendit të alfabetit.

Ju do të shihni nga parashtrimi se libri, ashtu si e mendoj unë, do t’ju përgjigjet mirë kërkesave tuaja; i vetmi lëshim që kërkoj është të më jepet vend për shenimet dhe treguesit, përndryshe vepra do të ketë pamjen e një pune amatori, gjë së cilës dua t’i shmangem vendosmërisht.

Nëse më dërgoni vërejtjet tuaja lidhur me pikatë e mësipërme, do të shikoj për ndonjë modifikim të mundshëm të planit tim.

Sinqerisht i juaj, Faik Konitza

Me 18 dhjetor, 1935 z. Mc. Bride i shkruan Konicës:

I dashur z. Konitza:

Kërkoj ndjes për vonimin e përgjegjës time letrës t’uaj të 30 nëntorit. E kam shikuar si të domosdoshme nga ana financiare shitjen e një tirazhi sado të vogë të librit të kolegët tonë në Angli para se t’iu bëjë ofertën e sigurtë.

Sa të marrë përgjigje nga ata, do t’ju shkruaj në hollësi.

Sinqerisht i juaj, Mc. Bride

Me 6 shkurt, 1936, z. Mc. Bride i dërgon Konicës marrëve- shjen (kontratën) e nënshkruar nga ana e tij. Kontrata e Shtëpisë Botuese, dy faqe të formatit të madh, përmban detaje si çdo kontratë e zakonshme e firmave amerikane. Nga 11 pikatë e marrëveshjes dhe 7 shtojca, z. Mc. Bride vënë në dukje vetëm dy pika të cilave duhej t’iu përmbahej Konica; titullit të librit: “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë” dhe të ardhurave nga shitja e librit. Sipas marrëveshjes, Konica do të paguhej 10 përqindë nga të ardhurat e librit nëse shtëpia botuse do të shiste një tirazh prej 2000 kopjesh dhe 15 përqind nëse ajo do të shiste 3000 kopje. Në dy shtojca të marrëveshjes, z. Mc Bride shenon edhe disa detaje të së drejtës rreth shitjes së librave nga ana e autorit.

Konica e nënshkruan marrëveshjen dhe e poston pas dy ditësh.

Më 17 shkurt ,1936, z Mc. Bride i shkruan Konicës:

I dashur z. Konica:

Më duket se kontrata e jonë është pak e pështjelluar në një shtojcë të rregullores së vet. Ajo që shenoni Ju në pikën tre, thjeshtë nuk përfshihen të drejtat e shitjes së librave jashtë shtetit. E drejta e shitjes së librave jashtë shtetit përfshihet në paragrafet e pikës së katërt dhe të pestë; në gjyshmën e faqës së dytë të kontratës.

Shpersoj se ajo sqaron shumë mirë pozitën e autorit.

I juaj sinqerisht, Robert Mc. Bride

Me 18 shkurt, 1936, Konica i përgjigjet edhe kësaj letre:

Zotëri:

Ju njoftoj se mora letrën tuaj të datës 17 shkurt, 1936. Ju falnderoj për spjegimet, këtu iu dërgoj kontratën e nënshkruar prej meje.

Lidhur me referimin për botimin e librit, besoj se dorëshkrimin do t’a përfundoj deri nga fundi i korrikut, pasi tërë lëndën e kam mbledhur me kohë, tani me mbetet vetëm t’i jap formën.

I juaj, Faik Konitza

Me 27 maj 1936, Konicës i shkruan z. Tom Davin editori i shtëpisë botuese, “Robert Mc. Bride & Company”:

I dashur z. Konitza:

A mund t’na dërgoni brënda dy-tri ditësh kapitullin e parë të librit? Shitësit e botimeve tona fillojnë udhëtimet brënda dy javësh. Ata duhet të kenë me vete listat e botimeve të vjeshtës ku përfshihet edhe libri i juaj. Ne duhet të kemi një pjesë të materialit për të përgatitur reklamën e librit, të cilën ata duhet t’a ken me vete.

