• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NË DITËN E MËSUESIT-7 MARSI

March 7, 2014 by dgreca

…dhe pak fjale per nje mesuese ne diaspore: Miradije Gashi/

Shkruan:Shaban Cakolli/

Dihet mirëfilli se roli i mësuesit është  një rëndësi  e veçantë  në çdo shoqëri,kohë apo vend.Shkollat tona shqipe  luajnë  një rol shumë të rëndësishëm në radhë të parë në stimulimin e atdhedashurisë,nxitëjen e ndjenjave dhe dëshirave për dije,emancipimin,identitetin,si eksperiencën në njohëjen e gjuhës,artit,kulturës e traditës.Mësuesi,familja dhe intelektualët e rrethit,për të fituar  diturinë janë faktorët kryesor.Dihet mirëfilli se shqiptarët të pushtuar ,pushtues pas pushtuesi,kanë  dhënë sakrifica të një pas njëshme në mbrojtëjen e shkollave shqipe.Fillet e arsimit shqip datojnë që moti,diku në shekullin e XVII,ndoshta edhe më herët.Nga këto kemi data shumë të rëndësishme të cilat nuk duhet harruar asnjëherë.Si mësonjëtorja e parë shqipe në Korçë më 1887,në Kosovë më 1889 në Prizren,shkolla e parë shqipe për vajza më 1891,kur komiteti”Vëllazëria” e ngritën këtë shkollë të vajzave,ku mësueset e para ishin:Sevasti e Parashqevi Qiriazi,Katerina Cilka,Polikseni Dhespot Laurasi, e Fanka Efthim,që ishin mësueset e para shqiptare.Po më herët shkollat të cilat pregadisnin mësues,u hap në Bukuresht më 1892,kurse në Shqipëri  Normalja e Elbasanit më 1909.Pra populli ynë kishte shumë veprimtarë e intelektual të cilët bënë krejt çka ishte e mundur për dritën e kombit.Shpeshherë shkollat e tyre u mbyllën nga pushtuesit,u ballafaquan me presione të ndryshme,por nuk pati armik i cili do të mund të ua ndalonte dëshirat p137r të u arsimuar,pavarësisht sakrificave.Shkollat shqipe i drejtuan veprimtarë e dijetarë të shquar të kombit si:Luigj Gurakuqi,Aleksandër Xhuvani,Salih  Ceka,,Shuteriqi,Guranjaku,e shumë,shumë të tjerë.Për shkollat u punua shumë  atë botë u nxorën  Abetare,e tekste tjera  të gjuhës shqipe,filluar nga Kristoforidhi,Veqilharrxhi.Pashko Vasa,Koto  HOXHI;Gurakuqi,Parashqevi Qiriazi,Xhovani,Shuteriqi,etj…..Qëllimi ynë është që në  çdo 7 mars të shkruajmë për mësuesit,shkollat shqipe,sakrificat e shqiptarëve për  njohuri,të cilën duhet të e kuptojnë dhe mos të e harrojnë kurrë brezat pas nesh.Roli i shkollave shqipe,mësuesëve kanë sjell realitete bindëse për shqipen,nga ajo kohë deri në ditët tona një varg dijetarësh të shquar,historian,arkeolog,gjuhëtarë,kanë punuar dhe sakrifikuar për diturinë,duke e mbrojtur ate qoftë  me penë,qoftë me luftë.Shqiptarët nisën të shkolloheshin vonë,kjo ndodhi për shkak të pengimeve që ua sillte pushtuesi,por në ato periudha shqiptarët e etshëm për dituri i nxënë në hap edhe pushtuesit.Arsimimi i shqiptarëve në Kosovë ishte shumë më i vështirë:Pas vitit 1974,shqiptarët me hapa të mëdhenj ndoqën rrugën e arsimimit,thuajse brenda atyre viteve dolën mësues,historian e doktor,akademik,thuajse baraz me Sërbinë pushtuese,e cila na kishte ndaluar në këtë drejtim afro një shekull.Një gjë dihej:Armiku ynë ishte i vendosur të na zhdukte,e këtë e bënte sa me  zhdukjen fizike,aq me zhdukjen kulturore,që të dyja ishin  të njejta.Nga vitet e tetëdhjeta sllavo-sërbët u treguan krejt haptas se janë kundraj qenies dhe shkollimit tonë.Ata na e siprimuan atë pak autonomi që kishim,na vranë,burgosën e  përndoqën,na i helmuan nxënësit në shkolla,na i mbyllën shkollat,na përndoqën me dhunë nga vendlindjet,e qëllimi ishte i qartë për një zhdukje kolektive të shqiptarëve.Si rezultat i kësaj dhune shumë shqiptarë u detyruan të lënë vatrat e tyre dhe të strehohen në Europë.Ajo çka ishte më e keqja,ata duhej të marrin me vete edhe fëmijët e tyre,të cilët fatkeqësisht dhe pa fajin e tyre,hapërimet e tyre jashtë atdheut i nisën në tjetër rreth,tjetër kulturë,tjetër gjuhë,tjetër traditë.Eh,po këta fëmijët këta engjuj të pafajshëm janë të prirë qysh në fëmijëri për të përvetësuar të huajën qoftë edhe më të keqen.Roli i mësuesëve në diasporën shqiptare është i një rëndësie të veçantëAta kudo në diasporat shqiptare,veçmas në Gjermani,punuan shumë për hapëjen e shkollave shqipe kudo ku kishte shqiptarë,me mbështetëjen e prindërve dhe intelektualëve të rrethit,punuan shumë me fëmijët tanë,andaj kemi shpresa se këta mësues shmangen asimilimin e fëmijëve tanë.Dihet mirëfilli se në ngjarjet historike  femra jonë u gjend krah për krah me mashkullin,duke dhënë kontribut të  çmueshëm në çdo fushë kombëtare.Femrat tona mësuese në shkollat shqipe në diasporë,bënë shumë për të ruajtur shqiptarizmën tek fëmijët tanë të mërguar,duke ua ndezur fëmijëve tanë zjarrin e atdhedashurisë,duke u mësuar gjuhë,histori,gjeografi,art,traditë e kulturë shqiptare.Mësuese që pregaditën fëmijët tanë të mërguar,ka qindra  në diasporë,por ne sot do të bëjmë fjalë për një mësuese intelektuale dhe veprimtare e shquar e kombit,zonjën  Miradije  Gashi.Miradija është krenaria e botës femërore shqiptare e cila me tërë qenien  punoj për  kombin,arsimin,kulturën,ajo është veprimtare,mësuese dhe poete.

