Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari
PRISHTINË, 3 Shtator 2021/ “Kam ardhur në seminar ta mësoj gjuhën shqipe, që të mund të flas shqip me nënën time”, tha arbëreshja nga Italia, Tinna Zaccato, në takimin që Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mbajti me seminaristët e Seminarit të 39-të Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, në ndërtesën e Qeverisë.
Dashuria e sociologes arbëreshe për gjuhën shqipe tregon përkushtimin dhe përpjekjet e arbëreshëve të Italisë dhe mërgatës shqiptare për ruajtjen dhe kultivimin e shqipes ndër breza.
Studimi dhe njohja e gjuhës shqipe janë të domosdoshme për ta kuptuar popullin tonë e për ta mësuar historinë tonë, tha kryeministri Kurti në hapje të takimit me seminaristët. Shqiptarët janë kombi i gjuhës, mbase dhe më shumë se sa i flamurit dhe i simboleve të tjera. Më thellësisht dhe më gjerësisht janë kombi i gjuhës, theksoi kryeministri. Prandaj, vazhdoi ai, studimi i gjuhës shqipe është i domosdoshëm për ta kuptuar popullin tonë e për ta mësuar historinë tonë.
Roli i Seminarit dhe kontributi i studiuesve në promovimin e gjuhës, letërsisë dhe kulturës shqiptare, si vlera të çmuara të popullit tonë, u vlerësua lartë në takim.
Seminari u ka mbijetuar kohërave me të vështira në Kosovë dhe në Shqipëri. Edhe atëherë kur bashkëpunimi me vendet e tjera ka qenë pothuajse i pamundur, studiues nga Shqipëria dhe vendet e tjera janë mbledhur një herë në vit, që nga viti 1974 për Seminar. Falë kontakteve që janë vendosur dhe janë mbajtur përmes Seminarit, shumë studiues nga Kosova kanë zhvilluar vizita e kanë vendosur bashkëpunim me studiues në Kalabri, Çamëri, Anadolli e vende të tjera ku ka shqiptarë.
Kryeministri Kurti konfirmoi angazhimin e Qeverisë për studimet e shqipes dhe shkollën shqipe në vendet ku jeton mërgata shqiptare.
“Jemi në kohën kur kemi hartuar një program qeverisës që angazhohet edhe për shkollën shqipe në mërgatë, sepse besojmë që është i mundur integrimi pa asimilim i shqiptarëve në Evropë dhe në botë. E mësimi i gjuhës shqipe është çelësi i integrimit pa asimilim”, theksoi kryeministri.
Në takim ishin të pranishëm Ministrja e Arsimit Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, znj. Arbërie Nagavci, Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, z. Hajrulla Çeku, Dekania e Fakultetit të Filologjisë, znj. Lendita Rugova, Drejtori i Seminarit, z. Shkumbin Munishi, Shefi i Departamentit të Gjuhës Shqipe, ish-drejtor i Seminarit, Bardh Rugova, Shefi i Departamentit të Studimeve Orientale, Abdulla Rexhepi, studiuesi nga Universiteti i Shën Petersburgut, njëherësh konsull i Shqipërisë për Petersburg, Alexander Novik, studiuesi dhe përkthyesi nga Çekia, Martin Surovçak, si dhe studentët: Martin Di Maggio dhe Tina Zaccato, arbëreshë të Italisë, Nils Gundlach nga Holanda, Vladimir Georgiev nga Bullgaria, Angela Popovska nga Maqedonia e Veriut, si dhe Afra Esra nga Turqia.
Seminaristët dhe organizatorët u shprehën mirënjohës për takimin. Ata falënderuan kryeministrin dhe Qeverinë për mbështetjen e Seminarit dhe të studimeve albanologjike.
Në 23 Gusht 2021 në ambientet e Bibliotekës Universitare të Prishtinës është bërë hapja solemne e punimeve të Seminarit të 39-të Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, i themeluar para 47 viteve. Punimet e Seminarit u mbajten nga 23 Gusht deri më 3 Shtator 2021.
Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare është themeluar pranë Fakultetit të Filologjisë (atëherë Fakulteti Filozofik) të Universitetit të Prishtinës, në vitin 1974. Ishte viti i Kushtetutës që avanconte të drejtat e shqiptarëve të Kosovës si element konstituiv me të drejtë vetoje, i federatës së atëhershme, nga shpërbërja e së cilës kanë dalë shtatë shtete.
Seminarit në vitin 1991 është ndërprerë veprimtaria e tij nga organet e dhunshme serbe. Në vitet 1995 e 1996 sesionet e këtij seminari u mbajtën në Tiranë në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë e të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.
Pas çlirimit të Kosovës në qershorin 1999, nga viti 2000 Seminari zhvillohet sërish në Prishtinë. Sesionet 19 dhe 20 (2000-2001) janë organizuar në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë dhe të Letërsisë të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.