U jemi mirënjëhës gjithashtu pa na treguat se kur mund të na dërgon dorëshkrimin e plotë.

Me nderime, i juaj, Tom Davin, Editori

Konica i përgjigjet z. Davin me 28 maj, 1936:

Zotëri:

Këtu po ju dërgoj parathënien dhe kapitullin e parë të librit, sipas kërkesës t’uaj në letrën e 27 majit, 1936. Ju di për nderë nëse më dërgoni bocat e korrigjuara.

Dorëshkirmin e plotë të librit shpresoj se mund t’ju dërgoj nga fundi i korrikut.

I juaj me nderime, Faik Konitza

Me 5 qershor 1936, z. Davin i shkruan Konicës:

I dashur zotëri:

Ju falenderoj për dërgimin e parathënies dhe kapitullit të parë të librit. Titulli i lirit është “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë”, vazhdim i serisë së historive të shkurtëra që ne botojmë. Na nevojitën edhe dy informata nga zotëria juaj: 1). A mund të na dërgoni sa më shpejt titujtë e kapitujve të librit, kështuqë shitësit tonë mund të kenë një ide të përgjithëshme mbi përmbajtjen e librit? Me këtë, do t’ju dija për nderë sikur të na dërgoni një përshkrim nja 200 fjalësh mbi përmbajtjen e librit, në të cilin do të bazohet përpilimi i katalogut tonë. 2). Ju lutëm, a mund të na këshilloni se cila do të ishte harta më e përshtatshme e Shqipërisë për botim në librin tuaj. A duhet t’i vëjmë emrat e qyteteve sipas shqiptimit të gjuhës shqipe, italishte, apo ka ndonjë traditë të shqiptimit në gjuhën anglishte? Kjo varet plotësisht në dëshirin tuaj.

Këto të dhëna na nevojitën sa më parë, besoj se do të na i dërgoni deri të hënën, me 8 qershor.

I juaj sinqerisht, Tom Davin, Editori

Konica i përgjigjet z. Davin me 9 qershor, 1936:

Zotëri:

Letra e juaj e 5 qershorit me erdhi të nesërmen, me datën 6-të. Kërkoj ndjes që nuk mund t’u përgjigjsha menjëherë, të hënën, për arsye se në funksionin tim si diplomat kisha një angazhim që nuk mund t’i shmangesha letë.

Një fjali në parathënien time nuk i përgjigjet titullit të librit. Po ju dërgoj faqen e parë të korrektuar të parathënies; ju lutën grisnje faqen e parë që e keni dhe përdornje këtë që po iu dërgoj. Titulli është në rregull dhe i pëlqyeshëm nga ana ime.

Brënda dy ditësh do t’ju përgjigjem lidhur me pjesën tjetër të letrës t’uaj.

I juaj sinqerisht, Faik Konitza

Po me datën 9 qeshor, Konica merr këtë telegram nga shtëpia butuese:

“ Urgjentisht na nevojitet materiali i kërkuar në letrën e 5 qershorit. Ju lutëm na dërgoni ç’ keni të gatshëm. Ju falemnderit – Robert Mc. Bride & Company”.

Konica i përgjigjet telegramit me 12 qershor, 1936:

Zotëri:

Në zarf keni hartën e Shqipërisë me një shenim rreth shkrimit të emrave të qyteteve, gjysmën e lëndës së librit dhe përshkrimin 200 fjalësh të përmbajtjes. Së shpejti do t’iu dërgoj pjesën tjetër. Ju lutëm m’i ktheni bocat për shikim të fundit.

Me nderime, Faik Konitza

* * *

Për mue këtu zhdukën gjurmët e korrespondencës Mc. Bride & Konica rreth botimit të librit: “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë”. Sipas Qerim Panaritit, Konica i shkruan z. Mc. Bride edhe me 8 prill, 1939:

“Meqë Shqipëria, për shkak të rethanave të sotme tragjike, ka dalë në qendër të vemendjes, dëshiroj të di nëse do të miratoni një sugjerim nga ana ime”; domethënë botimin e librit, por “botuesi hodhi poshtë me mirësjellje sugjerimin e tij dhe dorëshkrimi mbeti mënjanë”. ( Shqipëria – Kopshti Shkëmbor i Evropës Juglindore, Boston, Mas., 1957).

