• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

DASHURIA…

November 27, 2020 by dgreca

Tregim nga Memisha Gjonzeneli/

Aeroplani nga Rinasi i Shqipërisë për në Çikago të Amerikës, nisej  shpejt në orën 5 të mëngjesit, kështu që për ta përdoruar atë, duhet të ngriheshe në orën 2 të natës. Josifi me gruan dhe me çupen, e kishin angazhuar një taksi që t’i shpinte nga Vlora në aeroportin e Rinasit. Taksia erdhi në kohën e caktuar. Vendosën valixhet në bagazh dhe u nisën  për në aeroport. Arritën atje në kohë, dorëzuan  valixhet, kaluan  dhe kontrollin, dhe po prisnin të sistemoheshin në avion. Me këtë avion do udhëtonin  deri në Itali.  Kaluan kontrollin, u futen në avion, zunë vendet, u ulen, vunë rripat dhe qenë gati për nisje. Pas 90 minutash avioni u ul në aeroportin iatalian. Pushuan atje nja dy orë dhe me një avion tjetër më të madh, u nisën për në Çikago.

Josifit i kishte dalë lotaria,  edhe pse  ai nuk mendonte se do fitonte, ndërsa e shoqja Laureta, u shfaq optimiste dhe i dha shprese: Ke bërë shumë mirë i dashur edhe  mund të  fitosh. E bija Shpresa qe ishte 17 vjeçe, ishte dhe më optimiste: “Ne kemi fat, i tha e vendosur, do fitojmë!”  Dhe vërtet ata fituan dhe tani po udhëtojnë për në Çikago. Josifi ishte marangoz. E njihte shumë mirë profesionin. Ai kishte dhe një dyqan të vogël në lagjen Çole. E shoqja shiste rroba, po aty,  para dyqanit. Shpresa shkonte në shkollë.

Lotaria ishte një fat i madh për ta. Në Çikago i priste një kushëri i parë i Lauretës. Avioni mëriti në Çikago në orën një mbas dite. Kaluan dhe atje pikën e kontrollit, morën valixhet dhe po dilnin, kur para u doli Viktori. U përqafuan, dhe u prezantuan. Viktori vet kishte pak kohë që kishte ardhur, po megjithatë ishte rregulluar mirë. Atë nate fjetën në shtëpinë e Viktorit. Viktori kishte gruan dhe një djalë të vogël njëvjeçar. Ai u kishte gjetur një apartament të vogël, sipas porosisë, dhe të nesërmen, që në mëngjes, i çoj atje. Apartamenti u pëlqeu. Viktori e pyeti Josifin:

-A ke para, që të paguash, apo të të jap unë?

-Të faleminderit shumë, unë kam ca para, po, po të më duhen te tjera, do të të kërkoj, po të lutem më ndihmo të regjistroj çupën në shkollë, dhe të mbaroj punë me dokumentet.  Viktori i tha mos u mërzit, të gjitha do i rregullojmë. Dhe vërtetë brenda javës  i mbaruan të gjitha detyrat. Josifi e falënderoj me shpirt Viktorin. Tani  më duhet dhe një punë… Edhe për atë kam menduar, do punojmë bashkë. Më vonë, shohim dhe bëjmë.

ÇIKAGOJA

Koha kalonte si me vrap. Familja e re u ambientua shpejt me ndihmën e paçmuar të Viktorit, që ishte shpirt njeriu. Edhe Laureta gjeti një punë si rrobaqepëse  te një arab. Kështu, me dy rroga, kalonin mirë. Kishin pak vështirësi me gjuhën po brenda vitit edhe asaj ja morën dorën. Shpresa kalonte shumë mirë në shkollë. Ajo vazhdonte shkollën e mesme. Shpresa u miqësua shumë me dy shoqe, njëra ishte Amerikane dhe tjetra nga Maqedonia, po shqiptare. Ishin në të njëjtën klasë. 

Një dite, në vitin e tretë, kishin fizkulturë dhe profesori po u bënte vrapim, te këndi sportive, jo shumë larg nga klasa me djem. Djemtë po loznin basket boll. Shpresës i ra në sy, një djalë simpatik, që ishte shumë aktiv dhe që lozte mirë. Deri sa mbaruan vrapin ajo nuk ja ndau sytë…Dhe kur po ikte në shtëpi, mendja i  shkonte te ai djali. Ajo donte ta hiqte nga mendja po nuk mundej, ai i kthehej prapë. Dreq, tha me vete, ç’më gjeti? Të nesërmen kur shkoi në shkollë donte se zben ta shikonte. Epa, më së fundi në mesin e ca shokëve dhe diçka brenda shpirtit të saj se çfarë i lëvizi. Emrin ja mësoj shpejt, e kishte Spiro. Po diçka  ishte interesante, ai rrinte gjithmonë me një grup djemsh qe ishin moshatar, sidomos  ishte i pa ndarë me  pesë prej tyre. As kush prej nxënësve nuk u afrohesh. Ata të binin në qafë  kot, pa u bërë gjë dhe qenë të gatshëm të bënin sherr me këdo.

Në funt të semestrit të parë, shkolla organizoi një mbrëmje vallëzimi, ditën e shtunë, kur nuk kishin mësim. Mbrëmja fillonte në orën pesë mbas dite dhe mbaronte në orën dhjetë në darkë. Shoqet vendosën të merrnin pjesë në mbrëmje. Ato lanë takim dhe u bënë të tria bashkë të veshura bukur. Në sallë kishte shumë njerëz, aqsa mezi gjetën vende. Një nga profesorët hapi mbrëmjen. Filloj muzika. Shpresa u ngrit dhe filloj të kërkojë Spiron. Më së fundi e pa, ishte  midis shokësh, ndaj shkoi drejt tij dhe e ftoj për kërcim. Ai në fillim nuk pranoi, po një nga shokët i tha është turp ta refuzosh dhe ai u ngrit si me turp. Spiroja kërcente shumë mirë, po dhe Shpresa kërcente shumë bukur. Duke kërcyer u prezantuan dhe shpejt u miqësuan. Ata u kënaqen pa masë. Kur u ndanë ajo i propozoi për të kërcyer prapë, mirë i tha ai, do vij të të marr unë. Pas një gjysme ore Spiroja erdhi dhe e ftoi për kërcim. Ajo po e priste me pa durim, kish frik se ai mos nuk vinte. Po ja qe erdhi dhe ajo qe e lumtur dhe tha me vete: Kjo është nata më e lumtur e jetës time, ndërsa sytë  gati ju mbushën me lot. Kur mbaroj mbrëmja dhe do ndaheshin, Spirua i tha se do takoheshin në shkollë. Spiroja ishte një klasë me lart se Shpresa. Spiroja shkoj te shokët. Kur ata filluan ta trazonin. Ai qeshte. Spiroja ishte me orgjinë greke. Prindërit e tij kishin lindur në Amerikë.

Spiroja kishte babain, nenën dhe një motër më të  madhe se veten.  Ata kishin blerë një frutemarket  mu në qendër të  Çikagos  dhe kishte shumë punë. Për ta punonin afro 25 punëtor dhe nëpunës. Kështu që ishin në gjendje. Spirua ishte fëmijë i përkëdhelur dhe i pa kontrolluar. Shpresa, kur po ikte në shtëpi i dukej  sikur ishte akoma në krahët e Spiros duke vallëzuar. Edhe shoqin e Shpresës që e quanin Floresha, po dhe Amerikania  Meri, ishin shumë të gëzuara. Ajo gjithashtu kishte gjetur një djalë të mirë që i kishte pëlqyer dhe po i shpjegonte Shpresës si ja kishte kaluar me të.  Shpresa as që e kishte mendjen se çfarë po i thoshte shoqja. Ajo pushoj dhe po priste që Shpresa ti thoshte ndonjë gjë, po më kot, ndaj u mërzit dhe i tha, ç’bënë kështu moj, po ti nuk e ke mendjen që unë po të flas. Ajo prapë nuk i ktheu përgjigje. Atëherë  ajo e kapi për krahu  dhe e tundi fort. Kam gjithë rrugës që po të flas dhe ti nuk po me kthen përgjigje. Atëherë Shpresa e kuptoj  qe kishte qenë në ëndërr. Me fal motër nuk e kam pasur mendjen. Të lutem më fal. Shkuan në shtëpi . Po, ajo natë do mbetet e pa harruar. Ajo natë tregoj fillimin, po fundi nuk i dihej. Shpresa gjithë natën nuk mbylli sy. Sa herë i bënte pyetje vetes. Mos valle kjo  ishte dashuria, po për çudi, nuk merrte përgjigje. Vetëm afër mëngjesit i erdhi përgjigja. I tha kujdes, të ka ardhur dashuria….Në fillim u tremb, po me vonë i pëlqeu, dhe e zuri gjumi  si e vdekur. U ngrit në mëngjes si e trembur. Po  thuaj  nuk kishte fjetur fare. U bë gati për në shkollë dhe u nis. Gjithë rrugës  mendonte ku do e shikonte Spiron… U fut në klasë. Sa e pa shoqja e kapi për dore dhe u ulën në bango.  Shpresa ti se cfarë ke që je zverdhur shumë, mos je gjë e sëmur e pyeti ajo. Jo i tha ajo shpejt. Nuk kam gjë jam mirë, po me vete tha  po jam shumë e sëmur dhe ka vetëm një ilaç që e ka emrin  SPIRO…   

Mbaroj shkolla. Nxënësit u nisën nëpër shtëpi. Shpresa u nda nga turma, që Spiroja ta shikonte më mirë. Dhe vërtet ai e pa dhe donte të vinte ta takonte, po ishte me shokët dhe nuk mund të ndahej, se ata do ta vinin në lojë. Edhe Spiroja kish menduar  gjithë kohën për Shpresën, po e kishte lënë  me kaq.

Më kot priti Shpresa se mos vinte Spirua.  Floresha po i lutej që të iknin. Më së fundi Shpresa u nis me kokën varur dhe pa thënë asnjë fjalë, mëritën në shtëpi. Shoqja e saj u bë merak. Kur po ndaheshin i tha të lutem motër ti diçka ke, më thuaj ndofta të ndihmoj. Shpresa tha me vete, se vetëm zoti m ndihmon dhe askush tjetër. Po, me zë tha: Nuk kam asgjë të lutem  mos u shqetëso. Dhe u ndanë. 

Kaluan kohë dhe marrëdhëniet e Spiros me Shpresën ishin rregulluar plotësisht,  aqsa ra në syrin e familjes. Një darkë  kur ishin mbledhur si familje, Josifi  i thotë së bijës:

-Moj Shpresë, ti je pleksur me një djalë! Pa me thuaj, ta dimë edhe ne!

-Po baba, i tha ajo.

-Po kush është ky djalë?

E ëma u habit nga përgjigja e çupës. Vetëm atëherë e kuptoj se çupa e saj ishte rritur. Sa qe e vogël nuk ta bënte fjalën dy,  tani shiko si  i përgjigjet të atit. Sa qenka rritur dhe unë se kam ven re. Babai vazhdoj:

-Kush është ai djalë. Shpresa i tha me qetësi:

-Atë djalë e quajnë Spiro. Me orgjinë është grek, po nëna dhe baba i kanë lindur këtu. Ai sapo mbaroj shkollën e mesme, pra është një vit me madh se unë.

Babai u habit nga gjakftohtësia e së bijës. Përgjigjet të qarta dhe te qeta.

-Dua që mos ta takosh më atë djalë, i tha i ati pak nervoz. Ajo u përgjigj:

 -Baba nuk mundem. Unë e dua shumë atë dhe nuk e komandoj dot dashurinë. Pra te lutem, mos ma kërko këtë.

-Mendohu dhe njëherë me qetësi, pastaj më kthe përgjigje. Dhe shkuan të flenë…

Qetësia në shtëpi ishte shkatërruar. Shpresa nuk i ktheu tjetër përgjigje të atit. Ajo vazhdoj njësoj me Spiron. Atëherë prindërit vendosën të kthehen në Shqipëri. Ata sapo  ishin bërë nënshtetas  Amerikan. E shitën shtëpinë. I than Shpresës për t’u kthyer. Ajo u përgjigj me vendosmëri: Jo! 

Një dite të bukur maji u kthyen në Shqipëri. I lanë Shpresës 10 000 dollarë  dhe një copë pusulle  ku i shkruanin: Ne u nisëm dhe gjithnjë të presim!

Kur u kthye në shtëpi Shpresa dhe nuk gjeti njeri, filloj të qaj me dënesë, po shpejt e mori veten u qetësua  dhe tha se kjo dikur do ndodhte.

Shtëpia ishte shitur, kështu si fillim, gjeti dhe dy shoqe dhe morën me qira një apartament. Në fund të muajt mbaroj shkolla. Ne atë kohë Spiron me tre shokë zevzek, i fusin në burg dhe i dënojnë nga një vit e gjysmë. Me njëherë Shpresa shkoj në takim dhe ju lut Spiros që të mos mërzitej  se koha do kaloj shpejt.

Në universitet ajo nuk mundi të shkonte, tani që Spiroja ishte në burg. Shkoj sërish te Spiroja në takimin e radhës dhe i la ca para, po ai nuk i pranoj. Atëherë ajo filloj të qaj, deri sa ai i mori. Spirua kishte para. Babai i pasur, i dërgonte gjithnjë.

Shpresa u regjistrua në një shkollë një vjeçare ku mësonin të bënin prodhime farmaceutike. Gjatë kësaj kohe gjeti dhe një punë: Mbante një grua të moshuar. Mbas një viti Shpresa e mbaroj shkollën. Mori punë në një kompani dhe rrogën e kishte shumë të mirë.

 Spiroja doli nga burgu. Shpresa shkoj dhe e priti. Gëzimi i saj nuk kishte kufi. Po nuk zgjati shumë. Prapë e futën në burg, për një sherr në një bar, ku shkatërruan çdo gjë që u doli para. Kësaj radhe i dënuan nga  dy vite burg . Shpresa prapë shkoj dhe i lutej Spiros të mos mërzitej se dy vite kalonin shpejt dhe ajo do vinte çdo javë. Shpesh merrnin dhe takim special dhe shpresa shkonte flinte atje me bashkëshortin.  Mbas ca kohe  e ndjeu se ishte  me barrë. Gëzimi i saj ishte i madh: Do bëhej nënë. N muajt e fundit, kur ju rrit barku, nuk shkoj më në burg, veç fliste më shpesh në telefon.

Shpresa lindi një çupë të bukur dhe emrin ja vuri Lumturi, se vërtet ndihej shumë e lumtur. Çupa ishte afro një vjeçe kur u lirua Spirua. Shpresa e linte çupën në shtëpi  me shoqen e saj. Kjo ishte dhe një arsye qe Spiroja të mos vinte në shtëpi të shikonte çupën.

Pas një viti Spirua, i etshëm për aventura, prapë u fut në burg. Ishin rrahur me një grup Meksikan dhe tre prej tyre, ishin plagosur me thika dhe njeri nga ata ishte  deri rrezik për jetën. Kësaj radhe u dënuan nga 6 vite burg. Shpresa prapë nuk ju nda dhe si gjithmonë i thoshte Spiros që të mos mërzitej, se unë do vijë gjithnjë. Ajo e donte gjithnjë marrëzisht dhe thoshte me vete: Unë do ta dua sa të kem jetën. Nga ana tjetër një nga shoqet e Shpresës ishte faktor optimizmi. Nuk kuptohej kush qe e ëma e Lumturisë: Floresha apo Shpresa!  Ato, të dyja çmendeshin për të. E donin shumë.

Mbas ca kohe Spirua u lirua nga burgu. Shpresa shkoj e priti te porta.  Sa u hap porta dhe doli Spiroja ajo shkoj me vrap  dhe e përqafoj.  Ai dukej sikur nuk u gëzua që u lirua.

Shpesh e bija pyeste për të atin. Ajo i thoshte se ka ikur larg, po do vij. As një vit nuk mbushi Spirua  jashtë përsëri e futën në burg bashkë me katër shok. Kësaj radhe i dënuan 5 vite secilin. Nuk u interesua se çfarë kishin bërë, Shpresa, menjëherë shkoj të takonte të dashurin. Ai sa e pa ju mbushen sytë me lot dhe tha fort: O ZOT, çfarë kam bërë që të meritoj këtë mrekulli që po më ndodh mua. Ajo asnjë herë nuk ka thëne çfarë ke bërë, po vetëm mos u mërzit dhe kjo do kaloj. Në atë kohë Shpresa e kishte kapur fort për qafe.

Shpresa shpesh qante natën që të mos ta dëgjonte çupa dhe Floresha, po kurrë në sytë e Spiros, se  ajo nuk donte ta mërziste atë. Ai boll kish burgun.

Si dreqin po ndodh kështu tha Spirua me vete. Unë e kërkoj të keqen, zoti më dërgon këtë engjëll të më heq brengat…

Kësaj radhe Spirua bëri plot 6 vite. Shpresa u vesh bukur. Kishte kohë q nuk ishte veshur kështu .. shkoj n burg se ajo e dinte orarin kur dilnin dhe po shikonte nga dera. Po, priti me kot. Kish m shumë se dy orë dhe ai nuk po dilte. Më së fundi një polic shkoj  dhe pyeti se çfarë priste? Ajo i tha pres të dashurin, të lirohet. Mos e quanin Spiro. Po tha ajo. Ai është liruar që në mëngjes. E kishte kërkuar vetë me lutje lirimin herët,  prandaj më fal, po duhet të largohesh.  Ajo iku, nuk qau aty, se nuk donte ta shikonte polici. Po, rrugës për në shtëpi gjithë kohën u mbyt në lot. Mezi e parkoj edhe makinën. Para se të hynte në shtëpi fshiu sytë, që të mos kuptohej se kishte qarë. Të nesërmen  nuk la vend pa kërkuar Spiron, po ishte e kotë , ai nuk kishte lënë adresë. Ajo vazhdoj ta kërkoj kudo, po më se fundi  u lodh dhe tha me vete gjer sa është zhdukur vetë pa adresë,  nuk do që ta takojmë . Gjithë dashurinë e ktheu nga çupa. Interesohej, që asaj të mos i mungoj  asgjë.  Lumturia u rrit me dashurinë e pakufishme të nenës. Ishte shumë e zgjuar dhe tepër simpatike. Me sytë të zezë si ulliri, me një fytyre pak vezake, me flok dhe vetulla të zeza.  Dukej  si e pa afrueshme, po po ta njihje nga afër ajo ishte shpirt njeriu. Kaluan kohe. Nga Spiroja asnjë lajm. Lumturia filloi gjimnazin.

Shpresa gjithnjë  e kërkonte Spiron. Jeta i dukej pa kuptim pa të. Ajo nuk kishte asnjë njeri tjetër, veç çupes. Një dite kishte dal me Lumturinë për të bërë pazar. Mbaruan dhe do iknin në shtëpi.  Kur i afrohet  një shok i Spiros dhe i thotë:

-Nuk e ke marrë vesh?

-Për çfarë i thotë.

-Spirua ka vdekur. Ai edhe sot është në funeral home, nesër varroset. Ajo u ul në shesh dhe gati po i pushonte zemra. E bija e kapi. Mami të lutem qetësohu. Dhe ajo filloj të qaj si e ëma,  megjithëse nuk e mori vesh pse e ëma po qante. Shoku i Spiros u largua i trembur. Shpresa e mori veten. U ngrit në këmbe u rregullua, fshiu sytë, dhe u kthye nga e bija dhe i tha:

-Bijë, duhet të më falësh që ta kam mbajtur të fshehtë babin. Po sot duhet të bëhesh e fortë, si  të kam mësuar unë.  Babi jot dhe i shtrenjti im, sot ka vdekur, prandaj hajde blejmë çdo gjë që na duhet dhe të shkojmë t’i japim lamtumirën e fundit, njeriut më të shtrenjte  timit po dhe tëndit. Blen gjithçka që duhej për këto raste. Blen dhe dy tufa me lule të bukura dhe të freskëta,  hipën në makinë  dhe shkuan në Funeral. Kishin ardhur plot njërës për ta përcjell,  po këto dy vizitore, sa zbritën nga makina ranë menjëherë në sy. Me veshjet elegante që u rrinin shumë mirë pas trupit. Në qafë kishin hedhur nga një shall të madh të zi, që u mbulonte edhe kokën,  krejt në të zeza. Shpresa i tha me zë të ulët të bijës:

-Bijë të lutem ruaj qetësin dhe gjakftohtësinë!

-Mos u shqetëso mami, ti kij kujdes për vete. Unë do bëj si më ke porositur ti.     Ato hyn brenda. Për së largu dukej arkivoli. Shpresës desh i ra të fiktë. Po e mbante fort dora e së bijës. Mëritën pranë arkivolit. Shpresa u hodh mbi arkivolin e hapur duke qarë. E shikonte atë fytyrë, qe kushedi sa herë e kishte larë me të puthura. Buzët i kishte pak të hapura.  Ajo i puthi fort ato buzë që dikur i jepnin aq ngrohtësi. Tani ato ishin  akull të ftohta. Ngriti kokën dhe pa të bijën, ajo e kish mbuluar të atin me lule, po pastaj me vrull e largoj pak të ëmën, ju hodh në qafë të atit duke bërtitur: Babi. Babi…pse ma bëre kështu, pse? Shpresës i ra të fiktë. Me njëherë u mblodhën njërës që t’i largonin. Disa thoshin kush janë këto, nuk i njohim. Lumturinë desh ta hiqnin nga ati. Po ajo u bërtiti,:

– Largohuni prej këtej, këtu nuk keni punë. Ky është babai im dhe kjo është nëna ime, nuk me shikoni sa ngjajmë me njeri tjetrin. Po ata prapë nuk dëgjuan, ndërsa e bija e qafonte dhe e puthte. Ata u benë gati ta hiqnin me forcë. Ajo i shtyti dhe u tha ai është babai im. Hodhi dorën në  kokë gjithë nerva dhe shkuli një tufë flokësh dhe u tha merrni këta flokë dhe bëni A.D.N. dhe do ta merrni vesh që ai është babai im. Dhe ja vuri flokët e saj në gjoks të atit. Kur në çast erdhën shokët e Spiros dhe i larguan të gjithë, duke vërtetuar se çka thonë ato janë të vërteta.

Gratë po qanin, ndërsa burrat ishin shumë të shqetësuar. Nuk kishte ndodhur ndonjëherë si kjo ngjarje. Shpresa kishte ardhur në vete, dhe i tha të bijës:

-Jepi lamtumiren babit dhe hajde ikim. E puthi edhe vet dhe i tha lamtumirë i dashur kurrë nuk do të harroj. Edhe Lumturia e puthi dhe u larguan.

Pa hipur në makinë një shok i Spiros u afrua dhe i dha një letër Shpresës.  Ajo e futi ne gji, po ajo e dinte që shumë njërës po e ndiqnin me sy. Hipën në makinë dhe u kthyen në shtëpi…Skish se çfarë të bënin me aty…

Sa hynë brenda Shpresa i tha të bijës tani qaj sa të duash. Gjithë natën Shpresa nuk mbylli sy dhe thoshte me vete u mbyll edhe ky kapitull. Po unë çfarë do bej tani çfarë më ka mbetur për të bërë  tani. Ai ishte dielli që më ngrohte shpirtin dhe  i jepte kuptim jetës time. Tani nuk kam asgjë. Pas një jave, sikur u normalizuan gjerat. Lumturia shkoj në shkollë. Ishte në vitin e dytë në juridik. Mësonte shumë. Edhe Shpresa filloj punë. Kaloj dhe një javë tjetër. Më së fundi Shpresa e hapi letrën. 

                                                     LETRA:

E dashur dhe princesha ime!

Të qafoj tani që po shkoj… Këto janë çastet e fundit të jetës time… Si mund të largohem nga kjo jetë pa të thëne edhe fjalët e fundit.  Të lutem më fal… me fal, më fal. Nuk u takova me ty kur dola nga burgu. E ndieja veten më shumë se fajtor. Nuk guxoja dhe nuk kisha sy dhe faqe të të dilja përpara. Ty, që asnjëherë nuk u mërzite me mua.  Kurrë nuk më pyete çfarë ke bërë, po vetëm më thoshe kur do dalsh. ..Unë do të pres me krah hapur gjithnjë. Koha do kaloj shpejte dhe ne prapë do jemi bashkë. Sa herë që ti të vish, unë gjithnjë do të pres te porta. Ti ishe gjeja me bukur në jetë që më kishte falur ZOTI. Ti hyre në jetën time pa pritur dhe nuk dole më. Të dashuroj me gjithë forcën e shpirtit.  Ti dashurove me zjarr SPIRON. Ndërsa unë dashurova BURGUN…Shpirti im, lamtumir. Zoti të bekoftë. Dhe te faleminderit  për jete! Për çdo nevojë që të kesh shko te prindërit e mi. Unë u kam folur atyre për ty dhe je pjesë e testamentit.

E lëshoj letrën në shesh, fshiu lotët dhe ashtu e kishte zënë gjumi. Në darkë kur erdhi e bija e gjeti në gjumë. Dhe e zgjoj. Në shesh ishte akoma letra… Ajo i tha mami mere letrën, ajo e mori dhe e futi në gji shpejt. Nuk donte që çupa ta lexonte, ajo ishte e gjithë e saj…Dhe për herë të parë pas kaq ditësh buzëqeshi . 

Koha kalonte, vitet iknin. Lumturia e mbaroj shollën me nota të shkëlqyera dhe e punësoi një kompani. Shpresa ju lut  të mbaronte dhe digri. Po Lumturia tha: Do ta marr duke punuar. Në fillim shkonin çdo javë në varreza. Po pastaj shkonin një herë në muaj Shpresa shkonte më shpesh. Ajo shkonte sa linte lulet fillonte dhe pastronte barin. Sa herë që vente dukej sikur Spiroja i jepte forcë dhe dëshirë për të jetuar…

Shpresa e kishte blerë vendin e varrit afër Spiros, donte të ishte gjithmonë me të… Lumturia mori digri detektive… kështu që shpesh e flisnin për problem të ndryshme. 

Një dite Shpresa provoj të fliste me Shqipërinë. Telefonin e kishte gjetur. Dhe foli, i doli nëna.

-Alo mami jam Shpresa.

– O t’u beftë mami, moj bijë që më së fundi, fole. 

-Nëne, i tha Shpresa duke qarë. A do mundeni të më falni. U kam mërziture shumë. Po nuk kisha edhe faj. Mua nëne me rrëmbeu dashuria me gjithë forcën e saj. Dhe kurrë nuk jam ber pishman, do iki shumë e lumtur..Unë kam edhe një çupë të bukur,  do përpiqem   tu a dërgoj. Emrin e ka Lumturi…U përqafoj  me mall…

Një dite në zyrën e Lumturisë hyn sekretareje dhe i thotë:

-Kanë ardhur dy pleq dhe kërkojnë të takohen me ju. Sa do që unë i ndjek ata nuk largohen.

-Futi brenda! Ata hynë të ndrojtur. Plaka kur e pa Lumturinë në fytyrë, iu duk si i biri. Mbasi i uli u tha pse ishin munduar. Ata kishin shumë emocione  dhe nuk po sqaronin mirë. Erdhi sekretareje dhe ajo u nuk u morr vesh me ta. Ajo i tha Lumturisë se një kompani do qe t’u marri frutëmarketin. Kanë falsifikuar dokumentet dhe janë në gjyq… Nuk kemi njeri kush të na mbrojë tha plaka. Një vajzë që kemi ka ikur me burrin  në Australi. Një djalë që patëm ka vdekur. Prandaj ajo kompania fantazmë përfiton dhe do të na i marrë. Mos u shqetësoni. Shkoni në shtëpi nuk u a merr njeri dyqanin.  Ngriti telefonin foli me dike dhe ai i tha mos u bën merak e sqaroj unë. Nesër në orën 10 më dërgoni avokatin e kompanisë  se do e zgjidh unë. I përcolli pleqtë deri tek dera dhe u tha me të qeshur që do shihemi…Lumturia e priti avokatin dhe sa pa i tha në qoftë se je bërë palë me atë kompaninë do të arrestoj. Më sill gjithë informacionet e mundshme për atë kompaninë që  pretendon se është e saj. Nxori nga çanta një bisneskart  dhe i tha mere këtë dhe mos ja jep njeriu. Kur pa emrin ai tundi kokën dhe u zhduk. Brenda 10 ditëve gjithçka u sqarua. Me ta u mor drejtësia pleqtë nuk  i  bezdiste më njeri.  Mbas një jave i vjen një ftesë në zyrë  ku i lutej që të mos mungonte. Po ditën e mërkurë në orën katër është e ftuar. Lumturia u interesua dhe i thanë që lokali është serioz. Kështu që plot në orën katër u gjend para lokalit  ku po e priste i zoti lokalit. Ai e shoqëroj  dhe futi në një sallë të vogël po shumë të bukur. Sa hyri brenda, të gjithë u ngritën në këmbë. Në mes ishte një tavolinë mbi të kishte shkresa.  Dy zyrtarë ishin  para letrave. Në anën tjetër ishin të dy  pleqtë të gëzuar me gjithë avokatin dhe disa të tjerë. Lumturia i përshëndeti të gjithë dhe u ul. Pas saj, u ulën të gjithë.  Pastaj u ngrit avokati. T’u sqaroj  për se jemi mbledhur: Të gjithë pasurinë, të tundshme dhe të patundshme ia  kalojnë  Lumturisë, si çupa e ligjshme e djalit të tyre.

Ajo u ngrit në këmbë dhe shkoj me vrap te pleqtë i përqafoj dhe të tre mbushën sytë me lot. Zyrtarët e ftuan të firmoste. Ajo firmosi dhe shkoj sërish te pleqtë. Ata ju luten që, po të kishte mundësi, të shkonte Shpresa për vizitë, se ata si pleq e kishin të pa mundur.

Lumturia shkoj në shtëpi shumë e gëzuar. E ëma e pa dhe i tha ke ndonjë haber? dhe qeshi . Po nënë, i tha ajo, sot kam qen për vizitë te gjyshja dhe gjyshi. Pastaj i shpjegoi gjithë ngjarjen. Mirë i tha s bijës, javën qe vjen do shkojmë  për vizitë. Blej nja dy tufa me lule …

Pas një jave ato shkuan. Po sa u gëzuan… Ata, nuk dinin si ti kënaqnin dhe ju luten qe te mos te iknin atë natë po  të flinin atje. Ato fjetën atje, me kujtimet e njeriut të tyre më të dashur dhe u lumturuan.

Të nesërmen  mbasi  hëngrën mëngjesin, të dy pleqtë, u thanë: Ju lutemi ku do na lini ne, në gjithë këtë shtëpi po na ha vetmia, ose  rrini me ne për një kohë, ose na merri me vete … Të dy palët kishin nevojë për njeri tjetrin. Vendosen që do ta kalonin jetën bashke përgjithmonë.

Pas një muaj Shpresa  e nisi Lumturin në Shqipëri dhe e porositi që veç parave që do u  jepte t’u blinte dhe një shtëpi të  bukur ku ta donin prindërit, për të mjekuar sa do pak, plagën që u kishte  hapur.

 ÇIKAGO, më 21 NENDOR 2020  

Filed Under: LETERSI Tagged With: dashuria, Memisha gjonzeneli

DËSHMORI

August 23, 2020 by dgreca

Nga Memisha Gjonzeneli-ÇIKAGO-

Kisha pak vite që pata ardhur në Amerikë. Si fillim, çdo gjë ishte e vështirë: Pa gjuhë  dhe pa miq e shokë, si isha mësuar unë. Kështu që shpirtërisht isha për toke. Pushim beja vetëm të dielën. Për çdo të diel unë shkoja te një lokal që kishte Shqiptar  dhe pinim kafe. Lokali qe afër shtëpisë. Ai ishte në rrugën Montros dhe Linkoln, në një kënd. Dola nga shtëpia dhe po veja te lokali. Sa u afrova nja 100 metra larg, pash një lokal tjetër, u bëra kureshtar  dhe shkova atje. Hyra brenda. Nuk kishte njërës, po vetëm një tavolinë, ku dy vetë po loznin shah dhe nja tre të tjerë, po shikonin. Mua më ka pëlqyer gjithë jetës loja e shahut, ndaj shkova drejt tavolinës dhe u ula. Në këtë kohë vjen i zoti lokalit dhe më pyet se çfarë  do pija? Unë i thash nuk dua gjë. E po duhet të dalsh jashtë zoteni, tha ai, si me të qeshur. Pa lexoje, se çfarë thotë ajo letra e varur: “Duhet të konsumosh minimum me shumë se dy dollarë”. Atëherë  më sill  një birrë.

Në tavolinën që loznin shah ishin ulur edhe tre vetë, që shikonin. Kur pash si loznin e kuptova që nuk ishin lojtarë të mirë. E mbaruan lojën. Njeri nga ata që ishte ulur, më ftoj të lozja me të. Pranova. Ai lokal ishte i Boshnjakve. Ai që më ftoj të lozja ishte vëllai i të zotit të lokalit. Para se të fillonim lojën ai u prezantua: Më quajnë Iljas dhe jam nga Bosnja. Dhe unë jam Shqiptar, me quajnë Memo. Ai u gëzua, se nuk kishte njërës të tjerë në lokal, kështu që dhe vëllai tjetër erdhi dhe u ul dhe po shikonte lojën.  Iljazi lozte mirë shah. Ai ishte shumë i kujdesshëm. Lojën e parë e munda, u ndamë me një ushtar, pra loja qe e fortë. Loja e dytë doli barazim, të tretën, unë që në fillim kalova në avantazh dhe e fitova krejt lojën. Ai donte të lozte akoma, po unë nuk pranova. Ai u mërzit pak, po pastaj u qetësua.  Merr diçka për të pirë, më tha. Merrni nga një birr, tha i vëllai. Kështu që u miqësuam me Iljazin. Kur do ikja: birrën e paguaj unë më tha Iljazi. Po ti, hajde sa herë të duash, je i mirë pritur, më thanë që të dy. Ishin njërës të mirë. Unë u thash u faleminderit, po unë punoj 6 ditë në javë, kështu që, vetëm të dielave mund të vijë. Kur të kesh kohë, hajde, më thanë njëzëri. 

Të dielën tjetër unë rishkova në atë lokal. Atë dite punonte Iljazi. Sa më pa mua, u gëzua dhe qeshi. Te tavolina shahut ishin nja 5veta. Dy loznin dhe tre shikonin. U ula dhe unë. Iljazi me solli një birrë dhe ma bëri me shenjë, që ata, nuk lozin mirë. Ngjitur me mua ishte ulur një burrë që të tërhiqte vëmendjen: Flokët i kish prerë  shkurt, si ushtarak , trupi mesatar muskulor dhe as me asnjë tule të tepërt. Dukej  sikur sapo kishte ardhur nga plazhi. Me moshë ishte afro 30 e ca vite, po nuk kuptohesh. Dukej më shumë si boksier. Ai nuk i ngriti sytë kur u ula unë, se shikonte me vëmendje lojën dhe  nuk i interesonte se çfarë ndodhte për rreth. Loja ishte në një pozicion, kur njeri do ta bënte mat tjetrin. Unë i fola: Mos, se je mat, i thashë, pastaj i kërkova të falur. Ai nuk e kishte pikasur fare, lëvizjen  që e bënte mat. Kur, erdhi Iljazi dhe ma bëri me shenjë që të mos flisja. Më së fundi ata e mbaruan lojën.

Djali, që ishte afër meje, ma bëri me shenjë që të loznim. Unë pranova. Ai nuk lozte mirë. E munda 3 me zero. Mendova se do mërzitej, po ai nuk e bëri veten  fare. Kur mbaroj loja po me shikonte me simpati.

Erdhi  Illjazi. Hajde më tha, se më ke mundur javën që kaloj. Mos u shqetëso, se do të të mund  edhe sot! Të shohim më tha, dhe vuri gurët. Loja përfundoj prapë 2 me 1, për mua. Illjazi u mërzit, se edhe punë nuk kishte. Kështu që u ul me njërin nga ata, të lozte.

Unë u ngrita për të ikur dhe po në atë kohë, u ngrit dhe ai djali që ishte afër meje. Kur vajtëm te dera, ai me pyeti:  Ke makinë? Jo i thash, si me keqardhje, po kam biçikletë. Dolëm jashtë. Më tha të njihemi: Mua me quajnë Luan dhe me zgjati  dorën.  Mua me quajnë Memo dhe i shtrëngova dorën, është kënaqësi i thashë. Edhe për mua tha ai.  Jam Shqiptar nga  Vlora! Ai për herë të parë  buzëqeshi: Qenkemi patriot,  më tha edhe, unë jam Shqiptar   dhe kam jetuar kohë në Vlorë. U ndamë. Javën tjetër unë shkova prapë në lokal. Ai, ishte te vendi i zakonshëm. Unë sa vajta i përshëndeta. Ai nuk ma ktheu mua përshëndetjen, po porositi dy birra, një për mua dhe një për vete. Mora birrën e ngrita dhe i thash gëzuar ai prapë nuk ma ktheu përshëndetjen. Atëherë unë e ula birrën dhe vura në tavolinë. Ai bëri sikur nuk e pa dhe vazhdoj të pinte. Ndenja dhe pak dhe u ngrita për të ikur. Ai për herë të parë u shqetësua dhe më hodhi dorën në shpatull dhe më tha: Të lutem mos ik! Më duhet të iki, i thashë:  Për të lozur nuk  po loz, muhabet nuk po bëj me njeri. Kështu që është më mirë të iki. Ai prapë më tha: Të lutem mos ik! Hajde ulemi te ajo tavolina tjetër dhe bëjmë muhabet. E po me që nuk njihemi dhe ke dëshirë po ulemi, i them unë dhe u ula. Po birrën nuk e mora me vete. Ai u kthye dhe e mori dhe kur u ulëm, e mori shishen e ngriti dhe tha: Gëzuar për gjithnjë! Unë ja ktheva: Gëzuar!

Ai ishte interesant: Kishte një zë të ëmbël, dhe shpesh fjalët i shoqëronte me buzëqeshje. Fliste pak. I ulem shishet në tavolinë. Po me hetonte me vëmendje sikur ishte hera e parë që po më shikonte. Pastaj  më tha: Do të lutem për diçka. Do ma bësh qejfin! Varet çfarë do më kërkosh, i them unë. Pak fjalë nga biografia jote! Ç’e do ti biografin time, i them unë. Të lutem ma bëj qejfin! Mirë, i them, po kam frikë se do mërzitesh! Ai prapë nguli këmbë, të lutem më tha, pastaj  çfarë bën kështu,  të gjithë njerëzit që takon u kërkon biografin, i them unë. Jo tha. po ti më dukesh i veçantë. Dhe unë nuk kam të njohur, veç ata me të cilët punoj. Ke qejf të marrim nga një konjak, ndofta na ndihmon. Dakord, porosita dy konjak.

Tani më dëgjo dhe mos më ndërpre: Kam lindur në Vlorë. Ishim tre motra dhe katër vëllezër. Në vitin 1944, në dhjetor, arrestojnë babin, si pjesëtar i Ballit Kombëtar dhe e dënuan, si fillim me vdekje, më vonë e bënë me 25 vite burg. Me shtëpi rrinim në Skelë, te godina e Anton Markut, ose si quhesh me vonë, Turizmi. Nëna u fut në punë në Ullishte. Kështu, të mbetur rrugëve,  7 fëmijë, e kishim të vështirë. Shpesh nuk hanim as dy vakte buke, më së shumti, thatë. Kuptohej që u edukuam me shoqërinë. Nëna vinte shumë e lodhur, dhe nuk mund të merrej me ne. Shtëpia jonë rrethohej nga tri anët me det. Veç xhadenë kishim para, që ishte tokë. Kështu që miku dhe shoku më i ngushtë për ne, ishte deti. Në vitin 1958 në 15 korrik arratiset vëllai i madh. Ishte ushtar, në Çukë të Sarandës dhe iku me not në Korfuz.  Mbas tre muajve mua më arrestojnë. Me që isha i vogël mora gjysmën e dënimit: U dënova12 dhe gjysma mbeti 6 vite, nga ato bëra 5 vite dhe u lirova. Kisha mësuar për saldator dhe ky profesion më ka mbajtur gjallë gjithë jetën. Në vitin1968 na internojnë. Mbas katër vite unë fillova punë prapë me montimin. Vëllain e vogël e futën dy herë në burg dhe bëri 20 vite: Dy herë nga 10 vite. Edhe vëllai më i madh u dënua 8 vite, se kishte sharë Partinë Komuniste. Në vitin 1990 erdhëm të tre vëllezërit me gjithë familjet, këtu në Amerikë. Dy, janë në Arizona, njeri, në Njuxhers dhe unë, këtu me ty. Punoj saldator tek një Grek. Fshiva sytë që më ishin mbushur me lot dhe po qeshja. Ai nuk kish lëvizur fare nga vendi. Sytë i kishte ngulur në një pikë dhe nuk po i hiqte. Kur i fola unë, ai gati u tremb dhe tha: Shumë interesante kjo biografi! 

Ndenja pak pastaj i thashë: Tani e ke radhën ti. Ndenji pak pastaj tha si i menduar: Besoj se për sot, kjo që tregove, është e mjaftueshme. E lemë për javën tjetër, se të them të vërteten, nuk jam përgatitur. Unë u ngrita për të ikur. Ai tha: Të kesh besim se javën tjetër unë do të të pres, po këtu.

Kaloj një javë. Gjithë java më kaloj në pritje se çfarë do më thoshte LUANI. 

Të dielën shkova atje, si zakonisht. I zoti i lokalit më përshëndeti dhe më pyeti: Do pish gjë? Më sill dy birra i them unë.

Unë e përshëndeta Luanin, ai ma ktheu si me përtesë: Memo, më ke future në mendime, me ato që me tregove dje. Nuk kam fjetur i qetë! Në ketë kohë erdhi birra. I zoti i lokalit mu drejtua  mua: Memo, si ja gjete çelësin këtij, duke treguar Luanin, që e bere të flasë. Ky, ka një muaj këtu, po me asnjë njeri nuk bën muhabet. Habitem që e shoh duke folur me ty. Kaq tha dhe u largua.

Morëm birrat, i thamë gëzuar njeri tjetrit dhe pimë. E di që mezi po pret, tha. Gjithnjë  kam menduar se unë jam më fatkeqi në dynja,  po paskam gabuar. Po kur të dëgjova ty, thashë me vete se paska dhe me keq…Tani me dëgjo: Nuk e di se kur kam lindur saktë. Por, si pas Shtëpisë së Fëmijës, kam lindur aty nga viti pesëdhjetë e ca. Jam rritur gjithë kohën në Shtëpinë e Fëmijës. E fundit që mbaj mend ishte Vlora dhe Tirana.  Kam plot  kujtime të bukura. Në Vlorë ne rrinim te konvikti,  karshi plazhit. Me mësime shkoja mirë. Po kisha  një teke, që të zihesha  me shokët, sidomos me më të rriturit. Po më shumë zihesha me vendasit.  Mbarova filloren  dhe fillova të mesmen. Isha në klasën e dytë  të shkollës së mesme. Tani  isha në Tiranë. Kisha dëgjuar se në Polici ishte një klasë që mësonin  mundjen sambo. Shkova , mezi m pranuan, sidomos kur morën vesh që isha nga shtëpia e fëmijës. E fillova klasën  me shumë pasion. Në fund të vitit, dola i dyti. Çdo mëngjes bëja fizkulturë në ballkon të fjetores, kështu që formova një trup  vetëm me muskuj.  E mbarova gjimnazin. Ata të jetimores më thanë nuk të mbulojmë dot për në Universitet. Në qoftë se do të shkosh në këto kurset një vjeçare, ne të qëndrojmë. Kalova një vit pa punë dhe pa shkollë. Shpesh shkoja dhe flija fshehur te shokët. Ata me mbanin dhe më ushqenin. Po erdhi koha që u mërzita me këtë lloj jete dhe mendova që të arratisem. Fillova të marr informacione të ndryshme për t’u arratisur. Një dite po rrija te lulishtja e Kalit të Skënderbeut. Kur vjen një burrë afro 50 vjeç dhe me ulet në stol. Në të vërtet nuk kishte stola bosh, dhe unë i thash  ulu. Ndenji nja 10 minuta pa folur, pastaj foli, nga t kemi më tha. I thash me përtesë: nga Vlora, po ti nga je, lere mos m pyet tani nuk di nga jam. Po pse i them unë, se me është mërzitur, jeta m tha. Nuk e pyeta më gjatë. Po pas pak  ai tha: Kam 15 ditë që kam dal nga burgu. Bëra 12 vite. Po çfarë kundërvajtje bëre, u bëra kureshtar. U arratisa në Jugosllavi! Dhe filloj të tregoj me hollësi si kishte ikur. Mirë po qentë Jugosllavë më dorëzuan. Unë bëra gabim të madh që u dorëzova, ata nuk më panë mua kur kalova kufirin. Unë vajta vet tek ata. Duhej të ikja, të mos  dorëzohesha. Po, të  ikja, të kaloja ose në Austri ose në Itali. Është fare kollaj nuk e ruajnë fare kufirin, kalon dhe kërkon azil politik. Unë e regjistrova këtë histori. Ndofta Zoti ma pruri pranë. Pas një jave unë kalova kufirin Shqiptar dhe u futa në Jugosllavi. Ika deri në mëngjes deri sa u gdhi, dhe u gjenda  afër një qyteti. U futa në qytet. Pash një lulishte ku kishte dhe stola dhe shkova u ula në një stol. Unë nuk bija në sy. Njësoj  ishim veshur. Pas nja dy ore sheshi po mbushej  me njërës. Kur dëgjova një djalë që po i fliste shqip një shoku. Ja vura syrin njërit prej atyre, që ishte dhe moshatar me mua. Kur mbeti vetëm unë u afrova si rastësisht . Kur ai me foli: Di të lozësh shah, më tha. Po. i them unë, po nuk loz dhe aq mirë, po s’ka gjë tha ai. Vumë gurët  dhe filluam lojën.  Ai fitoj 3 me 1, po patjetër që unë e lash edhe vet. Ai u gëzua dhe me tha hajde pimë ndonjë aranxhat. Me gjithë qejf i them unë, po nuk kam para. Hajde se kam unë, tha ai. I morëm pijet dhe u ulem në qoshe të parkut. Kur u binda se mund të ishte djalë i mirë e pyes: A ke besë Shqiptari? Po tha, unë jam nga Shqipëria, nga Berati. Atëherë shumë mirë i thashë: Kam nevojë për ndihmë . Sot kam ardhur nga Shqipëria. Dua të shkoj ne Itali, se këta kam frikë se më dorëzojnë. Jugosllavët nuk kanë besë. Ai u ngrit dhe më qafoj. Më dha pak para, bleu dhe pak ushqime dhe më tregoj me hollësi si të veproja. Para 10 ditëve unë përcolla një shokun tim. Do veja edhe unë me të, po pres të vijë nga Shqipëria, djali i xhaxhait.  Ndenjëm bashkë deri në darkë. Pastaj unë hipa në tren dhe zbrita afër kufirit. Aty kalova më këmbë dhe u dorëzova te posta Italiane në Trieste dhe kërkova strehim  politik. Në Itali më futën në një kamp me refugjatë. Kishin kaluar nja dy muaj në kampe. Një mbas dite shkova nga moli ku vinin anije nga shtete të ndryshëm. Ishte shumë bukur. Më ra në sy një anije jo shumë e madh po e bukur me një flamur të madh Amerikan. Menjëherë më vajti në mendje sikur të vete në Amerikë, kjo është  tamam ëndërr. Prita deri në darkë mos bëja ndonjë gjë, po prita kot. Të nesërmen që në mëngjes shkova te moli. Kur pash për së largu  që nga anija po zbrisnin dy marinarë. I ndoqa pas sa u larguan nga moli dhe u dola para. Ata u habite në fillim po nuk u trembën. U luta që të më ndihmonin të veja në Amerikë. Ata panë njeri tjetrin  dhe ranë dakord se çfarë të më thoshin mua. Hajde nesër në orën 9, po në këtë vend. Gjithë natën nuk bëra gjumë deri sa u gdhi. Të nesërmen që në 8 e gjysmë  unë isha te vendi. Kur plot në orën 9 ata erdhën. Më thanë: Folëm me kapitenin dhe ai pranoj. Më prunë dhe një palë pantallona dhe një bluze. Mbas darke, të jesh këtu më thanë, ne do vijmë me 3 ose 4 marinarë dhe do të marrim të të çojmë në anije. Mbas darke ata erdhën dhe unë i veshur, nuk dalloja nga ata, dukesha njësoj. Më dhanë dhe një ajdi. Kartë fotua më ngjante pak. E mësova përmend çfarë shkruhej  në të dhe pas dy orëve u futem në anije pa asnjë problem. Nuk para bënin kontroll të rreptë, sidomos te anijet Amerikane. Atje po na priste kapiteni. Kur më pa i pëlqeva nga fiziku. Deri sa të mërijmë në Amerikë ti do punosh këtu në anije. Pastaj më caktoj punën.  Puna ishte fare e lehtë, veç duhej kujdes. Kapiteni më dha dorën dhe  tha mirë se erdhe. Dhe iku. Anija  do shkonte në disa shtete pastaj do mërinte në Nevjork.  Gjithçka kaloj mirë,  veç  pati një incident të vogël: Një marinar  me orgjinë nga Meksika erdhi dhe me tha që të bëja edhe një punë që në të vërtet duhej ta bënte ai. Unë nuk flisja me njeri, me pune isha shumë korrekte dhe e kryeja shumë mirë. Kur u kthye meksikani e pa që puna e tij nuk ishte zënë me dorë dhe u nxeh. Ai ishte pak më i  gjatë se unë. Erdhi dhe më hodhi dorën në shpatull, të më tërhiqte me forcë te puna e tij. Por as ai nuk e kuptoj si u gjend në shesh: Një  këmbë ja kisha vënë në gjoks  dhe një krah të përkulur, gati në të thyer. Ai bërtiti i lemerisur, në çast erdhën marinarët dhe kapiteni kur e pan skenën po qeshnin. Kur një shok i tij erdhi të ma hiqte me forcë nga unë, duke  më shtyrë. Në moment edhe atë e shtriva mbi shokun. Të qeshurat u ndërprenë. Ndërhyri kapiteni. Unë i lëshova, ata u ngritën pak si të turpëruar. Si ishte puna tha kapiteni. Meksikani i tregoj kapitenit të vërteten, po tha nuk ma merrte mendja se do më gjente kështu. Kapiteni i pajtoi. Dhe as njeri nuk e zuri këtë ngjarje në goje. Veç kapiteni më tha një dite: Është mirë për ty, të rrish dhe të punosh këtu në anije. Unë ndenja afro një vit në atë anije. Të gjithë më donin dhe unë shpesh dilja me ta në tokë. Anglishten e mësova fare mirë. Kisha një memorie të fortë. U mërzita, kapiteni më kish shumë për zemër, por unë doja të ikja.

Kështu, kur anija jon u ankorua prapë në Njevnjuork, unë mblodha plaçkat në një thes plasmasi dhe në 12 të natës, u futa në ujë. Distanca nuk qe as më shumë se një mile. Dola në tokë. Tani unë dija çdo gjë për jetën Amerikane. Para kisha plot. Ika nja gjysme  ore më këmbë, kur erdhi një autobus,  hipa në të. Zbrita në Manhaten. Shkova te një festfude dhe hëngra bukë, kalova te një urë,  pash që po flinin nën të.  Gjeta dhe unë një vend dhe u shtriva. Në mëngjes u ngrita me qejf dhe fillova të bridhja, po thuaj isha në qendër. Kur fati dhe rastësia më ndihmuan. Dëgjova një burrë që i foli shokut shqip. Me një herë ju afrova, e i them të lutem mos je gjë Shqiptar. Po tha ai jam Shqiptar prej Ulqini. Të lutem mund të më ndihmosh, se kam nevojë. Posi jo, po te mundem,  tha ai. Atëherë i tregova pak historinë time, si kisha ardhur në Amerikë. Në këtë kohë erdhi  dhe shoku që fliste me t dhe pyeti mos keni ndonjë problem. Jo i tha shoku.  Ky vëllai jon sot ka mërit në Amerikë, dhe po na kërkon ndihmë. Mirë se erdhe me tha ai, të priftë e mbara. Çfarë pune di të besh, më pyeti njeri  nga ata. Çdo pune, tani sa për fillim. Ju lutem me tregoni si fillohet. Ne fillim duhet të gjesh banesë me fjet, pastaj të gjesh punë. Më fal, tha ai që erdhi, ku fjete mbrëmë. Unë erdha natën, po nja katër apo pesë orë, fjeta në një urë. Atje flinin ca zezakë dhe ca Meksikanë. Mirë, si fillim, nuk është keq dhe qeshi. A ke pare me vete, me pague  për fjetjen. Kam pak pare, po mase do punoj dhe do mbledh pare. Ata të dy më çuan te një dyqan Shqiptar edhe ai nga Ulqini, po ishte burrë shumë i mirë. Ai me tha: Mos u mërzit edhe punë edhe me fjet do të gjej unë. Dhe me të vërtetë  më gjeti një dhomë ku flinte dhe një person tjetër. Tani për tani do flesh këtu, ndërsa për punë, do ta marrim ne, thanë ata djemtë nga Ulqini.

Kaloj afro një vit unë isha ambientuar shumë mirë. Punoja në ndërtim dhe paguhesha shumë mirë. I plotësoja të gjitha kushtet. Isha i fuqishëm me trup si sportist, ose si boksier. Një herë në punë, tre Meksikan dhe një zezak, u zunë me këta shokët e mi dhe po i rrihnin keqas. Bosi ishte Amerikan, po shumë burrë i mirë. Unë u futa me një herë e kapa zezakun, e përplasa në tokë e shoqërova me një boks, sa ai u ngrit dhe iku me vrap duke bërtitur. U futa në mes të dy Meksikaneve dhe njeri nga  ata nxori një thikë dhe mu turr me thikën para. Për katër sekonda, ai dergjej në shesh duke bërtitur dhe këmba ime ishte mbi fytyrën e tij. Dy Meksikanët e tjerë  ikën me vrap duke bërtitur. E lirova dhe atë, që po e mbaja dhe ai iku me vrap. Bosi po na shikonte dhe kur ata ikën na tha neve në shqip: Punë e mirë. Të dy shqiptarët, sa do që ishin gjithë gjak, erdhën dhe më qafuan dhe më falënderuan. Më hapën dhe namin. Zezaku nuk erdhi më në punë. Meksikanet erdhën dhe na kërkuan të falur. Puna vazhdoj  pa probleme. Mbas ca kohe më duhej të merrja dokumentet dhe gjeta një avokat të mirë, që me premtoj se do i merrja pa problem. Kur shkova në zyrën e emigracionit, ata më pritën shumë keq. Pamja ime nuk ua mbushte mendjen me ato që u thosha unë. Rastisi që në këtë kohë në zyrë u fut një oficer. Me një herë i hodhi sytë te unë, diçka i tha  atij zyrtarit dhe doli. Sa doli oficeri, në zyrë e u fut një vajzë, që njoftoi zyrtarin se e kërkonte ai oficeri. Zyrtari u kthye dhe me tha mua të kthehesh si sot java, në orën 9. Dola jashtë. Avokati u tremb dhe më tha kam frik se mos të deportojnë.  Nuk ma ha mendja i them unë. Ata ma thanë si me dashamirësi.  Mbas një jave vesha një bluzë të bukur pambuku në ngjyrë kafe, që nuk dallonte nga ngjyra trupit dhe i nxirrte në pah muskujt e trupit.

Sa hyra në sallën e pritjes erdhi ajo vajza dhe me tha hajde, se po të presim. Në Zyrë po me priste ai ushtaraku, ndërsa  zyrtari qe ulur e anë të tavolinës. Unë sa hyra brenda  i përshëndeta. Ulu më tha oficeri. Tani të lutem, ma thuaj dhe njëherë biografinë pa gabime. Pastaj më pyeti në isha i martuar, po prindërit më tha? Nuk i kam njohur u përgjigja. Tani më tha: Më dëgjo me vëmendje:

A ke dëshirë të bëhesh ushtar Amerikan? Dhe filloj të tregoj çfarë privilegje do kisha në qoftë se pranoja. Unë nuk e lash të vazhdonte. Ka qenë ëndrra ime, i thash. Ai qeshi. Është  një nder i madh që më bëhet mua. Firmosa nja dy shkresa, pastaj ai më pyeti ku fle, ke nevojë për ndonjë gjë. Jo i thash unë. Këto që folëm këtu nuk do i zësh në gojë me njeri. Mbas 10 ditëve më folën dhe që atë dite u vesha ushtar. Së bashku me nja 10 vetë të tjerë, hipëm në një vajon ushtarak dhe zbritëm në Teksas. Aty na priste një autobus ushtarak i vogël. Ai na shpuri në një bazë ushtarake.  Aty filluam që të  nesërmen  stërvitjen. Kurrë nuk kisha menduar se ekzistonin stërvitje kaq të renda. E gjithë stërvitja bëhej si në xhungël. Flinim shumë pak. Mbas 9 muajve dukeshim sikur ishim vëllezër. Çdo pjesë e trupit ishte vetëm muskul. Unë mbarova me më të mirët. Sambua, që kisha bërë në Shqipëri më ndihmoj shumë. Sidomos në përleshje trup me trup. Po me mundoj pak hedhja preciz me parashutë. Po dhe asaj ja mora dorën shpejt. U bëra mjeshtër. Misionin e parë e bëmë ne Kuvajt. Ne ishim një muaj më parë se të fillonte lufta në Kuvajt. Eliminuam disa organizata ekstremiste fetare. Kështu gjithë kësaj kohe kemi qenë sa te një vend në tjetrin. Shpesh na japin pushime nga 15 deri 20 ditë. Po unë nuk kam njeri, kështu që shkoj sa në një shtet në tjetrin. Këtu në Çikago nuk kam njeri fare. Ti je i pari që po me pëlqen.

Ai fliste dhe unë dëgjoja, kokën e mbante poshtë. Ndofta e kishte të vështir të rreshtonte kujtimet. Sa mbaroj u ngrit si me sustë. Do iki më tha. Dhe iku pa asnjë fjalë tjetër. Kishe qejf ta shikoje atë trup të bukur duke ikur.

Të dielën tjetër më mori që në mëngjes në telefon dhe më tha mos ha mëngjes se kam porositur unë. Prandaj mos u vono. U nisa ta takoj dhe sa e pash u gëzova. Me ato që mësova për të, fillova ta shikoj ndryshe. Kishte veshur një bluzë me grykë të hapur, ngjyrë kafe, se ai dhe ngjyrën trupit e kishte bronci, çka e nxirrte më dukshëm në pah bukurinë e tij. Sa u pamë, i dhamë dorën njeri tjetrit dhe pastaj u përqafuam. Kur u shkëputëm, më tha me të qeshur: Nuk mbaj mend, kur ka qenë hera e fundit, që jam qafuar me ndonjë. 

Shkuam te një lokal, aty afër dhe hëngrëm  mëngjes. Unë doja të paguaja. Ai qeshi, mos harro traditën Vlonjate më tha. Nxori një karton si kredi-kartë, po me ngjyrë si ushtarake, dhe ja dha kamerierit. Ai e mori e pa dhe i tha mos ke tjetër, se unë nuk kam par si kjo. Ai i tha: Shko e fute në makinë se e njeh aparatura. Ai u kthye me gjithë të zotin dhe kërkuan falje, se si duket, ai karton i kishte sqaruar dyshimet me sigurinë e tij shtetërore.

Memo, më tha kur do ndaheshim: Do të them diçka. Po, hë ore vëlla, se na tërbove! Ai qeshi: Më kishte marrë malli të dëgjoja vlonjatçe dhe vazhdoj: Ti tani e di që unë të kam për zemër. Nuk kam asnjë njeri të veçantë dhe është i vetmi numër telefoni personal, që unë e mbaj mend në çdo çast. Unë qesha. Pa ma thuaj! Ai ma tha saktësisht. Dëgjo Luan, i them unë, në dorën tënde ishte sa të njiheshim. Tani që njihemi, po kaq është dhe në dorën time…Të kesh bindje, se kudo  që të jesh, në rrezik a në nevojë unë do të të gjendem gjithmonë me gatishmëri e dashuri, si  për vëllain e  vogël. U qafuam dhe u ndamë. Ai u largua shpejt se nuk donte ta shikoja që sytë i kishte me lot. 

Kaluan pak kohë . Ai sikur kish harruar të vinte. Vetëm një herë në 5 ose 6 muaj më merrte në telefon. Unë nuk mund ta merrja, me mendimin mos e shqetësoja. E pyesja direkt për shëndetin dhe për gjëra nga më të rëndomtat dhe ai gëzohej që unë isha korrekt.

Nuk e mbaj mend sa kohë kish që nuk ishim lidhur me Luanin. Po bëhesha gati të flija. Bije zilja e telefonit të shtëpisë.  Lere, më tha djali se e marr unë, kur e dëgjoi me dha mua: Po të kërkon ty, personalisht. Në vesh dëgjoj zërin e ëmbël të Luanit. Ai po më pyeste: Do vemi sivjet në Skelë të Vlorës, Memo?

– O Luan, sa më ka marrë malli të të qafoj.

-Hajde qafomë, 100 metra nga shtëpia jote jam.

-Pritmë se erdha!

U vesha dhe dola. Kur, për së largu dallova se Luani kishte dal në një dritë dhe po ma bënte me dorë me përzemërsi.

U përqafuam me shumë mall dhe u nisem për te lokali i miqësisë. Vura re që Luani çalonte dhe një këmbë e kishte të fashuar. U ulëm në lokal. Kishte prurë një shishe konjak Francez, që ishte shumë cilësor. E hodhëm në dy gota të mëdha. E kaluam  krahun si rreth, te njeri tjetri dhe thamë njësoj, gëzuar. Të dyve nuk na pëlqente akoli po në të tilla raste, sikur kish tjetër lezet edhe muhabeti.

-Këtë që ke bërë, mos e bëj më! E nisa si me shaka bisedën.

-Çfarë hataje kam bërë, tha ai, me te qeshur.

– U bënë shumë kohë që nuk të kam parë! Ti tani  je vëllai im i vogël.

Ai tha kam pas probleme dhe shumë detyra. E pe që jam plagosur, po u habita, që nuk u bëre merak të më pyesje. Unë qesha: Ti me ke mësuar që për disa gjera të mos të të pyes dhe të mos bëhem kureshtar. Isha i bindur se ti do ma shpjegoje vetë. Po, tha ai, para tre muaj isha në Afganistan, vet i pestë. Shkatërruam atje tre grupe të fuqishme talibanësh. Po dhe ata po na kërkonin. Dikush nga oficerët Afgan që ishte me ne na kish spiunuar. Ne po futeshim thellë, po asnjë nga shenjat që duhet të merrnim, nuk po shikonim. E pash që ishte kurth. Shpejt me qetësi të kthehemi mbrapa, se është kurth, u them shokëve. Unë mbeta i fundit. Kur dëgjoj një shpërthim. Humba ndjenjat. Kur u përmenda, e pash veten në një tunel, të plagosur dhe të lidhur në këmbë.

Kur na futën në kurth, nja dy herë desh të më vrisnin, po në qime shpëtova. Nuk e di se çfarë prisnin. Kur ishim në kurs bëmë nja 50 orë gjuhë Arabe, kështu që unë merrja vesh se çfarë bisedonin edhe  pse ata nuk  e dinin që unë kuptoja.  Ata kurrë nuk e morën vesh që unë isha në grupin më special të ushtrisë Amerikane. Një dite ata po bënin fjalë me njeri tjetrin. Ishim në dalje të tunelit dhe unë isha para tyre. Kur në moment u shfaq  një gjuajtës pa pilot, që goditi në qendër tunelin. U dëgjua një shpërthim i madh. Vala shpërthyes, për fatin tim, më nxori jashtë. Kur erdha në vete e pash gjithë trupin të mbuluar me pluhur. Me vështirsi u ngrita në këmbë. Në tunel ishim afro 40 vetë, po nuk dukej asnjë. Me vështirësi lidha këmbën. Mbajta dhe disa fusho në dorë se mos më duheshin. Gjeta një rrugë këmbësoresh. Udhëtova afro 5 orë. Kur dëgjoj një zhurmë aeroplani, nuk pata kohë vetëm sa ngrita fashot lart e ai u zhduk. Mbas gjysmë ore dëgjova zhurmën e një helikopteri që erdhi drejt meje. Hipa në helikopter. Sa zbrita më çuan ne spital. Kështu që tani jam me pushime. Të shikojmë sa do zgjasin pushimet. Shokët shpesh më kërkojnë. Si u ndamë, mbas një jave, më mori ne telefon dhe tha që po largohej. Po në qoftë se do, hajde mere makinën time. Ajo do të lehtësojë shumë vëlla.

-Të faleminderit shumë nuk e dua. Të dua ty, të lutem ktheu shpejt…

Ai iku, më duket se shkoj në Irak. Para se të ikte më tha se ka njohur një vajzë Shqiptare. Asaj i kam folur edhe për ty. Kështu që ajo do të të flas vet. Kur të vij do ta marr me vete dhe të tre do t’i kalojmë pushimet bashkë.

Kaluan  afro dy vjet. Gjatë kësaj kohe Luani më foli 5 herë në telefon. Me thotë gjithnjë  se e ka marrë shumë malli. Të njëjtën gjë i them dhe unë. Po unë e di se ai e ka të pa mundur të vijë. E gjithë bota vazhdon të jetë në luftë dhe kudo, në përpjekje për t’i ndaluar ato janë Amerikanët, pra kudo është dhe vëllai im i vogël. Aq i mirë e aq i dashur.

Një të diele binte shi i rrëmbyer e tjetër soj. Ishim ulur dhe po hanim bukë. Bije zilja e telefonit. Shkoj e hap dhe dëgjoj një zë femre që  po qante, si me ulërimë.    -Memo,  më tha, jam Lonora, shoqja e Luanit.

-Lonora çke që po qan me ngashërim?

– Luani na la.

-Mos, bërtita unë, nuk ka mundësi. Ai është i pavdekshëm, Luan i vërtetë.

-Jo, Memo, erdhën dy oficerë në shtëpi dhe shpallën kobin. 

Ai u varros atje ku luftoj. Gjithë shokët, ata ishin familja e tij. Arkivolin e mbuluan me lule të freskëta.

Ajo qante, po dhe unë këtej qaja me dënesë i pikëlluar në kulm, për vëllain tim të vogël, humbur në luftën e pafundme botërore .

Ndërkohë ndihem krenar që pata marrëdhënie dhe përmenda fragmente jete, për një Hero Ndërkomëtar, lindur në Shqipëri, që e kishte emrin LUAN MURATI…

Cikago 2020GUSHT.

Filed Under: LETERSI Tagged With: DËSHMORI, Memisha gjonzeneli

EMIGRANTI

May 26, 2020 by dgreca

Mirënjohja tregon fisnikëri…/

TREGIM NGA MEMISHA GJONZENELI/

Ata të dy, sapo mbërritën te kloni.

-Hektor, të lutem duro  dhe pak! Ashtu barkas, mos u ngri, se ja arritëm. Ja tek është kloni. Hiqe xhaketën me qetësi dhe pa zhurmë. Të mos lemë asnjë shenjë. Fute xhaketën te teli. Kujdes dorën, ashtu… Ule telin poshtë, të kaloj unë…  Kalova!  

-Ngrije ti, po avash, sa ta kap unë! Tani  kalo edhe ti, po  me kujdes. Ashtu,  bravo! Kaloj dhe Hektori.  

-Tani, shpejt, po me kujdes, mos të bëjmë zhurmë. Më duket këtu, u kalua kufiri.  Shpejtë të ikim! Dhe u nisen me vrap. 

Kishin ikur nja 20 minuta, kur Hektori i tha Sotirit: 

-U lodha, të ikim me ngadalë.

-Jo, iu përgjigj Sotiri, se rojet shqiptare, kur dyshojnë, futen në kufirin Grek pa droje. Të lutem, vëlla, ecim edhe pak… 

Ata ecën dhe 30 minuta dhe pastaj u ulën të çlodhen. Ishin pa gjumë dhe të uritur. Ushqimin që kishin marrë me vete e hodhën poshtë, se u rëndonte. U nisën prapë, po tani ishin pak më të qetë. Takuan në një rrugë këmbësoresh, si rrugë bagëtish. Ecën në atë rrugë, për ku ti çonte, po gjithmonë me kujdes. Po zbardhte. Ata vazhdonin të ecnin, kur para u doli  një shtëpi. Ata donin të fshiheshin, por tepër vonë. I zoti i shtëpisë i kishte parë, dhe u foli greqishte. Ejani këtu! Djemtë kuptonin pak  greqishte dhe shkuan  në drejtim të tij me frikë. Ai u doli para duke qeshur dhe u dha dorën. 

-Shqiptar jeni?, i pyeti. 

-Po, u përgjigjen. 

-Uluni te ai stoli, u tha dhe i foli së shoqes: Hajde se na kanë ardhur mysafir  nga Shqipëria. Ajo  erdhi me njëherë. Kur pa: Dy të rinj, që nuk qenë nga më shumë se 17 vjeç secili…  

Sotiri dhe Hektori  ishin shokë të ngushtë.  Po ishin edhe pak kushëri. Sotiri  ishte ca më i madh se Hektori. Ai kishte babin dhe nënën edhe një vëlla pak më të madh se veten. Ndërsa Hektori, kishte një motër më të vogël se veten. Babai i Hektorit  punonte mekanik, ndërsa nëna i punonte në rrobaqepësi. Edhe babai i Sotirit  punonte  shofer. E ëma  nuk punonte. Ata kudo shkonin bashkë. Edhe kur loznin futboll  donin të ishin  në të njëjtën skuadër. Sotiri  mbaroi  filloren  dhe u hodh në gjimnaz. Mbas një viti edhe Hektori filloi në klasën e parë gjimnaz. Kështu që në mëngjes shkonin bashkë. Kur mbaroj viti shkollor, të dy shkuan në fshat me pushime në bregdet. Një ditë, kur dolën nga deti dhe u shtrinë në kumin e nxehtë, së largu dukeshin ishujt grek, që edhe pse shumë larg dhe nuk shquheshin mirë.  Që asaj dite ata filluan të flisnin më shumë për ishujt dhe për Greqinë. Kur  me se fundi Sotiri tha: Po sikur edhe ne të ikim në Greqi? Po ku do vemi, ne nuk dimë as rrugën dhe do na kapin. Sotiri e vendosi: Që nesër do fillojmë  të mësojmë gjithçka  për kufirin… 

Një ditë prej ditësh, kushërinjtë do shkonin në Gjirokastër, duke kaluar nga ana e Sarandës. Do vij edhe unë, se kam qejf  të shikoj, tha Sotiri, kështu e morën me vete. Me ta ishte dhe  një kushëri tjetër i tyre, që kishte qenë ushtar në kufi e që nisi t’u tregojë me hollësi për kufirin. Sotiri vetëm dëgjonte, kur ata  e pyesnin për  ndonjë hollësi apo kuriozitet. Për një muaj, nga bisedat e përditshme ata mësuan çdogjë për kufirin. U thanë kushërinjve  që do shkojmë në Vlorë, se po afronte hapja e shkollës, po do ikim për variacion,  nga Saranda. Zbriten në Sarandë  dhe sa u err, u nisen drejt kufirit. Tashmë ata e dinin ku venin edhe për vendet ku duhej të kishin më tepër kujdes. Afër mëngjesit ishin para klonit…

Gruaja buzë kufirit grek, u vuri për të ngrenë, ndërsa burri mori në telefon posten kufitare greke. Ata i thanë: Për një orë, jemi  aty! 

Burri dhe gruaja i pyeten mos kishin nevojë për ndonjë gjë. Ata u përgjigjen me një zë: S’kemi  nevojë, u faleminderit shumë. Me gjithë atë, ai i dha Sotirit një xhakavento meshini. Vishe! I tha, se është ftohtë. Pas 10 minutash u dëgjua zhurma  e  një makine. Gruaja u tha doni të merrni bukë me vete? Ata u përgjigjen  si me frikë, jo, shumë të faleminderit. 

Një gaz ushtarak  u qëndroj  para këmbeve. Dy ushtarë dhe një oficer të armatosur zbritën në tokë dhe u thanë djemve: Mirë se kini ardhur në Greqi, në vendin e lirisë. Këto fjalë oficeri i tha në shqip. Ai erdhi afër dhe u dha dorën. Djemtë i thanë ne jemi nga Vlora, ose më saktë, nga bregdeti i Vlorës. Ushtarët  u takuan  me familjen, u thanë dhe u faleminderit. Pastaj  u thanë djemve se do ikim tani.  Hipën në makinë dhe ajo u nis. Afro 20minuta zgjati udhëtimi. Makina  qëndroj para  një  shtëpie përdhese.  Dy ushtarë me automatik na nderuan. Zbrisni na tha oficeri,  se mbërritëm. Na futën në një dhomë  që ata  e përdornin  për zyrë. Oficeri u tha djemve: Tani rrini të qetë dhe po të kini nevojë  për ndonjë gjë, na thoni.  Tualeti është te ajo dhoma te qoshja. Këtu do mbajmë një proces verbal. Të  marrim vesh kush jeni tha ai dhe qeshi dhe pyeti nga jeni. Po, do ju lutem, të thoni vetëm  të vërteten që mos të kini telashe më vonë.  Ata mbaruan shpejt me oficerin. Ai mbeti i kënaqur dhe u tha se së shpejti do vijnë t’u marrin dhe do shkoni në Athinë. Po mos harroni se këtu do pyesin sërish për ju…Tani prisni, në dashçi shtrihuni dhe po të doni, shkoni në kuzhinë  të hani çfarë t’u pëlqejë.  Mbas darke erdhi një gaz me ngjyrë  ushtarake  dhe i thanë oficerit jepu për të ngrenë  se është rrugë e gjatë. U thamë, po nuk donin. Epo mirë, nisemi! U përshëndeten me të gjithë, sidomos me oficerin dhe u nisëm.  

Në Athinë mbërritëm afër darkës. Të dy djemtë i dërguan në një hotel të mirë  dhe u thanë t’u jepnin ushqim. I porositën që nesër në mëngjes  në orën 8 të jeni gati se do vijmë t’u marrim…Të nesërmen që në mëngjes vajtën  i morën, veç e veç. Gjithë hetimi zgjati afro 25ditë. Po nuk i pyesnin çdo ditë. Kur donin ndonjë sqarim, i flisnin.  Si dukej ata  prisnin  dhe informacion nga jashtë…Kur  mbaruan dhe do i shpërndanin në kampe, një oficer  shqiptar i ndali  dhe u tha: Cilido që t’u pyes  mos u tregoni asgjë. Kushdo që të jetë. Mos harroni. Ata  i çuan në Llavros. 

Kish kaluar ndonjë muaj. Ata të dy  po bënin xhiro në bulevard, kur i ndaloj një burrë dhe i pyet: Nga jeni. Ata nuk u përgjigjen. Hektori ndenji pak dhe i tha: Të lutem  shiko  punën tënde, ne nuk të njohim, jemi emigrantë. Shumë mirë,  u tha ai.  Kini qejf të vini të punoni në shtëpinë time. Do jeni njësoj  si fëmijët e mi! Ata panë  njëri tjetrin në sy: Hë, vemi e provojmë një herë, po nuk na pëlqeu këtu e kemi kampin. Dhe i thamë atij burrit që ne jetojmë në kamp, merru vesh me drejtorin dhe ne vijmë. Të gjitha i rregulloj unë, tha ai duke qeshur. Me  jepeni pak emrat. Ata ja dhanë. Tani  mos u shqetësoni. Mbas 10 ditëve i folën në komandë. Atje gjetën dhe atë burrin  që kishin biseduar. Na priti  një oficer dhe na tha keni qejf të shkoni të jetoni  dhe të punoni te ky zotëria. Ky, u siguron për çdo gjë dhe gjithmonë ne do vazhdojmë të interesohem për ju: Një telefonatë dhe ne vijmë u  marrim. Atëherë e mori fjalën burri: Mua më quajnë Jani,  kam gruan, një vajzë dhe një djalë. Ata  janë pak  më të mëdhenj se ju. Kam nxjerrë lejet e qarkullimit. Ja  tek i keni dhe ua  dha… Firmosën nga një fletë, falënderuan dhe oficerin dhe dolën jashtë. Jani u tha unë  e kam  shtëpinë në Kallamata, qytet shumë i bukur, në anë të detit. Do kënaqeni  kur ta shikoni… 

Hipën në makinë dhe vonë mbërritën në shtëpi. Ata po i prisnin dhe e kishin rregulluar shumë bukur shtëpinë si për festë. Jani i prezantoj me familjen. Ne    jemi Sotiri dhe Hektori .  

Më parë po u tregojmë dhomat ku do flini. Është  mirë të bëni  dhe  nga  një dush  se jeni lodhur. Në katin e dytë u treguan dhomat, të cilat ishin shumë të mira. Njëra shikonte nga deti atje do flinte Hektori. Mbaruan dhe atë pune dhe zbritën  poshtë… Djemtë u kënaqen  nga mikpritja. Aty  ishte edhe vajza dhe djali. Vajza tha mua më quajnë Elena, ndërsa mua tha djali, më quajnë Sokrat. E shoqja  e Janit e kishte emrin Antigoni… 

Sado që ishin të lodhur atë natë, ata fjetën shumë  vonë. Barba Jani u ngrit herët,  si zakonisht  dhe i la djemtë të ngriheshin kur të donin.  Ata u ngritën shpejt dhe u ulen  në verandë. Jani i tha të shoqes të sillte bukën.

Ishte pamje shumë e bukur. Hektorit kjo pamje i  kujtoj Skelën  e tij të dashur.  

Hë, more djem, a keni fjetur mirë, a u kënaqet? Ata, me  një zë, u  përgjigjen shumë  mirë.  Tani  do u tregoj  punën.  Mendoj që është e lehtë. Po, po t’u duhet ndihmë, ne këtu na keni. Këto  fjalë  i tha, duke u drejtuar nga Sotiri. Do punosh këtu rrotull shtëpisë.  Çdo problem që do lind këtu, ti  do ta zgjidhesh! Kaq për ty. Ndërsa ti, i tha Hektorit, do vish me mua, të të tregoj se çfarë do besh.  I foli  qenit,  ai ishte shumë i bukur: Me trup mesatar ngjyrë të zi dhe në kurriz  kishte nja dy topa me të bardhë. Qeni pa Hektorin dhe shkoj nga ana e barba Janit. Udhëtuan  në këmbë  afro  20 minuta dhe po thuaj  se, dolën jashtë  fshatit. Kur hap para tyre një fushë e madhe dhe mbas nja 300 metër, vinte një pyll i dendur. Në  fushë, tek tuk, kishte pemë të rritura që bënin goxha hije. U ulëm në hijen e një prej pemëve.  Kur, pas  pak, po vinte drejt nesh një tufë e vogël delesh, dhe një çoban që i drejtonte.  Çobani  i la delet të kullosnin dhe erdhi tek  ne.

– Ky është çobani i ri. Hektor  e ka emrin,  tha Jani. Do rrini disa ditë  bashkë, sa të mësoj zanatin dhe pastaj do iki. Hektorit edhe puna edhe vendi i pëlqyen  shumë. Ishin gjithsej nja 35 ose 40 kokë dele, që do kulloste. Sheshi ishte i hapu dhe kullotë kishte me bollëk . 

Kur po iknim për në shtëpi qeni, si për çudi,  po rrinte nga ana e Hektorit. Jani e pa dhe u habit. Dëgjo bir i tha, ky qen nuk i ka qejf mysafirët. I drejtohet Hektorit: Pa hidhi  dorën  në kurrizin e qenit!  Mos kij frik, se jam unë këtu! Hektori  ja hodhi dorën. Qeni, pa një herë nga Jani, pastaj vazhdoj rrugën sikur nuk kishte ndodhur asgjë. Kur vajtëm në shtëpi, Jani,  mori  një kuti mishi, nga ato që  janë për qenët,  e hapi dhe ja dha Hektorit. Tani jepja ti qenit, i tha. Qeni u ngrit në këmbë. Hektori  ja vuri kutin në një vend të pastër dhe e ftoj qenin që të vinte ta hante. Ai  me kokën ulur, u afrua dhe filloj të hajë.  Hektori filloi ta fërkojë  nga kurrizi. Atij i vinte mirë. Hektori e hoqi dorën. Ai  ngriti kokën dhe e pa me inat. Hektori  qeshi dhe filloj ta fërkoj prapë. Kur e mbaroj ai ngriti  kokën. Hektori e hoqi dorën. Ai nuk u mërzit. Duket u miqësuan shpejt.

Mbas një jave çobani  i vjetër u largua. Hektori nuk e kishte problem. Ai e mësoj punën dhe kufijtë kullosor.  Po dhe tufa u mësua shpejt me të. Kur afronte ora për të ikur edhe ato afroheshin afër rrugës. Hektori i merrte dhe i mbyllte në një barangë. Shkonte  lahej  dhe dilte shpesh herë me Sotirin, po dhe  vetëm. Në fillim  nuk para e pëlqyen,  po më vonë  e benë shok, se ai tregonte shumë  bukur dhe  histori nga Shqipëria.  Brenda 6muajve ata e mësuan mirë gjuhën greke, që të dy…  Një dite  erdhën dy zyrtarë  dhe takuan të dy djemtë dhe Barba Janin. I pyeten në ishin të kënaqur me gjithçka te Jani. Ata me një goje, u përgjigjen se ishin mjaftë  të kënaqur. Falënderojmë Zotin që na dhuroj një familje të ngrohtë dhe të respektuar  dhe  shumë të dashur.. . Ata u kënaqen  nga përgjigja  po më shumë  u kënaq Jani… Kur po iknin ata u thanë: Mos harroni se shteti grek u mbështet gjithmonë. U faleminderit thanë djemtë. Ata u larguan. 

Në darkë Barba Jani, u tha nesër të  gjithë  do vemi në kishë së bashku.  Gjithnjë  po të doni. Të nesërmen shkuan të gjithë në kishë. Dhe, çfarë bënin ata, bënin  dhe djemtë, se nuk dinin gjë për kishën. Mbas ca kohe Jani u tha edhe ti vaftiste, por ata nuk pranuan. Po i thanë, më vonë, këtu jemi. Hera e parë që ata i kthyen fjalën Barbës. Ai i donte si fëmijët  e tij, po dhe ata, korrektë në çdo  gjë. Shpesh Barba pyeste shokët që rrinin ose të zotët e klubeve,  po që të gjithë thoshin fjalët më të mira  për ta. Hektori  kishte shumë  kohë të lirë. Nuk dinte me se te merrej. Kur një dite filloj të këndoj. Këndonte kot, po asnjë këngë nuk e dinte deri në fund. Këndonte këngë  shqiptare, po dhe nga ato ai  dinte shumë pak. U interesua te i zoti  i një lokali dhe ai i gjeti një fletore me këngë popullore dhe muzikë të lehtë. Atje, në kullotën e bagëtive, këndonte si  i donte qejfi, nuk kishte njeri që ta dëgjonte. Duke kënduar e kalonte më mirë kohën. Kërkoj dhe këngë shqiptare, po vonë i gjeti…Shumë shpejt mësoj plot e  plot këngë nga më të ndryshmet. 

Një dite, kur ishin në një lokal, ju lutën shokët që të këndonte një këngë.  Më së fundi Hektori u bind. Sotiri nuk dinte gjë që Hektori kishte mësuar të këndonte bukur. Hektori doli dhe këndoj nja dy këngë të bukura greke. Ai kishte një zë shumë të ëmbël dhe me timbër të bukur. Sa mbaroj strofa e parë, salla, gjëmoj nga duartrokitjet. Dhe thoshin:  Qerata Allvanos! Kur mbaroj e vunë në mes. I zoti i lokalit erdhi dhe përqafoj  dhe e luti edhe për  një këngë tjetër.  Hektori modest, ndenji dhe pak pastaj u ngrit dhe iku në shtëpi. Sotirit, Hektori  i tha që të mos tregonte gjë në shtëpi.                         

Iku viti i parë dhe filloj i dyti. Ishin shumë të gëzuar nga jeta po dhe para  merrnin. Por diçka  nuk po ecte. .. Një darke, Barba, Hektori dhe qeni po rrinin në verandë. Kishin venë edhe nga një  gotë vere para, si dhe fruta. Po, Hektori, nuk ishte në humor. Disa herë e pyeti  Barba, po ai nuk ndihesh. Më së fundi Barba i tha prapë: Bir, fol, ti e di që unë bej çdo gjë për ty, se të kam në zemër! Të lutem,  mos më fut në gjynah, Barba,  nuk kam gojë të ankohem. Ti ke qenë dhe je, si babai im, po unë dua të vazhdoj edhe shkollën në darkë pas pune. Barba u ngrit shkoj dhe e puthi në faqe njësoj si ta kish djalin e tij dhe i tha: Shkolla fillon për një muaj. Atje, do jesh  edhe ti. Që nesër do shkoj të merrem me këtë punë. 

Mbas dy javësh, Barba, të dy djemtë i regjistroj në shkollën e mesme. Të njihej  viti i parë, që kishin mbaruar në Shqipëri, duhej të jepej provim. Sidomos  në gjuhë. Njëkohësisht, do shkonin në zyrat e emigracionit të merrnin  pasaportën. Të gjitha i kishte bërë gati Barba. Ai kishte shumë kredi kudo. Njëherë  djemtë  desh ta pyesnin, por u benë pishman dhe u tërhoqën. Erdhi  dhe fillimi  i vitit  shkollor.  Të  dy  djemtë në mbrëmje shkuan në shkollë. Ata u kënaqen dhe nga ambienti  që ishte  shumë  miqësor. Pak veta e dinin që ata ishin shqiptar. Kështu  që ishin të barabartë të gjithë. Sotiri ishte më i hedhur se Hektori dhe pleksej lehtë me turmën. Po ai shpesh punonte e pleksej me ta.. .Ndërsa Hektori, që në mëngjes do ikte  me dhënë. Ai mësonte dhe këndonte. Kishte mësuar shumë këngë Greke, po dhe Shqiptare. Hektori, ishte me nota më të mira, se kishte edhe kohë plot. Sa herë që shkonte Barba të pyeste në shkollë, dëgjonte fjalët më të mira, sidomos për  Hektorin.  Ai kthehej  i lumtur në shtëpi dhe i thoshte së shoqes se mundimi i tyre, nuk  po shkonte kot. Po edhe Antigoni shpesh  pyeste shoqet e saj për djemtë dhe ajo dëgjonte  fjalët  më të mira. Klasa e Hektorit bënte shpesh  mbrëmje  vallëzimi.  Në fillim Hektorit i vinte turp, se nuk dinte as të kërcente. Po shpejt mësoj nga shokët, po dhe sidomos nga shoqet.

Një darke, në kulmin e një mbrëmjeje vallëzimi,  një grup djemsh,  po bërtisnin emrin e tij, kur dy profesorë shkuan dhe ju lutën që të dilte të këndonte ndonjë  këngë. Vetëm pak nxënës e kishin  dëgjuar të këndonte.  Kështu që tani prisnin ta dëgjonin të gjithë. Ai shkoj te orkestra  dhe i pyeti e dini ta luani  këtë këngë dhe u tregoj titullin. Ata i thanë, po. Orkestra filloj. Hektori ju lut, që ta ulnin pak, se e kishin shumë lart. Ata e ulën. Vetëm muzika dëgjohej. Kur filloj  këngën Hektori,  të gjithë mbanin  qetësi dhe  dëgjoheshin qartë fjalët, që në gojën e Hektorit, merrnin  një  ëmbëlsi që kishe qejf që të mos mbaronte. Ai e mbaroj  këngën dhe atëherë, u prish qetësia, nga të bërtiturat dhe duartrokitjet frenetike. Të gjithë  e përshëndesnin. Hektori  iku nga skena dhe u ul në vendin e tij. Pastaj filloj  prapë muzika. Disa vajza njëherazi, erdhën ta  merrnin për të kërcyer. Ai u ngrit mori  një vajzë që nuk e njihte dhe filloj të kërcej. Ajo  filloj ta pyes: Nga je, kë ke  në  shtëpi,  çfarë pune bën? Kërceu dhe pak dhe shkoj u ul  në vend.  

Në të ikur,  kryetari  i orkestrës,  doli  para dhe e takoj Hektorin. I kishte pëlqyer shumë. Ke qejfe të bashkohesh me ne?  Ne kemi  punë gjithmonë  dhe fitojmë para  mirë. Si thua do vish?  Hektori i tha që do mendohem dhe do të kthej përgjigje më vonë. Kështu u ndan. Kur shkoj në shtëpi e hoqi mënjan Barban dhe i tha  mendimin e muzikantit. Barba Jani u habit.  Çdo gjë  mund të besonte, po që të këndonte Hektori  kaq mirë, sa ta kërkoni si këngëtar orkestre profesioniste, çudi  tha. Pastaj i tha Hektorit: Bir, ma thuaj dhe njëherë çfarë duan ata? Hektori  ja përsëriti. Po pse, bir, ti di të këndosh? Po, Baba! Po unë nuk të kam dëgjuar ndonjëherë,  more bir. Megjithatë nesër do të të kthej përgjigje.  

Të nesërmen Barba shkoj në shkollë dhe pyeti për djalin, mos kishin ndonjë  problem me Hektorin. Jo i thanë,  ai është djalë shumë i mirë.  Në këtë kohë erdhi aty një profesor tjetër. Sa u njohën ai  e pyeti: Ti qenke babai i Hektorit? Po, i tha Barba, pse  ke ndonjë  ankesë ?  Jo i tha ai,  përkundrazi, sidomos  mbrëmë,  na ka kënaqur,  ka kënduar  shumë  bukur,  të gjithëve na ka pëlqyer. Barba, shkoj dhe te përgjegjësi i orkestrës. Jo që këndon shumë mirë, po ta them me kompetencë, ai  është  talent dhe do ishte nder për mua, të punonim bashkë…   

 Barba u kthye në shtëpi  shumë  i gëzuar  dhe vajti në verandë, i foli dhe Hektorit,  i foli  dhe së shoqes të sillte një shishe verë nga ato të mirat. Mbushi tavolinën  me fruta dhe mbetën vetëm ata të dy. Mbushi gotat, i tha Hektorit. Ai i mbushi. E mori  gotën dhe e ngriti:  Do ta pi për ty, bir, se  më ke lumturuar gjithmonë. Zoti të dhëntë  vetëm gëzime, të faleminderit! Dhe e pinë me fund. Tani, bir, dua të më thuash: E ke qejf  këngën? Hektori i tha: Më pëlqen të këndoj, vetëm kaq, po shkollën e dua më shumë. Mendoj të mbarosh njëherë shkollën, pastaj shohim e bëjmë. Po, çdo gjë është në dorën tënde, unë kështu  mendoj …   

Djali i Barbës nuk i kishte në qejf të dy shqiptarët, po sidomos Hektorin. Kur dëgjonte fjalë të mira për ta, përdridhte buzët. Po një darke  e ëma  me të atin po flisnin  për  pagën e dy djemve. Këto ditë do i paguaj i tha Barba së shoqes. Po janë  shumë para, i tha ajo, më mirë  jepua  pak e pak! E kam të zgjidhur problemin.  Unë u kam hapur depozitë në bankë, kështu që u a derdh periodikisht. Sokrati, ju afrua të atit: Mos u ja jep paratë, lere për më vonë. Barba e kishte vënë re, që Sokrati  nuk i kishte qejf  djemtë. Ai mendonte se si do t’i gjendej ana për t’u ndarë me ta.  

Mbaroj dhe viti i tretë  dhe kish edhe një vit nga koha e kontratës me djemtë nga Shqipëria. Ishte kohë dreke. Dhëntë ishin mbledhur në shullë nga vapa. Hektori ishte ulur aty afër me gjithë qenin në një hije. Kur ai shikon në pyll, pa një njeri që po ecte i maskuar, që të mos dukej. Në krah kishte një çifte dhe kishte veshur një mushama të gjelbër. Ishte larg dhe nuk dukej  mirë. Ai përpiqej të fshihej për mos t’u njohur. 

Hektori, mori qenin,  u largua nga hija e pemës dhe u fsheh afër rrugës që dilte nga qyteti në një  ferrë të  madhe. Qenin  e mbante ngjitur duke përkëdhelur. Qytetari doli nga pylli në një pikë që t’u afrohej dhënëve dhe çobanit. Kur mbërriti te dhëntë, filloj t’i fliste  me emër Hektorit. Hektori e njohu që ishte Sokrati.  Ai, i pozicionuar, foli dhe disa herë  dhe pastaj u largua  andej nga kishte ardhur. U fut në pyll dhe u zhduk. Hektori ndenji edhe një orë i fshehur dhe doli kur e pa Sokratin që doli te bishti i pyllit dhe u drejtua për në shtëpi. Ai hyri brenda, fshehu mushamanë dhe vuri çiften në gozhdë, ku kishte qenë. Hektori mbas nja dy orëve mori dhëntë  dhe mbërriti në shtëpi. Kur vajti të vinte çizmet,  pa mushamanë të mbledhur dhe të futur në një cep. Atëherë u bind se Sokrati kishte vajtur për ta vrarë. Që atë dite i iku buzëqeshja, pa gjetur qetësi dhe rrugë zgjidhje.Ti thoshte Sotirit se qe në rrezik? Që atë dite ai nuk i foli më me gojë Sokratit.

Sokrati dyshoj  se Hektori  e kishte parë, ndaj ishte fshehur. Një ditë Barba pyeti: Kush e ka trazuar çiften? Asnjë nuk u përgjigj. Hektori, qëllimisht, ktheu kokën nga Sokrati, po ai tha nuk e di.  Nuk e ka trazuar njeri, thanë njëzëri e shoqja me të bijën. Sotiri  me Hektorin edhe ata thanë nuk dimë gjë. 

Dëgjoni, nguli këmbë Barba: Çiftja, me siguri, ka lëvizur nga vendi.Unë, qëllimisht, e kisha  mbështetur nga krahu i djathtë, ajo është në të majtën. 

Për herë të parë fjetëm të shqetësuar! Po, Barba e tregoj veten që ishte burrë i drejtë dhe zgjuar. Duke ikur për gjumë tha: Mbase ashtu do jetë! Nuk e mbaj mentë unë pozicionin, e kam ngatërruar. Të nesërmen shkoj zgjodhi tre fishekë  me kujdes mori gjurmët origjinale nga krehrin, ku pa ca qime. Këto i shpuri në kriminalistikë, për analizë: Ju lutem analizojini, a  janë të të njëjtit person këto shenja gishtash? Mbas dy ditëve  mori përgjigje: Po i përkisnin të njëjtit person, Sokratit. 

Djemtë, sa mbaronin punë, rrinin  bashkë. Shpesh me ta rrinte dhe qeni, që nuk i ndahej Hektorit. Më së fundi Hektori ja tregoj ngjarjen Sotirit. Ai u trondit shumë, po vendosën që të mbarojnë një herë shkollën, pastaj të shohim çdo bëjnë. Mbas 15 ditëve Sokrati iku fshehurazi nga shtëpia. E pritën një javë po ai nuk duk.  Pastaj ja hoqën fillin. Harmonia në familje mungonte. Bukë hanin pa fjalë dhe pa  humor, që përpara ishte si  pjesë e ushqimit. Barba  përpiqej,  po nuk qe më në gjendje te rregullonte gjë.   

Kishin kaluar nja 20 ditë qe kishte  ikur Sokrati.  Barba i tha së shoqes po shkoj të shikoj  Hektorin, se kohët  e fundit  ka qenë i mërzitur. Barba,  mori  dhe ca gjera të  mira me vete dhe ne drekë, kur edhe dhëntë rrinin në hije dhe u gjend te Hektori.  Ai po lozte  me qenin. Kur e pa “të atin”, i doli përpara.  Baba, ke kohë që nuk na ke dalë  këtej. Po ja dola, i tha ai me të qeshur, do hamë drekë bashkë, si. babë e bir. Nuk i bëri përshtypje kjo fjalë e madhe. Vetëm e aprovoj me kokë. Barba  shtroj  një kuvertë, që e kishte prurë nga shtëpia dhe mbi të vuri ushqimet. Hapi  dhe një shishe  vërë të mirë. Hektori ngriti gotën dhe i tha shëndet ti, babai im i dytë dhe shumë i dashuri, të falënderoj nga zemra  për çdo gjë  që ke bërë për ne! Dhe e piu me fund. Nga fundi Barba për ta mbyllur ngriti  shëndetin e Sokratit dhe e piu dhe atë me fund. Hektori  e uli gotën edhe pse vera e kishte kapur pak. Pastaj tha:  Baba të lutem me fal, po unë nuk mund ta pi atë shëndet. O Zote, tha Barba, po pse? Me vjen rendë të ta them. Bir je i detyruar të ma thuash. Ti je pjesëtar i familjes  dhe në familje  nuk ka sekrete. Hektori  donte ta ndryshonte  muhabetin dhe filloj të fliste për kohën, për dhëntë dhe për shkollën. Por Barba nuk ju nda. Më thuaj i tha, po të pres. Dëgjo Barba unë kam shumë faj. Të lutem më fal, duhet të të thosha që në fillim. Unë nuk të tregova. Kam shumë  faj, po më vinte shumë rëndë. Dhe filloj  i tregoj gjithë historinë. Si Sokrati kishte shkuar për ta vrarë, si ishte fshehur e me radhë. Barbës ju mbushen sytë me lot. Kur mbaroj  Hektori  ai nuk po lëvizte nga vendi.  Pastaj u ngrit në këmbë dhe e mori për qafe djalin. Të lutem me fal bir! Nuk e di si do ta rregulloj këtë të keqe të madhe. Po të lutem me jep pak kohë, që të marr veten. Dhe unë do u flas juve. U ngrit dhe iku me kokën poshtë. 

Mbas një jave i thirri të dy në verandë. Barba ishte shumë i mërzitur. Në ketë kohë vjen qeni drejtë dhe te gjunjët e Hektorit. Hektori sa e pa atij i ndritën sytë nga gëzimi. Barba po e ndiqte skenën, ndaj  tundi kokën dhe tha: Bijtë e mi dhe u dha secilit nga një prej letrave që mbante në dorë. Në atë letër keni gjithë  llogarinë e  këtyre viteve që kini punuar këtu deri me sot dhe keni dhe një zarf shpërblimi, për punën e mirë që kini bërë në shtëpinë tonë. Tani me thoni: A kini dëshirë të rrini  me mua plakun që kam shumë nevojë për ju? Unë u garantoj çdo të mirë, por me një kusht: Ju, kurrë dhe ne çdo rrethanë nuk do ta zini në gojë këtë që ka ndodhur mes nesh. Baba, ne do rrimë me ty, deri sa të na ndjekësh! Dhe nuk do të ndahemi  më, tha Sotiri.  Barbës  ju mbushen sytë me lot dhe tha: E dija që nuk do më linit vetëm, në këtë moment të vështir. Hektori  tha: Baba na takon të treve një shishe vere, që ta bëjmë gëzuar. Barba i foli së shoqes të sillte një shishe verë. Tani, i  gëzuar që të tre ishim të qeshur, tha: E po gëzuar!.   

Sotir kishte kohë që ishte pleksur me një vajzë. Në tavolinë erdhi dhe nëne Antigoni. Sotiri u tha: Baba  jam njohur me një vajze e quajnë Sofika. Ti Baba  dhe ti nënë, shikojeni, po t’u pëlqejë, të ecim para. 

Nga fillimi i vitit të fundit, shkolla organizoj një mbrëmje muzikore. Hektori i thotë të atit: Baba të lutem, merr dhe nënën dhe ejani edhe ju, se keni nevojë të dilni. Dakord bir, po duhet të kalojmë edhe nga pazari, të blejmë ndonjë gjë. Sidomos ti, ke nevojë për një kostum të mirë dhe gjithçka tjetër. Në darkë u veshën bukur. Hektori kishte blerë një kostum në ngjyrë hiri, që i rrinte shumë mirë. Edhe këpucët me atë ngjyrë ishin dhe vetëm këmisha ishte e bardhë. Kur e panë Barba me Antigonën, u habitën. E kishin parë për dite, po nuk e kishin vënë re që ishte kaq i bukur. Hipën në makinë dhe u nisën. Parkuan makinën dhe hynë brenda. Salla nuk qe mbushur akoma. Kështu që ata zunë vend të mirë. Mbasi përshëndeti  drejtori, filloj muzika. Barba mori të shoqen dhe u ngrit për vallëzim. Hektori po kënaqej duke  parë prindërit që vallëzonin aq mirë. Në këtë çast i vjen një vajzë  dhe  kërkon të vallëzoj. I ati po e shikonte dhe ja bëri me shenjë që të ngrihej. Ai u ngrit, po vetëm vallëzim dhe asnjë lloj muhabeti. Që të dy vallëzonin shumë bukur dhe që të dy ishin veshur shumë spic. Mbaroj muzika dhe Hektori e shoqëroj deri te vendi që ishte ulur, u kthye dhe u ul. Filloj prapë muzika, kësaj radhe  muzikë e lehtë. Kryetari i orkestrës  i tha  profesorit, që ishte dhe konferencier që të ftonin Hektorin për të kënduar një këngë.

Nga altoparlanti u dëgjua një zë mbi muzikën: Hektor Gjergji, të paraqitet në skenë! Hektori nuk e kishte mendjen, por i ati  i tha që të kërkojnë në skenë.  Hektori i mori leje vajzës që kërcente dhe u paraqit te skena. Sa e panë filluan duartrokitjet. Hektori i tha atij të orkestrës: Ti e bëre këtë ? Po, i tha ai, unë. Çfarë kënge të këndoj, e pyeti Hektori me të qeshur. Më të mirën, i tha ai. Me muzikë të ulët,  do këndoj një  kënge të vjetër dashurie. E njeh këtë kënge? Unë e njoh, tha ai, po u a tregoj edhe shokëve. Orkestra filloj, dritat u ulën. Hektori tha me vete: e kam kënduar dhjetar herë te dhëntë dhe më është dukur mirë, po unë dua që të dalë më mirë sot. Për herë të parë që po i këndonte dashurisë. Dhe filloj me një zë të ëmbël dhe të ulët po të qartë. Mbaroj strofa e parë, filluan duar trokitjet dhe nuk pushuan deri sa mbaroj. Hektori nderoj orkestrën dhe spektatorët dhe u nis për t’u ulur. Aty ishin dhe nëna me babin dhe ai lutej që të ndiheshin krenar për të. Kur vajti deri në mes të rrugës, salla bërtiste: edhe një edhe një! Ai  u kthye dhe shkoj në skenë. Prapë këndoj një këngë për një lozonjare. Interpretim i shkëlqyer. Kur mbaroj ata prapë: Edhe një , edhe një! I  ati dhe e ëma  u ngritën në këmbë dhe përplasnin duart me sytë mbushur me lot. Ata akoma bërtisnin: Edhe një edhe një! Ai u kthye dhe i tha orkestrës: Këngën e emigrantit! Ku e di ti këtë këngë, kjo është  shumë e vjetër, pak këngëtar e dinë ta këndojnë, i tha njeri nga muzikantët… Hektori qeshi: Do ta dëgjosh, i tha.  Orkestra filloi ulet pastaj pak me lart. Në sallë qetësi. Hektori filloj me atë zërin e bukur dhe të ëmbël dhe shumë prekës këngën e emigrantit, si askush tjetër. Kur mbaroj dhe u ndezën dritat, të gjithë e panë Hektorin që akoma i kishte sytë me lot. Duartrokitjet  nga të gjitha anët.  Instinktivisht dhe orkestra u ngrit në këmbë dhe po e duartrokiste. Hektori u përkul në fillim në drejtim të muzikanteve, pastaj të publikut, dhe shkoj e u ul pranë te atit dhe së ëmës. Po dhe aty nuk po e linin rehat. Filloj muzika vajza erdhi prapë dhe ju lut që të kërcenin bashkë.  Ai u ngrit. Filloj muzikë e lehtë, pastaj e kthyen në popullore. Tani çiftet do kapeshin dorë për dore. Mbaroj muzika. Hektori e nderoj vajzën dhe u ulë pranë të atit. Kush  ishte ajo vajzë? e pyeti i ati. Ku ta di unë, i tha Hektori.  Po ti, more bir, nuk e pyete? Jo, baba, ne u ngritëm për vallëzim, pse do ta pyesja? Dhe vallëzuam.  

Vonë  u ngritën për të ikur, shumë të lumtur. Kur po iknin u takua me muzikantët. Ata e falënderuan dhe i thanë që do shiheshin prapë. Barba i tha të  shoqes, sa mirë bëmë që erdhëm, se kishim  shumë vite që nuk kishim  kërcyer, që kur ishim të rinj. 

Elena ishte bërë merak dhe kishte dalë ti priste dhe kur i pa u gëzua. Po, as Sotiri nuk kishte ardhur. Prandaj ishte bërë merak. Pas pak edhe Sotiri erdhi. Hynë brenda.  

Para se të uleshim për bukë, Barba, i tha Hektorit: Hajde te babai, të të qafoj  një herë, se sonte na ke nderuar! Ai shkoi dhe u përqafuan të dy, pastaj  përqafoj dhe të ëmën dhe u tha u faleminderit për gjithçka që po bëni për ne. Hëngrën  bukë me qejf dhe ranë për të fjetur. 

Në mëngjes Barba po pinte kafe. U ngrit dhe Hektori. Bir, po të duash mund të pushosh sot, se je lodhur.  Jo babi, ç’është ajo fjalë, kur u lodha.  Hëngri bukë shpejt,  mori dhëntë dhe iku. 

Kur mbërriti në kullotë, i lëshoj  dhëntë të kullosin. U ul në një hije dhe pyeti veten: Kush ishte ajo vajzë që gjithë  mbrëmjen  nuk ju nda? Nuk  mbante  mend  ta kish takuar ndonjëherë.  Po për çudi duke menduar për të, ndjente një kënaqësi të brendshme. Disa herë gjatë ditës i vajti mendja tek vajza. Ç’ kam kështu, tha me vete. Ai nuk e kuptonte se i kishte hapur sytë dashuria  dhe po e fuste  në vorbullën e saj. Atë dite nuk kishte shkollë, po gjithë ditën  ishte i gëzuar. Ai nuk po e gjente arsyen. Gjithë ditën  lozi me qenin. Këndoj dhe një këngë që i erdhi në mend, po për çudi dhe ajo ishte këngë dashurie. Kur e mbaroj e mori vesh. 

Kur vajti në shtëpi  sa u fut brenda Elena për herë të parë i thotë: Hektor të kam bërë kafenë, e do këtu apo ta sjell në verandë. Po nuk e ke bezdi ma sill në verande dhe vetë shkoj para dhe u ul. Të të sjell motra ndonjë gjë për të ngrenë? Jo, i tha Hektori, të faleminderit shumë, po dua të të pyes, moj motër: Nuk e ke bërë asnjëherë këtë punë, si e bëre sot? Unë kam vite këtu. Po i tha Elena, ke të drejtë. Unë jam më e madhe se ti dhe nuk kam  mundur ti gëzoj kaq shumë prindërit.

Të nesërmen Hektori shkoj në shkollë më shpejt se zakonisht, po para se të nisej,  për herë të parë, ai filloj të rregullohet para pasqyrës dhe u habit me veten. Para se të futej në oborrin e shkollës dëgjoj një zë femre që po i fliste në emër. Sa e dëgjoj diçka lëvizi brenda tij. Ktheu kokën dhe pa vajzën që kishte kërcyer me të, që po ja bënte me dorë dhe po i thoshte hajde këtu  se është një stol. Hektori shkoj dhe kur u afrua u skuq në fytyrë nga turpi. Për herë të parë ai e pa atë me vëmendje. Ishte shumë e bukur. Kur u afrua Hektori ajo po buzëqeshte. Edhe sytë i ndrisnin nga gëzimi dhe krejt e çelur i zgjati dorën Hektorit, pa hequr buzëqeshjen. Hektori e kapi dorën nuk e shtrëngoj po i dukej sikur dora e tij ishte e djersitur dhe e lëshoj menjëherë. Ajo e kuptoj Hektori kishte shumë emocione. Në shpirt u ndie  e lumtur  dhe tha me vete edhe ky diçka  ndien për mua. U ulën tek një stol. Ajo kishte hedhur një aromë shumë të mirë, që i kujtonte Hektorit, erën e trëndelinës, që dikur nëna në Shqipëri mbante në sënduk, që  të merrnin erë rrobat. Dhe tha me vete ç’ne kjo trëndelinë  këtu. Ajo fillo të fliste, po Hektori nuk e kishte mendjen. Atëherë ajo e kapi për dore: Po më dëgjon, i tha! Po, tha ai, kot. Ajo vazhdoj mu  më quajnë Agllai. Në shtëpi kam babin dhe nënën. Jemi te dy në vitin e fundit, po unë jam ditën, ti je pasdreke, se ti ditën punon! Po ti ku i di këto gjëra për mua, i tha Hektori? Unë jam interesuar, për ti mësuar, po ti nuk do me thuash ndonjë gjë për veten tënde? Jo, i tha ai prerë. Unë as ty nuk të pyeta. Ti mi the vetë të gjitha. Po, po të them: Më quajnë Hektor dhe nuk kam çfarë hollësira të të them. Dhe u ngrit. Prit i tha ajo, si me lutje, ti sa po u ule nuk dëshiron që të njihemi? Po i tha ai,  se dhe babai me pyeti: Cila ishte ajo vajza që kërceve dhe unë i thashë që nuk e njoh. Tani  do i them që të quajnë Agllai dhe që je shumë e bukur. Ajo qeshi…Mirë, i tha, si fillim nuk është keq! Po të duash hajde dhe nesër këtu, unë do të pres. Hektori iku, po shpesh kthente kokën mbrapa. Ajo e shikonte dhe ja bënte me dorë. 

Ai u fut në mësim. Profesori shpjegonte diçka, po Hektori e kishte mendjen te takimi nesër. Nuk po e hiqte dot nga mendja sa do që përpiqej. Ajo i dilte përpara e veshur ndryshe më bukur. Si do më vejë halli mua, nuk kam forcë të bej asnjë lloj pune. Doli nga shkolla dhe vajti në shtëpi. Po dhe atje i pa përqendruar. Shkoj për të fjetur, po nuk e zinte gjumi. Vetëm afër mëngjesit nga lodhja ju mbyllen sytë.   Vajti ora që do nxirrte dhëntë, po ai nuk po zgjohej. Kur dëgjoj te dera një të gërvishtur,  u ngrit me vrap dhe hapi derën, kur qeni po e shikonte i gëzuar. U vesh dhe iku  në pune. Prapë Agllaia i dilte para dhënëve.  Zot tha me vete  kjo nuk ka mundësi. Po sëmurem, si do ja bëjë? Ai tani kishte dhe një problem tjetër, si do vishej për në darkë, që dhe ai të dukej i bukur. Dita iku shumë ngadalë. Erdhi darka dhe ai u nis, po para se te nisej u rregullua bukur. Ky ishe takimi i parë dashuror në jetën e tij dhe qe do i mbetet në mendje gjithë jetën. Ajo po e priste edhe ajo kishte emocionet  e saj. Po rrinte te stoli, që më vonë e quajtën stoli i dashurisë. Kishte  veshur një fustan shumë të bukur, të modës me ngjyrë mjalti, që ja nxirrte në pah trupin e bukur të saj. Sa u afrua Hektori, ajo u bë flakë e kuqe në fytyrë. Ajo u ngrit dhe e përqafoj. Dhe ai nuk e humbi kontrollin e përqafoj dhe ai, sado që ishte bërë  flak i kuq në fytyrë.  Dhe për herë të parë pyeti veten se mos po bënte ndonjë gjë të gabuar.  Por ajo nuk  i dha kohë të merrte  përgjigje dhe i tha: Ti nuk je në shkollë sonde, hajde shkojmë te ndonjë lokal dhe të pimë ndonjë pije freskues. Hektori e mori veten dhe i tha me të qeshur se unë nuk kam para. Kam unë plot, i tha ajo, mos u shqetëso. U ulën te një lokal dhe porositën nga një freskuese. Ajo mori shishen në dorë dhe tha: Gëzuar për njohjen! Për njohjen tonë!  Po ti, nuk do me thuash asgjë, i tha ajo. Po i tha ai, ketë drejtë dhe e kishte marrë veten plotësisht. Je e gatshme të më dëgjosh? Po, i tha ajo, po të pres me kënaqësi…Kam lindur në bregdetin më të bukur në botë, në jug të  Shqipërisë dhe sytë ju mbushën  me lot. Unë kam nderin të jem Shqiptar. Para disa viteve, me gjithë një shokun tim, u Arratisëm dhe erdhëm këtu në Greqi për më shumë liri dhe barazi dhe plot gjera te tjera që nuk t’i shpjegoj  dot tani. Komunizmi nuk na i jepte çka ëndërronim. Dhe erdhëm këtu në vendin që i kishte ato që ne nuk i kishim në Shqipëri. Këtu, patëm fatin të na merrte një burrë i nderuar,  që na zëvendësoj prindërit me bujarinë dhe zemërgjerësinë e tij … Na futi në familjen e tij. Ata ishin katër, shkuam dhe ne, u bëmë gjashtë vetë. Dhe që atëherë deri më sot nuk na ka dhënë shkakun më të vogël që të mërzitemi…Ai tregonte historinë e tij. Në fillim ajo shtangu. Zëri i Hektorit dukej sikur vinte nga larg. Vetëm ëmbëlsia e zërit  të bënte që ta afroje veshin dhe ta dëgjoje më mirë. Pa dashje edhe asaj po i shpëtonin lot. Hektori e mbylli duke thënë: Dhe tani, si e shikon,  jam këtu me ty. Ajo u mallëngjye dhe u ngrit e përqafoj. Kujtoi këngën  emigrantit: Ti e paske kënduar për vete me aq breng dhe shpirt,  sa shumë nga u prekën thellë në shpirt edhe lotuan, midis tyre edhe unë. Hektori i tha të faleminderit dhe gjithashtu e përqafoj.  Do ta këndoj  këtu, pyeti Hektori. P o i tha  ajo do isha shumë e lumtur, po jemi ne lokal dhe nuk lejohet. Bëra shaka i tha ai. 

Hektori e pyeti: Të pëlqeu historia ime, mos ke ndonjë enigmë, a pyetje për sqarim që më vonë  të mos kemi keqkuptime. Hektori ishte i drejtë dhe kurrë nuk i shkonte në mendje të gënjente. Ajo po e shikonte me vëmendje. Ai i tha pse po më shikon ashtu? Ajo u përgjigj: Sa i mirë je Hektor dhe e përqafoj sërish. Falënderoj Zotin që më dha këtë  mundësi që të të njoh. I hodhi krahun dhe i tha: Hajde ikim. Erdhi kamerieri, Hektori pagoi dhe u larguan. Deshi të paguante ajo, po Hektori ia bëri  me gisht në buzë …dhe i tha prerazi, jo!

Në një kohë  shumë të shkurtër ata e njohën njeri tjetrin  dhe u afruan shumë, aqsa e kishin të vështir të rrinin më shumë se një ditë pa e parë  sho- shoqin.  Disa  herë Hektori shkoj dhe në shtëpi të saj mbasi prindërit shkonin  nëpër të afërm. Ata ishin të rritur: 23 ishte Hektori dhe 21 ishte Agllaija  dhe filluan ta konsumonin  dashurinë pa rezerva, sidomos Agllaija, që nuk përmbahej e dukej se diç priste… Një dite në darkë Sotiri  i tha Barbës qe ai do shkoj të jetojë  me të dashurën. Të gjithë u mërziten,  po nuk kishin se çfarë të bënin. Barba  u interesua  për shtëpi  me qira dhe gjeti te një miku i tij. Mbas një jave Sotiri iku. Për çdo gjë Hektori  nuk i ndahej. E pyeti se mos i duheshin para, po ai tha që unë i kam të gjitha paratë që kam punuar. 

E rregulluan shumë bukur shtëpinë. Pak e vogël po shumë e mirë. Barba e pyeti   po punën ke qejf ta vazhdosh, si mendon apo do gjesh punë tjetër. Po Barba i tha vazhdoje punën,  kur të gjesh punë tjetër, je i lirë.

Hektori u afrua më shumë, se ngelën katër vetë dhe merreshin vesh shumë mirë me njeri tjetrin. Fundi i shkollës po afronte. Ata, sa herë që takoheshin bënin dashuri.  Hektori ruhej që të mos u dilte ndonjë problem. Por nga fundi ajo i tha  që nuk kish nevojë që të ruhesh, se ruhej vetë. Dhe kështu vazhdoj gjatë.

Mbaroj dhe viti shkollor. Hektori e mbaroj vitin me notën 9 si mesatare. Sotiri  me 6 se ishte familjar. Barba bëri nj darkë  shumë të bukur dhe i tha  Hektorit që po të ketë ndonjë shok ase shoqe, ta sillte.

Ai foli me Agllain po ajo ishte pa qejf  dhe nuk donte… I tha Barbës që nuk kishte njeri..                                           

Jeta  vazhdoj si më parë.  Pa probleme. Hektori vazhdoj të merrej gjatë me këngë. Me vete merrte fletore dhe libra vetëm për muzikë, nota dhe pentagrame. Me Agllain takohej  më rrallë, se nuk gjente justifikim tani që kish mbaruar shkolla. Dy muaj pasi kish mbaruar shkolla, Agllaia, u takua  me Hektorin  dhe ndenjën deri vonë. Kur do ndaheshin  Agllaia i thotë duke puthur Hektorin, se ajo do ikte në Athinë te tezja. Po i fliste, po sytë ju mbushen me lot, sikur diçka i fshihte dhe iku pa kthyer koke mbrapa.  Hektori u mërzit që ditën e dytë pa të. Kaluan 15 ditë dhe ai nuk po merrte asnjë lajm. Shkonte shpesh nga shtëpia e saj, po vetëm dy pleqtë shikonte. Agllaia nuk dukej gjëkundi, e larguar pa adresë, pa nam e nishan.  

Një darke kur ishin mbledhur të katër Barba i thotë: Bir unë dua që ti të vazhdosh  shkollën e lartë, se nuk kalohet jeta çoban. Po baba edhe unë atë dua, po me ka ardhur turp të të thosha. Mirë bir, do pyes si bëhen këto punë  dhe do të them. Mbas nja tre ditësh  Barba u kthye i gëzuar. Mund të shkosh në Angli, bir  dhe të studiosh  për mekanik,  ose elektronik. Më pëlqen në Angli Baba, po çfarë duhet të bëj unë? Asgjë bir. Të gjitha çka duhen, do t’i bej  gati unë. Do shkojmë  bashkë në Londër, do të rregulloj ty atje, pastaj unë do kthehem.

Priti ditët që me mbetën, mos  merrte ndonjë lajm nga Agllaia,  po ishte e kotë. Një ditë, kur po kalonte afër shtëpisë së Agllais, Hektori rastësisht takoj një shoqe shkolle dhe e pyet për Agllain. Ajo tha që unë nuk e kam parë, po dëgjova se kishte bërë fjalë me prindërit, se donin ta martonin dhe ajo iku pa adresë dhe nuk e di njeri ku është.    

Mbas 10 ditësh Hektori dhe Barba Jani, u nisën  për në Londër. I përcollën nëne Antigoni dhe Elena, Sotiri dhe qeni Bobi.Të gjithë me lot në sy, po më shumë u mërzit Bobi, që loznin për ditë bashkë…

Aeroplani u nis dhe për gati 4 orë mbërriti në Londër. Barba Jani shkoj te shtëpia e një miku që dhe ai ishte grek dhe që po e priste bashkë me të shoqen. Hajde të të tregoj dhomën që të lini edhe valixhet. Mua me quajnë Dhimo i tha. Ishte afro 50 vjeç  dhe ju duk burrë i mirë. Dolën jashtë shtëpisë. Sa dilje, në krah të djathtë u shfaq një dhomë e madhe dhe e bukur. Hynë brenda. Shtëpia ishte shumë e pastër dhe e kompletuar. Shtëpia më pëlqeu, tha Barba. Po ti , nëse nuk do, të regjistroj në konvikt. Jo Barba, këtu është shumë mirë. Edhe në kopsht kishte plot fruta.

Të nesërmen në mëngjes shkuan në shkollë. Atje i pritën shumë mirë, u regjistruan  dhe për një javë fillonte shkolla. Barba Jani u sigurua se i biri u rregullua  plotësisht dhe u kthye në Kallamata. Sa u nda  nga Barba, Hektori filloi të përlotet. Barba u kthye: Mirë, o bir nuk po iki, i tha ai. Hektori pushoj po e kapi për qafe prapë dhe e puthi edhe këtë radhë ju mbushen sytë me lot Barbës derisa ai hyri në aeroport dhe nuk u panë më. 

Mbas ca ditëve  filloj shkolla. Hektori  do vazhdoj  për inxhinier mekanik. Zanati i    vendit të tij e thërriste, se atje gjysma  e krahinës  ishin  shoferë dhe gjysma tjetër mekanik. 

Hektori, sa mbaronte shkollën dhe drejt e në shtëpinë Londineze. Nuk i ikte  nga mendja dhe nga shpirti Agllaia. Shpesh i dilte në ëndërr, po me ikjen e viteve, sa vinte dhe më e zbehtë  më larg i dukej. Koha po bënte punën e saj. Shkolla po i pëlqente dhe e preokuponte shumë. I hyri qysh në fillim në qejf. Shpesh kërkonte në libraritë dhe shokët literaturë  mekanik dhe vetëm lexonte. Vitin  e mbylli  me mesataren 9 dhe ishte i pesti në kurs. Ky ishte një sukses i madh: Nga çoban, skish ku të shkonte më mirë. Prindërit financues në Kallamata me zi po e prisnin. Ditën e nisjes nga Londra, në aeroportin e Athinës, kishin dalë për ta pritur të gjithë, që  me gjithë Sotirin, bëheshin 4 vetë. Sotiri e kishte gruan me barrë dhe punonte akoma te Barba. Hektori zbriti  nga avioni dhe sa i pa,  ju mbushën sytë me lot. Ata ishin njerëzit e tij më të dashur. Në moment ju kujtua Agllaija  dhe tha me vete edhe ajo do kish ardhur ta priste. Zot, tha me vete, sa i lumtur do isha sikur të  marr ndonjë  lajm nga ajo. Shkuan në shtëpi  ku i priste një festë e vërtet. Qeni  kur e pa,  lehu  nja dy herë, pastaj  ju hodh në gjoks. Hektori, sikur e priste, e kapi ne ajër dhe e shtrëngoj fort. Ata  nuk e kishin harruar  njeri  tjetrin. Barba kishte ftuar edhe tre katër shokë. Njeri ishte gjiton. Kaluan një mbrëmje të paharrueshme. Para se ta mbyllnin Barba ju lut Hektorit ta këndonte një kënge. Mirë Barba. Po cilën këngë të këndoj? Barba qeshi dhe i tha: Ti e di këngën që dua unë, emigrantin! Hektori kishte kohë që nuk kishte kënduar. E kishte  marrë edhe atë malli. Shkoj  hapi valixhen mori kasetën ku ishte muzika e emigrantit. E futi në magnetofon. Muzika  filloj. Qeni mbështeti kokën te kofshët e Hektorit dhe dukej sikur e zuri aty gjumi. Hektori filloj të këndoj dhe për herë të parë futi brengen e tij për vendlindjen  dhe shpirtin e emigrantit që çan errësirën në një botë të panjohur. Kur mbaroj këngën Hektori, fshiu sytë se ishin ende të lagur. Në tavolinë kish rënë qetësia. Ata  mendonin se kënga  dhe muzika do vazhdonte  pa mbarim. Ishin si të dehur. Pastaj, njeri pas tjetrit, erdhën në vete. Një nga miqtë foli: Po unë për të dëgjuar ketë këngë more qerata, të kisha ardhur! Kënga kishte bërë punën e saj… Të gjithë  ishin futur në mendime. Gjithsecili nga ata kishën njerëz në emigracion. Njeri nga miqtë u ngrit dhe shkoj e përqafoj Hektorin. Kam  djalin në Gjermani, të faleminderit! Kur do iknin, Hektori donte të ngrihej t’i përshëndeste,  mirëpo  qeni nuk donte t’i ikte nga këmbët. Hektori  i vuri dorën te koka dhe ai u ngrit. Atbotë njeri nga miqtë se çfarë donte ti jepte, një zarf, po Barba nguli  këmbe mos ta merrte, dhe i tha mos ja prishim lezetin darkës. U takuan me miqtë dhe ishin lodhur. Nënë  Antigoni i tha Hektorit: Dhomen bir, e ke gati! Nuk linte njeri Jani  që të prekej dhoma e djalit. Po ti, Sotir bir, do flesh këtu, a po do iksh në shtëpi. Jo, tha ai, do fle këtu  me vëllain. U ngrit dhe e puthi  Hektorin në faqe. Sotiri nuk e dinte që Hektori  këndonte kaq bukur dhe mbeti shumë i habitur kur e dëgjoj.  Sytë ju mbushen me lot edhe nga kënga, që ishte e mrekullishme. Para se të flinin, Barba tha qe ata miqtë  donin të na qerasnin me para. Po unë nuk pranova. Shumë  mirë bëre baba, i tha Hektori…

Në mëngjes te veranda ishin Barba, Elena, Sotiri dhe Hektori. Elena, për herë të parë u përzje me ata. Sa kaq, filluan nga humori: Barba, për herë të parë i tha të shoqes të sillte një shishe raki. Kafeja me një gotë raki, të bënë shumë  mirë, më ka thënë  doktori! Kur do ngriheshin Elena u tha: Ju lutem, kam qejf t’u them nja dy fjalë edhe unë… Ajo desh të ngrihej në këmbë,  po u bë pishman dhe u ul prapë.  I hodhi krahun në qafë Hektorit dhe filloj: Kur na tha Babaj, që do sillte nja dy  djem nga Shqipëria në shtëpi, të them të vërteten që u mërzita me gjithë vëllain. Po Babaj ju pruri. Unë nuk u doja, po ashtu edhe vëllai. Ju erdhët te ne, të lodhur e të dobët, fare të papërqendruar. Ju, mbanit njeri tjetrin  dhe shpesh kapeshit për dore. Unë sapo kisha mbaruar shkollën e lart. U shikoja ose më mirë u ndiqja gjithnjë me mendimin e dëshirën që ju të gabonit, se në shtëpinë tonë çdo gjë ishte sheshit. Kanë kaluar disa vite dhe çdo gjë ende është në vendin e vetë. Ju u ambientuat shumë shpejt me ne, ndërsa  ne me ju, na u desh më shumë kohë. Ju, prutë nga Shqipëria në shtëpinë tonë, frymën e jetës, prutë respektin, mirënjohjen, bashkëjetesën, dashurinë për njeri tjetrin, ju, futët te ne, vlerat më të mira njerëzore. Një herë nuk u ankuat,  asnjëherë nuk na dhatë shkakun dhe mundësinë t’u qortonim. E vetmja qenie që u njohu plotësisht dhe që në fillim, ishte qeni intuitiv dhe besnik, që Hektori i thotë Bobi. Ai dëgjoj emrin dhe ngriti veshët e tundi kokën, si për aprovim…Ai, vazhdoj ligjëratën entuziaste Eleni, ju ngjitë Hektorit dhe nuk i është ndarë. Ne jetonim në të njëjtën shtëpi po nuk ishim një shtëpi. Po ju, kurrë nuk u mërzitët. Tani ka pak kohe që ne jemi një shtëpi unike. Unë tani, kur kthehem nga puna dhe u gjej në shtëpi, më mbushet  shpirti  gjithë gëzim. Unë dhe nëna tani, u duam shumë. Po tani, ne u duam me shpirt, se dashuria për ju, u kalit bashkë me kohën. Kështu vëllezër të dashur, dhe u ngrit dhe i puthi  fort në faqe, mos harroni: Kudo që do vini ose do shkoni, këtu u pret gjithmonë një motër me shumë dashuri. Kaq tha dhe u ngrit dhe iku, duke i lënë ata që të tre me gojë hapur. 

Unë do iki, se me pret  gruaja,  tha Sotiri  me sytë të skuqur dhe me kokën  poshtë dhe shumë i prekur u largua…. Mbeten vetëm ata të dy dhe Bobi, që nuk ndahej nga Hektori. 

Unë, tha Barba, duke qeshur, do shkoj diku. Ti më prit, nga darka, po të duash, dalim. Jo tha Hektori unë do rri dhe ca këtu. Pas pak erdhi nënë Antigoni me gjithë Elenin. Ajo sa erdhi e puthi Hektorin në faqe dhe i tha: Për çdo gjë, të faleminderit  bir dhe nxori  një lule të madhe  floriri nga gjiri: Mere Bir, në shenjë dashurie nga nëna jote. Ma ka falur  gjyshja  dhe unë ta fal ty, bir. Dhe mos më thuaj jo se është gjynah. Nuk kish çfarë të bënte dhe mori. E puthi lulen, e qafoj fort dhe të ëmën me mall. 

Në darkë Hektori u shtri i lodhur. Jo se kishte bërë punë, po nga mendimet. U shtri në krevat dhe e zuri  gjumi me një herë. Në mëngjes kur zgjua, prapë i shkoj  mendja te Agllaia: Ku mund të jetë tani, si i ka vajtur puna, si u zhduk kështu? Barba shkoj në kishë. Donte të takonte priftin ta pyeste për një problem që kishte kohë që e shqetësonte. Prifti ishte njeri zgjuar dhe tepër i shkolluar. Sa e pa prifti e priti me ngrohtësi: Hajde z.Jani se na ka marr malli, të bëjmë  muhabet dhe prifti u drejtua nga dhoma e rrëfimit. Jo uratë, nuk kam ardhur për t’u rrëfyer, po kam ardhur të më japish mendje për një problem që kam. Prifti qeshi dhe u ulen në një  stol  afër njeri tjetrit. Barba Jani filloi historinë e dy djemve të tij.  Si i mori në shtëpi e si i ka mbajtur dhe për gjithçka të mirë që çuan ata në shtëpinë e tij. Ata u benë pjesëtar me shpirt  në familjen tonë, dhe plot hollësira të tjera. Prifti e dëgjoj  dhe i tha: Shumë histori interesante, hera e parë që e dëgjoj, po të  lutem, çfarë  do nga  unë?  Ai qeshi. Dua të  bëjë çdo gjë të mirë për ta, në veçanti  për të voglin.  O, tha prifti , i vogëli  është ai që këndon  bukur? Po i tha Barba. Mirë i tha prifti, pas 10 ditësh hajde të marrësh përgjigje. Po kam një kërkesë: Thuaj  djalit në se  vjen ditën e diel në kishë të këndoj ndonjë sonet, për sevap. Pa tjetër, pranoi Jani dhe iku në shtëpi. Atje gjeti të shoqen dhe Hektorin, që po rrinin në verandë dhe po qeshnin. Po hajde baba, kur vij unë, ti gjen tjetër pune dhe largohej, i tha Hektori  me të qeshur. Sa u ul Barba,  porositi të shoqen të bënte meze të mirë  dhe shishen  e rakisë.  U ulen që të tre të gëzuar dhe po pinin me shëndete. Barba u kujtua për fjalën e priftit  ia transmetoi Hektorit:  Më ka bërë një kërkesë prifti, që ditën e diel  të shkosh të këndosh në kishë. Hektori u mendua pak, pastaj i tha me të qeshur: Baba, mos bej shaka  me mua.  Po pse bir, i tha Barba. Se unë, nuk ta prish kurrë ty. Ditën e diel, shkuan në kishë si familje. Hektori kishte zgjedhur plot këngë kishtare dhe i tha priftit që të zgjidhte. Prifti zgjodhi ca pjesë që i pëlqenin.  Mbaruan pune në kishë. Të gjithë u kënaqen, po në veçanti prifti. Kur po ktheheshin në shtëpi Barba tha të kalojmë nga ana e detit dhe të hamë bukë në ndonjë lokal.  Hektori tha më ka marrë malli  për bukën e nënës. Restorant kam për ditë atje. Vemi në shtëpi dhe kënaqemi. Në shtëpi Hektori mbeti vetëm me Barbën, se Elena me të ëmën po përgatisnin ushqimin. Hektori i tha Barbes: Shiko  çfarë më dha mami dhe nxori lulen që i kishte dhënë e ëma. Unë nuk doja t’i a merrja,  por ajo nguli këmbë, mos kam bërë gabim?  Jo bir, ke bërë shumë mirë. Atë e ke kujtim nga nëna, vetëm të lutem mos e humb, se është gjynah. Të betohem se do ta ruaj  si gjenë më të shenjtë në botë. 

Barba shkoj  te prifti të merrte përgjigjen. Ai e priti me qejf. Dëgjo i tha: Çdo të mirë që benë për çdo gjë, ZOTI të bekon dhe ai nuk të vë kufi në mirësitë. Barba  e falënderoj. Fjalë më të mirë s’kish si të thoshe. 

Mbas dy ditëve Hektori iku në Angli. Sa mbërriti, shkoj në Universitet dhe  mori çka i duheshin për fillimin vitit dhe po kthehej në shtëpinë e vetë.

Më së fundi edhe në Shqipëri filluan proceset demokratike. Mija Shqiptarë u shpërndan nëpër bote. Greqia, vendi i parë dhe Italia e dyta, që u mbushën me emigrantë. Hektori ishte në vitin e fundit. Mësonte shumë  dhe donte të mbaronte  me nota sa më të mira. Po, dhe Barba e shtynte. Mëso qerata, se je i aftë, ti je dhe shumë i zgjuar,  i thoshte ai. E la edhe këngën edhe muzikën, që kohët e fundit, i  donte aq shumë. 

Një dite po shkonte për konsultë në shkollë . Brenda portës së shkollës, pa një grup  me vajza, që po diskutonin për një  problem, po nuk po i linin radhë njëra tjetrës, kur më së fundi u dëgjua një zë i qartë kumbues dhe mbi zërat e tjerë. Të tjerat heshtën dhe vetëm kjo dëgjohej, që po u fliste qartë  dhe me logjikë imponuese atyre. Kjo vajzë i tërhoqi vëmendjen edhe Hektorit. Kishte një farë bindjeje se, si ishte në pamje e si fliste, duhej të ishe Shqiptare: Shumë e bukur, me trup mesatar dhe dukej më shumë si sportiste po dhe si ca e egër. Në çast Hektori u afrua nja 6 a 7 metër dhe i foli. Mua më flet e pyeti ajo? Po, të lutem a mund të afrohesh pak? Ajo, fatmirësisht, nuk e kundërshtoj, po u afrua, se për çudi, i pëlqeu ky djalë, që kaq pa ndrojtje i foli.  

Hektori i tha: Që  je Shqiptare, nuk e vë në dyshim, po që je labe, jam i sigurt. Ajo qeshi  me shpirt. Njëra nga shoqet u tha të tjerave: Më duket se ai djali ia mbylli gojën Albanës! (Duket kështu e quanin). Albana u kthye nga shoqet dhe u tha: Ikni, se unë do vonohem! Hektori i tha shoqes: Hajde, si bashkatdhetarë të pimë diçka tek ai lokali, të ndërrojmë dy fjalë në gjuhën e nënës dhe të njihemi më mirë. Asaj i pëlqeu ky djalë dhe shkuan u ulen te një tavolinë anësore, që dhe po ta ngrinin zërin, të mos dëgjohej për keq. Sa u ulen, ajo i tha në shqip: Diagnozë  e saktë për mua, duket që je specialist. Hektori i tha: Do njihemi edhe me mirë. Erdhi kamerieri  dhe i pyeti se çfarë donin. Ata morën dy spraj. Sa thanë gëzuar dhe e hoqën mendjen nga pija: Mua me quajnë Hektor, jam  bregdetas, po kam jetuar në Vlorë. Unë, i tha ajo, emrin e kam Albana, jam nga Vlora me origjinë, nga Tragjasi më sakt dhe banoj në Tiranë. Jam në vitin e dytë për biznes. Harrova, i tha Hektori, jam në vitin e fundit  për inxhinieri  mekanik. Ku jeton familjarisht i tha ajo? Unë jetoj në Kallamata  të Greqisë.  Po, kë ke atje? Atje unë kam familjen. Kur ai tha familjen, ajo u prek pak. Me fjalën familje, shpjegoj ai, atje unë kam: Babin, nënën, motrën, një si vëlla dhe një shok të ngushtë që është qen, po unë i them Bobi. Ajo u çlirua. Unë tha ajo, jetoj në Tiranë, kam Babin dhe nenën. Nëna punon mjeke, babai  agronom. Filluan të bënin muhabet sikur kishin kohë që ishin  njohur. U futën në muzikë, ku shpjegoi Hektori për muzikantët, për këngëtarët me veprat e punët e tyre, për krye veprat më të pëlqyerat kohës,etj. Ajo  u habit me njohurit e tij. Ajo pa dashje u fut në një linjë që nuk ishte kompetente. U ndanë,  po që do takoheshin prapë, po nuk lan vend dhe kohë. Ndofta harruan ose Hektori e bëri me qëllim.  

Kaluan nja tre ditë, po nuk po takoheshin. Në ditën e pestë Albana shkoj shpejt te Fakulteti Mekanik të takonte Hektorin, kur edhe Hektori, për çudi ishte nisur të takonte Albanën dhe rastësia i poqi në rrugë. Ajo u gëzua shumë. Po i pëlqente ai djalë tepër simpatik. Albana e zuri pa pritur për dore dhe e pyeti: Mos po kërkon mua?  Jo i tha  ai me të qeshur, kërkoj një shok. Po mirë i tha ajo, prite shokun dhe bëri sikur do ikte, kur ai e kapi shpejt për dore: E gjeta shokun!

-Po të shikoj dhe vras mendjen: Është nga Tragjasi kjo, apo jo?  

-Mos u shqetëso, unë jam e tëra nga Tragjasi. U qafuan. Hajde ikim, të rrimë diku bashkë, i tha ajo. Dhe që nga ajo dite nuk u ndanë më…  

Po mbaronte tremujori i parë. Nxënësit po punonin ta mbyllnin sa më mirë. Hektori i foli të atit dhe  i tha: Po je i lirë, mere dhe Elenën dhe hajde të rrini ca ditë, se më ka marrë malli. Erdha bir,  edhe unë këtë po mendoja, na zër hotel. Jo, baba, kur të vish i rregullojmë të gjitha,veç ti hajde sa më shpejta. 

Mbas një jave ata erdhën në Londër. Hektori i kishte thënë Albanës  se do vinte babai  dhe motra. Shkuan të dy t’i prisnin. Kur ata zbritën,  Hektori me vrap  u doli përpara, ndërsa Albana më mbrapa, me dy tufa me lule në dorë, u uroj  mirëseardhjen.  

-Kjo është një shoqe e ngushtë. Elena i shkeli syrin me djallëzi, ai qeshi. Morën taksi dhe drejt dhe në shtëpi të Hektorit. U ulën. Albana i kishte  bërë gati të gjitha:  Kafe, pije,  ëmbëlsira dhe fruta. Shtëpia  e rregulluar për bukuri  me një pastërti që binte në sy. Elena prapë ja bëri me sy, për çaka tregoi se, kjo vajza, po i pëlqente shumë. Hektori qeshi. Albana e beri kafen e Barbës, si e kishte qejfe ai edhe Elenës të ëmbël. Për burrat edhe nga një gotë raki rrushi. Për vete dhe Elenën, liker speciale për gra. Hektori, si zot shtëpie ngriti gotën dhe foli:

-Baba i dashur gëzuar, motër e shtrenjtë, gjithnjë gëzuar. Zoti na faltë vetëm gëzime. Ju lutem rrini si  të doni. 

Barba i tha Hektorit: Bir, dalim rrimë në kopsht se do jemi më mirë. Po i tha Hektori dhe dolën. Të dy dolën  dhe u ulën në dy karrige që ishin jashtë. Barba, si gjysmë  nervoz i thotë të birit: Po pse, more bir, kështu bëhen  këto punë? Çfarë  pune, Baba? Po ja, cila është ajo vajzë?

Hektori  vazhdoj  me të qeshur. Ajo është  një vajzë nga Shqipëria. Andej, nga anët tona. U njoha rastësisht, po që atëherë, nuk jemi ndarë më. Pra, Baba i dashur, të thirra dhe të thash merr dhe motrën, që po t’u pëlqej, mirë. Në të kundërt, unë kurrë nuk e marr, pa bekimin tuaj. 

Barba u ngrit në këmbë, lëvizi dorën sikur do ta qëllonte, pastaj ju hodh për qafe dhe e puthi disa herë.

-Kurrë nuk më ke mërzitur bir. Ta bëftë Zoti gjithnjë dritë. Vajza me pëlqeu sa e pash, more qerata! Barba pyeti dhe për ca gjëra të tjera dhe u ngritën shumë të gëzuar. Hajde bir vemi brenda t’i gëzojmë dhe ato. Kur hynë brenda i pa që dhe ato po përqafoheshin dhe po qeshnin.  Po ju ç’patët u tha Barba. Çfarë u kapi?, u tha Hektori.  Na kapi  ajo që të ka kapur ty dhe vazhdoj të qesh. Hektori  dhe Albana i kishin  mbaruar të gjitha muhabetet. U ulën  në tavolinë. Hektori u ngrit në këmbë dhe tha:

-Baba i dashur dhe ti motër e shtrenjtë, më jepni leje që unë, biri dhe vëllai juaj, të lidh jetën me Albana Brahimin. Hektori  ja kishte dhënë që jashtë unazat Barbës. Barba dhe Elena u ngritën në këmbë me një herë dhe thanë me një gojë: Ne jemi  dakord. U ngrit dhe Albana i përqafoj të dy  dhe me lot në sy u tha faleminderit shumë që më pranuat në familjen tuaj. Barba nxori një  kuti  me unaza dhe u a vendosi në gisht. Skena ishte shumë prekëse sa me të qarë po aq dhe me të qeshur, të dyja nga gëzimi. 

Të nesërmen  Hektori  me  Albanën i përcollën  në aeroport, të lodhur, po tepër të gëzuar  Sa shkuan në shtëpi u shtrin.  Albana, mori shtëpinë e saj në telefon dhe u tha prindërve që u fejua me një djalë të përshtatshëm nga  bregdeti. Donin apo nuk donin ata e uruan me gjithë  zemër çupën të trashëgohesh dhe qoftë sahati i  hairit.  Hektori e mbaroj  shkollën  me një mesatare 9.2 që ishte shumë e lartë. Mbas dy viteve  mbaroi dhe Albana me mesataren 9. I propozuan punë në një kompani të madhe. Edhe Hektorit  i propozuan punë në një fabrikë automjetesh. Kështu që dhe me dëshirën e Barba Janit, ai filloi punë në Londër, sa të mbaronte shkollën edhe  e shoqja… Sa mbaroj  shkollën Albana ata u nisën për në Kallamata. 

Në shtëpi i pritën krahë hapur. Sotiri ishte bërë me djalë dhe bisedoj me Hektorin për emrin. Ai i tha veç emrin e Barbës, mos e verr se do ja vë unë. Dhe kështu  mbetën dakord. Barba  mendoj të bej dasmë. Ajo u bë madhështore në një lokal në anë të detit, që të nxirrte  mallin  e Vlorës. Dhëndëri e lëshoj pak veten. Në dasmë

Kishin ardhur edhe babai dhe nëna e Albanës që u pritën plot respekt e nderim. Vetë lokali kishte edhe dy këngëtar, një vajzë  dhe një djalë dhe orkestrën shumë të mirë. Në Kallamata kishin ardhur shumë Shqiptarë emigrant dhe  në respekt të tyre kënga emigranti do u a bënte qejfin, prandaj u vendos që kënga e parë të këndohet emigranti.  Dhe, do ta këndoj dhëndëri.  Hektori e pyeti orkestrën  dinin  ta loznin  muzikën e emigrantit. Ata i thanë, po!  I zoti i lokalit kishte merak se mos i ndodhte ndonjë gjë  dhe nuk ishte mirë për lokalin. Po dikush i tha në vesh  se ai ka  marrë çmim  për kënge dhe  do ta dëgjosh. Ajo këngëtarja i tha shokut të vet, se është pak e vështir për t’u kënduar kënga e emigrantit…Orkestra filloj. Hektori me zë të ulët, po shumë prekës  dhe të ëmbël, gradualisht duke e ngritur po gjithmonë këndshëm dhe me fjalët prekëse të tekstit tregon kur emigrantët kanë dalë në tokë dhe atje gjejnë njërës të mrekullueshëm, që u japin ushqim  dhe veshmbathje dhe i fusin  midis tyre e i bëjnë  pjesëtar të familjes. Pastaj e uli zërin dhe e mbylli  me atë timbrin e bukur karakteristik. Po, nuk po e ngrinte kokën  se sytë i kishte të mbushur me lot. Të gjithë  u ngritën në këmbe dhe duartrokisnin bravo, bravo, bravo. Orkestra, i zoti i lokalit, kamerierët, të gjithë në këmbe që e duartrokisnin. Për të gjithë ishte një surprizë. Hektori shkoj të ulej te karrigia e dhëndrit, po duartrokitjet nuk po  pushonin.  Shumë vet bërtisnin  edhe një edhe një. Albana u mahnit nga bukuria e ekzekutimit nga  ëmbëlsia e zërit që vetëm  te këngëtarët profesionist të kohës  e kishte  dëgjuar dhe pa i ardhur fare turp, e puthi në buzë, në ato buzë nga kishte përparësinë të kumbonte ai zë i mrekullueshëm. Nga fundi dhëndëri u ngrit prapë për të kënduar. Vuri diskun për muzikën e këngës vlonjate:  Një bahçe  me portokall, që kush e di sa herë e kishte  kënduar kur ishte çoban me dele.  Shqiptarët bërtisnin nga gëzimi, se  dhëndëri ua pruri Atdheun aty.

Dasma kaloj shkëlqyer. Barba Jani me gjithë të shoqen akoma i kishin sytë të skuqur. Kur do niseshin për në shtëpi, Barba Jani, tha që ta dëgjonin të gjithë:  

-ZOT të faleminderit, qofsh i bekuar  bir! Më ke falur kaq shumë gëzime! 

