Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KOSOVE- SERBIA BLLOKON LINJAT TRASMETUSE TE ENERGJISE

by

Kuçi: Serbia po shkel Traktatin e Komunitetit të Energjisë duke bllokuar linjat transmetuese/

Ministri i Ekonomisë dhe Ambientit në Qeverinë e Kosovës, Blerim Kuçi ka thënë të enjten se Serbia po shkel Traktatin e Komunitetit të Energjisë, duke bllokuar linjat transmetuese për Kosovën.

Ai i ka bërë këto komente në një takim të Këshillit të Ministrave të Komunitetit të Energjisë, që këtë herë është mbajtur në kryesimin e Malit të Zi, pas pavarësimit energjetik të Kosovës.

“Përderisa po flasim për integrim regjional të tregut të energjisë, vendit tim i janë bllokuar nga Serbia, si palë nënshkruese e këtij Traktati, 60% të kapaciteteve transmetuese ndërkufitare. Kjo në parim zhvlerëson edhe vetë Traktatin”, ka deklaruar Kuçi.

Sipas tij këto veprime janë të patolerueshme dhe duhet të sanksionohen nga Bashkimi Evropian.

Nga dita e hënë (14 dhjetor), Operatori i Sistemit të Transmisionit dhe Tregut të Energjisë Elektrike të Kosovës (KOSTT) operon si i pavarur dhe kontrollon kufijtë energjetikë të Kosovës.

Dalja e Kosovës nga blloku rregullues SMM (Serbi, Mali i Zi dhe Maqedoni e Veriut) dhe përfshirja e saj në një bllok me Shqipërinë ishte paraparë me një marrëveshje mes KOSTT-it dhe Rrjetit Evropian të Operatorëve të Sistemit të Transmisionit për Energji (ENTSO) në muajin qershor.

Marrëveshja ka hyrë në fuqi më 29 shtator.

Siç ka deklaruar për Radion Evropa e Lirë, Nebih Zariqi, anëtar i bordit të KOSTT-it, menjëherë pas fillimit të operimit të pavarur të sistemit energjetik të Kosovës, Serbia ka ndërprerë transmetimin e 500 megavatëve të energjisë elektrike që Kosova i ka importuar nga ky shtet.

Këta megavatë të bllokuar nga Serbia, pastaj, janë zëvendësuar me një marrëveshje të arritur ndërmjet autoriteteve të Kosovës dhe atyre të Maqedonisë së Veriut për furnizim nga kapacitetet energjetike të këtij shteti.

Njohësit e fushës së energjisë në Kosovë kanë deklaruar për Radion Evropa e Lirë se ky pavarësim i sistemit energjetik të Kosovës ka elemente pozitive, por nuk përfshin zbatimin e marrëveshjes për pjesën e veriut të Kosovës dhe të sigurimit që ajo pjesë të integrohet në tregun energjetik të Kosovës.

Qytetarët që jetojnë në katër komunat në veri të Kosovës me shumicë serbe (Mitrovicë e Veriut, Zubin Potok, Zveçan dhe Leposaviq), që nga përfundimi i luftës më 1999, nuk i kanë paguar faturat e energjisë elektrike, edhe pse janë furnizuar nga Kosova, e sipas nevojës edhe nga Serbia.

Megjithatë, qytetarëve në veri iu shkojnë faturat për energjinë elektrike nga “Elektrokosmet” i Serbisë, kompani të cilën Kosova e konsideron ilegale.

Serbia po e mban të bllokuar linjën energjetike Kosovë – Shqipëri

by

1 Linja energjitikeKa dy vjet që është inauguruar linja e interkoneksionit mes Kosovës dhe Shqipërisë, por e cila ende mbetet jofunksionale për shkak të bllokimit të lëshimit në qarkullim nga ana e Serbisë, thonë zyrtarët në Qeverinë e Kosovës.

Kjo linjë, ishte shpallur e përfunduar, inauguruar dhe testuar në qershor të vitit 2016. Linja interkoneksionit 400 kilovatësh në mes Shqipërisë dhe Kosovës, ka një shtrirje në një gjatësi totale prej 241.1 kilometrave, nga të cilat 151.1 kilometra shtrihen në territorin e Shqipërisë dhe 90 kilometra në territorin e Kosovës, ka kushtuar 75.5 milionë euro.

Mbi 33 milionë euro u financuan nga Kosova, ndërsa 42 milionë të tjera nga Shqipëria.

Ministri i Zhvillimit Ekonomik në Qeverinë e Kosovës, Valdrin Lluka, thotë se trysnia e Qeverisë së Kosovës për zgjidhjen e këtij problemi është rritur shumë.

Por, Beogradi zyrtar, sipas tij, po pengon zhbllokimin e linjës, duke insistuar që marrëveshja energjetike të ngritët në bisedimet Prishtinë – Beograd, që po zhvillohen në Bruksel me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Kjo punë ka marrë një hov më të madh, jemi shumë më dinamik. Tashmë kemi edhe një negociator gjerman, ish ministrin e ambientit të Gjermanisë, Klaus Toepfe, i cili po na ndihmon në zgjidhjen e problemit, në mes Kosovës dhe Serbisë”.

“Jemi në diskutime e sipër. Në takimin e fundit që kemi qenë se bashku jemi pajtuar që të shikojmë edhe në një takim në nivel politik në Berlin, në mes Kosovës e Serbisë me ndërmjetësimin e ish ministrit gjerman për të shikuar zgjidhjen e problemit në mënyrë sa më të shpejtë”, ka thënë Lluka për Radion Evropa e Lirë.

Ndërkaq, ish-ministrja për Dialog në Qeverinë e Kosovës, Edita Tahiri për Radion Evropa e Lirë, vlerëson se në këtë drejtim po mungon një angazhim më serioz i Qeverisë së Kosovës, por që edhe Bashkimi Evropian, sipas saj, nuk po bën presion sa duhet ndaj Serbisë.Tani kur Kosova e ka filluar procesin drejtë zbatimit marrëveshjes së Asociacionit, shprehet ajo, është koha që edhe Serbia të zbatojë marrëveshjen energjetike, por edhe marrëveshjet tjera të arritura të cilat nuk po zbaton.

“Atëherë në një mënyrë Bashkimi Evropian nuk është një ndërmjetësues i cili po përcjell agjendën kohore dhe obligimet e të dyja e palëve”.

“Pastaj, Qeveria e Kosovës duhet të jetë më e zëshme, unë nuk po e shoh se është e zëshme. Kjo qeveri vetëm një herë ka mbajtur takim teknik në Bruksel dhe në atë ka dështuar. Pra, nuk po shoh angazhime serioze në këtë drejtim nga ana e Qeverisë sonë”, thotë Tahiri.

Ajo tha po ashtu se Beogradi po zvarritë zbatimin e marrëveshjeve të arritura me Prishtinën, duke u munduar që ato t’i bartë për fazën finale të bisedimeve.

Ndryshe, nga moszbatimi i marrëveshjes për energjinë, të nënshkruar në vitin 2013 ndërmjet përfaqësuesve të Prishtinës dhe Beogradit, shteti i Kosovës humb rreth 25 milionë euro në vit, thotë në anën tjetër, ministri Lluka, duke përfshirë këtu edhe bllokimin e linjës energjetike Kosovë- Shqipëri.“Rreth 10 milionë euro nga inkasimi i tarifave të transmisionit, që energjia kalon transit përmes Kosovës, kurse Serbia i inkason mjetet në emër të Kosovës. Kemi deri 11 milion euro që qytetarët e veriut nuk e paguajnë energjinë e shpenzuar, 2 milion euro humbin për shkak mos të aktivizimit të linjës dhe po ashtu rreth 2 milion euro që paguhen për kthimin e kredisë që është bërë investimi në rrjet”, tha Lluka.

Linja e interkonesionit Kosovë – Shqipëri është bllokuar për shkak të mos zbatimit të marrëveshjes energjetike në mes Prishtinës dhe Beogradit, që është arritur në Bruksel.

Në bazë të kësaj marrëveshje kusht për Serbinë është edhe regjistrimi i një kompanie të re serbe, sipas kornizës ligjore të Kosovës, e cila do të furnizojë më energji konsumatorët në katër komunat veriore më shumicë serbe.

Autoritetet kompetente të Kosovës kanë plotësuar të gjitha kriteret dhe kushtet për regjistrimin e kësaj kompanie, por që Serbia nuk po e bën një veprim të tillë.(Kortezi: Nadie Ahmeti)