Miradije Gashi u lind në fshatin Arllat të Komunës së Drenasit.

Shkollën fillore e kreu në vendlindje, të mesmën (Akademinë Pedagogjike) si dhe Shkollën e Lartë Pedagogjike, në Prishtinë, ku mori titullin: “Arsimtare e grupit klasor”.

Menjëherë pas diplomimit zuri punë në Shkollën fillore “Emin Duraku” në Arllat.

Qëlloi që pikërisht në këtë kohë fryn e shfryn furtunat e pushtimit dhe ajo, bashkë me shumë kolegë të tjerë, u vu në shënjestër të sundimtarëve serbë, duke e larguar nga veprimtaria edukatovo-arsimore.

Ajo tashti filloi studimet në Degën e Pedagogjisë të Universitetit të Prishtinës, duke i përfunduar me sukses. Ndërkohë u bë anëtare e Kryesisë së Lidhjes së Arsimit Shqiptar në Republikën e Kosovës.

Po atë vit Miradija u angazhua edhe në Kryesinë e Forumit të Intelektualëve të Kosovës.

Veprimtaria e saj atdhedashëse, në vitin 1991 u bë sërish shkak i pamundësisë për punë në arsim. Madje, disa herë u mor në pyetje dhe u keqtrajtua nga pushteti serb edhe pas lirimit nga burgu.

Duke mos e pushuar aktivitetin lidhur me shkollën shqipe, ajo ndalohet nga policia serbe në Komaran, i konfiskohet materiali arsimor dhe merret në pyetje e keqtrajtohet pamëshirë në polici.

Mu në këtë kohë ajo merr ftesën që sërish të paraqitet në organet e sigurimit në Mitrovicë.

Meqë torturat në organet e hetuesisë serbe ishin si të thuash racion dhe duke qenë nën vëzhgim e përcjellje të vazhdueshme, ajo, në janar të vitit 1994 u detyrua të emigronte në Gjermani.

Sigurisht që edhe në emigrim ajo do ta vazhdojë veprimtarinë e saj arsimore, fillimisht në qytetet e Schwarzwaldit, përkatësisht në “Shkollën e Lartë të Nacionaliteteve” (VHS), në Villingen-Schwenningen. Atje ajo mbajti kurse dhe ligjëroi gjuhën shqipe, jo vetëm për gjermanët, por edhe për të tjerët të cilët interesoheshin për gjuhën tonë.

Miradije Gashi, krahas veprimtarisë arsimore, u shqua edhe në fushën e krijimtarisë letrare duke botuar poezi në shtypin shqiptar brenda dhe jashtë vendit, po njëkohësisht edhe duke trajtuar tema të ndryshme nga fushë e pedagogjisë. Më se një herë në paraqitjet e saj ajo kishte përdorur edhe pseudonimin “Fanesha”.

Miradija aktualisht jeton dhe vepron në Stuttgart, ku mban mësimin plotësues në gjuhën shqipe për fëmijët e bashkatdhetarëve tanë.

Është prezantuar me poezi në disa antologji, si: Busulla e shpirtit, Trinomi i Lirisë, Një shekull drite etj.

Ky është vëllimi i parë i saj me lirika si libër me vete.

Ka dhe një korpus krijimesh në dorëshkrim.Miradije Gashi është një veprimtare me plot energji,ajo kryan obligimet familjare,shkruan krijimtari,mëson fëmijët mërgimtarë në shkollat shqipe,duke u dhuruar njohuri nga atdheu,gjuha,letërsia,historia,gjeografia,krijimtari letrare, art figurativ,e lexim artistik.Ajo gjenë kohë me nxënësit e saj të mbajë edhe aktivitete të lira,të kremtoj festat kombëtare,të gjitha i ka organizuar në mënyrën  më të sukseshme,ku gjithnjë ka shkëlqyar me punën dhe organizimet e saja.Miradija me vite e vite dha një kontribut të pashoq,arsimoj e përcolli gjenerata,kontributi i saj ishte dhe mbetet shtyllë e fortë e shkollës shqipe në mërgatën shqiptare.Kuptohet këto punë nuk janë të lehta dhe nuk bëhen pa sakrifica,por dashuria e saj për punë me rininë tonë të mërguar,historia e lavdishme e popullit shqiptar,sakrificat nëpër cilat kaloj, i dhanë dashuri e përkushtim për punë me fëmijët,për abetaren shqipe,gjuhën,letërsinë,kulturën,historinë,traditën,të i shpëtoj fëmijët tanë nga asimilimi si dhe të i bëjnë ata të ndihen sa më afër atdheut.Andaj çka të themi:Mësueses  Miradije  Gashit,gjithë mësuesëve kudo që ndodhen në hapësirën shqiptare e në diasporë,urime   dita e juaj e mësuesëve  7 marsi.Ju ishit dhe do të mbeteni gjithmonë në kujtesën e popullit,atdheut,në kujtesën e shumë  gjeneratave,ishit të shkëlqyar,intelektual  me vyrtyte të larta njerëzore,që keni përhapur ,e po vazhdoni të  i përhapni  rrezet e diturisë gjithandej atdheut dhe diasporës.

Ne Foto: Miradije Gashi/Shtutgart-Gjermani

 

 

Filed Under: ESSE Tagged With: 7 Marsi, Miradije Gashi, Shaban Cakolli

SHKOLLA SHQIPE NË MËRGIM ËSHTË DASHURIA E ATDHEUT

February 14, 2014 by dgreca

Nga Shaban CAKOLLI/

Shqiptarët janë populli më i lashtë autoktonë në kontinentin  europian,me një histori mijëra vjeçare të ngarkuara me luftëra, rrudhje kufinjësh,pushtime,përndjekje nga të cilat kanë përjetuar dhimbje dhe emigrime të një pas njëshme nëpër epoka,Për kundër këtyre përjetimeve të himbshme,shqiptarët kanë mbijetuar,duke trashëguar gjuhën e tyre amtare,duke 

ruajtur doket dhe zakonet,art,kulturë e traditë kombëtare,të cilat  ishin dhe mbetën bërthama e  çështjes  kombëtare.Shpërnguljet e para shqiptare janë shumë të  lashta,për të cilat nuk na takon  neve të shkruajmë,nga se për to është folur e shkruar nga historian shqiptar e botëror,shkrimtar e poet të shquar. Duhet pohuar me keqardheje emigrimet masive të shqiptarëve të kohës sonë,të cilat ndodhën për shkaqe të cilat i dijmë të gjithë ne,por edhe bota e gjërë.Kontigjenti më i ri i emigrantëve tanë,i përndjekur nga pushtuesi sllav,shtrirë nga shtresat intelektuale shqiptare,të cilët nuk pajtoheshin me politikën pushtuese sllave,në rrugën e tyre të detyrimit të braktisëjes së atdheut,ishin detyruar të marrin me vete  edhe familjet, prej të cilëve kategoria më e dhimbshme ishin fëmijët,këta engjuj të pafajshëm,të cilët pa fajin e tyre u detyruan të jetojnë në një shtet të huaj,me një gjuhë,kulturë,e rreth të huaj. Për këtë kategori të dhimbshme,shoqëria jonë ka punuar shumë,filluar nga intelektual të rrethit,veprimtarë kombëtarë,prindër,e mësues.Po flasim në shkrimin tonë për  mërgatën tonë shqiptare në Gjermani,ku gjindet një kontigjent i madh shqiptar me qindra-mijëra,ku mësuesit,prindërit e intelektualët tanë,të cilët duke vërejtur rrezikun që do të i kanosej fëmijëve tanë në mërgim,të  cilët në atë gjendje mund të i gllabëronte asimilimi,nisën aktivitetet e tyre për mundësinë e hapjeve të paraleleve të shkollave shqipe me mësim plotësues. Falë aktivitetit

intenziv, me gatishmërinë e kuadrit tonë profesional arsimor,mirëkuptimin e organeve gjermane,organet arsimore të Kosovës,në Gjermani janë hapur shkolla shqipe me mësim plotësues në çdo land,qytet,pse jo edhe fshat,aty ku ka pasur vullnet,edhe nëse ka pasur vetëm dhjetë nxënës shqiptarë.Shkollat shqipe në Gjermani janë organizim  i yni i fuqishëm në mbrojtëjen e rinisë sonë të mërguar,në funksion në çdo land gjerman,por arsimi është në kompetencë të pavarur të çdo landi,në rregullat e tyre juridike.Të zëmë në disa lande gjermane,mësuesit e shkollave shqipe i paguan Ministria e Arsimit gjerman,kurse në disa lande nuk ndajnë paga,por mësuesit tanë punën e tyre e zhvillojnë në baza vullnetare.Nëpër disa shkrime tonat kemi shkruar për shkollat tona shqipe nëpër disa lande:si NRW-së,e lande tjera,por duke i mbetur borgj disa shkollave shqipe mjaft aktive  në Stuttgart të Gjermanisë.Aty kemi një mësuese shumë aktive,një veprimtare të përkushtuar kombëtare,një krijuese të dëshmuar,mësuese me pregaditëje të lartë profesionale,kjo është mëuesja jonë e rrespektuar  Miradije Gashi.

Duke biseduar me mësuesen tonë Miradijen,ajo na njeh  me punën e saj me fatosat tanë  në mërgim atje,me kushtet e punës,përkushtimin e saj,pa anashkaluar edhe vështërsitë të cilat çfaqen nëpër kohë. Një mësuese me  vullnet të madh,me pamje krenarie,gjatë bisedes me të nxjerrim kuptimin e plotë të tërë angazhimit,se Shkolla shqipe në mërgim  është dashuria e atdheut.Duke biseduar me mësuesen e mirënjohur  Miradije  Gashi,ajo na thotë:Shkolla shqipe me mësim plotësues,si pjesë integrale e sistemit arsimor kombëtar ka qëllimet e veta. Ajo ka për objektiv që fëmijët tanë në mërgim të zotojnë sa më shumë shkrim-leximin në gjuhën shqipe,të kultivojnë letërsinë shqipe, të njohin historinëdhe gjeografinë etnike të vendit tanë, artin,kulturën dhe traditën kombëtare,të cilat  ajo i sheh si faktorët kryesorë për ruajtjen  e identitetit të fëmijëve tanë.Po ashtu angazhohemi të edukojmë nxënësit tanë të ndajnë respekt e mirënjohëje ndaj vendit mikpritës gjerman.Synojmë që me nxënësit tanë të ruajmë,mësojmë dhe përsosim gjuhën shqipe,shfrytëzimin e gjitha formave të komunikimit me gojë dhe shkrim,thotë Miradije Gashi.Po ashtu synojmë të i nxisim fëmijët të lexojnë vepra letrare shqipe,dëgjimin e radio-televizioneve në gjuhën shqipe,leximin e revistave shqipe,ku fëmijët të kenë hapur një dritare të atdheut,nga e cila ruajnë  në zemrat e tyre,zjarrin e dashurisë për atdhe.Zonja  Miradije  Gashi,na njofton se punon në shkollat shqipe të Shtuttgartit,si në  H……., Jan realschule,dhe Schilerschule.Ajo ka gjithësejt shtatëdhjetë e dy nxënës në këto shkolla,dikur kishte më shumë.Shkollat shqipe mësimet e tyre i organizojnë në shkolla të veçanta,por edhe të përziera,unë punoj edhe me klasë të kombinuara,ku ka vështërsi më shumë,por këtë e bëjë me vullnet e përkushtim  të madh të punës,thotë  mikja Miradije.

Padyshim,edhe interesimi i fëmijëve  është i madh,për dashurinë ndaj atdheut,donë të njohin aspiratat e përpjekjet e popullit shqiptar për përparim,dhe kjo na gëzon pa masë,shprehet mësuesja Miradije.

Ne angazhohemi edhe të ndihmojmë në tejkalimin e pengesave,arritjen e sukseseve në shkollimin e rregullt  në shkollat gjermane, kështu përvoja na ka mësuar,se nxënësit të cilët kanë ndjekur mësimin në  gjuhën shqipe,janë treguar shumë më të sukseshëm edhe në mësimet në shkollën e rregullt në gjuhën gjermane.Unë veç punës me nxënës kam edhe shumë obligime tjera  në familje,por mundohem  me tërë çenien të i arrijë të gjitha,pa lënë asnjëherë asgjë mangut në mësimin dhe edukimin e nxënësave tanë në gjuhen shqipe.

Jashta orarit mësimor,me nxënës  punoj edhe në aktivitete të  lira,me qëllim të kultivojmë të nxisim,zhvillojmë talentët në fushat e artit,letërsisë,muzikës,e forma tjera të shprehjes dhe krijimit artistik.Të arrijmë gjitha këto, duhet mund e sakrificë,megjithatë në mes tyre ndjejmë krenarinë shpirtërore e kombëtare,thotë mësuesja Miradije Gashi.Po ka punë,duhet kujdes, të gjitha  punët bëhen sipas plan-programeve,thotë mësuesja,madje edhe aktivitetet e lira janë të përcaktuara sipas plan programit.Këto aktivitete janë të lloj-llojshme na thotë  mësuesja, festat kombëtare,shkollore,kuiz diturive,programe sportive,takimet kulturore kombëtare,multikulturore.Në to duken dukshëm të arriturat e fëmijëve tanë në vullnetin e përkushtimin e tyre për kombëtaren,recitimet,këngët,vallet kombëtare,veshjet.Duhet punë me përkushtim,këtë e kemi dëshmuar përherë në këto aktivitete,na ka lënë mbresë interesimi i madh,i bashkatdhetarëve por edhe i qytetarëve gjerman që na ndjekin me interesim,kur demostrojmë vlerat tona kulturore kombëtare,ato japin një gjallëri e gëzim qoftë te ne

arsimtarët,bashkatdhetarët,janë shumë tërheqës të rinjët tanë me këto aktivitete,kjo na gëzon pa masë,kur shohim të rinjët tanë në mërgim të cilët me dashuri e interesim të madh ruajnë bërthamen kombëtare,thotë e buzëqeshur  mësuesja Miradije.

Organizime të këtyre llojeve po bëjmë edhe këtë vit,jemi të ftuar edhe për shënimin e pavarësisë,tetë marsin,e shënimeve tjera,po pergatitim dhe  organizimet po ecin mbarë thotë mësuesja.Këto organizime nuk i bëjmë me të gjithë nxënësit bashkarisht thotë mësuesja:Kemi hulumtuar prirëjet e talentëve të

rinjë dhe ato i bëjmë në grupe,ashtu sipas talentit të tyre,do të shkëlqejmë dhe do të zgjojmë kërshërinë e të pranishmëve,thotë krenare mësuesja e mirënjohur  Miradije Gashi

Gjëra  madhore dhe interesante që mësuam nga mësuesja,veprimtarja dhe krijuesja Miradije Gashi,për mësimin plotësues të shkollave shqipe në Shtuttgart,nuk  do mundemi të i përmbledhim të gjitha në këtë reportazh të shkurtër,mbase me shkrimet tona do të dalim më tutje,pjesë,pjesë.Thënë drejt edhe ne u ndamë shumë të gëzuar dhe krenar me punën e shenjët,të arsimit kombëtarë,të cilën kaq me përkushtim e kryan,veprimtarja e devotshme kombëtare,mësuesja dhe krijuesja e kombit Miradije  Gashi.

