Enver Lepenica – Page 2 – Dielli

Dosja e krimeve të Mehmet Shehut

November 2, 2016 by dgreca

MEHMET SHEHU, KY PËRBINDSH I KUQ, ËSHTË RASTI MË TIPIK I DENATYRIMIT TË PERSONALITETIT NJERZOR/

Bijtë e Stalinit, jemi ne/

Që derdhim gjakun anë e mbanë/

Që të valoi përmbi dhe/

Flamuri drapër e çekan! ?/

Nga Enver Lepenica/

Praktika e falsifikimit të historisë, ka dështuar në arritjen e qëllimit./

Falsifikimi i historisë është i vjetër sa vetë bota dhe njeriu, po e vërteta gjithmonë ka triumfuar. Po ta dinin këtë gjë kaq të thjeshtë komunistët shqiptarë, nuk do të kishin marrë mundimin të fallsifikonin dhe mbulonin me harresë histrinë, siç vepruan dhe siç veprojnë edhe sot me Organizatën Balli Kombëtar.

Me hyrjen në skenën politike të Partisë Komuniste u anulluan dhe u falsifikuan të gjitha marrëveshjet politike, vula ju vu me prishjen e marrëveshjes së Mukjes, e pikërisht këtu e ka fillesën tragjedia vëllavrasëse e popullit shqiptar dhe veçanërisht e Ballit Kombëtar.

Pavarsisht se bota nxitonte drejt progresit, komunistët shqiptarë nxitonin të fshinin dhe të harronin historinë. Kështu u fshinë emra të njohur si At Gjergj Fishta, Mid`hat Frashëri, Faik Konica, Skënder Muço, Hysni Lepenica, emrat e tyre u ndaluan të ziheshin me gojë!

Ndërsa për Ballin Kombëtar u nxit dhe u propagandua ti visheshin cilësimet më të ulta: tradhëtar, kolaboracionist, vidhnin, rjepnin, vrisnin, hanin pula tej, etj.e ndermjet tyre edhe atdhetari dhe luftëtari i lirisë Bektash Bej Cakrani etj.

Kështu pra komunistët nuk shfaqen vetëm si kriminelë të pa shpirt por edhe injorant, sepse që kur u krijua bota fshirja nga historia nuk ka patur sukses dhe nuk i ka qëndruar kohës.

Po t`i kthejmë sytë nga antikiteti dhe Egjypti:

Faraoni Akhenaton, ia fshiu emrin kundështarit të tij Amon, emri të cilit gjëndej në të gjitha monumentet e Egjyptit.

Mbretëresha Hatshepust, u zhduk nga historia kur thjeshtri sajë Thutmose, mori fronin në shekullin e XV, para krishtit. Thutmose, hoqi imazhin e Mbretëreshës, prej monumenteve, reliefeve, statujave etj.

Në botën romake shkatërrimi i imazheve bëhej me dekret qeveritar. Maksimiani, ju nënshtrua këtij dekreti në vitin 311 pas Krishtit. Pas vrasjes së perandorit Kaligula në vitin 41 tempujt dhe imazhi tij u shkatërruan.

Ne epokën e mesjetës dhe Rilindjes Europiane, njerzit u dogjën të gjallë për t`u bërë hi dhe për tu harruar emri dhe vepra e tyre. Të njëjtën praktikë ndoqën nazistët, fashistët dhe komunistët, por një praktikë e tillë dështoi në arritjen e qëllimit.

Pavarësisht nga këta shembuj, komunistët nuk mësuan asgjë nga historia dhe praktika e imazheve të ndaluara, lulëzoi në epokën e komunizmit.

Ne ende sot i dimë emrat dhe veprat e atyre që u dogjën të gjallë në mesjetë, u dogjën të gjallë nga komunistët, u burgosën ose pushkatuan nga komunistët, ata nuk u hoqën nga analet e historisë.

Një prej këtij rasti është edhe Organizata e Ballit Kombëtar, që mbeti në kujtesën e popullit të tij.

A duhet bërë lufta me matufët komunistë?

Në luftën me matufët komunist, ne nisemi nga parimi se nuk mund të lihet krimi të rindërtohet nga harresa e historisë, njëkohësisht liria vjen prej këtij denoncimi ndaj krimeve të komunistëve, dhe të komunistëve të ditëve tona në veçanti, të shërbëtorëve ose skllevërve të Enver Hoxhës dhe Mehmet Shehut.

Ka ardhur koha që ne shqiptarët duhet të kuptojmë se komunistët i bënin heronjtë nga hiçi ose i bënin heronj me dekret. Të tillë janë edhe disa heronj të popullit si Rexhep Kolli ishte zv/ministër i brëndshëm kriminel legjendar, po kështu Mehmet Shehu, Hysni Kapua, Marta dhe Prenda Tarazhi, dy kunata, spiunuan njerzit e familjes tek Sigurimi i Shtetit dhe ato gjetën vdekjen dhe për këtë shërbim u shpallën Heroina të Popullit.

Matufët komunistë akoma nuk e kuptojnë se kanë vdekur, si ideologji, si politikë, si filozofi dhe si publiçistë, sepse arsyeja e parë dhe e fundit se përse vdes një publiçist është mbarimi i motiveve morale për të ngritur zërin.

Shkrimtari Bashkim Shehu, djali terroristit Mehmet Shehu ka thënë për komunizmin se: “Arritja më e madhe e diktaturës komuniste është se i bëri njerzit të kuptojnë se sa e keqe është diktatura komuniste”. [1]

Komunistët vuajnë që të jenë të dashurit e popullit dhe të verbuar nga kjo vuajtje, ata janë të gatshëm ta flijojnë popullin në emër të famës së tyre politike dhe për të mbetur përjetë në pushtet siç bënë për gati 46 vjet.

Sot langojtë që kanë dalë nga sokaku i të marrëve të Gjirokastër, ku lindi dhe u rrit shoku Enver Hoxha, u janë dherdhur viktimave të tyre dhe Ballit Kombëtar duke lehur, shpifur dhe mbrojtur krimet e Mehmet Shehut.

Llogjika e tyre thotë se pushkatimi dhe therja me thikë e 67 fshatarëve myzeqarë më 1 tetor 1943 ishte krim, masakër, por nuk ishte krim!!! A mund të mnbrohen krimet e tyre me këtë arsyetim, pra edhe ishte edhe s’ishte?

Këto ditë komunistët kanë shpërthyer me lumë sharjesh, shpifjesh dhe mallkimesh kundër Orgamnizatës së Ballit Kombëtar, duke përdorur fjalorin që etrit e tyre kishin përdorur në gjyqet pa fund të viteve 1945 – 1949, kundër ballistëve që I shkuan në plumb dhe litar.

E veçanta e gjithë vrerë vjellësve komunist është mungesa e fakteve, ata gjykojnë edhe sot me mëndjen e kriminelëve Enver Hoxha dhe Mehmet Shehu: Çdo kundështar është armiku jonë!

Matufët komunistë, po të lexonin, do ta gjenin përgjigjen për Ballin Kombëtar në dokuemtat e panumurta në arkivin e Shqipërisë, të Italisë, të Anglisë, të Jugosllavisë etj si dhe në gazetat e kohës.

Duke njohur natyrën e langojve komunist që janë bërë vetëm për të lehur, qëllimi këtij artikulli nuk është për tu mbyllur gojën atyre, por për të parashtruar faktet historike për Mehmet Shehun aq san a lejojnë kufijt e një artikulli, dhe gjykimi i mbetet popullit.

Vepra e Ballit Kombëtar qëndron mbi bazamentin e fortë atdhetar, që ka të bëjë me lirinë dhe shtetin shqiptar, prandaj ajo nuk tundet nga lehjet e langojve.

Pavarësisht nga të gjitha këto komunisti Qemal Klosi e dënoi me vdekje Bektash Bej Cakranin, një plak 74 vjeçar. Në Francë Komandanti Suprem i Mbrojtjes Filip Peten, tradhëtoi vëndin dhe ua dorzoi Francën Gjermanëve. Pas luftës ai u dënua me vdekje. Presidenti Sharl de Gol për shkak të moshës së madhe dhe kontributit të tij gjatë Luftës së Parë Botërore ja fali jetën, ndërsa komunistët nuk dinin të falnin.

Ka disa arsye që komunistët tmerrohen prej emrit famëmadh të Ballit Kombëtar:

E para se në krye të Ballit Kombëtar ishte Mid’hat bej Frashëri dhe sipas komunstëve bejlerët dhe agallarët janë armiq të popullit, gjakpirës paçka se ata kanë sakrifikuar tërë jetën për kombin, kanë sakrifikuar pasurinë e tyre, dhe ishin ata që e bënë Shqipërinë.

E dyta me daljen në dritë të emrit dhe veprës së Ballit Kombëtar dalin në shesh krimet çnjerzore që komunistët dhe në veçanti ata të Mallakstrës me në krye Mehmet Sehun, Hysni Kapon, Qemal Klosin e Bilbil Klosin kanë bërë ndaj fshtarëve të tyre.

E treta me ndriçimin e historisë së Ballit Kombëtar dalin në shesh krimet e hatashme e të lemerishme të komunistëve e në veçanti të atyre të Mallakastrës.

Një ndër krimet më të mëdha është denatyrimit i personalitetit njerzor duke e ndarë famijen, duke vënë të spiunojë gruan kundër burrit, vëllanë kundër vëllait, nipin kundër dajos, mbesën kundër tezes etj., siç do të paraqesim faktet këtu më poshte.

Mësimi i të vërtetës historike, shmangia e politikës përçarëse, është detyra e njerzëve të ditur, që rrit dashurinë për atdheun

Mehmet Shehu si tradhëtar i popullit të tij.

Tradhëtia është krimi më i madh që mund të bëhet kundër atdheut. Shumë autorë tradhëtinë ndaj atdheut kur ajo bëhet nga njrës që kanë pushtet e quajnë tradhëti të lartë. Në historinë e njerzimit janë tipike pesë tradhëti: Juda që tradhëtoi Krishtin, Bruti vrau pabesisht Jul Cezarin, Peten, komandanti suprem që u dorzoi Gjermanëve Francën në vitin 1940, Kuisling, themelues i Partisë Fshiste Norvegjeze që formoi një qeveri bashkëpunuese me gjermanët, Arnold, gjenerali amerikan që tradhëtoi popullin e tij dhe u bashkuar me anglezët në vitin 1770.

Tradhëtia më e madhe e botës vlejti vetëm 30 monedha argjendi, me të cilat mund të blije në atë kohë vetëm dy dele. Këtë shumë i paguan Judës që të dorzonte Jezu Krishtin. Të nesërmen Juda Iskarioti u pendua, ua ktheu paratë priftërinjëve dhe i penduar vari veten.

Sot Juda është bërë sinonimi fjalës tradhëti.

Kjo është historia botërore, po të kthehemi në vëndin tonë tradhëtia që Mehmet Shehu bëri ndaj vendit të tij e kalon Judën, Brutin, Peten, Kuislingun, Arnoldin ose të gjith të marrë së bashku.

Tradhëtari Juda u pendua të nesërmen dhe vari veten. Mehmet Shehu nuk u prejt asnjherë gjatë jetës tij duke vrarë e prerë vëllezërit e tij shqiptarë, nuk u pendua asnjehërë për veprat e tij, edhe pas vdekjes ai i shkruante Enver Hoxhës vazhdoni udhen time!

Mehmet Shehu, ishte një përbindsh i rracës njerzore.

Ai urdhëroi ekzekutimin dhe shfarosjen e trimave dhe nacionalistëve të Mallakstrës. Mizoria e tij ndaj mallakastërjotëve dhe popullit shqiptar i kaloi kufijtë e mendjes njerzore, që nga viti 1942, kjo bishë e egër nuk u ngop asnjëherë me gjak shqiptari të pafajshëm. Edhe bisha më egër e shqyen gjahun dhe rri e prehet, përbindshi Mehmet Shehu nuk u prejt asnjëherë deri sa dha shpirt nga shokët e tij komunistë, në vitin 1982, për krimet që kishte bërë.

Pabesinë Mehmet Shehu e kishte të trashëguar nga i ati, Shehu i Çorrushit, se ai për tu bashkuar e përfituar nga bashibozukët e Haxhi Qamilit, më 15 mars 1915, tradhëtoi krahinasit e tij Ismail Klosin, babanë e Qemal Klosit, Hajredin Fratarin, dhe Baki Gjirokastrën dhe ua dorzoi bashibozukëve të Haxhi Qamilit të cilët i pushkatuan pas një muaji në Berat.

Këtë të vërtetë të kobshme e gjejmë në kujtimet e Petrit Velajt, por na e vërteton edhe vetë shoku Enver Hoxha, i cili kur shkoi në Vlorë për të “shpartalluar” të ashtuquajturin prej tij Fraksionin e Vlorës, bujti edhe në shtëpinë e Shehut të Mallakastrës, babait të Mehmetit dhe veç të tjerave zhvilloi këtë bisedë me të:

“- More këta qena, {Bektash Bej Cakrani, Tefik Sfiri, Besim Belishova etj}, janë për t`u pushkatuar, – tha Shehu. Ah, kur s`ua shuajti rracën Haxhi Qamili.

-Pse e njihje Haxhi Qamilin? Mos ke qënë gjë me të ? – e pyeti Enver Hoxha.

-Me të kam qënë, – tha me krenari Shehu, – se ai ishte kundër bejlerëve dhe unë ata as nuk i shihja, e as nuk i shoh dot me sy.” [2]

Të njëjtën gjë pohon edhe Beqir Ajazi për kriminelin e Mallakastrës, babanë e Mehmet Shehut. Në një vizitë që Mehmet Shehu bëri në burgun e Tiranës i drejtohet Hafiz Sherfi Langut, duke i thënë se ti ke tradhëtuar atdheun dhe Hafizi ja priti Mehmet Shehut flakë për flakë:

“ Hajër… Në senen 1912, kur kam ardhë nga Shkupi për në Vlonë, ku do ngrifshim flamurin, kam bërë 12 ditë rrugë, nga Shkupi në Mallakastër dhe po në këmbë kam shkuar në Vlonë. Këtë rrugë e kam bërë i veshur si grua me çarçaf e me perçe, nga frika se, po të më zinte yt atë, Sheh Ismaili, që ishte komandant i turkomanëve, më varte më ndonjë degë përralli”. [3]

Një personalitet i shquar Ali Këlcyra konfirmon gjithashtu: “Udhëheqësit e rebelëve të Haxhi Qamilit u dënuan me vdekje me përjashtim të Shehut të Corrushit e disa shokëve të tij të cilët shpëtuan, falë ndërhyrjes së Sami Vrionit, dhëndërr i Esatit dhe guvernator i atëhershëm i Beratit…

Krimineli Mehmet Shehu, nuk nguroi që ta vriste shpëtimtarin e të atit, Sami Vrionin, kur iu paraqit rasti”.[4]

Në kalvarin e gjatë që kaluan mallakastriotët dhe populli shqiptar në burgun Shqipëri të kriminelëve Enver Hoxha, Mehmet Shehut, për nga egërsia e krimeve dhe sadizmi me të cilin ata i kryenin krimet ua kaluan së tepërmi edhe kampeve naziste, sipas dëshmive të vet atyre që i provuan.

Një oficer i Sigurimit të Shtetit ka deklaruar se: “Mehmeti… e dinte se si mund të bëhen njerzit të dëgjuar, duke vrarë dhe duke prerë me bajraktarizëm, mund të fitosh nam, prandaj Mehmeti ndoqi rrugën e kriminalitetit duke masakruar. Fjalën “të pushkatoj”, “të arrestoj”, ky njeri e kishte në majë të gjuhës. Toger Baba nga Kuçi i Vlorës, ishte thirrur nja dy herë nga gjeneral Koç Xoxe dhe i ishte qortuar për sjellje të ashpër ndaj popullit… Pasi doli nga Koçi shkoi tek Mehmeti dhe ky i thotë: “mos dëgjo se ç`thonë andej, vazhdo punën ti”. [5]

Fillimi i rrugës kriminale.

Rrugën kriminale Mehmet Shehu e kishte projektuar që atë ditë që ai iu fut ideologjisë kriminale komuniste.

Në ndihmë të formimit të Mehmet Shehut, me një ideologjinë kriminale, veç të tjerave na vjen në ndihmë edhe dëshmia e intelektualit, historianit dhe publiçistit Kostë Çekrezi, i cili në vitin 1941, ka qënë i internuar në Francë së bashku me Mehmet Shehun, Skënder Luarasin, Hulsi Spahiun dhe Vangjel Dhimitriadhi. Kostë Çekrezi thotë se: “Shokët e mi të internimit Luarasi, Shehu dhe Spahiu, mendonin se Presidenti Rusvelt nuk ishte më i mirë se Musolini dhe Hitleri! Unë ju thoshja shokëve të mi në internim, besoni me të vërtetë se Stalini që mbahet në fuqi me anë masakrash mund të barazohet me Ruzveltin që ardhi në fuqi me votat e lira të popullit amerikan?

Me sy të zgurdulluar Mehmet Shehu u turr të më godiste me grusht tue bërtitur marrëzisht: “Mos e zër në gojë në një kohë Ruzveltin tënd me Stalinin tonë të madh?!” Se si do të kishte përfunduar kjo zënkë e papritur në mes tonë po të mos kishte hyrë në mes Skënder Luarasi, as ma merr mëndja…” [6]

Mehmet Shehu filloi ta ekzekutoi në praktikë ideologjinë kriminale, gjatë ditëve të Lëvizjes Antifashiste, sipas porosive të shokut Enver Hoxha, që ia jep në shtëpinë e tij kur kthehej nga Vlora ku kishte shkuar për të shpartalluar Fraksionin e Vlorës:

“… Edhe Bektash Cakranin e Tefik Sfirin, edhe Ali Këlcyrat e fajdexhinjtë e Gjirokastrës, të gjithë ç`janë armiq, t`i futim në një thes, t`u lidhim një gur të madh dhe t`i hedhim në Vjosë”. [7]

Këtë porosi të Enver Hoxhës zbatoi Mehmet Shehu edhe për Bektash Cakranin dhe Tefik Sfirin dhe dhjetra fshatarë të tij dhe në gjith Shqipërinë.

Kur flasim për krime të llahtarshme menjeherë na shkon mëndja tek Hitleri dhe Musolini, por Hitleri dhe Musolini nuk vranë bashkëkombasit e tyre siç vranë Enver Hoxha dhe Mehmet Shehu.

Kjo egërsi e katilit Mehmet Shehu vinte nga fakti se ata kishin lindur komunist dhe ishin të bindur se Stalinizmi mund ta shpëtonte botën, dhe në këtë rrugë ata donin të merrnin pushtetin me çdo kusht. Këtë parim totalitar e kundështon edhe i biri i Mehmet Shehut, shkrimtari Bashkim Shehu: “Do të kishja dëshëruar një kompromis ndërmjet partizanëve, ballistëve, zogistëve dhe socialdemokratëve, madje mendoj se do ta dëshëroja edhe kur kjo të dukej e pamundur”.[8]

Krimet e Mehmet Shehut nuk mund të numurohen

Krimet e Mehmet Shehut nuk mund të numurohen dhe të përshkruhen, por sa për të tërhequr vëmëndjen e lexuesit përmëndim sa vijon:

Në shtator të vitit 1943, pas kapitullimit të Italisë Fashiste, komandant i grupit të karabinierëve italianë kolonel Gamuçi, në krye të 120 karabinierëve, shkoi në shtabin komunist në Labinot ku ishte Enver Hoxha dhe Mehmet Shehu. Ai deklaroi se dëshëronte në krye të 120 karabinierëve të luftonte në radhët e partizanëve kundër gjermanëve. Enver Hoxha i dha urdhër Kadri Hoxhës ta shoqëronte grupin e karabinierëve për në Orenj. Në rrugë e arriti Xhelal Staravecka, atë kohë komandant batalioni i Brigadës së Parë dhe kërkoi me urdhër të Mehmet Shehut t`ia dorzonte atij grupin e karabinierëve. Të 120 karabinierët me në krye kolonel Gamuçin u pushkatuan me qëllim që tu merrnin veshjet për partizanët dhe çdo gjë që ata kishin me vete. [9]

Krimineli Mehmet Shehu krenohet për krimin makabër duke i shkruar shefit të tij Enver Hoxhës: “Në Labinot na lajmëruan se në Orenjë ndodheshin rreth 130 karabinierë italianë… U këshilluam me shokun Baca {Ramdan Çitaku}… I ekzekutuam që të gjithë në mënyrë konspirative”.[10]

Më 9 tetor 1943, Mehmet Shehu shkoi në postën e xhandarmërisë në Priskë të Tiranës. Të gjithë xhandarët ju dorëzuan në besë. Mehmet Shehu i pyeti vetëm për emrat dhe i pushkatoi në vënd: Kapter Adil Nasufi nga Margëlliçi i Çamërisë, kishte vetëm 15 ditë në shërbim, Preng Marku nga Kaçinari, Zef Simoni nga Fishta, Preng Shkreli nga Malësia e Shkodrës, Pjetër Shkjalleshi nga Kthella, të pesë këta xhandarë të varfër kishin vetëm një vit në shërbim.

“Më 21 tetor 1943, Brigada partizane e komanduar prej Mehmet Shehut sulmoi çeten e Ballit Kombëtar dhe pas një lufte të tmerrshme në kodrën e Cen Hasanit dhe malit të Hajdarajt, mundi të kapë 63 robër. Sejcilit prej këtyre robërve Mehmet Shehu i bëri këtë pyetje: “A do të luftosh përsëri në radhët e Ballit apo do të luftosh në radhët tona?”. Prej 63 robërve, vetëm njeri pranoi të futej në Bridagën e tij. Të 62 të tjerët refuzuan kategorikisht dhe me krenari. Ata deklaruan se janë në Ballin Kombëtar pasi janë të bindur se Balli lufton për lirinë e Shqipërisë. Mehmet Shehu dha urdhër atëherë që të pushkatoheshin të 62 ballistat, kundër çdo rregulli dhe ndjenje njerzore dhe ç`është më e pabesueshme, i ndaloi ekzekutuesit t`u jepnin atë që quhet “colpo di grazia” me revolver, dhe pa u dalë shpirti, urdhëroi t`i thernin me thikë”. [11]

Edhe për këtë krim krimineli Mehmet Shehu krenohet kur i shkruan shefit të tij Enver Hoxhës: “Kemi bërë tre aksione kundër gjermanëve, ku edhe shpartalluam 400 bashibozukë të Isa Manastirlikut. Nga 172 robërit e Isait, 63 u pushkatuan në katundin e Hamit Matjanit”.[12]

„Në përroin e Shipkës të Voskopojës, Korçë, janë zbuluar kufomat e 185 vetave, luftëtarë të lirisë, të mbytur e të masakruar me një egërsi shtazore, që rrallë ka parë historia ! O klysha të Dushanit ! Po akoma keni sy e faqe për të quajtur vehten shqiptarë, duke e përdhosur këtë emër të shenjtë ? O barbarë të paemër, kjo është liri e popullit, që keni trumbetuar në të katër anët ? Kufomat e përroit të Shipkës buçasin „Hakmarrje, hakmarrje, kundër të huajve që na ndajnë!“, shkruan Besim Shtajka në revistën e Ballit Kombëtar „Robni o Liri“, faqe 14.

Në nëntor të vitit 1944, kur forcat partizane po futeshin në Tiranë, Mehmet Shehu urdhëroi që mauzoleumi i Nënës Mbretëreshë të hidhej në erë me dinamit. Hedhja në erë e mauzoleumit shënoi fillimin e një praktike të re, të paparë në historinë e shtetit shqiptar, atë të prishjes së varreve të „armiqve“ të vdekur, dhe të lënies pa varr të „armiqve“ të rinj. Numuri i varreve që u prishën gjatë 46 vjetëve të diktaturës komuniste është i madh, akoma më i madh është numuri i varreve të „armiqëve“ të pushkatuar apo të zhdukur, që humbën përgjithmonë!

Mbas të ashtuquajturit çlirim i Tiranës Mehmet Shehu nga data 1 deri më 17 dhjetor 1944, pushkatoi mbi 100 shqiptarë të pafajshëm.

Në fillim të vitit 1944, Blloku Kombëtar Indipendent me qëndër në Shkodër ngriti batalionin Vermoshi me ushtarë, (fshatarë) me pagesë nga Mirdita, që përbëhej nga tre kompani e sejcila kompani kishte tre toga. Në çdo togë kishte një efektiv xhandarës me 40 vetë dhe 10 ushtarë gjermanë me komandant major Dod Nikoll Ujka.

Nga data 15 prill deri më 15 shtator 1944, Batalioni u dërgua në Jug të Shqipërisë, për të siguruar shpinën e forcave gjermane gjatë tërheqies së tyre nga Greqia.

Mbasi Batalioni mbriti na fshatin Vajzë të Vlorës komandanti ngarkoi detyrat: Kompania e parë u dislokua në fshatin Dukaj Tepelenë, kompania e dytë në fshatin Sinanaj të Tepelenës dhe e treta në Sevaster të Vlorës…

Në mes të shtatorit 1944, komandanti major Dod Nikoll Ujka i dha urdhër kompanisë së parë në Dukaj që me të rënë nata të linte pozicionet dhe të marshonte në drejtim të kompanisë së dytë në Dukaj dhe prej andaj të dy kompanitë të marshonin drejt Sevasterit për t`u tërhequr.

Komandanti kompanisë së parë, kapiten i klasit parë Jusuf Dema, la pozicionet me ditë dhe filloi marshimin. Kjo lëvizje u dallua nga fshatarët të cilët lajmëruan komandën e Brigatës Parë që ndodhej dy kilometra larg. Mehmet Shehu me të marrë sinjalin sulmoi kompaninë e parë të Jusuf Demës. Jusufi e braktisi kompaninë dhe marshoi e u bashkua me kompaninë e dytë në Sinanaj. E mbetur pa komandë kompania e parë mendoi se do të ishte më mirë të kthehej në pozicionet e para në Dukaj dhe u kthye mbrapa. Kur ju afrua pozicioneve u gjend nën breshërinë e forcave të Brigadës së Parë të cilët i kishin zënë pozicionet e kompanisë së Jusuf Demës.

Në përfundim të kësaj përpjekje nga të dy kompanitë mbetën të vrarë pa mëshirë nga partizanët e Mehmet Shehut 70 xhandarë. Partizanët vranë pa mëshirë edhe kur xhandarët, fshatarët e varfër Mirditës ngrinin duart e dorzoheshin. U kapën rob, 27 xhandarë. Mehmet Shehu nuk u ngop me gjakun e derdhur të 70 shqiptarëve por edhe robrit pasi u fyen, poshtëruan dhe u xhveshën lakuriq duke ju grabitur, armatimin, paratë, veshmbathjen dhe të gjith sendet personale u vranë pa mëshirë buzë lunit Vjosë. Shfaqje më makabre s`mund të kishte dhe këtë shfaqje anti njerzore kundër vëllezërve të tij shqiptarë mund ta bënte vetëm nje komunist si Mehmet Shehu.

Nga kjo tragjedi, shqiptari Dod Nikoll Ujka u çmënd dhe u shtrua në çmendinën e Vlorës, ndërsa “sebi” Mehmet Shehu ngazëllehej dhe lumturohej !!![13]

Një nga tmerret e pabesueshme të Mehmet Shehut është vrasja e njerzëve që dorëzoheshin në besë, sepse ky Dragua i Kuq me emrin Mehmet Shehu nuk kishte besë dhe nuk e njihte besën shqiptare.

Në shtator të vitit 1944, Mehmet Shehu ishte komandant i Divizionit të Parë Sulmues. Në këtë kohë udhëheqësi i qëndresësë anti sërbe Preng Cali, dorzohet në besë, Mehmet Shehu i bëri një vrasje model që të trembte gjith reaksionarët e veriut!

Në krye të gjyqit ushtarak, me shkresën nr. 2890 dt. 6.9.1944, dënoi me vdekje Sherif dhe Zyber Lita të kapur në Kalanë e Dibrës.

Krimineli Shefqet Peçi, me shkresën nr. 3/5 datë 6.2.1945, i shkruan Mehmet Shehut “Gjyqi Ushtarak i Koorp- Armatës III, dënoi me vdekje 21 persona dhe presim aprovimin e ekzekutimit për 10 veta, në lidhje me Dedë Shabanin, Hasan Isufin, Gjon Martinin …”

Mehmet Shehu i përgjigjet: “Nga shqyrtimi që iu bëra proçeseve të 21 personave të dënuar me vdekje, konstatova se gjyqi është nxituar dhe disa prej tyre mund të mos pushkatoheshin…”

Pra këta kriminelë legjendarë flasin për njerzit sikur të jenë bagëti për t`i skartuar !

Në vitin 1945 gjeneral major Mehmet Shehu lëshoi këtë urdhër për Qarkun e Shkodrës: “ Në rast se … do të guxojnë të shtijnë me armë kundër partizanëve, atëhere … të sulmohen reaksionarët dhe nga ata që do të kapen me armë në dorë, të pushkatohen në vënd pa gjyq… Të gjith elemenët dezertorë, ose ata që arratisen t`u caktohet një afat për t`u dorzuar, pas këtij afati t`u digjen shtëpitë dhe t`u internohet familja… Ata që kapen pas këtij afati të pushkatohen pa gjyq… Reksionit i duhet bërë asgjesim i plotë… ”

A nuk kishin dhënë po këtë urdhër edhe nazistët gjermanë ? Ndryshimi qëndron se Mehmet Shehu vriste vëllezërit e tij, ndërsa gjermanët vrisnin njerëz të një kombësie tjetër.

Mehmet Shehut dhe Shefqet Peçit, më 24 shkurt 1945, raportojnë gjëndjen: “Të pushkatuar Lazër Pali nga Magulla. Tom Marku 27 vjeç nga Sheldia u pushkatua në konferencë, përpara popullit se nga 9 armë kishte treguar vetëm një ! Shtëpitë e djegura janë të Vat Gjonit nga Kiri, Prel Gjeloshi nga Xhami, Zef Markut, Lulash Gjonit, Marash Pjetrit, Shan Murati, sepse këta persona janë arratisur. Në Kelmend u dogjën 34 shtëpi dhe u pushkatuan 50 vetë… “

Komunisti Arif Hasko, nga Tërbaçi i shkruante Mehmet Shehut më 13.3.1945 se :

„Kanë dezertuar 30 vetë brënda muajt, por me pushkatimin e 6 dezertorëve janë prerë.Partizanët nuk kanë mbajtur qëndrimin e duhur në popull, duke i rrahur e torturuar … Dhe nga ana tjetër kanë djegur edhe shtëpi gjoja gabimisht… „ [14]

Gjatë një vizite që Mehmet Shehu bëri në burgun e Tiranës, ne vitin 1947, ka deklaruar se „ Kosmetin ( Kosovë e Metohi), jeton e lulëzon për bukuri në gjirin e marshallit Tito që e mban atë në pëllëmbë të dorës“. [15]

Komunisti Mark Dudi, 16 vjet deputet në Kuvëndin Popullor, ka deklaruar se në vitin 1949, pas vrasjes së komunistit Bardhok Biba që ishte nipi reaksionarit Gjon Markagjonit, Kryeministri i asaj kohe Mehmet Shehu, urdhëroi të pushkatoheshin 101 mirditore dhe të internoheshin 300 familje dhe më tej ai vazhdon: “Në një bisedë që kam bërë me Sul Manokun më ka thënë për ekzekutimin e 14 personave në Qaf Valmir, Mirditë, se për urdhërin e Mehmet Shehut ishja i shqetësuar dhe i kam kërkuar menjëherë takim Enver Hoxhës, i cili më priti. I tregova se Mehmet Shehu ka dhënë urdhër për të ekzekutuar 101 persona e për të internuar 300 familje mirditore. Ai mbasi më dëgjoi me shumë vëmëndje më tha: “Do ta ulim në 90 % këtë urdhër” Unë i thash se Mehmeti është atje e më vë edhe mua përpara pushkatimit. Ai e urdhëroi Mehmet Shehun të shkonte në kufirin grek ku zhvilloheshin luftime”.[16]

Sot dihet nga të gjith se të 14 mirditorët që u pushkatuan mbi varrin e Bardhok Bibës dhe mbi 100 familje të internuara nuk kishin asnjë lidhje dhe dijeni për vrasjen e Bardhok Bibës. Komunisti Bardhok Biba u vra thjesht për hakmarrje, vrasësi u arratis jasht shtetit dhe u kthye në Shqipëri në vitin 1993, veç të tjerëve këtë fakt e konfirmon në një libër edhe Lekë Melyshi, vëllai i heroit komunist Pal Melyshi.

Më 19 gusht 1951, organizata antikomuniste “Bashkimi Kombëtar” me anë të anëtarëve të sajë Hysen Llullës dhe Qazim Laçit organizoi aksionin e hedhjes se një sasie dinamiti ne legatën sovjetike, e cila nuk pati pasoja me përjashtim të thyerjes së disa xhamave të ambasadës.

Sigurimi i Shtetit nuk mundi të zbulonte se nga i erdhi kjo goditje, por pavarësisht se nuk kishte asnjë fakt Byroja Politike e Konitetit Qëndror të Partisë së Punës së Shqipërisë, në bazë të listave të perpunimeve aktive 2A dhe të kontrolleve operative 2B, arrestoi 158 persona, përzgjodhi 22 prej tyre që nuk kishin asnjë lidhje me ngjarjen, të cilët i pushkatoi pa gjyq. Roli determinues për këtë vepër makabre që ja kalonte dhe Hitlerit dhe Stalinit ishte i Ministrit të Brëndshëm, kriminelit komunist Mehmet Shehu. Po citojme fjalën dhe propozimet e tij në mbledhjen e Byronë Politike, më 20 sjkurt 1945:

“Të arrestojmë rreth 100 ose 150 vetë , nga të cilët 10 ose 15 prej tyre t`i pushkatojmë, duke zgjedhur sigurisht nga ata më kryesorët, mbasi kanë dashur të organizojnë atentate të tjera. Kjo masë do të proçedohet edhe me një masë tjetër spastrimi nga Tirana, të familjeve reaksionare brenda një muaji. Ne duhet terrorit t`i përgjigjemi me terror dhe, këtë mund ta bëjme me plot ndërgjegje dhe me gjakftohtësi. Ne i kemi përgatitur listat e arrestimeve dhe, po të jeni edhe ju dakort, veprojmë që sonte. Qysh mbrëmë ne kemi marrë masa për ruajtjen e gjithë njerzëve të Legatës Sovjetike… Do të bëjmë pastrimin që të heqim familjet e dyshimta … Këto masa do t`i marrim kudo ku ka sovjetikë, që janë rreth 200 vetë prej tyre.

Të gjithë anëtarët e Byrosë, njëzëri: Të gjithë jemi dakort me këto masa.

Shoku Mehmet Shehu: Do të ishte mirë që ne, si Byro Politike, t`i bënim një telegram shokut Stalin…

Shoku Beqir Balluku: Po për çështjen e atyre që do të pushkatojmë, ne duhet të gjejmë edhe një motivacion…

Shoku Mehmet Shehu: Për këtë gjë duhet të flitet pak, edhe me gjykatën, edhe me prokurorinë ushtarake”.[17]

Mehmet Shehu mbeti deri në fund të jetës së tij i pa ngopur me vuajtjet mjerimet dhe poshtërimin që i bënte rracës tij shqiptare.

Disa nga denoncimet pas vitit 1990

Pas vitit 1990, për këtë egërsirë me fytyrë njeriu është folur dhe shkruar gjatë. Sa për të tërhequr vëmëndjen e lexuesit po përmënd këto fakte:

Një oficer i lartë komunist, Lefter Hitaj tregon: “Në vitin 1976 erdhi në shkollën e partisë kryeminstri Mehmet Shehu për të na shpërndarë diplomat. Ai mbajti një fjalim të zjarrtë e ndërmjet të tjerave tha: “Partia jonë heroike, ka zbuluar dhe asgjesuar 12 grupe armiqësore, duke filluar që nga Anastas Lula e Sadik Premtja e deri tek armiqtë e fundit të partisë e të popullit, Beqir Balluku, Petrit Dume, Hito Çako, e Rrahman Përlaku, për të cilët vendimet e gjyqeve të popullit i dënuan: Beqir Ballukun 4 herë me pushkatim, Petrit Dumen tre herë me pushkatim, Hito Çakon 2 herë me pushkatim Rrahman Përllakun me 25 vjet burg, dhe këto vendime u ekzekutuan. Salla shpërtheu nga brohoritjet”.

Shikoni pra me sa zjarr dhe urrejtje flet Mehmet Shehu edhe për kë, për shokët e tij të komunist, dhe shikoni gjithashtu se ç`farë gëzimi dhe ngazëllimi përjetojnë komunistët e tjerë në sallë!