Në shtëpi ishin edhe prindërit e  Albanës. Barba Jani  u ngrit dhe tha është mirë me që i kini punët mirë, të rrini ca kohë në Angli, pastaj me të parë dhe me të berë. 

Mbas një viti Albana  lindi djalë.  Emri dihej, JANI. Sa u gëzua Barba… Tani u bë i pavdekshëm  emër im. Të rritet pak, se do vij ta marr e ta mbaj, këtu në Kallamat, se edhe klima është shumë e mirë.

Gjithçka po ecte shumë mirë. Barba Jani u bleu një vile shumë të bukur dy katesh afër detit. Mbas dy viteve Albana lindi dhe një çupe shumë të bukur. Emrin ja vunë atë të nenës së Hektorit, Eftiqi.

Hektori i thotë të shoqes të shkonte në Shqipëri të gjente adresën e prindërve, se herën e parë nuk e gjeti dot. U nis dhe shkoj në Vlorë, nuk la vend pa pyetur. I thanë, kur u hap rruga ata ikën natën për në Greqi. Kemi dëgjuar se janë në Athinë. Më pas edhe çupa me fëmijë, ikën në Itali. I foli Barbës të shkoj në Athinë e të takohemi atje! Më kanë ardhur atje prindërit dhe po më kërkojnë, mbase do i gjejmë. Hektori u nis me makinë për në Athinë,  ku mbërriti në darkë vonë. Në hotel po e priste Barba Jani. U ngritën pinë kafe që në mëngjes. Barba tha qe do shkoj në ca zyra për të pyetur dhe me se fundi, i kishin dhënë një adresë, pastaj dhe një tjetër, deri sa i gjetën.

Nëna dhe babai biologjik, sa e panë, filluan të qanin. Ishte një skenë shumë prekëse Ishin ndarë që kur Hektori ishte 16 vjeç. Tani Hektori ishte bërë burrë e baba. Barba u prezantua. Hektori u tha: Ju më lindet ky me rriti e më burrëroi dhe vazhdoj për objektin e vizitës: 

-Unë kam ardhur t’u marr, ju si mendoni?  Mirë është t’i lini të gjitha në vend dhe të vini me ne, në Kallamata. Atëherë vendosni, pa u nxituar: Ejani njëherë, rrini pak kohë, po nuk u pëlqeu  ktheheni prapë. 

Hipën të katër në makinë dhe u nisën për në Kallamata. Kur mbërritën atje po i priste Sotiri me të shoqen dhe djalin dhe Elena me Antigonin. Ata qenë lajmëruar për vizitën, kështu që u përgatitën mirë. Vonë i zuri  gjumi. Barba në mëngjes i tha Hektorit të ikte për në Londër, se janë bërë merak fëmijët. Për prindërit mos u bë merak fare, se i rregulloj unë. Babaj dhe nëna u mësuan shpejt atje  dhe nuk donin të iknin, nga ngrohtësia familjare që gjetën. Të dy palët  e pëlqyen shumë njeri tjetrin.  

Kaluan vite,  fëmijët u rritën, pleqtë u plaken më shumë. Fëmijët në verë shkonin në Kallamata te gjyshërit. Ata mësuan edhe Shqip edhe Greqisht. Albana ishte shefe në Kompani, po dhe Hektori si inxhinier, kishte rrogë shumë të mirë.  Gjithçka po shkonte për së mbari. 

Jani përfundoi të mesmen, Eftiqija donte dhe dy vite tët mbaronte të mesmen.   Fëmijët ikën në Kallamata.  Hektori i thotë Albanës: Shiko mos te japin  nja 10 ditë leje  dhe të ikim në Shqipëri, të shikojmë prindërit e t’u edhe vetë çlodhemi, po kënaqim edhe ata, se i ka marr malli!  Sa mirë të ka vajtur ne mendje, i dashur, tha Albana. Kërkoi leje dhe ata i dhanë. 

Të nesërmen u nisen për në Shqipëri, ku mbërritën  nga dreka.  Drejtë e në shtëpi. Sa u gëzuan ata kur i panë!  Nga darka dolën e vajtën në një lokal, hëngrën edhe darkë dhe pastaj shkuan në shtëpi. 

Në të gdhirë, morën  makinën dhe u thanë prindërve po vemi një herë nga Vlora. Shkoni, ju për pushime kini ardhur. Nisen dhe për dy orë mbërritën në Vlorë.  Vlora, nuk njihej, ishte bërë shumë e madhe dhe bukur. Hektori donte të qëndronte, po Albana i tha ik drejt, do vemi në Llogora të hamë drekë atje. Ikën. Aty, në hyrje të Orikumit pa kaluar urën, panë një tabelë ku shkruhej: Tragjas 2 km., më poshtë shkruhej: Restorant Kabello. Ktheu këtu, ta shikojmë këtë restorant, thotë Albana. Hektori u kthye, ikën 300 metra, kur në krah të djathtë u doli një pamje shumë e bukur: Fusha, mali në grykë, lart dukej fshati  i Tragjasit. Aty  ishte një portë e madhe metalike ku lexohej:  Mirë se vini te restorant Kabello!  Qëndruan para portës dhe kur ajo u hap: Një djalë simpatik me trup të drejtë, i veshur si vishen kamerierët në Angli, na pyeti me edukatë: Ju lutem,  me se mund t’u ndihmoj ?Ta parkoj makinën brenda? Jo, i thanë ata, se nuk do rrimë shumë, sa të shikojmë pak! Me gjithë qejf, tha djali, rrini aq sa të doni! Ata hynë brenda. Gjithçka ishte e bukur, e mbjell me lule aq sa  dhe ambienti  vinte aromë e mirë, kabinat të ngjitura me njëra tjetrën dhe me mjedise shumë të pastër. Nga Brenda apartamentet të pajisura me të gjitha gjerat moderne evropiane. Pishina me ujë kristal, poshtë e shtruar me pllaka majolike dhe emri i pronarit ZAGOLLi, shkruar me pllaka shumë ngjyrëshe. Gjithçka e bukur. Në fund të kabinave ishte një kopsht shumë simetrik. Aty ishin të mbjella domate, patërshane, speca, bamje dhe në fund tranguj. Të gjitha të ndara bukur nga njëra tjetra dhe të gjitha ishin me prodhim maksimal.  I themi djalit: Po ky kopsht i kujt është?Ai  qeshi dhe tha: I pushuesve, në shërbim të tyre. Të lutem, mund të na besh dy kafe turke? Po tha,  me gjithë qejf! Hapi një kuti dhe nxori pak kafe të pa bluar dhe e hodhi në aparat. Kafeja duke u bluar, mbushi ambientin me aromë kafe Brazili! Ju lutemi, si e doni, të  dy me pak?  Hodhi kafet në filxhan. Po pije? Unë, raki, ndërsa zotëria tha djali: Konjak metaksa! Albana e pyeti: A paguhesh mirë këtu, përse nuk vazhdon shkollën? Djali qeshi: Unë, tha, kam  mbaruar juridikun, po kjo është puna ime më e preferuar që më pëlqen më shumë!  Ikëm, më shumë se të habitur. Kur do iknin e pyetën: Sa kushton ? -15 euro! tha djali.  Ne, nga kënaqësia,  po te japim 30, je i  kënaqur? Dolën dhe hipën në makinë. Këtu djathtas, u tha djali dhe u përshëndetën. Rruga ishte pak si me gropa, por kur dilje te restoranti, hapej një bukuri e rrallë. Restoranti ishte i ngritur mbi deltën e lumit, kështu që ambienti ishte i freskët. U ulëm në një qoshe.  Sa kaq mëriti një djalë, që i ngjante shumë atij që lamë. Na tha: Çfarë u pëlqen? Albana i tha kupton anglisht? Pak, tha djali! Na sill menynë! Djali pruri një meny, që nga njëra ane ishte Shqip nga ana tjetër ishte Anglisht. Çfarë u pëlqen  përveç peshkut dhe zogut? Na sill çfarë të duash, i tha  Albana. Na bjer dy pjata me mish qengji! Po tjetër, mos doni? Byrek me lakra të freskëta! Okej, tha Hektori. Prunë mishin dhe byrekun. Do u sjell kos dele me mjaltë. Hektori ishte babai i qumështit, po u bë kureshtar, se si ishte. Pruri kosin me mjaltë dhe ca arra mbi të. Kosi dukej sikur ishe djathë,  ishte shumë i trashë,  Hektorit i pëlqeu shumë. Pastaj djali solli një pjatë me fiq të freskët, një pjatë me rrush, që sapo e këputen dhe një pjatë me djathë të njomë. Hektori qeshi dhe  tha Albanës: Këta sikur e dinë që unë jam çoban. Që të gjitha, ishin të mrekullueshme! Ndërkohë në tavolinë u afrua një burrë i gjatë me trup të drejtë biond, me sy blu. Ishte tepër simpatik. Na uroj mirë se ardhjen  dhe na tha: Unë jam i zoti i lokalit. Këto të tre pjatat, i kini nga  lokali!  U kënaqëm shumë, u faleminderit! Ku do shkoni, u tha pronari, në Tiranë i tha Albana. Merrni  pak byrek me vete se mos u merr uria. Po i tha, na bej katër racione  byrek, t’u çojmë  prindërve, Hektor. Ata e paketuan. Albana tha: Nuk ma merr mendja se do ftohen deri në Tiranë! 

U Larguan me përshtypjet më të mira dhe po të vinin sërish në Shqipëri, do ktheheshin patjetër te restorant  Zagolli. Biznes të mbarë miq të nderuar! Shqipëria e re, e ka nisur mbarë! 

Kaluan edhe disa vite kur një dite vjen një djalë i ri me një makinë të bukur me ngjyrë të zezë dhe qëndron te porta e shtëpisë. Nga makina  zbriti një djalë i bukur me syze te zeza dhe kërkoi Barba Janin. I folën. Barba, doli. Mua  më kërkon more bir, e pyeti dhe sytë i vanë te djali. Ai, në shenjë respekti i hoqi syzet. Barba, tha me vete: Po ky është tamam si Hektori! Ku mund të ulemi, i tha djali? Ja, hajde këtu te kjo veranda j, tha barba Jani . Shkuan dhe u ulën.  Djali nxori një letër nga gjiri dhe ja dha Barbës dhe i tha: Këtë letre ma ka dhënë nëna dhe më tha të rrija deri sa ta lexosh. Pastaj, bëj si të të thonë. Gratë kishin dal te dera dhe po shikonin. Barba e hapi letrën ku shkruhej:

I nderuar Z. Jani,  Unë, që po të shkruaj  këtë letër  jam ajo vajza që kërceja me Hektorin , natën e mbrëmjes, ku ishe edhe ti me zonjën duke kërcyer. Kisha kohë që unë e vëzhgoja djalin tënd, Hektorin dhe më pëlqente shumë. U dashurova marrëzisht me të. Me kalimin e kohës edhe Hektori filloj të më donte shumë. Dhe, po të vije re, pa mbaruar shkolla, ai shpesh vinte vonë në shtëpi. Ti mendoje, se ai mësonte, po jo ai ishte me mua. Sa u mbyll shkolla,  pas dy muaj, unë u zhduka. Në të vërtetë, isha 2 muajsh me barrë. Kjo ishte lumturia më e madhe imja, e fiksuar në mendje:  Të kisha një fëmijë me Hektorin dhe ai, të ishte i gjithi imi dhe i asnjë tjetri. Shkas për largimin mu bënë prindërit. Ata ngulen këmbe që unë të martohesha. U thash që do vazhdoj shkollën, po as nëna dhe as babai nuk u binden.  Kështu që unë u largova pa adresë. Tani, që djali mbaroi Universitetin dhe ish i dashuri ka krijuar familje të konsoliduar, kam bindje që do më kuptoni dhe do më jepni rrugë veprimi. Emrin  djali e ka Hektor. Po dua të dish i sigurt, se djali juaj  i mirë, Hektori, nuk ka ditur asgjë. Ishte dëshira ime të ngelesha me barrë. Ai me kërkoi deri sa iku në Angli dhe vetëm pas një viti më harroj. Me sa di,  ai ka dy fëmija të mrekullueshëm. Ka ardhur koha që të njihen. Ndaj  ju drejtohem  juve, që jeni një njeri jashtëzakonshëm, që rritë me aq kujdes e mirësi Hektorin dhe Sotirin, duke i tejkaluar prindërit biologjik, aq sa Hektori për ty betohet. Duke lexuar Janit, ju mbushën sytë me lot. Kur e mbaroj se lexuari, qante po edhe qeshte nga gëzimi. Ngriti kokën lart dhe pa doktor Hektorin, që po e shikonte me vërejtje dhe habi. Ai i tha: Të lutem, mos të mërziti letra? Të lutem më fal! Po shikonte djalin: Njësoj si djali i tij, Hektori, kur ishte i vogël. E mori për qafe nipin dhe e puthi në ato faqet e bukura  dhe shtrëngoj fort e fort me dashuri e nostalgji. Ah more qerata,  ti po më çmend. Ah, more bir, këtë mrekullinë tënde  nuk e prisja! Të thonë ç’të duan, ti për mua, do mbetesh gjëja me e çmuar në botë. Pastaj vazhdoi: Nuk të ka thënë nëna që unë jam gjyshi yt.  Jo, u përgjigj ai veç më tha: Shko atje se diçka shumë të rëndësishme do marrësh vesh!  Ja shpirt, tani e more vesh, që ti je nipi im. Djali  pyeti: Po babai im ku është, ah sa dëshirë kam që ta shikoj e ta njoh. Po, i tha Barba,  babin  do ta sjell unë. Mos u bëjë merak. Edhe ai do gëzohet kur të të shikoj. Ai nuk e di fare që ka dhe një djalë shumë të bukur, ndryshe kurrë nuk të linte vetëm. 

Gratë dhe Andrea po shikonin me habi  po kurrë nuk u a merrte mendja të vërtetën.  E mori për dore dhe u tha atyre: Ejani këtu se sot Zoti na ka dërguar një  engjëll. Dhe ky që shikoni është  engjëlli. Elena , sill dy shishe shampanjë edhe gota për të gjithë. Ajo i pruri menjëherë. Të lutem mbushi gotat. Barba e mori gotën në dorë dhe tha:

-Këtë gotë po e pi me fund, për këtë nipin tonë.  Ky është  doktor Hektori, djali i Hektorit, inxhinierit tonë. Të gjithë  mbetën të habitur. Gëzuar prapë,  të falënderoj  o Zot që na i solle! U puthën të gjithë me njëri tjetrin. Barba filloi të bej  prezantimin. Hektor, bir, më dëgjo: Këto dy gratë janë të dyja gjyshet e tua. Unë dhe Andrea, jemi gjyshërit e t’u, kjo vajza është halla jote dhe e quajnë Elena. Ndërsa djalin e quajnë Hektor. Të gjithë venin nga venin dhe qafoheshin me Torin. Bir, i tha Barba, do rrish sonte këtu. Do jetë gëzim i madh për ne. Tori u tha: Ju qenkeni shumë të mirë. Do flas me maminë dhe do u kthej përgjigje. Ai i tha:  Mami, këta po më luten që të rri këtu sonte, si më thua? Ajo i tha: Jo bir, ktheu në shtëpi derisa dhe babi nuk është aty. Bir, lër numrin e telefonit të na flasin. Mami më thotë të kthehem. Dëshirë kam, po nuk ja prish mamitë. Tori kishte autoveturë shumë të bukur dhe cilësore. Barba i tha Torit që do vijë edhe unë me ty në shtëpinë tuaj. Kurs shkoi te dera e shtëpisë së vetë, Tori  i tha së  ëmës se me të, kishte ardhur edhe Barba. Ata jetonin në një vilë të madhe e të rrethuar me mur dhe porta hapesh dhe mbyllej me korrent. Barba ndenji afro një orë atje brenda pa qenë Tori. Kur dolën, Agllaia u qafua me Barbën dhe i tha të birit: Hektor, çoje  gjyshin në shtëpi dhe ktheu, se kemi punë. Barba, rrugës e pyeti Hektorin: Ku e mbarove shkollën, bir? Në Gjermani gjysh, për mjekësi. Bravo bir, tani edhe ne kemi një doktor. Hektori e la te rruga Barbën,  se po të shkonte lart, do vonohej.  

Barba Jani, e mori të nesërmen në telefon Hektorin dhe i tha: Po munde, këto 3 ose 4 ditë, të vish në shtëpi, se kemi një punë. Hektori u shqetësua. Baba, mos ka ndodhur gjë, më thuaj ju lutem. Mos u shqetëso  bir nuk ka ndodhur asgjë e keqe. Mbas dy ditëve Inxhinier Hektori erdhi në Kallamata. Barba e lajmëroj Agllainë,  që nesër në orën 10 të mëngjesit do jenë aty dhe e mbylli telefonin.

Bir, i tha Barba Hektorit, të lutem vishu mirë se do vemi për vizitë. Edhe Barba u vesh mirë.  Kishin lezet që të dy. Fiks në orën 10 u gjenden para portës, e cila sa u afruam u hap menjëherë  dhe hynë brenda dhe sa kaluan, ajo u mbyll.  Ishte një vile shumë e bukur dhe e madhe. Te dera nuk qe nevoja të trokisje. Ajo sa u afruam ne, u hap. Na priti Hektori. Ai u përqafua me gjyshin, Të atit i dha dorën që po i dridhej. Hektori i madh, ngeli  shumë i habitur dhe tha me vete: Sa më ngjan mua ky djalë. Hynë brenda, para u shfaq një sallon i madh dhe i bukur i mbushur nga çdo anë me lule aromatike të freskëta. U ulën në disa kolltukë të modës. Kur, hapet dera dhe vjen  e zonja e shtëpisë. Ajo sa do qe kishin kaluar kaq vite ishte bërë më e bukur. Hektorit desh i ra të fikët. Po, u ngrit në këmbë dhe u nis i malluar drejt Agllaisë. Edhe ajo, u lëshua si me vrap drejt tij, po duke qarë. Të dy u qafuan dhe të dy sytë me lot. Ajo po i lutej që ta falte.  Po ai, as e dëgjonte fare. Të lutem më fal, te gjithë fajin e kam unë. Ti nuk ke faj për asgjë. Hektori erdhi në vete dhe u shkëput menjëherë nga ajo dhe u ul në kolltukë. Hektorit, nuk po i besohej akoma se çfarë po ndodhte.  Por Barba Jani e shkundi për supesh dhe i tha: Mblidhe veten bir, ajo që ndodhi nuk rregullohet më! 

Ke të drejtë,  BABA, i tha Hektori, që e mori plotësisht veten. Agllaija vazhdonte të qante me ofshama. Pastaj duke qarë, tha: E dija që do të më ndodhte kështu prandaj gjithnjë e shtyja, me sot e me nesër. Me kohë edhe ajo u qetësua dhe foli qartë. Hektor,  po djalin tënd, nuk po e takon?  Ai ka gjithë jetën që po të kërkon ta përqafosh. Gjithnjë më thoshte: Kur do vij babai? Dhe i tha të birit: Bir ngriu, se ja erdhi  Babai!  Ai, u ngrit dhe ishte si krejt i shokuar, nga ato që pa. As në libra nuk e kishe  lexuar si këto ndodhi. Po i merreshin mentë. Po, megjithatë filloj të eci drejt të atit duke i ngulitur sytë te sytë e tij. Njëherazi, u ngrit dhe i ati me sytë të ulur, sikur po i kërkonte ndjesë, pse e kish lënë jetim, duke qenë gjallë. E kapi fort për qafe të birin dhe po e puthte me dashuri shpërthyese, duke i thënë: Më fal bir, se të paskam lënë vetëm. Edhe Barbës ju mbushën sytë me lot. Ishte skenë  më shumë se prekëse. Agllaija po qante me dënesë, po kur pa at ata të dy bashkë, shkoj dhe ajo dhe të tre u përqafuan. Pastaj u ndanë. Barba i tha të nipit, bir hajde t’i lemë pak vetëm këta dhe të dalim jashtë. Ata dolën dhe derën e lan hapur. Mbas 20 minutave ata u dukën të kapur për dore dhe duke qeshur. Pastaj Agllaija u shkëput nga Hektori  dhe tha: Më duket se kemi nevojë  për një kafe. Shkuan sërish brenda dhe u ulën. Hektori:  Unë e dua me konjak, po të ketë. Kemi plot. Barba tha që e donte me raki. I ati i tha Torit: Po ti, bir, me se e do? E di vetë mami, unë me raki Shqiptare, babi! Të tre qeshën!

Pastaj e mori  fjalën  Barba. Nuk më thoni, si vendosët, si do bëhet më tej kjo punë? Agllaia tha: Ne vendosem që jeta vazhdon. Djali, sa është imi, është edhe juaji! Të përpiqemi t’i shtojmë më tepër gëzimet dhe dashurinë për njeri tjetrin në familje dhe kudo. Djali të rrijë sa te ju, po aq dhe te unë. Ai, do njihet dhe me vëllain dhe me motrën. Këto gjëra do bëhen sa më natyrshme dhe pa ngasje. Po ua lemë në dorë atyre dhe kohës Ata janë të rritur tani dhe do gjejnë rrugën më të drejtë, më të bukur dhe fatlume të vëllazërimit dhe bashkimit. Agllaija tha: Do jetë kënaqësi që të më quani edhe mua si  pjesëtare të familjes tuaj të nderuar. Unë dëshiroj dhe synoj ta shtoj sa më shumë gëzimin, dashurin dhe lumturinë në familje tuaj. Dhe shtoi, si me të qeshur: Shikoni sa djalë te bukur u kam dhuruar. Dhe ajo qe ka gjithashtu rëndësi është se do jem përherë e gatshme të mbuloj çdo problem ekonomik e material, se për fat jam, me gjithë djalin, shumë në gjendje të mirë. Nga ana tjetër,  e ndjej se diçka duhet të paguaj për të kaluarën. Unë dua të vijë te ju t’u sjell vetëm gëzime, se unë nuk kam njerëz të tjerë, veç jush. Nuk kam asnjë pretendim, tjetër: Jeta të vazhdoj me gëzim!

Barba tha: Bijë, shtëpia  jonë do jetë  gjithmonë  e hapur për ty dhe për djalin. Tani ti je jona  dhe ne jemi të tute! Barba vazhdoj, se do më behet qejfi, që, qysh tani, të marrish djalin  dhe të vish me ne! Ja ta pyes djalin, tha ajo. Ai pranoj me shumë qejf. 

Ikni para, se ne po vijmë, tha Agllaija . Mirë, tha Barba  dhe u nisen për në shtëpi.  Rrugës për në shtëpi Barba e pyeti Hektorin, si e latë bisedën atje brenda. Ai tha: Jeta do vazhdoj njësoj. Unë kam familje, fëmijët janë të rritur, gruan e  kam të mirë dhe e  dua shumë. Kështu që të dashurit e tjerë janë të mirëseardhur, në jetën tonë pa pasur asnjë lëkundje e devijim dhe duke ruajtur respektin dhe dashurinë për djalin, që më zbriti nga qielli, si dhuratë Zoti. Koha do i shëroj plagët dhe do i nivelojë boshllëqet. 

Mbas një ore Agllaija me të birin erdhën  në shtëpi te Barba. Gjithë shtëpia po i priste, ndriçuar nga lumturia. Kaloj gjithë koha me humor dhe dashuri. Në darkë  shkuan në një lokal te ana e detit, që sillte një kënaqësi më shumë. Gëzimi nuk kishe fund dhe vetëm në darkë vonë, u përcoll Agllain me të birin. 

Rrugës ajo e pyeti të birin, si t’u duk? Jam shumë i lumtur nëne, sidomos për babin e mirë dhe jam me shumë fat. 

Mbas dy ditsh Inxhinier Hektori iku në Londër. E shoqja ishte bërë merak. E priti në aeroport.  Sa zbriti e mori drejt dhe në shtëpi. Fëmijët ju hodhën për qafe, sa do që ishin të mëdhenj. U ulën dhe hëngrën  bukë. Hektori i tha së shoqes: Shkojmë nga dhoma, se kam një problem. Shkuan, u ulen dhe Hektori i tregoj së shoqes  gjithçka që kishte ndodhur, për çka ajo kishte njëfarë njohurie paraprake. Ajo i tha Hektorit  të lutem më jep pak kohë.. .Kohë k , sa të duash, i tha ai pak nervoz. Për herë të parë ajo e pa që të nevrikosej Hektori. Gjithmonë ai ishte shembull i bashkëshortit të mirë. Atëherë ajo mendoj: Mos gabova diku? Pastaj i tha të shoqit, të lutem më fal! Unë nuk kam për çfarë të mendohem. Të gjitha sa me the, kanë ndodhur, po jo për fajin tënd  dhe në një periudhë, kur ne nuk ishim lidhur bashkë. Gjithë këto kohë unë kam qenë gruaja më e lumtur në botë dhe këto të mira i kam pas në sajin tënd, që nuk ma ke prishur një herë qejfin. Pa, kemi dhe  dy fëmijë të mrekullueshëm.  Ne jemi dhe njerëz të shkolluar dhe shpesh na pyesin dhe marrin mendje. Ndaj ne kështu duhet të ecim, pa bërë asnjë gabim. Djali është i rritur dhe  ka mbaruar shkollën në Gjermani  për mjek. Ajo, nuk ka asnjë lloj pretendimi ndaj teje. Kështu që ne do vazhdojmë rrugën tonë. Do i respektojmë të gjithë ata që janë pjesa jonë. Pa tjetër edhe do i duam. U ngritën, u puthen të dy me respekt e dashuri. Tani do u japim shpjegime fëmijëve. Po një gjë po të them, tha Hektori, që ky problem nuk do zihet kurrë më me gojë. 

U folën fëmijëve  dhe i sqaruan  me hollësi. Ata qenë të rritur  dhe kuptonin. Çupa tha, d.m.th. babi,  unë kam edhe një vëlla të madh. Po shpirt tha ai. Për së shpejti besoj  se do shihemi.  Emrin Babi e ka Hektor. Po bir! E more babi, çfarë historie  e bukur. Ne jemi shumë te gëzuar që në jetën tonë u shtua dhe një vëlla. Djali dhe vajza flisnin për ditë midis tyre dhe ata ishin të gëzuar. Hektori ishte shumë i bukur dhe i mirë, po ishte dhe doktor.   

Një dite Barba e mori në telefon doktor Hektorin dhe i tha: Vendos një dite që të mblidhemi te gjithë këtu, ku dhe e filluam ketë gëzim, po dhe të njihemi më mirë me njeri tjetrin. Mua më pëlqen data 15 maj. Kemi kohë plot, afro një muaj. Të bëhemi gati…  

Tre ditë kishte Hektori që kishte ikur nga shtëpia, kur që në mëngjes një telefonatë e zgjoj. Alo Babi! foli Hektori? Më fal, të zgjova herët, mirëmëngjesi. Jo bir nuk ka gjë për të falur, tha me ëmbëlsi Hektori. Unë dua të vijë  aty t’u shikoj,  se dhe për ty, me mbyti malli, më jep leje të vij. Bir, përse kërkon leje, t’i mund të vish kur të duash. Edhe mua më mori malli se nuk u njohëm mirë.  Nesër, në orën 11, më ke në Londër. Mirë Bir, mirë ardhsh . 

Kush qe? e pyeti e shoqja. Djali, tha ai, e kishte marrë malli dhe donte të vinte edhe të njihej. Ajo qeshi, sa mirë do bëjë dhe e puthi të shoqin. 

Të nesërmen që të katër,  po prisnin Torin në aeroport. Ai, po kërkonte me sy të atin dhe kur e pa i gëzuar ju hodh në qafë. Hektori i tha: Kjo është gruaja ime. Ai ja dha dorën si me droje. Albana qeshi dhe e kapi për qafe, ndërsa  fëmijëve u tha me të qeshur: U jam Hektori i vogël! Të tre u përqafuan. Hektori dhe Albana po i admironin, kur i panë ashtu të bashkuar: Shiko, sa bukur duken tha Albana. Shkuan në shtëpi. Në fillim nuk po u ecte shumë muhabeti, po pastaj Hektorit i dukej se ishte i njohur me ta shumë kohë përpara. Fëmijët filluan ta pyesin për jetën e tij në Athinë dhe për shkollën. Kam studiuar në Gjermani për mjek. Punoj po në Gjermani. Albana shtroj për të ngrënë dhe e pyeti: Tori çfarë do të pish? Çfarë të pijë Babi, dua dhe unë! Nuk kishin shumë oreks për të ngrenë, më shumë dëshirë  kishin për muhabet. Mbas darke ishin bërë të gjithë njësoj të afruar me njeri tjetrin. Tori kishte shumë humor dhe shpesh, ato që thoshte, i shoqëronte me shaka. Ndenjën deri vonë dhe fëmijët  shkuan për gjumë. Ata të tre, mbetën në tavolinë. Atëherë Tori i tha Albanës: Të faleminderit shumë për pritje  e ngrohet që më bëtë. Kam ëndërruar shumë për këto çaste. Po ju dhe Zoti ma bëtë realitetin parajsë. Dhe sytë ju mbushen me lot. Ajo i tha: Je një djalë i mrekullueshëm, që i ngjanë Babait shumë. Kjo është dhe shtëpia jote. Po edhe ne kemi nevojë për njërës, ti na i mbushe shtëpinë sot dhe ne të themi faleminderit me gjithë shpirt. 

Po ti babi, u kënaqe që më pe sot? Të lutem mos më pyet, se ishte si ato ditët  e përrallave, një nga ditët më të bukura të jetës sime. Tori tha tani unë do fle, me një tjetër gëzim, që nesër është e shtunë  dhe ju e keni pushim. Të tre të lumtur, ranë për gjumë. Tori nuk fjeti pothuaj gjithë natën. Thoshte me vete, si i çuditur: Tani edhe unë kam baba, pak me vonës, po më mirë vonë se kurrë. Dhe unë kam  një baba të mrekullueshëm, që në këtë histori të trishtë nuk ka pasur asnjë faj.  

Në ato ditë që ndenji Tori në Angli, të pestë u kënaqem dhe të pestë, kishim plot pyetje për t’i bërë  njeri  tjetrit,  po nga gëzimi nuk bënë asnjë . 

Tori iku  përcjell me dashuri nga të gjithë. Tori shkoj prapë mbas një jave. Ata e priten me ngrohtësi,  kështu qe nuk kishte me akull në mes tyre,  Albana ishte grua e rrallë  dhe me shumë kulturë. Dinte ti kalonte gjërat natyrshëm dhe për ketë Hektori ishte i lumtur dhe e falënderonte të shoqen.

Ai  i tha Albanës:  Si do ja bëjmë për të marrë prindërit  e tu? Do të vete t’i marr unë me makinë dhe të vijmë në Kallamata, apo të vete unë t’i marr ata të dy me aeroplan për në Athinë. Atje na prisni ju, na merrni dhe drejt dhe në Kallamata. Hektori u nis me fëmijët dhe mbas dreke ishte në Kallamata. Dhe ata të nisur nga Tirana, nga darka mbërritën në Kallamata. 

Çfarë pritje të bukur kishte organizuar BARBA me Sotirin! Ndenjën deri vonë. Kur do flinin, Hektori tha Barbës që ai të vente të flinte te vila. Barba qeshi: Po unë e dija, prandaj e bëra gati, nuk i shikoni që dritat janë të ndezura. Me Hektorin shkoj dhe e ëma. Kur vajtën te porta ishte një roje  veshur me kostum të zi që mbante telekomandën. U hap porta e hyrjes. Sheshi deri sa hyje brenda i mbushur gjithë lule të shumëllojshme, një kopsht i mbushur me pemë dhe pemët plot me kokrra. Hynë brenda, një tjetër mrekulli: Dritat, mobilieritë, të fjalës së fundit! U ulëm në ballkon, deti nuk ishte më shumë se 100 metër. Një tavolinë e mbushur me pije të ndryshme . Barba  Jani mbushi gotat. Raki për vete dhe për Hektorin. Edhe unë dua raki tha Albana. Edhe unë tha  nëna e Hektorit. Ju, pini çfarë të doni,  u tha fëmijëve. 

Barba ngriti gotën: Këtë shtëpi ta kam bërë dhuratë, biri im, që të mos  më harrosh. Dhe sytë ju mbushën me lot. Të dy fëmijët e kapen për qafe dhe e puthën: Të lutem gjysh mos qaj, se do qajmë edhe ne. Më falni, po e pi për ju,  tha dhe e piu  me fund. Hektori e pyeti Barbën në çfarë ore është ceremonia?  Fillon në orën dy mbas darke dhe mbaron në oren12 të darkës. Barba, të lutem shtriu, se ke gjithë ditën i tensionuar dhe je i lodhur. Ora tani vajti  dymbëdhjetë e tridhjetë,  të lutem shtriu. Ti e di dhomën tënde. Të gjithë ranë për gjumë. 

Në mëngjes një vajzë u bëri kafenë. Pastaj po ajo u pastroj rrobat që do vishnin.  Kur mbaruan me të gjitha, fëmijët donin të hipnin në makinë  me gjyshin. Atij ju bë qejfi shumë  me gjithë se i kishte rritur. Shkuan në shtëpi. Ata po  prisnin. Sa mbërritën morën në telefon Agllainë. Po ejani, se po u presim, vetëm ju po na mungoni, i  tha Barba. Mbas një ore një makinë me ngjyrë  blu dhe shumë e bukur, qëndroj  para shtëpisë të Barba Janit. Nga ajo zbritën  Agllaia, e veshur modern, me një tufe lule shumë të bukura në dorë, mbas saj zbriti  dhe Hektori, që kishte veshur një kostum në ngjyrë hiri, me kollaren ngjyrë vishnje, me këmishë  të bardhë, këpucë kafe. Tori dukej shumë bukur. Të gjithë u vunë si në rresht t’i takonin. Tori, tufën  me lule ja dha Barba Janit. Ai, e puthi fort në faqe, pastaj përqafoj Agllainë. Duke ecur, takuan nënën dhe babën e Hektorit. Atyre Agllaija u dha tufën me lule dhe i përqafoj. Nga  ana tjetër ishin  Antigoni, Elena dhe Sotiri me të shoqen. Në Ballore ishin prindërit e Albanës dhe Hektori me Albanën. Ajo i dha dorën Hektorit dhe i tha mirë se erdhët. U përqafuan me Elenën qe e pëlqeu shumë Agllainë, Tori u përqafua me të gjithë. Të gjithë shkuan në ballkon dhe aty filluan nga pyetjet dhe përgjigjet duke ruajtur etikën. Barba u ngrit në këmbe dhe filloj prezantimin. Kjo dhe ky burri, tha me të qeshur, janë prindërit gjenetik të Hektorit të madh. Të gjithë përplasen duart.  Kjo, me gjithë ketë çupën janë gruaja dhe vajza ime që e quajnë Elena. Përsëri duartrokitje. Ky çifti këtu, tha për nënën dhe babën e Albanës, janë prindërit e Albanës. Përsëri duar trokitje.  Kjo tha,  është Agllaija dhe ky tha, është djali jonë. Prapë duartrokitje. Ky është Sotiri me familjen e tij ose më mirë të them, djali im dhe vëllai i Hektorit. Prapë duartrokitje. Dhe së fundi biri jonë me familjen e tij. Tori u largua nga e ëma dhe shkoj u ngjit me Hektorin. Babi, jemi dhe ne, tha me të qeshur. Të gjithë qeshën. Duartrokitjet nuk po pushonin. Hektori shkoj te Barba Jani  dhe tha: Tani do u prezantoj  me babin e gjithë kësaj tavoline:  Ky është arkitekti jonë BARBA JANI.   Të gjithë u ngritën në këmbe dhe duar trokisnin. Barbës ju mbushen sytë me lot. Hektori vuri muzikë Greke, për të respektuar vendin, pastaj muzikë Shqiptare. Mbas pak Hektori vuri një disk me këngët më të bukura që kishte kënduar. Në fund Sotiri i mori me radhë në intervistë. Barba i tha Hektorit: Na këndo një këngë! Hektori qeshi, Barba  po do këndoj pastaj në darkë, sa të duash ti.  Mirë bir, më mirë  në darkë. 

Dhe darka erdhi. Të gjithë të veshur si për festë! Kishte dhe plot të ftuar. Lokali ishte në anë të detit, në një vend të bukur.  I zoti i lokalit doli përpara dhe u uronte mirëseardhjen.  

Ceremoninë e hapi Barba JANI. Ai uroj pjesëmarrësit që darkën ta kalonin sa më mirë dhe pa mundur të shtoj tjetër fjalë,  i lodhur, u ul. Atëherë u ngrit Hektori. Do ta ngremë këtë mirësi për babin tim Barba Janin. Ai më mori për dore kur unë isha 16 vjeç, me gjithë shqiptarin tjetër, shokun tim, Sotirin, na futi në familjen e tij Greke. Ata ishin katër veta, kështu që u bëmë gjashtë. Ata, na lanë e na shpëlanë, na ushqyen, na veshën, na bënë që të harronim çfarë patëm kaluar. Ata na  dhanë gjënë për të cilën ne kishim nevojë më shumë, FAMILJEN dhe DASHURINË familjare. Neve për gjithë kohen, nuk na ka munguar asgjë. Sikur unë dhe dy jetë të kem, nuk do jenë të mjaftueshme t’ jua shlyej. Ata mi dhanë të gjitha. Pa ata, unë nuk do isha kurrkush. Ata më dhanë vlerën që t’i shërbej shoqërisë dhe shoqëria  të më respektoj. Barba JANI filloi të lotojë. Më falni se e zgjata pak, atëherë po e pimë për Barbën!

Filloj muzika, plot çifte dolën për të kërcyer. Bir tha Barba, të lutem dil e këndo, se më ka marr malli të të dëgjoj. Tani  baba, tha Hektori dhe u  ngrit. Cilën këngë do të parën? Ti e di kë dua unë, emigrantin. Ai shkoj te podiumi i tha orkestrës: emigrantin. Emigranti ishte bërë këngë e njohur. Muzika  filloi. Kur filloj këngën Hektori u prenë muhabetet, vetëm qetësi. Ai, sa do që kishin kaluar shumë vite zërin nuk e kishte humbur, po vazhdonte me atë timbrin e ëmbël dhe pak pikëllues ku tregonte kalimin e kufirit  të rendjes derë më derë për punë, nga një dikur i pa veshur e ndonjëherë me një këpucë tjetër, po me dinjitet këngëtari  të talentuar me një teknikë  ekzekutimi brilante e më zë të ndjeshëm, sikur dilte nga thellësia e shpirtit të tij. Strofën e fundit mezi e mbaroj. Kur e  ngriti  kokën të gjithë e panë që sytë i kishte të mbushur me lot. Shkoj drejtë dhe puthi Barba Janin. Gjithë salla  u ngrit në këmbe dhe duartrokisnin. Barba i ngritur në këmbë,  përshëndeste  me dorë. Këngën e EMIGRANTIT, sa herë ta dëgjoje e kërkoje prapë. 

Darka u mbyll shumë vonë po ajo mbeti e pa harruar. Edhe të nesërmen në shtëpi te Barba, vazhdonte gëzimi dhe hareja. Pas dy ditëve filluan të iknin, të parët Hektori me Albanen dhe fëmijët. Edhe Tori iku në Gjermani, se e thirrën nga puna. Të tjerët mbetën, të  lëviznin me nge. 

Mbas një jave Barba u sëmur nga zemra dhe e shtruan urgjent ne spital. Lajmëruan Hektorin. Ai njoftoi të birin dhe i tha unë po iki në Kallamata, se gjyshi është shtruar në spital, se është i sëmurë. Unë atje të pres bir. Mirë babi,  tani po nisem. Të  dy u nisën dhe për katër apo pesë orë mbërritën në Athinë. Dhe që aty, urgjente në Kallamata. Shkuan drejt e në spital. Kur i pa Barba u gëzua shumë. Tori shkoj dhe pa kartelën dhe i tha të atit: Babi të lutem mos u shqetëso, çdo gjë do shkoj mirë. Ata ndenjën 15 ditë në spital. Tori, të 15 ditët, fjeti në spital me Barbën. 

Barba u shërua. Nja dy ditë para se të dilte, ai, i tha Torit: Ma afro pak veshin, se do të pyes për diçka. Tori u afrua dhe ai i tha: 

-Të gjithë Shqiptarët, si ti, kaq të mirë janë, more qerata? Tori qeshi: 

-Jo gjysh, janë më të mirë, se unë gjysmë Shqiptari jam!  

Erdhi Hektori, e morën gjyshin që të dy dhe e çuan në shtëpi. Barba e mori shpejt veten dhe jeta vazhdoi e lumtur dhe në mirëkuptim me të gjithë.     

Filed Under: LETERSI Tagged With: Memisha gjonzeneli, Tregim

SHKËMBI I BALLISTËVE…

March 12, 2020 by dgreca

Tregim nga Memisha Gjonzeneli*/

Para disa viteve shkova me pushime në qytetin e Vlorës. Në atë Vlorë që unë e dua aq shumë. Gjithnjë, gjëja  e parë që bëj, kur shkoj çdo verë për pushime në qytetin tim të lindjes, është vizita në varreza, ku përshëndetem e bisedoj me prindërit, që më lindën e më rritën me aq mundime. Edhe kësaj radhe, bleva disa tufa me lule, mora një taksi dhe u nisa për në Tragjas, ku edhe janë varrezat tona tradicionale. Isha shumë i malluar. Rruga nga Vlora në Tragjas ishte një  mrekulli. Ai bregdet, me pamjet dhe bukurin e rrallë, s’ka të paguar. Kur mbërritëm në Radhimë, te ura, ku unë punova 17 vite, u pushtova nga kujtimet. 

Shumë ngjarje jetike të dhimbshme, më kalonin ndër mend si në një film me seri të pafundme. I  them shoferit: të lutem, miku im, ec me ngadalë, se kam qejf ta shijoj në kompleks, këtë mrekulli, që se gjen kund, se më ka marrë  malli për çfarë ka ngjarë, çfarë kam hequr e çfarë kam vuajtur këtu. Rrugës shoferi më foli nja dy herë, po unë, as që e dëgjova fare. Në tjetër vend e kisha mendjen. Ai  nuk  më kuptonte mua çfarë mendoja dhe ëndërroja me sy hapur. Nuk më njihte fare dhe nuk ishim takuar tjetër herë, për të, unë isha një pasagjer i radhës…

Më së fundi mbërritëm  në varreza… Shkova drejt te varri i prindërve. U fola me zë, mall e dashuri: erdha të dashurit e mi, vura lulet, putha dhe  mermerin me  mall dhe sytë mu mbushën me lot. U përkula para tyre me nderim e respekt dhe shkova nga motra dhe gjyshja, vendosa edhe  atje  lulet dhe më së fundi, u largova i lehtësuar shpirtërisht, se kisha kryer një detyrë njerëzore…

Qëndruam te këndi, ku një rrugë shkonte për në fshatin Tragjas qendër dhe një  rrugë të çonte në qytetin Orikum. E dija se  aty ishte një klub që shërbente kafe  dhe pije alkoolike dhe u nisa të veja te klubi, për të kënaqur dhe shoferin e taksisë. 

Kur zumë vend dhe u rehatuam në Klub, te rruga para, më tërhoqi  vëmendjen një grua pak e moshuar, që po afrohej me një mushke, që e mbante për dore. Kur erdhi afër nesh, një fshatar, edhe ai i moshuar, që  po pinte kafe pranë meje, i foli: 

-Moj Meze, ku do shkosh që pa gdhirë? Ajo  u përgjigj:

-Do i çoj bukë djalit!

-Po ku është  djali? e pyeti ai  prapë.

-E kemi lenë që do të takohemi te “SHKËMBI  I  BALLISTËVE”!

Ai qeshi dhe pa nga unë, se çfarë do i thosha.  Po unë vura gishtin te buza, me porosi të mos e shtynte më tej…

Fshatari plak, që më njihte mua, filloi t’u tregonte atyre aty,  historinë  e “Shkëmbit të Ballistëve”.

Unë e dëgjova i trondita dhe u ktheva plotësisht në kujtimet e të kaluarës, para 50 vjetësh, që lidhen me një toponim të pagëzuar rishtazi, si “SHKËMBI  I   BALLISTËVE…”

Ishte viti  1968, pikërisht, data 20 prill …Kishim mbaruar së ndërtuari gaz sjellësin Azotik – Divjakë  dhe na caktuan si brigadë, të punonim te një objekt në Uzinën e Azotikut Fier. Hëngrëm bukën e drekës dhe u shpërndamë në frontet e punës .  Unë  saldoja një pajisje, qe  ishte pak  speciale. Ajo  kërkonte mjeshtëri dhe kujdes, se nga shkalla e shpejtësisë së ecurisë në saldim, mund  të deformohej. Kisha fare  pak kohë që kisha nisur të saldoja, kur dikush me goditi lehte në kurriz. Në fillim nuk u përgjigja, po goditja u përsërit, kësaj  here  më e fortë, ngrita maskën, kur i befasuar, shikoj … një polic.

-Ti je  Memisha Gjonzeneli,  me  pyet polici; 

-Po, i them unë. 

-Ti duhet të vish me mua, se të kërkojnë në Degën e Punëve të Brendshme në Vlorë!

U trondita.  Në çast mendova se më erdhi radha për t’u arrestuar. Shpejt e mblodha veten dhe thashë: po te qe për arrestim, nuk do të vinte vetëm  një polic…

Kur e pash më mirë policin, mu  duk person i njohur. I them policit:

-Ti, më duket, se je nga Tragjasi!?

– Po, tha ai,  jam nga Stepajt.

Njerëzit po mblidheshin, se shikonin prezencën e një polici dhe bëheshin kurjoz. Atëherë unë  i them policit:

-Të lutem, me lejo dhe pak, të mbaroj saldimin, se dhe pak ka, dhe pajisja do deformohet, po nuk u bë tani, është problem teknik. Në fillim ai nuk pranoj, po unë ngula këmbë  dhe i thashë: ndryshe do behet problem shtetëror. 

-Mirë,  me tha mua, po mos na ndodh ndonjë gjë, se për ju  ka një problem…

-Jo, i thash unë, nuk jam nga ata që hapin probleme… Dhe vazhdova të punoja. Në fillim më dridhej  dora , pastaj u qetësova, deri sa e mbarova. Fika  aparatin,  mora maskën (se kisha personale, ma kishte falur një Kinez) dhe i thashë  policit:

-Jam gati, të faleminderit!

Shokët, sa e morën vesh, erdhën të gjithë dhe filluan të mblidhnin lekë, po unë u thashë: u faleminderit, mos mblidhni kot, se unë  kam  lekë dhe nuk i marr. U qafova me të gjithë. Polici u tha se mua po me internonin përkohësisht, po ai mund të vijë  prapë. Unë, i bindur  se ishte fundi, u kërkova të falur  shokëve, se gjatë  kohës që kishim  punuar, mos, pa dashur,  kisha  mërzitur ndonjërin.  Dhe u nisem. Shkuam te hotel Apolonia, ku  bëra dorëzimet, dolëm  në rrugë, ku për fat, gjetëm  një makinë qe na çoj deri në Degën e Brendshme. Sa  hymë në Degë, pash kryetarin  me disa oficerë,  që ishin ulur në karrige dhe po na prisnin.  Sa  na panë, i thanë policit  e prure,  pati ndonjë  problem. Jo u  tha  ai. Pastaj  u kthye nga unë, dhe me tha: 

-Je dënuar  me pesë vjet internim,  në fshatin tënd, në Tragjas. Do ikësh tani  dhe në orën 8, të paraqitesh te  Këshilli i fshatit. Në këtë kohë, më foli oficeri i rojës për të marr letrën që duhet ta dorëzoja në fshat. Gjatë kësaj kohe kryetari  e pyeti  prapë policin, si ja kaluat andej,  mirë i tha ai.  Dhe i tregoj historinë  e saldimit, lamtumirën e shokëve, që  mblodhën lekë dhe unë nuk o mora. Interesant,  tha njeri  nga oficeret, po  tha dhe  kryetari, vërtet interesante.

Në atë kohë unë vajta tek ata. Tani ik, më tha kryetari, më butë se më parë.

Unë u nisa të ikja me kokën poshtë, kur dëgjoj zërin e kryetarit:

-Mos e mbaj kokën poshtë, se nuk ke vaki. Unë, kur ktheva kokën nga ai e pash që po qeshte. Atëherë i thashë:

-Nuk  e kuptoni ju! Vaki më ka ndodhur dhe çfarë vakie? Po varros lirinë, i thashë dhe shpejtova këmbët. Ai se çfarë tha, po unë nuk e dëgjova dhe veç shpejtova këmbët. 

Vëllai im më i madh, Tekiu (dhe ai mjeshtër i shquar ndërtimi), internuar familjarisht para meje në fshat, duke e ditur pasionin tim qysh nga vegjëlia për çiklizmin, më kishte blerë okazion, një biçikletë “mifa” të përdorur dhe e kishte  stacionuar te kunati ynë në Vlorë. Ata në Tragjas, nuk më prisnin, se e dinin kur do veja. Me mik, bleva dy bukë të mëdha gruri dhe u nisa me biçikletë për në Tragjas. Mbërrita me kohë në Tragjas dhe u paraqita, sipas rregullit, në  Këshillin  e Fshatit.  Ata më  porositën të shkoja qysh nesër në mëngjes te magazinat, se aty  do  me caktonin në ç’punë do veja. Të nesërmen më caktuan në brigadën e Teftës. E fillonim punën me “orar dielli”: në  mëngjes, fillonim punë kur linte dielli dhe e mbaronim, mbas dite, kur perëndonte dielli…Këtë orar e kisha shumë të vështirë, po me kalimin e  kohës u mësova.

Të dielave, që e kishim pushim, unë merrja një copë buke misri, me çfarë  ta kisha, bëja gati dhe pajisjet e shumta për rrugë e për gjueti gjithfarëshe. Të gjitha i palosja dhe i vendosja me kujdes në një çante  ushtarake:  Një  llambë  benzine, një rrotë litari, një sqepar, dhe një spat të vogël. Këto më duheshin se mos gjeja ndonjë çerdhe bletësh në shkëmbinjtë lart në mal. Hidhja trastën në krah dhe nisesha  larg në mal  vetëm, pa ndjerë frikë egërsirash, a prapësirash. Dikush, që  më shikonte thoshte me vete se dhe ato “pak mënd që kisha, me kishin ikur”  d.m.th…sipas tyre, isha  çmendur. Ç’është e vërteta, unë, falë profesionit tim si montator, isha i specializuar për të bërë shkallë  me litar, me ndihmën e tyre zbrisja lehtazi në shkëmbinj, ku synoja të gjeja ndonjë bletë, për t’u marrë mjaltin, këtë dhuratë zoti, shumë të kërkuar dhe me vlerë të konsiderueshme. Disa herë edhe  kisha gjetur, po shumë pak, më e shumta ishte pesë kilogram. Bletët aty e kishin  vendin të vogël  dhe nuk kishte hapësirë ku të shtrinin hojet. Sidoqoftë nga entuziazmi i arritjeve, mu shtua pasioni dhe mund të them se brenda një kohe të shkurtër u bëra specialist edhe për të prerë bletë. Kjo punë kishte epërsi e kënaqësi, se mund të bëhej edhe vetëm dhe mua, në gjendjen e përbuzjes shoqërore, si pasojë e “luftës së klasave”, vetmia, më shëronte dhe relaksonte.

Kur kishin nevojë për të zgjidhur probleme të vështira të mekanikës bujqësore, shpesh, mua më flisnin për punë në ofiçinën mekanike të kooperativës.  Unë, shkoja pa fjalë dhe as kundërshtoja, apo bëja pazar, se sa pik do t’i shtonin “ditës së punës”. Me fjalë të tjera edhe pse i mësuar të fitoja shumë para, si brigadier nderti-montimi,  fillova të ambientohesha me gjendjen e varfanjakut.

Një  dite, kur punoja në Ofiçinë, më thotë një fshatar:

Është një  shkëmb i madh, diku  thellë në mal, që populli e ka quajtur “shkëmbi  i bletës” dhe që besoje është me interes për ty. Atje është një bletë shumë e vjetër dhe për të, thonë që ka shumë  mjaltë.  Atë bletë të famshme  janë përpjekur për  ta prerë gjithfarë guximtarësh, po kanë dështuar dhe nuk kanë arritur rezultat.

Mua më tërhoqi vëmendjen ky tregim i këndshëm dhe shfaqa interes të menjëhershëm:

Kam dëshirë ta provoj  edhe unë  prerjen e bletës së shkëmbit, mund të  ma tregosh,  ku është ky  shkëmb.?

-Hajde dalim, më tha ai, të ta tregoj! Dolëm  jashtë dhe ai  më zbuloi  ku ishte shkëmbi  i bletës. 

 Shkëmbi i bletës ishte në rrugën që veje në malin e Tragjasit.  Çobanët që venin  në mal te dhëntë,  uleshin  dhe çlodheshin në  hijen  e atij  shkëmbi. Me zbulimin e shkëmbit fantastik, mua atje më ngeli mendja dhe  të dielën  e parë që erdhi,  mora  pajisjet e mija  të gjahut dhe u nisa furtunë. Nuk  ishte shumë larg dhe kohën sa  zgjaste nuk e mbaj mend. Po mbaj mend që u bëra mysafir i adhuruar te shkëmbi  i bletës. E pash bletën nga të gjitha anët dhe u binda që ishte bletë gjigande dhe përsosmërish e organizuar. Ishte  mëngjes dhe  koha ishte  shumë e mirë. Kohë favorizuese për  gumëzhitje blete.

I rashë  rreth e rrotull shkëmbit, formova bindjen se ishte bletë shekullore  dhe ja bëra planin, që në atë çast asaj,  me bindjen se i kishte ardhur fundi.

Shkova në shtëpi dhe bëra një bisedë virtuale, siç më ndodh gjithnjë në jetë, kur ndërmarr aksione të rëndësishme jetike: I them babait që do pres bletën shekullore te shkëmbit i bletës. Babai më tha: mos se  ajo bletë ka qenë  që  në kohën tonë  dhe nuk e ka prerë dot njeri! Po i thash unë, po asnjë nga ata, nuk ka qenë  montator, si puna  ime. Unë do ta pres!

Kështu, të dielën që erdhi,  mora  me  vete, Tekiun vëllain, dhe dy kushërinjtë e mi, Alemin dhe Luan Alemin dhe shkuam te shkëmbi, qysh herët në magjes, që të fillonim punë me fresk dhe ta kishim gjithë ditën përpara. Si fillim premë disa degë lisi dhe ngritëm një skele, nga toka deri afër grykës ku punonte  bleta. Bëra  dhe një palë shkallë litari, që ta kisha për emergjencë dhe të hipnim e të zbrisnim  shpejt. Kështu, mbaruam punën përgatitore, hëngrëm dhe bukë, pimë dhe ujë Izvori dhe ishim gati e fare të qetë e të vendosur për aksion. Duke qenë i sigurt për suksesin  e pritur prej vitesh, u ngrita  më këmbë dhe u thashë: Dëgjoni  vëllezër,  e di që nuk keni besim të plotë se ne do e presim bletën sot, po unë jam gati ta heq  me bast, me  ju të tre, që kjo bletë shekullore, do pritet sot!

Morra pajisjet që më duheshin, vajta te shkalla dhe sa  vura këmben e djathtë e thash: bismilahi dhe u ngjita. Ndeza tymësen  dhe vura kokoren mbrojtëse. Mu turren disa miza, po kur i bëra me tym, ato u larguan. Pastaj mora një  daltë  dhe çekanin dhe fillova të godasë  shkëmbin rreth e  rrotull birës. Kur dëgjova se nga një anë zhurma ndryshonte, e mora me mend se nga ana ime shkëmbi ishte më i hollë. Punova pa ndërprerje, deri në orën 12, po konstatova se kisha avancuar  shumë pak. U ula, hëngra bukë dhe u ngjita prapë me forca të shtuara.  Kur u ngjita lart, mizat mu turren, por ndeza llambën e benzinës dhe kur një pjesë e tyre u dogj, të tjerat me njëherë u larguan.  Ndërkohë e kthej flakën te ana e birës dhe e lash  ashtu nja 10 minuta, derisa guri u bë si gëlqere. U kërkoj shokëve që ishin poshtë  një tas me ujë dhe ja hodha gurit. Ai u plasarit në nja dy a tre vende, pastaj fillova, me daltë e çekan, hoqa ca copa guri të mëdha dhe mbeta i kënaqur  nga rezultati. 

-Eureka,  u thashë shokëve i gëzuar, bleta shekullore, është  e sigurt që do pritet! Kaluan jo më shumë se dy orë pune intensive  dhe unë e hapa birën, aq sa duhej, sa i shikoja hojet, i prekja me dorë dhe mund t’i merrja. Edhe njëherë mu turrën bletët, të dëshpëruara e të mundura në përpjekjen e fundit, po unë i largova sërish me tym .

I fola fitimtar Tekiut, të hipte lart, se do fillonim ta prisnim. Ai erdhi  i gëzuar. Futa dorën dhe  nxora një hoje dhe ja dhashë  Tekiut në dorë dhe i thashë BISMILAHI  TEKI! Ai e mori,  shkundi mizat dhe e përcolli tek shokët poshtë. Luani filloi ta shtrydh hojen dhe mjalti nisi të rrjedh në tenxhere.

Kur ishim në mes të punës me hojet, erdhi aty rastësisht një çoban kureshtar,  që kishte rrugën për në mal, ku ishin kullotat e dhenve. Atë e quanin Skendo Brati . Ai ishte dhe kushëriri jonë dhe neve na erdhi mirë, që do ishte ai degustuesi i parë i prodhimit. Mbushëm dhe i dhamë atij një tas me mjaltë dhe një lugë të madhe dhe i thamë: haje! Ai pyeti: vetëm  për  mua është gjithë  ai tas? O po haje me fund, i tha Luani. Ai e mbaroj  tasin tha: të faleminderit  dhe  iku shpejte se,  ndofta diçka i shkoj ndër mënd se mos e shinte njeri që kishte ngrenë mjaltë nga ballistët, kjo edhe për faktin, se ne, të katër ishim bijë ballistësh dhe gjendeshim si të internuar aty. Më vonë erdhi aty dhe dikush tjetër dhe ne edhe atë, edhe pse bijë ballistësh, e qerasem po njësoj.

Deri aferë darkës gjithçka  kish mbaruar. E pastruam vendin, hoqëm skelën  dhe u kthyem në shtëpi. Nga  ajo  bletë, ne morëm , jo pak po afërsisht 60 kg. mjaltë. Kjo  ishte një fitore, që dukej e pamundur prej kohësh, po ne, me gjithë suksesin kurë nuk e kishim menduar se, do ti shtonim fshatit dhe krejt krahinës, një toponim të ri historik.

Kur  mbërritëm në shtëpi  gratë dhe fëmijët ishin bërë merak por, kur na panë  që  ishim të gëzuar e me duart plotë, kuptuan fitoren dhe njëzëri bërtitën urra…

Të nesërmen, si zakonisht, që në mëngjes u kthyem në monotoninë e punëve të përditshme. Gratë i dërguan të pastronin vathin, dhe tënden, ku seleksionoheshin prodhimet. Sa mbërritën kooperativistët pranë vendit të  punës, u ulën të hanin bukë së bashku, sipas traditës, grarishte, duke ngrënë e duke folur. Në bisedë, njëra prej tyre, tha me zë të lartë: 

-Moj gra, e morët vesh çfarë ndodhi dje?

-Jo, thanë njëzëri të gjitha, edhe pse s’kish asnjë grua në fshat të pa azhurnuar me  lajmin më të fundit, që në rastin konkret ishte:

-“Ata, ballistët, dje kishin prerë bletën e shkëmbit të bletes”. Aq u desh dhe filluan thashethemet. Ajo gruaja, që përhapi këtë krye lajm, vazhdoi predikimin: gjersa nuk ka më bletë te ai shkëmb, unë mendoj, me që ata të katërt ishin bijë ballistësh, ta quajmë “Shkëmbi i Ballistëve”. Kjo fjalë, në gojën e grave, u përhap shumë shpejt. 

E kisha dëgjuar disa herë toponimin “SHKËMBI BALLISTËVE’’, po kështu e quajtën atëherë, kur donin të na shanin. Kishin kaluar afro 50 vite që unë isha larguar nga Tragjasi dhe këtë emër thuajse e kisha  harruar. Po duket koha ka bërë punën e vetë dhe mendimi ka evoluar, aqsa kjo grua tragjasiote sot, duke i çuar bukën djalit, thotë natyrshëm, pa droje e me gojën plot: Do  takohemi te “Shkëmbi i Ballistëve”. U drodha dhe u trondita, në kujtim të kohës dhe të ngjarjes, po ndjeva kënaqësi të pafundme, që e ridëgjova sot.

 ÇIKAGO, 10 Mars 2020               

* Autori, ish i denuar nga diktatura komuniste, është i dekoruar me urdhërin ”Naim Frashëri i Artë”  

Filed Under: LETERSI Tagged With: Memisha gjonzeneli, Tregim

ALBERTI

February 21, 2020 by dgreca

Tregim nga Memisha Gjonzeneli/Çikago/

Ishte viti 1955 dhe sapo kish mbaruar viti shkollor. Mora dëftesën e shtatëvjeçares, shoqëruar dhe me fletën e lavdërimit (Notat i kisha të gjitha pesa). Kisha shumë dëshirë të vazhdoja shkollën, ndaj vendosa të regjistrohesha në një nga Gjimnazet qytetit, megjithëse kjo punë, në kushtet e mia social-politike, më dukej si e pa mundur. Veç të tjerave, ishim shumë të varfër. Me shtatë fëmijë në ngarkim,vetëm nëna punonte dhe ajo, punë krahu në Ndërmarrjen Ullishte. Ajo siguronte shumë pak të ardhura, aq sa edhe për bukë e djathë, nuk na dilnin. Po, për fat, kishte fare pak kohë që ishte futur në punë edhe vëllai më i madh, Tekiu dhe shpresonim që jeta të bëhej më e mirë. Kështu që, me guxim e shpresë, shkova në gjimnaz dhe u regjistrova. Ndërkohë, të nesërmen qysh në mëngjes, testova në disa ndërmarre, me shpresë se mos më merrnin në punë, po u ndodha i pafat. Mbas darke, siç e kisha bërë zakon, mora grepat dhe dola për të peshkuar. Peshkimi më shkonte, po dhe deti më pëlqente, se duket sikur e dinte që unë isha gjiton me të. Shtëpia jonë rrethohej nga të tre anët me det dhe përpara saj ishte rruga… Zbathur, me një palë pantallona të shkurtra, që dhe ato ishin të mbushur me mballoma nga copa thesi. Zor se mund të gjeje te tjetër kund si ato pantallona, prodhim origjinal i veçantë, siç mendonin se isha dhe vetë.

Më së fundi diçka lëvizi në gjendjen e familjes sonë: Vëllain tim më të madh, Tekiun, e transferuan me gjithë brigadën e tij, në kantierin e hidrocentralit të Ulzës. Ai, mbas tre muajsh, megjithëse, pa dëshirën time, më mori edhe mua atje. U nisa mbas ca ditësh me të qara, se e kisha mendjen te shkolla dhe te deti dhe isha vetëm15vjeç. Nuk isha larguar kurrë nga Skela dhe nga deti, që ishin dy dashuritë e mija. Në darkë mërita në Ulzë, midis mjegullës dhe të ftohtit, kur unë kisha veshur veç një palë pantallona të shkurtra dhe një trike leshi të hollë, që ma kishte bërë motra me shtiza.

Mbas tre katër ditëve u sëmura. Vëllai punonte vinçier me turne, në katllavan. Erdhi mjeku më vizitoi. Kisha temperaturë të lartë. Mjeku, i tha vëllait: ky nuk e nxjerr dot dimrin me këto rroba. Ai, nga kursimet e bukës, më bleu dy palë pantallona të gjata dhe dy bluza të trasha. Mbas ca ditësh u futa në punë si ndihmës te Tekiu. Në këtë kohë u hap ‘’Shkolla e Rezervave’’. Unë, bashkë me vëllain plotësuam dokumentet dhe hyra në shkollë në specialitet për saldator. Unë isha nga të parët nxënës, po për dite vinin nga fshatrat për rreth, por edhe nga qytetet. Erdhën nga Tirana edhe nga Shkodra. Dy shkodranë, erdhën në klasën tonë. Shkolla kishte katër specialitete: karpentier, traktorist, montator edhe saldator.
Njërin prej shkodranëve të klasës sonë e quanin Albert. Ai ishte një djalë i qetë, me trup të rregullt. I pëlqente humori, si gjithë shkodranëve, po çdo gjë e kishte me karar. Mua më mu fut në zemër, qysh ditën e parë. Shkodrani tjetër, që quhej Jaku, ishte gjithashtu djalë i mirë, po bëhej shpejt nevrik dhe ishte i prirur të grindej me këdo, megjithëse kohën që ishim në shkollë, nuk bëri vaki që të zihej me njeri…
Gjatë vitit shkollor, u njohëm dhe u miqësuam shumë me shokët e klasës. Ishim afro 30 nxënës. Unë, që në fillim, e mora me shumë dashuri e pasion këtë profesion, dhe për as një çast nuk ju ndava studimit. Si përfundim, nga tre kategori të pesta që erdhën nga ministria, një më takoi mua, se në të gjitha lëndët kisha marrë vlerësim maksimal. Alberti mori kategorinë e katërt dhe të dy shkodranët, sa mbaruan vitin shkollor, ikën në Shkodër.

Unë fillova punë në Digën e Hidrocentralit të Ulzës, po vetëm për pak kohë, më transferojnë në Ujësjellësin e Durrësit, më afër Tiranës, në Sektorin e Vorës. Po atje gjeta dhe dy ustallarë të njohur, me të cilët kishim punuar në Ulzë. Atje punova pak kohë, po u sëmura nga gjëndrat tuberkulare. Shkova në Vlorë dhe u shtrova në Sanatorium për tre muaj.

Mbas pak kohe, në 15korrik 1958, arratiset vëllai im i madh, Qamil Gjonzeneli. Ai iku me not nga Saranda për në Korfuz e më pas e mbajti frymën në Amerikë. Qamili, ish mësues fizkulture dhe sportist rekordmen në not, kryente shërbimin ushtarak në brigat të punës, në kanalin e Çukës. Ai iku vetëm dhe në Amerikë u shkollua dhe u shqua si inxhinier elektronik dhe shkencëtar. Mua, që e kisha lenë për të ikur me të, mu prish makina në Llogora dhe në pikëtakim shkova me vonesë, kur ai ishte nisur.

Në vitin 1964 unë lirohem nga burgu. U dënova si bashkëpunëtor në tentativë arratisje, vetëm me 6 vite, se isha i mitur, afro 17 vjeç…Sa u lirova nga burgu, fillova të kërkoja punë. Më dhanë një fletë pune për në Ullishte, si punëtor bujqësie. Nuk i bëra naze, po fillova menjëherë punën…

Shpejt dëgjova se Fieri kërkonte specialistë. Shkova menjëherë në Fier dhe fillova punë në profesionin tim, si saldator. Si fillim, bëra Ujësjellësin nga Qafa e Koshovicës deri te Hotel Apollonia. Pastaj u enda nëpër vepra: Azotik, Rafineri, TEC, Gazsjellës, Azotik, Divjakë, Sodë e të tjera…Më së fundi, mërita në Ballësh… Tani isha bërë specialist i njohur. Isha emëruar brigadier dhe kisha rreth 30 specialistë. Punët më shkonin shumë mirë. Planin e realizoja mbi 120 përqint. Nga Ballshi u transferova në PVCën e Vlorës, ku me brigadën kreva disa punime speciale. Edhe në PVC isha brigadier, mandej me 35 specialistë nën drejtim. Atje kreva një sërë punimesh me emër: Ula oxhakun e Çimentos, riparova Oxhakun e TEC, që e kish goditur rrufeja, përgatita dhe montova oxhakun e llambave neon dhe shumë punime të tjera…

Ndërkohë më vjen një letër nga ndërmarrja e montimeve, që transferohem me gjithë brigadë në Metalurgji. Pas tre, katër ditës më dërguan makinën për të marrë materialet. Më caktuan në Elbasan të punoja në TEC, si montator. Puna më shkonte shumë mirë, se procesin e montimit e njihja shkëlqyeshëm.

Në dite mora vesh se kishin ardhur disa specialistë nga Shkodra. Nga lista te Zyra e Kuadrit, dalloj emrin e shokut tim të shkollës, Albert Deda. I them shefit: ketë dërgoje te unë, në TEC. Thuaj drejtorit, më thotë shefi. Për fat drejtori miratoi propozimin për saldatorin e propozuar prej meje.

Alberti erdhi që në mëngjes herët dhe me të pyetur, më së fundi, më gjeti. Unë po e prisja dhe e pikasa së largu. I dola para. Ai më pa, po nuk më identifikoi. Kur unë i flas:

 – “BERT, mor t’i marrsha të ligat” ai më pa një çast, po nuk i kujtohesha, (nuk kish faj, kishin kaluar shumë vite pa u parë). Pastaj, më pa drejt e në sy dhe më tha:
-“A je Memisha Gjonzeneli, shoku im i dashtun i klasës?” 

-“Dora vetë”, i them unë dhe qafuam njeri tjetrin, si kur të ishim vëllezër.

-“Për atë Zot, sa më ka marrë malli për ty” dhe më shtrëngoj fort. Nxori një letër nga xhepi dhe pyeti:

– “Kujt t’ia jap zarfin me dokumente?,

-“ E ke dhënë atje ku duhet”! I them unë me të qeshur.

-“Pash Zotin, ti je brigadieri, më tha ?

– “Po!”, i thash unë.

– “O sa më bahet qejfi, tha,

– “Edhe mua, do punojmë bashkë, vëlla, jam shumë i gëzuar…”

Shkuam te qendra e brigadës, ku numëroheshim afro 25 vet. Prezantova Albertin dhe u thash është specialist i vjetër dhe shumë i zoti, se ka marrë pjesë në disa vepra dhe tani vjen nga hidrocentrali i Vaut të Dejës dhe është shoku im, ose vëllai im, kemi mbaruar shkollën bashkë, me të njëjtat rezultate sipërore… e ai, me modestinë e tij karakteristike, nuk më la të vazhdoja: “nuk është e vërtet tha, Memishau mori kategorinë e pestë, si nxënësi më i mirë i klasës, ndërsa unë mora të katërtën”.

-Shkoni atje ku ishit dje!, porosita shokët. Unë do vij më vonë…

-Po unë ku do shkoj?, më tha Berti.

– Mos u mërzit, i them unë, se do rrimë pak bashkë! E shëtita Albertin në të gjitha objektet, që kishim ne si brigadë. Në rrugë takojmë dhe inxhinierin kinez të objektit, e quanin shoku Lu, e prezantova me Albertin dhe ai u gëzua shumë se kishim nevojë për saldator..

E kaluam ditën bashkë. E pyeta për gjithçka kish kaluar, që nga koha kur ishim ndarë. Berti kishte babain, nënën dhe një motër që ishte më e vogël se ai. Kur u ndamë, i thash: ’’Berti, kurrë mos harro, se këtu, ke gjithmonë një vëlla, jo një brigadier. U qafuam me Bertin dhe e nisa në punë.

Berti kishte jetuar me shoqëri dhe i donte e i respektonte shokët. Ai dinte të ruante kufirin që asnjëherë të mos prishte qejf me shokët. Puna na shkonte shumë mirë edhe para, merrnim më mirë se shumë brigada tjera montimi. Askujt në brigadë nuk i shkonte ndërmende të thoshte qoftë dhe një fjalë të keqe për marrëdhëniet tona. Berti shumë shpejte u miqësua me të gjithë. Po, për mua ai ishte njëshi. Çdo punë që i jepja, ai e kryente më së miri. Edhe inxhinieri kinez kishte respekt për të. Kur ishte ndonjë punë që kërkonte kujdes dhe cilësi, më thoshte mua: dërgo Bertin!
Alberti kishte një shok të ngushtë nga Tepelena, e quanin Pelivan. E njihnin njeri tjetrin mirë, se kishin punuar shpesh bashkë nëpër vepra. Kishin vajtur dhe në shtëpitë e njeri tjetrit, kështu që njiheshin edhe familjarisht. Këtu në Elbasan i shikoje shpesh, të bënin bashkë deri xhiron e darkës, ose në të njëjtin lokal të pinin ndonjë birrë. Ata i shikoje gjithmonë të qeshur dhe shumë të afruar me njeri tjetrin.
Kish kaluar ca kohë, kur e shikoja Pelivanin që nuk ishte në humor, megjithëse ata rrinin prapë bashkë, pa lënë të kuptohej ndonjë mosmarrëveshje.

Një dite Alberti qëndroi në fund dhe më tha:

– Memisha, mund të flasim pak? Të them të vërtetën u shqetësova, me gjithë atë 

nuk e dhashë veten.

-Hajde vëlla, i thashë dhe u ulëm në karrige. Dukej pak i mërzitur.

– Si është puna vëlla, çfarë të shqetëson, mos të ka ngelur qejfi me mua? Ai u ngrit 

në këmbe i shqetësuar.

-“Jo vëlla, më tha, si mund të mendosh kështu. A e di si është puna, më tha: më duhen disa ditë që të largohem, se kam një detyrë për të kryer”. Unë u çlirova dhe u qetësova, futa dorën në xhep dhe nxora 3000 lekë dhe ja dhashë.
– “Merri këto se mund të të duhen. Kur të mbarosh punë kthemi. Mua këtu më ke duke të pritur”. I lash lekët në dorë, e qafova dhe ika… E dija që punë kisha shumë dhe Alberti më ndihmonte si asnjë tjetër. Unë do veja në vend të Albertit të saldoja dhe ai e dinte ketë, por ai e kishte menduar vet… Ai u nis. Pastaj u kthye me rrëmbim erdhi me përqafoj dhe tha: ah more Lab, ma ke ul kokën. Ik tani i thash mos u vono!

Mbas pesë ditësh ai u kthye. Ishte i qeshur njësoj si më parë. Unë u gëzova. Nuk e pyeta fare për asgjë…U qafuam dhe i thash ka ngelur edhe pak punë. Shko mbaroje! Ai iku duke qeshur. Më vonë e mora vesh ku kishte qenë Alberti. Në brigadë kisha edhe dy shkodran të tjerë. Njeri nga ata më tregoi diçka tepër interesante: Ai, shoku i Albertit, nga Tepelena, Pelivani, kishte bërë fjalë me prindërit e tij. Kishte dy pleq: nënën e kishte mësuese dhe babain infermier. Merrnin nga një pension të vogël, por për sa i ndihmonte i biri, kalonin mirë. Mirëpo djali, kohët e fundit edhe ndihmën e kishte rralluar. Një fshatar i Pelivanit e njihte Albertin, si shok të ngushtë dhe i tregon. Alberti, sa e mori vesh, nuk i tha gjë Pelivanit, po shkoj në fshat i mori pleqtë dhe i strehoi në Shkodër në familjen tij. Në Shkodër i pritën shumë mirë. Pelivani nuk mori vesh fare. Kur pyeti nja dy herë, i thanë që kanë vajtur nga motra…

Kur e mora vesh këtë ngjarje, sytë mu mbushen me lot dhe thash me vete: “e kam 

për nder të kem një shok si Albertin”.

Kaluan nja tre muaj nga kjo ngjarje, kur një dite më vjen Alberti dhe më thotë: Urdhëro këtë ftesë! Çfarë është kjo, i them unë, martoj motrën dhe dëshira e prindërve të mi dhe patjetër edhe imja, është që të na nderoni me pjesëmarrjen tuaj… I thashë: të dua me shpirt, po nuk mundem. Ti shko, motra të trashëgohet, mbaro pune dhe ktheu, ne të presim sa më shpejt…

Shkova në brigadë dhe u thash që Alberti marton motrën, prandaj edhe ne është mirë t’i bëjmë një peshqesh. Të gjithë ishin dakord. U mblodhën afro 5000 lekë dhe me një kartolinë të bukur, e përcollëm Albertin.

Në dasmë ishte dhe Karlua, që punonte me ne. Ai më tregoi për dasmën. Ishte një dasmë madhështore, por e veçanta dhe ajo që e beri më të bukur atë, ishte momenti kur nëna e Albertit urdhëroi e pushoi muzikën dhe tha:

-Të nderuar pjesëmarrës, sonte në gëzimin tonë merr pjesë dhe e ka bërë edhe më të bukur gëzimin tonë dhe Pelivani nga Tepelena. Ju e dini që Pelivani është shoku më i ngushtë i Albertit, e ftoj të na marrë një valle nga krahina e tij.
Sado që Pelivani tha që nuk dinte të kërcente, filloj muzika, atëherë ai u ngrit mori një shami dhe filloj të kërcente po kuptohej çalonte pak. Në këtë kohë ngrihet një grua e moshuar dhe shkon e i rrëmben Pelivanit shaminë nga dora dhe filloj të udhëhiqte vallen. Pa mbaruar një rrotullim, u ngrit dhe një burrë i veshur pak si labërisht, që i mori shaminë gruas. Ata, burrë dhe grua, ishin mjeshtër të vallëzimit lab. Të gjithë dasmorët përplasnin duart pa reshtur. Pelivanit, gati i ra të fiket kur i pa prindërit aty dhe i erdhi shumë turp nga vetja.

Unë, i imagjinoja ata në këtëpozicion dhe mu mbushen sytë me

lot. Ah, Albert thoshte Pelivani, afër prindërve të tij, (të braktisur nga i biri haram dhe të nderuar nga shoku i mirë, më shumë se vëlla), ah Albert thosha edhe unë me vete, qindra kilometra larg, sa bukur e ke menduar bravo…1000herë, bravo.

Mbas një jave Alberti u kthye midis nesh. Ishte shumë i gëzuar. Ne e pritëm 

kolektivisht si brigadë me përshëndetje entuziaste.

Kur morri rrogën Alberti u habit, që ajo ishte njësoj sikur të kishte punuar. Erdhi menjëherë tek unë dhe me tha që i kisha llogaritur gabim lekët, janë shumë. Për ketë erdhe, i them unë. Po për këtë pse gabim i vogël të duket? Dëgjo, i them, për ty ka punuar e gjithë brigada. Dhe të gjithë e dimë që ti do ta kompensosh punën për kohën e humbur. Mezi e binda dhe iku në punë. U kthye dhe mu hodh për qafe: të faleminderit shoku im i rrallë! Unë, i thashë: Atë që ke bërë ti për shokun, nuk ka çmim vlerësimi dhe nuk e bëj dot as unë, po ik, fillo punën, se për të tjerat mendojmë ne dhe shoqëria vlonjate.

Në darkë, pas pune, mu afrua te veshi Alberti dhe më tha:

-Memisha, urdhëro 3000 lekët. Unë mbarova punë dhe nuk më duhen më.
-Po më bën për të qeshur, Albert dhe po me ofendon, i thashë, si me shaka, po pse unë pa peshqesh do ta lija vëllain tim, për dasmën e motrës? Ai ngeli i befasuar, më qafoj dhe iku kokë ulur, i kënaqur dhe i menduar.

Të nesërmen, që ishte ditë e diel dhe e kishim pushim, unë me disa shokë të brigadës, morëm teknikun dhe inxhinierin dhe kaluam një darkë shumë të këndshme dhe po thuajse të gjitha shëndetet u ngritën për Albertin.

Mbas ca kohe, mua dhe disa shokë “që nuk patëm biografi të mirë” na pushuan nga puna. Sigurimi i Shtetit Komunist, gjithnjë vigjilent, nuk na kishte harruar… U ktheva në Vlorë…

Në vitin 1990, unë emigrova në Amerikë bashkë me vëllezërit. Mbas një viti u ktheva në Shqipëri. Dikush, këtu në Çikago më kishte dhënë një porosi për një familje në Shkodër. Tek pija kafe me ca shokë pyes: si mund të veja në Shkodër, për të shpurë një amanet. Një nga shokët më pyeti: kur do të ikësh? Kur të gjej mundësinë, përgjigjem unë. Mirë, më tha shoku, nesër në orën 5 të mëngjesit do vijë djali im, të të marri në shtëpi.Të nesërmen erdhi te hoteli ku rrija unë një furgon i bukur. U nisëm. Shoferi ishte një djalë i ri, shumë i këndshëm dhe me humor. Po kënaqesha rrugës, se pash që kishin filluar të ndërtoheshin gjëra të reja dhe të bukura. Qëndruam në tre, katër vende, pimë kafe, hëngrëm paçe, pra gjithçka po shkonte mirë. Veç ishte një problem: djali, ikte shumë shpejt. Unë i fola nja dy herë por ai harronte shpejt . Kur kishim nja 10 ose 15 kilometër për të mëritur në Shkodër na del para kontrolli rrugor. Nxori tabelën stop dhe ne qëndruam. Kontrollori, një burrë me trup të mbushur e të rregullt, veshur me rroba meshini e kaskë, që i rrinin shumë bukur, sa u afrua, i tha shoferit pse kaq shpejt, ku do shkosh. Në Shkodër i tha shoferi. Po mund të ikje më ngadalë, më vjen keq, nuk të fal. Nxori bllokun dhe vajti te motori të vinte gjobën. Mirë për vete, po për këtë zotërinë, nuk te vjen keq tha , dhe hoqi kaskën dhe e vuri mbi motor. Unë, që po e ndiqja me kureshtje këtë bashkëbisedim, u habita në çast dhe pyeta veten ku e kam parë këtë babëlok? Oh Zot ndihmomë! Kur e pash me vëmendje e njoha, tepër i befasuar: Ishte Alberti! Çdo gjë mund të besoja, po kur se mendoja saldatorin Albert, shokun tim të dashur, polic? Kur ishim në shkollë, shkodranet thoshin rëndomë: “Të tana i bajmë, veç policit”. Tani, si mos të çuditem kur e shoh shokun tim polic!

I them shoferit: Pyete policin në se ka pasur dikur ndonjë shok nga Vlora dhe mos ki frik, se është njeriu im.

Alberti, vazhdonte i qetë normalisht detyrën: I mori patentën shoferit dhe nisi të plotësoj bllokun. Në këtë kohe shoferi e pyet: Mos ke pas ndonjë shok nga Vlora? Ai i përgjigjet: Dale ta mbush bllokun, pastaj të them unë.

Mu desh të ndërhyja urgjentisht:

-Albert, s’ka nevojë ta mbushesh, po më prit të të qafoj, se më ka marrë shumë 

malli dhe hapa derën e makinës e dola jashtë.

Kur më pa, fërkoj një herë sytë dhe mu turr, më kapi për qafe dhe u desh kohë të ndaheshim.
I dha patentën shoferit, që kishte mbetur si i hutuar dhe i tha: pasagjerin po ta mbaj unë, nxirr çfarë ka ai! Një pako të vogël ka, tha shoferi. Ma jep mua, e mori pakon në dore dhe i tha shoferit: ik, me kujdes, të lutem!

U qafuam sërish me Albertin. Kaluam nëpër disa kafe. Të gjithë donin ta qerasnin, po ai nuk pranonte. Nga darka mëritëm në shtëpinë e Albertit. Alberti kishte tre fëmijë po si yje, dy djem dhe një vajzë dhe nënën. Babai kishte ndërruar jetë para disa kohesh. Alberti foli dhe disa kushërinjë dhe kaluam një mbrëmje që e kam gjithnjë në mendje.

Të nesërmen Alberti shkoj në komandë dhe u kthye me një makinë të vogël policie dhe më tha mua e kemi në dispozicion. Puna e parë të çojmë pakon te ajo familje, pastaj jemi të lirë. Hëngrëm mëngjes dhe pasi u takova me të gjithë njerëzit e shtëpisë, hipëm në makinë dhe dolëm në rrugë. E çuam pakon. Në fillim ata u shqetësuan se panë makinën e policisë, por shpejt i sqaruam. Na u lutën, po ne, nuk mund të rrinim.

Tani, tha Albert, drejtë dhe në Vlorë! Rruga ishte pak e gjatë, po ne as e ndiem fare. Kishim plot kujtime: Shkolla në Ulzë dhe në fund Metalurgjia. Si u ndamë, pa u takuar me njëri tjetrin. Kur u largove ti, me tha Alberti, atëherë ata e panë se sa vleje! Kur ishe ti, me tha Alberti, brigada jonë ishte më e mira në brigadat e montimit të vendit. Të gjithë të mbanin në gojë po kuptohej në pëshpëritje e gati në heshtje!
Në drekë mëritëm në Vlorë. Unë, si zot vendi, dola sërish në komandë: Mos qëndro, ik dhe ca drejtë, do vemi në Llogora! Arritëm në Llogoranë Magjike. Ajo bukuri e rrallë dhe me ato ushqime tradicionale, e zbukuruan më shumë dhe e lezetuan momentin. Alberti nuk kishte qenë ndonjë herë në këtë perlë shqiptare. Po këtu qenka Parajsa, u shpreh i gëzuar. Pasi degustuam mishin në hell dhe arapashin me zorrë qengji e me gjalpë, hipëm në makinë, për t’u kthyer dhe mëritëm, të kënaqur si rrallë herë, në Vlorë.

Para se të ndaheshim i them mikut tim të mirë: Albert Deda! Gjithë jeta juaj në marrëdhënie me mua, sidomos gjesti që ti bëre për strehimin e prindërve të shokut në një rast oportun, tregon për një fisnikëri superiore. Ti tregove edhe se ne, montatorët në veçanti, nuk jemi bredharakë të zakonshëm, po veç asaj që jemi ndërtues, dimë të mbrojmë e të nderojmë shoqërinë dhe familjen. Unë jam krenar për ty, Albert, i thashë.Në mbyllje dua të them se unë, kujtoj me respekt Albertin, që dhe në rastin kur u ndamë, më tha: Edhe unë, për ty, Memo, ndihem krenar, se dite me pjekuri e guxim, në ato kohë me tallaze, të çaje me sukses dallgët dhe të mbeteshe, simbol i labit të mirë, në kolektivin tonë të përbashkët mbarëkombëtar, në Ndërmarrjen e Ndërtim Montimit Tiranë, ku punuam gjatë.
…Alberti u largua nga policia, si detyrë të pa përballueshme dhe të pa përshtatshme për të, doli në pension, ku dhe punoi ca kohë si shofer, në një kompani të huaj…

ÇIKAGO, më 15 SHKURT 2020

Filed Under: LETERSI Tagged With: Alberti, Memisha gjonzeneli

  • 1
  • 2
  • 3
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • AT SHTJEFËN GJEÇOVI DHE DR. REXHEP KRASNIQI, APOSTUJ TË IDESË PËR BASHKIM KOMBËTAR
  • Marjan Cubi, për kombin, fenë dhe vendlindjen
  • Akademik Shaban Sinani: Dy popuj me fat të ngjashëm në histori
  • THE CHICAGO TRIBUNE (1922) / WOODROW WILSON : “NËSE MË JEPET MUNDËSIA NË TË ARDHMEN, DO T’I NDIHMOJ SËRISH SHQIPTARËT…”
  • SHQIPËRIA EUROPIANE MBRON HEBRENJTË NË FUNKSION TË LIRISË
  • KONGRESI KOMBËTAR I LUSHNJES (21-31 JANAR 1920) 
  • Një zbulim historik ballkanik
  • VATRA DHE SHOQATA E SHKRIMTARËVE SHQIPTARO-AMERIKANË PROMOVOJNË NESËR 4 VEPRA TË PROF. BESIM MUHADRIT
  • Që ATDHEU të mos jetë veç vend i dëshirës për të vdekur…
  • KAFE ME ISMAIL KADARENË
  • Kosova paraqet mundësi të shkëlqyeshme për investime
  • PARTIA NUK ËSHTË ATDHEU, O KOKËSHQOPE
  • 50 VJET VEPRA POETIKE KADARE
  • IT’S NOVEMBER 28TH
  • Një arritje për shqiptarët në Michigan

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT