Nga Gëzim Llojdia/
Ata erdhën dhe ngritën kampin e tyre nën piskamat e sirenës kanë njoftuar mbëritjen e anijeve të emigrantëve. Giorgia Salicandro shkruan se:Në portin e Brindizit, vjet u përkujtua eksodi i madh i shqiptarëve , historia duket projektuar mbi një sipërfaqe reflektuese. Se “deti i sheqerit”, siç e quan romani i Mario Desiati, që shqiptarët e liruar nga regjimi i Enver Hoxhës ,kapërcyen një det të ëmbël të premtimeve nga italianët. Vlora në gusht të vitit 1991 ka pasur mijëra emigrantë dhe mjaft gra shqiptare, që bënin atë vit të 91 , rrugët e detit dhe cikli, sot, rikthehen në shtëpi me një buxhet të mjaftueshëm për të filluar biznese të vogla, dhe aktivitete turistike. Ka investime strategjike me mendje, me qëllim për të organizuar fabrika dhe qendrat për të gjetur një udhë të re, për të shpëtuar nga papunësia. Një sup thyer edhe i devotshëm .Ne do të marrim si shembull dy qytete, kryeqytetin Tirana dhe portin atë në jug, Vlorën,shkruan gazeta e Salentos.
2.-41 banorët e provincës së Lecce, 31 në Tiranë, 10 në Vlorë. 7 nga Brindisi,nga 12 Taranto. Në Vlorë % e investuesve nga Brindisi dhe Taranto janë 3. Tre bizneseve të ardhur nga krahinat, të Salentos janë stacionuar në Tiranë gjithsejt 50, në Valona 14. Në krahasim me 2,226 njerëz kjo Lecce nuk është Londër, as 142 Neë York. Por popullsia italiane, që jetojnë jashtë vendit nuk mund të ndërpres mundësit dhe shanset që u vijnë , ata duke marrë parasysh një ndryshim të qëndrimit, nëse distanca në mes 6 qyteteve të tjera është më e madhe se ajo që ekziston në mes Lecces dhe jugut ekstrem të rritjes së ngadalshëm ekonomik.Nga sistemi universitar anglisht, Universiteti katolik:” Zonja e Këshillit të Mirë”,është një shkallë të përbashkët shqiptaro-italian. Dhe shumë familje vijnë për të studiuar për të në vit-por me shpresën që të ketë atë “mjeku ” në mesin e kompanive që zbarkuan në Shqipëri si Caffe Valentino, dhe disa ish-firma këpucësh.
Afrimi italian shihet kudo shkruan gazeta në kuptimin italiane, dhe kjo është “shihet” kudo: fëmijët janë quajtur Mark, Luka, Andrea,dhe shumë dyqane apo magazina alItalia me emrat e dyqanet e veshjeve. Por ajo merr të mbajë një edhe gazetarë apo njerëz që eksperimentojnë nga fusha e artit dhe kulturës. Ndërsa një tjetër gazetar nga Salento, Salvatore Papa, ne angazhimin e etj për muzeun e Nënë Tereza së Kalkutës në Durrës.Natyrisht,shkruan gazeta saleritane distancat zgjerohet në qytete të vogla, ku shtëpitë,me zhavorr, glasë, dhi, pula dhe gomarë endacakë të kujtojnë Pulian e dekadave me parë . Varfëria e përhapur ka nxjerre në terren nga e njëjta bukë italiane , Taurisano, një murg i ri është në krye të e misionit të krishterë në Nenshat, në krahinën e Shkodrës.
3. Tre vjet më parë,me ide të të freskëta nga matura shkencore, ai kishte provuar te Universiteti i Barit ishte zhdukur: rruga e profesioneve mjekësore mundësit për të fituar , kur i duhej të konkurrojnë me tri kandidatët për vende disponibil. Por Pierangelo Losciale nuk e kishte lënë të mërzitur nga testi-shkëmbin e aksesit, në vend se të menduarit për të ndryshuar drejtim dhe për të marrë rrugën e Adriatikut. Tre vjet më vonë i devotshëm ai mbërin në Tiranë, studioi Universiti Shkencave infermieri, Universiteti katolik: Zoja e Mirë “dhe rruga e marr nuk ka asnjë dyshim. Në fund të fundit, sikur të ishte në Romë, në një universitete privat Universitetit i cili po ndjek në fund të ciklit akademik ,rrugë do të nxjerrë një titull të përbashkët me Tor Vergata. Në të vërtetë, thotë ai, Tirana edhe më mirë, sepse “Roma paradoksalisht e devotshëm apo e afërt” në Squinzano saj. Në fillim, një storie e vështirë për të të treguar se ai. “Largohu nga vendi yt me zgjedhjen e një oferte sidomos tuaja dhe mënyrën e afrohet për një territor të huaj, që shtrihet përtej detit me popullsi myslimane ” .Megjithatë, brenda pak javëve ka majëftë për të filluar për të treguar një histori të ndryshme, e përbërë nga ditët e gjata që nuk përfundojnë në shtëpi po ai ligjëron në Universitetin, ku personazhet kryesore janë djemtë që vijnë nga Lindja dhe Oksidenti i Europes – duke përfshirë, edhe italianët që vijnë nga e Pulia dhe Kalabria.Tirana tani është një qytet kozmopolit në evolucion, e pasur me marëdhenie nga e gjithë bota atë. Ndryshimi i qytetit i vazhdueshëm është i njohur me çdo ditë që kalon në favorë të stilit evropian të saj. Sot në Shqipëri, me emocionale tri sende, për mundësinë e jashtëzakonshme të nivelit kulturor dhe intelektual të rritjes, një eksperiencë e bukur të jetës *.
Një fshat i vogël humbur që gjendet me rrugët në katër akset në kryq. Kjo eksperiencë e Antonio , 36 vjec, jo si një historia e një romatiku të , lumtur që nevojën për para dritave të kryeqytetit shqiptar ja shuajti një provincë. Kjo histori e Antonio dhe një historia provinciale, një fshat i banorëve në distancë tridhjetë kilometra nga Durrësi, shtatëdhjetë nga Vlora. Megjithatë, ai është i lumtur, që tregon këtë histori. Historia e një zgjedhje nga djelmosha, që shpëtoi atë dhe kolegët e tij nga spektri i papunësisë, dhe kalon tani ditë të qeta me familjen e tij, gruan dhe dy fëmijët .”Kompania ku kam punuar, e specializuar në prodhimin e gëlqeres, vite më parë, numërohen shtatëdhjetë punëtorë, me krizën që kemi ardhur për të vdekur, tre vjet më parë ne ishim edhe më pak – thotë ai – në praktikë ajo ishte gati për të mbyllur, të transferuar.
Këtu kemi pasur rastin e fundit. Kur punëdhënësi im na ka bërë të pranojmë këtë propozim .E dija se do të ishte alternativa jashtë shtëpisë ndërsa këtu, sigurisht që nuk do të ishte një parajsë por me gruan time dhe fëmijët e mi “.
4.Tre vjet e eksperimenteve nga rënia në dashuri dhe pa apelim, nga disa muaj zgjedhjen për të thyer akullin e “tij” toka, nga ku niset për të luajtur midis dy brigjeve të Adriatikut. Megjithatë, avventura e Lorenzo Lonoce në Shqipëri mund të jetë nje dite prej 35 vjetëve , dhe të fiksuar në një vend të veçantë: San Marzano, vendi i tij në shtëpi në provincënë e Tarantos, një nga tre enklava gjuhësore shqiptare të Pulias. Kjo do të detyrojë atë të ndjehet si në shtëpi për pyetjen se në Shqipëri nga momenti i parë. Në mes, vitet e tij universitare në Lecce, kjo kohë shumë e dashur ka kënduar që nga ndjenja një informata arkeologjike ¬ me idenë e mbeshtjel të pasionet të tij të kthyer në një dashuri. Takimi deciziv me Florika Rodakaj, me origjinë shqiptare por e formuar në Lecce. Tre vjet më parë u ngrit ideja e themelimit një agjenci për promozione kulturore, CHC me kohë kthehet në një nga operatorët real turistikë të duhur, Shq-
përia Travel, por ende ruan përshtypje shumë më të fortë fillestare.
Këtu kemi pasur rastin e fundit. Kur punëdhënësi im na ka bërë të pranojmë këtë propozim .E dija se do të ishte alternativa jashtë shtëpisë ndërsa këtu, sigurisht që nuk do të ishte një parajsë por me gruan time dhe fëmijët e mi “.
4.Tre vjet e eksperimenteve nga rënia në dashuri dhe pa apelim, nga disa muaj zgjedhjen për të thyer akullin e “tij” toka, nga ku niset për të luajtur midis dy brigjeve të Adriatikut. Megjithatë, avventura e Lorenzo Lonoce në Shqipëri mund të jetë nje dite prej 35 vjetëve , dhe të fiksuar në një vend të veçantë: San Marzano, vendi i tij në shtëpi në provincënë e Tarantos, një nga tre enklava gjuhësore shqiptare të Pulias. Kjo do të detyrojë atë të ndjehet si në shtëpi për pyetjen se në Shqipëri nga momenti i parë. Në mes, vitet e tij universitare në Lecce, kjo kohë shumë e dashur ka kënduar që nga ndjenja një informata arkeologjike ¬ me idenë e mbeshtjel të pasionet të tij të kthyer në një dashuri. Takimi deciziv me Florika Rodakaj, me origjinë shqiptare por e formuar në Lecce. Tre vjet më parë u ngrit ideja e themelimit një agjenci për promozione kulturore, CHC me kohë kthehet në një nga operatorët real turistikë të duhur, Shq-
përia Travel, por ende ruan përshtypje shumë më të fortë fillestare.
Kur Lorenzo, flet për këtë,i shkëlqejnë sytë. Për më tepër, nuk ka gjë të devotshëm të dobishme “të qenit”? Ai, në Orikum, ka gjetur madhësinë e tij shqiptare – vetëm disa hapa nga porti i Vlorës, në qendër mes Sarandës së lakmueshme dhe evropiane dhe “Tiranë – dhe në të njëjtën edhe në kohë dhe Salento. Një.” Salento në distancë “, vetëm tetëdhjetë km nga shtëpia, ku ai shpesh kthehet për të bërë kërkime me shoqërinë arkeologjike të cilit i përket. Këtu njerëzit kanë mëndje praktike .Salento “- kaloj shumë mirë,flas italisht, ai tregohet i devotshëm për të shprehur rreth -qëndrimeve me njerëzit raportet me ta , njerëzit janë shumë intensive, ushqim i mirë dhe i shëndetshme.Vlora është qyteti në të cilin kam zgjedhur për të mbjellë rrënjën time për të. Salento- Shqipëri dy anë të së njëjtës medalje.
5.Jeta e natës,në baret e qytetit dhe të shtunën në Santan Chi katror janë vetëm një kujtim për Francesca Marchetti, nga Lecce dhe 21, studentëve të universitetit që nuk ka mend jetën e kësaj bote. Arriti në Tiranë si shumë të tjerë, pas qasje testit ne në një universitete mjekësie gjeti moton e devotshëm se një “shans të dytë” për studim e saj universitar. Një “qytet”, , megjithatë, pavarësisht dhe e pakrahasueshme Lecce ime e dashur për shërbimet dhe të ofrojë argëtim. “Në fillim isha i hutuar, unë nuk kishte asnjë ide se çfarë më pret ne krahun tjetër të ‘Adriatikut, pas një kohe më pyesin , nëse kam ndryshuar mendjen time – thotë ajo . Më pëlqen të jetoj këtu . Në stilin e jetës nuk ka shumë nga ajo e Lecces Ka bare dhe klube ku ju mund të takohen në të gjitha ditët në vijim me miqtë, pjesë e gjelbër e madhe e parkut, palestra dhe aktivitete të organizuara edhe për ata pak italian,që jetojnë këtu. Por ajo flet për fundjavë ku shpesh shkon për të kërcyer në një nga tre disko, dy të cilat kryesisht është , e lehtë për të arritur ato. Dhe ndërsa duke dashur të marrë një taksi, duke e ndarë shpenzimet në katër kushton më pak se një euro në kokë. “
Grupi përbëhet nga bërthama e vajzave shqiptare të trajnimit italiane. Dhe, pavarësisht nga paragjykimet, shërbimi i devotshëm . Lidhjet këtu janë shumë më mirë se në Salento . Kështu ,që unë gjithashtu kam pasur mundësinë për të vizituar fundjavë ndryshe në vitet e fundit, nga malet e veriut në plazhet e Jugut kur kam jetuar vendosur në Lecce .
Grupi përbëhet nga bërthama e vajzave shqiptare të trajnimit italiane. Dhe, pavarësisht nga paragjykimet, shërbimi i devotshëm . Lidhjet këtu janë shumë më mirë se në Salento . Kështu ,që unë gjithashtu kam pasur mundësinë për të vizituar fundjavë ndryshe në vitet e fundit, nga malet e veriut në plazhet e Jugut kur kam jetuar vendosur në Lecce .