Dhe një vit pasi kishte shpartalluar “grupin armiqësor në ushtri” Mehmet Shehu, nuk lë rast pa shfrytëzuar për të goditur armiqtë e klasës.

Profesor doktor Nazmi Shtino, ekspert mjeko ligjor ka treguar rastin e dënimit të Kasëm Trebeshinës i cili ishte arrestuar dhe dënuar tre herë në vitin 1956, 1977 dhe 1980: “Në vitin 1977, pasi ishte arrestuar, na sollën për të bërë ekspertimin mjeko ligjor shkrimtarin e njohur Kasëm Trebeshina. Kasëmi fliste kundër sistemit dhe udhëheqësve të Partisë në një mënyrë të friksheme. Grupi i profesorëve të njohur të kohës si Dibra, Preza, Shtino etj arriti në përfundim se Kasëm Trebeshina duhej të konsiderohej i pa përgjegjshëm për shprehjet dhe deklarimet e tij.

Me të marrë vesh Mehmet Shehu urdhëroi të grisej raporti dhe profesorët të deklaronin në gjyq se Kasëm Trebeshina ishte një person i përgjegjshëm. Ashtu vepruam edhe ne dhe Kasëmi u dënua me 10 vjet burg”.

Mehmet Shehu, kishte dhe një arsye më shumë se komunistët e tjerë, që urrente “armikun e popullit” Kasëm Trebeshinën, sepse Fiqirete Sanxhaktari, gruaja e tij ishte kushërira e parë e Kasëm Trebeshinës, ishin fëmijë tezesh![18]

Në arkivat sekrete angleze Mehmet Shehu, përcaktohet si një serial killer, që vrau me dorën e tij mbi 200 vetë.

„Lindur në fshatin Çorrush të Mallakastrës, ai është i biri i Ismail Shehut dhe nipi Sheh Aliut, që të dy janë të njohur edhe si dy eksponentët famëkeq të rebelimit të 1914-1915 të udhëhequr nga Haxhi Qamili kundër qeverisë shqiptare të asaj kohe. Vetë Sheh Aliu, një krijesë e egër dhe e pa skrupullt, ka vrarë Hajredin Fratarin dhe Ismail Klosin, të dy të njohur dhe nacionalistë të krahunës së Mallakastrës.

Mehmet Shehu la kursin e tij ushtarak të papërfunduar dhe shkoi në Spanjë së bashku me shokun e tij Hulsi Spahiu. Atke ata të dy hynë në ushtrinë komuniste spanjolle për të marrë trajnim për tortura dhe vrasje.

Ja disa nga lista e gjatë e krimeve të tij në Shqipëri:

Ai u kthye në Shqipëri menjëherë pas pushtimit italian dhe grabiti Jonus Nuren me 400 napoleona flori, në fshatin Murtajas të Mallakastrës.

Më pas ai hyri ne Partine Komuniste. Pas betejës së Selenicës, kapën 63 italianë. Ai i torturoi dhe i vrau të gjithë ata me dorën e tij, duke u treguar rekrutëve të rinj komunistë, se si duhet të bëhen gjërat. Ne mesin e këtyre të burgosurve ishte kapiteni italian një shok i tij i vjetër nga Modena. Ai gjithashtu u ekzekutua, pasi u mbajt mysafir për një javë. Shpella e Kremenarit është dëshmitare e këtyre masakrave.

Në një përleshje në Lushnje midis komunistëve dhe jo komunistëve të kuqtë morën 64 të burgosur dhe të gjith u masakruan nga dora e Mehmet Shehut.

Në fshatin Velçan të Mokrës ai u nguli thikën për vdekje dy nipërve të Hasan Beut.

Ne fshatin Çorrush, ai torturoi dhe pastaj i dha fund kapitenit Idriz Dizdari.

Ne fshatin Çepan të Skraparit ai torturoi Seit Çepanin, i bili Asllan Bej Çepanit, duke i prerë me një sharrë të dy këmbët dhe duke e lënë të vdes në agoni.

Sot një krijesë e tillë mban një post të rëndësishëm në ushtri me gradën e gjeneral majorit”.[19]

Shkrimtari dhe publiçisti Skifter Këlliçi ka përshkruar me nota tragjike marshimin e rezervistëve të Repartit Ushtarak 1105, Tiranë, prej datës 29 janar deri më 6 shkurt 1979, në udhëtimin që bëri gjatë luftës Brigada e Parë, për të shpëtuar Shtabin e Përgjithshëm të Ushtrisë Nacionalçlirimtare.

Gjatë këtij marshimi ku nata kalohej në qiell të hapët, vdiqën ose ngrinë në borë katër rezervistë, ndërmjet tyre ai kujton Klement Bulgarecin, gazetar i TVSh-së, si dhe u smurën dëmtuan dhe u plagosën shumë të tjerë. Duke qënë se Reparti prej 1500 efektivash nuk ja kishte arritur qëllimit, erdhi në Vaqar vetë Mehmet Shehu. Me pompozitet si gjithnjë në vënd sa të shprehte hidhërimin e tij për humbjen e katër ushtarëve, në kohë paqie, ai na u drejtua me këto fjalë:

“Po përse nuk flisni more bythpambukët e Tiranës? Ata që ishin ndarë përgjithmonë nga ne, kryeministri … as i zuri fare në gojë sikur të kishin ngordhur qen … Pasi zbriti nga trubuna hodhi sytë nga komandanti i Brigadës së Lushnjes dhe i tha: “Mos pandehni se ju do të shpëtoni… Bëhuni ca trima, se kam pushkatuar nja 67 fshatarë nga ju që ishin të lidhur me Ballin… “ [20]

Aq sa ishte çnjerzor dhe imoral me vartësit e tij dhe popullin shqiptar aq ishte servil dhe zvaranik i pështirë, përpara “udhëheqësit legjendar” Enver Hoxha ky Mehmet Shehu. Ndërmjet shumë e shumë shembujve atë e shohim të tillë, në një letër që i dërgon Enver Hoxhës për Ismail Kadarenë ku i kërkon që Ismail Kadare të mos dënohet për poemën “Pashallarët e kuq” Kjo letër është tipike për nga shembulli përuljes dhe servilizmit në xhunglën e Komitetit Qëndror të Partisë Punës Shqipërisë. Mehmeti pasi “përkthen” mendimet e Enver Hoxhës duke akuzuar Ismail Kadarenë sepse nuk ndan ideologjinë armike nga mbartësit e sajë, e absolutizon burokratizmin, etj kërkon që Ismail Kadare të mos ndëshkohet sepse ka dhënë edhe vepra të mira, por letra përfundon me këto fjalë: “ Kështu mendoj, unë. Por mund edhe të gaboj në mendimin tim. Sidoqoftë unë jam dakort si të vendosni ju. 20.10.1975”. [21] Kjo është një letër e shkruar me dorë që edhe sekretarja e Enver Hoxhës të mos kishte dijeni për të.

Mehmet Shehu dhe Hysni Kapo gjatë tërë jetës tyre kriminale kanë qënë në garën e krimit me Enver Hoxhën me Koçi Xoxen dhe Kadri hazbiun se kush mund të vriste, të masakronte dhe të burgoste më shumë shqiptarë!

Kështu, thotë studjuesi Albert Kotini, komunistët e Mehmet Shehut betimet e traditave shekullore shqiptare “për besë”, “për flamur”, “për atdhe”, e “për fe” u zëvëndësuan me betimin komunist “për ideal të partisë” !

Denatyrimi i personalitetit njerëzor.

Fenomeni i denatyrimit të përsonalitetit njerëzor nën diktaturën komuniste, edhe është i pa studjuar nga psiko-analistët dhe historianët.

Në atë kohë denatyrimi i personalitetit njerzor ishte veti e sistemit dhe u shfaq jo vetëm në Shqipëri.

Kjo smundje e sistemit u shfaq në mënyrë të frikshme në të gjith Shqipërinë.

Shembullin e parë duhet ta jepte udhëheqia e lartë: Enver Hoxha pushkatori kunatin e tij Bahri Omarin.

Adil Çarçani, vrau gjatë luftës xhaxhanë e tij Daur Çarçanin.

Servet Pullumbi, profesori komunist dhe udhëheqësi i Partisë Socialiste kishte vëllan të dënuar për politikë…

Kastriot Kapaj, në historinë e Gjormit të Vlorës, tregon për 11 vëllezër të ndarë njeri partizan dhe tjetri ballist.

Gjenerali komunist Halim Xhelo, në vitin 1960 botoi kujtimet e tij dhe ndërmjet të tjerave shkruan: “I kam kërkuar shokut Besnik [Hysni Kapos] t’i heq lëkurën babit, ta vras, por ai nuk më ka lënë”

Në fshatin Tragjas mund të numurojmë mbi 10 familje të ndara, si psh. Udhëheqësi i Ballit Kombëtar Skënder Muço i kishte nipër komunistët dëshmorë Kastrit Muço dhe Maliq Muço.

Ballisti Hysni Alimerko, i dënuar me vdekje, vëllezërit e tij Eqeremin, Merkurin etj. dhe kushërinjtë e parë i kishte komunistët.

Ballisti Sefer Imeri, kishte një djalë komunist Xhemalin dhe një ballist.

Udhëheqësi i Ballit Kombëtar të Vlorës Tahir Hoxha i kishte të katër djemtë komunistë.

Djali i madh i Tahirit, Luteri, lidhi hallën e tij me litar pas një gorice dhe me urën e zjarrit në dorë dogji shtëpitë e tij sepse ishin shtëpitë e një ballisti.

Ballisti Selim Laçe i pushkatuar nga komunistët kishte dy vëllezër komunist: Habilin dhe Guçen etj.

Vëllanë e kolonelit komunist Mehmet Jaho, alias Luftar Bolena, Fuat Jaho e pushkatuan në vitin 1945 si komandant i Ballit Kpmbëtar.

Kushririn e parë të Heroi i Popullit Asim Aliko, kolonel i Sigurmit të Shtetit, Lahe Nuro Alikaj, komandant të Ballit Kombëtar e vranë në vitin 1946.

Heroi i Popullit Pal Melyshi, oficer i Sigurmit të Shtetit kishte babanë të arratisur në male që luftonte komunizmin.

Po kështu oficeri i lartë i Sigurimit të Shtetit Mark Dodani, xhaxhan e kishte në mal të arratisur që luftonte kundër komunistëve. Ai u vra në përpjekje me forcat e Sigurimit.

Heroi i Popullit Bardhok Biba ishte kushëri i parë i Gjon Marka Gjonit, kundështar i komunistëve.

Zenel Shehu, kapiten i Ahmet Zogut, kur erdhi në Shqipëri si desant e spiunoi nipi tij djali i motrës, Mexhiti dhe ai u pushkatua.

Not Qiricin nga Dukati i Vlorës, i arratisur e vrau djali i tezes me urdhër të Sigurmit të Shtetit, etj, etj.

[1] “Mapo”, dt.5.12.2010, f. 24

[2] Enver Hoxha “Kur lindi Partia”, Kujtime, Tiranë 1981, f. 425

[3] Beqir Ajazi “Nga shkaba me kurorë te drapëri me çekan”, Mokra, Tiranë 2000, f. 264

[4] Ali Këlcyra “Shkrime për Historinë e Shqipërisë”, Onufri, Tiranë 2012, f. 56

[5] “Mardhëniet shqiptaro- jugosllave 1945 – 1948” Dokumente, Tiranë 1996, f. 438, 448, 449

[6] Kostë Çekrezi “Plani i tretë i coptimit të Shqipërisë”, Virgjinia, SHBA, 1951, f. 17

[7] Enver Hoxha “Kur lindi Partia”, Kujtime, Tiranë 1981, f. 425

[8] “Mapo”, dt. 5.12.2010, f. 25

[9] Tomorr Aliko “Antologjia e krimit komunist”, Tiranë 2006, f.67

[10] Gazeta “Standard”, dt. 10.4.2012, f.19

[11] AQSH, F. Balli Kombëtar, V. 1943, D. 57, f.17

[12] Gazeta “Standard”, dt. 10.4.2012, f.19

[13] Lek Nikoll Melyshi “Krahina e Kthellës dhe Bajraktari Gjon Melyshi”, Tiranë 2008, f.297-300

[14] „Republika“, dt. 7.1.2011, f. 18

[15] Beqir Ajazi “Nga shkaba me kurorë te drapëri me çekan“, Mokra, Tiranë 2000, f.304

[16] Gazeta “Telegraf”, dt. 25.11.2010, f. 14

[17] Kastriot Dervishi në gazetën “55”, Tiranë, dt. 23.2.2013, f. 16-17

[18] “Gazeta Shqiptare”, dt. 12.6.2011, f. 28-29

[19] Cituar nga Prof. dr. Luan Malltezi, gazeta “Nacional”, dt. 11.9.2011, f.15

[20] Gazeta “Metropol”, dt. 10 – 11.6.2011, f.18-19

[21] Gazeta “Standard”, dt. 20.11.2011, f. 10-11, “Letra e dorës e Mehmet Shehut e shkruar mesnatën e vitit`75

për Enver Hoxhën”

SISTEMI TATIMOR NË PENËN E ADRIATIK MATELIT

September 17, 2016 by dgreca

Rreth monografisë së Adriatik Matelit ”Sistemi tatimor në Shqipëri”, Tiranë 2016/

Nga Enver Lepenica/

I njohur në fushën e ekonomisë dhe i specializuar për sistemin tatimor Adriatik Mateli ka konkretizuar përvojën e tij në studimin shumë vlerësh “Sistemi tatimor në Shqipëri”, vepër e cila tashmë është në dorë të lexuesit.

Libri është i ndarë në 11 kapituj: Politika tatimore dhe taksat, Zhvillimi i sistemit tatimor në Shqipëri, Sistemi tatimor në periudhat: 1839-1912, 1912 – 2012, 1925-1939, 1945-1990, 1990-2012, 2002 – 2012, Administrtata tatimore dhe administrimi i tatimeve, Reforma tatimore, Ligji i ri i proçedurave tatimore, Sigurimet shoqërore dhe kujdesi shoqëror.

Në fund autori ka bërë konkluzionet e studimit , ka dhënë rekomandime dhe një fjalor terminologjik.

Studimi i plotë “Sistemi tatimor në Shqipëti”, është mbështetur në një literaturë të shumtë dhe shteruese.

Kjo është shkurt përmbajtja e kësaj vepra të ekonomistit dhe specialistit të tatimeve Adriatik Mateli, i cili jo vetëm është thelluar në studimin e kësaj teme të vështirë, por ka ditur të vërë e të konkretizojë në libër përvojën e tij shumë vjeçare në fushën e administrimit të tatimeve.

Vepra është hartuar me konsulencën e Prof. Dr. Agim Binaj, Prof. Dr. GalentinaCanco,

recezentë: Prof. In. Alqi Naqellari, Konsulent Fiskal Fatmir Kazazi, çka do të thotë se kemi të

bëjmë me një vepër e studim të mirëfilltë shkencor në fushën e ekonomisë.

Prof. In. Alqi Naqellari në recencën e tij vë re me të drejtë se: “Monografia… është nga punimet e pakta të kësaj fushe… Vetëm një njohës i mirë i këtij sistemi si Adriatik Mateli mund të marrë përsipër të shkruaj një monografi sepse në këtë sektor ekziston një pyll i dëndur ligjesh mes të cilëve një ekonomist i zakonshëm humbet rrugën…. Autori ka trajtuar me thellësi dhe qartësi marrëdhënit historike në lidhje ekonomike dhe monetare ndërmjet qeverisë dhe individve, personave fizik dhe juridik për mbledhjen e të hyrave publike… Monografia e Adritik Matelit përbën një gur të çmuar në literaturën ekonomike të fushës së tatimeve. Ajo ju vjen në ndihmë studentëve, pedagogëve, punonjësve të tatimeve, trajnusve, historianëve dhe gjith lexuesve të thjeshtë që janë të interesuartë njohin sistemin tatimor, pjesë e historisë së Shqipërisë”.

* * *

Libri ka formatin B5 me 680 faqe dhe kushton 2000 lekë, dhe gjendet në të gjitha libraritë e vendit tonë.

E urojmë autorin të vazhdojë të na japë vepra të tjera me vlerë që pasqyrojnë autoriten e një intelektuali që e do vendin e tij dhe shqetësohet për problemet e shoqërisë tonë.

PËRBALLË DALLGËVE TË DETIT DHE TË JETËS

August 15, 2016 by dgreca

Nga Enver Lepenica*/

Pas tre librave shumë vlerësh, me dokumenta autentike për pranverën e përgjakur të vitit 1997 dhe një libër publiçistik mbi problemet e ditëve tona për krahinën e çamërisë, Gëzim Zilja tashmë autoritet edhe në fushën publiçistike, na shfaqet jo pa sukses edhe si tregimtar me librat “Drejt perëndimit”, “Ismaili një histori shqiptare”, “çështje familjare” dhe tani së fundmi me 8 tregime në librin “Njerëz pa fat”.

* * *

“Njerëz pa fat”, i tejkalon librat e parë dhe nuk është i pa pritur për ata që kanë ndjekur krijimtarinë e Gëzim Ziles, pra ndryshe nga librat e parë, autori na vjen me tregime cilësore, më i pjekur artistikisht, më autoritar dhe me pretendime për të lënë emrin e tij edhe si tregimtar i njohur i ditëve tona.

Temat e tregimive lidhen fort me fate njerëzish dhe jo njerëz imagjinar por ata që i takojmë

edhe sot e kësaj dite në rrugët e lagjes Skelë të Vlorës, buzë detit duke gjuajtuar apo shëtitur,

një fat që i ndjek apo i udhëheq në jetë.

Kur lexon tregimin “Shokë fëmijërie”, të duket sikur lexon një nga autorët e Amerikës Latine të rrymës së realizmit magjik. Njerës sakat, që kanë humbur njerën dorë, apo të dy duart, njerës që jetojne në mjerim, por autori nuk na thotë se përse mbetën sakat, kush i shtyu drejt aksidentit fatal? Por lexuesi e ka të thjeshtë të kuptojë se është lufta e përditshme për bukën e gojës në atë sistem mizor totalitar, ku ata, të varfërit rrezikonin burgun dhe jetën duke gjuajtur me dinamit. E një ditë Ristua, një nga shokët e fëmijërisë së autorit që “kishte lindur pranë detit, dashuronte bregun me valët e bardha, pafundësinë e tij, deri te algat e gjelbëra, pikëzat e ujit të kripur e kokrizat e rërës…”, bie në burg. Ai porosit shokun e tij, që i bën vizit në burg: kur të shkosh në Vlorë t’i bësh të fala detit, dhe shoku e mban fjalën, ai i drejtohet detit:

“-Ke të fala nga Ristua! – i foli me zë të lartë detit. Është sërish në burg se ka shkelur ligjet e

shtetit”.

Fati tragjik në kohën kur po binte regjimi komunist , jeta e thjeshtë plot mundime dhe halle , por një jetë e madhe për të cilën njerëzit duhet të luftojnë e triumfojnë mbi dallgët e detit dhe të jetës, ja kjo ëshstë tema e pothuaj të gjithë tregimeve të këtij libri.

Tregimet kanë diçka njerëzore, emocinale dhe të japin atë emocin që i duhet jetës.Personazhet autori i gjen buzë detit duke gjuajtur, në punë apo në burg.Gëzim Zilja ka lindur dhe është rritur, buzë detit të cilin e ka në shpirt dhe në mëndje. Ai epërshkruan detin të bukur, me nje bukuri të rrallë e magjepse, por edhe si një humnerë kuhumbasin njerëzit, e me gjith atë, thotë autori, deti mbetet i bukur. Dikush ka thënë se asgjë nuk i ngjan njeriut më shumë se deti.

Tregimet, shprehin përgjithësisht dashurinë për vendlindjen, lagjen Skelë dhe detin, ku autori ka jetuar e është burrëruar, ata “Ishin të varfër, por kopshtet, kodrinat dhe lëndinat përreth dhe deti ishin pronë e tyre… Në fuhsën e madhe të sportit vraponin e luanin me top duke harruar gjithëçka. Por në det ishte ndryshe. Aty liria merrte kuptim të vërtetë. Nuk kishte gardhe, gropa, baltë, ferra e gjëmbaçë… Buzë detit harroheshin plotësisht: qeshnin, bërtisnin, shanin me zë të lartë, rrokeshin, kridhnin njeri-tejrin në ujë, bënin gara noti pa kufi kohor, ku i pari dilte ai që nuk dorëzohej së notuari. Më von kuptuan se aq liri ishte shumë pak. Njeriu mund të jetojë e të ndjehet mirë edhe në varfëri, por mungesa e lirisë është sikur të vdesësh çdo ditë”. (“Shokë fëmijërie”)

Brenga të veçanta të lë tregimi “Orjana”, nëpërmjet të cilit autori synon të na drejtojë te ajo ndjenja e madhe njerëzore, dashuria, se vetëm me dashuri njeriu mund të mbetet njeri: “E ka dashur deri në fund, domethënë ajo balada për gruan që shëroi burrin duke i shprehur çdo ditë dashurinë ishte e vërtetë…”.

Orjana na bën thirrje që nuk duhet të mposhtemi para vështirësive e fatkeqësive të jetës.Duhet të luftojmë deri në fund deri sa të marrim frymë, shembull që autori na e ka dhënë edhe me jetën e tij.

“Para Orjanës shtrihej një oqean i pafund pengesash dhe të panjohurash, por tashmë ajo e kishte nisur rrugëtimin”. Hapsira e rrethuar me tela me gjemba, ku ne jetuam, i shtyu shqiptarët drejt aksidenteve të Jetës ku mbeteshin të gjymtuar , ose humbisnin jetën. Temë e dhimbshme të cilën autori e trajton në tregimin “Skafistët”, i cili mund të lexohet edhe si terapi shpirtërore për familjarët e atyre që humbën në dallgët e detit, duke udhëtuar drejt perëndimet për kafshatën e bukës së gojës.

Ikje kuturu që përfundojnë në fund të detit. Përballë dallgëve të detit dhe të jetës do të ishte një titull më i mirë i asaj kohe që përshkruan autori.

Në morinë e levizjeve të jetës autori arrin të dallojë dhe paraqes në tregimet e tij atë që është kryesorja, duke e ngritur në art.

Mbresa të veçanta të lë tregimi “Nëse do të jem gjallë nesër…”. Personazhi këtij tregimi, ka menduar gjithë jetën që të shlyej borxhin e “madh” ndaj mësuesit të tij, që i kishte dhuruar atij një palë pantallona të shkurtëra, për t’u paraqitur në konkurs. Adresën e mësuesit të tij e gjen vetëm pas vitit 1990, kur mësuesi sapo ishte liruar nga burgu. Por mësuesi nuk e pranon dhuratën. At’here autori bie në mendime dhe arrin në përfundimin se në atë kohë: “Me heshtjen tonë ishim bërë pa dashje bashkëpunëtorë, që ajo murtajë të zgjaste me dekada. Brezi jonë nuk ka pse të krenohet…”

Në tregimin “Prefekti”, autori godet një nga plagët e shoqërisë sonë, në të cilën arrinë të dalin në krye njerëz pa moral, që të kujtojnë atë përfundimin gjenial të Stefan Cvajgut se revolucionin nuk e trashëgojnë ata që e nisin, herojtë, sepse ata gjatë rugës lodhen dhe në krye dalin ata të bërrylave ata që lëpihën, siç është edhe rasti prefektit, një fytyrë brejtësi si të lepurit, krahasim që autori ka harruar të bëjë, dhe autori trishtohet kur arrin në përfundmin se “Tani ata janë bërë një armatë e tërë”, fakt që e shohim në jetën e përditëshme.

E njëjta temë trajtohet me dhimbje nga autori edhe në tregimin “Qebësirat”, ku ai përshkruan një drejtor arsimi i zhytyr në mitmarrje dhe kurvëri dhe që pushohet nga puna me ndërhyrejn e Kryeministrit, por pas pak kohësh rimerret në punë nga ministri arsimit, si duket pasi ministri ka marrë pjesën e tij, me arsyetimin se kishim nevoj për të! Autori e përfundon këtë tregim me një klithmë dëshpëruese: “Kuptova përfundimisht që administrata kishte marrë rrokullimin”.

* * *

Të tetë tregimet e këtij libri janë nje simfoni jetësore personazhes që shpalosin jetën e një Brezi të tërë. Autori na bën të mendojmë, të reflektojmë dhe të rishikojmë të shkuarën në mënyrë kritike.

Personazhet janë njerëz që autori i ka njohur në udhën e jetës dhe përjetësuar në tregime duke i kthyer në personazhe të njohur përgjithësues.

Edhe pse personazhet e këtij libri ecin në të njëjtën udhë të fatit, ata paraqiten si vetvetja, individualisht, shembull është te tregimi “Skafistët”, ku Paparja paraqitet si një skafist që beson vetëm te paraja dhe njerëzit që trasporton i quan “mall”, ndërsa Gazi, shoku tij, në të njëjtin pozicion, që e shoqëron në këtë ndërmarrje të rrezikshme, paraqet të riun qytetar që ende nuk ka mundur të gjej udhën e jetës.

Personazhet e tregimeve janë njerëz të varfër, ose pa fat siç i quan autori, por buzë detit Adriatik ata shijojnë lirinë dhe sillen e flasin atë gjuhë sipas goditjeve që kanë marrë nga jeta.

*Rreth librit të Gëzim Ziles “Njerëz pa fat”, Infobotues, Tiranë 2016

NUMAN LEPENICA,KUDO, KU SHËRBEU NDRYSHOI PËR MIRË JETËN E BANORËVE TË ASAJ KOMUNE

March 24, 2016 by dgreca

*Ishte i dyti pas major Ahmet Lepenicës që i dha emër të mirë vendlindjes në hapsirën shqiptare, duke mbajtur si mbiemër emrin e fshatit Lepenicës./

*I shërbeu vendit të tij për 32 vjet, nga 1912 deri më 31 dhjetor 1944, si luftëtar trim më 1920, kryetar komune dhe nënprefekt dhe ashtu si miku i tij Ali Asllani vdiq në mjerim, pa pension, me gruan dhe vajzën të dëbuar nga arsimi, vjaza tjetër e helmuar dhe vajza e tretë e burgosur./

Nga Enver MEMISHAJ/

Për historinë e administratës shqiptarë që ka luajtur rolin kryesor në zhvillimin e vendit, në çdo kohë, pothuajse nuk shkruhet, ndërkohë që në çdo hap të jetës sonë ndeshim veprën e tyre, pa na vajtur mëndja të mendojmë për krijuesit e tyre.

Një prej këtyre personaliteteve që duhet kujtuar e nderuar është edhe Numan Hoxhaj, që në historin e administratës shqiptare do të hynte me emrin Numan, ose Luman Lepenica. Ai lindi më 3 mars të vitit 1892, në Lepenicë të Vlorës, dhe vdiq në Vlorë në muajin mars të vitit 1953. Ai mbahet mënt edhe sot e kësaj dite si një burrë elegant, i pamshëm, me mustaqet kacorr, jetonte e mbahej si parizian, por mbi të gjitha ishte një atdhetar i plagosur në luftën e Vlorës më 1920, një nëpunës i lartë i shtetit, kryetar komune dhe nënprefekt, që la gjurmë në të gjith hapsirën shqipëtare ku shërbeu me dije e përkushtim. * * *

Ishte një djalë shumë inteligjent dhe ëndërronte që pas arsimit qytetas turqisht në Vlorë të kryente shkollë në Stamboll. Dhe rasti i erdhi. Tafili kushëriri parë i tij që drejtonte familjen e dërgoi në Vlorë me një kafshë për të shitur leshin e bagëtive. Ai e shiti leshin bashkë me kafshën dhe me atolekë, pa marrë leje nga familja, i hipi vaporrit e shkoi në Stamboll. Atje takoi Ahmet Lepenicën, kushririn e tij, oficer i Perandorisë që kishte marrë famë në fushën ushtarake. Ahmeti e futi në një shkollë ushtarake ku studjojë për dy vjet.Tafili nuk donte ta kishte larg syrit, djalin, kështu e quante ai kushririn e tij, prandaj i kërkoi Ahmetit të ia kthente. Ahmeti pranoi me një kusht që Numani ta vazhdonte shkollën në Shqipëri.

Pas kthimit Numani ndoqi normalen e Elbasanit. Në përfundim të shkollës ai ishte përgatitur për të shërbyer në administratën e shtetit shqiptar, pasi zotronte edhe dy gjuhë të huaja: turqisht dhe italisht. Babai tij, Mahmuti, kishte kryer shkollë në Kaninë dhe kish dalë hoxhë. Si hoxhë ai punoi në Kaninë, Kropisht dhe Lepenicë. Për këtë arsye djemtë e tij: Isaku, Numani, Refati dhe Xhelali morën mbiemrin Hoxhaj, që u bë mbiemri dytë i fisit, pas atij Memishahaj.

Numan Hoxhaj, që më vonë do të quhej Numan Lepenica, mori pjesë aktive në lëvizjet antiturke për liri e pavarësi. Gjatë viteve 1911-1912, ishte në lëvizje të përhershme në fshatrat e Vlorës për thirrje e propagandë kundër Turqisë.

Përpjekjet e shqiptarëve shpunë në shpalljen e Pavrësisë Kombëtare më 28 nëntor 1912. Në realizimin e kësaj ëndërre kishte dhënë ndihmesën e tij modesta edhe djaloshi Numa Hoxhaj, prandaj kishte të drejtë të krenohej. Në qeverinë e Ismail Qemalit, Numani qëndroi nën komandën e kapiten Ahmet Lepenicës në mbrojtje të shtetit të ri dhe lirisë. Më pas shërbeu si sekretar i Gjykatës në Mallakastër. Në qeverinë e Princ Vidit, më 8 mars 1914, ka shërbyer në policinë e Beratit, duke qënë se kishte edhe arsim ushtarak.

Gjatë viteve 1915 – 1917 ka shërbyer në shkollën e gjindarmërisë në Vlorë, si instruktor.

Më 1919-1920 ka qënë inspektor dhe drejtor i vergjisë, tatimeve në Vlorë.

(AQSH F. 803, V.1921-1939, D. I- 97, f. 47; AQSH F. 152/10, V. 1927, D. 1323, f. 1)

Si e gjithë familja, Numan Hoxhaj, ishte nga të parët që mori pushkën në Luftën heroike të Vlorës më 1920. Në përbërje të çetës së fshatit, ai luftoi me trimëri në Llogora ku edhe u plagos, por nuk u tërhoq nga lufta.

Në përfundim të luftës, Komiteti i Mbrojtjes Kombëtare, për luftëtarët që kishin treguar trimqri dhe ishin plagosur u dha nga një shtëpi, si shpërblim e nderim, nga ato që kishte lënë ushtria italiane. Edhe Numan Hoxhës iu dhurua nga prefektura një shtëpi druri, që në atë kohë i quanin baranga të italianëve, në vendin e quajtur Sheshi i Pashait, sot lagjia “Lirim”, në hyrje të qytetit të Vlorës, në rrugën që më pas u quajt rruga „Zigur Lelo“, por nuk u dhanë tapitë.

Në këtë shesh u grumbulluan 12 familje të ardhura nga Tepelena e Kurveleshi të djegur nga grekët, në vitin 1914.

Më 29 prill 1922, Numan Hoxha dhe 11 familje të tjera i bëjnë një lutje prefekturës që t`ua njohë si pronë truallin në të cilin banojnë së bashku me ullinjtë pronë shtetërore. Më 26 maj 1922, prefekti Bajram Fevzi i përcolli Ministrisë kërkesën e 12 qytetarëve. Me vendim qeverie nr. 513 datë 12.6.1922, kërkesa u miratua dhe detyrimi për truallin dhe ullinjtë do të shlyhej brenda 30 vjetëve.

Vendosja në qytet e Numan Hoxhës do të kishte një ndikim të madh për të gjith fisin e tij Memishahaj ose Hoxhaj, pasi ai njeri dhe ajo shtëpi do të bëhej baza e qytetërimit, ndihmës dhe arsmimimit të djemëve dhe vajzave të fisit.

Në këtë shtëpi prej dërrase me një sipërfaqe prej 198 m² me tre dhoma, jetoi familjarisht Numa Lepenica me nënën, bashkëshorten dhe tre vajzat. Në vitin 1966, Afërdita, e bija e Numanit ia shiti Vasillio Vitos nga Dukati.

Një shtëpi tjetër me tre të ndara prej 300 m² dhe 553 m² bahçe, ju shit në vitin 1966, Sabaudin Kapllanit nga Kanina. (AQSH F. 249, V. 1922, D. III-314, f. 11, 12, 13)

Pas fitores së Luftës së Vlorës ai u emërua protokollist në Prefekturën e Vlorës.

Në prill të vitit 1921, Numan Lepenica në pëbërje të parisë së Vlorës mbështet dhe është një nga organizatorët e Kongresit të Federatës Panshqiptare “Atdheu” dhe pas tij do të vinë në këtë lëvizje vëllezërit dhe njerëzit e tij të afërm: Refati, Xhelali, kushriri tij Fejzo Lepenica etj.

Nën ndikimin e major Ahmet Lepenicës, si shumica e vlonjatëve Numani mori pjesë aktive në Revolucionin e Qershorit të vitit 1924.

Me rënien e qeverisë së Nolit dhe ardhjen në fuqi të Ahmet Zogut më 24 dhjetor 1924, ai u arratis në Itali, por në saje të miqve ai mori vesh se nuk ishte në listën e të dënuarve nga qeveria dhe prandaj në fund të janarit 1925 ai u kthye në Vlorë dhe u emërua nëpunës i shërbimit civil në Prefekturës së Vlorës. (“Gazeta Zyrtare”, nr. 2, dt. 26.1.1925)

Aftësitë profesionale, ndërshëria dhe përkushtimi në ushtrimin e detyrës si dhe miqtë të shumtë ndikuan që më 10 gusht të vitit 1925, ai të trasferohet protokollist në Ministrinë e Brëndshme, në vend të tij si nëpunës civil u emërua Ismail Adem bej Risilia. (”Ushtima e Vlorës”, Viti I, nr. 1, dt. 10 . 8. 1925)

Në detyrën e protokollistit së Ministris së Brëndshme ai gjendet me mbiemrin Numan Lepenica. Pas major Ahmet Lepenicës ai është i dyti nga vendlindja e tij që merr për mbiemër emrin e fshatit dhe e bën të njohur Lepenicën në territorin shqiptar. Këtë detyrë ai e ushtroi deri në fund të vitit 1928, duke u treguar si gjithnjë nëpunës i detyrës, me aftësi të larta profesionale dhe ndershmëri dhe për këto merita në vitin 1929 e emëruan kryetar të komunës së Nartës së Vlorës me sekretar komune Miti Puka, nga Lushnja.(“Fletore Zyrtare”, nr. 23, dt. 22. 4.1929)

Në saje të vlerësimit të punës tij në vitin 1930 ai trasferohet dhe emrohet kryetar komune në Këlcyrë. Për shërbimet e tij në këtë komunë marrim informacion nëpërmjet dy artikujve të gazetave të kohës:

Artikulli i parë: “Autoritetet në maninë e tyre për të shtërmbruar origjinën e emërtimeve të huaja të qytetit Klisurë e kanë pagëzuar zyrtarisht: Këlcyrë. Nuk jemi të këtij mendimi, se me të vërtetë në qoftë se kemi dëshirë që fshatrave të Mbretërisë Shqiptare, atyre që kanë emërtime të huaja, tu japim pagëzim shqiptar këtë duhet ta bëjmë në tjatër mënyrë me anën e një komisioni të emëruar dhe jo duke shëmtuar emërat si Këlcyrë, Gjirokastër, Poradec etj.

Komuna e Këlcyrës përmbledh në administratën e vet 21 fshatra me 7000 banorë. Ka një të ardhur 800-1000 napolona në vit. Banorët pothuajse të gjithë jetojnë mirë. Si kryetar i kësaj komune është Numan Lepenica, një njeri që ka kuptuar fare mirë se si duhet organizuar një komunë dhe i cili për zotësinë që ka treguar flitet se do të trasferohet për në Korçë.

Pas shpegimeve që më dha z. Numan Lepenica kuptohet se në qarkun e Këlcyrës si në tërë Shqipërinë ndodhen fshtra të largëta njëra nga tjetra me nga pesë, dhjetë ose pesëmbëdhjetë shtëpi. Natyrisht për një fshat të tillë Qeveria nuk mund të bëjë as rrugë as shkollë.

Por me qënse të tilla fshatra janë të shumta tani po bisedohet grumbullimi i tyre në katunde më të mëdha. Kësisoj të grumbulluar, banorët e një krahine do të mundin shpejt të përfitojnë nga përparësitë e qytetërimit sepse së bashku me dritën e shkollës do të përfitojnë edhe nga një situatë më e mirë ekonomike.

Fakti që do të çuditë këndonjësit është se qyteti i Këlcyrës është një oborr i madh beqarësh… ku nuk ndodhen përveç se dy zonja: e kryetarit të komunës dhe ajo e farmacistit. Është koha për ata që kanë çupa shumë, të venë të gjejnë dhëndurë në Këlcyrë”. (Korespodenti në gazetën “Shqipëria e re”, Konstancë, nr. 438, dt. 23. 9. 1930)

Në ushtrimin e detyrës si kryetar komune, Numan Lepenica, është kujdesur dhe ia ka arritur që të ndryshojë jetën e komunitetit për mirë, kështu p.sh. ai është i ndieshëm dhe i kujdesëshëm që jo vetëm të sjellë kuadro në komunën që drejton por edhe të shqetësohet për pagën dhe kushtet e jetesës së tyre. Me këtë arsyetim ai diskuton për ardhjen e një mjeku në Këlcyrë: “Për këtë, kryetari i saj Naum Lepenica, përgjigjej se ishte dakord, veçse e shqetësonte problemi i rrogës dhe nuk dinte nëse doktori Koço Dede, pranonte të qëndronte në atë qendër me pagën 160 franga ari në muaj.

Për rregullimin e kësaj çështjeje sipas ligjeve, Lepenica e shihte të udhës të bëheshin hapat e duhura nga autoritetet më të larta prej nga varej dhe ajo komunë, pranë Ministrisë së Punëve të Brendshme, që në ujdi me Drejtoirinë e Përgjithshme të Shëndetësisë të rregullohej çështja e doktorit në fjalë, simbas nevojës dhe interesit të përgjithshëm të popullsisë së rajonit të asaj katundarie si dhe në interesin e arkës së zyrës së komunës”. (AQSH F. 294 V. 1930 D. 360 f. 107. )

Artikulli i dytë për komunën e Këlcyrës është i vitit 1932: “Para disa javësh Kryetari i Katundarisë së këtushme z. Numan Lepenica i shoqëruar prej kondoktorit të Këlcyrës z. Feim Mukës matën e shënuan pjesën e rrugës komunale Këlcyrë – Mbrezhdan – Malishovë e deri te Dërrasa e Dishnicës, komuna e Sheperit.

Sipas fjalimeve që patëm me zotrinjtë e tyre rruga brenda një viti do të jetë e mbaruar. Në bëmjen e rrugës do të marrë pjesë çdo mashkull pa privilegj moshe e nëpunësie. Po të detyruar që sejcili të bëjë metrat që i cakton ligji i katundarisë. Bëmja e kësaj rruge do të jetë fatlumturi për krahinën e Zagorisë. Kjo rrugë do të shpëtojë nga fatkeqësia 14 katunde të kësaj lugine që sidomos në stinën e dimrit nga bora e shumtë që bie e rrethon malet përqark, mbetet e izolueme.

Do të jetë një lumturi shumë e madhe, për ato familje, burrat e të cilave jetojnë në kurbet. Nga mungesa e kafshës që s`ka e shkreta grua është e detyruar që mallrat e bler në Gjirokastër e Tepelenë t`i ngarkojë në shpinë. Nga një herë edhe të shkretin misër. Gratë e katundeve në fjalë duhet t`u dalë frika se me bamjen e kësaj rruge i japin fund frikës nga të gremisurat e kafshëve si: Qafë Dhëmbel, Gjurma e Mushkës, Shtegu i Pelës, Hija e Mallëkuar, Dërrasa e Çajupit, etj. Nevojat që do të ketë çdo katund shpresojme se me këtë rrugë do t`i kompletojë me anën e mjeteve moderne ose kafshën që ka, që do të shkojë pa frikë e trëmbje mbi këtë rrugë.

Sa për zagoritet ashtu dhe për shtetin, mejtoj se do të ish interes i përbashkët në se rruga shtetërore e projektuar: Gjirokastër – Poliçan – Përmet të bëhej: Gjirokastër – Erind – Çajup – Topojë – Malishovë – Këlcyrë. Për shtetin them se është më e shkurtër dhe kushton më pak…

Lutim dhe kryetarin e pa lodhur të komunës që deri sa të realizohet qëllimi i nalt-thënë të ketë mirësinë e të përmirësojë akoma nga ç`është përmirësuar rruga: Ura e Muço Hysos-Shtegu i Pelës – Limar – Leskaj – Ara e Laze – Malishovë.

Shpresojmë se për ta shpëtuar nga fatkeqësia krahinën e Zagorisë për bëmjen e rrugës presim vullnetin dhe energjinë e dy kryetarëve: të Këlcyrës e të Sheperit të cilët me këto përpjekje fitojnë tërë simpathinë e popullit”. (Guri i gjatë në gazetën “Ora”, Tiranë, nr. 592, dt. 2.7.1932, f. 3)

Në tetor të vitit 1933, Numan Lepenica trasferohet nënprefekt në Delvinë, detyrë nga më të vështirat e kohës, pasi dihet se Greqia zhvillonte pa pushim aktivitet armiqësor kundër vendit tonë dhe në këto krahina duheshin atdhetarë të pa përkulur, inteligjent dhe të përkushtuar ndaj detyrës, cilësi që Numan Lepenica i kishte, treguar gjatë gjith jetës së tij.

Në tetor të vitit 1934 Numan Lepenica trasferohet kryetar komune në Kushovë të Gramshit edhe kjo një komunë e vështirë dhe afër kufirit (Gazeta „Albania“, SHBA, dt. 9.10.1934)

Në vitin 1935, ai tasferohet dhe emrohet kryetar i komunës së Nikaj Mërturit. Aktivitetin në këtë komunë e pasqyron ai vetë në një artikull botuar në gazetën “Drita”:

“Nartë, 27.7.1937

Fort i nderçmi Zoti Drejtor!

Në numurin 196 datë 22 korrik 1937, faqe 3 në shtyllën e katërt të së nderçmes fletore së Zotrisë tuaj ”Drita”, më ra në sy artikulli: Arsimi në Nikaj e Mërtur.

Jo për gjë tjetër, por për një të vërtetë ju lutem të botoni në atë faqe e në atë shtyllë çka kam nderin t`ju shkruaj më poshtë:

Pater Silvestër Hilaj, duke folur mbi arsimin e krahinës të malsisë së Kosovës, Nikaj e Mërtur ka thënë se janë çelë katër shkolla: Lekbibaj, Salie, Shëngjergj e Curraj i Epërm dhe ndërtimin e godinave të këtyre katër shkollave ia atribuon inisiativës së pa lodhëshme të kolegut tim z. Hito Zaçe.

Këtu Padre harron, a nuk di në do që të harrojë e nuk thotë të vërtetën sepse në shkollën e Lekbibaj dhe në atë të Salies janë mbaruar ndërtimet dhe emërimet e mësuesve respektivë për këto shkolla brenda periudhës që i nënshkruari ka qënë si kryetar komune në Nikaj Mërtur dhe këtë gjë besoj që ta vërtetojë edhe Padre vetë pse me mësuesin e Lekbibajt ka bashkëjetuar në qelë të kishës në fund të vitit 1935 deri sa u bënë pushimet dimrore.

Gjithashtu edhe mësuesi i shkollës së katundit Salie ka qënë emëruar ose në dhjetorin e 1935 ose në kallnuerin e 1936. Këto konfirmohen prej akteve që gjenden në arkivën e P.T. Ministrisë së Arsimit. Mandej z. Hito Zaçeja në e mban mënt mirë Padre ka filluar në detyrë në qershorin e 1936, në vendin tim në Nikaj Mërtur. Besoj se u shpeguam. Kjo nuk është një e drejtë që kërkohet por një e drejtë që duhet të dalë në shesh.

Me nderime Kryetar i Komunës Nartë Numan Lepenica” (Gazeta ”Drita”, Tiranë, nr. 202, dt. 29.7.1937, f. 3)

Në qershor të vitit 1936 Numani largohet nga Nikaj Mërtur dhe emrohet kryetar komune në Pulaj dhe më 10 mars 1937 z. Sulejman Tepelena kryetari i komunës së Nartës trasferohet në Pulaj dhe z. Numan Lepenica kryetari i komunës Pulaj trasferohet në Nartë.(Gazeta “Drita”, Tiranë, dt. 21. 3. 1937, f. 3)

Më 13 dhjetor 1938, trasferohet kryetar komune në Tomorricë. Me pushtimin e Shqipërisë nga Italia fashiste ai u lidh me elementët që mendonin e punonin kundër pushtimit. Është kjo arsyeja që autoritetet fashiste e pushuna nga punë më 10 tetor 1939, si antiitalian dhe ai detyrohet të kthehet në Vlorë. (AQSH F. 152/2 V. 1943, D. 754, f . 3, 4)

Vihen re lëvizjet e shpeshta të Numan Lepenicës në komuna të ndryshme. Kjo vjen nga problemet e shumta që dilnin në ato komuna dhe duhej të gjendej një njeri që dinte t`i vinte në udhën e zgjidhjes dhe sapo Numan Lepenica zgjidhte problemet e komunës ku e kishin trasferuar ate e transferonin në komunën tjetër ku kishin lindur probleme.

Këto lëvizje flasin për atdhetarinë, kulturën, iteligjencën dhe përkushtimin që ky burrë kishte ndaj detyrës dhe vendit të tij.

* * *

Numan Lepenica, u shpreh që në ditët e para kundër pushtimit italian dhe bashkëpunues me patriotët që mendonin t`i dilnin zot atdheut. Ai kishte në trup plumbat e pushtuesit italian nga beteja e Llogorasë në qershor të vitit 1920. Ishte kjo arsyeja që ai u pushua nga puna më 10 tetor 1939, si antiitalian.

I tërë fisi tij, në Vlorë dhe Lepenicë nën drejtimin e vëllait të tij Xhelal Hoxhës, u kthye në një nga bazat e njohura të Lëvizjes Antifashiste, duke i dhënë luftës për liri, gjithëçka që i duhej në atë kohë: luftë me armë, propogandë, organizimin dhe pasurinë. Vini re këtë fjalën e fundit: pasurinë, se pa këtë pasuri ajo luftë nuk bëhej, prandaj këto familje dhe këta bura duhen vlerësuar e nderuar.(Shih: AQSH, “Historiku i Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare për Qarkun e Vlorës”, Vëll. I, f. 125; Shamet Gjika “Ditari i kohëve me gjëmime…”, Tiranë 2005, f.73)

Italianwt dhe gjermanwt i propozuan t`i japin detyra tw larta por ai nuk pranoi. (Arkivi MPB, Dosja operative 5706)

Vajza e tij Afërdita ishte gjithashtu në vijën e parë të luftës klandestine kundër pushtuesit, me të rejat e qytetit. Ajo u shkojë për studime në Itali, por edhe atje ajo vazhdoi të propagandonte dhe luftonte kundër fashizmit, për këtë aktivitet ajo burgoset dhe internohet në krahina të largëta të Italisë dhe u lirua nga internimi vetmë me hyrjen e Anglo-amerikanëve në Itali në vitin 1944.

Numan Lepenica, gjatë gjith periudhës së luftës 1939 – 1944, u tregua aktiv në nxitjen e luftës kundër fashizmit, në shmangjen e vëllavrasjes dhe si njeri paqësor në administrimin e qytetit duke qënë gjatë gjith kohës, këshilltar në Bashki apo Prefekturë.

Në fund të vitit 1943, kur gjermanët pushtuan Vlorën, kërkuan nga paria e Vlorës që të vendosnin një kryetar Bashkie, në të kundërt komanda ushtarake gjermane do të merrte përgjegjësinë për çdo gjë në Vlorë. Përballë kësaj situate, paria e asaj kohe, e mbledhur disa herë, nëpërmjet një peticioni të firmosur nga 300 vetë, i propozoi Myhedin Haxhiut të pranonte këtë detyrë të vështirë.

Më datën 27 tetor 1943, Prefekti i Vlorës Vizhdan Risilia dhe kryetari i Bashkisë Muhedin Haxhiu njoftonin popullin e Vlorës me këtë shpallje:

“Në datën e sotme në sallën e bashkisë së Vlorës u mblodhë shumica e popullit për zgjedhjen e këshilltarëve të prefekturës dhe të bashkisë. Me zëra të përbashkëta u zgjodhën, anëtar të këshillit të prefekturës: … Z. Numan Lepenica …

Ftojmë gjithë popullin të kenë besimin e fortë në paanësinë tonë dhe në shërbimet tona në interes të Atdheut dhe të këtij qarku. Populli për çdo nevojë të drejtohet në zyra ku do të gjej çdo përkrahje. Kryetari Bashkisë Muhedin Haxhiu, Prefekti i Vlorës Vizhdan Risilia” (AQSH, F. 392, V. 1943, D. 9, f. 26.)

Numan Lepenica ishte autoritet i njohur në qytet dhe për çdo problem në kohën e vështirë të luftës ai nuk mungonte me urtësinë, diturinë dhe patriotizimin e tij, të jepte këshilla dhe mendime për këdo që kishte nevoj dhe kërkonte këshillat e tij.

“Më 13 tetor 1944, deklaron në hetuesinë komuniste major Rexhep Çela, komandant i xhandarmërisë së Vlorës, më thirri komandanti i regjimentit 153 gjerman dhe më tregoi një listë që i ishte dhënë prej Vizhdan Risilisë që të digjeshin e plaçkiteshin disa shtëpi në Vlorë, Nartë, Oshtimë, Drashovic, Mavrovë, Panaja dhe Fier. Unë e kundërshtova dhe ai pranoi por tha se po të shtihej pushkë kundra gjermanëve në tërheqie do të zbatonin planin e tyre… Unë thirra nga paria e Vlorës Numan Lepenicën e Aristidh Rucin të cilëve u thash të evitohej goditja e ushtrisë gjermane në tërheqie… Më 14 tetor, para se të nisesha për mbrojtjen e rendit formova një komision të kryesuar nga Numan Lepenica. Armatosa policinë bashkiake, sigurova gjithë makinat e shkrimit, aparatet e çentralit telefonik më se 70 armë e municion…” (Arkivi MPB, Dosaj 395, f. 5 , 116)

* * *

Aktiviteti atdhetar, arsimi, nëpunësia e lartë si kryetar komune dhe nënprefekt do ta ngrinin Numan Lepenicën në krye të parisë së Vlorës. Ai do të jetë prezent në çdo aktivitet atdhetar e kulturor të qytetit të tij edhe si sponsor i librave apo aktiviteteve që kryheshin në qytet, ndërmjet të tjerave përmëndim:

– Kështu ndërmjet Abdul Kuçit, Syriri Libohovës, Ferid Taushanit, Gani Alikos, Ismet Libohovës, Hysen Çalës, Jovan Pozios, Aristidh Rucit, Ahmet Nures, Musa Jonuzit, etj., figuron edhe emëri i Numan Lepenicës që ka dhuruar 25 franga ari, për të ndihmuar Avni Rustemin kur ai gjykohej në Paris për eliminimin e Esat Pashë Toptanit. Vetëm Ferid Taushani ka paguar 100 franga ari, katër të tjerë nga 50 franga dhe pas tyre vjen Numani me 25 franga të gjith të tjerët kanë paguar më pak se 25 franga. Patrioti Avni Rustemi, ka qenë dhe ka mbetur për vlonjatët një figurë shumë e dashur dhe e vlerësuar. (Gazeta ”Mbrojtja Kombëtar”, Vlorë, dt. 18.11.1920, f. 3 )

– Për Federatën Panshqiptare “Atdheu”, Numan Hoxha, dhuron 10 franga ari dhe është njëkohësisht edhe një ndër abonetët e parë në revistën “Atdheu” (Gazeta “Mbrojtja Kombëtare”, Vlorë dt. 18.11.1920; 23. 5. 1921)

– Numan Hoxha figuron në numurin rendor 25 nga 130 vetë në listën e qytetarëve të abonuar në revistën “Atdheu”, organ i Federatës Panshqiptare “Atdheu”.(Revista “Atdheu”, maj 1921)

– Libri i Aqif Sulo Progonatit ”Vjersha kombëtare”, Tiranë 1935, sponsorizohet nga 54 vlonjatë ndërmjet të cilëve: Ibrahim Abdullahu, 2 franga, Sami Imami 2 franga, Imer Sharra 3 franga, Numan Lepenica 5 franga ari…

* * *

Nën vuajtjet shpirtërore në varfëri e mjerim, i përbuzur dhe i harrua, ai që dikur quhej Numan Lepenica, me një peshë në Vlorë dhe në shoqërinë shqiptare dha shpirtin e tij të bardhe në moshën 61 vjeçare, në mars të vitit 1953.

Vdiq në shtëpi, i pa mjekur si duhet. Jeta e tij interesante por edhe e trazuar, nuk mund të lihet në errësirë, ajo e cila vlen të theksohet sot, si një vlerë e vyer e këtij burri, është gjaku i derdhur për lirinë e Shqipërisë dhe shërbimi 32 vjeçar si nëpunës i lartë në të gjitha trojet shqiptare në kohë shumë të vështira. Nga gjithë ajo familje me emër e me nam e Numan Lepenicës ka mbetur vetëm një vajzë, Donata e Afërditës, sot avokate në Tiranë, e cila është gëzimi ynë, shumë e dashur, gjithnjë e qeshur si shpirti i sajë, ripërtëritja e genit njerzor, epërsia e rracës.

TË NJOHIM ATDHETARIN FEJZO LEPENICA

September 13, 2015 by dgreca

Sapo ka dalë në qarkullim vepra e 15 e studjuesit të njohur Enver Memishaj “Fejzo Lepenica, jetoi dhe vdiq për Shqipërinë”/

Nga Flori Sllatina/

Fejzo Lepenica është në radhën e shumë autorëve atdhetarë, të njohur dhe të pa njohur, me në krye Mid`hat Frashërin e Musa Demin, që pasqyruan në shtypin e kohës shkeljen haptazi të të drejtave të njeriut në Çamëri; ata denoncuan dhunën, terrorin, krimin, internimet dhe burgosjet e vazhdueshme të popullsisë martire të Çamërisë me qëllim që ta zbraznin për interesa të Greqisë tokën shqiptare ku jetonte kjo popullsi.

Fejzo Lepenica, që në vitin 1925, kur sapo kishte mbritur në Janinë si emgirant, u lidh me qarqet patriotike të Çamërisë për mbrojtjen e të drejtave të popullsisë çame. Aktiviteti i tij përkon me periudhën historike kur në verën e vitit 1926 u rrëzua kryeministri grek me origjinë shqiptare, i cili ishte treguar dashamirës me popullsinë çame dhe qeverinë shqiptare të Tiranës. Në fuqi erdhi gjenerali Kondili, në këtë situatë të re Greqia nisi një kryqëzatë tjetër, një genocid, për të detyruar shqiptarët e Çamërisë të largohen nga trojet e tyre autoktone për në Turqi. Në këto rrethana historike hyn në historinë e Çamërisë Fejzo Lepenica në mbrojtjen e të drejtave të çamërve, denoncimin me forcë të akteve të dhunës ndaj popullsisë civile. Patriotët e Çamërisë nuk u mposhtën. Ata filluan rezistencën ndërmjet të tjerave me artikuj në gazeta dhe peticione.

Ndër ata që shkruanin dhe botonin artikujt e tyre hyn edhe Fejzo Lepenica.Me shkrimet e tij ai bëhet autor i pjesës më të rëndësishme të historisë së Çamërisë. Artikujt e tij përshkrohen fund e krye nga dashuria dhe përkushtimi atdhetar për mbrojtjen e interesave të popullit shqiptar, sidomos atij të Çamërisë që vuan nën shtypjen, dhunën dhe terrorin e Greqisë. Artikujt shprehin kulturën e tij të gjerë për kohën. Në tërësi ai ka shkruar mbi bazën e fakteve të pakundërshtueshme duke iu dhënë artikujve një përmbajtje prej dijetari. * * * Po shkëpusim nga libri dhe po botojmë më poshtë, një artikull të tij, të vitit 1928, të nënshkruar me pseudonimin e tij: Krivova.

GARDHIQI DHE DHRAGOMIA

Prevezë, prill 1928. Shqiptarët e Çamërisë heqin me heshtje në zverkun e tyre gjithë paudhësitë greke dhe padrejtesitë e këtyre. Me heshtje, them jo se s’ndihen, por se nuk iu dëgjohet zëri, s’bën asnjë efekt në veshët dhe në zemrat e atyre që kanë për barrë mbrojtjen.

Ankimet e çamërve mbeten zëra të thatë që s’gjejnë përgjigjet e dëshiruara, ato të cilat u janë mohuar me kohë: mbrojtjen e shqiptarëve të lirë.

Një nga më të parat armë që shkaktojnë mjerimin e tyre është grabitja e pasurive: ajo që sjell sëmundjen më të vështirë: urinë. Pasuritë e çamërve kanë shkuar nën zotnimin e refugjatëve me urdhëra të qeverisë.

Kjo është gjendja përgjithësisht në Çamëri, por këtu do kufizohemi të tregojmë vetëm atë të katundeve Gardhiq e Dhragomi.

Pas luftës turko-greke të Azisë së Vogël, lindi shkëmbimi i popullsive ndërmjet dy shteteve në fjalë.

Grekërit, duke përfituar nga ky rast, ngulën këmbë të përzinin dhe çamërit shqiptarë. E para masë që mori qeveria greke qe sekuestrimi i pasurive të patundura, si shtëpi, toka, ullinj etj., të banuesve të katundeve Gardhiq e Dhragomi, në të cilat pasuri u vendosën refugjatet. Fëmijët [Familjet] shqiptarë, pronarët e vërtetë të pasurive, u përplasën në rrugë, në mëshirën e fatit.

Per t’i zbuar nga vatrat e tyre për në Turqinë e huaj, kundër çamërve autoritetet greke, në bashkëpunim me të arratisurit kriminelë, përdoruan mjetet edhe mënyrat më barbare.

Në pranverën e 1926 Lidhja e Kombeve vendosi njohjen e tyre si shqiptarë dhe për konseguencë, të përjashtuar nga shkëmbimi.

U përjashtuan nga shkëmbimi, por jo nga fati në të cilin i ka shtirë Greqia e njerëzuar (siç) qysh në vitin 1923, në të cilin vazhdojnë akoma.

Foshnjat e pafajshme vdesin rrugëve nga uria dhe mbarojnë me këtë fjalë në gojë “buke”, mungesa e së cilës i dërgon t’i shtrojnë krahët dheut të ftohtë. Autoritetet greke tallen me kufomat e tyre dhe duke fërkuar duart, thonë me gaz: “plotësuam një detyrë patriotike”!

Ankohen në Lidhjen e Kombevet dhe z. Colban-i u përgjigjet: “E mora letrën tuaj, pritni të falat….”!

Është sistemi monoton i Seksionit të Minoriteteve pranë Lidhjes së Kombeve, që ka për barrë të mbrojë të drejtat e pakicave?! Po, për fat të keq!

Në kohën kur Kryqi i Kuq Shqiptar vrapon t’u ndihmojë me bukë për të mbajtur shpirtin, Qeveria greke refuzon të lejojë një ndihmë të tillë njerëzore, jo për gjë tjetër, por për të vetmen arsye, që mos t’i dalin në shesh të palarat!

Është detyrë e Kryqit të Kuq Shqiptar që me menyrë të tij, t’ia njoftojë gjendjen e Çamërisë, veçanërisht të katundeve më fatkeqe, qendrës ndërkombëtare, që ta hetojë vetë nga afër për të konstatuar të vërtetën. Aq më tepër është detyra e qeverisë shqiptare dhe e gjithë popullit shqiptar që vëllezerit e tyrë çamër, të mos i lënë të bëhen viktimat e barbarizmës greke.

E dimë se zëri ynë do të mbetet pa efekt, nuk do të gjejë përgjigje dhe se të gjitha apelet e shtypit kombëtar kanë mbetur si të tundurat monotone të një ore, por koha tepër e vlefshme nuk blihet dot më, po kaloi. Shpirtrat s’ngjallen po vdiqën dhe kështu Çamëria shqiptare shuhet, zhduket të pakën për shqiptarët. Duhet të mos i shtrohemi gjumit të shkaktuar nga buka me egjër se na dëmton keqazi trupin!

KRIVOVA

Gazeta “Demokratia”, Gjirokastër, nr.151, dt. 14. 4.1928, f. 1.