• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PËRRALLAT – POLITIKË ME PELUSH

September 14, 2021 by s p

Poezi nga Rudina Çupi

PËRRALLAT – POLITIKË ME PELUSH

 “Rritesh kur mëson se fluturat nuk hahen”. As përrallat. 

Teoria përpunon në të njomë, si baltën.

Përrallat:

– të veshin me të kuqe – ngjyrën që ngreh bishat;

– të japin një shportë me bukë – mjeti që robëron;

– të nisin VETËM në pyll – në shtëpinë e ujkut dhe gënjeshtrës. 

Teoria vazhdon pikë-pikë, si thërrimet për të gjetur rrugën…

Në shkollë:

Historia, kjo përrallë të rriturish, rrëfen se dhe politika është njësoj. 

A nuk i vënë si Kësulëkuqes edhe

– ushtarit pushkën në dorë, 

– punëtorit veglat e punës

dhe i lëshojnë në pyllin e kohës dhe errësirës?! 

Historia përpiqet të na bindë 

se popujt e kanë gjetur rrugën duke ndjekur yjet,

por ne e dimë se popujt kanë ndjekur thërrimet.

Përrallat – politikë e veshur me pelush.

Historia – ujk i veshur si gjyshe. 

E PAKRYERA ËSHTË KOHË E POETËVE 

Njerëzit janë folje:

varen më shumë nga koha sesa nga vet(j)a. 

Në formë veprore a joveprore, ata lëvizin, jetojnë. 

Edhe ne të dy s’jemi tjetër veç folje të parregullta,

si vij dhe erdha që nuk puqen në një rrënjë.

Ne e dimë, folja është lëvizje, tërë gjallim e jetë…

Ti e di, malli ndonjëherë është dembel…

Unë e di, e pakryera është kohë për poetë…

URI E SHUAR ME MOLLË

E shkuara, si largësia, ka ngjyrë tatuazhi 

atë grinë në blu të elefantëve me hapat si vulë. 

Dhe duhet të jetë e ftohtë

përderisa zogjtë shtegtarë të kujtimeve nuk kthehen më. 

E zeza është ngjyrë potente, mbulon çdo ngjyrë,

…tani kuptoj pse ime ëmë dezinfektonte me gëlqere.

E ndez cigarin në flakë të qiririt 

e nuk di se cili prej të dyve bën më shumë dobi,

por një zanore do ta lëshoja të gjatë, larg, gjer te një far,

si tymi i tyre lajmërues, ngjyrë kalk.  

Pas të dyzetave një gruaje i vjen të rrijë mbi çati

në pritje për të kapur me sy dejtë e një vetëtime

e të hidhërohet fill më pas, qyqe aty,

kur qielli, si ëndrra, deje-deje ngrin, bëhet mermer

mbi të cilin ndizet një qiri.

Eh! Ka ca drita që nuk kanë dobi praktike,

por kanë temperaturën lokale të një dacke mbi fytyrë.

Gruaja e di se dritat e bredhit lulëzojnë pak ditë, në të ritë,

si aperitiv, 

si Evë që me mollë e shuan urinë.

TI JE KRYENGRITJA MË E BUKUR QË KAM

Largësia i vesh malet me ngjyrë xhins.

Unë duhet t’i gris ca gjunjët të ngjaj e re. 

Çaje lëvozhgën e shtëpisë si fara,

nise filizin e udhëtimit 

e shpërngulu drejt ajrit e drejt kohës.

Mos më urre mua, pluhurin e punës

a shtresat tona të gjakut, 

por ushqehu,

ji jeshilja më e bukur e peizazhit

dhe arkitektura më e gjallë në qytet.

Lëri shqisat të mësohen me lartësinë 

e me largësinë e njerëzve që të duan. 

Gjurma e roztë ku ti vure kryet në kraharor

më rri si medaljon. 

Merr hov tani! 

Ti je kryengritja më e bukur që kam. 

A ËSHTË SI TURPI LIRIA?

Përshtypja e parë e të qenët e lirë 

më ngatërrohej pak me turpin,

ishte si ndjesia e të rriturit që rri lakuriq 

e i duket se ajri ngjit. 

Ndjen çlehtësi 

kur fillon të zhveshësh nga trupi 

sende të rënda që të lidhin pas vendit, 

për shembull, kur zhvesh atdheun, 

e lë si rrobë përdhe e futesh në det… 

Nëse të merr malli për të, kur të mbërrish në tjetër breg, 

shih në krahun e majtë shenjën e vaksinës së lisë 

dhe mendo se me vete e ke. 

Kur të zhveshësh nga trupi fenë 

vërej në lëkurë shenjat mavi të llastikut 

që duken të gdhendura, si vidë 

dhe çuditu pse shenja është nën kërthizë: 

diku mes vendit ku ke qenë lidhur me nënën

dhe vendit ku lidhesh me atë që fle. 

Një e dridhur do të kalojë në lëkurë 

e do të ndiesh frikë 

se mos mbështjella që t’i mban puthitur thelpinjtë 

çahet ndonjë ditë e nga farë bëhesh bimë 

me rrënjë, kryesisht. 

Oh, është ushtria e qimeve moralistë! 

Thjesht futi një brisk. 

Friku, kur të mësosh se liria është vetmi. 

KUJTIMET

Mbështillem me krahët e mi…

për të ndier me mend praninë tënde, 

e shtrëngoj aq fort atë përqafje çapitëse

sa ndjenjat plasin si njolla të errëta në sy

e zbresin si vesë mbi buzë te një puthje petali;

hija e këtij vallëzimi në mur është njëjës, e hollë 

si një fyt i ngushtë për të marrë frymë 

kur lotët përmbytin ajrin me avull,

sytë e xhamat vishen me mjegull;

në këtë dhomë të mbyllur si gonxhe

banuar vetëm nga molat e kanateve që brejnë drurin,

në simfoni me molat e mia;

unë e shoh qartë e thellë mallin prej mëndafshi;

në këtë dhomë pa perde-petale-që-gëzohen-në-erë,

ku endem si gjysmë tape 

mbetur brenda shishes përgjysmë me verë

ndiej bulëza dhe bëj rrathë të mpirë lëngjesh

që përplasen prapë tek unë si një ishull lundrues;

për t’u kalamendur në këtë vallëzim të përgjysmuar

psherëtij me rrokje – si puls – emrin tënd në vend të melodisë…

Sa lehtë do ta mbanin peshën këta gjunjë të kapitur, 

kur faqet t’i puqnim pashqitshëm 

si mollëza gishtash të ngjyer në mjaltë!

Filed Under: LETERSI Tagged With: poezi, Rudina Cupi

Poezi nga AGIM DESKU

August 31, 2021 by s p

Poezi nga AGIM DESKU

SA E DUA SHQIPËRINË 

E dua Shqipërinë ma shumë se ti

Edhe pse jam larg saj

E dua Shqipërinë për shpatën e Gjergjit

Për traditën e shtrenjtë dhe fjalën e nderit 

E dua për idilat e Naimit dhe valët e Shkumbimit

Për Lahutën e Malësisë të Gjergj Fishtës

Për vargjet e vërteta që m’i dhanë kuptim jetës 

E dua Shqipërinë edhe kur qeshi edhe kur qajë 

Për poetin Havzi Nela çdo ditë më rrjedhin lotë t

Sikur jam fajtor pse s’kisha fuqi më u ba perëndi

Por unë s’kisha zot tjetër në jetë veç një Kastriot 

Mbeta peng i idehjes për betejat e krisura vrastare

Faqebardhë nderi më i dalë Shqipërisë përpara

Më duhej më i kalue shtatë palë rrethe të ferrit

Deri sa ta gjej emrin tim të  lirë  Agim Desku 

Për një çast u ngrita në çlirimtar të Shqipërisë

Në hero të dashurisë së betejave për jetë a vdekje 

Sa e dua Shqipërinë për trëndafilat e Çamërisë

Për fenerin e Homerit që më mësoj historinë

Të vetmit pellazg që jemi anas të këtyre trojeve 

Eh ,Shqipëri ma shumë të dua se secili njeri!

TY SHQIPËRI TË QOFSHA FALË

-Fishtiane 

Emrin Shqipëri kush ta mbanë gjallë

Veç heronjve që i lindin shqipe zanat

Këto troje kush me shpirt t’i ka rujtë

Çlirimtarët që derdhen gjakun sikur ujin

S’është me rëndësi a më linde vajzë a djalë

Ti Shqipëri që ma fale emrin të qofsha falë 

Mos më ik Shqipëri nga sytë e mi

Të përbejë në shpatën e Gjegjit

Në pesë shekujt e robërisë së ferrit

Dhe njëqind të dreqit e të birit 

Mendo Vlorën e flamurit

Mos harro burrërinë e Isa burrit

Pse mbete Shqipëri kaq e cungueme

Dije bre nga sa shtriga je e rrethueme 

Ty Shqipëri të qofsha falë

Për lumturinë që ma ke ngjallë

Jam biri yt për jetë e mot

Të jemi betue në Kastriot 

Mos shiko as tradhëtarët e ri

As të huajin vëlla nuk e ke

Ec përpara drejt kushtrimit

Me uratën e bashkimit 

Një e drejtë që zoti na ka falë

Me jetue së bashku si shqiptarë

Mos me jetue kurrë ma të ndarë.

FAJTOR JAM UNË 

Jo, ti s’je fajtor përse u rëbelova unë

Ndoshta as mua s’më kanë mallkue perënditë

Ma thot fjala dëshmitarja e kësaj historie

Pse kurrë nuk e theva as që e urreva lirinë 

I qëndrova kokë me kokë flakës së diellit

Në të njëtën faqe krijuam historinë e pashkruar 

Nëse bëra mëkat pse i shpëtova ferrit 

Peng i fjalës qëndrova pesë shekuj të djallit

Vetëm për të të krijue në Ajkunë të legjendave 

S’jam fajtor kur shndërrohem në flakë të diellit

Dua më u djeg si Jan Pallahu trup e shpirt

S’vdes pa vdekë fjala që i shëmb mbretëritë 

Pa e pikturue Annen tjetër të trëndafilit 

Më u shndërrue në aromë të tij për njerëzimin.

HISTORIA DO TË SHKRUHET 

-Fishtiane 

Në fytyrën tënde një ditë kam me të lexue

Gjaku yt nga cilat rrënjë ka më të tregue

Historia të vërtetën me zemër ka me e shkrue

Për mua e për ty edhe për secillën perëndi 

Një ditë dikush ka më u ngritë mbi hyjni

Ca bien poshtë për betejat e humbura në liri

Disa të marrë që as veten ma nuk e njohin

Mendojnë së askush më ata nuk i shohin 

Fryjnë erëa të reja që nuk i harrojnë betejat

Lavdinë e çlirimtarëve e shkruajnë me të artën

S’zhdukën nga kjo botë pa fajtorët e mëkatit

Nëse jam unë apo biri i mbretit fatlum 

Ashtu siç ishim të barabartë në beteja për liri

Edhe në paçë dua të kemi emrin pa mëkate

Hiatoria s’na fal nëse në shpirt kemi urrejtje

Na fal por na e le nëse ne kemi ndërgjegjie.

Filed Under: LETERSI Tagged With: Agim Desku, poezi

Larg, në net ëdrrash magjike…

August 23, 2021 by s p

Cikël me poezi

Nga Gladiola JORBUS/

Larg

Ika larg…

pa dorën tënde shtrënguar.

Përshkova mijëra kilometra

ëndrrash, puthjesh e premtimesh.

Ika larg…

përtej errësirës së shpirtit.

Mos më kujto në trishtim!

Buzëqesh me erën që të dhuron

aroma e rremë e pranverës.

Në zgavrat e thella të syve,

në dhembjet e mia,

në mimikën e ngrirë të ndjesive

lexohet malli për ty.

Buzë liqenit të dritës

dëgjohet murmurima e reve…

se dashuria, tutjemë fluturoi

dhe u fsheh ndër yje.

Net ëndrrash magjike

Net ëndrrash magjike
që ringjallen me tingujt e shiut.
Errësira ndriçon nga shkreptimat zigzage
që gjëmojnë mbi lutjet e mia.

Net ëndrrash magjike
si muzika, puthjet dhe dashuria.
Imazhet e zbehura nga koha
enden pas delirit të nostalgjisë

që zgjohet nga letargjia.

Liqeni

Dielli kukafshehti luan,

me liqenin nazeli.

Pas malesh struket – që të shfaqet,

i perëndishëm pakufi.

Buzëqesh liqeni në çdo valë,

në çdo frymëmarrje, drithërimë.

Praruar dielli rrezeartë,

mbi ujëra kridhet farfuri.

Nën pëshpërimën e liqenit,

agimi mbuz mbi shpirtin tim.

Qielli i purpurt buzëqesh,

me zogjtë e erës – cicërimë.

Zgjohet liqeni hijerëndë,

ditën fton në valëzim.

Si bulëza vese vezullojnë,

mbi male – retë në fluturim.

Kozmonaute

Çuditem se si mbi Hënë shkel,
Edhe pse nuk jam veshur si kozmonaute.
Dashuria ime prej letre,
me erën fluturon.

Dhe largohesh në heshtje…
veç pak nga ti, mbeti në shpirtin tim.
dhe venitem në heshtje…
duke mbyllur sytë, të shoh kaq pranë.
dhe ti nuk je…
krahët e tu nuk janë më oazi im.
dhe një mijë mendime treten në tym…
dot nuk shqiptojnë atë që në mua pulson.
dhe dita nis pa ty…
çdo çast jemi gjithnjë e më të largët.
dhe koha na ndan…
më shumë se përjetësia.

Balada, heshtje dhe lotë…
Sapo një rreze dielli më çik,
nata zbret sërish.

Dhe kozmodromi i fatit

Dyert ia mbyll lumturisë.

Filed Under: LETERSI Tagged With: Gladiola Jorbus, Nete magjike, poezi

Nga “Paqja” te “Deti plak” dhe “Fati”

August 20, 2021 by s p

Poezi nga Sokol Demaku

En bild som visar person, inomhus, tak

Automatiskt genererad beskrivning

 PAQE 

Një ditë, 

Unë pashë shumë njerëz, 

Njerëz jo të zakont, 

Pashë njerëz me fytyrë të qartun, 

Unë pashë kur këta njerëz, 

Zemër nuk kishin, 

Unë pashë kur këta njerëz, 

Ishin të krisur. 

Unë pashë kur këta njerëz, 

Erdhën kalur, 

Unë pashë kur këta njerëz, 

Kundër njerzve u sulën, 

Kundër njerëzve të mbetun, 

Deri sa u sollën vdekjen . 

Unë pashë mizori, 

Në fytyra satrapi, 

Se ata kishin fytyrë xhelati.

Eh, 

Njerëz fytyrë qartun, 

E shpirt prishur, 

Zemër krisur, 

Sot ke sa te duash, 

Në botën e ndyrë, 

Më shpirt prishur. 

Te metunit kërkojnë mëshirë, 

Paqën e duan shumë, 

Të lodhun në shpirt, 

Mallkojnë pse egzistojnë. 

E duan lirinë, 

Paqën ta gëzojnë, 

Nuk duan zemër krisurit, 

Jetën tua shaktërrojnë. Paqë, paqë, 

Në jetë kërkojnë.

DETI PLAK

Kjo lundër imja,

Udhëton në detin e trazuar.

Nëpër valët e zemruara,

Të detit plak.

O ti det, o zemrak,

I trazuar nga pak,

Kujdesu të lutëm,

Për mua se jam plak.

O det i kaltër,

Me shumë avaze,

Shumë vëllezer të mi,

Kërkova të mi falje.

Të bëra lutje, 

Por jo me shkrim,

O det i hapur,

Kujdes shpirtin tim.

FATI

I adhurojë ëndrrat,

Në tokën e njomë,

Aty ku fshatari hedhë farën,

Aty ku njeriu gjënë të lashtën rrënjë.


I adhurojë ëndrrat,

Në këtë tokë të njomë,

Kur njeriu prehet,

Me zemër e shpirt.

Po pse kjo jetë,

Është vetëm një fytyrë,

Si mostër,
E zhveshur nga jeta.

I adhurojë ëndrrat,

Në tokën e thatë,

Por e kotë se koti,

Njeriu është i pa fat.

E KUJTOJ

E  kujtoj gushtin,

Shëtitjen buzë detit,

Zhegun e verës,

Freskinë e detit.

E ndjej ne shpirt,

Këtë freski,

E ndjej këtë aromë,

Që e mbaj në gji,

Është aromë jete,

Që shëron plagë.

E ndjenë këtë çdo mërgimtar,

I kujton mbrëmjet,

Buzë detit të qetë,

Kaltërsi çdo kund..

Jetë e gjallëri,

Që çdo kush ka lakmi,

Shetita buzë detit ,

Mblodha ca guaca,

Kujtova të kaluarën,

E pash të ardhmen,

Në kaltërinë e detit,

Shijova aromën,

Ndjeva gjallëri,

Në vargjet e mia,

Hetova në fytyrë,

Lotët e mi,

Që val më rodhën,

Si rreke shi.

Sokol Demaku është poet, prozator, pedagog, publicist, redaktor. U lind më 1954, në Arbri të Drenicës, ku kreu edhe shkollën fillore. Ne Prishtinë kreu shkollën Normale dhe studioj Gjuhën dhe letërsinë shqipe. Ka studiuar në Universitetin Göteborg të Suedisë ku ka diplomuar lëndën e matematikës ne 2007, në Shkollën e lartë në Borås studioi pedagogjinë. Ushtron profesionin e mësuesit të lëndës së matematikës dhe drejton revistën e përmuajshme “Dituria” që del në Borås të Suedisë si dhe një radio lokale në shqip “Radio Dituria”, si dhe nga qershori 2013 edhe nje kanal TV në shqip në Borås-Suedi. Është anëtar aktiv i Lidhjes së Shkrimatrëve të Suedisë, si dhe anëtar i Lidhjes së përkthyesve të Suedisë, është një ndër përkthyesit më eminent të letersisë suedeze në gjuhën shqipe dhe asaj shqipe në suedisht. Ka përfunduar studimet e magjitraturës pran Universitetit në Göteborg të Suedisë në degën e Pedagogjisë.

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: Letersi, poezi, Sokol Demaku

PERKUSHTIM SUBLIM

August 17, 2021 by s p

Poezi nga Julia Gjika/Kam ndërtuar skeletin e erës,I cili është vetëm flatradhe një zemër që regëtin.Vështroj trupin e barit, jo një fije,por perandorinë e tij,që lëkundet ëmbël prej flladit.Cfarë ndodh me erënkur ngjitet lart mbi re?Po kur zbret ne skajet e globit?A lodhet era, a lodhen flatrat,ku dhe kur fle?Natën e përgjoj. Era fishkëllen.Dëgjoj fëshfërimën e ëmbël të barit.Duket se eshtë koha kur bari e fton.Era, me kohe ka zgjedhur gjirin e tij.Aty është cerdhja, dashuria që pret.E pushtojnë tinguj, ngjyra, aroma deri në dehje.Yjet e parë i buzëqeshin buzëmbrëmjes.Frymëmarja e barit shpeshtohet,zëri i erës ngadalësohet, ëmbëlsohet.Toka gëzohet, e tregon bari në përkulje,bari qe i bie ne gjunjë.Cfarë ndodh me barin?Ai është në një përkushtim sublimnë një përqafim hyjnor.Drita e mëngjesit sjell me vehtenjëmijë surpriza për erën,nga bari dhe perandoria e tij.Gjerdan ves’argjëndë dhe byzylykëme petale lulesh që sa celin syte.Fytyrat e tyre ndricojnë nën rezet florishtrati madhështor ka clodhur trupatndërsa njerëzimi zgjohet me jetën të shihet sy më sy.
8/15/2021/

Filed Under: LETERSI Tagged With: Julia Gjika, Perkushtim sublim, poezi

  • 1
  • 2
  • 3
  • …
  • 8
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • SHQIPTARËT NË ARIZONA FESTUAN 7-8 MARSIN
  • “24 Marsi, data e mirënjohjes Kombëtare ndaj USA dhe NATO-s” !
  • Diaspora Amerikane në Nju Jork proteston: “Save Drin River, Save Dibra”
  • Vatra jonë arsimore “Shkolla Shqipe” në Zvicër hapi edhe një klasë në Feuerthalen, në kantonin e Zyrihut
  • DUKAGJINI KËRKON RRUGËN!
  • Sot, kujtojmë 143- vjetorin e lindjes së Mit’hat Frashërit
  • KUR PRISHESHIN TEMPUJT, ME SHOKUN E KLASËS VISARIN…
  • Sot 126 vjet nga numri i parë i “Albania”-s me botuesin vetëm 22 vjeç
  • Guri i budallait dhe mendja e zgjuar
  • “Strategjia e Mbrojtjes dhe Zhvillimit të interesave Kombëtare”!
  • Kalendar: 24 Marsi 1999, Dita që i hapi shteg Lirisë e Pavarësisë së Kosovës
  • LIRIE (LYDIA) MEMETI, NJË HISTORI SHQIPTARE FRYMËZUESE
  • Vjena – Qytet i Requiemeve – Requiem për Musinenë!
  • Tregimi për zonjat e suksesit shqiptar- ideja që jeton pa kohë
  • Ish-diplomati Syla, ftesë qeverive tona t’i promovojnë shtetet në SHBA, Kanada dhe Izrael

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT