• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Manifestim në 80-vjetorin e themelimit të Eparkisë së Horës së Arbëreshëve

October 26, 2017 by dgreca

Nga Zef Chiaramonte/*

1-zef-chiaramonte

Me Liturgjine Hyjnore pontifikale të koncelebruar nga tërësia e klerit arbëreshte prej Sicilie, me pjesemarrjen e perfaqesuesit të Manastirit të Grottaferratës, u mbyllën manifestimet dyditshe lidhur me 80-vjetorin e themelimit te Eparkisë së Horës së Arbëreshëve.
Pontifikalin e sotëm dhe Mbrëmësoren e djeshme i kryesoi Imz. Gjergj Dhimitër Gallaro ne kishën
katedrale, ku ishte i pranishëm edhe Kryeipeshkvi Mitropoliti latin i Palermos.
Dje paradite Mons. Gjusepe Maria Kroçe, Drejtor i Arkivave Sekrete Vatikanas, mbajti nje ligjiratë
tejet interesante ku, me anë të dokumentacjonit arkivor nga Selia e Shenjtë, përshkroi etapat
paraprake lidhur me krijimin e Eparkisë dhe me emërimin e Dhespotit të pare të saj.
Duke i zgjeruar këndvështrimet e fjalës së tij, ligjiruesi i lartt, dha nje pasqyrë sa më të përsosur mbi
interesimin e papëve, duke filluar nga Luani XIII, rreth kishave lindore katolike në pëgjithësi, dhe
rreth Kishës Arbëreshe në veçanti.
Në diskutimet që pasuan ndërhyri, ndër të tjerë, koresspondenti yne, Zef Kjaramonte, i cili veri ne
spikamë marrëdhëniet e arbëreshit Françesko Krispi, kryeministër i Mbretërisë së Italisë, me
Papatin, lidhur me problemin e traditës lindore të Kishës Arbëreshe.
Palermo, 26 Tetor 2017

*Radio Vatikanit ne gjuhe shqipe/(E dergio per Diellin, z. Zef Chiaramonte)

Filed Under: Kronike Tagged With: 80 vjetori, Eparkisë së Horës së Arbëreshëve., Zef Chiaramonte

Perse u emerua nga Jashte dhespoti i sotem i Hores se Arberesheve

October 14, 2017 by dgreca

– Do te duhej te ndodhete diçka e jashtezakonshem, ashtu siç eshte rasti i Kryepeshkopit te Kishes Orthodhokse te Shqiperise, te emeruar nga jashte, meqe nuk kishte klerike vendas ne fund te ciklit komunist….

1 Zef Ciramonte

– Per sa u perket eparkive italo-shqiptare, meqe jetonin mire e shendosh nje shumice  priftrash beqare te Kishes Arbereshe, nga te cilet sapo ishte formuar nje terne per te zgjedhur dhespotin e ri i Ungres (Lungro), nuk eksistonte asnje arsye per te cilen u emerua, nga jashte, dhespoti i sotem i Hores se Arberesheve.

Nga Zef Chiaramonte/Palermo

I dashur Zoti Drejtor i  Hora Contessa Entellina,

 Ne vijim te shkrimit te dale ne blogun tuaj, sote dy dite, rreth (in)oportunitetit te emerohen dhepotra bizantine qe kane prejardhje nga tradita latine, duhet shenuar patjeter se perkatesia “konfesjonale” ia shkon, ia kalon, “tradites”. Dmth. se perbrenda katolicitetit, nje ipeshkev-ordinar latin eshte baraz me nje dhespot bizantin.

Po cila eshte, pra, arsyeja per te cilen nje ipeshkvi latin, ose pseudo-bizantin, t’i jepet nje eparki bizantine?  Ose, nje dhespoti bizantin t’i jepet nje dioqeze latine ( gje qe, ne fakt,  nuk ndodh pothuajse kurre)?

Do te duhet te ndodhete diçka te jashtezakonshem, ashtu siç eshte rasti i Kryepeshkopit te Kishes Orthodhokse te Shqiperise, te emeruar nga jashte, meqe nuk kishte klerike vendas ne fund te ciklit komunist.

Per sa u perket eparkive italo-shqiptare, meqe jetonin mire e shendosh nje shumice  priftrash beqare te Kishes Arbereshe, nga te cilet sapo ishte formuar nje terne per te zgjedhur dhespotin e ri i Ungres (Lungro), nuk eksistonte asnje arsye per te cilen u emerua, nga jashte, dhespoti i sotem i Hores se Arberesheve.

Kete gje e di shume mire Kongregacjoni per Kishet Lindore ( dhe jo Papa; cili?), e cila, pasi pati kryjuar artificjalisht probleme me Eparkine arbereshe e Lungro-s, me ane te nje intermexo me nje Administrator Apostolik latin, ne vend qe te merrej me mirevajtjen e Eparkise se Hores se Arberesheve, eventualisht me nje candidat i nxjerre nga terna, ende e fresket, e Lungro-s, beri çmos qe te qarkullonte emri i nje te huai.

Per turp me te madh te atij Dikasteri, i cili ka per detyre promovimin e  Kishave Lindore, ai beri çmos qe emri i nje joarbereshi te qarkullonte dy vjet para se dhespoti i meperparshem, imz. Sotiri, te jepte doreheqje, kur pape ishte ende Benedikti XVI !

A do jemi te kushtezuar qe te mendojme se ky Dikaster nuk e promovon aspak traditen lindore te kishave qe i jane besuar, por promovon vetem njerez sipas pelqimit te eproreve te vet?

Me me te madhin respekt ndaj te Interesuarit.

Palermo, 13 tetor 2017-  Zef Chiaramonte

***

Caro Direttore di Hora Contessa Entellina

Facendo seguito alla nota apparsa due giorni fa sul Suo blog, circa l’ (in)opportunità di nominare eparchi bizantini provenienti dalla tradizione latina, va detto che, certamente l’appartenenza “confessionale” prevale sulla “tradizione”.  Nell’ambito della cattolicità un vescovo-ordinario latino equivale a un eparca bizantino.

Ma qual’è la ratio perché a un vescovo latino (o pseudo-bizantino) si assegni un’Eparchia bizantina? Oppure perché si dia un vescovo bizantino a una Diocesi latina (ipotesi, quest’ultima, invero, mai praticata!)?

Dovrebbe trattarsi di un caso eccezionale, come quello dell’attuale Arcivescovo della Chiesa Ortodossa d’Albania, nominato dall’esterno in quanto non c’era clero indigeno alla conclusione del ciclo comunista.

Per quanto riguarda le eparchie italo-albanesi, non essendo periti tutti i sacerdoti celibi della Chiesa Arbëreshe, ché, anzi, se ne era appena formata una terna per la nomina a vescovo-eparca di Lungro, non esiste alcuna ratio che abbia potuto presiedere alla nomina, dall’esterno, dell’attuale vescovo-eparca di Piana degli Albanesi.

Questo lo sa fin troppo bene la Congregazione Orientale ( e non il Papa, quale?) che, creato artificialmente un problema a Lungro con l’inutile intermezzo dell’Amministrazione apostolica latina, invece di provvedere a Piana con un candidato della terna di Lungro, ha fatto circolare un nome peregrino.

A maggior disdoro del Dicastero che è chiamato a promuovere le Chiese Orientali, esso ha fatto circolare tale nome ben due anni prima delle dimissioni del suo predecessore, Mons. Sotir Ferrara, quando papa era ancora Benedetto XVI !

Se ne deve concludere che esso Dicastero non promuova l’orientalità delle chiese affidate alle sue cure e promuova, invece, solo persone di proprio esclusivo gradimento?

Con tutto il rispetto per l’Interessato.

Palermo, 13 ottobre 2017

Zef Chiaramonte

 

Filed Under: Politike Tagged With: dhespoti i sotem, i Hores se Arberesheve, Zef Chiaramonte

Gjaku Ynë – Piana degli Albanesi: Miti kushtuar kulturës arbëreshe dhe shqiptare

June 17, 2017 by dgreca

1-Zef-Chiaramonte-250x300

Nga Zef Chiaramonte/*

-Dje, mbas dite, në Sallën e Muzeut të Qytezës Hora e Arbëreshëve / Piana degli Albanesi, në Sicili u zhvillua programi i Qendrës Ndërkombëtare për Studime mbi Mitin kushtuar kulturës arbëreshe dhe shqiptare.

– Të pranishëm: Prefekti Xhankarlo Romanjoli dhe Kyetari i Komunës Rozarjo Peta

-Kumtuesi i parë, Prof. Zef Kjaramonte, zbërtheu domethënien e stemës historike (1817) të Qytezës arbëreshe ku, në njerën anë shkruan NOBILIS PLANAE ALBANENSIS CIVITAS = QYTETI FISNIK I HORES SE ARBERESHEVE, kundrejt emërit zyrtar, të asaj kohe, PIANA DEI GRECI. Kumtuesi shpjegoi se si, asokohe, pati nje kompromis midis fiznikut feudal, që i shikonte Arbëreshët si grekë per shkak të rritit kishtar bizantin/ortodoks që ndjeknin, kurse popullata e ndjente veten arbër.

-Fjala i kaloi mandej Prof. Zef Skiro Di Maxho-s i cili dha një pasqyrë të re mbi jetën dhe veprën e Pater Gjergj Guxeta-s si mendimtar dhe themelues i objektit ku mbahej programi, nje banes si punë manastiri për priftrat arbëreshë beqarë, si dhe themeltar i Seminarit për Arbëreshë në Palermo, porsi një univesitet autentik për ruajtjen dhe zhvillimin e kultuës kombëtare.

-I treti, papasi Dr. Nikola Kuçi, foli mbi përshtatmërinë e futjes në kalendarin liturgjik të Kishës Arbëreshe të festës së Shën Memë Terezes. Duke u nisur nga origjina e perbashkët dhe kaluar te vepra madhështore e Shenjëtes, papa Nikola ftoi njerëzit vullnet-mirë që të angazhohen rreth hartimit të teksteve dhe të muzikes percjellëse sipas rritit të Kishës Arbëreshe, për krijimin e një Shërbese dinjitoze në perkujtim dhe nderim të Mëmes sonë Shën Tereza Gonxhe Bojaxhiu.

– Para deshmisë familjare nga shtërrnipi i Mëmë Terezës, djali i vajzës së Lazar Bojaxhiut, me banim në Palermo, fjalën e mori Prof. Fabio Russo i Universitetit të Triestes, i cili beri nje krahasim midis Pater Gjiergj Guxeta, që flitet për të lumnim, dhe Nenë Terezës.

Palermo, 16 qershor 2017

  • E dergio per Diellin-Zef Chiaramonte

Filed Under: Emigracion Tagged With: Cultura arereste, miti, Piana degli Albanesi, shqiptare, Zef Chiaramonte

Arbereshet e Hores perkujtuan 260-vjetorin e vdekjes te At Gjegj Guxeta

November 23, 2016 by dgreca

1-zef-chiaramonteNa shkruan nga Palermo:Prof Zef Chiaramonte/

Me daten 21 Nentor 2016, ne Hore te Arbereshevet, selia e Eparkise Italo-Abereshe ne Sicili,u mbyllen manifestimet te programuara me rastin e 260-vjetorit te vdekjes te Sherbetorit te Perendise At Gjegj Guxeta.1-hora_e_arbereshevetFal punes se palodhshme te tij, Arbereshet e Sicilise gezojne deri me sot trashegimine gjuhesore, demoantropologjike dhe kishtare bizantine.Kujtojme ketu vetem kryevepren e tij: themelimi me 1734, ne Palermo, te Seminarit Italo-Arberesh, çerdha nga dollen prifterinj dhe dhespote arbereshe te denje, shkrimtare, poete, njerez te kultures, te mjekesise, te jurisprudences, …

Programi u zhvillua ne dy pjese: pjesa historike-kulturore ne te cilen referuan profesoret Françesko Altimari, Mateo Mandala dhe Shaban Sinani, dhe pjesa shpirterore qe u hape me fjalen e Dhespotit Imzot Gjergj Dhimiter Gallaro dhe vazhdoi me referimet e pifterinjeve Torçivia dhe Kastanja.

Pas shtejterimit te Nene Terezes dhe lumnimin e 38 Martireve te komunizmit, programi eshte mbajtur pikerisht per te shpejtuar procesin e lumnimit te At Gjergj Guxetes, gje qe do te ishte nje tjeter gezim i madh, jo vetem per Arbereshet, por per mbare kombin tone shqiptar.

Filed Under: Histori Tagged With: 260 vjetori, At Guxeta, Vdekja, Zef Chiaramonte

TEK ARBERESHET- MAESTRO PETA DHE KORI”BREZI” NGA HORA PARAQESIN KENGET E KRISHTLINDJEVE

December 20, 2015 by dgreca

Per Diellin:Zef Chiaramonte- Palermo/Itali*/
Dje, dite e shtune ne mbremje, kori BREZI nga Hora e Arbereshevet, i drejtuar nga maestroja Pjeterpal Peta, te Kisha Konkatedrale e Sh. Kollit te Arbesheve ne Palermo prezantoi Kengaet e Krishtlindjeve.
Pas fjales hyrese te famullitarit, papa Kola Kuçit, dhe nderhyrjes se Prof. Zef Chiaramonte-s dhe Prof. Mateo Mandala’-s mbi vlerat e Kengave nga pikepamja e trashegimise se fese dhe te gjuhes tek etnosi arberesh, Pjeterpali drejtoi Korin per nje ese te kengave arbereshe lidhur me Krishtlindjet.
Keto Kenga, qe datojne nga sh. XVIII dhe vazhduan te kryjohen edhe me vone, u botuan ne permbledhjen CANTI SACRI nga poeti Zef Skiroi.
Puna e merituar e maestros Peta sot eshte ajo t’u kete dhene atyre mbeshtetjen e notacjonit muzikal, duke kerkuar versionet ende te kenduara nga plakat e devotshme.
Per me shume, maestro Peta eshte perkushtuar te kryjoje Korin BREZI, i perbere nga brezi i ri te vajzave dhe djemeve, me ane te te cilit Tradita e lashte arbereshe po gjen kembe te reja per te çare rruge drejt se ardhmes.
Sonte Kengat do te ekzekutohen ne teresi ne Katedralen e Sh. Mitrit ne Hore te Arbereshevet.

* Ne foto: Zef chiaramonte Palermo, 20.12.2015

Filed Under: Kronike, Kulture Tagged With: Hora e Arberesheve, Kori brezi, Maestro Peta, Zef Chiaramonte

  • 1
  • 2
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • TEPËR VONË DHE SHUMË PAK, TË NDERUAR AMBASADORË PERËNDIMORË NË TIRANË
  • DRINIT PLAK PO I MARRIN FRYMEN
  • PROF. MUHARREM DRAGOVOJA IN MEMORIAM
  • NJË YLL MË SHUMË
  • RINOR GASHI  NJË  BOKSIER I RI, NË ARTIN MARCIAL MMA, QË SYNON TË ARRIJ MAJAT E FITORES ME ZEMËR SHQIPTARI
  • PUTINI A DO T’A KETË LEXUAR HERODOTIN?
  • VISAR ZHITI LAUREAT I ÇMIMIT TE MADH NE FESTIVALIN BOTËROR TË POEZISË “MIHAI EMINESCU”
  • DE OMNIBUS DUBITANDUM / POEZI NGA ALFONS GRISHAJ
  • 100 VJETORI I MARRËDHËNIEVE SHQIPTARO-AMERIKANE, VATRA ORGANIZON SIMPOZIUM SHKENCOR MË 28 KORRIK 2022
  • Një copë qielli midis Meksikës dhe Kosovës
  • NJË PYETJE (NEVE) PËR QËNDRESËN
  • Meet a NYCHA Construction Partner: STV  
  • KUVENDI  I  GREÇES , KRYEKUVENDI  KU MORI  JETË PROGRAMI  POLITIK I PAVARESISË  SË SHQIPERISË…
  • GAZETA E VETME SHQIPE E KOSOVËS “BUJKU” E 23 QERSHOR 1991: XHEJMS BEJKERI NË SHQIPËRI: JU JENI ME NE, NE JEMI ME JU – SHQIPTARËT I SHFAQËN MIQËSI TË MADHE AMERIKËS
  • Mirënjohje dhe vlerësim

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari Albin Kurti alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fadil Lushi Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT