Gjuha Jone – Dielli

KOMBI RRITET ME GJUHEN

November 26, 2020 by dgreca

-SHKOLLA SHQIPE “GJUHA JONE” NE FILADELFIA NJE EMER I KERKUAR NGA SHQIPTARET NE SHBA-

Nga Tajar Domi-

Pandemia e Covid-19, tashmё ёshtё bёrё fjala mё e pranishme nё ambjentet tona. Kjo, pёr arёsye tё shqetёsimeve tё mёdha, qё solli ndёr njerёzit kudo nё botё, prej gati nje viti kohё. Tё vendosur para televizionit, ne ndjekim vazhdimisht atё cfarё po ndodh kёtu ku banojmё, por edhe nё vendlindje, nё Shqipёrinё e madhe. Kjo fjalё qё pёrmban mallkimin brenda nё cdo bisede kontakti mes shokёsh e miqsh, nё cdo bisedё telefonike qё gjatё gjithё kёsaj periudhe ka zёvendёsuar vizitat tek njeri tjetri e organizimet festive, ёshtё bёrё ajo me tё cilёn ngrihemi nё mёngjes duke pyetur, e shtrihemi nё darkё nё krevat duke u lutur. Humbje jete nё njё numёr tё pa imagjinueshem mё parё, goditje e madhe dhe ndalim i zhvillimit tё ekonomisё nё tё gjitha shtetet, pёrfshi edhe Ameriken, rritje e papunёsisё si kurrё ndonjёherё, mjekё e infermierё qё shihen si heronj me shёrbimin ndaj tё sёmurёve, tё tjerё mes stresit e frikёs tё kёsaj murtaje , tё shoqёruara edhe me kronika televizive debatesh shpesh herё tё turpёshme midis grupeve politike e udhёheqesive tё tyre si kёtu edhe nё Shqipёri. Tё gjitha kёto e shumё tё tjera janё refreni i kёtyre muajve me tё cilat kalojmё kohёn duke sjellё brenda nesh vetёm pa siguri, ankth e frikё.

E nё kёto kushte, edhe shkollat nuk mund tё funksionojnё mё si mё parё. Me sistemin online, gjithcka po tentohet tё mbajё fёmijtё e rininё shkollore tё cdo niveli, sa mё pranё pёrvetёsimit tё njohurive qё nxёnёsit duhet tё arrijnё. Sigurisht ёshtё njё rrugё e imponuar nga kushtet e krijuara, dhe me plot vёshtёrsi si pёr nxёnёsit ashtu edhe pёr mёsuesit e prindёrit. Ne si komunitet, jemi pjesё e kёsaj situate qё dhёmb. Por duhet menduar pёr jetёn pas kёtij fundi, e cila shpresojmё tё rifillojё me pёrdorimin e vaksinёs, qё me sa duket do tё jetё e afёrt nё kohё. E pёr kёtё, shoqata atdhetare-kulturore “Bijte e Shqipes” nё Filadelfia, nuk e ndёrpreu asnjёherё punёn, pёr krijimin e kushteve tё vazhdimёsisё sё mёsimit tё gjuhёs shqipe me fёmijtё e bashkatdhetarёve. Ajo ka formuar njё experiencё tё gjatё, mbi 18 vjecare, vite tё pandёrprera pune qё i kanё sjellё asaj edhe rezultate tё lavdёrueshme. E nё misionin e saj, konsolidimi e zgjerimi i shkollёs shqipe, ёshtё angazhimi kryesor. Me emrin kuptimplotё “Gjuha Jone”, kjo shkollё e hapur mё 7 Mars 2004, nga viti nё vit pёrmes njё pune tё palodhur e vullnetare (deri para 5-6 vitesh), tё mbi 20 mёsueseve qё janё angazhuar nё mёsimdhёnien, tё arrijё nё rreth 700 numri i nxёnёsve qё kanё pёrfunduar kёtё shkollё, ku shumica e tyre e kanё ndjekur atё nё tё gjitha nivelet nga klasa e parё deri nё tё pestёn. Eshtё njё kontribut jo i vogёl pёr tё mbajtur gjallё e trashёguar nё brezin e ri gjuhёn tonё tё bukur shqipe, kёtu kёtej oqeanit. Por shumё mё tepёr duhet bёrё, qё cdo bashkatdhetar tё jetё i mundshёm tё kap kёtё avantazh sic mёshirohet nё shprehjen: “Ne gjuhё tё tjera edhe mund tё flas, por kur mё dhёmb shpirti vetёm shqip bёrtas”. Prandaj Kёshilli Drejtues i Shoqatёs, qё nё fillim tё gushtit qё kaloi, hartoi njё program pune nё pёrshtatje me kushtet qё u krijuan nga pandemia, duke kёrkuar e ngarkuar secilin e tё gjithё sё bashku tё punojmё qё viti i ri mёsimor tё filloi mё 20 shtator 2020, onlinё, sic punonin edhe shkollat publike tё shtetit tё Pennsylvanisё . Por, ishte njё experiencё e re, dhe qё kёrkonte mjete, kompjutera pёr mёsueset, e njohuri teknologjike pёr ta realizuar.

I menjёhershёm qe reagimi anёtarit tё kёtij kёshilli, bisnesmenit Eldjon Pajollari qё sё bashku me bashkёshorten Megan Pajollari na siguruan falas laptopёt qё nevoiteshin pёr mёsueset, ndёrsa veprimtarja e ish antare e kryesisё znj. Orela Suku bёri pёrgatitjen (set-up) e platformёs Google Classroom si dhe trajnimin e mёsueseve pёr pёrdorimin e kёsaj platforme. Inxhinieri Mirush Cenaj, bёri instalimin e programit nё tё gjithё kompjuterat. Pra mё tё rinjtё, falё shpirtit tё tyre sa human aq atdhetar, krijuan shumё shpejt mundёsinё qё shkolla tё nisё mёsimin nё ditёn e caktuar. U gjykua qё nxёnёsit duhet tё mbyllnin vitin e mёparshёm mёsimor qё ishte ndёrprerё pёr arёsye tё pandemisё qё nё mars 2020. Prandaj nё periudhёn 20 shtator – 20 nёntor do tё vazhdonin pёr tё pёrfunduar klasat pёrkatёse nga secili nxёnёs dhe nё pёrfundim tё merrnin deftesat. Dhe ashtu u bё. Gjithcka shkoi pёr mrekulli. Tashmё ka filluar, viti i ri shkollor 2020-2021, dhe falё punёs kёmbёngulёse tё drejtuesve tё shoqatёs pёr tё mos u ndalur, kanё vazhduar regjistrimet e reja nё tё gjitha klasat, por me njё dallim nga vitet e kaluara nxёnёsit nё klasёn e parё janё mё shumё se dyfishuar. Kryetari, z. Bujar Gjoka me tё dy zёvendёsit e tij znj. Rudina Bami e z. Dritan Matraku, kanё qenё nё preokupim tё vazhdueshёm. Por jo mё pak tё angazhuar, si gjithmonё ishin edhe mё “tё rinjtё”, z. Llazar Vero e Vlashi Fili, tё cilёt me eksperiencёn e gjatё tё punёs nё kёtё Qendёr, i japin lehtёsi procesit duke u marrё drejtё pёr sё drejti mё punёt qё kanё mundёsi tё kryejnё. Me frymёn e kёtij angazhimi janё edhe antarёt e tjerё tё kёshillit drejtues, veprimtarёt e shumtё nё komunitet, prindёrit, vecanёrisht mёsueset aktuale qё me plot vullnet e profesionalizёm po realizojnё njё process model tё tё mёsuarit online tё nxёnёsve. Ato janё duke perdorur metoda dhe materiale tё kohёs tё shfrytёzuara nga interneti, krahas librave qё disponojnё nxёnёsit, pёr t’ua bёrё orёt e mёsimit sa mё tёrheqёse e funksionale, dhe pёr kёtё meritojnё vlerёsim e mirёnjohje tё gjitha mёsueset qё sipas klasave janё : znj. Irini Zenelaj e znj. Mimoza Sotiri pёr klasёn e I-rё , znj. Ermira Tusha pёr klasёn e II-tё, znj. Rudina Bami pёr klasёn e III-tё, znj. Aferdita Muzhaqi pёr klasёn e IV-rt dhe znj. Rajmonda Bardhi pёr klasёn e V-tё. Pёr njё punё tё palodhur ndёr vite, pёr tre nga mёsueset e kёsaj shkolle, kryesia e shoqatёs po pёrgatit kёrkesёn qё organet e pushtetit lokal tё qyteteve nga vijnё kёto mёsuese, ti vlerёsojnё me “Nderi I Qytetit”, pёr kёtё punё tё palodhur atdhetare nё shёrbim tё komunitetit, pёr trashёgiminё e gjuhёs shqipe nё brezat e fёmijve tanё. Frut i kёsaj pune tё pёrbashkёt, tё tё gjithё kёtyre grupeve, qё si nё asnjё organizёm tjetёr komunitar, plotёsojnё njeri tjetrin pёr tё pёrballuar e cuar pёrpara punёt, ёshtё shtimi i regjistrimeve tё reja jo vetёm nga qyteti i Filadelfias, por edhe nga qytete e shtete tё tjera tё Amerikes, duke i dhёnё shkollёs shqipe ”Gjuha Jone”, vendin e njё institucioni tё rёndёsishёm arsimor nё diasporёn shqiptare. Deri mё tani janё rregjistruar nё klasёn e parё 22 nxёnёs tё moshave 5 – 14 vjec. Ato janё Ana, Orioni, Arditi, Cielle, Niki, Denisi, Erdioni, Kristi, Anika, Sabiha, Erti, Katja e Sidriti nga Filadelfia, Rea, Lukas e Aurora nga Baltimore–Maryland, Yasen e Noah nga New York: Harper nga San Diego–California, Curtis from Los Angeles-California, Enesa e Kenza nga Springfield–Massachusetts.

Ndёrsa sipas klasave tё tjera, deri tani po ndjekin mёsimin si mё poshtё: Klasa e II-tё 6 nxёnёs, klasa e III-tё 9 nxёnёs, klasa IV-rt 9 nxёnёs dhe klasa e V-tё 3 nxёnёs. Grupi i fёmijve me moshёn 5 vjec do tё jenё nё klasёn pёr para shkollorёt, me njё mёsuese tё vecantё nё dispozicion. Duhet theksuar se interes kanё shprehur dhe shumё prindёr tё tjerё por ato preferojnё ti sjellin fёmijёt e tyre tё mёsojnё klasё.

Nga vёzhgimi i kёtyre evidencave, sipas meje dalim nё disa mendime apo konkluzione qё na nxisin pёr nё tё ardhmen: Se pari, shpirti atdhetar i shqiptarёve tё larguar nga vendlindja, tё cilin shpesh e akuzojmё nё bisedat tona si tё zbehur, ёshtё po aq brenda vetes tё secilit, sa edhe nё epokёn e rilindasve tё mёdhenj. U duhen ofruar disi kushte e mundёsi atyre, pёr tu cfaqur.

Se dyti, nё kёtё kohё ёshtё kapёrcyer ajo faza e mёparshme kur emigrantet synonin vetёm si e si tё pёrshtateshin nё jetёn e re atje ku banojnё, duke mos pas nё konsideratё humbjen e identitetit tё origjinёs, historisё e kulturёs sё tyre. Tashmё shqiptarёt e shohin veten jo mё inferior se komunitetet e tjera nё gjithanshmёrinё e jetёs dhe nuk kanё frikё tё shpalosin veten si tё tillё.

Se treti, bashkatdhetarёt tanё qё menaxhojnё me sukses bisneset e tyre, sё bashku me brezin e ri qё po shkёlqen pas shkollimit nё pozicione tё ndryshme punёsimi, kanё detyrimin pёr tё mbёshtetur me mundёsitё e tyre, grupet e organizuara nё komunitet si shoqatat, shkollat shqipe etj , kur shihet se ato dukshёm punojnё jo pёr interesa personale e familjare, por nё shёrbim tё asaj qё quhet kombёtare.

Se katёrti , shohim me kёnaqёsi se shoqata “Bijte e Shqipes” me shkollёn shqipe “Gjuha Jone” brenda saj , ka formuar njё emёr qё dallon nё diasporё lidhur me punёn model pёr trashёgiminё e gjuhёs, historisё e kulturёs tonё kombёtare nё brezin e fёmijve tanё. Tashmё ajo ka hedhur baza qё ta zgjerojё veprimtarinё e saj , gjithmonё nё shёrbim tё komunitetit .

Ajo ёshtё vlerёsuar nga qeveria shqiptare me “Ambasador i Kombit” dhe nga shoqatat si motra e institucione tё tjera me Certifikata e falenderime tё ndryshme.

Se pesti, tё mos harrojmё pёr asnjё cast, porosinё e Sami Frasherit: “Kur njё komb e humb gjuhёn, humb dhe veten”, ku secili prej nesh ka pjesёn e tij tё angazhimit pёr ta mbajtur gjallё kёtё porosi.

Filadelfia , me 25 Nentor 2020

SHTATORI I GJUHËS SHQIPE EDHE NË DIASPORË

September 21, 2020 by dgreca

Shkolla shqipe “Gjuha Jonë” në Filadelfia rifilloi mësimin-

Shkruan: LLAZAR VERO-Filadelfia-USA*

Shtatori përsëri na dha ditën e parë të shkollës për mësimin e gjuhës amtare fëmijëve të emigrantëve shqiptar.

Por ky shtator është pak më ndryshe se të mëparshmit: është vazhdimi i vitit të kaluar shkollor. Në mbledhjen e saj me të fundit kryesia e Shoqatës Atdhetare-Kulturore “Bijtë e Shqipes” vendosi që ky vit shkollor të plotësonte vitin shkollor që u ndërpre për shkak të pandemisë në muajin mars dhe viti i ri shkollor 2020-2021 të filloj në muajin dhjetor 2020. Mësimet do të zhvillohen “online”, ashtu sic veprohet në shkollat publike te shtetit të Pensilvanisë.

Ky ishte objektivi. Por për realizimin e tij kërkohej shumë punë. Duheshin siguruar kompjutera (laptopë) për mësueset, duhej përgatitur plaforma e mesimit online në google clasroom, duheshin trajnuar mësueset, duhesh testuar dhe siguruar shpejtesia nevojshme e internetit për të gjitha klasat, duhej marrë takime me prindërit e nxënësve,që të njiheshin me situatën dhe të përgatiteshin për këtë formë mësimdhënie… Të gjitha këto detyra që ne i përmblodhëm në 3-4 rreshta, kërkonin organizim dhe punë këmbëngulëse. Kryetari dhe nënkryetarët e shoqatës Bujar Gjoka Rudina Bani e Dritan Matraku mbajtën barrën kryesore të këtyre punëve. Megi Pajolllari dhe Eldion Pajollari morën përsipër gjetjen e kompiuterve falas nga kompania ku punonte Megi. Ing. Ermir Cenaj mori përsipër intalimin e programeve dhe vendosjen në punë të kompjuterave. Mësueset me në krye n/kryetaren Rudina Banin kontaktuan në mënyrë periodike nëpërmjet telefonit me prindërit e fëmijëve për sigurimin e adresave të emailit për secilin nxënës si dhe anëtaren e shoqatës Orela Suku e cila me këto të dhëna ndërtoi të gjithë platformën e mësimit online për secilën klasë në google classroom dhe trajnoi mësueset në këtë program.

Lajmërimi i shoqatës për fillim (vazhdimin) e vitit shkollor ngjalli interesim dhe përkrahje jo vetëm nga prindërit e nxënësve dhe bashkatdhetarët tanë në Filadelfia dhe me gjërë, por edhe nga shokë dhe miq tanë dhe të shoqatës në Shqipëri, Greqi, Itali, etj. Gazetari dhe miku ynë Sefedin Çela nga Tirana se nga ky lajm “Na jepni krahë edhe neve këtej.”. Një tjetër njeri i letrave, Hekuran Iljazi, në mesazhin e tij shkruan: “Zoti i bekoftë mësimdhënësit, kontribuesit për përpjekjet që të mos harrohet gjuha e bukur shqipe!” Keshtu,me përshëndetje dhe urime vazhdon edhe gazetarja tjeter Vadete Antoni etj.

Dhe erdhi data 20 Shtator, dita e parë e plotësimit të vitit shkollor 2019-2020. Megjithëse shumë më ndryshe se vitet e mëparshme, kur dita e pare e shkollës ishte një ditë e madhe feste, me prindër dhe fëmijë të veshur bukur, me ceremonin e shkurtër dhe përshendetjet e rastit dhe me këndimin e himnit kombëtar nga të gjithë nxënësit, fillonte dita e pare e shkollës, përsëri edhe kjo ditë pati emocionet e veta. Mësuese dhe nxënës u përshendetën gjithë mall nëpërmjet kompiuterit. Mësuese Rudina nuk harroi të këndonte së bashku me nxënësit edhe himnin kombëtar. Pas kësaj filloi ora e mësimit. Me pak vështirësi në fillim por mënjëherë pranë mësueseve gjendeshin ish antare e kryesise së shoqates dhe përherë e gatshme për ndihmë, Orela Suku, apo ish nxënësit e Shkollës Shqipe “Gjuha Jonë” Sara Matraku, Arbiona Muzhaqi e Anthoni Thanasi,tani gjimnazista, ose studentë në high school, siç i thonë në Amerikë. Bujari Gjoka dhe Dritan Matraku kalonin nga një kat në tjetrin, nga një klasë në tjetrën derisa cdo gjë u normalizua. Kështu filloi nga puna “Shtatori Gjuhës Shqipe-2020”!

Në fund të kësaj dite mësueset ishin të kënaqura dhe të çliruara,sikur sapo kishin dalë nga provimi. Mësuesja “veterane” e Shkollës Shqipe “Gjuha Jonë” Rajmonda Bardhi u shpreh e emocionuar: “pjesëmarrja në mësim e nxënësve të klasës së pestë është për t’u vlerësuar me notën 10. Po kështu edhe për angazhimin në procesin mësimor, korrektësinë në postimin e ushtrimit dhe zgjidhjen e saktë të tij…”. Me entusiazëm folën edhe mësueset e klasës së pare Irini Zenelaj, klasës së dytë Ermira Tusha dhe e klasës së tretë Rudina Bani. Ndërsa mësuesja e klasës së katërt Afërdita Muzhaqi, në mesazhin e saj shkruan: “Një vit i pazakontë kur takimi me nxënësit u bë nëpërmjet ekranit të kompiuterit. Ishin po ato emocione që unë kam provuar cdo vit shkollor. Me to u perzienë edhe shqetësimi se si do të shkonte mësimi “online”. Por shqetësimet u shuan kur para meje, në ekranin e kompiuterit u shfaqen u shfaqen fytyrat e dashura të nxënësve të mi. Në to shihja dëshirën dhe vullnetin për të mësuar gjuhën shqipe.Kjo më jep zemër për të ecur përpara dhe për të mposhtur çdo vështirësi.” Midis këtyre emocioneve, kujtoj se midis nesh, sot për herë të parë që nga dita e parë e shkollës shqipe në Filadelfia, mungonte sekretari i shoqatës Vlashi Fili, Një gëzim familjar, ditëlindja e tij dhe e bashkëshortes Yllka, gjatë javës që shkoi, që i bashkangjiteshin nderimit të tij me titullin “NDERI I QYTETIT TË KUÇOVËS, pak kohë me pare, që e mbajti larg kësaj dite tjetër të bukur.

Në fund të kësaj dite të veçantë në historinë e shkollës tonë, një falenderim i vecantë u takon prindërve që qëndruan pranë fëmijëve gjatë procesit mësimor në ditën e pare të mësimit “online”!

Por janë me qindra, për të mos thënë me mijëra prindër të rinjë që akoma e nënvlerësojnë, nevojën, domosdoshmërinë që fëmijët e tyre të mësojnë gjuhën amtare, gjuhën tonë të bukur shqipe. Pa kuptuar, në këtë mënyrë ata i kanë ndarë fëmijët e tyre, nipërit dhe mbesat nga prindërit e tyre, nga të afërmit, dhe në fund të fundit, pse mos ta themi,edhe nga atdheu i tyre. Do të vij një ditë që fëmijët, sot të vegjël, do t’i dënojnë për këtë veprim.

Javën që shkoi dhe sot filluan mësimdhënien shumë shkolla shqipe në Amerikë dhe në Europë. Është SHTATORI I GJUHËS SHQIPE! U urojmë nga zemra për këtë punë të shënjtë! Paçin gëzime dhe mbarësi të gjithë organizuesit,mësuesit, nxënësit dhe prindërit, për ruajtjen e gjuhës së bukur shqipe!

LLAZAR VERO

Filadelfia,20 Shtator 2020

*Me shume fotografi gjeni ne Facebook-Gazeta Dielli

Shkolla shqipe në Fialdelfia hapi dyert për 12-in vit shkollor

September 13, 2016 by dgreca

SHKOLLA SHQIPE “ GJUHA JONE “ NE FILADELFIA HAP DYERT PER VITIN E RI SHKOLLOR 2016-2017 /

Nga Tajar Domi */

Qendra Social-Kulturore e komunitetit shqiptar në qytetin historik të Filadelfias, këtë të dielë , “e prishi” qetësinë e pushimeve të verës , nga zërat e fëmijve e të prindërve të tyre, që i kishin sjellë këta fëmijë, për të mësuar gjuhën shqipe dhe kulturën e historinë tonë kombëtare, pranë shkollës shqipe “Gjuha Jonë ”. Atmosferë festive e gëzimi, dukej jo vetëm në ambjentet e shkollës, por edhe në fytyrat e nxënësve, dikush fare i vogël për tu regjistruar në klasë të parë, e të tjerë që vinin nga klasat e vitit të kaluar shkollor e që dëshironin ta vazhdonin shkollën, deri në klasën e pestë që është edhe klasa më e lartë që mund të ndiqet në këtë shkollë. Takime e shtrëngime të duarve të tyre të vogla, me shokët e shoqet e klasës, me mësueset e tyre që u kishin munguar për dy muajt e verës, por për të cilat kishin marre tufa lulesh për tua dhuruar në ditën e parë të shkollës. Nga ana tjetër, shikon prindër që nxitojnë duke mbushur formularin e regjistrimit në shkollë, pasi kanë lënë diçka për të bërë këtë ditë, gjatë kohës që fëmijtë ndjekin shkollën, për tu kthyer përsëri për ti marrë ata pas përfundimit të mësimit. Përpara derës dhe në hollin e ndërtesës, shikon shqetësimin e antarëve të kryesisë të shoqatës atdhetare-kulturore “Bijtë e Shqipes” për numrin e nxënësve që do të vijnë, dhe për të sistemuar gjithcka në vendin e vet. Llazari e Vlashi, me formularët e librat në duar, mundohen të ndihmojnë cilindo. Bujari i financës, mundohet të jetë i gatshëm për cdo gjë. Ndërsa, Hakiu, Bashkimi e Bujari tjetër, ndihmojnë mësueset duke orientuar nxënësit nëpër klasa. Nga ana e tyre mësueset me përvojë, Rajmonda, Kozara, Irini dhe Adelina, duke mos e fshehur gëzimin që të jep dita e parë e shkollës, janë në shqetësimin e ardhjes të nxënësve të tyre. Në këtë atmosferë të krijuar, gradualisht nxënësit filluan të mbushin hapësirën e godinës, në ballin e së cilës brenda saj, flamuri ynë kombëtar i vendosur aty, i fton nxënësit të këndojnë hymnin e tij , sic bëjnë cdo ditë mësimi. Por sot , flamuri shndriste edhe më shumë. Ishte nje flamur i ri, të cilin e solli Milot Rukiqi, me origjinë nga Kosova. Arti, djali ë Milotit që do të vazhdojë klasën e dytë këtë vit, ishte mjaft i gëzuar, pasi për ditën e parë të shkollës e kishin shoqëruar, përvec babit, edhe gjyshi dhe xhaxhai Genci, të cilët kishin ardhë për qëndrim të përkohshëm këtu në Amerikë. Faleminderit familjes Rukiqi.

Kështu,pasi u urohet mirëseardhja nxënësve nga kryetari ë shoqatës, të vendosur përballë flamurit kombëtar, të gjithë të pranishmit, nxënës, prindër, mësuese e të tjerë, kënduan hymnin tonë kombëtar. Pas tij nxënësit shpërndahen nëpër klasa, ku mësueset ishin kujdesur që të kishin gjithëka gati dhe mësimi vazhdoi normalisht.

Shkolla shqipe “Gjuha Jonë ” hapi dyert 12 vite më parë, duke shtuar çdo vit numrin e nxënësve që e frekuentojnë atë, por duke rritur edhe cilësinë e mësimit dhe volumin e nxënies prej tyre. Gjatë kësaj kohe janë ulur në bankat e saj rreth 600 nxënës , që kanë marrë njohuritë e domosdoshme jo vetëm për gjuhën shqipe, por edhe për kulturën, traditën dhe historinë tonë kombëtare. Tashmë dihet, se një gjuhë e huaj më tepër, të hap një dritare në jetën tënde. Ndërsa gjuha e kombit tënd, të hap një derë që nuk mbyllet kurrë, për komunikimin me dheun dhe me njerëzit, në vendin e origjinës tënde, për mbajtjen gjallë të atdhedashurisë. Këtë , duket se një pjesë e mirë e bashkatdhetarëve tanë në Filadelfia, e ndjejnë në qenien e tyre dhe po bëjnë sakrificën e nevojshme për t’ju dhenë fëmijve të tyre këto njohuri të domosdoshme. Asgjë nuk është e lehtë, dhe nuk vjen pa sacrificë. Por për gjëra shumë të rëndësishme siç është të mësuarit e gjuhës shqipe, edhe sakrifica më të mëdha janë të domosdoshme.

Dita e parë e këtij viti shkollor ishte me më shumë nxënës se cdo vit tjetër. U regjistruan dhe nisen mësimet plot 34 nxënës ne klasa te ndryshme, ndërsa parashikojmë që ditët që vijnë të kemi mbi 60 . Vargjet plot emocion të poetit Vlashi Fili, të vendosur në njoftimin e fillimit të shkollës në FB e shoqatës “Bijtë e Shqipes”, me sa duket shërbyen edhe si thirrje e fëmijve për prindërit e tyre :

FLISNI SHQIP

Jam i vogël, jam fëmi
Kam nevojë për ndihmën tuaj
Që në fis, me njerëzit e mi
Të mos ndjehem si i huaj!!

Shokëve dua që t’u them
Kjo është gjuhë e nënës time
Dhe krenar për ju të jem
Për së gjalli e në kujtime.

Pra ju prindër, u kërkoj
Në shtëpi të flisni shqip
Që edhe unë ta mësoj
Ta mësoj e mos ta harroj.

Duke uruar nxënësve e prindërve bashkatdhetar te Filadelfias : “Gëzuar ditën e parë të shkollës shqipe”, nuk mund të lëmë pa përmendur për të disatën herë, mungesën e papërgjegjshmerinë e shtetit dhe të qeverisë shqiptare për të siguruar librat e nevojshme , shkollave shqipe në diasporë, sic është edhe shkolla “Gjuha Jonë ”. Si ka mundësi që këtu në këto shkolla bëhet punë vullnetare nga shumë e shumë bashkatdhetarë, ndërsa shteti ynë që e ka detyrim të paisë me libra ato, e te kujdest per problemet e diaspores vet, nuk e bën një gjë të tillë?

Kur do të marrë fund kjo?

*Kryetar i Shoqatës Atdhetare-Kulturore “Bijtë e Shqipes”

Filadelfia,
11Shtator 2016

Te mos e mallkojme gjuhen tone!

September 2, 2015 by dgreca

Shkruan:Dr. Sadik Elshani-Filadelfia/*
Me gusht shkoi vapa e me vapen kaluan edhe pushimet verore. Shtatori filloi dhe si gjithmone na kujton hapjen e shkollave, fillimin e vitit te ri shkollor. Dhe kjo eshte nje gje krejtesisht e zakonshm, rutine. Ne trojet tona etnike nxenesit do te ulen ne bankat shkollore e do te mesojne ne gjuhen shqipe. Por ketu ne Amerike, diaspore na shqeteson numri shume i vogel i shkollave shqipe. Kemi shume femije, kemi hapur pak shkolla shqipe dhe ne ato shkolla i ndjekin pak nxenes. Profesor Eqrem Cabej ka thene: “Gjuha pasqyron nje kombesi, ajo eshte pasqyra me e qarte e nje kombesie dhe e kultures se saj”. Pra, eshte identiteti, leternjoftimi yne, eshte pjese perberese e ADNse sone. Me sa dashuri e adhurim poetet dhe atdhetaret tane: Naim Frasheri, Dom Ndre Mjeda, At Gjergj Fishta e shume te tjere, vargjet me te bukura ia kushtuan gjuhes shqipe, gjuhes sone te embel e te dlire. Po ashtu, shume atdhetare shqiptare e flijuan edhe jeten e tyre, vetem per arsyen se kishin hapur shkolla shqipe dhe u mesonin femijve gjuhen amtare, gjuhen shqipe. Dhaskal Todhrin e vrane kur po conte ne Shqiperi “ar e permbi ar” shkronjat shqipe per te ngritur nje shtyshkronje per te shtypur libra shqip. Gjate shekujve te rende te roberise shumeshekullore te Shqiperise, gjuha jone u ndalua, u mallkua. Per kete gjuhe te bekuar, ghuhe te zjarrte eshte derdhur gjak! E ne ne diaspore c’bejme sot per gjuhen tone? Fatkeqsisht, jo edhe aq shume! Me indiferencen tone, me pakujdesine, me mosperfilljen qe jemi duke treguar ndaj gjuhes sone, duket sikur edhe vete jemi duke e mallkuar gjuhen tone. Eshte nje mallkim i heshtur, por qe godet e lendon rende. Te mos e mallkojme gjuhen tone, te hapim shkollat shqipe e t’ua mesojme femijve tane gjuhen tone, te mos na ze mallkimi i At Gjergj Fishtes!
“Pra, mallkue njai bir Shqyptari
qi kete gjuhe te Perendis’,
trashigim, qe na la i Pari,
trashigim s’ia len ai fmis’,
edhe atij, po, iu thafte goja,
qe perbuze kete gjuhe hyjnore;
qi n’gjuhe t’huej, kur s’asht nevoja,
flet e t’veten e len mbas dore”
(At Gjergj Fishta, “Gjuha Shqype”)

Ne ne shoqaten “Bijte e shqipes” ne Filadelfia krenohemi me shkollen tone shqipe, qe me 6 shtator do t’i hape dyert per te dymbedhjetin vit. Nga te gjitha veprimtarite e shumta atdhetare, kulturore e sportive qe organizon shoqata jone, ne gjithmone e vecojme funksionimin e rregullte te shkolles sone si kryeveprimtarine tone. Shoqatat krijohen per te ruajtur e per te krijuar vlera kombetare.
Misioni i shoqates sone eshte: ruajtja e trashegimise, gjuhes, tradites e kultures sone kombetare. E kush mund ta kryeje kete mision me mire se shkolla shqipe?! Nuk ka kenaqesi me te madhe se kur i sheh femijet tane duke folur shqip, duke recituar vjersha shqip, duke kenduar shqip, duke lozur shqip! Shkolla shqipe per femijet tane eshte nje kenaqesi, nje pervoje jetesore, ku pervec njohurive qe marrin per gjuhen, kulturen, artin, historine tone, ata brumosen edhe me ndjenjat e atdhedashurise. Njihen me figurat e ndritura te kombit tone, me shqiptaret qe kane bere emer ne fushat e ndryshme te artit, shkences, sportit, etj.
Per funksionimin sa me te mire te shkollave shqipe eshte i nevojshem, i domosdoshem angazhimi maksimal i te gjithe faktoreve te perfshire ne kete proces: drejtuesve te shkolles, mesueseve, prinderve, nxenesve. Pervoja jone ka treguar se prindi eshte faktori kryesor, pa perjashtuar faktoret tjere. Kur prinderit jane te vendosur, te perkushtuar, edhe nxenesit jane te rregullt, jane te perkushtuar. Padyshim qe kjo eshte nje sakrifice per prinderit qe jane te angazhuar me pune dhe te ngarkuar me detyrimet tjera familjare, por eshte nje sakrifice qe ia vlen te kryhet per te miren e femijve te tyre, per te miren e kombit tone.
Deshem, apo s’deshem ta pranojme, me largimin tone Shqiperia eshte varferuar, ajo e ndien mungesen tone. Por, kete humbje le ta shnderrojme ne fitore per vendin tone, duke e mbajtur gjalle gjuhen, kulturen, traditat dhe zakonet tona, qenjen tone shqiptare. Sot ne keto kohera te revolucionit kibernetik, globalizimit, hapjes se kufijve, Shqiperia mund te ndihmohet edhe nga larg, duke investuar, duke dhene pervojen tone perendimore, duke ndihmuar ne zhvillimin e proceseve demokratike, etj. Ne kete prizme duhet pare rolin e zgjeruar te shkollave shqipe. Pra, jo vetem si nje mjedis ku mesohet gjuha ne menyre mekanike, por edhe si nje vater ku ngritet ndergjegja kombetare dhe mbillet fara e atdhedashurise. Te marrim shembull nga vellezerit tane arbereshe, qe per 500 vjet ruajten gjuhen, traditat dhe zakonet shqiptare. E si e ben kete? Duke folur shqip ne shtepi, duke hapur shkolla e kolegje ne gjuhen shqipe, duke botuar libra, gazeta e revista shqipe, duke festuar festat tradicionale shqiptare, gjithmone te veshur me kostume kombetare.
Bashkesia jone shqiptaro amerikane ka nje potencial te madh njerezor, intelektual e profesional, prandaj duhet te jemi me te organizuar dhe t’i bashkerendojme me mire veprimet, punet tona. Ta shfrytezojme kete potencial per te miren e kesaj bashkesie, per te miren e kombit tone. Ajo qe na mungon eshte perkushtimi, kembengulja, vendosmeria, vullnerti i mire, ndjenja e sakrifices per te bere dicka me teper se vetja jone. Pra, edhe per te hapur shkolla shqipe. Te perpiqemi qe shkollat qe jane hapur, te zgjerohen e te vazhdojne me sukses punen e tyre dhe po ashtu te perpiqemi per te hapur edhe shume shkolla te reja.
U perqendruam ketu me teper ne rolin dhe rendesine e shkollave shqipe, por nuk duhet te leme anash edhe rolin e familjes. Familja eshte e para, nuk ka shkolle qe mund ta zevendesoje familjen.
Edhe dy shtetet shqiptare, Shqiperia dhe Kosova duhet te bejne me teper per te ndihmuar hapjen dhe funsionimin sa me normal te shkollave shqipe, duke i furnizuar ato me tekste dhe mjetet tjera te nevojshme mesimore, me ekspertize pedagogjike, etj. Eshte per t’u lavderuar puna qe ben qeveria e Kosoves, Ministria e Diaspores dhe perfaqesite diplomatike te Kosoves, duke i furnizuar me libra shkollat shqipe, duke organizuar takimin/festivalin e shkollave shqipe, duke u perkujdesur per mbarevajtjen e punes se shkollave shqipe. Per fat te keq, qeveria e Shqiperise eshte duke bere
shume pak, ose aspak.
Shtatori erdhi. T’ia hapim dyert, t’i hapim dyert e shkollave shqipe! Pune te mbare!
*Filadelfia, 1 shtator, 2015
Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro amerikane.

Ruajtja e gjuhes dhe identitetit kombetar – detyre paresore e diaspores shqiptare

June 19, 2014 by dgreca

Nga Sadik Elshani, Filadelfia/*
Dhjete Vjetori i themelimit te shkolles shqipe ne Filadelfia dhe vazhdim i suksesshem i punes se saj, vertet eshte nje rast i bukur per t’u festuar dhe per ta ndier veten krenar per misionin fisnik e atdhetar te kesaj shkolle, per ta mbajtur gjalle gjuhen, kulturen, historine dhe traditat shqiptare. Gjuha eshte elementi baze, themelor qe percakton nje komb, dhe po ashtu eshte elementi themelor per ruajtjen e identitetit kombetar.
Sot ne kete veprimtari, ne kete tubim, ne kumtesat qe u paraqiten u ceken sukseset qe jane arritur dhe u analizuan dhe u shoshiten edhe dias probleme me te cilat ballafaqohen shkollat shqipe ne Amerike. Kemi shume femije, kemi pak shkolla shqipe dhe ne ato shkolla kemi pak nxenes. Shkolla shqipe per femijet tane duhet te jete nje pervoje e vlefshme jetesore, ku pervec njohurive qe marrin per gjuhen, kulturen , artin dhe historine tone, te brumosen edhe me ndjenjat e atdhedashurise dhe krenarise sone kombetare. Te njihen me figurat e ndritura te kombit tone, me shqiptaret qe kane bere emer ne fushat e artit, shkences, sportit, te jetes publike, etj dhe te krenohen qe jane shqiptare.
Bashkesia shqiptaro – amerikane ka nje potencial te madh njerezor, intelektual e profesional, prandaj duhet te jemi me te organizuar dhe t’i bashkerendojme me mire veprimet, punet tona. Ta shfrytezojme kete potencial per te miren e bashkesise sone, per te miren e kombit tone. Ajo qe na mungon eshte perkushtimi, kembengulja, vendosmeria, vullneti i mire, ndjenja e sakrifices per te bere dicka me shume se vetja jone. Per funkcionimin sa me te mire te shkollave shqipe duhet angazhim maksimal i te gjitheve: drejtueseve te shkolles,mesueseve, prinderve, nxenesve. Pervoja jone ka treguar se, roli i prindit eshte kyc. Kur prinderit me vetedije te larte kombetare angazhohen dhe e marrinn seriozisht kete detyre te shenjte qe t’i sjellin femijet e tyre ne shkolle dhe te punojne me ta, atehere edhe femijet jane mjaft te angazhuar dhe e vazhdojne shkollen me rregull (rasti i familjes Shurdhiqi e te tjere). Te perpiqemi me mish e me shpirt qe shkollat qe jane hapur ta vazhdojne me sukses e pa nderprerje punen e tyre, por te bejme perpjekje edhe per hapjen e shkollave te reja.
Jemi larguar nga Dheu Meme. Deshem, apo s’deshem ta pranojme, me largimin tone Shqiperia eshte varferuar, ajo e ndien mungesen tone. Kete humbje le ta kthejme ne njefitore, nje ndihmese te cmueshme per vendin tone, duke mbajtur gjalle gjuhen, kulturen, zakonet, traditat tona, qenjen shqiptare. Sot ne keto kohera te nje revolucioni kibernetik, globalizimit, hapjes se kufinjve, Shqiperi mund te ndihmohet edhe nga larg, duke investuar, duke kembyer ekspertizen, pervojen perendimore, duke perparuar proceset demokratike. Keshtu ne e shohim rolin e zgjeruar te shkolles shqipe. Pra, jo vetem si nje mjedis ku mesohet gjuha ne menyre mekanike, por edhe si nje vater e ngrohte ku ngritet ndergjegja kombetare, ku mbillet fara e atdhedashurise dhe ku lulezon shqiptarizmi.
Te vazhdojme rrugen e Nolit, Konices, motrave Qiriazi dhe shume atdhetareve tjere shqiptare qe vepruan ketu ne Amerike. Te marrim shembull nga vellezerit tane arbereshe qe per 500 vite ruajten gjuhen, traditat dhe zakonetr shqiptare, identitetin shqiptar. Kur ne Shqiperi nuk kishte shkolla shqipe, sepse pushtuesit turq e kishin ndaluar gjuhen shqipe, arbereshet i kishin shkollat dhe kolegjet ne gjuhen shqipe, botonin libra e gazeta ne gjuhen shqipe. Kur nje pjese e Rilindesve tane ende nuk kishin lindur, apo ishin te rinj, n’ Itali vepronte De Rada i madh, 200 vjetorin e lindjes se te cilit e festojme kete vit. Tani eshte radha jone qe te marrim pergjegjesi dhe t’i kryejme detyrimet tona ndaj kombit e atdheut.
Te shpresojme qe kjo veprimtari qe zhvilluam sot, ky bashkebisedim do te na sherbeje, do te na ndihmoje qe t’i organizojme, t’i bashkerendojme perpjekjet dhe punet tona edhe me mire duke i identifikuar problemet dhe sfidat me te cilat ballafaqohemi dhe qasjet, masat qe duhen marre per t’i tejkaluar keto pengesa. Kerkohet bashkepunimi dhe ndihmesa e te gjitheve.
Ju falenderojme per pjesemarrjen tuaj ne kete dite te gezueshme per te gjithe neve. Dhe tani e ka radhen kokteji yne tradicional: “Buke ekripe e zemer”.

• Fjala e z. Sadik Elshani ne 10 vjetorin e Shkolles Shqipe ne Filadelfia, 7 qershor, 20014.(FOTO:Arkiv, Sadik Elshani, ish kryetar i Shoqates”Bijte e Shqipes” gjate nje veprimtarie