Tani, para se të themi diçka për disa shenime të Konicës të cilat besoj se kanë të bëjnë me çështjen e librit, kthehemi edhe një herë të letra e parë e tij dërguar z. Mc. Bride. Këtë letër Konica e shkroi në dy vërsione; versioni i parë i letrës, që më vonë shëndrohet në pika mbështetëse për versionin e dytë, është tre paragrafe më e gjatë. Në një paragraf të shkurtë, Konica nuk pranon asnjë përgjegjësi financiare për shtyp duke i shpjeguar qartë arsyet e veta:

“Librin e shkruaj pa pretendim fitimi por duhet të keni parasysh, nuk marrë asnjë përgjegjësi shpenzimi për shtypin për arsye se jamë në gjëndje të hollë ekonomike. Unë rroj me një rogë të vogël të Qeverisë s’ime me të cilën mëmzi përballoj jetesën e përditëshme.”

Siç duket, Konica nuk e dërgoi këtë letër për arsye se ishte e gjatë, kishte bërë në të disa korrigjime me dorë dhe mund t’a shkurajonte pronarin e shtëpisë botuese, duke u shmangur që në fillim nga përgjegjësit financiare. Versioni i dytë i letrës, dërguar z. Mc. Bride, mbështetet në versionin e letrës së parë.

Thuhet se shumë njerëz të penës kur janë në tavolinë të punës të zhytur në mendime të thella rreth projekteve krjuese dhe halleve të jetës, ‘zhgaravitin’, shenojnë e ‘vizatojnë’ në ndonjë letër që kanë aty pranë. Kur ato letra i shpetojnë shportës është vështirë të konstatohet se ç’kishin në mend të thonin ata në ato raste të veçanta.

Ky ‘fenomen’ sigurisht duhet të ketë ndodhur edhe me Faik Konicën. Në dy fletë shkrimi të pastra gjëndën tri zhgaravitje të vogla me laps, një lule e vizatuar dhe disa shenime në anglisht. Pas mendimit t’im, bazuar në qartësinë e fjalive, Konica kishte në plan t’u shkruante për çështjën e librit dy miqëve të tij. Ai shkruan në një fjali: “Bënë mirë të folësh me Vasilin dhe Kriston, ndoshta mund të më ndihmojnë përkohësisht”. Në qoftë se qëndron ky mendim, atëherë ai kishte në plan t’i shkruante z. Hito Sadiku, Sekrtetar i Konsullatës së Shqipërisë në Boston. Vasili dhe Kristo duhet të jenë Vasil Pani e Kristo Thanas, të dytë në gjëndje të mirë ekonomike dhe miqë të tij. Edhe fjalia tjetër: “Lëre këtë punë, kur të vi atje shohim e bëjmë, … duhet të mendosh mirë,… më shkruaj…”, ka mundësi të bëj me këte çështje. Po aty, në ato fletë, plani për t’i shkruar Nelo Drizarit, prof. në universitetin Columbia në New York, është i qartë: “Të kam dërguar materialin e ardhë nga Shqipëria. Na gjëj katalogun me emrat e kolegjeve amerikane; të interesuara sipas mendimit tënd. Me datën ? (pikëpyetja është e Konicës – il.) do jem në New York, duhet të shoh vet ç’ bëhet atje. Nevojitën dy ditë pushim pune”. Dihet se Drizari ishte në dieni të projktit për botimin e veprës së Konicës; ai i kishte shkruar Petro Kolonjes për këtë çështje.

Tani bëhet pyetja, pse nuk u botua libri? Megjithëse mbeten vetëm spekulime, kam përshtypjen se z. Mc. Bride, pas analizave financiare, duhet të ketë ardhur në përfundim se libri jo vetëm që nuk ishte fitimprurës për firmën e tij por nuk i nxjerte as shpenzimet e shtypit. Nga ana tjetër, atë e brente edhe ndërgjegja morale ndaj Konicës, sepse vet i kishte propozuar atij për shkrimin dhe botimin e librit.

Po të lexohen me vemendje dy pika të kontratës së nënshkruar midis z. Mc Bride dhe Konicës, shihen hollësit e përgjegjësisë së autorit për mblulimin e shpenzimeve të shtypit nëse shtëpia botuese nuk siguronte në parapagim shitjen e një tirazhi 500 kopjesh për një libër 200 faqesh. Megjithëse z. Mc. Bride dhe Konica nuk bëjn fjalë në letrat e tyre për ato dy pika të kontratës, vetvetiu lënë të kuptohet se botimi i librit mund të pezullohej, për arsye se nuk ishte mbledhur asnjë para si parapagesë.

Ndërkaq, edhe zotimi i Konicës për sigurimin e një pjese të shpenzimeve me blerjen e librit nga ana e qeverisë shqiptare, duket i pa shpresë. Mjafton të izolojmë fjalinë e letrës së tij, “Jam i sigurtë se Qeveria Shqiptare do të blejë dy – treqind kopje të një libri të shkruar nga unë, e, në qoftë se jo, nja dy organizata Shqiptare do t’a realizojnë atë që nuk realizon qeveria.” Z. Mc. Bride, fjalia e thjeshtë midis paragrafit të mësipërm, “në qoftë se jo”, duhet t’i ketë tërhe- qur vrejtjen që në fillim. As mbështetja e autorit në “nja dy organizata Shqiptare” nuk duhet të ketë mjaftuar për të.

Largimi i Konicës ndaj përgjegjësis së financimit, lë të kuptohet, se, ai s’kishte kujt t’i drejtohej për ndihëm. Me qeverinë i kishte ftohur marrëdhëniet si pasoj e kritikave që i bënte Mbretit Zog me letra private. Me shokët më besnik të “Vatrës”, grupin e Refat Gurrazezit, ishte prish për arsye të afrimit të tij me Nolin dhe me vatranët e moderuar. Organi- zimi i një fushate për mbledhjen e të hollave ndoshta i dukej iluzion për arsye të krizës së thellë ekonomike që kishte përfshirë Amerikën. Megjithë këtë, nuk kemi të dhëna nëse Konica mori ndonjë hap konkret për sigurimin e shpenzimeve të botimit.

Shpesh është thënë: “Konica ishte dembel, nuk i shkonte punës në fund, nuk i përfundonte shkrimet e veta”. Në këtë rast pohimet e tilla nuk qëndrojnë. Vllimi i librit për të cilin bëhet fjalë, sipas kontratës, nuk duhej të kalonte 230 faqe. Ai i dërgoj shtëpisë botuese të paktën 120 faqe të gatshme për shtyp.

Ndërsa, puna e rënd dhe vështirësit e Panaritit për plotësimin e zbraztësive dhe përgatitjen e librit të Konicës, botuar 15 vjet pas vdekjes së tij, duhet të jenë reale. Jam i mendëmit se pjestë e gatshme të librit, të cilat Konica ia kishte dërguar shtëpisë botuese, kanë ngelur në shtypshkronj dhe më në fund janë hedhur në shprotë. Konica herë pas here i kërkon shtypshkronjës bocat, pjesët e përgatitura, për shikim të fundit, por nuk insistonte në kthimin e tyre, me shpresë se libri mund të botohej një ditë.

Përfundimisht, kalimi i këtyre letrave nga një dorë në tjetrën, udhëtimi i tyre i gjatë nga një qytet në tjetrin, gjumi i tyre i rënd, afër 70 vjet, nëpër dosje të grisura dhe të zvërdhuara nga pluhuri i kohës, lenë të kuptohet se shumë letra të Faik Konicës janë zhdukur pa gjurmë. Edhe këto letra të botuara më lartë nuk e ndriçojnë tamam planin e Konicës për botimin e librit të tij, “Një Histori e Shkurtë e Shqipërisë”.* Marre nga Libri”Vatra dhe vatranet” i autorit Idriz Lamaj.

SQARIM PËR NJË NJOFTIM TË VATRËS

March 16, 2018 by dgreca

Në njoftimin e Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA të datës 25 Janar 2018 përmendet se Dr. Gjon Buçaj ka ndërhyrë në tekstin e Kanunores së Vatrës.Sqarojmë se ky njoftim kishte të bënte kryesisht me Amendamentet e pamiratuara dhe jo me Kanunoren. Ish kryetari z.Gjon Buçaj nuk ka ndërhyrë në tekstin e Kanunores dhe i kërkojmë ndjesë z. Buçaj për këtë pasaktësi.Lidhur me Amendamentet e pamiratuara në Kuvendin e Floridës 2015 dhe as me pas, siç u sqarua në mbledhjen e Këshillit të dt. 3 Mars 2018, po punon grupi I punës I kryesuar nga z.Bashkim Musabelliu që të gjitha draftet e amendamenteve dhe sugjerimet që po bëhen nga degët ti paraqesë për miratim në kuvendin e rradhës. Vetëm Pas miratimit përfundimtar të Amendamenteve nga delegatët në Kuvend, do të botohet zyrtarisht Kopja e çertifikuar e Kanunores dhe do ti shpërndahet anëtarësisë.
Me këtë rast po botojmë edhe letrën e z. Buçaj, e cila është botuar më perpara edhe gazetën Dielli në print.

***

LETRA E ISH KRYETARIT DR. GON BUÇAJ

Të dashtun Vatranë e Vatrane,

kam kënaqsinë t’ju dërgoj Kanunoren e Vatrës, të rishtypun bashkë me shtesat (Amendment) e saj, anglisht edhe shqip.Do t’ ju kujtohet se në Kuvendin e VATRËS të vitit 2013, në mes tjerash, u vendos që të formohej nji komision i cili, gjatë priudhës deri në Kuvendin e ardhshëm, do të merrej me hartimin e nji projekti për nji kanunore të re, që do t’i përshtatej ndryshimeve të kohës.

Këshilli Drejtues formoi nji komision me kyetar z. Bashkim Musabelliu, për hartimin e nji projekti për nji Kanunore të re, të cilin e përgatiti dhe e paraqiti në Kuvendin e vitit 2014, por gjatë diskutimevet doli ideja për të ruejtë Kanunoren origjinale, kurse ndryshimet e parapame në projektin e ri t’i bashkoheshin tekstit të vjetër si shtesa (Amendments).

Disa nga shtesat u aprovuen në Kuvend, por për arsye kohe, u autotizue Kryesia për hartimin e të gjitha shtesavet dhe përgatitjen për shtyp.Edhe në Kuvendin e vitit 2015, ku z. Asllan Bushati lexoi sygjerime për hartimin e shtesavet, u la në kompetencën e Kryesisë që të ndiqej procedura e porositun në Kuvendin e 2014-ës. Prej Kuvendit 2014 Vatra ka funksionue simbas ndryshimeve të aprovueme në atë Kuvend, edhe pse rishtypja e Kanunores origjinale me shtesat e reja nuk kanë qenë ende të botueme në shtyp.

Tue ndjekë me vëmendje porosinë e Kuvendit, përgatitja për shtyp e shtesavet në gjuhën shqipe asht përfundue para Kuvendit 2017 dhe asht dërgue me e-mail (Kryesisë, degëvet, editorit, zotit Musabelliu e tjerëve), me përjashtim të përtkthimin dhe të marrjes nepër dorë të versionit anglisht nga nji ekspert ligjor. Kjo ka mbetë nji nga punët dhe projektet e nisuna për t’u përfundue nga Kryesia e re. Për këtë qellim, zotit Dritan Mishto i kam lanë në dorë nji listë punësh për t’u krye, tue përfshi përkthimin e shtesavet dhe shtypjen bashkë me Kanunoren origjinale në të dy gjuhët.

Tue pa se, pesë muej e ma tepër mbas Kuvendit, Kryesia e re nuk ka mujtë me gjetë kohë për të marrë në dorë përkthimin e shtesavet dhe botimin e tyne bashkë me Kanunoren origjinale, e ndjeva obligim që unë ta marr përsipër këtë punë detyrë të mbetun e pakryeme.

Përkthimi profesional asht pa nga nji ekspert ligjor amerikan dhe, ndonji ndryshim që ky i fundit ka ba në tekstin anglisht, asht reflektue në tekstin shqip. Kështu ishte porosia dhe premtimi i përsëritun në Kuvend dhe në mbledhjet e Këshillit Drejtues. Si kryetar i Kryesisë së autorizueme nga delegatët në Kuvend të rregulltë, e aprovova rishtypjen e Kanunores bashkë me shtesat (Amendments) në të dy gjuhët. Kam besim se ju anëtarët do ta çmoni dhe se Kryesia e re do t’a presi me mirënjohje.

Kanunorja origjinale dhe shtesat mund të ndryshohen vetëm me votat e dy të tretave të delegatëve të rregulltë në nji Kuvend të rregulltë, kurse shtesa të reja mund të aprovohen me shumicë të thjeshtë, 51%.

Me përshëndetje të përzemërta,

Gjon Buçaj

19 Janar 2018

Letra e një Meshtari shqiptar dhe Enciklika antikomuniste e Piut XII

October 28, 2016 by dgreca

Dom Shtjefën Kurti (Ferizaj, Kosovë, 25.12.1898 – Gurëz, 20.10.1971) prift, u pushkatua para banorëve të Gurëzit. Sigurimi e akuzoi se deshi të helmatiste popullin duke shfrytëzuar për këtë, furrat e bukës. E se kishte pagëzuar një fëmijë. Po ai kishte bërë shumë më tepër. I kishte shkruar letër Papës, duke i treguar një të vërtetë, që nuk duhej ta kalonte kurrë kufirin e rrethuar nga telat me gjemba.

“Edhe pse jam meshtar i thjeshtë, po marr, plot respekt, guximin, t’i paraqes Shenjtërisë Suaj sa vijon, me që po më jepet rasti për ta bërë këtë, ndërsa është e pamundur për Ipeshkvijtë tanë.

Atë Fort i Shenjtë, do t’ Ju dhembë shumë, kjo që po Ju tregoj, por ngushëllohem kur mendoj se derdhi në zemrën engjëllore të përbashkët, hidhërimin me të cilin është përplotë shpirti ynë i krishterë e meshtarak. Ne, kleri shekullar e rregulltar, jetojmë në epokën e persekutimit të mirëfilltë.

Të gjitha veprimtaritë tona, në të gjitha fushat, janë ndërprerë; e jo vetëm, por edhe janë shkatërruar pjesërisht ose janë vënë nën mbikqyrje të rreptë. Janë mbyllur Seminaret, si ai Papnor i Shkodrës, ashtu edhe ai i françeskanëve e i jezuitëve, sipas udhëzimeve të bolshevikëve rusë, stërholluar nga urrejtja satanike e qeveritarëve tanë.

Përveç këtyre dhunimeve e mungesave, Kleri është në zi për vdekjen e dhunshme, të paraprirë nga tortura të padëgjuara, të nëntë meshtarëve, ndërsa vijojnë të vuajnë dënimin, në burgje të tmerrshme, nëntëmbëdhjetë të tjerë: e si të mos mjaftonin, çdo ditë flitet për arrestime të reja. Në çastin, kur po i shkruaj këto rreshta, më vjen lajmi se janë arrestuar edhe tre meshtarë të tjerë si dhe një numër i madh besimtarësh, katolikë e myslimanë: njëri nga tre meshtarët e kremtoi Meshën e tij të parë më 8 të muajit në vijim. Secili nga ne pret, me nënshtrim të qetë, të njëjtin fat. Ne e besimtarët tanë katolikë, nuk kemi shpresë të gëzojmë të drejtat e qytetarit, sepse njihemi si nënpunës të Vatikanit. Kushdo që na mbron, pas pak kohe, e vetëm për këtë arsye, flaket pa mëshirë në burg. Kush është me Selinë e Shenjtë, shikohet si reaksionar e armik i qeverisë së sotme komuniste. Vazhdimisht në gazetat, në fjalimet publike, në revistat humoristike, në trasmetimet radiofonike e në çdo mjet tjetër komunikimi, vihen në lojë feja, liturgjia, Vatikani e Personi Juaj August, ndjekur me ankth nga të gjithë katolikët e shpirtrat e ndershëm të besimeve të tjera. Jemi gati të vuajmë e të durojmë gjithçka, veç shpotitjes së Mëkëmbësit të Krishtit, gjë që na e pikëllon shpirtin e na i thellon varrët e dhembjes sonë të pamasë.

Këtu nuk ka kurrfarë lirie të fjalës, as të mendimit e as të shtypit. Gjithçka është vetëm në dorë të qeverisë ateiste e askush nuk mund t’u kundërvihet gabimeve, që përhap. Kush guxon të kundërshtojë, zhduket menjëherë nga faqja e dheut, pa shenjë pa dukë.

Shenjtëri, ka edhe shumë e shumë gjëra të tjera për t’u thënë, po mua më duhet të kufizohem me sa shënova më sipër, duke e shkruar ngutshëm këtë letër, nga frika se mund të kapem me dorë në të. Edhe një herë Ju siguroj se më vjen tejet keq, që po e hidhëroj kaq shumë shpirtin e ëmbël të Shenjtërisë Suaj me këtë letër kaq të ankthshme. Përkulur tek këmbët e Shenjtërisë Suaj, lypi përvujtërisht bekimin Tuaj Atëror Apostolik, për vete, për klerin e Tiranës, të kryedioqezës, popullin e për të gjithë, si ugur për një ardhmëri më të mirë e, sidomos, me shpresë se do të na mbështesni në luftën e sotme, pa asnjë luhatje, për fenë tonë e për lidhjen e pazgjidhshme me Personin Tuaj August”.

Letra, himn për besnikërinë e Dom Kurtit e të Kishës Shqiptare ndaj Kryebariut, drejtuar Papës në çastin tragjik, kur vihej në lojë vetë ekzistenca e Kishës Katolike në Shqipëri, datohet: 19. 09. 1946. Nuk dihet me ç’rrugë u nis, as nëse arriti ndonjëherë në dorë të Papës Piu XII. Dikush është në kërkim të saj.

Ndërkaq dihet nga të gjithë se më 1 korrik 1949, Kongregata e asokohsme e Zyrës Shenjte (sot Kongregata për Doktrinën e Fesë) botonte Dekretin, që njihet si “Shkishërim i komunistëve” (Scomunica ai comunisti), me të cilin Kisha Katolike distancohej nga ideologjia komuniste. Sipas së drejtës kanonike, nuk bëhet fjalë, formalisht, për shkishërim të dhënë nga Selia e Shenjtë me nismën e saj, por për një deklaratë zyrtare sipas së cilës:

“Të krishterët nuk duhet të shkruhen në partitë komuniste ose t’i ndihmojnë komunistët. Nuk duhet të botojnë, të përhapin ose të lexojnë libra, revista e gazeta ose pamflete, që mbështesin doktrinën ose praktikën e komunizmit, e aq më keq, të shkruajnë ndër to. Besimtarët, që dëshmojnë doktrinën komuniste materialiste e antikristiane, posaçërisht ata, që e mbrojnë dhe e përhapin, bien ipso facto në shkishërimin e rezervuar nga Selia e Shenjtë dhe përjashtohen prej sakramenteve, si mohues të fesë katolike”.

Të gjithë ata, që besojnë me të vërtetë, e kanë për detyrë ta përhapin ketë dekret të Zyrës Shenjte, shkruar nën papninë e Piut XII! Thua të ketë lidhje ndërmjet Letrës, përpjekje tejet e guximshme e një meshtari shqiptar për t’ia prerë hovin ideologjisë, që po i vinte flakën gjysmës së botës, e “Shkishërimit” të Piut XII? Do të vërtetohet, kur të flasin arkivat!(Kortezi-Radio Vatikani)