 

Filed Under: Komunitet Tagged With: Miradije Gashi, Shaban Cakolli, shkolla ne mergim

BUQETË POETIKE NGA MIRADIJE GASHI

January 21, 2014 by dgreca

Të njohim krijuesit në mërgim/ Miradije Gashi-Gjermani/

Shkruan:Shaban Cakolli/

Arti  në kuptimin e plotë të fjalës është cilësi, vlerë dhe dhunti  natyrore e shpirtërore; në poezi, melodi, pikturë, artistët gjenden ballë për ballë me fshehtësitë e quajtura cilësi, vlerë me kuptime e mesazhe domethënëse të fjalës; sepse  ky komunikim bëhet njohuri mbi botën e brendshme shpirtërore, e cila më pas lëkund shpirtin e artistit,që atë botë shpirtërore të e hedh në letër,në opinjon.. Definicioni i artit është ligj shpirtëror e hyjnor i cili përcaktohet nga frymëzimi që i dedikohet lumturisë,gëzimit,hidhërimit apo sfidave të jetës së së vërtetë njerëzore. ”…Prandaj misioni i artit është të na japë kënaqësi estetike që qëndron përmbi të gjitha këto mizerje të jetës. Vepra poetike, artistike për poetin nuk është punë ekipore, por ajo është e lidhur me personalitetin e artistit, si krijim,  dhe është fryt i shpirtit poetik. Frymëzimi poetik në shpirtin e poetit si vepër bëhet i fuqishëm  kur poeti  ka mjeshtri poetike të i jep frymë vargut,vargu i tij të jep mesazh të fuqishëm,i cili bëhet armë e fortë në duar të lexuesit..E tillë është poetja Miradije Gashi,e cila herët nisi rrugën e saj poetike edhe pse koha e saj e nje artisteje ishte e veshtire,poezia  e saj,poezi sfide në të gjitha labirinthet e jetës.Ishte një kohë e cenzurimit të fjalës së shkruar,koha tjetër e mungesës së atdheut,mallit ,dhembjes,por Miradije Gashi nuk ju përkul asnjërës nga kohët,sfidave,stuhirave,por qëndroi së shkëmb,e palëkundur nga bota shpirtërore duke na ofruar art të  çiltër ,të begatë,me vlera e mesazhe të qarta.

Miradije Gashi u lind në fshatin Arllat të Komunës së Drenasit.Shkollën fillore e kreu në vendlindje, të mesmën (Akademinë Pedagogjike) si dhe Shkollën e Lartë Pedagogjike, në Prishtinë, ku mori titullin: “Arsimtare e grupit klasor”. Menjëherë pas diplomimit zuri punë në Shkollën fillore “Emin Duraku” në Arllat.Qëlloi që pikërisht në këtë kohë fryn e shfryn furtunat e pushtimit dhe ajo, bashkë me shumë kolegë të tjerë, u vu në shënjestër të sundimtarëve serbë, duke e larguar nga veprimtaria edukatovo-arsimore.

Ajo tashti filloi studimet në Degën e Pedagogjisë të Universitetit të Prishtinës, duke i përfunduar me sukses. Ndërkohë u bë anëtare e Kryesisë së Lidhjes së Arsimit Shqiptar në Republikën e Kosovës. Po atë vit Miradija u angazhua edhe në Kryesinë e Forumit të Intelektualëve të Kosovës.Veprimtaria e saj atdhedashëse, në vitin 1991 u bë sërish shkak i pamundësisë për punë në arsim. Madje, disa herë u mor në pyetje dhe u keqtrajtua nga pushteti serb edhe pas lirimit nga burgu. Duke mos e pushuar aktivitetin lidhur me shkollën shqipe, ajo ndalohet nga policia serbe në Komaran, i konfiskohet materiali arsimor dhe merret në pyetje e keqtrajtohet pamëshirë në polici. Mu në këtë kohë ajo merr ftesën që sërish të paraqitet në organet e sigurimit në Mitrovicë. Meqë torturat në organet e hetuesisë serbe ishin si të thuash racion dhe duke qenë nën vëzhgim e përcjellje të vazhdueshme, ajo, në janar të vitit 1994 u detyrua të emigronte në Gjermani.

Sigurisht që edhe në emigrim ajo do ta vazhdojë veprimtarinë e saj arsimore, fillimisht në qytetet e Schwarzwaldit, përkatësisht në “Shkollën e Lartë të Nacionaliteteve” (VHS), në Villingen-Schwenningen. Atje ajo mbajti kurse dhe ligjëroi gjuhën shqipe, jo vetëm për gjermanët, por edhe për të tjerët të cilët interesoheshin për gjuhën tonë.

Miradije Gashi, krahas veprimtarisë arsimore, u shqua edhe në fushën e krijimtarisë letrare duke botuar poezi në shtypin shqiptar brenda dhe jashtë vendit, po njëkohësisht edhe duke trajtuar tema të ndryshme nga fushë e pedagogjisë. Më se një herë në paraqitjet e saj ajo kishte përdorur edhe pseudonimin “Fanesha”.

Miradija aktualisht jeton dhe vepron në Stuttgart, ku mban mësimin plotësues në gjuhën shqipe për fëmijët e bashkatdhetarëve tanë. Është prezantuar me poezi në disa antologji, si: Busulla e shpirtit, Trinomi i Lirisë, Një shekull drite etj.

Ky është vëllimi i parë i saj me lirika si libër me vete.Ka dhe një korpus krijimesh në dorëshkrim.

SALI ÇEKAJ

“Demokratët” plot Liri e kanë gojën

Dhe flasin me bujë për fitore,

E populli ëndërron,

Ëndërron ende Lirinë.

Veç të rënët heshtin

Dhe në heshtje asaj i bëjnë roje.

Ndoshta Liria s’gjendet asagjëkundi

E ndoshta diku thellë në tokë fle,

Është në amanetin e atyre që ranë,

Është në zemrën e dëshmorit

S A L I Ç E K A J.PESHA E FJALËS

MIRADIJE GASHI

LETËR NËNËS

Të dua nënë, të dua…sa askënd tjetër

Ndaj sonte dua të ta shkruaj një letër.

Eh, sa herë loti, për ty rrugën m’preu

Akull m’u bë zemra e shpirtin seçma theu!

Eh, nënë e dashur, nëna ime e mirë

Kujtimin largësia çdo ditë ma thërmon,

Veç zemra për ty nënë, e di, s’më gënjen

Ti je si një Yll që n’qiellin tim ndriçon.

Ç’fat ishte ky vallë që larg teje jam…?!

Sa e lumtur do t’isha, po të kisha pranë.

Gjuha e zemrës s’do t’më ngatërrohej aq

E pesha e dhembjes do t’humbte në çast.

Por një re sot, çudi, pranë m’u afrua

Dhe shikimin seç ma mjegulloi n’sy,

Lot, mall e dhembje seç më janë ngatërrua

Por n’zemër, ah, n’zemrën time mërgimtare

TI JE PËR MUA, PRANVERA MË E MADHE

UDHË JETE

I shihni këto rrugë

Me shumë udhëkryqe

E shumë drejtime…?

Në to ka gjurmë njerëzish

Që rendin e s’ndalojnë,

Ca ikin majtas,

E ca djathtas ikin.

Janë udhët e jetës

Që kurrë nuk pushojnë.

MBRËMË

Mbrëmë, ti nuk më pe

Kur unë qava,

As lotët në faqe kur më ranë.

Eh, ç’dhembje

Më pikoi në zemër

Mbrëmë dikur vonë!

Dhe forcë dot nuk gjej

Të të rrëfej, më beso!

Por shpirti im e di

Se ç’dhembje unë kisha

Mbrëmë në gji!

MË KUJTOHET

Më kujtohet një ditë dimri

Helmeta e sllavit në orë mësimi,

Ishte e rëndë, e rëndë ajo ditë

Ishte vetë tmerri që panë sytë.

Në sytë e fëmijëve nuk kishte ngjarë

Në pranga të vihet një mësues me ditar!

Eh, ç’ditë e kobshme e ç’tmerr…!

Mesjetë Bizanti sërish te ne erdh’!

Dhe dielli atë ditë i humbi rrezet

Se Liria atë ditë u lidhë me zingjir,

Ndërsa dita u ngrys më herët

As zogjtë e qiellit nuk ishin të lirë.

