Enver Lepenica – Page 3 – Dielli

U VRANË NË NJË DITË: NJERI SHPALLET DËSHMOR, TJETRI ARMIK I POPULLIT

January 15, 2015 by dgreca

*Për ata që mohuan dhe harruan/
*Një shembull tipik i falsifikimit të historisë/
Nga Enver Lepenica/
Dy vëllezër, Fejzi Hysen Micolli (1919-1945), dhe Hydajet Hysen Micolli (1921-1943), kishin lindër në një familje të varfër, patriotike të Bolenës së Vlorës dhe u edukuan me ndjenja atdhetare. Të dy vëllezërit, u ikaudruan në çetën ”Plakë” të Vlorës që me krijimin e sajë më 4 dhjetor 1942 dhe morën pjesë në të gjitha luftimet që zhvilloi çeta. Të dy vëllezërit, kishin një adhurim, për komandantin e çetës trimin sypatrembur Neki Ymerin dhe komisarin e sajë atë gjuhë bilbilin dhe trimin Qazim Çakërrin.
Në fillim të vitit 1943, të dy vëllezërit u pranuan në radhët e Partisë Komuniste. Me zhvillimet e më vonëshme të luftës Fejziu, që njihej me psudonimin “Vullneti”, u inkaudrua në radhët e Brigadës së Parë që me krijimin e sajë më 15 gusht 1943, ndërsa pas trasferimit të Qazim Çakërrit në një zonë tjetër, vëllai tij Xhemil Çakërri u emërua komisar i çetës dhe Hydajet Micolli nënkomandant i çetës.
Të dy vëllezërit Micolli, Fejziu dhe Hydajeti, ishin djem të thjeshtë, trima dhe besnikë të udhëheqësit tyre komunist Sadik Premtes.
***
Në pranverën e vitit 1943, në krahinën e Vlorës lindi ngjarja që në histori ka hyrë me emërtimin: Fraksioni i Vlorës. Kontraditat ndërmjet shumicës së komunistëve të Vlorës erdhën sepse: Udhëheqësit e Grupit Komunist të “Të Rinjëve”, Anastas Lula dhe Sadik Premtaj që në themelimin e Partisë Komuniste kishin ngritur çështjen e Kosovës, fakt që e provon Prof. Kristo Frashëri, dhe që nuk mund ta pranonin dy serbo-malazest Miladin Popoviçi dhe Dushan Mugosha.
Nga ana tjetër Hysni Kapua dhe pasuesit e tij pa shkollë, në Vlorë, e ndienin inferioritetin, nga Sadik Premtaj dhe pasuesit e tij, kështu që kishte lindur vetvetiu cmira dhe zilija primitive ndaj tyre.
Së fundi është fakti se kishin dallime per shtresat shoqërore, Sadik Premtja dhe pasuesit e tij nuk nxirrnin në plan të parë luftën e klasave.
Këto kontradita sollën armiqësinë e grupeve dhe në qershor të vitit 1942, Anastas Lula dhe Sadik Premtaj u përjashtuan nga partia. Anastas Lula u dërgua partizan i thjeshtë në Skrapar, nën mbikqyrjen e Ramis Aranitasit, kurse Sadik Premtaj u dërgua në Vlorë, nën mbikqyrjen e shokut Hysni Kapo, që sipas Enver Hoxhës të shlyenin “gabimet e tyre”.
Në Konferencën e Pare të Partise Komuniste Shqiptare, më 17 mars 1943, që u mbajt në Labinot, u vendos që të bëhej luftë e vendosur për shkatërrimin e fraksionit të Anastas Lulës dhe Sadik Premtes. Pra ishte vendosur de fakto pushkatimi i Anastas Lulës dhe Sadik Premtes. (‘“Dokumente kryesore të PPSH”, Vëllimi i Parë, Tiranë, 1971, f. 118) “Konferenca kishte dhënë porosinë që, Sadik Premtja, për shkak të veprimtarisë së tij përçarëse e fraksioniste të demaskohej, të arrestohej e të dënohej si tradhëtar”
( “Historia e Luftës Antifashiste…” Vëll. 2, Tiranë 1986, f. 174-175)
Fakt që e pranon edhe komunisti Hysni Kapo kur thotë se në Labinot Miladini dhe Dushani ngarkuan Mehmetin për të vrarë Xhepin, Sadik Premten.
Për të ekzekutuar vendimin me vdekje të Sadik Premtes u ngarkuan Mehmet Shehut dhe Hysni Kapo, që hartuan këtë plan kriminal: Hysni Kapua duhet të arrestonte, në Tragjas, Pali Terovën, përgjegjësin e Partisë për krahinën e Dukatit dhe ta detyronte atë ti shkruante Sadik Premtes që të vinte në takim në malin e Tragjasit, dhe kështu do të ekzekutoheshin të dy. Mehmet Shehu do ti kërkonte Neki Ymerit, komandantit të çetës “Plakë”, të shkonte më gjithë çetë në Mallakastër dhe atje do ta arrestonte, atë, bashk me Xhemil Çakërrin, komisarin e çetës.
Sadik Premtja sapo mori letrën e Pali Terovës u nis nga Gjormi për në vendin e takimit në mal të Tragjasit. Nga Tragjasi u nis Abas Fejzua, besnik i Sadikut, më pas gjeneral dhe që vdiq në burgun e Burrelit. Ai takoi në rrugë Sadik Premten dhe i tha: “Ktheu se je në pritë. Pali është arrestuar” Kështu, Sadiku arriti t`i shpëtoi edhe kësaj prite të pa besë të Hysni Kapos. Pali Terovën e donte, e besonte dhe repsektonte gjith krahina e Dukatit, prandaj u ngritën në protestë kundër Hysni Kapos dhe e shpëtuan atë. Nga ana e tij, Memet Shehu më 7 maj 1943, me anën e një letre i kërkonte Neki Ymerit të nisej urgjent në Mallakastër, sepse pritej operacioni fashist. Sadik Premtaj i kërkoi Nekiut të mos shkonte, sepse do ta vrisnin, por ai nuk u bind dhe u nis. Në Mallakastër arritën më 8 maj 1943, në shtëpinë e Bilbil Klosit. Atje, pabesisht komandanti i çetës “Plakë”, patrioti dhe trimi sypatrembur, Neki Ymeri dhe patrioti dhe trimi tjetër komisari çetës Xhemil Çakërri u arrestuan, sekret, nga një njësit që kryesohej nga Idris Seiti dhe Vllas Arapi, besnikë të Mehmet Shehut.
Më 9 maj 1943, ndërsa këta mbaheshin të arrestuar në mullirin e Kutës në Mallakastër, Hydajet Micolli, sapo mori vesh këtë fakt tronditës, duke u qëndruar besnik shokëve të tij, pa pyetur për rrezikun, me disa luftëtarë të çetës, sulmoi mullirin për të liruar komandantin dhe komisarin.
Kështu që filloi përpjekja me armë ndërmjet Njësitit prej katër vetave që mbante të lidhur
Neki Imerin dhe Xhemil Çakërrin dhe një pjesë të çetës “Plakë”, të kryesuar tashmë nga Hydajet Micolli.
Në këto rrethana të vështira Njësiti në zbatim të urdhërit të prerë të Mehmet Shehut, që arrestimi Neki Imerit dhe Xhemil Çakërrit nuk duhej të merrej vesh nga askush dhe nuk duhet të binin të gjallë në dorën e askujt, Njësitu vrau brenda mullirit Xhemil Çakërrin dhe jashtë tek dera e mullirit Hydajet Micollin, i cili kishte sulmuar me trimëri derën e mullirit dhe ishte gati të hynte brenda për të shpëtuar shokët e tij.
Kjo vrasje solli pasoja të rënda për zhvillimin e luftës në Qarkun e Vlorës dhe më gjerë, pasi përçau populin, përçarje që vazhdoi deri sa u përmbys sistemi diktatoril komunist.

Pas 37 vjetëve, Hydajet Micolli, shpallet dëshmor i Atdheut, ndërsa Xhemil Çakërri, “armik i popullit”
Në janar të vitit 1945, Fejziu Micolli, u bë komandant batalioni në Brigadën e Parë. Batalioni tij ndërsa sulmonte forcat civile antikomuniste të Preng Calit në malet e Kelmendit, u vra në rrethana të pa sqaruara, tek ura e Tamarës, më 15 janar të vitit 1945 dhe u shpall dëshmor dhe Hero i Popullit.
Të dy luftëtarët komunist, Hydajet Micolli, vëllai i Fejziut dhe Xhemil Çakërri, u shpallën armiq të Partisë dhe të popullit, si fraksionist, kontributi tyre në luftë u harrua nga shokët e tyre dhe nuk u zu më në gojë.
Pas 37 vjetëve, falë miqve dhe dashamirësve, Hydajeti, me vendim të Komitetit Ekzekutiv të K.P. të Rrethit të Vlorës nr.118, datë 7.7.1980, u shpall dëshmor i Atdheut.
Për turpin e komunistëve vlonjatë, për ta shpallur dëshmor ata e raportuan këtë vrasje të pa besë, nga vetë ata, se gjoja ai ishte vrarë nga reaksioni i Xhepit!
(Dervish Mejdani ”Dëshmorët … e Vlorës”, Geer, Tiranë 2002, f. 21, 340)
Ndërsa Hydajeti u shpall dëshmor, vetëm pas 37 vjetëve, shoku i tij, Xhemil Çakërri mbeti armik i Partisë dhe i Popullit!!!, sjellje tipike e falsifikimit të historisë nga komunistët vlonjatë.

Barbaria dhe egërsia e komunistëve vlonjatë mbi familjen patriotike Çakërri
Nuk mjaftoi vetëm kjo, por familja e vëllezërve Çakërri, Qazimit dhe Xhemilit, komunistët, mbajtën një qëndrim, armiqësor, të egër, çnjerzor, me atentate për të vrarë Qazimin, me vuajtje dhe persekucion barbar dhe të pa meritur, pikërisht nga shokët e tyre komunistë, të urdhëruar nga Hysni Kapua.
Familja e këtyre djemëve trima dhe patriotë nën drejtimin e babait tyre patriot Azem Murat Çakërrit, nga Tragjasi, është e sakrifikuar për lirinë e vendit të tyre, ndofta si pak familje të tjera në Vlorë.
E gjith kjo familje u lidh që në fillim me Lëvizjen Antifashiste.
Të dy vëllezërit Qazimi dhe Xhemili kishën mbaruar tregëtaren e Vlorës. Qazimi kishte bërë edhe dy vjet shkollë ushtarake.
Motra e madhe Salia u martua me Yzeir Alimerkon, që kishte marrë doktoraturë në Itali për arkeologji. Yzeiri që në fillim u ndodh në vijën e parë të luftës për liri në radhët e Ballit Kombëtar, për këtë aktivitet atdhetar ai u pushkatua nga gjermanët.
Në vitin 1942, motra tjetër Sulltana si antifashiste e luftëtare, u arrestua dhe u burgos nga fashistët
Qazimi, Xhemili dhe Sulltana u inkuadruan në çetën “Plakë” të Vlorës, që me krijimin e sajë më 4 dhjetor 1942. Qazimi, i njohur me pseudonimin Difi, u zgjodh komisar i çetës, dhe pas trasferimit të tij, komisar u zgjodh vëllai tij Xhemil Çakërri, i njohur me psudonimin Milo.
Sulltana ishte zgjedhur përgjegjëse e gruas për Qarkorin e Vlorës. Të tre Qazimi, Xhemili dhe Sulltana ish anëtarë të Grupit Komunist të “Të Rinjëve”, u bindën se vija politike që ndiqte Qarkori i Vlorës me Dushan Mugoshën, Liri Gegën dhe Hysni Kapon nuk ishte e drejtë, ishte terroriste dhe e kundërshtuan atë në krah të Sadik Premtes.
Xhemili u vra nga komunistët, në Kut të Mallakstrës, Yzeir Alimerko u pushkatua nga Gjermanët, në Bubullimë të Lushnjës, Sulltana me Qazimin ndiqeshin këmba këmbës, për t`u vrarë, nga shokët e tyre komunist.
Pas vrasjes së Xhemil Çakërrit, Hysni Kapua urdhëroi Fejzo Gjomemën nga Tragjasi, të ngarkonte njerës për të vrarë Qazim Çakërrin, vëllan e Xhemilit. Fejzua, ishte anëtar i Grupit Komunist të ”Të Rinjëve”… mendonte se vrasja e Qazim Çakërrit do të sillte trazira, brenda dhe jashtë fshatit të tyre, Tragjasit. Fejzua nuk e bëri vrasjen, prandaj atë e vranë tradhëtisht pas shpine, me dorën kriminale të L. B. më 15 shtator 1943, pasi kishte përfunduar Lufta e Drashovicës. ( Shih për më shumë ”Neki Hamiti ”Kujtime”, Triptik, Vlorë 2006, f. 68)
Qazim Çakërrit iu bënë pesë atentate, vetëm në atentatin e pestë në Tiranë komunistët arritën ta plagosin. Nako Spiro i shkruan Enver Hoxhës, me hidhërim: “Dhe një gjë që duhesh në fillim, por ishja duke shkruar, kur mora vesh se Qazim Çakërri u plagos rëndë. Kishte 4-5 ditë që e ruanim. Mbas dite afër shtëpisë tënde, në rrugë, mundet te shkolla kur qe me tre vetë tue shkue e qëlluan, por çe do që s`ka vdekur ala”. (AQSH, F. 14, Data e dokumentit 14.10.1943, D. 26/1, Lista ¼)
Qazimi, ky trim dhe patriot, shpëtoi nga plumbat e shokëve të tij komunist dhe u arratis së bashku me të motrën Sulltanën, në Amerikë ku edhe e mbylli jetën e tij, larg Atdheut për të cilin kishte luftuar dhe sakrifikuar aq shumë. Shtëpinë e tyre në Skelë të Vlorës e dogjën fashistët italianë, kështu që familja u detyrua të trafserohej në vendlindje, në Tragjas, por edhe atje fashistët ua bënë shkrumb e hi shtëpinë. Në çlirimin e vendit, Azemit dhe Qeribasë, prindërve të luftëtarëve të lirisë, nuk u mbeti gjë tjetër, veç hirit të shtëpive të djegura.
Ata, në moshën e pleqërisë, të helmuar nga vrasja e djalit dhe e dhëndërrit, si dhe nga djali tjetër dhe vajza të arratisur u kthyen në Vlorë, në një gjendje të mjeruar, pa bukë, pa shtëpi, të persekutuar dhe të përbuzuar, u detyruan të strehohen në bodrumet plot lagështi të një shtëpie të vjetër. Në këto kushte Azemi u bë turbekuloz, por atë babanë e luftëtarëve të lirisë, nuk pranuan ta shtronin as në spital sepse i thoshin: je babai i armiqve të popullit!?
Ai dhe e shoqia vdiqën të harruar, në mjerim të plotë. Varret e Azemit dhe të Qeribasë, varri Yzeir Alimerkos, varri Xhemil Çakërrit humbën përgjithmonë.
Shembulli kësaj familje patriote, tregon një shembull tipik të falsifikimit të historisë dhe njëkohësisht fytyrën çnjerzore të komunistëve të Vlorës.
Një padrejtësi që pret të koregjohet.

MERR FUND MASHTRIMI 47 VJEÇAR PER NUMURIN E DESHMOREVE

December 31, 2014 by dgreca

Për ata që mohuan dhe harruan/
Publikohet për herë të parë, zyrtarisht, numuri i dëshmorëve, prej 6904, të rënë gjatë
Lëvizjes Antifashiste 1939 – 1944/
Nga Enver Lepenica/
Në vitin 2012, në kuadër të 100 vjetorit të shpalljes së Pavarësisë Kombëtare, Ministria e Mbrojtjes, nën kujdesin e ministrit Arben Imami, botoi librin “Dëshmorët e Atdheut”, “Real-Stamp”, Tiranë 2012. Autorët e librit janë: Kolonel Prof. Asoc. Dr. Zaho Golemi dhe Nënkolonel (R) Prof. Asoc. Dr. Bernard Zotaj dhe Alida Vrioni, kjo e fundit si duket emëruar për të prishur syrin e keq!
Në këtë libër, janë publikuar të gjith dëshmorët e Atdheut të tre periudhave: 28 nëntor 1912 deri më 7 prill 1939, 7 prill 1939 deri më 31 dhjetor 1944 dhe të periudhës nga 1 janar 1945 deri ditët e sotme, të ndarë sipas qarqeve të vendit.
Dëshmorët e Atdheut janë identifikuar me emrin, atësinë dhe mbiemrin, datëlindjen, vendlindjen si dhe datën dhe vendin ku kanë rënë dëshmor.
Sipas këtij libri, janë evidentuar mbi bazën e dokumentave, dëshmorët sipas qarqeve të vendit: Berati 570 dëshmorë, Dibra 252, Durrësi 138, Elbasani 451, Fieri 886, Gjirokastra 1077, Korça 1058, Kukësi 210, Lezha 38, Shkodra 180, Tirana 506, Vlora 1424 dëshmorë. Shuma e përthishme, për të gjith Republikën arrin në 6790 dëshmorë, që po t`u shtojmë këtyre edhe dëshmorët me kombësi italiane të botuar në këtë libër, 114 dëshmorë, shuma gjithësej shkon në 6904 dëshmorë, dhe jo 28 mijë dëshmorë si na paskan mashtruar komunistët për 47 vjet me radhë dhe që këtë mashtrim u munduan ta mbronin edhe gjatë këtyre 24 vjetëve në liri me anë të propogandës në gazetat e tyre “Borba”, “Pravda”, “Zhemin Zhibao etj.
Rëndësia e këtij libri qëndron në faktin se për herë të parë gjatë 100 vjetëve të Shtetit shqiptar, evidentohen Dëshmorët e Atdheut, ata që janë mburrja dhe lavdia e kombit tonë, ata përpara së cilëve duhet të përulemi përjetësisht me nderim, sepse ata e bënë Shqipërinë që gëzojmë ne sot dhe na dhanë nder e lavdi në botë.
Nga ana tjetër për herë të parë shqiptarët mësojnë të vërtetën historike mbi numurin e dëshmorëve të rënë gjatë Lëvizjes Antifashiste. Pra nuk janë 28 mijë dëshmorë aq sa na kanë mashtruar komunistët për 47 vjet, por vetëm 6904 dëshmorë. Në se shifrës prej 6904 dëshmorë, të renë gjatë Lëvizjes Antifashiste, u shtojmë edhe dëshmorët e periudhave 1912 – 7 prill 1939 dhe nga 1 janari 1945 deri në ditët tona numuri i dëshmorëve shkon afro 10 mijë vetë.
Kështu që, ky botim i jep fund diskutimit që është bërë vazhdimisht pas vitit 1990, dhe provon në mënyrë përfundimtare atë fakt që shumë historianë, studjues, publiçist etj., kishin parashtruar para publikut se numuri prej 28 mijë dëshmorëve është thjesht një mashtrim dhe propogandë bajate komuniste e se numuri dëshmorëve në fakt nuk e kalon shifrën 7000 vetë.
Për të gjitha këto arsye botimi këtij libri ishte i mirëpritur dhe i dëshëruar nga i gjithë populli, i cili duhet të di dhe të njohë historinë e tij të vërtetë.
Dëshmorët janë siç thotë kënga popullore: Vitet tutje, juve t`hu.

Harresë, pa dituri, apo luftë klasash e Bernard Zotaj-t?!
E mora këtë libër dhe e hapa tek vendlindja ime, Vlora dhe Lepenica, që i ka dhënë Atdheut më shumë dëshmorë se çdo qark tjetër, duke u renditur në vendin e parë, si qark dhe si rreth.
Po ndërsa kërkoja ne fshatin e origjinës Lepenicë, nuk e gjeta emërin e kryedëshmorit Hysni Lepenica. Ndonjë gabim thash me vete, dhe për të provuar këtë, u mundova të gjej emërat e dëshmorëve ët tjerë, që ranë bashkë me Hysni Lepenicën në luftë kundër fashizmit italin, në Grehot të Gjirokastrës, më 14 shtator 1943. Por nuk gjeta asnjë nga emrat e 33 dëshmorëve të rënë në këtë betejë!
Kujtesa ime u kthye shumë vite më pas, që nga viti 1992, kur Hysni Lepenica u shpall Dëshmor i Atdheut, u jam përgjegjur shumë herë pleqëve të skerozuar të Enver Hoxhës të cilët kërkuan përpara organeve të larta të shtetit t`i hiqej titulli dëshmor Hysni Lepenicës, si ballist!!!
Heqja e pa justifikuar, e emrave të 33 dëshmorëve ballistë nga lista e dëshmorëve të Atdheut, më ktheu edhe një herë në atë kohë dhe më nxiti të denoncoj publikisht, këtë akt të pa moralshëm, si dhe t`i përgjigjem njerit prej botuesve e këtij libri i cili me buzëqeshje për “injorancën” time më deklaroi: “Hysni Lepenica nuk është dëshmor i Atdheut… “ Arsyetimet e më tejshme po ja lë ndërgjegjies së bashkëbiseduesit tim.
Fakti që, autori këtij shkrimi, është historiani i vetëm i Hysni Lepenicës, vepër e vlerësuar nga Prof. dr. Beqir Meta, akademist, Prof. dr. Hysni Myzyri, redaktor i Historisë së Shqipërisë, Prof. dr. Muharrem Dezhgiu, në Institutin e Historisë, duhet ta bënte bashkbiseduesin tim që të më pyeste mua dhe jo të më jepte mësime.
Është pikërisht kjo vepër që është vlerësuar dhe është marrë për bazë në të gjitha fushat e dijes dhe për pasojë Hysni Lepenica ka zënë vendin e meritur në Historinë e Shqipërisë. Mbi bazën e kësaj vepre Hysni Lepenica ka marrë me të drejtë vlerësimet më të larta që jepen në Republikën e Shqipërisë, pavarësisht nga mosmirënjohja primitive dhe e pamoralëshme e disa njerëzve dhe segmenteve të shtetit, ndaj autorit të kësaj vepre.
Për më shumë, për patriotizmin e Hysni Lepenicës, do t`u rekomandoja lexuesve, ndërmjet të tjerave, veprën e Prof. Paskal Milos “Shqiptarët në Luftën e Dytë Botërore”, botuar këtë vit.
Faktet botërisht të njohura nuk ka nevoj të provohen, thuhet në një nga parimet themelore të drejtësisë. Kështu psh., kur themi Parti Komuniste nuk ka nevoj të provohet se është në fakt një Parti Terroriste, sepse është fak botërisht i njohur.
Pra edhe qënia dëshmor e Hysni Lepenicës, është fakt botërisht i njohur, dhe nuk ka nevoj të provohet nga ana ime, por jemi të detyruar të bëjmë këtë për lexuesin e gjerë.
Me vendim të Këshillit të Ministrave nr. 423 datë 23.9.1992, regjistruar në protokollin e Këshillit të Ministarve, nr. 2366/1 datë 24.9.1992, 33 të rënët, në Grehot të Gjirokastrës, më 14 shtetaor të vitit 1943, janë shpallur dëshmor të Atdheut. (Shih bashkangjitur, faksimilen e vendimit) Sipas dispozitave ligjore në fuqi Komisioni Shtetëror në Ministrinë e Mbrojtjes, lexuesi duhet të verë re: Komision Shtetëror në Ministrinë e Mbrojtjes, ka paisur me Çertifikatën e Dëshmorit të 33 pasardhësit e këtyre dëshmorëve, të cilët edhe janë trajtuar financiarisht, si të gjith pasardhësit e dëshmorëve të tjerë të Atdheut.
Qënia dëshmor e të rënëve në Grehot, u hap përsëri publikisht në vitin 2003, nga pleqtë e sklerozuar të Enver Hoxhës, me gjithëse lëvizin me uturak nën vete, patën fuqi të ndërmernin një aksion me goditje të përqëndruar për t`i hequr titullin e dëshmorit Hysni Lepenicës, sepse ishte ballist!
Vullnetarëve të Enverit, iu përgjegj Organizata e Bashkuar e Veteranëve të Luftës, autorë të tjerë në shtypin e përditshëm, si dhe nga autori i këtij shkrimi.(Shih për më shumë: Gazetën “55”, datë 2 deri 9 korrik 2003, si edhe shumë artikuj të tjerë në shtypin e ditës)
Për këto arsye dhe shumë të tjera, autori i librit Bernard Zotaj, nuk duhet të kishte arritur deri këtu, të hiqte nga lista e dëshmorëve, 33 bij të kësaj toke, që ranë për lirinë e Atdheut tonë të përbashkët. Bernard Zotaj, më mirë se të gjith të tjerët, e di, se 33 të rënët në Grehot janë shpallur dëshmorë, e di, si bir i asaj krahine, e di, si historian i Zonës së Parë Operative Vlorë Gjirokastër, e di, si botues i disa librave me armiq e tradhëtaë, e di, si vjelës i kujtimeve të komunistëve smokthinjotë, të denoncuar për krime të shumta, nga fshatarët e tyre, së fundi, e di, edhe njohës i historisë së Ballit Kombëtar, sidomos i “armiqve të popullit”, të asaj krahine.
Ky person është gjithashtu në dijeni të plotë të përpjekjeve që janë bërë për t`i hequr titullin e Dëshmorit të Atdheut, Hysni Lepenicës, disa thonë edhe si frymëzuesi i këtyre mbetjeve.
Nga ana tjetër Barnard Zotaj, pavarësisht nga bindjet e tij politike, ishte nëpunës i shtetit dhe aq më shumë oficer, dhe si i tillë duhet të respektote vendimet e qeverisë së vendit të tij, aq më tepër ato vendime për të cilat ai paguhet që t`i njohë, e që ti di, dhe në fund mosnjohja nuk e shkarkon nga përgjegjësia.
Frederik Shiler ka thënë se “Njeriu me veprën e tij fotografon veten”, kështu, me këtë veprim Bernard Zotaj, ka fotografuar veten e tij se është në anën e atyre pleqëve të sklerozuar, vullnetarë të Enverit që u përpoqën gjatë 24 vjetëve, më kot, tu heqin titullin e dëshmorit 33 të rënëve në betejën e Grehotit, më 14 shtetor 1943.
Historia duhet shikuar si një mjet që nxjerr gabimet e brezave ose bën vlerësimin e tyre dhe JO si mjet që mbron falsifikimet dhe krimet e djeshme.
Një vrejtje e fundit për autorët, jo pa rëndësi. Autorët duhet të kishin paraqitur në libër edhe listën emrore të 45 bijëve të lavdishëm të popullit anglez, që nga ushtari e nënoficeri deri tek nënkolonel A.F.C.Nikols, majori G.E.Lejzëll, kapiten G.A.Pasnos, kapiten G.B.Dherëv që ranë në tokën shqiptare për lirinë e këtij populli. Vetëm populli anglez, ndihmoi shqiptarët në Luftën e Dytë Botërore. As rusët dhe as jugosllavët nuk dhanë asnjë ndihmë për popullin tonë në atë kohë të vështirë.
Këta dëshmorë, që ranë për lirinë tonë, nuk u njohën zyrtarisht nga banda terroriste e Enver Hoxhës dhe Hysni Kapos, duke shmangur kështu “rrezikun anglo-amerika”!!! Po autorët e librit ç`farë rreziku shmangën, duke mos i renditur në listën e dëshmorëve të atdheut tonë? Por fakti i vërtetë historik, i njohur botërisht, është se ata derdhën gjakun e tyre të lavdishem për lirinë popullin tonë, prandaj ata edhe në formë shënimi duhet të përfshiheshin në këtë libër. (Shih për më shumë: Enver Memishaj – Lepenica “Pseudonime të përdorura gjat Lëvizjs Antifashiste 1939 – 1944”, Geer, Tiranë 2005)
***
Për mua është detyrë dhe nder që të mbroj të vërtetën historike, për një patriot të shquar, për një dëshmor të Atdheut, për një personalitet të vlerësuar “Nder i Kombit”, duke hedhur posht shpifjet, intrigat dhe falsifikimet të bëra me ndërgjegjia apo pa ndërgjegjie.Derguar per DIELLIN nga autori i shkrimit,Botuar se pari në gazetën “55”, Tiranë, dt. 30. 12. 2014, f. 16-17

KUSH MA VRAU BABANE ?

October 6, 2014 by dgreca

Ç`farë nuk duhet të harrojmë në këtë 70 vjetor?/
Nga Inxhinjer Agron Hasan DELIAJ/Nju Xhersi/
Gjatë kthimit në atdhe për pushimeve, më ra në dorë edhe vepra e z. Enver Lepenica “Parti komuniste, apo Parti terroriste?”. Është një vepër me dokumenta të Ballit Kombëtar të nxjerra nga arkivat e vendit tonë. Si hyrje autori ka preferuar të zgjedhë gjykime të Prof. dr. Beqir Metës, akademist, Prof. dr. Muharrem Dezhgiut dhe kryetarit të Ballit Kombëtar Mid`hat Frashëri, janë gjykime për ngjarjet e Luftës së Dytë Botërore dhe veçanërisht për rolin e Ballit Kombëtar në atë periudhë.
Libri të fut në mendime të thella pasi pasqyron krime të përbindëshme të kryera nga banda terroriste e komunistëve shqiptar të udhëhequr nga Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Hysni Kapo etj.
Pas botimit të kësaj vepra lexuesi shqiptar do të ketë në dorë jo vetëm dokumenta të Partisë Komuniste por edhe dokumentat e Ballit Kombëtar dhe ashtu siç thotë me të drejtë autori: këtë libër ia lë për gjykim brezit të ri dhe veçanërisht intelektualëve të rinj.
Këto dokuemnta që zënë afro 600 faqe më bënë edhe mua të mendoj e reflektoj thellë për atë kohë të zezë, se përse komunistët e Smokthinës me emrin Bako, Mevlan, Shanaj, Hybro Gaba dhe banda e tyre ma vranë babanë, për ç`farë fai?
***
Familja ime, Deliaj është autoktone në krahinën e Smokthinës. I pari Deli Ahmeti i ka rrënjët në fshatin Matogjin, në një shtëpi karakteristike, me portë me qemer të rrethuara me mure guri. Të tilla shtëpi në Smokthinë ishin të rralla në atë kohë, ishte ajo e Zaçe Xhelos në Ramice ajo e Musaraj në Matogjin. Thuhet se kur ustallarët i mbaruan shtëpit, Deliu u dha nga një grusht flori sejcilit, si shpërblim të punes së mirë.
Osmeni, djali i Deliut, iku nga fshati dhe ndertoi një shtepi dy katëshe në pronat e tija, jasht fshatit. Ai me bashkëshorten Hamite Ago nga Rromësi, lindi katër djem: Hasani, Hyseni, Ahmeti dhe Aliko, dhe pesë vajza: Hatje,Trëndafile, Hatika, Samine dhe Zela.
Të pes vajzat u martuan në familje fisnike dhe me emër të mirë në krahinë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, u pozicionuan kundër ideve komuniste si Ago Agaj, Sinan Leskaj, Bektash Zotaj, Xhezo Canaj dhe Bexhet Osmenaj.
Po kështu, familja ime u bë bazë e përpjekjeve për liri. Në shtëpinë tonë gjenin bukë e strehë si Fronti Nacionalçlirimtar ashtu edhe Balli Kombëtar. Familja ime ka pritur dhe perciell nga Balli dhe nga partizanët. Në janar të vitit 1943, xhaxhai im, Ahmet Deliaj, doli partizan dhe luftoi me armë në dorë deri në çlirimin e vendit duke mbetur edhe invalid.
Po si u shpërblye nga terroristët e kuq kjo familje?
Në krahinën e Smokthinës ekzistonte një çetë që e udhëhiqnin terrorista komunist si Bako Dervishaj, Mevlan Dervishaj, Hybro Gaba, Osmën Shanaj nga Sevasteri etj. Disa familje Smokthinjote të trembur dhe për t`i shpëtuar ndëshkimit nga operacioni gjerman ikën nga fshati dhe shkuan në Vlorë, në Risili e në vende të tjera. Ndër to edhe familja ime në prill të vitit 1944, u nis për në Vlorë.
Duke dalë nga fshati ndalëm në lagjen Hysaj, nën shtëpit e kriminelve Dervishjaj, sepse qëllonte një mitraloz, plumbat binin si breshe afro dhjetë hapa para nesh, pra nuk mund të bënim asnjë hap përpara. Ndërsa babai po mundohej të kuptonte se ç`farë po ndodhte dëgjoi një zë që thërriste: Ndalo aty dhe hajde lart!
E mbaj ment si tani atë ditë të zezë, se isha 6 vjec. Edhe tani me buçasen veshët nga ai tmerr i plumbave, dhe nga ai zë kobsjellës. Kuajt e ngarkuar me placka u trembën, shpëtuan nga kapistra dhe u turrën posht shkurreve.
Ne të gjithë u strukem në rrëzë të përralleve. I lebetitur, e kapa baban fort për xhakete. Ai më fërkoj kokën dhe më tha: mos u tremb! Kjo ishte përkëdhelja e fundit që mora nga babai. Ndërkohë, zëri që nuk e dinim nga vinte përsëritej vazhdimisht, në emër të babait: Hajde lart!
Babai në se do të kishte ndonjë faj përsipër e kishte të lehtë të ia mbathte pyllit, posht nga Parika, kështu i thonë një lagje të Mesaplikut, por i vetedishem se s`kishte bërë asnjë të keqe, përveç të mirave, vajti me këmbët e tij tek kriminelet komunist: Mevlan dhe Bako Dervishaj, fshatarët tanë.
Sipas dëshmive të të ndierit Mete Zogu nga fshati Bashaj, sepse edhe ai ishte kapur nga terroristet komunist, babanë tim e kane torturuar duke e rrahur me dru, aq sa i kane thyer edhe duart.
Babai është munduar të merrej vesh me ta duke u thënë: Ç`kini me mua, ç`fare u kam bere? Por ata i kanë thënë se ti je bërë streha e reaksionarëve të Ballit Kombëtar: Ago Agaj, Sinan Leskaj, Jahja Meçaj, dajua im, etj.
E pushkatuan në vend. Siç thotë dëshmitari Mete Zogu, Bako Dervishaj edhe pasi babai është shtrirë për tokë nga tortura dhe plumbat e ka qelluar me pistolet ne koke. Kufomën e xhveshën dhe teshat ja muarën.
Kjo është e verteta ose tragjedia e familjes që unë biri tij dhe gjith familja e vuajtëm gjith jetën tonë deri në vitin 1990. Sot, bijt e etrëve gjakatarë, trillojnë e mashtrojne se gjoja babai paska marrë pjesë në radhët e Ballit Kombëtar në dy luftime me partizanër që janë bërë në Velç.
Babanë e vranë në lulen e rinis në moshën 33 vjeçare. Ja lanë gruan të ve me katër jetim më e madhja 11 vjec. Xhaxhai im Aliko Deliaj, e kërkonte vëllanë, ku humbi! Këta bandit nuk i treguan të vërtetën dhe as vendin ku e kishin pushkatuar.
Xhaxhai i mjere, e kerkoj natë e ditë dhe mundi ta gjej vetëm pas një jave, në vendin e quajtur Maja e Ferrës, atje ku e kishin pushkatuar. Si sot i mbaj mend klithmat me zë të fort të xhaxhait kur qante: “O vella dereziu!”, klithma që prunë gjëmen në shtëpinë tonë.
Nga ai zë i përvajshëm, nëna u droth e tëra dhe më shtërngonte mua në gji. U hap kuja në pragun e Delije. Vajtën e muarën kufomën e babajt, qe nuk gezoj por i la femjët jetim. E varrosen të nesërmen. Hoxh, mulla Sulua, që ka larë kufomën e babait dhe ajo nëna ime e gjorë, e dinë se sa plumba kishin derdhur komunistët mbi trupin e tij.
Nëna ime si trimëresh nuk u përkul, perballoj shumë peripeci nga diktarura e Bakos dhe Mevlanit, dhe kriminelëve të tjerë komunist të Smokthinës, por kurre nuk ju nenshtrua.
Në votimet e vitit 1945 nëna së bashku me motrën Saminenë e hodhën votën në kutinë e zezë, siç i thoshin në atë kohë d.m.th. kundër Partisë Komuniste.
Nuk mjaftoi vrasja e babait, por nënës nuk i dhanë triskën e frontit, ose për ta kuptuar rinia e sotme e shpallën armike populli!
Në shtëpinë tonë nuk na vinte njeri, sepse kështu ishte në atë kohë armiku i popullit duhet izoluar dhe të mos i shkelë njeri në shtëpi as për të mirë dhe as për të keq. Vetëm dajua dhe hallat na vinin se dhe ata ishin “armiq të popullit”, si ne. Nëna punonte pa u prejtur asnjë ditë për të rritur fëmjët bonjak. Ka punuar si burrë edhe me pendën e qeve. Nëna ishte arsim dashëse, me shume sakrifica na arsimoj dhe, donte me çdo kusht që të iknim nga fshati në Vlorë e të shpëtonim nga komunistët e pa shpirt të Smokthinës.
Nëna u mundua shumë, për të marrë një vërtetim nga fshati që unë të ndiqja një kurs një vjeçar për gjeollog. Falë ndihmës së kryetarit të keshillit të fshatit Bashaj, Besho Iliazit, munda ta kryej atë kurs dhe më von të rregjistrohem në arsimin e lartë, pa shkëputje nga puna, në Fier për inxhinjer gjeolog.
Ne vitin 1974, Partia Terroriste me firmën e Ramo Tares, Bekim Pipës dhe Aliko Hoxhës, (babai i të cilit u vet var në degë të perrallit), udhëheqës të asaj partie famë keqe më pren të drejtën për të ushtruar profesionin e inxhinjerit për të cilën ishja diplomuar. Të pa ngopur me gjakun e babait që pushkatuan pa gjyq, mua me shpunë punëtor në puset e naftës, motrat punëtore në ullishte, kushririn Skeder Deliaj punëtor në frutore etj.
Djeme e xhaxhait, Alikos, mbarun arsimin e mesmen me mesatare note 10 dhe nuk u dhanë të drejtë studimi.
Xhahxanë tjetër, Ahmetin, që kishte qënë partizan, dhe më pas oficer, e çmobilizuan dhe i prenë pensionin e invaliditetit.
Partia terroriste e Bako Dervishit dhe e Mevlan Dervishit të pa ngopur me gjakun e babait, me persekucionin e xhaxhallarëve vazhdoj luften dhe me femijët tanë: vajza ime mbaroj arsimin e mesmen me mesatare 10 dhe nuk i dhanë të drejt studimi për arsye se kishte gjyshin të pushkatuar!!!
* * *
Lira e vërtetë që erdhi me Partinë Demokratike dhe përmbysjen e atij regjimi çnjerzor na gjeti si familje në vijën e parë të luftës për liri dhe demokraci. Ne dhamë shembullin e nëpunësve ne vizion europian.
Ne prill te vitit 1992, me emërun drejtor të Ndërmarrjes Kerkimit në Vlore. Reformat që realizova nuk prekën fshatarët e mi me gjithëse ishin komunist dhe kishin mbajtur ndaj meje një qëndrim armiqësor. Mane Bullën e mbajta ne profesionin e tij, Bako Jahaj, ish anëtar plenumi Komitetit të Partisë e mbajta në punë, po kështu Dalip Hasanin nga Velça, etj. Me këto veprime nderova vendin ku kam ler dhe familjen time fisnike dhe nuk u mora me biografi ashtu siç kishin bërë këta komunist që unë i mbajtja në punë.
Une gjithëmon kam dhënë kontributin tim modest për përparimin e Vlorës sonë të dashur, ne strukturat e Partise Demokratike, duke mbajtur poste të ndryshme drejtuese: si sekretar seksioni, kryetar i qendrës votimit, delegat ne konferencen Partis etj.
Erdhi viti famkeq 1997 , viti i trazirave, ku bijtë u munduan si etrit të merrin me grykën e pushkës pushtetin që ua kishin marrë ballisto – zogistët. U përsërit dhe një her vëllavrasja, terrori, dhe pabesia e bijëve.
Filloi terrori ndaj fëmijëve tanë: Vajzës, nëpunëse në prefekturë i bënë presion me armë të dorëzonte çelësat… Përpara këtij terrori si të etërve u detyruam te iknim në Tirane, për të shpëtuar jetën e fëmijëve. Lam vendin ku kishim lere dhe rritur te terrorizuar nga bandat terroriste komuniste.
Pavarësisht nga terrori ushtruar edhe në Tiranë u aktivizuam familjarisht në strukturat e Partisë Demokratike deri në fitoren e sajë në vitin e bekuar 2005. Pas kësaj fitorje i gëzuar se vendi do të ecte në udhën e lirisë dhe demokracisë, emigrova në Shtetet e Bekuara të Amerikës siç thoshin të parët tanë për atë vend.
* * *
Kur Bako Dervishi me suiten tashmë të rënë nga vakti nga poshtrimi që u bëri diktatori u muar me historinë e Smokthines së bashku më suiten qe i vinte nga mbrapa: ish spiunë dhe bashkëpunëtor të Sigurimit të Shtetit. Historinë vazhduan ta falsifikojnë sipas mësimeve të kriminelëve Enver Hoxha e Hysni Kapo. Njerës pa dinjitet, shkruanin vetem per familjen Dervishaj, se ajo qënka familje që ka bërë luftën, që ka ndërtuar socializmin etj., dokrra si keto.
Per familjet atdhetare nacjonaliste dhe të persekutuar politik, vetem harresë, sharje dhe përbuzje të turpshme, kështu p.sh. në gazetën “Borba”, ose “Zëri i Popullit” më 25 nëntor1995, komunistët kriminelë të Smokthinës, spiunë të Sigurimit të Shtetit, botuan një artikull sipas të cilit Balli Kombëtar paska djegur, paska masakruar dhe e paska grabitur pasurine e smokthinjotëve!!! Harruan këta banditë të pa skrupullt se ishin ata që i muarën fshatarit tokën, bagëtinë dhe në fund edhe pulat e kotecit, duk e shndërruar fshatarin tonë kryelartë në një skllav të kohëve moderne.
Burrat smokthinjotë iu përgjigjën menjëherë këtyre spiunëve, këtyre barbarëve të ditëve tonë, përgjigje që po e botoj krahas këtij shkrimi, duke denoncuar krimet dhe bëmat çnjerzore të etërve të tyre.
Është krim dhe fatkeqësi për vlonjatët që një rrugë në lagjen Skele, ku kalojne ujrëat e zeza, ka emrin e kriminelit Mevlan Dervishaj, po kështu edhe një rrugë në Tiuranë, ku tregëtohen vjetërsira, ka emrin e kriminelit tjetër Bako Dervishaj. Nuk e di se ç`far kontributi kanë dhënë këto mostra, përveç krimeve çnjerzore ndaj vëllezërve dhe fshatarëve të tyre.
* * *
Është e pa falshme që në qeverinë e “Rilindjes” së Edi Ramës postet kyçe i kanë bijtë e etërve që mbytën Shqipërinë në gjak dhe lor mjerimi. Kështu mund të rilindë vetëm diktatura e moderauar dhe jo demokracia e Shqipëria.
Me këtë rast u bëj thirrje fëmijëve të tyre, nipërve dhe mbesave të lexojnë veprën e z. Enver Lepenicës etj., për të njohur fytyrën e vërtetë çnjerzore të etërve të tyre.
Këta atdhetarë kan shkruar historine e vërtetë të dhunës, terrorit dhe krimit të etërve tuaj, mbi bazën e dokumentave. Kjo është histori, jo ajo që bënë baballarët apo gjyshërit tuaj.

KRIMET ÇNJERZORË TË BANDËS SË KUQE TË MEVLAN E BAKO DERVISHAJ NË SMOKTHINË.
Përgjigje gazetës “Zëri i Popullit” datë 25 nëntor 1995

Komunistët janë kriminel të lindur, ata nuk ndryshojnë.

1. Maj 1943. Deklaratë e Hasan Alimerkos, i plotfuqishëm i Partisë Komuniste në Mallakastër:
“Tu hidhet bexinë në shtëpi, duke i djegur edhe fëmijët, vëllezër e ç`kanë në shtëpi, që kështu të marrën tmerr të gjith ata që kanë ndërmend të bëjnë ndonjë diçka kontra Partis…
Jemi në merak na shkruani, përse ngjau gjith kjo fatkeqësi. V.F.L.P. Të fala Hasani”.
(AQSH, F.18/AP, V. 1943, D. 29, f. 8)

2. Maj 2007. Deklaratë e kryetarit të Partisë Komuniste Shqiptare.
Pas 54 vjetësh nga krimineli Hasan Alimerko, në vitin 2007, Hysni Milloshi, pyetjes se kush janë armiqtë e popullit në ditët e sotme i jep këtë përgjigje :
“Ata që kanë drejtuar Shqipërinë pas vdekjes se Enver Hoxhës: Presidentët , kryeministrat, ministrant, deputetët, dhe fansat e tyre. Të gjith këta. Të gjithë.
Mënyra më e mirë për t’i zhdukur nga faqja e dheut qentë rrugaç do të ishtë sikur ndonjë lab t’i piqte në hell këta monstra dhe t’ua hidhte qenëve të rrugës. Duhet të gordhin të tërë.”
(Gazeta “ndryshe”, Tiranë, dt. 25.5.2007)
* * *
Smokthina është një krahinë e vogël në juglindje të Vlorës dhe përbëhet nga 4 fshatra: Ramica, Matogjini, Bashaj dhe Mesapliku. Që nga viti 1943, me urdhër të Dushan Mugoshës, banda terroriste e Hysni Kapos me dorën gjakatare të Mevlan Darvishaj dhe Bako Dervishaj, po nga kjo krahinë, ushtroi terror në këto katër fshatra të vegjël:
– Pushkatoi pa gjyq 24 fshatarë,
– Vdiqën në burgje nga torturat, mungesa e ushqimit dhe barnave 5 vetë,
– Zhdukën pa nam e nishan Gani Zykën nga Matogjini,
– Vuajtën pa faj në burgjet komuniste për motive politike 26 vetë,
– U arratisën jashtë shtetit për të shpëtuar kokën 23 vetë.
– Shumë familje vuajtën internimin në kampet e përqëndrimit komunist, të ngritur në kohë paqie, që ishin më të tmerrshëm se kampet nazi-fashiste, ndërmjet tyre tre gra: Zelë Meçorrapaj, Ismete Meçorrapaj dhe Fiqirete Meçorrapaj, nga viti 1945 deri më 1990-tën.

Ne, fshatarë të Smokthinës, që nënshkruajmë më poshtë, denoncojmë publikisht kriminelët terrorist komunist.
Denoncojmë botërisht terrorin dhe krimet e kryera në luftën vëllavrasëse gjatë viteve 1943 – 1944 nga komunisti Mevlan Dervishaj, komandant i një çete partizane dhe nipi tij Bako Dervishaj, të dy nga Ramica të cilët kanë vrarë me dorën e tyre, ose janë vrarë në prani të tyre.
Ne i akuzojmë për pushkatimin pa gjyq të:
1. Mahil Shabanit plak 70 vjeç, ish kryetari i parë i Këshillit Nacionalçlirimtar, të cilin e kanë masakruar barbarisht me thika, në tetor të vitit 1943, në vendin e quajtur Përroi i Percës, në të dalë të fshatit Matogjin.
2. Lesko Deromemaj, u masakrua me thika së bashku me Mahil Shabanin, deri sa u doli shpirti!
3.Hasan Deliun nga Matagjoni, në prill të vitit 1944, sipas dëshmitarëve që jetojnë, ende sot, e kanë masakruar me thika dhe rrahur me dru. Trupi i tij u gjet nga i vëllai në një rrëke në vendin e quajtur Maja e Ferrave.
4. Dalan Kokën nga Matogjini, e kanë vrarë brenda në spital në Tiranë ku ishte duke u mjekuar nga plagët që kish marrë në luftën me nazistët në Prezë të Tiranës.
5. Ismail Birçaj nga Ramica e arrestuan në një shtëpi të fshatit ku ish si mik dhe e pushkatuan në oborrin e xhamisë së fshatit.
6. Safet Birçaj, u pushkatua së bashku me Ismailin, të cilin e kishte kushëri, ndërsa po kthehej nga Vlora me një trastë me bukë!
7. Qani Liçaj nga Ramica, pasi e torturuan e pushkatuan në afërsi të fshatit.
8. Nexhip Agaj nga Ramica e nxjerrin me forcë nga shtëpia dhe e pushkatojnë.
9. Sako Deromemaj nga Mesapliku e pushaktuan në një rrugë të fshatit.
10. Hasan Muçohasani nga Mesapliku e pushkatuan pranë shtëpisë së tij.
11. Halim Derri nga Bashaj e pushkatuan pranë shtëpisë së tij në fshatin Mekat.
12. Neim Meçorrapaj nga Mesapliku i cili ishte sakat dhe i paralizuar. E nxorrën zvarrë në oborrin e shtëpisë e pushkatuan përpara gruas e fëmijëve dhe i vunë zjarrin shtëpisë brenda së cilës u dogj edhe një fëmijë 4 vjeçar.
13. Jaup Koçiu nga Mesapliku e kanë marrë nga shtëpia dhe e kanë pushkatuar në Boder.
14. Murat Sullaj, nga Mesapliku, u pushkatua së bashku me Jaup Koçiun në Boder.
15. Sulo Alushi nga Mesapliku e pushkatojnë në Matohasanaj
16. Mustafa Alushi nga Mesapliku e pushkatojnë së bashku me Sulo Alushin në Matohasanaj.
17. Veledin Kocaqi u pushkatua në Drashovicë në çezëm ndërsa ishte duke pirë ujë.
18. Fejzo Ruka nga Ramica u vra në pritë.
19. Istref Meçorrapaj 18 vjeç nga Mesapliku e vranë në pritë dhe e xhveshën lakuriq duke i marrë të gjitha rrobat e trupit dhe orën e dorës.
20. Hysni Jaupaj u vra në pritë
21. Malo Z. Lelaj u vra në pritë, ditën që u inagurua Çeta e Smokthinës “ Zigur Lelo”, po atë ditë komunistët dogjën edhe shtëpitë e Xhemil Meços, udhëheqës i Ballit Kombëtar.
22. Xhemil Ruka u vra në pritë
23. Refit Hyseni u vra në pritë
24. Petref Agaj, u dënua me vdekje më 1949 dhe u deklarua pushkatimi i tij, por në burgjet
komuniste ai ka qenë i gjallë deri në vitin 1960, pastaj humbi çdo e dhënë për të.
* * *
Shumë njerëz kishin planifikuar për të vrarë Mevlan Dervishi, Bako Dervishi, Dane Mehmeti e banda e tyre territoriste, por që ata për fatin e tyre u shpëtuan plumbave të pabesë të komunistëve të Smokthinës, si:
– Bego Veshi i cili u shpëtua nga e kunata duke e futur në sepeten e nusërisë.
– Hysni Hyso Prronaj dhe Alush Manxhar Agaj u arrestuan nga komunistët terorist tek kullosnin bagëtinë u mbyllën në katuan e shtëpisë të EminVejko Muçaj. E zonja e shtëpisë Tatua natën u hapi derën e katoit dhe ata u arratisën.
– Ali Balaj nga Matogjini u vu para skuadrës së pushkatimit, por revolta e bashkëfshatarëve i shpëtoi jetën.
– Maze Merkën e morën forcërisht partizan dhe ai u arratis. Komunistët pushkatuan dajon e tij Hasan Hamzo sepse kish ndihmuar nipin.
E me shembuj të tillë mund të vazhdonin gjatë …
* * *
Të gjithë janë vrarë nga bashkëfshatarët e tyre, Mevlan e Bako Dervishi arbritrarisht pa gjyq, për mëritë, cmira apo motive të dobëta dhe për hakmarrje, apo bindjet antikomuniste të viktimave.
Për të justifikuar krimet praktikuan shpifje, falsifikime, mashtrimin e prapaskenat. Ata, në kurriz të viktimave të tyre u bënë pashallarët e vendit.
Gjatë viteve të diktaturës enveriste, si karrieristë arritën në poste të larta dhe u vunë këmbën në fyt e u zunë frymën smokthinjotëve. Ata i shpallën luftë humanizmit, dhe fitoi shtypja e terrori fizik e psikologjik.
Duke qenë të pangopur dekada të tëra, kur bënë ç’deshën, ata përsëri vazhdojnë të njëjtin avaz, duke shpifur e zhgaravitur me shkrimet e tyre në “Zërin e Popullit”. Ata ngacmojnë pa u ngacmuar, ndezin përsëri urat në vend që të heshtin.
Mevlani e Bakoja këta sadistë, personifikim i ligësisë së rracës njerëzore, mbi të cilët rëndon turpi dhe mallkimi i grave shamizeza, nënave smokthinjote edhe sot vazhdojnë avazin e tyre të vjetër: Përdoren për elektorat. Ata jetojnë, me ëndërra për aventura gjakatare.
Është në nderin dhe interesin e kombit që t’u pritet dora e zezë dhe gjuha e nepërkës e të mbërthehen në shtyllën e turpit Mevlanët e Bakot, që të marrë frymë lirisht Shqipëria, për t’u shkëputur një herë e përgjithmonë nga e kaluara e saj katran.

(Për më gjerë lexo: Edison Musaraj “Smokthina dhe Smokthinjotët” Vlorë 2006, f. 84 -86,
dhe gazetën “Balli i Kombit”, dt. 29.2.1996, f.6)

Jaho Leskaj
Agron Deliaj
Feti Rexhepi
Hamit Meçorrapaj
Qerem Leskaj
Fadil Meço
Bardhosh Derri
Edison Musaraj
Brahim Birçaj
Namik Manxhari
Çerçiz Sulaj
Zija Meço
Kaiser Deromemaj
Merko Liçaj
Kujtim Meço etj.

MESAZHET QË NA VIJNË NGA JETA E NJË QËNDRESTARI ANTIKOMUNIST

October 6, 2014 by dgreca

Rreth librit autobiografik të Agim Mustës “85 vjet në katër kohë”/
Nga Enver LEPENICA/
Agim Musta, është shembulli i qëndrestarit e luftëtarit, shembulli i njeriut që na tregon se si duhet jetuar jeta. Ai ka të drejtë të krenohet për udhen që ka përshkruar gjatë 85 vjetëve. Agim Musta, ka ditur të lërë gjurmë të pa shlyera në udhën e jetës, gjurmë që duhet t`i ndjekim ne pasardhësit. Në rininë e tij pati fatin të ushtrojë profesionin më fisnik nën diell atë të mësuesit, edukatorit të brezit të ri.
Dashuria për lirinë te ky njeri ka qenë e para, e përherëshme dhe e përjetëshme, i gatshëm për t`u flijuar dhe martirizuar, prandaj nën terrorin komunist, ai së bashku me të pa harruarit Pjetër Arbënori e Uran Kalakula si dhe me Riza Kuçin, Tanush Kason Karaman Paftalin, nuk u trembën nga vdekja dhe burgu, por krijuan një grup klandestin social-demokrat për të përmbysyr regjimin çnjerzor komunist.
Në këtë mënyrë, këta burra trima shqiptarë dhe largpamës do të digjeshin si qiri, në qelitë e Sigurimit të Shtetit, që të mundnin t`i jepnin sado pak dritë popullit të tyre që vuante nën shtypjen komuniste.
Kështu, këta burra, ndër ta në vijën e parë edhe Pjetër Arbënori e Agim Musta, do të hynin në ardhën heroike të qëndrestarëve antikomunist, që po sakrifikoheshin për t`i bërë dritë popullit të tyre drejt udhës së lirisë.
Në atë sistem, ku mungonte absolutisht liria, të ndërmerrje vepra të tilla si Agim Musta e Pjetër Arbënori, ishte jo vetëm atdhetari, por më shumë se heroizëm dhe optimizëm e shpresë për lirinë e vendit të tyre.
Të burgosurit politik ndër ta edhe Agim Musta, Pjetër Arbënori, Uran Kalakula e të tjerë ishin dashuruar me lirinë dhe kështu ata u bënë legjenda lirije.
Pas daljes nga burgu i zi komunist, Agim Musta, për të nxjerrë bukën e gojës, vuajti në guroret komuniste, më të tmerrshme se ato që përshkruan Viktor Hygo në romanin famëmadh ‘Të mjerët”.
Me përmbysjen e diktaturës komuniste Agim Mustën do ta shohim edhe nje herë në vijën e parë të luftëtarit të lirisë. Liria, shpërthen te ky luftëtar dhe qëndrestar, aftësitë e tij për të dalë në udheheqie të denoncimit të krimeve komuniste, të formimit dhe organizimit të shoqatës të të përndjekurve dhe burgosurve politik.
Por vlerat e vërteta të një atdhetari, të një intelektuali, të një luftëtari qëndrojnë në parimin se nuk duhet të pyesim se ç`farë bëri atdheu për mua, por ç`farë bëra unë për atdheun tim.
Këtu qëndron edhe madhështia e Agim Mustës: aktivizohet në shtypin e përditshëm si publicist, me artikuj të shumtë dhe arrin të botojë 15 libra, me vlerë.
Librat e tij, pasqyrojnë kalvarin e mundimeve të një luftëtari të lirisë dhe nëpërmjet veprës së tij ne njohim kalvarin e vuajtjeve dhe mundimeve të shqiptarëve nën diktaturën komuniste. Në 23 vjet 15 libra nuk janë pak. Nuk është vetëm talenti, prekupimi dhe dashuria për vendin e tij që e bënë Agim Mustën të botojë më shumë se çdo njeri tjetër në një kohë kaq të shkurtër, por mbi të gjitha ai e ndien detyrën që ka ndaj vendit të tij.
Dhe në këtë mënyrë Agim Musta na shfaqet si shembulli njeriut që ndien detyrën ndaj atdheut dhe se si duhet ta bëjmë këtë detyrë duke kapërxyer çdo vështirësi që na del përpara.
Të 15 librat e Agim Mustës përshkohen fund e krye nga rrëfimi të vërtetave të kohës së shtypjes komuniste, nga ideja e denoncimit të krimit dhunës dhe terrorit komunist të ushtruar mbi shqiptarët për gati 50 vjet nga banda terroriste komuniste e Enver Hoxhës, Mehmet Shehut, Hysni Kapos, Spiro Kolekës dhe të tjerë. Ide humane, të së drejtës që shfaqin shpirtin e madh human të Agim Mustës përpara popullit të tij.
E gjith vepra e Agim Mustës nuk përshkohet vetëm nga fakti i treguar me një gjuhë të thjeshtë, por edhe talenti prej tregimtari që e bën lexuesin të mos e lëshojë librin e tij pa i shkuar deri në fund. Le të përmëndim këtu vetëm esenë ”Gjenerali i zi Nevzat Haznedari” ku vetëm në pak faqe, jep një botë të tërë, të krimit komunist mbi shqiptarët, forcë e madhe treguese, rrënqethëse dhe që të lë mbresa për tërë jetën. Këtë kriminel legjendar mendohet se shokët e tij komunist e helmuan në vitin 1974, për të zhdukur një arkiv të gjallë krimesh.
Edhe sot pak kush është kujtuar të çmojë veprën e Agim Mustës, por këto libra dhe heronjtë që përshkruan me dashuri Agim Musta janë pjesë vendimtare e historisë sonë, janë rezistenca dhe kundërshtimi regjimit diktatorial komunist
Kështu i përcolli gjith ditët dhe vitet Agim Musta deri më sot, më shumë të vrazhdëta se të kthjellta, kur del para botës shqiptare me veprën e pesëmbëdhjetë, “85 vjet në katër kohë”, një dëshmi tjetër një thirrje bashkvuajtësve të tij, që të bëjnë detyrën e fundit ndaj atdheut: të lënë kujtimet e tyre.
* * *
Agim Musta, po na lë në një libër jetshkrimin e tij, por nuk ka mundur ta bëjë mbasi ai në fakt na flet më shumë për ngjarje dhe fenomene të shoqërisë, për jetën e shumë personazheve që ai ka takuar gjatë udhës së gjatë të jetës së tij. Në fakt Agim Musta ndërsa niset të na tregojë jetën e tij na ka treguar jetën e shoqërisë, dinamikën e ngjarjeve që kanë shoqëruar jetën e tij, apo që ai vetë ka vuajtur, apo është gëzuar, në kohët të cilat ai ka jetuar:
Koha e Monarkisë, ku ai përshkruan vendlindjen e tij Gjirokastrën, pak fjalë për paraardhësit, gjyshërit dhe prindrit, pastaj na flet për kryengritjen e Et`hem Totos.
Pushtimi italian, pasi flet për pushtimin, ai nuk harron të evidentojë edhe fillimin e krimeve komuniste që gjatë luftës, në Gjirokastër, kështu p.sh. profesor Tare Kalos, pasi i bënë shosh trupin me plumba, nuk i lejuan motrat dhe të afërmit ta varrosin, por e hodhën në një përrua për ta ngrënë egërsirat!
Vendosja e diktaturës komuniste. Ky është kapitulli më i gjatë i librit jo vetëm se janë vitet më të shumta ku ka kaluar jetën Agim Musta, por veçanërisht sepse atij i dhemb zemra për vuajtjet e mjerimet e popullit në këtë periudhë krimi terrori dhe dhune. Sepse ai e ka të mbushur zemrën e tij me ngjarje të pa fundëme që ai nuk do t`i marrë me vete në botën e përtejme.
Kjo është pjesa kur autori flet për ideologji kriminale që fillon me rrahjet që bëjnë komunistët në shkollë, për bijtë e reaksionarëve! Me shumë interes janë ngjarjet që ka jetur dhe treguar si gjyqi special i vitit 1945, vrasja e Nako Spiros, bomba në ambasadën sovjetike, dhe më rëndësishmja formimi i Grupit Social-demokrat nga: Uran Kalakula, Riza Kuçi, Tanush Kaso, Karaman Paftali dhe vetë autori librit dhe bashkimi këtij grupi me të pa harruarin Pjetër Arbënori, i cili shkëlqeu me madhështi në çdo fush ku e hodhën dallgët e jetës së vështirë.
Në ferrin e burgjeve dhe kampeve të përqëndrimit, ku ka vuajtur autori, të ngritura në kohë paqie, ai na përshkruan ata personazhe që me qëndresën e tyre, me diturinë dhe humanizmin, jo vetëm kishin ditur t`i qëndronin vujatjeve dhe mjerimeve, por digjeshin për të bërë dritë, për të dhënë shpresë për një sistem dhe jetë më të mirë. Ai përshkruan me dashuri: Të pa thyeshmin Samo Dangëllia, mësuesin dhe poetin Gjërgj Komnino, profesor Foto Balën, desantin Muhamet Hoxha, Vera Demën, Doktor Kalivopulli e Gjergj Kokoshin që vdiqën në burg, etj.
Këta janë në fakt perrsonazhet kryesor të këtij libri që janë varrosur me kohë, por që kujtimi i dashurisë së tyre për lirinë që na sjell Agim Musta na i kthen ata të gjallë.
Autori gjatë episodeve të ndryshme na paraqet botën e skamjes dhe mjerimit komuniste, që marrin përmasa të mëdha në burgjet dhe kampet e përqëndrimit.
Edhe pse lexuesi mbetet i trishtuar, nuk është faji i autorit, por i realitetit të kohës së dhimbjes së madhe, komuniste.
Kapitulli i fundit i librit është tranzicioni demokratik, pjesa më e dashur e jetës së Agim Mustës, ku ai sheh të realizuar ëndërrën e tij për një sistem demokratik, ëndërr për të cilën vuajti një komb i tërë. Autori na përshkruan aktivitetin e tij se si ai doli edhe një herë në vijën e parë të luftës për përmbysjen e diktaturës komuniste, se si luftoi e punoi në krye të shoqatës së të burgosurve politik.
Në fakt nëpërmjet jetës së ngjarjeve dhe personazheve ai na lë të kuptojmë edhe jetën e tij: jetë e një luftëtari dhe qëndrestari antikomunist.
Kjo është shkurtimisht përmbajtja e këtij libri.
* * *
Rëndësia, veçoria dhe vlera e veprës së Agim Mustës, qëndron në faktin se ai me zgjuarsinë që e karakterizon, ka shfrytëzuar dosjet e gjalla, të burgosurit dhe të persekutuarit politik, te të cilët ka ditur të vjelë prej tyre faktet tronditëse të vuajtjeve dhe mjerimit që ata kaluan nën diktaturën komuniste, apo në burgjet famëkeq të Burrelit apo Spaçit, të Maliqit apo Qafëbarit, apo të mbi 100 burgjeve që ai, Agim Musta, i ka përshkruar si askush tjetër në librin e tij ” Burgjet e shtetit burg”
Këta njerës që vuajtën ferrin komunist nuk kanë ikur nga kjo botë pa lënë kujtimet e tyre, falë shërbimit të shquar që Agim Musta i bëri historisë sonë.
Evidentimi i fakteve të krimit, dhunës dhe terrorit komunist nëpërmjet atyre njerëzve që i vuajtën është shërbimi më i madh që Agim Musta i bën historisë së atdheut të tij.
Në veprën e Agim Mustës ashtu si edhe në këtë libër, lexuesi psherëtin dhe rënkon me dhimbje ashtu si edhe vetë autori.
Mesazhet që na vijnë nga libri Agim Mustës janë ato se si duhet jetuar jeta: në luftë të përditëshme, për t`i shërbyer atdheut tënd, në luftë për të jetuar me dinjitet dhe krenari, për të kaluar një jetë që kur t`i kthesh sytë pas të krenohesh për udhën në të cilën ke ecur, jeta e një qëndrestari e një antikomunisti që nuk i humbet shpresat asnjeherë edhe në errësirën e burgut të Burrelit.
Libri nuk është thjesht një libër kujtimesh, por që ka në themel vokacionin e të drejtave të njeriut si dhe dinjiten human, si e gjith vepra e tij e më parshme.
Autori edhe në këtë vepër na paraqitet me stilin e tij tregimtar të thjeshtë të kuptueshëm dhe emocional, stil i nevojshëm për lexuesin për të mos u shkëputur nga ideja dhe ngjarja dhe për ti përjetuar ato, duke marrë prej tyre mesazhet e vevojëshme.
Vlera krijuese e kësaj vepre qëndron në përshkrimin e fakteve dhe provave jetësore aq të nevojëshme dhe të domozdoshme për historinë tonë për të mos harruar asnjëeherë të kaluarën.
E gjith vepra e Agim Mustës ashtu si edhe ky libër synon të çlirojë shoqërinë nga zakoni i skllavërisë që u rrënjos dhe mbeti në sjelljen dhe gjykimin e popullit tonë, nga ideologjia komuniste.
Libri pasqyron edhe themelimin e shoqatës së të burgosurve dhe të përndjekurve politik, me fotografi të shumta. Aktivitetin e kësaj shoqate brenda dhe jasht vendit, dhe kjo është pjesë e historisë së ditëve tona e shkruar në kohën që shumë protogandist të atyre ngjarjeve janë gjallë dhe mund të bëjnë vrejtje dhe sygjerimet e tyre.
Përfundimisht do të thoshim se nga vepëra ”85 vjet në katër kohë” që po analizojmë shohim të çlirohet një forcë e madhe mbinjerzore për të qëndruar e luftuar në dallgët e jetës ashtu si ka vepruar edhe autori këtij libri i nderuari dhe i respektuari Agim Musta.
Në jetën e përjetëshme njeriun nuk e përcjellin, as gruaja, as vajza as djali, por veprat e tij dhe Agim Musta ka lënë plot 15 vepra të cilat do ta përcjellin dhe pasardhësit do ta kujtojnë gjithmonë si njeriu që jetën e tij e shkriu për ideale të larta të të drejtave të njeriut.

KUSH ISHIN 43 PREFEKTËT E QARKUT TË VLORËS GJATË NJË SHEKULLI

September 10, 2014 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia/
1.43 prefektë nëpër udhë përshkimin 100 vjecarë të studiuesit Enver Memishaj Lepenica nga vitet 1912-2012, kanë qeverisur qarkun jugperëndimor të Vlorës.
Trandje historike megjithë gjatësinë e shekujve të tyre kanë datime. Ato zbresin,në fakt varen nga mjegullinat nëpër kohën tonë,mbi 100 vjet më parë, zbradhen.Atëherë, Vlora në suazë të qafës së Topit dhe detit ka ruajtur formën e vet,qyteti dhe qarku deri në kilometrin e fundit.Qarthuar brenda këtij elipsi gjërash,horizonti shfaqet në orbitë.Studiuesi Enver Memisha Lepenica ka sjell dokumente të reja për ata që kanë qeverisur qarkun e Vlorës. Të 43 prefektët e qarkut të Vlorës.
Për 500 vjet llogaritet guaska e rëndë e perandorisë osmane.
Gjatë kohës se pushtimit te Shqipërisë nga Turqia,shkruan E.M.Lepenica, Vlora ka qene nënprefekture (Kaza), qe varej nga Berati qe ishte prefekture (Mutesarifllek) dhe Berati vete varej nga Janina qe ishte vilajet.Sipas sistemit administrativ të asaj perandorie, në ndarjet administrative të sipërme, funksiononte një këshill i përberë prej nëpunësve të lartë, të vendit, dhe prej katër anëtareve te zgjedhur prej popullit me vota te tërthorta. Kjo forme e këshillit administrativ funksionoi afërsisht edhe në kohën e mbretërisë shqiptare. Në vitet e fundit të pushtimit të Vlorës nga Perandoria. Në vitet e fundit të pushtimit të Vlorës nga Perandoria Otomane, thotë E.M.Lepenica,shërbyen në Vlore si kryetare bashkie:Në vitin 1900, Shahin Kolonja. Në vitin 1902, Ali Spahi Malindi. Në vitin 1905, Ali Radhima. Ne vitin 1906 – 1908, Abas Mezini. Në vitin 1908,Ibrahim Abdullahu. Në vitin 1909- 1912, Xhemil Bej Vlora.Në vitin 1912,Jakup Agalliu dhe kryekatundar.Ibrahim Abdullahu.
Në vitin 1911, para shpalljes së Pavarësisë Kombëtare, prefekt i Vlores ka qene Ajet bej Libohova. Emërimin e tij prefekt e shpjegon Prof. dr. Pellumb Xhufi: “Myfit bej Libohova ka pare gjithnjë interesat e tij dhe asnjëherë interesat e atdheut të tij. Në vitin 1911, kur shqiptaret në Jug, morën armët dhe kërkuan lirinë dhe pavarësinë e Shqipërisë, Myfit bej Libohova me ndjenja osmanofile dhe nën ndikimin e qarqeve shoviniste greke, ndërhyri për të sabotuar kryengritjen duke mashtruar me premtime krerët e sajë. Myfit beu që ishte deputet, i shkruante Portës: “Toskëria është me ju!” Për këto merita Porta e Larte pranoi të hapte një shkolle fillore ne Gjirokastër dhe te emëronte vëllain e tij Ajet bej Libohovën, kajmekam, prefekt, të Vlorës”.”
Me rënien e guaskës osmane kur pritej të ndodhte riparimi i kohës,vërshuan,fqinjët serbet,ushtri që infektonin vdekje. Pushtime pushtuesish ndërmerren ekspedita ndëshkimore në tokat e shqiptareve.
Grekët,malazezet, austro-hungarezët,francezët,italianët vërshuan nëpër kohën turbulluese të viteve ‘14-‘20,kurse në kohën pushtuese të luftës së dytë, fashistët e përtej detit dhe nazistët e Rajhut të tretë. Në këtë babiloni pushtuesish,pushtimet sillnin kohë të tmerrshme pushtimi .Ata,që janë të pushtuar e dinë se çfarë ngjyre ka në të vërtetë,pushtimi. Në këto kushte, çdo popull do ta kishte humbur toruan. Dhe e humbën mjaftë kombe. Ndërkaq mbijetuam deri së fundit ata të Kosovës ,viti intervenimit të NATOS ,përpara këtyre katastrofave,ku riparimi bëhej gjithmonë e më i vështirë,e shtuan qëndresën duke shtuar edhe shumëzimin.
Duke vijuar më tej studiuesi Lepenica sjell kohën e shpallesh së indipedencës së shtetit :Pavarësia dhe hapat e pare te shtetit shqiptar. Qeveria e Vlorës proklamoi ne gazetën zyrtare te saj “Perlindja e Shqipërisë”, dt. 22 nëntor- 13 dhjetor 1913,”Kanuni i përshtatshëm i administratës civile te Shqipërisë”.Kanuni përcaktonte ndarjen administrative: prefektura, nënprefektura, krahina. Prefekti ishte titullari me i larte i prefekturës. Autori na sjell në vëmendje:Vlora është shpallur për here te pare prefekture, duke pasur ne administrim edhe Fierin, nga qeveria e përkohshme e Ismail Qemalit në vitin 1912 dhe po këtë vit u emërua edhe prefekti i pare i saje ne Shqiperine e pavarur, Refo Capari nga Cameria, i cili nuk mundi te arrinte ne Vlore per shkak te bllokimit te rrugëve nga Greqia, ne këtë situate u emërua Ahmet Durmish Xhafaj nga Karbunara e Vlorës. Komisioni Ndërkombëtar i Kontrollit hartoi kushtetutën e pare te shtetit shqiptar qe u quajt” Statuti Organik i Shqipërisë” i përbëre nga 17 kapituj. Sipas kësaj kushtetute, vendi ndahej ne 7 sanxhaqe: Elbasani,Shkodra, Dibra, Durrësi, Berati qe përfshinte dhe Vlorën, Korca dhe Gjirokastra. Kjo ndarje administrative mbeti ne fuqi edhe kur erdhi në Shqipëri princ Vidi, pra Vlora ishte nënprefekturë, qe varej nga Berati. Ky veprim i revoltoi vlonjatet. Patrioti Muco Qulli aso kohe në Vlore shkruante: „Vlora pas shume te’ mirave qe ka, kurdoherë e ka dëftyer sheshazi dashurinë patriotike dhe guximin trimëror. Vlora e përshëndeti, Vlora i tha tungjatjeta flamurit te shenjte” te Shqipërisë qe ishte kthyer prej Durrësit kryeunjur. Vlora i tha: lartësohu o shenje e bekuar e kombit”.
Pavarësisht nga kundërshtimet me 25 prill 1914 u publikua ndarja administrative e Shqipërisë në shtatë prefektura: 1.Shkodra, 2.Elbasani, 3. Durresi, 4. Berati, 5. Korca, 6. Gjirokastra, 7. Drini. Vlora mbetej nënprefekturë dhe varej nga Berati si ne kohen e Turqisë. Me pas me datën 2 maj 1914, me urdhër te Mbretit Princ Vidit Vlora u shpall prefekture dhe prej asaj kohe mbeti e tillë.
Gjate kohës se pushtimit nga Italia 1915 – 1920.Vlora u pushtua prej Italisë me 25 dhjetor 1914 dhe gjate kohës pushtimit, aktet e prefekturës nënshkruheshin nga prefekti, këshilltari italian, sekretari i përgjithshëm Ali Asllani dhe prej Imer qe ishte caktuar si sekretar i këshillit administrativ; por që ne Këshill nuk ekzistonte, pasi vendimet dhe aktet e prefekturës interesin e pushtuesit Italian. Në prefekture, si përkthyes ishte një ermen i quajtur Enriko Komaski ish gjyqtar në kohen Turqisë. Rishpallja e Pavarësisë se Shqipërisë në vitin 1920. Në përfundim të Luftës së Pareë Botërore, shqiptaret për të shpëtuar Shqipërinë nga copëtimi i fqinjëve, në janar te vitit 1920, mbajtën Kongresin e Lushnjës dhe bënë Luftën e Vlorës, 5 qershor deri 2 gusht 1920, duke rishpallur Pavarësinë Kombëtare. Ata formuan qeverinë me në krye Sulejman Bej Delvine dhe morën masa për riorganizimin e brendshëm të vendit.Ligji i pare organik “Për prefektin”, u hartua ne vitin 1923. Prefekti sipas atij ligji varej nga Ministria e Punëve te Brendshme.
2.
Dokumenti më i rëndësishëm është jo vetëm jetëshkrimi i personaliteteve, që kanë udhëhequr qarkun jugperëndimorë, por edhe të dhënat, që flasin për :Prefektët që vdiqën në atdhe,prefektët që u pushkatuan pa gjyq dhe me gjyq. Prefektët që vdiqën në burgjet komuniste. Prefektët që vdiqën në emigracion.Prefektët që ranë dëshmorë për lirinë e atdheut.
Në kategorinë e parë studiuesi Lepenica ka përfshirë të gjithë prefektët që vdiqën në atdhe. Lista që sjell studiuesi E.M.Lepenica përfshinë:Ahmet Durmishi 1937; Rauf Fico 1944; Fehim Leskoviku 1954, i internuar; Osmen Haxhiu 1937, i persekutuar; Zenel Prodani 1969, i burgosur; Faik Bregu 1972, i internuar nga fashistet, i persekutuar nga komunistet; Halim Gostivari 1927; Rustem Ymeri 1972, i persekutuar; Rasim Kalakula 1938; Abedin Nepravishta 1975, i internuar nga fashistet, i burgosur dhe internuar nga komunistet; Abdurrahim Hoxha, 1946, i persekutuar; Tafil Boletini 1970, i persekutuar nga UDB-ja dhe komunistet shqiptar. Në një listë tjetër janë përfshirë :Prefektët që u pushkatuan pa gjyq dhe me gjyq.
Në territorin e kësaj liste janë emrat :Qazim Koculi 1943,Niman Ferizi 1937, Qazim Bodinaku 1939,Zef Kadarja 1945,Lele Koci 1943,Vizhdan Risilia 1947.
Prefektët që vdiqën në burgjet komuniste. Qazim Kokoshi 1947; Ismet Kryeziu 1952; Sadik Metra 1955. Prefektët që vdiqën në emigracion.Refo Capari 1944; Nexhip Basha 1952; Bajram Fevzi 1928; Vasil Kalluci ?; Faik Quku 1963; Vehip Runa 1957; Ahmet Myftari ? Prefektët qe ranë dëshmorë për lirinë e atdheut.Johan Thomson 1914, Seit Qemali me te birin Sezaiun 1944, Dulejman Cela 1943.
Lista e prefektëve të Vlorës në 100 vjetët e fundit.

PREFEKTÈT E QARKUT TE VLORES GJATE 100 VJETEVE 1912 – 2012

Periudha 1912 – 1938, ngritja dhe konsoiidimi i shtetit shqiptar

Refo Capari (autor i tekstit te Hymnit te Federates “VATRA),Camèri, 1884- 1944
Nuk e ka ushtruar detyren.
2 Ahmet Durmishi Karbunare, Vlorc. 1872-1937 1912- Gusht 1913
Rauf Fico Jemen, Arabi, 1881-1944 1.2.1914-30.4.1914 – 1925
Nexhip Basha Peje, 1877 – 1952 1.5.1914-30.10.1914
Fehim Leskoviku Leskovik, 1861 – 1954 Gusht 1913-1.5.1914
Osmèn Haxhiu Vlore. 1885 – 1937 1.11.1914- 22. 2.1917
Seit Qemali Kaninc. Vlorè. 1881 – 1944 22.2.1917- 1.9.1920 ■
Qazim Kokoshi Vlorc, 1882 -1947 15.6.1920-5.4.1921
Qazim Koculi Kocul, Vlorc, 1883-1943 1921
Bajram Fevziu Kolonjè, 1884 -1928 22.1.1922-10.8.1923
Zenel Prodani Kolonjè, 1886-1969 1.11.1922
22.12.1927-25.8.1930
1 Faik Bregu Libohovè, 1884- 1972 11.8.1923 – 11.10.1923
Halim Gostivari Gjakove, 1878 -1927 18.1.1924- 30.6.1924
Niman Ferizi Gjakove, 1892 – 1937 1.7.1924-31.12.1924
Qazim Bodinaku Tirane, 1894- 1939 Shtator 1922-1.11.1922
17.5.1925 -24.2.1926 – 1927
Dulejman Cela Patin. Burrel, 1894 – 1943 Zévendès 1926 – maj 1926
Rustem Ymeri Dibcr. 1897 – 1972 Mai 1926-23.12.1926
Vasil Kalluci Lunxhcri, 1885 – ? 1.1.1925 -20.1.1925
23.12.1926-8.4. 1927
Rasim Kalakula Gjirokaster, 1884-1938 9.4.1927»
Zef Kadare Shkodèr. 1892 – 1945 22.12.1927-25.8.1930
Ismet Kryeziu Gjakove. 1888 – 1952 1928 – 31.12.1930
2 Abedin Nepravishta Kuc. Vlore, 1889 -1975 1931 – 10.9.1933
Sadik Metra German, Mat, 1884-1955 1 1.9.1933 -1936
Abdurrahim Hoxha 1878 – 1946 1937-qershor 1939
Periudha 1939- 1944 pushtimi nazitashist

Faik Quku
Shkodèr, 1899 – 1963 .6. 1939-31.7.1941
Tafil Boletini Boletin, 1888- 1970 1.8.1941 -30.10.1941
Lele Koci Labovè, 1891 – 1943 19.1.1942-5.1.1943
Veip Runa Nivic, Kurvelesh. 1895-1957 1942
Ahmet Myftari Mat, ? 6.1.1943-30.9.1943
Vizhdan Risilia Risili, Vlorc, 1900 – 1947 1.10.1943 -1.11.1944

Periudha 1945 — 1990, gjate diktaturés komuniste

Periudha 1991-2012, gjate ndérrimit te demokracise

Bahri Shanaj Gracan, Mallakaslér. 1943 1.7.1994-15.1.1997
Afrim Haci Borsh, Sarandè, 1933 15.1.1997-31.5.1997
Tare Hamò Vlore, 1945 1.8.1997 -30.11.2001