Poezi kushtuar motres

VDES NË KËMBË

Në ndodhtë të të takoj

Një ditë…

Nuk do të të njoh

Më beso

… E as s’do të të buzëqesh

Dhe me sy s’do të të shikoj

As të të flas nuk mundem

E as të të dëgjoj.

… …

Nuk do të të buzëqesh

Sepse zemra nuk më bën

As s’do të të shikoj

Se drita më iku nga sytë.

Nuk do të të flas

Se fjalët më ngrinë n’gojë

E as s’do të të dëgjoj

Se zëri më shterroi.

Ndaj mos më kujto të lutem!

Sepse për ty kam vdekur

Përgjithmonë!

Përgjithmonë!

MË DUAJ…

Më duaj si poeti – vargun

Më duaj si drita – agun

Më duaj si fusha – lumin

Më duaj si fëmija – gjumin

Më duaj si zogu – këngën

Më duaj si syri – ëndrrën.

Më duaj…!

QESHJA N’ZEMËR MBILLET

Ç’po ndodh vallë, nuk di as vetë

Sot rrallë shoh dikë të qeshë!

Dikush qesh vetëm me sy

E dikush qeshjen e ka lojë

Dikush as të qeshë nuk di

S’qesh me zemër, po me gojë.

Dikush s’qesh, po veç zgërdhihet

Dikush qan a qesh, nuk dihet.

Rrallëkush ndodh me zemër t’qeshë

Sikur qeshje s’ka mes nesh.

Sikur bota thotë tek sillet:

-Qeshja n’zemër duhet t’mbillet!

NDOSHTA DIKUR

Ndoshta dikur

Ëndërroje të ishe diku në Europë.

E sot, çudi…!

Ndërruan kohë

E ndërruan mote.

Të ikësh do prej këtu

Sa më parë.

Ç’dëshirë e përzirë

Me ëndrra e mall!

Po ç’është ky fat i çuditshëm vallë?!

Është malli, or vëlla, malli

Që në zemër të djeg

E t’bën që të kthehesh

Atje ku ke lind!

NË VEND TË HUAJ

Në vend të huaj

Edhe mendimet rrjedhin në heshtje

I heshtur je dhe vetë ti

Por qetësi,

Qetësi s’gjen askund

Më beso!

Edhe engjëll po t’ishe

A t’ishe vetë njeri

Kristal i mbyllur do t’mbetesh

Në zemër i ndrydhur!

Në shpirt i shtrydhur!

Si një leckë e pavlerë!

MËRGIMTARËT

Vijnë me shpresë

Kthehen me shpresë

Presin me shpresë

Durojnë me shpresë

Jetojnë me shpresë

Vdesin me shpresë.

Shpresojnë gjithë jetën e vet

Mërgimtarët e shkretë!!!

 

Filed Under: Kulture Tagged With: Gjermani, Miradije Gashi, Shaban Cakolli

Artikujt e fundit

  • NJË YLL SHNDRITËS NË YLLËSINË E KOLOSËVE BOTËRORË…
  • VOTA E VJEDHUR E KTHYER NË ART…
  • Shkollimi i femrës shqiptare në vitet 1913–1939: përpjekje, pengesa dhe arritje
  • Shqiptarët e Maqedonisë së Veriut nga “Fronti Europian në Frontin Kombëtar”. Çfarë mund të fshihet pas këtijë slogani?
  • Martin Camaj: “Unë jam i jueji e ju jeni të mijt…”
  • 34 vjet nga vizita e Baker. 500 mijë në shesh, tapet të kuq, makinën e ngritën në krah dhe në miting asnjë flamur shqiptar
  • Thank you Congressman George Latimer…
  • “Tre dritare dhe një varje” shpallet filmi fitues i edicionit të dytë të Festivalit të Filmit Shqiptar “Fan S. Noli” në Boston!
  • Festivali Shqiptar në Michigan
  • VATRA Boston mikpret Luan Ramën në një takim për kulturën dhe çështjet kombëtare
  • VOTA E GJAKUT …
  • “Çekani i mesnatës”, Sekretari i Mbrojtjes Pete Hegseth mbi operacionin e SHBA në Iran
  • “Parada Shqiptare 2025” – Shqiptarët e Amerikës u mikpriten në “shtëpinë” e kryetarit të Bashkisë së New York-ut Eric Adams
  • Shqiptarët e Amerikës, krenari kombëtare
  • Presidenti Trump i flet kombit – SHBA-të godasin 3 baza iraniane të programit bërthamor

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT